Zijn borstplaat en speelgoedtanks
kostbaarder geschenken dan boeken?
De weg naar een wereld
vol nooit gedachte dromen
l „Van schuitevaren tot Van Schendel" jj
tDe Sint en z'n knechten tuetken andev ftaag-ópanniny
SPROOKJES
.üiiPSE CO UK AN J
uo^vuE BLAD tAUiN A 1
WEGGEGOOID GELD
,rJe behoeft aan Sinterklaas geen boek te vragen," hoorden
we dezer dagen een overigens zeer verstandige moeder zeg
gen, „want dat is zonde. Als je het gelezen hebt, heb je er toch
niets meer aan!"
Deze moeder en met haar (helaas) vele anderen hebben
kennelijk nog nooit gehoord, dat boeken de meest trouwe
vrienden op dit dikwijls zo barre ondermaanse zijn: „Wanneer
Je door alle mensen verlaten bent, staan je boeken nog altijd
als trouwe vrienden aan je zijde", heeft eens een groot man
gezegd en daarmede bedoelde hij kennelijk niet alleen de
zwaar-philosophisehe werken, waarin hij bij tijd en wijle zijn
moe-gepiekerd hoofd kon laten weiden in de wijsheden van
anderen.
Voor een jongen en een meisje zijn boeken even belang
rijk, als voor volwassen mensen en naast de buitengewoon
opvoedkundige waarde, die ze kunnen vertegenwoordigen,
vormen ze een brokje jeugdromantlek, dat kleur zal geven
aan hun gehele verdere leven.
Natuurlijk zijn er zeer goede bibliotheken, maar ook
voor de jongen of 't meisje al zijn ze nog zo klein hebben
eigen boeken een zeer speciale waarde. Als de peuter meent
door niemand meer begrepen te worden, omdat hij geen koekje
meer krijgt, zoekt hij in zijn eigen boek troost bij het kabou
tertje, dat een persoonlijk vriendje van hem geworden is. En
de grotere jongens en meisjes vinden op hun eigen boeken
plankje al de helden en heldinnen, die hen tijdens de zware
ogenblikken van hun leventje als het rapport al heel slecht
is uitgevallen; als je „beste" vriendin je in de steek gelaten
heeft of als een wedstrijd „partijdig' geleid werd willen
bijstaan, door hen mee te nemen op een gewaagd avontuur.
Zo krijgt het boek een vaste plaats in het
leven van het mensje-in-wording, waardoor
de weg gebaand zal worden naar het onbe
grensde boekenland, dat later voor hen kan
opengaan.
We laten hieronder enkele besprekingen
telgen van kinderboeken, die tijdens deze
Sint Nicolaas-tijd verschijnen; de keuze is
hier uiteraard beperkt, maar de boek
handel heeft de „onbeperkte" keus voor
iedere leeftijd, iedere beurs, dus voor ieder
kind.
MANNEN OP DE MAAN.
De „Avonturen van Kuifje" zijn
bij vele jeugdige lezers ongetwijfeld
reeds bekend in de veelsoortigheid
van uitgaven van Hergé. In „Man
nen op de Maan" kan men Kuifje
volgen op de. avontuurlijke tocht van
de aarde naar de maan. De eerste
tocht van menselijke wezens naai
de maan met allerlei onvoorziene ge
beurtenissen zullen een uurtje <jle
fantasie van de lezertjes kunnen
boeien en natuurlijk dragen de
plaatjes daar het hunne toe bij.
Het verhaal laat de geschiedenis
horen van Kuifje, Bobbie, Kapitein
Haddock, prof. Zonnebloem en ir
Wolff, die met de atoomraket van
uit het onderzoekcentrum de atoom-
stad Sbrodj in Syldavië de eerste
reis naar de maan 'hebben onderno
men. Het boek zal in één adem wor
den uitgelezen!
Het boek zal in één adem worden
uitgelezen!
Uitgegeven in de serie „Albums
van Hergé" door Casterman, Doornik
MET PIEM OP AVONTUUR.
Door H. J. Kaeser.
Dit boek voor jongens en meisjes
vanaf 10 jaar is een oorspronkelijk
Zweedse uitgave, welke tot titel
draagt: „Bang ben ik niet!" Reeds in
vijf talen vond het zijn afzetgebied,
wel een bewijs, dat dit verhaal in
slaat. Voor de Nederlandse verta
ling zorgde J. B. van Wilzen, de il
lustraties en stofomslag werden ver
zorgd door Rein van Looy.
