Zorg over de gebeurtenissen op Nieuw-Guinea
EEN VEELZEGGEND DOCUMENT
De militaire broederdienst in de
grote gezinnen
Verkeerskwestie voor
de Hoge Raad
WOENSDAG 24 NOVEMBER 1954
DE LEIDSE COURANT
VIERDE BLAD PAGINA 1
TWEEDE KAMER
TWEEDE VROUW IN
EERSTE KAMER.
Huwelijksbootje strandde
door een lage waterstand
Thans weer vlot!
De Tweede Kamer is gisteren be
gonnen aan de behandeling van de
begroting van Justitie, waarbij de
voltooiing van het nieuwe Burger
lijk Wetboek hoofdonderwerp der toe
spraken was.
In de avondvergadering is een aan
vang gemaakt met de algemene be
raadslaging over de begrotingen van
de departementen van Oorlog en van
Marine.
De heer FENS (K.V.P.) onder
schrijft ten volle wat de minister
schrijft over de invloed van de com
mandant op het moreel van de troep.
Maar bedacht moet worden, dat de
personele zorgen van het kader daar
bij verlicht moeten worden. Alle zei
len moeten worden bijgezet om een
oplossing te vinden voor het wo
ningvraagstuk. De vele overplaatsin
gen moeten worden tegengegaan. Het
moet niet zo zijn, dat allerlei toela
gen gegeven moeten worden. Het ba
sis-salaris dient voldoende te zijn.
Spr. meent, dat de vrijwilligers der
nationale reserve niet berekend zijn
voor hun taak, omdat het aantal
cefenuren te gering is. Deze reserve
moet voorbehouden blijven aan vrij
willigers.
De heer VISCH (K.V.P.) spreekt
zijn voldoening uit over de legering
van een Amerikaans squadron op
Soesterberg.
Hij zegt, dat het hem niet duide
lijk is waar de minister heen wil met
de verdere opbouw van de lucht
macht. Z.i. moeten streefgetallen
worden aangegeven en hij betoogt,
dat men zich zo sterk mogelijk in de
lucht moet maken. Het is een onbe
vredigende toestand, d'at men niets
weet over de uiteindelijke sterkte
van de luchtmacht en dat deze een
i'luitpost op de begroting blijft.
Gunstiger financiële voorwaarden
en betere promotiekansen zullen er
z.i. toe kunnen bijdragen het tekort
aan technisch personeel te verminde
ren. Spr. pleit voor een afzonderlijke
personeelspolitiek voor de lucht
macht.
De heer KORTHALS (V.V.D.) ver
dedigt het recht van de pers om cri-
tiek uit te oefenen. Hij maakt mel
ding van een geval, dat een krant
werd uitgeschakeld, omdat de leger-
voorlichtingsdienst geen geheimen
maar critiek in reportages van het
blad had ontdekt. Spr. doet een be
roep op de minister om te voorko
men wat voorkomen moet worden.
De heer ROOS JEN (A.R.) vraagt zich
af, of het niet mogelijk zou zijn met
vroegere dienstplichtigen vrijwillig
bepaalde eenheden te vormen, die in
tijd van nood ingeschakeld zouden
kunnen worden. Inschakeling van de
marechaussee-reserve bij de nationale
reserve heeft zijn bewondering niet.
De heer RITMEESTER (V.V.D.)
zegt ten aanzien van de verdediging
van Nieuw Guinea, dat het hem vol
doening schenkt, dat ingegaan is op
de suggestie der parlementaire mis
sie om de verdediging over te dragen
aan de marine. Zij betuigt haar in
stemming met het denkbeeld een Pa
poea-brigade op te richten. Hij
meent, dat men op verdere infiltraties
moet rekenen en hij vraagt of de mi
nister de beschikking heeft over meer
gegevens ter zake. De mariniers zul
len zeker een aanval weerstaan, maar
het zijn geen jungle-fighters en daar
om zou vorming van Pepoea-batal-
jons aanbeveling verdienen.
De heer WELTER (K.N.P.) is niet
bevredigd door het antwoord met be
trekking tot opmerkingen over atoom,
wapens. Z.i. zal een belangrijk deel
van het verdedigingspotentieel no
dig zijn voor de afweer van atomi-
sche aanvallen. De invoering van de
nieuwe wapens zal ernstiger conse
quenties hebben dan de minister in
zijn memorie van antwoord doet
voorkomen.
