Opvallend lekker....
Ontploffing van lakoven bracht grote
ravage in metaalwaren-fabriek
Van de jaarlijkse zeven millioen
geboorten 5 millioen katholiek
THREE LIONS
Nederland
teleurgesteld
Boeren kunnen door neerslaginvasie het
hoofd nauwelijks boven water houden
Uitgestorven dieren schreven met
hun botten geschiedenis in krijt
Is Amerikaanse oorlogsheld
een handige Duitse oplichter
Commando's tc
geestdriftig
DINSDAG 31 AUGUSTUS 1954
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
Vrij grote schade, doch slechts drie licht-gewonden te Amsterdam
Gistermiddag: om omstreeks kwart
over één is de omgeving van het
luchtvaartlaboratorium aan de Slo-
terweg te Amsterdam door een he
vige ontploffing opgeschrikt. In het
enige grote fabrieksgebouw van de
metaalwarenfabriek Vefa N.V. aan
de Luchtvaartstraat achter het labo
ratorium sprong door tot dusverre
onbekende oorzaak een oven uit el
kaar.
Drie leden van het personeel wer
den korte tijd later door de GG en
GD naar het Wilhelminagasthuis in
Amsterdam vervoerd. Eén van hen
had een arm gebroken, de ander ver
toonde een hoofdwonde en de derde
had een lichte shock opgelopen.
Grote ravage.
In de fabriek worden meubelveren
en matrassen vervaardigd.
De ontploffing bracht een grote ra
vage in het fabrieksgebouw te weeg.
Van het glazen dak alsmede van de
vele ramen bleef geen ruit heel. Bo
vendien werden deuren uit hun
sponningen geslagen. Ook de vele
machines in de lichte hal werden
ten dele beschadigd.
De circa 35 meter lange, 25 meter
brede, lage fabriekshal liep grote
schade op. Ruim 30 grote ramen aan
de linkerzijde werden naar buiten
geslagen. Op een afstand van 20 me
ter lag na de ontploffing die om 13.25
uur geschiedde overal hout- en glas
werk van de versplinterde kozijnen
en ramen.
Begin van brand geblust.
De explosie ontstond in een der
moffelovens, waarin matrasveren
worden gemoffeld. Er onstond een
begin van brand, dat door personeel
met schuimblussers werd gedoofd.
In de hal zelf ontwaarden des
kundigen der politie en brandweer,
die een onderzoek instelden, een
enorme ravage. Voorraden kapok
waren her en derwaarts gestoven;
overal hingen kapotte leidingen en
Een aanzienlijke daling
koffie- en cacaoprijzen
Nog duurder dan het vorige jaar
De enige tijd geleden ingetreden
prijsdaling op de wereldmarkten
voor koffie en cacao houdt nog steeds
aan. Op de markten te New York en
Londen zijn de prijzen in de laatste
20 dagen met ongeveer 15 a 20% ge
daald.
Op de cacaomarkt te New York
was de locoprijs van Bahiacacao gis
teren 53.40 cents per pound en die
van Accracacao 60,40 dollarcents per
pound, vergeleken met resp. 65.60
en 71.10 dollarcents per pound op 10
Augustus jl.
De prijzen bleven overigens nog
aanzienlijk boven het peil van een
jaar geleden, toen voor bahiacacao
35.25 dollarcents en voor accracacao
41.25 dollarcents werd genoteerd. De
cacaoprijs te Londen is in de afge
lopen 20 dagen gedaald van 520
53114 shilling tot 445 a 452 shilling
per 100 pounds. Een jaar geleden
was de prijs ongeveer 300 shilling.
Op de koffiemarkt te New York
daalde de prijs van koffie voor le
vering in September gisteren tot
64.25 dollarcents per pound. De prijs
heeft thans bijna weer het peil van
een jaar geleden bereikt. Einde Aug.
1953 bedroeg de prijs circa 60 dollar
cents per pound. Op 10 Augustus jl
werd een prijs betaald van 87.10 dol
larcents per pound.
