t^z i
Bedreigen de communisten
nu het eiland Quemoy?
Invasieleger ligt gereed bij Amoy
Optreden van benden op Java
Cycloon wijzigde zijn koers
Edens tournee door West-Europa
Het rommelt nog na in
Orléansville
Radio-geluksketen gesmeed om de
B MAANDAG 13 SEPTEMBER 1954
45ste JAARGANG No. 13296
DTecteur: c m v. hameesvei^. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN (re*st *n '^een)
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w., f 2.15 p mnd„ f 6.40 p. kwart. Franco p. p. f 6.80 - Advertenties: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50
Amerikaans zevende vloot houdt oog in 't zeil
De Chinese communisten hebben volgens de nationalisten langs de kust
van Koeantoeng opnieuw honderden gemotoriseerde vissersschepen gevor
derd en bijeengebracht. De communisten zouden nu over zoveel vaartui
gen beschikken, dat zij in één keer een geheel veldleger kunnen overbren
gen naar het eiland Qeumoy, dat in handen van de nationalisten is.
Dat veldleger, bestaande uit eenheden die eerst in Korea hebben gevoch
ten, zou hij Amoy gereed staan voor de overtocht.
In de straat van Formosa heeft de
Amerikaanse Zevende Vloot, die tot
taak heeft, Formosa te beschermen,
haar patrouil'e-activiteit verhoogd.
Het is niet duidelijk of zij opdracht
beeft Quemoy te steunen in geval
▼an een invasie. Senator William
Knowland, leider van de republi
keinse meerderheid in de Ameri
kaanse senaat, heeft op een officiële
order aangedrongen .waardoor ook
Quemoy onder Amerikaanse bescher
ming komt.
Minister Dulles weigert echter na
dere mededelingen te doen. Wel heeft
hij te kennen gegeven, dat de ver
dediging van Quemoy in nauw ver
hand staat met de defensie van For
mosa en dat deze kwestie in dit licht
moet worden beschouwd. Minister
Dulles voegde er met nadruk aan toe,
dat de vraag over het al dan niet
DAKOTA BLEEF DRIJVEN.
Zondag is bij Rio de Janeiro een
Dakota met 22 passagiers en vier be
manningsleden verongelukt, doordat
het de landingsbaan miste. Het kwam
in de baai van Rio terecht, waar het
bleef drijven. Alle inzittenden kon
den worden gered, doch een vrou
welijke passagier overleed in de po-
litieboot op weg naar de wal.
verdedigen van Quemoy, beantwoord
dient te worden door de Amerikaan
se autoriteiten. Volgens ontvangen
berichten, zo vervolgde hij, lagen er
aanzienlijke communistische strijd-,
krachten in en om Amoy, doch deze
waren van geringe kwaliteit. Hij zei-
de, niet te weten, of er een aanval op
Quemoy voor de deur stond. Het zou
voor de Chinese communisten echter
onmogelijk zijn Formosa te bezetten
„met het oog op de kracht van de
Amerikaanse tegenstand, die geboden
zou worden".
Viermotorige bommenwerpers van
het type .Liberator" hebben Zondag
bommen van 1000 kilogram op com
munistische installaties in de omge
ving van Amoy geworpen, aldus
meldde het nationalistische persbu
reau Zondag. De bommen hadden
groepen jonken, geschutstellingen en
kazernes getroffen.
Ongekende terreur
Het optreden van benden op Wes
telijk Java neemt weer toe. In de
laatste dag.en hebben deze benden
die volgens officiële mededelingen
tot de Daroel Islam behoorden tal
van dorpen overvallen, waarbij tien
tallen mensen werden vermoord. Hun
bezittingen werden veelal geroofd,
terwijl de woningen in brand gesto
ken werden.
In Koeningan werden vijf mensen
gedood door bandieten, die in het
wilde weg schietend, door de kam
pong reden en 42 huizen in vlammen
deden opgaan. In Lelea en Larangan
werden bij een overval vier mensen
gedood; hier werden door brand
stichting 180 mensen dakloos. Doch
de ernstigste aanval was gericht op
de kampong Krank Pawitan en Tji-
pakoe, nabij Tjiparai (19 km. buiten
Bandoeng), waar 26 dorpelingen, o.w.
