Paardensport is sport
van de beste soort
Zoeterwoude
afscheid van
„en omgeving nam
adjudant v. d. Vliet
Se Moeder Q.ods
VRIJDAG 1 OCTOBER 1954
f"
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA I
VAN COWBOY TOT EDELMAN
Reeds Egypte
deed er aan
mede
>AARDENSPORT is een begrip, dat Olympische Ruiterwedstrijden. Afbeelding op een Griekse vaas. De jon-
veel meer dan één soort sportbe
oefening omvat. „Paardensport" is
veeleer een verzameling van sport-
soorten, waarbij het paard de belang
rijkste rol speelt.
Zij is ook een der oudste takken
van sport. Het polospel te paard bij
voorbeeld is wel zeer oud. Wij we
ten, dat het reeds 1000 jaar vóór
Christus beoefend werd. De Egypte-
naren spanden hun paarden voor
dat zij ze „onder de man" bereden
reeds voor strijdkarren en men kan
rustig aannemen (want in dat opzicht
zal de mens in al ,die eeuwen niet
veel veranderd zijn) dat de Egypti
sche wagenrenners onderling wel
eens om het hardst zullen hebben ge
reden. Een eerste begin dus van de
ren- of drafsport. Eigenlijk van bei
de, want de Egyptische paardjes
draafden niet om het snelst, voor de
strijdwagens, doch gingen in galop, de
natuurlijke gang van het paard om zo
snel mogelijk voruit te komen. En in
de tegenwoordige rennen gaan de
paarden ook om het snelst in galop,
doch dan niet aangespannen voor de
kar, doch onder het zadel. Daarte
genover gaan onze harddravers te
genwoordig om het snelst uitsluitend
in draf (galop is zelfs verboden) en
zijn dan bijna altijd aangespannen.
Het gebruik van het paard voor
strijdwagens heeft natuurlijk de
sport beïnvloed. De Grieken begon
nen er mee bij de Olympische Spelen
in het jaar 680 vóór onze jaartelling
en de Romeinen namen het latér
over. Vooral de Romeinse "wagen
rennen zijn menige van ons uit de
geschiedenis, uit de litteratuur of
zelfs uit de film (Ben Hur, Quo Va-
dis) bekend. Dat was sport! Sport,
waaraan duizenden uit die dagen zich
hebben vergaapt. En de Olympische
winnaars der Griekse hippische spe
len waren mannen van aanzien, wier
namen in marmer gebeiteld werden
ter voortdurende herinering voor het
nageslacht!
De ruitersport is minder spectacu
lair geweest al die vroegere tijden,
al werd er wel degelijk „onder de
man" gereden. Ook de Olympische
Spelen kregen later hun ruiterspelen
en de Egyptenaren vormden, naast
hun strijdwagen-eenheden, ook rui-
tercorpsen. Dat hadden zij van de
Hyksos, een ruitervolk bij uitstek,
geleerd. De Egyptenaren waren blijk
baar zelf nooit op de gedachte geko
men om op een paard te gaan zit
ten!
stamt uit het jaar 1400 v. Chr. en
betreft de „training van paarden".
'De „schrijver" is een zekere Kikuli,
stalmeester van de koning der Hettie-
ten. Het is ons overgeleverd op een
groot aantal stenen platen en in spij
kerschrift is de tekst daarin gegra
veerd. Het is interessant te „lezen"
hoeveel zorg besteed werd aan oefe
ning en voorbereiding voor de toen
malige paarden.
Vanzelfsprekend, dat in die tij
den (evenals tegenwoordig en
vooral vóór 1940 in het leger nóg) ar
beid en sport dicht bij elkaar lagen.
Een ruiter-soldaat oefent en rijdt
gelingen reden naakt, zonder zadel. De paarden waren klein van stuk.
uit hoofde van zijn beroep, doch in I En zo is het de drafsport, welke na-
hoevele gevallen is dat niet tevens tuurlyk haar Qntstaan vimlt het
voor hem „sport"? Zo zal het heus
vroeger, eeuwen geleden, ook wel ge
weest zijn. Ook toen zal de mens het
een genoegen gevonden hebben, uit
liefde voor zijn beroep, te moeten
paardrijden, zoals de cowboys het
nóg prettig vinden en de Hongaarse
Csikos het niet anders zouden wil
len. Hoevele onzer huzaren 'betreu
ren niet het verwijderen van hun
viervoeters en hun vervanging door
tanks! En hoe stoer houden zich onze
koetsiers aan het paard vast, terwijl
een auto wellicht meer „gewild" zou
zijn.