In dit prettig geschreven en goed
verzorgde boek zullen jongens en
meisjes met belangstelling kennis ne
men van de avonturen van deze
kleine, dappere jongen, die geen
angst kende en er daarom op uit
trok om ze te leren kennen. Hij
vreesde geen storm, geen negers, ook
geen tandarts, hij was evenmin bang
vooa de capriolen van een vliegtuig.
Dat alles en nog veel meer zal de
jonge lezers en lezeressen kunnen
boeien en ze zullen er pleizier van
beleven.
Uitgave: De Tijdstroom; Lochem.
KLEUTERS KUNNEN WERKEN
Door Lütz de Jong en Mieke
Verhaaff.
Inderdaad: kleuters kunnen wer
ken; ook wel op het humeur van de
ouders. Wat dit betreft, zal dit boek
je zijn bestaansrecht kunnen bewij
zen. Het kan de ouders leren kinde
ren op een aangename en opvoed
kundige wijze bezig te houden. Het
spel van het kind is heilige ernst.
Zelfs het verscheuren van een boek
met kostbare platen moet tot het
„werk" van het kind gerekend wor
den. Daarom is het goed de aandacht
van de kleuter te richten op schep
pend werk.
Dit boekje van Lütz de Jong en
Mieke Verhaaff geeft daartoe duide
lijke richtlijnen. Steeds wordt de
aandacht gevestigd op het opvoed
kundig element, dat in het zelfwer-
ken van de kleuter gelegen is. Voor
die arbeid van d-s kleuter zijn géén
kostbare materialen nodig. Zelfs met
practisch waardeloos materiaal kan
de kleuter geleerd worden, hoe zij
de stuurloze handjes moeten sturen
om iets „moois" te maken. Hoe mooi
dit „moois" zal worden hangt van
de aanleg en de leeftijd van de kleu
ter af. Het boekje geeft echter de
raad nooit kritiek uit te oefenen op
de producten van de kinderlijke ar
beid. 'Het werk van het kind kan nu
eenmaal niet van grote mensen
standpunt uit beoordeeld worden.
Hoofdzaak is, dat het kind 't zelf
doet.
Geef ook nooit voorbeelden: te
ken niet vóór. De verrassing over
de mogelijkheid tot scheppende acti
viteit van uw jonge spruit zal des te
groter zijn.
„Cantecleer" Utrecht
scl te boeien. Met woorden als: over
leggen" „verschrikken" en „over
rompelen" bewijst hij echter hoe
moeilijk het is deze geforceerde toon
tot het einde toe vol te houden.
In dit prachtig verzorgde boekje is
o.i. wat de tekst betreft een véél be
lovende kans gemist.
Uitgegeven in de „Rinkelbelreeks"
door Casterman, Doornik.
KINDER-KERSTBOEK.
door R. Groenen.
In een .lange reeks van jaren heeft
onderstaand seminarie een traditie
fevestigd door ieder jgar omstreeks
int Nicolaas een Kinder-Kerstboek-
je uit te geven. Voor hen, die al ken
nis met een van de voorgangertjes
gemaakt hebben, is iedere aanbeve
ling overbodig. Zij zullen zich de
stille uren van vorige jaren herinne
ren, toen moeder haar peuters uit
deze rijke boekjes voorlas en daar
mede een sfeer schiep, die voor het
gehele verdere leven van haar jon
ge luisteraartjes nauw verbonden zal
blijven met kaarslicht en dennegeur.
In zijn rijke schakering garan
deert het boekje ook cut jaar weer
enkele uren van pure huiselijkheid;
een kleine verzamelfpg korte ver
haaltjes; een paar gedichtjes en wat
plaatsjes.
En deze bonte verzanjpling is op
gesteld door iemand, die kennelijk
de gouden uren van zijn eigen jeugd
nog niet vergeten is.
Niet alleen in de jqjige gezinnen,
maar ook voor de jeugdbeweging
beneden de 12 jaar in de December
maand een onmisbaar boekje.
Uitgegeven door Priesters van het
Heilig Hart, Groot Seminarie, Lies-
bosch-Princenhage U 0.85).
EEN MAND VOL BALLEN.
Door Franz Weijergans.
„Een mand vol ballen" is één van
die kleurige boekjes uit de Rinkel
belreeks. Kostelijk zijn de plaatjes
van Simonne Baudoin. Kinderlijk
van visie en toch vol humor, harmo
nieus en kunstzinnig. Het is jam
mer, dat de tekst verre bij de illu
straties achterblijft. Dit verhaal van
„de dikke buurman" is verteld door
een volwassene, die meent, dat het
voldoende is op de hurken te gaan
zitten en in kinderlijke trant te pra
WIJ MAKEN EEN BOERDERIJ
door Lütz de Jong.