De heer TILANUS (C.H.) gaat na
der in op de betekenis en de noodza
kelijkheid van de marine. In dit ver
band bespreekt hij ook de verdedi
ging van Nieuw Guinea. De taak der
mariniers is daar zeer belangrijk ge
worden. Als daar meer geldmiddelen
voor nodig zouden zijn, zal hij zich
daartegen zeker niet verzetten. Met
harde hand en grote activiteit moet
hier worden opgetreden, zo nodig met
aantasting van de basis, vanwaar uit
deze minderwaardige piratenstreken
worden uitgevoerd. Uiterste waak
zaamheid is geboden.
De heer VAN VLIET (K.V.P.)
merkt op, dat de dienstplicht vele
gezinnen grote financiële offers op
legt. Voor de verbetering der kost
winnersvergoeding voor de oudste
zoon is hij dankbaar, maar de dienst
plichtvervulling doet vele gezinnen
een extra aderlating ondergaan door
inkomstenderving.
Z.i. moet verder gegaan worden
dan de gewone kostwinnersvergoe
ding. Er moet een vergoeding wegens
inkomstenverlies komen. Hij wenst
een regeling ,die de grove ongelijkhe
den wegneemt.
De minister erkenne in beginsel
de redelijkheid van een dergelijke re
geling, stelle een onderzoek in en
geve naar aanleiding daarvan een
nota .Mocht de minister daarop niet
ingaan dan zal spr. de zaak bij de
replieken scherper moeten stellen.
Spr. bepleit verder de wenselijk
heid van een wijziging van de broe
derdienstregeling in deze zin, dat de
oudste zoon wordt vrijgesteld als er
ten minste drie jongere broers zijn.
Te tien voor een wordt de verga
dering gesloten. Vanmiddag om een
uur voortzetting.
Een principiële verkeersvraag is
gisteren voor de Hoge Raad behan
deld, nl. wat moet men verstaan on
der „wegrijden" in art. 30 van het
wegenverkeersreglement.
Aanleiding tot deze vraag was een
zaak tegen ir. W. W. E. von H., di
recteur van de rijksdienst voor het
wegverkeer van het ministerie van
verkeer en waterstaat.
Hij naderde 25 Aug. 1953 te Was
senaar een T-splitsing en stopte voor
een van rechts komende auto. Toen
deze was gepasseerd, reed ir. von H.
verder, maar hij verleende daarbij
geen voorrang aan een achter deze
auto van rechts komende motorrij
der.
Voor de kantonrechter zei ir. von
H., dat hij de motorrijder niet had
kunnen zien door de auto en een
bocht in de weg. Dit verweer werd
aanvaard, want van het niet ver
lenen van voorrang werd hij vrijge
sproken, maar hij kreeg zes gulden
boete voor het hinderen van het ver
keer bij het wegrijden. De Haagse
rechtbank bevestigde het vonnis,
maar legde 25 gulden boete op.
Artikel 30 is niet bedoeld voor dit
verder rijden, maar alleen voor weg
rijden na parkeren, betoogde mr N.
J. Polak uit Groningen voor de Ho
ge Raad. Bedoeld is het geval, dat
iemand van niet-verkeersdeelnemer
verkeersdeelnemer wordt. In het on
derhavige geval is ir. von H. volgens
de opvatting van de Hoge Raad ver
keersdeelnemer geweest, want in een
vorige zaak besliste dit college, dat
„stilstaan voor een ogenblik" be
schouwd moet worden als een onder
deel van (het rijden. De rechtbank
heeft echter een ai>dere interpretatie
van wegrijden gegeven en deze lijkt
mij zeer ongewenst, aldus pleiter.
Wanneer artikel 30 van toepassing
is op dit geval, maakt men een zo
danige weggebruiker ondergeschikt
aan alle verkeer, ook aan het ver
keer van links. Dit belemmert de
vlotheid van het verkeer aanzienlijk
en bovendien zou een volkomen an
dere rij techniek op dit punt moeten
worden gevolgd.