En zo is dus in de loop der eeuwen
sport en beroep dikwijls mééstal
zelfs samengegaan. Eerst later,
veel later, is men zich gaan speciali
seren. Toen is men de paardensport
als zodanig, dus óm de sport, gaan be
oefenen en nog later waren er die
hun beroep gingen maken van die
sportbeoefeneing, hetgeen dus precies
de omgekeerde wereld van voorheen
werd.
T^OEN men het paardengebruik als
„sport" cin? zien, ontstond ook
de veelsoortigheid.
Om een voorbeeld te noemen: de
rensport.
De rensport stamt uit Engeland.
Althans dat, wat men tegenwoordig
onder „rensport" verstaat.
In de 18e eeuw kwam het in de
mode paarden, welke men voor het
gebruik in het bedrijf of als middel
van vervoer er op na hield, van tijd
tot tijd eens tegen elkaar om het
snelst te laten lopen. Meestal vond
dat plaats onder de zadel.
En ook menig keer als gevolg van
een weddenschap, want de Engels
man is vanouds dol op wedden.
Uit deze rennen welke men,
wanneer hat tussen twee paarden
ging „matches" noemde, ontwik
kelde zich een min of meer geordend
renwezcn, waarbij men paarden spe
ciaal voor deze wedstrijden ging
houden en zelfs in de richting van
een snel galoppaard ging fokken.
En. deze tak van paardensport werd
de vlakkenbaansport van thans.
De Engelsman reed echter ook graag
op zijn bedrijf spaarden achter de
honden ter jacht. En daarbij ging het
om het snelst draven met voor
meestal lichte rijtuigen gespannen
paarden. Men kende een halve eeuw
geleden ook draverijen voor twee
spannen en die schijnen in Amerika
nog wel gehouden te worden, terwijl
in Frankrijk vooral daverijen onder
de man, z.g. Monté-courses popu
lair zijn. Bij ons noemt men deze
wedstrijden: ruiterdraverijen.
In Amerika worden de draverijen
nog onderscheiden in courses voor
z.g. „pacers" en voor „trotters"
waarbij de eerstgenoemden niet an-
r\OCH ook voor de niet-snelle, aan-
gespannen paarden is gelegenheid
open gebleven zich te onderscheiden
en zich te meten met andere soort
genoten. Daar zijn b.v. de vele tuig-
paard-coursen, waar het niet om de
snelheid, doch om de fraaie beweging
gaat en als summum memoreren wij
de concoursen voor hackneys, de spe
ciaal op hoge knieactie en actie der
achterbenen gefokte tuigpaarden welk
ras tegenwoordig een zuiver sportras
is geworden. Als menner, koetsier of
rijder kan men zich ook overgeven
aan het voorrijden van meerdere
paarden, voor één rijtuig gespannen,
b.v. drie-, vier-, vijf- of zesspan en
niet te vergeten het rijden van lang-
spannen van twee of drie paarden
reso: tandems en randoms genaamd.
Als ruiter kan men, wanneer men
te zwaar is voor de rensport, of om
welke andere reden dan ook, niet
aan deze tak van ruitersport wil of
kan meedoen, zich wijden aan het
dressuurrijden, dat vooral dank zij
de landelijke ruitersDort de laatste
25 jaar een enorme toegewijde scha
re beoefenaren heeft gekregen of
men kan gaan wedstrijdspringen en
uitkomen in springconcoursen. En
wanneer men helemaal wat „anders"
wil dan is daar nog de mogelijkheid
zich te begeven op het moeilijke,
doch mooie en interessante oad der
vrijheidsdressuur, waarbij de dres
seur grote mate van zelfbeheersing
en «eduld aan de dag moet leggen.
Wat de werkelijke paardensport-
liefhebber echter ook doet. welke tak
•hij ook beoefenen moge, het meeste
voldoening geeft hem dit alles, wan
neer hij daarbij zim naard zélf ver
zorgt en onderhoudt. Ook dat is een
„soort" en een sport van de beste
soort
Ruiterwedstrijden te Olympia.
winnaars werden mannen van eer.
Hun namen werden in marmer ge
beiteld ter eeuwige herinnering.
Hier ziet men de aankomst in het
derT dan",J^g^gers'"zUn" Wy^'kën- strijdperk der beroemde spelen. De
nen zulke courses bij ons niet.
Afbeelding op een Griekse vaas.
^IN VELERLEI VERSCHIJNING^
Opname uit Mariakapel -
(Foto: v. d. Horst)
i St. Joseph-parochie Noordwijkcrhout
Qij droegt geen smet. Qij hadt geen fout
In heel Uw zuiver leven;
Maar zijt de Bloem, die, rijk bedauwd
Van hemelsch licht en eeuwig goud.