In deze tijd van gebrek aan zelf
werkzaamheid, nu de ouderen met
gerechtvaardigde bezorgdheid steeds
meer kinderen in beeldromans ver
zonken zien en steeds minder jonge
mensen warm schijnen te kunnen lo
pen voor een min of meer inspan
nende hobby, heeft „Cantecleer" een
boekwerkje de wereld ingestuurd,
dat de verdwijnende deugd van „het-
zelf-doen" weer kan aanwakkeren.
Lütz de Jong is niet van de ge
dachte uitgegaan, dat hij een boekje
schreef voor timmerlieden, die wer
ken voor hun vakcüpïoma, maar
heeft kennelijk voor ogen gehad, dat
ook kinderen, voor wie de figuurzaag
en hamer weinig bekende voorwer
pen zijn, een kans moeten hebben.
Na een begrijpelijke start, waarin
de eerste beginselen van de edele
kunst worden uitgelegd, voert hij de
kleine knutselaar langzaam naar het
land, waar spelende vingertjes on
gemerkt een boerderij bouwen.
Er is niet veel of kostbaar gereed
schap nodig om Lütz de Jong als;
boerderijbouwer te volgen. De sa-'
mensteller vertelt zelf, dat zakmes
en figuurzaag voldoende zijn, maar
een kleine uitbreiding lijkt ons niet
ongewenst.
Het boek van Lütz de Jong, aan
gevuld met enkele stukken goed ge
reedschap zal een kostelijk Sint Ni-
colaas-cadeau kunnen vormen, dat
ook na de Decembermaand zijn
vrucht zal afwerpen.
Uitgave: „Cantecleer", Utrecht.
PINOKKIO
door Franz Weijergans.
De geschiedenis van het houten
poppetje, dat begon te praten en
kwajongensstreken ging uithalen,
zullen de, ouderen zich nog wel uit
hun jeugd herinneren. Er is thans
een bewerking van Pinokkio's avon
turen verschenen. De kinderen zul
len ervan genieten. Niet alleen zul
len zij geboeid worden door de ver
andering in een ezel en de avontu
ren in de buik van een haai, maar
bovenal door de vele fraaie illustra
ties van Simonne Baudoin. Prachti
ge kleurenprenten, waarin het ver
haal naast de tekst, die soms niet zo
sterk is, nog eens levendig in beeld
wordt gebracht. Een schitterende
uitgave, die ook zeer geschikt is om
voorgelezen te worden.
Uitgegeven door Casterman, Door
nik.
DRIE SLIMME NEGERTJES
door Franz Wcijergans.
Een aardig voorleesboekje met een
verhaal, dat zich afspeelt in het land
van de zwartjes. De drie zonen van
een waterdrager zijn de hoofdfigu
ren. De jongens beleven allerlei
avontuurtjes in een omgeving van
aapjes, krokodillen en zonderlinge
vogels. Zo slim zijn do jongens, dat
ze zelf voldoende geld kunnen ver
dienen, om alle drie een prachtige
waterkruik aan te schaffen. Het een
voudige, onopgesmukte verhaal
wordt levendig verteld en de kinde
ren zullen er veel plezier van bele
ven. Ook dit werkje is weer voorzien
van schitterende gekleurde tekenin
gen. Een begerenswaardig bezit voor
een kind. De tekst is zo gesteld, dat
de kinderen het boekje eventueel
ook zelf kunnen lezen.
Uitgegeven in de „Rinkelbel-
Reeks", door Casterman, Doornik.
TINY OP DE BOERDERIJ,
door Gijs Haag.
E^n alleraardigst werkje, hoofdza
kelijk over de dieren op een boerde
rij. De piepkuikens, vader Haan,
moeder Hen, de eendjes, de ganzen,
duiven, schaapjes, biggen en van
zelfsprekend ook Bruno de hond ko
men er in voor. Over ai de dieren,
die juist de kinderen zo sterk inte
resseren, wordt het een en ander
verteld. Marcel Marlier verzorgde
de kleuren prentjes. Allerkostelijkst
heeft hij dat gedaan. Als de Sint met
dit boekje, dat ook als voorleesboek
je kan worden gebruikt, binnenkomt,
zal hij met nog meer enthousiasme
ontvangen worden dan anders.