MINISTER HEEFT GEEN HAAST
MET PRIJZENBESCHIKK1NG
SPECIALISTEN.
Tot intrekking van de prij zenbe
schikking medisch-specialistische
verrichtingen voor verzekerden in
ziekenfondsen kan nog niet worden
overgegaan, aangezien volgens mi
nister Zijlstra de omstandigheden,
welke intrekking mogelijk zouden
maken nog niet zijn ingetreden.
De minister wijst er op dat cassa
tie is aangetekend tegen een arrest
van het gerechtshof in Den Bosch van
14 Juli, waarbij het door de recht
bank te Breda gegeven ontslag van
rechtsvervolging in het strafproces
tegen een oogarts te Breda is beves
tigd, zij het op andere gronden dan
die, vermeld in het vonnis van de
rechtbank. Thans zal dus de Hoge
Raad zijn oordeel geven over het
al dan niet verbindend zijn van de
prijzenbeschikking.
waren electrische lampen vernield.
Twee afvoerpijpen voor de moffel
ovens waren als lucifershoutjes afge
knapt.
De hal bevindt zich aan de Lucht
vaartstraat hoek Windtunnelkade.
In het water aldaar ligt een woon
schuit, waarvan de bewoonster van
geluk mag spreken. Enkele ogenblik
ken voor de explosie wilde zij was
goed gaan binnenhalen, dat vlak bij
de hal hing te drogen. Doordat zij
zich nog juist in haar woonschuit be
vond, is zij ieder letsel ontlopen.
Geen goed begin.
Op het moment van de ontploffing
waren in de hal circa 40 arbeiders
aan het werk. Het mag een wonder
heten, dat van hen slechts twee ge
wond werden, terwijl een derde een
lichte shock opliep. Alle overige ar
beiders kwamen met de schrik vrij.
De namen van de beide gewonden
zijn de 26-jarige E. J. Donkersloot,
die juist gisteren voor het eerst in
de fabriek werkte en de 23-jarige P.
Witterman.
Schade 30 a 40 mille.
De conclusie van het eerste onder
zoek van de politie en de arbeidsin
spectie is, dat zich in de droogruim
te boven de oven, waar de matrassen
door verhitting tot 230 gr. spannings-
vrij worden gegloeid en tevens de
lak waar zij tevoren in zijn gedom
peld moet drogen en harden, een ex
plosief mengsel van lakdampen en
lucht heeft bevonden. Waardoor dit
mengsel tot ontploffing is gekomen
kon nog niet worden vastgesteld. De
arbeidsinspectie heeft o.m. monsters
van de vuurvast bekleding van de
oven een oliestookinrichting
voor onderzoek meegenomen.
De onderdirecteur van de fabriek
raamde de schade op 30 a 40.000 gld.
De ravage in de fabriekshal werd
vannacht opgeruimd en de onderdi
recteur verwachtte spoedig weer te
kunnen gaan werken, temeer omdat
een kleine electrische oven, waarin
alleen maar gegloeid kan worden,
niet buiten bedrijf werd gesteld. In
Maart 1949 werd de fabriek in ge
bruik genomen.
Migratieprobleem voor Europa
Congres op Bouvigne
Het aantal deelnemers aan het In
ternationale katholiek Migratiecon
gres. dat van 11 tot 17 September te
Breda zal worden gehouden, is geste
gen tot ver over de 200. Meer dan 178
deelnemers uit 20 verschillende lan
den zijn onder hen. De leiding van
het Congres, die bestaat uit de katho
lieke deskundigen voor emigratie en
het Katholiek Sociaal Kerkelijk In
stituut hopen door de grondige stu
die van de vraagstukken van emigra
tie en immigratie, welke in studie
groepen zullen worden behandeld, ge
leidelijk een verbetering te zien in
treden in de behandeling van de
emigranten.