Steeds bloeiend zijt gebleven.
Jacques Schreurs M.S.C.
.r
Gistermiddag, had in het Vereni
gingsgebouw van de Ned. Hervormde
Gemeente te Zoeterwoude aan de
Dorpsstraat het afscheid plaats van
de adjudant K. van der Vliet die we
gens het bereiken van de pensioen
gerechtigde leeftijd het politiekorps
gaat verlaten.
In de rijk met bloemen gesierde
zaal kwamen zestig genodigden bij
een. Aanwezig waren de burgemees
ters van Zoeterwoude, Benthuizen en
Hazerswoude, de wethouders Van
Leeuwen en Kraan, de districtscom-
11UUUCU lCi jau», xiiix ixcxcxx xxxj exxxe ,xc mandant Overste Warmholtz, de
dan dwars door het terrein en dus groepscommandant van Leiden en de
.over hindernissen.
Toen men speciaal snelle paarden
ging fokken was het te begrijpen, dat
men met een galop Over vlak weide
land niet -tevreden was en dat men
het ook dwars door het terrein wilde
proberen.. Zo ontstonden de steeple
chases, wanneer het parcours leidde
over zware hindernissen en de horde
rennen, wanneer men volstond met
horden van takken gevlochten. Daar
naast kent men de cross-countries,
de point-to-point, welke soorten
eigenlijk nog het meest op de oor
spronkelijke races, dwars door het
terrein, gelijken. Men ziet dus: va
riatie genoeg.
De Csikos. In Hongarije op de puszta grazen grote kudden paarden en zij
worden gehoed door bereden herders, de Csikos. Het zijn geboren ruiters,
die de ruitersport als beroep beoefenen.
groepscommandant van het Verkeer,
de groepscommandant van Voorscho
ten, de districts-rechercheurs en het
reservepersomeel, het gemeentesecre
tarie-personeel en de gemeente-ont
vanger van Zoeterwoude, de oud-ge-
meente-opzichter en de gemeente-ar
chitect van Zoeterwoude en zeer vele
politiemannen van het district.
Toen alle gezeten waren werd de
•heer K. van der Vliet met zijn echt
genote en familieleden binnengeleid.
Burgemeester H. J. J. A. Smeets
sprak het welkomstwoord, deelde
mede dat van de Officier van Justi
tie, de Ambtenaar van het O.M. en
de vertegenwoordiger van de Voog
dijraad bericht van verhindering was
ingekomen en richtte zich daarna tot
de scheidende Adjudant.
Gemengde gevoelens.
Het is nog maar een paar dagen
geleden dat u de 60e verjaardag vier
de en wij de complimenten van de
dag konden overbrengen.
Vandaag staan we voor een uit dat
jubileum voortvloeiende feit, want u
hebt in de politiewereld een leeftijd
bereikt waarop men het nodig acht
om van pensioen te gaan genieten.
Ik kan mij voorstellen dat u deze
dag met gemengde gevoelens hebt
zien naderen, want uw vitaliteit ken
nende bent U geen persoon, die nu
eens op zijn gemak een rustig leven
tje wil gaan genieten. Als men 35
jaar heeft meegelopen om van jong
agent af alle rangen te doorlopen tot
adjudant van de Rijkspolitie, dan valt
het niet mee om ineens te zeggen
„stop" en het zou mij niet verwon
deren als men vandaag nog eens
hoort van „de adjudant vertelt
de adjudant heeft zich verdienste
lijk gemaakt".
Er valt heel wat te vertellen over
die 34 dienstjaren waarvan ik er 25
met U heb samengewerkt en in wel
ke wij samen veel hebben beleefd.
In 1930 in dienst getreden als ge
meenteveldwachter van Zoeterwou
de, als opvolger van veldwachter
Deegenaars, wiens rayon U kreeg
toegewezen en wiens ambtswoning
aan de H. Rijndijk hebt betrokken.
In dat gedeelte hebt U op voorbeel
dige wijze uw plicht vervuld tot 1
Jan. 1939 toen U tot chef-veldwach
ter werd benoemd, aanvankelijk daar
bleef wonen om daarna de mooie,
nieuwe ambtswbning te betrekken op
het dorp.
Nauwe samenwerking.
Spr. getuigt van een nauwe samen
werking en hoe alle moeilijkheden
samen besproken werden. Ik had aan
u. zo gaat de burgemeester verder,
een hoogst betrouwbaar actief, eer
lijk en tactvol politieman, een kerel
uit één stuk, trouw aan zijn eed,
trouw aan Oranje, hetgeen zo duide
lijk is gebleken in de bezettingstijd.