Uitgegeven in de „Rinkelbel-
Reeks". door Casterman, Doornik.
'IIOIIOIIOIIOIIOIIOIIOIIOIIOIIOIIOIIOIIOIIOIIC3IIOIIO
door Annie M. G. Schmidt 5
0 Een moeder met een paar bengels op school en een stel peuters 0
- thuis heeft wel wat anders aan haaf hoofd dan kinderboeken be-
n studeren en de beste uitzoeken, aangepast aan de leeftijden en de Q
- ambities van haar kroost Gewoonlijk neemt ze maar wat en als de -
0~ kinderen er maar zoet mee zijn, vindt zij het al lang best.
Ja, zo gaat het dikwijls en toch
j: Annie M G. Schmidt heeft voor de Vereniging ter Bevordering
U van de Belangen der Boekhandel een klein boekje geschreven, dat
zij betitelde met „Van schuitje varen tot van Schendel" en waarin
0 zij op gezellige wijze enige behartenswaardige gedachten heeft
neergelegd omtrent het thema „Jeugdlectuur." Vroeger ging men
0 van de gedachte uit, dat het kind moest worden opgevoed in eer en 0
deugd en dat het dus een zo groot mogelijke dosis moraal moest
Q slikken.
Dark zij de gezonde aard van ons voorgeslacht hebben onze groot-
n vaders en grootmoeders het overleefd, maar tegenwoordig zou geen
r jongen of meisje het meer slikken. Wij hebben thans ingezien, dat
0" de kinderen het beste gebaat zijn met verhalen, welke zij graag
lezen en welke zij kunnen verwerken. Wij gaan dus uit van het
kind zelf en dienen ons aan te passen. Maar niet ieder kinderboek
U doet dit op de beste wijze en toch is dit zo voornaam, want ieder
kind neemt iets van zijn lectuur mee op zijn tocht door het leven.
0 Wie met dit probleem te maken heeft, rroet dit aardige boekje
van Annie Schmidt maar eens lezen. Het beslaat niet zo heel veel
Q bladzijden en het laat zich in een half uurtje uitlezen, maar het
werpt in die paar bladzijden een verrassend licht op de lectuurpro-
0 olemen van onze jeugd.
►Tl 011011011011011011 CD 11011 CD 11011011011 CD 11 CO 11 CD 11 CD 11 CD-
TINY GAAT OP REIS,
door Gijs Haag.
Tiny bezoek niet alleen de boerde
rij van haar tante, om de dieren te
bekijken, maar zij gaat ook nog op
reis. Haar moeder weet er niets van,
maar gelukkig komt ze op de laatste
bladzijde weer bij mamma, het ko
nijntje en de beer terug. Tijdens het
reisje, dat niet zo erg lang duurt, ge
beuren er natuurlijk heel wat din
gen, die de jeugdige lezer zullen in
teresseren. Marcel Marlier droeg het
zijne bij door schitterende gekleurde
prenten te maken, die het leeuwen
deel van de aandacht opeisen. Ook
dit is een boekje, dat de kinderen
veel genoegen zal verschaffen.
Uitgegeven in de „Rinkelbel-
Reeks", door Casterman, Doornik.
Het jaar van de Heer. Ge-
briël Smit. Zonnewijzerreeks.
Het Spectrum 1.25.
Gabriël Smit (heeft voor de Zonne
wijzerreeks een bundel kerkelijke
gedichten samengesteld en daarmee
een bloemlezing geschapen, die een
doornsnee geeft van de christelijke
poëzie aller tijden. Te beginnen met
de oude Joodse gebedszangen zijn
hier alle uitingen van kerkelijk leven
door de eeuwen heen, in schone ver
zen vertegenwoordigd. Men vindt in
deze bundel, naast de speelse ont
boezemingen van de Spaanse kinde
ren bij de viering van Paasmorgen,
fragmenten uit de Divina Commedia
en Des Knaben Wunderhorn. Het
boekje is prachtig geïllustreerd met
reproducties van houtsneden uit het
Utrechtse missaal van 1540.
Het houten paard. Eric
Williams. Prismareeks. Het
Spectrum.
De uitgevers hebben er goed aan
ged'aan met de uitgave van dit span
nende boekje van Eric Williams te
wachten, tot de goede indruk, die
destijds de gelijknamige Engelse
film vestigde, enigszins vervaagd is.