„Het aandeel, dat de Katholieken
in de migratie hebben, is zeer groot,
zo verklaarde prof. G. H. L. Zeegers,
directeur van het Kaski. Van de be
volking van Europa is een groot deel
katholiek, van de bevolkingsaanwas
in de naaste toekomst zelfs 75 pet. Wij
moeten er rekening mee houden, dat
van de 7 millioen nieuwe mensen,
die in Europa jaarlijks worden gebo-
*ren, er 5 millioen katholiek zijn."
Vele prominente sprekers.
Over de organisatie van het Con
gres werd het volgende medege
deeld: Twee zu^en gewijd zijn aan
redevoeringen van officiële persoon
lijkheden, als de Nederlandse mi
nister van Scnale Zaken, Suurhof,
van de commissaris voor Vluchtelin
genvraagstukken Mr. van Heuven
Goedhart en van de speciale afge-
Pierre Schneitner. Voorts zullen als
vaardigde voor de Raad van Europa
officiële sprekers optreden, de Ja
panse gezant in Nederland. Z.Exc.
Sue nasa Okamoto, Mgr. Ed. Swan-
strom van de N.C.W.C. te New York
en Prof. Suesterhenn uit Koblenz.
Behalve de Pauselijke nuntius te
Brussel, Mgr. Forni, vertegenwoor
diger van het Vaticaan, zal ook de
Nederlandse bisschop, belast met de
emigrantenvraagstukken, Mgr. Dr. J.
Hanssen, het woord voeren.
Twee volle dagen zullen de deel
nemers. verdeeld over acht werk
groepen, de vraagstukken van de mi
gratie bestuderen Daartoe behoren
o.a De Kerk en de emigratie, de
voorlichting en voorbereiding tot de
emigratie, de ontvanest van de im
migranten, hot vluchtelingenvraag
stuk en de intereuropese migratie.
Twee jongemensen bij
het baden verdronken
Te Bergen aan Zee zijn gistermid
dag twee jonge mensen bij het ba
den verdronken.
De 23-jarige C. W. Dekkers uit
Utrecht en het 16-jarig meisje R. M.
Ostler uit Ebenhausen bij Miinchen
begaven zich buiten het beschermde
strandbad te water. Door de sterke
stroom het was halftij, het
vaarlijkste moment van opkomende
vloed werden* zij tot voor het bad
gedreven, waar de badknechten met
reddingslijn en -vlot, daarbij gehol
pen door strandbezoekers, alle po
gingen in het werk hebben gesteld
de drenkelingen te redden. Het ge
lukte het meisje met een reddings
vlot aan land te brengen. Met zuur
stofapparaten is nog getracht de le
vensgeesten op te wekken, hetgeen
evenwel geen resultaat had. Het stof
felijk overschot van de jongeman is
een uur later aangespoeld.
Mgr. L. Henrique uit Venezuela zal
in de laatste werkgroep bijzonder
de katholieke beginselen, welke bij de
emigratie te pas komen behandelen.
Voorlichting buitenlanders.
In een openbare en plenaire zitting
zullen op 16 September de conclusies
van het congres worden vastgesteld.
De Nederlandse organisatoren van
het Int, Katholiek Congres voor
migratie stellen zich voor de buiten
landse deelnemers aan het Congres
ook enige belangrijke aspecten van
het Nederlandse leven te tonen en
bij voorkeur die, welke verband hou
den met de emigranten, die van hier
uit vertrekken. Ook zullen zij tonen,
welke inspanningen Nederland zich
getroost, teneinde het bevolkings
vraagstuk in ons land zelf zo veel
mogelijk op te lossen. Men hoopt
daarmee meer begrip te kweken in
het buitenland "voor de Nederlandse
emigrant.
In Nederlandse regeringskringen is
met grote teleurstelling kennis ge
nomen van de uitslag van ae stem
ming in de Franse Nationale Verga
dering inzake de E.V.G., omdat men
te Den Haag altijd nog de hoop had,
dat een oplossing zou kunnen wor
den gevonden, waardoor de E.V.G.
ook voor Frankrijk aanvaardbaar
zou zijn.