Ook taalkundig achtte mr. Polak
Baby kan nu niet meer van de tafel rollen
de interpretatie niet juist. Hier zou
in de wet gesproken moeten worden
van „doorrijden", een term die de
wet kent, want in artikel 30 van de
wegenverkeerswet wordt immers ge
sproken over „doorrijden" en „weg
rijden" na een ongeluk, zonder dat
personalia zijn opgenomen.
De procureur-generaal zal 7 De
cember in deze zaak conclusie ne
men.
„CONCORDIA" IN EEN NIEUW
HUIS.
Met de oud-verbondsvoorzitter mi
nister A. C. de Bruyn aan het hoofd,
hebben honderden uit alle delen van
het land de gelegenheid aangegre
pen, een kijkje te nemen in het
nieuwe huis van „Concordia", in
stelling van de K.A.B. De architecten
Kraayvanger zijn er in geslaagd, een
imposant gebouw te ontwerpen,
waarbij de oude behuizing aan de
Drift volkomen in het niet ver
dwijnt. Het nieuwe huis is vlak te
gen het Huis van de Arbeid aan de
Oudenoord aangebouwd, vormt er
min of meer een zeer belangrijke
vleugel van. En zoals wij hebben
vernomen schijnt „Sint Eloy" aan de
andere zijde van de K.A.B.-veste te
zullen gaan bouwen.
Utiechts burgemeester persoonlijk
heeft dit zakelijke pand, maar van
architectonische schoonheid, willen
ontsluiten. En na dit historische
ogenblik stroomden de geschenken
binnen omdat het nieuwe gebouw in
een bocht staat, is de gevelbreedte
zeer belangrijk. Daarachter lopen
de vertrekken iets smaller toe, maar
door het aanwenden van veel glas
kon een grote ruimtewerking worden
verkregen. De kantoorlokaliteiten
zijn licht en modern door het nieuw
ste gebruiksmateriaal; de directie
kamers en de vergaderzaal werden
door de binnenhuis-architect Grond-
hout vorstelijk ingericht. Binnen het
kader van de aesthetica werd ook de
hal met trappenhuis en lift uitge
voerd.
Concordia's president-commissaris
de heer Jac. Alders en beide bedrijfs
directeuren hebben bij gelegenheid
van de feestelijke opening menig
complimentje in ontvangst mogen
nemen, ook van vertegenwoordigers
van zuster-instellingen en van an
dere verzekerings-instellingen,
deze moderne behuizing wel met een
verlangend oog zullen %ebben beke
ken.
In tegenwoordigheid van Ver-
bondsvoorzitter J. Middelhuis en tal
rijke officials heeft de directeur H.
Dekkers verklaard, dat „Concordia"
als levensverzekeringsbedrijf groeit
als nooit tevoren. Het verzekerd be
drag heeft de 270 millioen gulden be
reikt en er zijn niet minder dan
653.000 contracten in omloop.
Als tweede vrouwelijke lid is gis
termiddag mevr. dr. H. VerweyJon
ker in de Eerste Kamer geïnstalleerd.
Mevr. Verwey zal in de raad van
Neerlands Nestoren de P. v. d. A. ver
tegenwoordigen in de plaats van de
onlangs overleden heer Woudenberg.
KINDERVERLAMMING IN 1953
VOORAL IN HET NAJAAR.
Het aantal gevallen van kinderver
lamming, dat in 1953 is geconstateerd,
bedraagt volgens ,,Het Ziekenfonds"
170, een aantal, dat niet groot wordt
genoemd. Van het totale aantal wer
den 93 gevallen of 55 pet. behandeld
bij kinderen tot en met 4 jaar; 29
gevallen bij kinderen van 5 tot 9
jaar (17 pet.); 14 gevallen bij kinde
ren van 10 tot 14 jaar (8 pet.) en 34
gevallen bij personen van 15 jaar en
ouder (20 pet.). In 14 gevallen (8
pet.) trad geen verlamming op.
Het verloop van kinderverlamming
was in 1953 niet als in andere jaren.
De meeste gevallen werden waarge
nomen in October, terwijl ook in No
vember nog vele gevallen werden
gemeld. Meestal worden de gevallen
van kinderverlamming wat vroeger
gemeld, aldus „Het Ziekenfonds", dat
van oordeel is, dat er wellicht ver
band bestaat tussen het uitzonderlijk
warme najaar van 1953 en de top van
de kinderverlamming in October en
November.