Minder schade
dan gevreesd werd
De tweede grote cycloon die Noord-
Amerika gedurende de afgelopen
veertien dagen heeft geteisterd, heeft
een meer Oostelijke route genomen
dan de weerkundigen hadden voor
speld. Daardoor kwamen stad en
staat New York en andere staten aan
de oostkust van de Verenigde Staten,
die een ernstige waarschuwing had
den gekregen, er betef af bij het pas
seren van de storm, dan men had ver
wacht.
De staat Maine, die als laatste aan
de beurt was, had echter zwaar te lij
den van het noodweer. Een groot ge
deelte van de oogst werd er ver
nield. In het Zuidwestelijk deel viel
tijdens de storm 20 cm. regen een
record voor de afgelopen 58 jaar
waardoor wegen en spoorwegen wer-
den geblokkeerd.
Acht mensen, merendeels automo
bilisten, werden gedood door het in
storten van bruggen en onderlopen
Canadese staat Nieuw Schotland. Van
slachtoffers is daar echter nog geen
melding gemaakt.
Het Nederlandse emigrantenschip
Grote Beer is Zaterdag vier uur voor
de tijd van het schema de haven van
Hoboken binnengelopen om de or
kaan te ontlopen. Met 807 passagiers
aan boord meerde het schip, dat door
de zware regenval en stormwinden
werd gebeukt, geassisteerd door drie
sleepboten veilig aan de pier.
Het vuur in de
praehistorie
Een Zuid-Afrikaanse oudheidkun
dige, J. R. Mason, heeft ontdekt, dat
honderdduizend jaar geleden bewo
ners van een Zuidafrikaanse grot
vuur konden maken.
Mason stelt met een aantal mede
werkers een onderzoek in naar drie
enige jaren geleden gevonden, voor
historische grotten in het dal van de
Makapen in Noord-Transvaal.
Eerder waren reeds zeer oude
haardsteden in een grot bij Sjoe Koe
Tien bij Peking gevonden. De ont-
van wegen. De stad Portland is gro- dekking van deze stookplaatsen heeft
tendeels verstoken van electriciteit.
De aangerichte schade wordt op eni
ge millioenen dollars geschat. Ook
heeft de orkaan zware schade aange
richt in de plaats Yarmouth in de
aangetoond, dat de vroegere opvat
ting volgens welke Je mens in het
steentijdperk geen vuur kende, on
juist is, aldus Mason op een perscon
ferentie te Johannesburg.
Eden ontmoette Beneluxministers
Eden, staatssecretaris van het Britse „Foreign Office", heeft in Brussel
besprekingen gevoerd en de maaltijd gebruikt met de Ministers van Bui
tenlandse Zaken van de Benelux-landen. V.l.n.r.: Minister mr. J. W. Beyen
van Nederland, Minister Paul Henri Spaak van België, Anthony Eden en
Premier Bech van Luxemburg.
vele vrouwen en kinderen, werden
doodgeschoten of levend in de in
brand gestoken huizen werden ge
worpen.
De correspondent van Aneta, die
met het hoofd van de criminele re
cherche van Bandoeng, Hasan Ach-
boel, deze plaatsjes bezocht, seint, dat
in Karang Pawitan tientallen bende
leden schietend de kampong binnen
drongen, toen de mannelijke bevol
king op het dorpsplein de gebeurte-
nissenvan de dag besprak.
In paniek renden sommigen de ter
roristen recht in de armen. Zij wer
den zonder pardon gedood. De bin
nendringers bleven in het wilde weg
schieten, ook op vrouwen en kinde
ren, terwijl handlangers, o.w. jon
gens van dertien en veertien jaar, de
huizen binnendrongen om deze te
plunderen en vervolgens in brand te
steken.
De bewoners, die have en goed
trachtten te verdedigen, werden le
vend in de vlammen geworpen. Be
halve de 26 mensen, die werden ge
dood, werden 22 bewoners gewond.
Ruim 125 huizen gingen in vlammen
op. De commissaris van politie, Ach-
boel, zei: „Het is onbegrijpelijk, dat
mensen elkaar dit kunnen aandoen".
Politie en leger hebben de achtervol
ging ingezet.
Conflict
in Vietnam
Over de vraag hoe men de commu
nisten moet beletten uit het Noor
den van Vietnam door te dringen
naar het Zuiden, is een hevige ruzie
ontbrand tussen Ngo Dinh Djem, de
premier van Vietnam, en generaal
Nguyen Van Hinh, de chef van de
generale staf.