Nederland vindt dit feit uiteraard
ernstig en zal blijven ijveren voor de
integratie van Europa. Men hoopt,
dat op andere wijze een oplossing zal
kunnen worden gevonden voor de
gerezen moeilijkheden. De Neder
landse regering zal zich nader be
raden op de weg, die verder gevolgd
moet worden.
TUINBOUWBELANGEN
IN GESPREK.
„Wie liberaliseren wil, moet in
hart en nieren liberalist zijn". Zo
sprak de president van het Interna
tionale Tuinbouw Convent A.I.P.H..
ae Zwitser Ch. Meyer tijdens een
persconferentie in het Scheveningse
Palacehotel.
Dr. A. J. Verhage, voorzitter van
de Nederlandse Tuinbouwraad zei op
deze conferentie, dat Nederland
enorme belangen in de afzet van
tuinbouwproducten heeft. In 1953
ging voor 481 millioen gulden onze
grenzen over, waarvan voor 189 mil
lioen aan sierteeltproducten en voor
292 millioen aan voedingsmiddelen.
Het Nederlandse streven is om de
vreemde markten met deze uitvoer
niet te verstoren. Over het algemeen
worden via de A.I.P.H. uitstekende
relaties met de internationale tuin
bouw onderhouden, waardoor begrip
voor de wederzijdse situaties bestaat.
DREIGING VAN OOSTERBUREN
Overijsel zwaarst
getroffen provincie
In een op initiatief van de Over
ijsselse Landbouwmij. te Hardenberg
gehouden vergadering, waarin naast
enige honderden boeren aanwezig
waren de heren Terheege, hoofdbe
stuurslid van de stichting voor de
landbouw, de provinciale voedsei-
commissaris T .Bakker en de rijks-
landbouwconsulenten de heren ir.
Veldman en ir. Klarenburg, hebben
de boeren van Noord-Oost Overijssel
gesproken over de grote nood waarin
zij zijn komen te verkeren door de
abnormale regenval van de afgelo
pen maanden.
Behalve de veenkoloniale bedrijven
van Vroomshoop en Anerveen, waar
honderden hectaren aardappelen bijna
geheel verrot zijn, hebben ook de ge
mengde bedrijven grote schade ge
leden aan graan en veevoeder, zodat
deze in totaal verscheidene millioe-
nen guldens bedraagt.
Belangrijke ontdekking
te Kadier en Keer
Het natuurhistorisch museum in
Maastricht is in het bezit gekomen
van het skelet van de eerste Alpen-
marmot, die in Nederland is gevon
den. Het skelet werd reeds twee
jaar geleden gevonden, doch de li
teratuurstudie en het wachten op en
het bestuderen van het buitenlands
materiaal heeft zeer veel tijd in be
slag genomen.
Met de officiële mededeling van de
vondst heeft men willen wachten tot
de publicatie van het resultaat van
de door de heren Husson en Korten-
bout van der Sluys uit Leiden ge
maakte studie. De resultaten van
deze studie zijn gepubliceerd in het
Natuur-historisch maandblad, orgaan
van het Natuurhistorische Genoot
schap in Limburg.
Tijdens de vergadering van het
Natuurhistorisch Genootschap, die
Woensdag 1 September wordt ge
houden, zal de conservator van het
natuur-historisch museum, dr. E. M.
Kruytzer, de vondst tonen en een en
ander over vertellen. Op 29 Aug.
1952 ontdekte de heer L. H. A. Ley-
sen uit Heer bij Maastricht in een
dalwand van de mergel-exploitatie
van de firma Muris ten noorden van
Cadier en Keer een zoogdierenbot,
dat uit de krijtwand naar buiten
stak.
Vanaf de ijstijd.
Bij het weggraven van de mergel-
wand kwamen er nog meer botten
te voorschyn. De vondsten werden
geschonken aan het Natuurhistorisch
museum te Maastricht. Deze botten
bleken toe te behoren aan een rund
en aan de Alpenmarmot. Het wekte
uiteraard bevreemding, dat deze
zoogdierbotten in het krijt werden
gevonden, maar bij nader onderzoek
ter plaatse bleek, dat men hier te
doen had met een secundaire ligging.
