S)e£eidóeSoti/ïant
EDEN OVER HET ACCOORD
OMTRENT HET SUEZKANAAL
I YAMIN
MOEILIJKE WEG
VOOR ALBION
H.M. de Koningin in kinderkamp
Overloper John opnieuw voor de radio
Yamin komt met nieuwe richtlijnen
Egypte tekent het Suez-accoord
Rhee stelt aanval op China voor
Nieuw economisch program van
Mendès-France
DONDERDAG 29 JULI 1954
45ste JAARGANG No. 13257
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
brengt wat nieuws
(GEEN KOEK EN EI)
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 33
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w., f 2.15 p mnd„ t 6.40 p. kwart. Franco p. p. f 6.80 - Advertenties: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1-50
1 troepenmacht uit de zóne van. het
Suezkanaal terug te trekken en dit
verlies zal niet gecompenseerd wor
den door een nieuwe basis van eeft
dergelijke omvang in het Nabije Oos
ten.
Men kan begrijpen, dat er bij deze
mededeling een schok door Engeland
is gegaan.
Met betrekking tot de afbraak van
het oude Britse imperium maakt het
weinig uit, of er in Londen een so
cialistische of een conservatieve re
gering zetelt. Met hun mond alléén
kunnen ook de handigste diplomaten
weinig bereiken. Men moet iets ach
ter zich hebben, dat de woorden
kracht bijzet.
Na de vele machtsverschuivingen,
vooral sinds de laatste oorlog, be
schikt Engeland daar niet meer over.
Het is een hard feit, dat in het licht
van een roemrijke historie moeilijk
te aanvaarden is. Maar het feit is er
nu eenmaal en men zal het hoofd
moeten buigen.
Zelfs de vechtjas Churchill is tot
deze erkenning gekomen. Als jong of
ficier heeft hij onder generaal Kit
chener in de Soedan gevochten en
in 1946. toen Attlee premier was,
trok hij nog heftig van leer tegen
een ontruiming van de Kanaal-zóne.
De laatste wereldoorlog heeft het
nut van deze basis nog op overtui
gende wijze bewezen. Vanuit de Ka
naal-zóne werd Rommel verslagen
Ook in de huidige politieke constella
tie is de basis van groot belang, maar
alléén als zij werkelijk een machts
basis is' en geen bedreigd gebied,
waar men zich dag in dag uit teweer
moet stellen tegen een vijandelijke
bevolking.
Egypte, dat weer is uitgegroeid tot
een zelfstandig land van groeiend
gewicht, voelde de Engelse bezetting
als een permanente vernedering. Het
dacht niet over een compromis.
Slechts één ding eiste men: souverei-
niteit. De hoop, dat er mogelijk na
verloop van tijd een „pro-Engels be
wind" aan de macht zou komen,
bleek ijdel.
De Britten hebben thans de voor
keur gegeven aan een „ontwikke
ling met kansen" boven een gang -van
zaken, die op een mislukking moest
uitloDen. Zij vertrekken onvoorwaar
delijk uit Egypte! De kostbare instal
laties blijven onder bepaalde omstan
digheden beschikbaar, maar hun zeg
gingschap hebben ze uit handen ge
geven. Men hoopt met dit grote ge
baar de sympathie van Egypte te
kunnen verwerven. Andere stappen
daartoe zijn o.m. garanties en eco
nomische en militaire hulp uit de
V.S.
De tijd zal leren, of deze hoop in
vervulling gaat.
Uiteraard zijn de Egyptenaren thans
bijzonder vriendelijk. Zelfs de minis
ter van voorlichting, wiens taak het
was haat te zaaien tegen Engeland,
spreekt thans over „onze trouwste
vriend". In deze omstandigheden zegt
dat weinig. Een feit is echter, dat de
verhouding met India na een
soortgelijk groots gebaar bijzonder
goed geworden is. (Ad Int.)
,'n hei kader der moderne instellingen
Attlee gaf Churchill een „speldeprik"
Onder overgrote belangstelling van de leden heeft minister Eden gisteren
in het Britse Lagerhuis de nieuwe overeenkomst met Egypte over het Suez-
kanaalgebied, inhoudende ontruiming daarvan door de Britse troepen,
verdedigd.
Eden zei: „Het is onze hoop, dat het nu mogelijk zal zijn onze betrekkin
gen met Egypte te plaatsen op een nieuwe basis van vriendschap en begrip.