HAAGSE WETHOUDER ZAL
AFTREDEN.
Wethouder ir. L. J. M. Feber, loco
burgemeester van 's-Gravenhage zal,
naar wij van de zijde van de gemeen
te vernemen, uiterlijk April 1955 als
wethouder aftreden en als raadslid
ontslag nemen.
Zoals bekend is er de laatste tijd
veel critiek uitgeoefend op het be
leid van deze wethouder, voorname
lijk inzake de Hawoma (Haagse Wo
ningbouw Maatschappij), alsmede
inzake het tempo van de woning
bouw.
JONGETJE DOOR AUTO GEDOOD.
Slootje springen.
Toen de 7-jarige Gerrit Woltjer uit
Slochteren gisteren een aanloop wil
de nemen, alvorens over een slootje
te springen, geraakte hij, toen hij op
de Ruipenweg achteruitliep onder
een juist passerende vradhauto.
Het knaapje werd ernstig gewond
en overleed kort na het ongeval.
BEJAARDE VROUW DOOR GAS
GESTIKT.
Winkelpersoneel van een in de Lan-
gestraat te Alkmaar gevestigde par
fumeriezaak namen Dinsdagmiddag,
een sterke gaslucht waar. De gewaar
schuwde politie trof de 80-jarige mej.
J. Kaan, die alleen de bovenverdie
ping bewoonde levenloos aan; zij was
vergeten de gaskraan te sluiten.
Haar 82-jarige zuster, bewoonster
van tehuis „Westerlicht", die enkele
dagen bij haar. zuster te logeren was,
werd in zorgwekkende toestand naar
het centraal ziekenhuis te Alkmaar
vervoerd.
nama
1. NAMA
2 PANGKAT
3. DJABATAN
4 umur(TGL
5 TANDA2 DtSADA
DAH DtUMAT f
6.TJ4PAT TIHdOAl.,.yjsipatu
STAFXWARBER.
CM/TANGA»*
TENTARA 1 lERRfrCKHUM VN
fmUWHfll I X
JÈ2£ntorio 25
tanda anggauta
pegawai sipil
angkatan darat
refubuk indonesia
--TTTT
Hoewel Indonesische woordvoerders blijven ontkennen, dat het Indonesische
leger iets te maken heeft met de jongste infiltratie aan de Etna-baai in,
Nederlands Nieuw Guinea, blijft men van officiële Nederlandse zijde persis
teren bij de klacht, dat bij deze actie, wel degelijk Indonesische eenheden
betrokken zijn. Bovenstaande foto is een van officiële Nederlandse zijde
verstrekte foto-copie van een identiteitsbewijs, gedateerd: Stafkwartier
17/1/1954 en getekend door kapitein Soetarto van het Indonesische leger,
territorium VH, R. I. 25, dat werd aangetroffen op een van de infiltranten.
Minimum-broodprijs
blijft opgeheven
Regering handhaaft
het genomen besluit
Ondanks de zeer heftige tegenstand
in de Tweede Kamer en in de bak
kerswereld, blijkt de regering naar
in Den Haag vernomen wordt op
het standpunt staan, dat de minimum-
broodprijs moet vervallen. Zeer bin
nenkort kan mèt de publicatie van
dit besluit in de Staatskrant een
nota verwacht worden, waarin de re
gering de Tweede Kamer een toelich
ting op haar besluit zal geven.
HOGE RAAD VERWIERP
CASSATIE VAN MEINEDIGE,
RUWE AGENT.
Een agent van politie hield in Juni
1952 te Bloemendaal een fietsend paar
aan wegens een verkeersovertre
ding. Hoewel geen verzet werd ge
pleegd, werd de jongeman met de
gummistok geslagen. Deze kwestie
had een nasleep voor het ambtena
rengerecht. Wegens mishandeling en
een voor dit gerecht afgelegde valse
eed werd de agent veroordeeld door
het Amsterdamse gerechthof tot 4
maanden gevangenisstraf. De veroor
deelde kwam in cassatie.
De hoge raad verwierp gisteren de
cassatie.