De botten bevonden zich n.l. in een
breccie van mergelgruis en grint,
die ontstaan is door het instorten
van een onderaardse ruimte, die op
natuurlijke wijze in het krijt is ge
vormd. Uit het onderzoek is geble
ken dat de botten voor het einde
van de laatste ijstijd in de mergel
groeve terecht zijn gekomen. De
vondst van de Alpenmarmot in Ca
dier en Keer acht men wetenschap
pelijk van grote betekenis, aange
zien nog geen enkel knaagdier uit
het turbantien van Nederland be
kend is. De kennis van de hele zoog
dierfauna van deze tijd is zelfs nog
gebrekkig. Tot nu toe waren er
slechts 13 zoogdieren uit het turban
tien bekend.
Duitse dreiging.
Sprekende over de resultaten van
de landbouwbedrijven in 1954, die
over het geheel genomen zeer matig
zullen zijn, verklaarde ir. Baas, de
voorzitter van de Overijsselse land
bouwmij. (O.L.M.), dat Overijssel wel
de zwaarstgetroffen provincie is ten
gevolge van de zeer grote neerslag
en de toevloed van grote hoeveelhe
den water uit Duitsland. De heer
Baas zag nog niet duidelijk hoe er
geholpen zou kunnen worden. Hij
meende echter in de belastingpoli-
tiek van de regering, waardoor z. i.
geen reserves waren te kweken en
in de afroming van de exportwins
ten van aardappelmeel en stro-kar
ton, waardoor in het bijzonder de
veenkoloniale landbouw tot de op
bouw van'de welvaart van ons lar.d
heeft bijgedragen, argumenten te
kunnen zien om bij de regering aa.n
te dringen op maatregelen waardoor
voorkomen wordt dat een deel der
boeren door deze ramp aan de rand
van de afgrond komt.
Gevolgen van de ramp
De les, die deze zomer geleerd is,
is volgens spr., dat voor de ontwate
ring van Oostelijk Overijssel plan
nen zullen moeten worden ontwor-
HET RAADSEL VAN ENSCHEDE
Vingerafdrukken zijn
onderweg
Het raadsel van Enschede wacht
momenteel op een brief uit Duits
land, die mogelijk de oplossing zal
kunnen brengen.
Het is echter voor Collins, die daar
verpleegd wordt als Amerikaan met
geheugenverlies, te hopen, dat deze
brief de oplossing niet brengt, want
anders wordt hij ontmaskerd als een
Duitse oplichter met veel fantasie.
De politie van Enschede heeft na
melijk een brief ontvangen van de
Militaire Politie uit Frankfort, waar
in verteld wordt, dat bijna een jaar
geleden in het hospitaal aldaar ook
een man in observatie is geweest,
die de meest, spannende verhalen
wist te vertellen. Eerst had men hem
ook geloofd, maar tenslotte had men
hem ontmaskerd als een displaced-
person, die aardig wat van militaire
zaken af wist, doch te weinig van
Amerika om zijn bewering, dat hij
Amerikaans militair was, staande te
kunnen houden. 1
De tatouering.
De militaire politie van Frankfort
beschikt over een krantenfoto en
meent wel enige gelijkenis met deze
oplichter te ontdekken.
Toch zijn er nog enkele duistere
punten, want die Duitse oplichter
was niet getatoueerd en zoals men
zich zal herinneren draagt de man
in Enschede de woorden „So ver-
geht es U.S.A.-Mordbrenner und
Gangsterpiloten" op de rug, die de
Duitsers na zijn gevangenneming
tijdens de oorlog aangebracht zouden
hebben. 1
Deze tatouering kan natuurlijk na
zijn avontuur in Frankfort aange
bracht zijn en daarom heeft de En-
schedese politie de vingerafdrukken'
van de Duitse oplichter gevraagd;
komen deze overeen met de man in
Enschede, dan is het raadsel opge
lost.