De regering gelooft, dat dit ook de bedoeling van de Egyptische regering
is". De overeenkomst zou bijdragen tot vermindering van de spanning in
het Midden-Oosten. De regering was er van overtuigd, dat de nieuwe over
eenkomst, gebaseerd op vriendschap en begrip, „onze essentiële belangen
in dit gebied zal beschermen in het kader der moderne instellingen".
ting in 't Oosten van de Middelland
se Zee, waarop Griekenland aan
spraken laat gelden niet te laten
schieten. Lord Munster, de onder
minister van Koloniën, verklaarde
in het Hogerhuis, dat de regering be
sloten heeft een nieuwe grondwet
OM EEN OASE.
Eden maakte verder een andere
overeenkomst bekend, met Saoedi-
Arabië, bedoeld om de stabiliteit in
het Midden-Oosten te herstellen.
Deze betreft het geschil over het be
zit van de oase van Boereimi tussen
Saoedi-Arabië en het sultanaat van
Muskaat. De oase, een groep van acht
dorpen, zal ontruimd worden door
de troepen van Saoedi-Arabië. Ook
de onder Britss officieren staande
militairen uit Oman, die de oase be
legeren, zullen teruggetrokken wor
den. Het geschil tussen de sjeiks zal
aan internationale arbitrage worden
voorgelegd.
Cyprus wordt niet prijsgegeven.
Een woordvoerder van de regering
heeft laten weten, dat Londen van
plan is Cyprus Britse eilandves-
DE KANAALZONE
voor de koloniën voor te bereiden,
welke de eilandbewoners een stap
nader zal brengen tot volledig zelf
bestuur. Hij zegde ook een program
ma voor economische ontwikkeling
toe.
Terwijl Eden sprak zat premier
Churchill acht jaar oud toen
Groot-Brittanië voor het eerst geheel
Egypte bezette stil naast hem.
Churchill heeft als jonge officier
gediend onder generaal Kitchener in
de Soedan. Hij sprak slechts een
keer tijdens de dikwijls scherpe
woordenwisselingen. Dat was toen
de leider van Labour, oud-premier
Attlee, hem een „speldeprik" gaf
door er aan te herinneren, dat hij
heftige taal gebruikt had toen de La-
bour-regering in 1946 had voorge
steld Egypte te ontruimen. Attlee
vroeg Churchill, of hij instemde met
de nieuwe overeenkomst. De Britse
leider antwoordde krachtig: „Ik ben
overtuigd, dat het absoluut noodza
kelijk is".
Toch herleving
Nationaal-socialisme?
Opnieuw heeft de Oostduitse re
gering dr. Otto John, de naar het Oos
telijke kamp overgestoken leider der
Westduitse geheime politie, voor de
microfoon laten komen om te trach
ten de these der Westduitse Bondsre
gering te ontzenuwen, dat John niet
uit vrije wil in Oost-Berlijn zou ver
blijven.
John hield voor de tweede maal
een korte radiospeech, met ongeveer
dezelfde inhoud als de verklaring,
waarmee hij zich vorige week Vrij
dag meldde. Hij sprak niet langer
dan vier minuten en zeide opnieuw,
dat hij was vertrokken om het volk
op te roepen voor Duitslands hereni
ging te strijden.
„Ik heb de stem van mijn geweten
gevolgd en ik ben er zeker van, dat
ik de juiste weg heb gekozen", zo
zeide hij. Hij verwees naar de on
langs door de vroegere rijkskanselier
dr. Heinrich Bruenirag geuite waar
schuwing, als zou de politiek der
Bondsregering op verkeerd spoor zijn
geraakt en hij meende, dat deze
waarschuwing het Duitse volk op de
gevaren opmerkzaam moest maken.
Accoord weer op
Prins naar Parijs
In 35 minuten
Prins Bernhard is Dinsdag met
de fokkerstraaltrainer S 14 naar Pa
rijs vertrokken, waar hem de Franse
jager „Mystère de Nuit" is gedemon
streerd. 's Avonds heeft de Prins ge
dineerd met de chef van de Franse
luchtmachtstaf en andere autoritei
ten op luchtvaartgebied. Woensdag
morgen is de Prins hier te lande te
ruggekeerd. De grote snelheid van
de S 14, die, zoals bekend, eventueel
in aanmerking komt als straaltrainer
voor de Navolanden, blijkt wel uit
de reischiur, die niet meer dan 35 mi
nuten heeft bedragen.
iosse schroeven
De Indonesische minister van on
derwijs mr. Mohammed Yamin zal
Vrijdag naar Nederland terugkeren
met nieuwe richtlijnen voor een po
ging om de besprekingen over de
Nederlands-Indonesische unie alsnog
tot een goed einde te brengen, aldus
heeft de regering bekend gemaakt.
Het besluit werd genomen na een
kabinetszitting van vijf uur, die na
het middernachtelijk uur werd be
sloten.
In een kort communiqué werd hier
aan toegevoegd, dat gehoopt werd de
Haagse besprekingen vóór 17 Augus
tus de Indonesische onafhanke
lijkheidsdag tot een goed einde te
brengen.