De premier had hem order gege
ven het land op staande voet te ver
laten en zich naar Frankrijk te be
geven, maar de generaal legde die
order naast zich neer, riep twee
tanks te hulp om zijn hoofdkwartier
te beschermen, liet brandslangen ge
reed leggen om de politie te kunnen
verjagen en bleef waar hij was.
De premier, beducht dat de gene
raal zijn troepen tegen hem zou la
ten optreden, barricadeerde zich
eveneens. Hij zit nu in zijn paleis te
kijken naar de honderd man politie
die hem tegen het leger moeten be
schermen.
Wat precies de reden is van de
twist tussen de premier en de chef
van de staf, is moeilijk uit te ma
ken. Het schijnt dat de premier de
voorkeur zou geven aan een andere
generaal. Hij had niet verwacht dat
de gehele generale staf zich achter
Van Hinh zou plaatsen. Toen hij Van
Hinh bevel gaf om zes maanden lang
verlof te nemen en zich naar Frank
rijk te begeven, had hij al een op
volger gevonden. Maar de generaal
weigerde heen te gaan en zijn gehele
staf steunde hem. Hoe het conflict zal
eindigen, durft niemand te voorspel
len.
De spionnage-affaire
in Perzië
Een Perzische generaal-majoor, die
onbekend wenste te blijven, heeft
Zondag verklaard, dat in verband
met de spionnagezaak reeds 435 offi
cieren in verzekerde bewaring zijn.
Er worden nog zestig officieren ge
zocht. Ook wordt een aantal burgers
voor ondervraging vastgehouden.
De voornaamste openbare aankla
ger van het leger, brigade-generaal
Azmodeh, zeide, dat de gearresteer
den spoedig zullen worden berecht.
Van militaire zijde, is vernomen, dat
Azmodeh zal eisen, dat het meren
deel van de gearresteerden als verra
ders, ter dood worden gebracht.
Het gehele Perzische leger zal
Maandag en Dinsdag beveiligings-
manoeuvres houden,
Bemoedigend begin
De Britse minister van buiten
landse Zaken Eden heeft Zaterdag te
Brussel overleg gepleegd met de mi
nisters van de Benelux over de wijze
waarop West-Duitsland zou kunnen
worden herbewapend; nu Frankrijk
de E.D.G. heeft verworpen. Zondag,
heeft hij te Bonn dit probleem met
Adenauer besproken en vandaag is
hij alweer naar Rome gereisd om van
gedachten te wisselen met zijn Ita-
laanse ambtgenoot.
De bespreking te Brussel schijnt
een succes geweest te zijn. Eden zelf
vond het een bemoedigend begin.
„Wij waren het allen eens", aldus
Eden.
Spaak, die Eden uitgeleide deed
op het Brusselse vliegveld, zeide tot
verslaggevers, dat de besprekingen
zeer bemoedigend waren geweest.
„Wij deden beslist een stap voor
waarts, hoewel wij natuurlijk niet
het verlies, ontstaan door de verwer
ping van de Europese Verdedigings
gemeenschap, hebben ingehaald".
Eden had interessante en waarde
volle denkbeelden naar voren ge
bracht en Spaak geloofde, dat eind
September in Londen een conferen
tie van acht landen zal worden ge
houden. Hij achtte het onjuist meer
over de besprekingen mede te de
len. Wel zei hij, dat Eden „nieuwe"
ideeën had gebracht, die een diep
gaande bestudering verdienen.
Volgens inlichtingen uit Bonn heeft
Eden bondkanselier Adenauer een
direct Duits lidmaatschap van de
Navo voorgesteld. Volgens Eden zou
in een aanvullend protocol de pro
ductie van zware en atoomwapens in
landen, die „in de onmiddellijke ge
varenzone" liggen, moeten worden
verboden om rekening te houden met
Franse bezwaren.
Min. Van de Kieft bekijkt min. Van de Kielt
Een „symphonie in grijs" zo noemde de Nederlandse Minister van Finan
ciën, de heer J. v. d. Kieft, Zaterdagndddag het zeer geslaagde portret dat
de kunstenaar Jan Sluyters van hem heeft geschilderd op verzoek van een
grote kring van vrienden en dat de minister in zijn woning aan de Meent-
weg te Bussum, door de heer S. Goudekey werd aangeboden. De kleine
plechtigheid werd bijgewoond door mevrouw Van de Kieft, enige van de
naaste vrienden van de Minister en de schepper van de Symphonie, Jan
Sluyters. De schilder beeldde de minister af zittende in een leustoel, d«
handen in de schoot gevouwen. De bedoeling van de schenkers, namens wie
de heer Gouddkey tijdens de overhandiging hartelijke woorden sprak, is
geweest, het nageslacht een portret van een tijdgenoot na te laten. De mi
nister zelf toonde zich verheugd over dit loffelijke initiatief en sprak har
telijke woorden van dank, waarmee hij een gezellig samenzijn inleidde.