De vingerafdrukken zijn onderweg
en totdat zij in Nederland gearri
veerd zijn, blijft het raadsel van En
schede een mysterie.
IN DE MODDER GESTIKT
De 49-jarige landarbeider K. Hui-
zenga uit Den Hoorn (Gr.) is Zater
dagmiddag tijdens het ploegen met
een tractor in een sloot gereden. De
zware trekker kantelde en kwam op
de heer Huizenga terecht, die in de
modder is gestikt.
pen, waarbij in het bijzonder reke
ning wordt gehouden met de steeds
toenemende hoeveelheden Duits wa
ter en het hoge peil van het IJssel-
meer. Een twintigtal sprekers gaf
zijn visie op de gevolgen van de
ramp, waarbij werd gezegd, dat voor
de gemengde bedrijven de schade
niet minder groot is dan- voor de
veenkoloniale en dat het wenselijk
is, dat de zwaar getroffen bedrijven
op korte termijn worden geholpen
met credieten, om te voorkomen dat
de bedrijfsvoering voor het volgend
jaar in- het gedrang komt. Daarnaast
dient echter een steunregeling te ko
men, en men verwacht, dat het Ne-
d/rlandse volk de zwaargetroffen
boeren niet in- de steek zal laten.
Compagnie opgeheven
Een compagnie van de groene ba
retten in Roosendaal, de mannen, die
door een bijzondere training opge
leid worden tot een zeer hoge graad
van weerbaarheid, is op last van ge
neraal Hasselman, de chef van de
generale staf, opgeheven, omdat de
manschappen van dit onderdeel te
veel strijdlust aan de dag legden.
Deze Commando's zijn onlangs tij
dens een manoeuvre tegen het 42ste
R. I. in het veld getreden en tijdens
deze oefening kreeg een sergeant
van het 42ste R. een longschot, af
gevuurd door een van de Comman
do's op zeer korte afstand.
Dit gevoegd 'bij andere feiten, die
aantonen, dat de Commando's te
enthousiast zijn in het bedrijven van
de krijgskunde, is voor de generaal
aanleiding geweest het Commando
onderdeel te ontbinden.
De mannen worden verdeeld over
de infanterie-onderdelen.
Dokter bewerkt met
plank en paraplu
Zes weken om er over na
te denken
„Eerst een briefje voor de Ziekte
wet. dat ik ongeschikt ben om t«
werken, anders kom je er niet uit",
had een 32-jarige havenarbeider te
Amsterdam tegen de controlerend ge
neesheer geschreeuwd en om zijn
woorden kracht bij te zetten be
werkte hij de arts met een paraplu
en nadat dit wapen in stukken lag
met een plank.
Deze zaak kwam gisteren voor de
Amsterdamse Rechtbank.
„Toen ik hem mijn diagnose had
meegedeeld", aldus de betrokken
arts, die als getuige werd gehoord,
„laveerde hij achteruit, sloot de deur
af en ging mij met een paraplustok
te lijf. Ik trachtte hem tot rede te
brengen, maar hij sloeg mijn bril in
scherven. De paraplu brak op mijn
schouder".
„Als alle patiënten u zo te lijf gin
gen, zoudt u het niet lang meer ma
ken", zei de officier van Justitie. „Ik
leed vreselijke pijnen in de rug",
verweerde verdachte zich, „en ver
keerde in ontzettende financiële
moeilijkheden. Ik had de indruk, dat
de dokter mij wilde duperen. Mijn
pijnen waren zo hevig, dat ik niet
goed wist, wat ik deed".
Vier weken, eiste de officier van
justitie. De politierechter was van
mening, dat dat niet genoeg was. Hij
deed er twee weken bij. Zes weken
lang zal de havenarbeider zich dus
kunnen bezinnen op zijn geweld
daad.
PRIJS VAN 25.000
In de 524ste staatsloterij, 4e klasse,
10e lijst, is vanochtend de prijs van
25.000 gulden uitgeloot. De prijs viel
op lot nummer 6751.