Clnze óchaenindndtüe taant nieuwe madeCCen
Er wordt wel eens beweerd, dat
wij Nederlanders een speciale voor
liefde hebben voor alle producten
van buitenlandse origine en dat wij
ons pas volmaakt gelukkig voelen,
wanneer wij uitgebreid kunnen
schermen met de label „Made in
en dan de naam van een of ander
land, op onze eigendommen.
In hoeverre deze bewering steek
houdend is, is uiteraard een vraag,
welke aanleiding zou kunnen zijn tot
langdurige discussie. Indien het in
derdaad zo zou zijn, dat wie buiten
landse producten prefereren, dan
staan vrijwel alle Nederlandse be
drijfstakken gereed om met hun pro
ducten onmiddellijk aan te tonen, dat
de Nederlandse fabricage bij het bui
tenland verre van achter is geble
ven.
Een industrie, welke ondubbelzin
nig heeft aangetoond, dat Nederland
op haar gebied heel wat te bieden
heeft, is de Nederlandse schoenen-i
industrie. Enkele voorbeelden van de
huidige productie geven de foto's
hierboven.
Links boven zien we een ballerina,
hier uitgevoerd in paars, maar op de
markt gebracht in alle gangbare
kleuren. Hoewel op het ogenblik de
belangstelling meer en meer uitgaat
naar de half hoge hak en de dames
de flat kennelijk iets minder gaan
waarderen, zal dit schoentje zich on
getwijfeld een plaats veroveren door
het speciale ingebouwde hakje, dat
de voet meer steun geeft. Het bal
lerina-model blijft evenwel volko
men behouden.
Rechtsboven: de belangstelling van
de heren gaat ongetwijfeld sterk uit
naar de Loafer, waarvan we hier een
fraai model zien, geïnspireerd op de
Italiaanse mode. Deze schoen, uitge
voerd in bruin, werd vervaardigd
van water-afstotend materiaal. Bij
voorkeur voor de gemakkelijk zitten
de schoen, van dit type, is op het
ogenblik ook een tendens merkbaar
tot het dragen van zwarte schoenen,
hetgeen tot voor kort als conserva
tief of iets te „gedistingeerd" werd
beschouwd.
De foto links onder toont een aar
dig zwart suède damesschoentje met
een dunne steile hak, dat zeer aan
elegance heeft gewonnen door een
aparte garnering op de zijkanten.
Flat en half hoog mogen dan in de
belangstelling staan, hoog blijft nog
steeds en vogue vooral voor officiële
gelegenheden.
Rechts onder tenslotte zien we
een zwartleren damesschoentje met
Baby-queen hak, het schoentje dat
het uiterlijk heeft gehouden van
„hoog" maar toch half hoog van hak
is. Dit modelletje is in diverse kleu
ren leverbaar en, omdat het daar
door vrijwel voor elke leeftijd ge
schikt is, zeer gewild. In het komen
de voorjaar zal een dergelijk model
met iets lagere hak op de markt
worden gebracht. Vooral hiervan
verwacht de schoenenindustrie zeer
Toen het bruidspaar, dat Maandag
op Ameland elkaar eeuwige trouw ge
zworen had, in de avonduren op hu
welijksreis wilde gaan en daartoe het
eiland verlaten wilde, omdat dit stuk
je grond voor him vlucht te weinig
mogelijkheden bood, werd hun pas
van wal gestoken huwelijksbootje ge
remd door laagwater. De veerboot kon
vanwege de lage waterstand het
eiland niet bereiken en het paartje
moest de huwelijksreis een dag uit
stellen.
De Hamburger Oswald Riemer heeft een Installatie ontworpen, die voor
komt, dat een baby, die tijdens het verschonen even alleen gelaten moet
worden, van de tafel kan rollen. Het is hetzelfde systeem, dat men ook wel
bij banken ziet, waar ook de tafels met geld op een dergelijke manier
kunnen worden afgesloten. De ontwerper heeft voor deze „baby-safe"
patent aangevraagd; seriebouw is echter nog niet aan de orde.
Boeren, die met minder romanti
sche oogmerken in de morgenuren
naar „het vaste land" waren vertrok
ken, konden niet naar moeder-de-
vrouw terugkeren en moesten de
nacht in Holwerd doorbrengen. De
volgende morgen raakte het huwe
lijksbootje weer vlot en verdween het
bruidspaar, terwijl Ameland zyn boe
ren daarvoor weer in de plaats kreeg.