Tijdens dit samenzijn vertelde de minister met kennelijk genoegen, hoe hij
met Jan Sluyters op dezelfde HBS was geweest en hoe toen reeds de teke
ningen van Sluyters de aandacht van leraren en leerlingen trokken. Dat,
omgeven door deze wederzijdse herinneringen, het poseren en het schilde
ren een waar genoegen is geweest behoeft geen betoog.
Het schilderij zal binnenkort als „Schilderij van de Week" in het Stede
lijk Museum te Amsterdam worden tentoongesteld, om alle schenkers in de
gelegenheid te stellen, het werkstuk te komen zien.
Foto: Minister van de Kieft (rechts) met Jan Sluyters bij het schilderij.
Balans van 1300 doden
Volgens de jongste gegevens zijn er
meer dan 1.300 mensen omgekomen.
Men vermoedt dat er onder het puin
van hotel Baudoin, in het centrum
van Orléansville nog twintig lijken
liggen.
De bevolking kampeert voor het
grootste deel in de parken of buiten
de stad. Slechts enkelen hebben de
moed gevonden om naar hun gedeel
telijk verwoeste huizen terug te gaan.
Hier en daar is een winkel open en
in lange rijen wachten de mensen op
hun beurt om brood en kruideniers
waren te kopen. Velen hebben al ver
scheidene dagen geen hap voedsel
gehad. Het transport is nog geheel
ontwricht.
Terwijl Francois Mitterand, de
Franse minister van binnenlandse
zaken, zich te raidden van de puin
hopen van Orléansville bevond, werd
de stad opnieuw door een aardschok
getroffen. Er werd geen nieuwe scha
de aangericht en er vielen geen
slachtoffers, maar de bevolking zag
er een nieuw bewijs in voor haar ver
onderstelling dat het nog niet veilig
zou zijn om naar haar haardsteden
terug, te keren.
Een groep hoogwaardigheidsbekle
ders was juist bezig zich een beeld te
vormen van de omvang van de ramp,
toen de aardschok zich duidelijk deed
gevoelen. Te midden van het puin
OOK NEDERLAND EEN SCHAKELTJE
Adenauer verloor in Algerijnse slachtoffers te helpen
Sleeswijk-Holstein r
Vijf duizend kg melkpoeder onderweg Giro: 7 7 7
Bij de verkiezingen voor de land
dag van Sleeswijk-Holstein, de mees
te Noordwestelijke staat van Duits
land, hebben de Christen-democraten
van Adenauer gisteren een zware ne
derlaag geleden tegen de socialisti
sche oppositie. De socialisten kregen
22 van de 42 zetels waarover ge
stemd moest worden, de Christen
democraten 19 en de vluchtelingen
partij een zetel. In percenten uitge
drukt kregen de socialisten 33,2 per
cent tegen 26.5 bij vorige verkiezin
gen, de Christen-democraten 32,2 per
cent tegen 47,1 en de Vluchtelingen
14 percent tegen 11,6.
De Christen-democraten vormden
met de Vluchtelingen Partij een coa
litie. Volgens een ingewikkeld stel
sel van evenredige vertegenwoordi
ging moeten nog 27 zetels verdeeld
worden. Enkele van deze zetels zullen
naar kleinere partijen gaan. Het is
nog niet bekend of de Christen-demo
craten kans maken een nieuwe coali
tieregering te vormen. Het was de
eerste maal sinds Frankrijk de Euro
pa-politiek van Adenauer afwees, dat
in West-Duitsland gestemd werd.
Deze uitslag wordt algemeen ge
zien als een gevoelige slag voor
Adenauer's politiek van samenwer
king met het Westen.
Onverwacht kwam Zaterdag in Hilversum het verzoek van radio Lau
sanne binnen, of ook de Nederlandse omroep als gebruikelijk wilde deelne
men aan de „Chain du Bonheur" die door verscheidene Europesee radio
stations zou worden uitgezonden, ditmaal ten gunste van de slachtoffers
in Algerije.