Je wist dat ik het land had aan
processen-verbaal-jagerij; dat ik er
op sta dat elke politieman zijn taak
moet opvatten als „diender" in de
goede betekenis van het woord, n.l.
het vervullen van een dienende func
tie tegenover de gemeenschap. Met
kalmte, bezadigdheid en overleg bent
u opgetreden tegenover de bevolking.
Als raadgever, bemiddelaar en op
voeder heeft de gehele loopbaan zich
gekenmerkt en het was niet nodig uw
dagtaak uit te stippelen, want u stel
de er een eer in dat de orde en rust
iln de gemeente steeds werd bewaard,
zonder in het ooglopend naar buiten
te treden. Aan u heeft vooral de
jeugd van Zoeterwoude, maar ook
vele inwoners te danken dat ze uit
de handen der justitie zijn gebleven,
of door reclasseringswerk op milde
wijze werden behandeld. Aan u heb
ben vele huisgezinnen te danken dat
de vrede daar werd bewaard of te
rugkeerde en door uw diep christe
lijke opvatting hebt u ruimschoots
beoefend: het hebt je naasten lief.
Spr. prijst de wetskennis, zijn stu
die en voorbeeldige leiding. Het was
voor mij een grote des-illusie toen de
gemeentepolitie werd opgeheven,
maar dank zij onze jarenlange samen
werking is deze overgang niet zo in
grijpend geweest.
Geen botsingen.
We hebben elkaar begrepen en bot
singen kwamen niet voor. Dat uw
werken in de loop der jaren in deze
gemeente hogelijk is gewaardeerd is
gebleken op de wijze waarop de ge
meenteraad u steeds is tegemoet ge
treden. En ook vandaag, bij dit af
scheid meende Raad blijk te moeten
geven van die waardering door de
kosten van deze middag voor reke
ning te willen nemen en als blijvend
aandenken een asbak aan te bieden,
waarop het wapen van Zoeterwoude
en de data's van dienst. Het spijt mij
dat ik dit cadeau nog niet kan aan
bieden, omdat het product nog moet
gebakken worden, hetgeen langer tijd
vergde dan verwacht werd. Vervol
gens richt spr. zich tot mevr. Van
der Vliet voor haar bijstand dankend
voor vele onverplichte diensten wel
ke hulde spr. van een fraai bloem
stuk deed vergezellen.
Persoonlijk biedt spr. een kist si
garen aan als behorende bij de asbak.
De scheidende adjudant met zijn
echtgenote. Rechts: burgemeester
Smeets, links: overste Warmoltz.
Foto: v. d. Horst.
Overste Warmholtz spreekt.
Dit is, zo begint de Districts-com
mandant overste Warmholtz zijn re
de, voor mij geen gewoon afscheid;
het is de eerste keer dat ik afscheid
neem van een groepscommandant; gij
was de nestor en ik ben gekomen om
je te zeggen dat het ons spijt dat je
heen gaat. Je bent nog van de oude
stempel, maar alle theorieën zijn in
je vereenzelvigd met de oude deug
den van trouw en eerlijkheid met
naastenzin om je evenmens te helpen,
met grote offerzin om je onderge
schikten in moeilijkheden te laten
opleven, met medegevoel in de
dienstopvatting ook al was het succes
soms niet groot. We zullen je missen
omdat je als man van weinig woor
den altijd deed luisteren als je sprak.
In je lange staat van dienst heb je
in Godsvertrouwen altijd rechtop ge
staan. Gods beste zegen tesamen met
je vrouw 1
De burgemeester van Benthuizen
en Moercapelle, de heer J. J. Steen
bakker Morilyon Loysen getuigt van
de ideale samenwerking gedurende 8
jaren. Sprekende over de vitaliteit
van de heer v. d. Vliet, naast het rus
ten op de lauweren, zegt spr.: ik zal
uwe geregelde bezoeken missen en
biedt als bewijs van hoogachting
een geschenk aan.
Hierna sprak de burgemeester van
Hazerswoude, de heer de Hollander,
en getuigt ook van een daadwerke
lijk contact. Uwe bezoeken zullen mij
steeds een aardige herinnering blij
ven. Ik wens u geluk heen te gaan
nog sterk en van goede gezondheid
en wens u nog veel nuttig werk te
mogen doen.
Ook deze burgemeester gaf een ge
schenk ten afscheid.
Nu werd het woord gevoerd door
wachtmeester D. Minnaard, waarne
mend groeps-commandant, die na
mens de groepsleden grote waarde
ring uitsprak tot de scheidende com-
(Vervolg zie pag 2).