Velen zullen immers de gang van za
ken in dit zeer avontuurlijke ver
haal uit de oorlog nog eens in herin
nering willen brengen. Plet verhaal
speelt in een krijsgevangenenkamp,
waar een aantal Engelse officieren
hef plan heeft opgevat, via een hou
ten springpaard de weg naar de vrij
heid te vinden. Hoe zij er precies in
De activiteit, welke St. Nicolaas
met een legertje van knechtjes reeds
maandenlang aan de dag legt in het
verre Spanje, heeft zich thans ook
aan de Amsterdamse werkplaatsen
van de Sint medegedeeld. Ergens in
de hoofdstad werken de Zwarte Pie
ten reeds druk aan de vcorbereidin-
goedheilig man tijdens ziin intocht
in Amsterdam zal meerijden. Deze
optocht zal dit jaar geheel in het
teken van het alphabet staan: Werk
studenten zullen kubussen, beschil
derd met letters dragen en achter
elke kubus zal een groepje volgen,
ten om de kleuters met een vertel- gen van de grote optocht, waarin del dat zorgt voor een levende uitbeel
ding van het aloude rijmpje: A. is een
aapje, dat Bijt op een noot, B. is de
bakker, die bakt voor ons brood enz.
Het belooft een bijzonder aardig ge
heel te worden.
Foto: Een waar Zwarte knechtjes
van de Sint leggen de laatste hand
aan het werk.
slagen ihet prikkeldraad achter zich
te laten zullen wij niet verklappen.
Het uithoudingsvermogen en de vin
dingrijkheid waarmee het idee ver
wezenlijkt wordt, zijn even ongeloof
lijk als waar. Het verhaal is zeer
spannend en onderhoudend geschre
ven en garandeert een welbestede
avond.
Sleepboot „De Cycloon".
Roger Vercel. Prismareeks.
Het Spectrum.
Met „Hollands glorie" heeft Jan
de Hartog over de zeesleepvaart on
getwijfeld een bijdrage geleverd aan
de wereldlitteratuur, die nauwelijks
te passeren valt. Ongeveer terzelfder
tijd verscheen in Frankrijk echter
eveneens een roman over deze meest
spectaculaire tak van zeebevaring.
In tegenstelling tot het verhaal van
onze landgenoot, behandelt Roger
Vercel de strijd tegen geweten en za
kelijke instincten van een sleepboot
kapitein, die vlak onder de kust ber
gingsdiensten verricht. Vercel gunt
ons een blik in 't hart van diens ver
lepte vrouw, die hem telkens weer
met lede ogen ziet gaan, maar te
vens ook beseft dat alleen deze korte
intermezzo's hun huwelijk kan red
den.
De verschrikkelijke spanningen
tijdens zijn afwezigheid worden
haar echter op de duur te machtig
en de man beseft eerst te laat dat
ondanks zijn kracht en zelfverzekerd
heid zij het eigenlijk was, die hem
door het leven op sleeptouw heeft
genomen. Een waardevolle uitgave.
In een boekenkast vol zwaar
wijsgerige werken, vonden we
van de week tijdens een bezoek
bij een zeergeleerde heer een
uitgebreide verzameling van de
meest uiteenlopende sprookjes
boeken.
En deze boeken stonden ei1
waarlijk niet om de mooie band
jes, want de bandjes waren
soms helemaal niet fraai en een
weinig dof door het vele ge
bruik.
Sprookjes zijn niet alleen
voor kinderen en soms zijn ze
helemaal niet voor kinderen.
Sprookjes zijn een heerlijke
vlucht uit het nuchtere dagelijk
se leven voor iedere mens, die
voldoende fantasie heeft om zich
voor enkele uurtjes voor te stel
len, dat de bossen inderdaad ka
bouters hebben en dat er wer
kelijk ooit een huisje gebouwd
is geweest van louter krakelin
gen.
Er zouden vooral in deze
tijd veel meer sprookjes ge
lezen moeten' worden, omdat
men zo geheel ongemerkt toch
weer de moraal van het gehele
leven erin afgespiegeld ziet en
omdat men zo hard een vleugje
romantiek nodig heeft.
Nederland beschikt over hon
derden goed vertaalde sprook
jesboeken, uit Duitsland, Italië,
Engeland en de Oosterse landen.
Het is niet kinderachtig en
als U daar toch bang voor bent,
doe Uw kinderen met Sint Ni
colaas een goed sprookjesboek
cadeau en onder het voorlezen
zult U de onweerstaanbare drang
voelen om na het voorleesuurtje.
als de spruiten naar bed zijn
het boek nog eens open te slaan.