Dit verzoek werd ingewilligd en de VARA onderbrak Zaterdagavond om
8.25 uur haar programma als een schakel in de radio-geluksketen eeni
steentje bij te dragen aan de hulp-actie. Aan dit schakelprogramma dat 20
minuten duurde, werd deelgenomen door zenders in Frankrijk, Duitsland,
België, Luxemburg, Zwitserland, Monte-Carlo en Nederland.
Een Frans reporter, Jean-Mari Poncet, schetste in deze uitzending het
grote leed, dat de slachtoffers van de ramp in Algerije getroffen heeft, Niet
alleen dat veel doden te betreuren zijn, maar de overlevenden lijden ont
bering en hebben dringend behoefte aan aller hulp. Vandaar dat op initia
tief van radio-Lausanne de luisteraars werden opgewekt met milde hand te
geven. Gedeelten van de reportages werd door Duitse en Vlaamse repor
ters vertaald. Aan 't Slat riep omroeper Coen Seerree ook de Nederlandse
luisteraars op in deze schakel van de geluksketen een bijdrage te storten
cp giro 777 van de Nederlandse Rode Kruis, om te trachten "het lc»;d der
getroffenen te verzachten.
Zoals bekend worden geluksketens van deze aard bij bijzondere ram
pen uitgezonden
Dit geschiedde ook na de watersnoodramp die vorig jaar ons land
trof. Een zeer groot bedrag werd toen in het buitenland ingezameld.
In overleg met de Liga van Rode Kruis Verenigingen heeft het Ne
derlandse Rode Kruis al vast een zending volle melkpoeder verzonden
ter waarde van 5000 gulen ten behoeve van de slachtoffers van de aard
beving in Algerije.
De K.L.M. heeft voor deze zending gratis transport naar Parijs aange
boden, Vandaar worden de goederen met de Air France aan de algemeen
gedelegeerde van het Franse Rode Kruis in Algiers verzonden.
van honderden huizen werd een H.
Mis opgedragen voor de slachtoffers
van de ramp, wier aantal nog steeds
stijgende is. Zaterdag heeft men in de
puinhopen van het plaatsje Beni, dat
precies in het epicentrum van de
aardbeving lag, 307 lijken gevonden.
REÜNIE „ORANJEHOTEL"
De stichting „Oranjeliotel" houdt
op Zaterdag 25 September a.s. haar
jaarlijkse ledenreunie, waaraan voor
afgaat de stille gang voorbij de ge
wijde dodencel 601 in de cellenbarak
aan de Van Alkemadelaan te Sche-
veningen.
Tijdens de reünie in het Kur-
haus te houden spreken prof. mr.
R. P. Cleveringa en mevrouw Van
AnrooyDe Kempenaar, presidente
van de Nederl. Oorlogsgravenstich
ting. Het Trio Poth verleent muzi
kale medewerking.
Na de reünie wordt de jaarlijkse
ledenvergadering gehouden.
(Geldig van Maandagavond tot
Dinsdagavond. Opgemaakt te
10 uur).
BUIEN.
Wisselend bewolkt met enkele
regen of onweerbuien. Overwe-
gend matige Zuidwestelijke wind.
Weinig verandering in tempera-
tuur. i
14 Sept.: zon op 6.11 en onder 18.59;
maan op 19.36 en onder 8.30 uur.
Het weer in Europa
STOCKHOLM
licht bew.
19 C.
OSLO
nevel
15
KOPENHAGEN
licht bew.
18
AMSTERDAM
half bew.
18
LONDEN
half bew.
19
LUXEMBURG
geheel bew.
16
PARIJS
zwaar bew.
20
BORDEAUX
zwaar bew.
20
GRENOBLE
geheel bew.
23
NICE
licht bew.
25
GENEVE
onbewolkt
20
ZURICH
zwaar bew.
17
LOCARNO
mist
22
BERLIJN-
onbewolkt
19
FRANKFORT
licht bew.
18
MUNCHEN
zwaar bew.
21
WENEN
geheel bew.
29
INNSBRUCK
regen
26
AJACCIO
onbewolkt
25
ROME
onbewolkt
31
MALLORCA
licht bew.
Korreltje
Liefde legt verplichting tot eer
lijkheid op.