Volgens politieke woordvoerders te
Djakarta zijn de moeilijkheden bij de
Haagse besprekingen ontstaan over
bepaalde aspecten van de overeen
komst met betrekking tot de Ne
derlandse financiële en economische
belangen in Indonesië.
De vergadering van het Indonesi
sche kabinet, die Woensdagochtend
zou worden gehouden, was uitgesteld
tot gisteravond zeven uur om de re
geringspartijen de gelegenheid te ge
ven zich te beraden over het door
minister Yamin uitgebrachte rap
port over de uniebesprekingen in Den
Haag.
Het stond toen wel reeds vast, dat
een aantal regeringspartijen voorstel
len tot wijziging zou indienen op de
in Den Haag bereikte ontwerp-over-
eenkomst.
Atoomprogramma
aanvaard
Na een zeer verbitterd debat, dat
niet minder dan dertien dagen duur
de, heeft de Amerikaanse Senaat
met 57 tegen 28 stemmen het atoom
programma van president Eisenho
wer, met enkele wijzigingen aan
vaard.
Het atoom-programma maakt het
voor de Amerikaanse particuliere in-
De eenzijdige binding der Bonds
republiek aan de Amerikaanse poli
tiek door dr. Adenauer, de daarmee
verbonden herbewapening en de her
leving van het nationaal-socialisme
moeten noodgedwongen tot een nieu
we oorlog voeren. De beschuldigin
gen, die in de laatste dagen in West-
Duitsland tegen hem zijn ingebracht,
noemde John „vuile aanvallen" en
hij achtte het „beneden zijn waardig
heid en zinloos" daarop te antwoor-
In de talrijke beschouwingen, die
in Bonn over de zaak geleverd zijn,
zijn er thans ook, die zeer duidelijk
begrip tonen voor Johns klacht over
het veld winnen der oude nationaal-
socialisten. De persdienst van de so
ciaal-democratische partij heeft
Woensdagavond verklaard, dat de dis
cussie om John ook getoond heeft,
dat stromingen aan het werk zijn, die
dit geval als aanleiding nemen om
de politieke ontwikkeling in hun zin
verder te drijven.
John naar Moskou vertrokken?
Volgens het te Hamburg verschij
nende boulevardblad „Bild" is dr
Otto- John Dinsdagochtend jl. met
een speciaal Russisch militair vlieg
tuig uit Oost-Berlijn naar Moskou
vertrokken. Het blad had deze vlucht
reeds Dinsdag aangekondigd.
Volgens „Bild" was de verklaring
van John, welke Woensdagavond
door de Oost-Duitse radio werd uit
gezonden, dan ook van tevoren op
een band opgenomen.
METROPOLIET VOOR
DE RECHTBANK
Mgr. Arsenije Bradvarevic, de 71-
jarige orthodoxe metropoliet van
Montenegro, heeft Woensdag voor
een gerechtshof te Cetinje bekend
zich schuldig te hebben gemaakt aan
„samenzwering tegen de Zuidslavi-
sche staat". Vandaag zal de recht
bank het vonnis vellen.
Op de rechtzitting getuigen drie
van de vier geestelijken, die in Ja
nuari wegens „activiteit tegen het
volk" tot gevangenisstraffen, va
riërend tot vier jaar, waren veroor
deeld. Zij waren vrijgelaten om te
gen de metropoliet te kunnen getui
gen .De vierde, die niet als getuige
tegen de metropoliet wilde optreden,
verblijft nog in gevangenschap.
werden geen andere getuigen
hoord.
De getuigen verklaarden, dat zij
met de metropoliet de mogelijkheid
H. M. de Koningin heeft Dinsdagmiddag een onverwacht bezoek gebracht
aan het Internationale Kinderkamp van de World Veterans Federation in
Baarn. We zien de Koningin hier te midden van de kinderen tijdens het
zingen van een aantal internationaal bekende liedjes. Achter H. M. de lei
der van het kamp met een van de leidsters, mej. Smit.
Men voelt er niet veel voor
dustrie mogelijk, zich op het terrein i van een regeringswisseling in Zuid
van de kern-energie te begeven en i Slavië, als gevolg van optreden van
geeft de president verlof enkele A- j „reactionnaire" elementen uit het
geheimen aan de Amerikaanse bond- Westen of een nieuwe oorlog als ge-
genoten uit te leveren. volg van Commform-agressie, had-
Bij het debat over het atoomplan den besproken,
werd ook het praatrecord in de Se-'
naat gebroken. De onafhankelijke
senator Waine Morse bleef gisteren
12 uur en 22 minuten aan het woord,
terwijl hij Zaterdag acht uur en 4
minuten aan een stuk praatte. In to
taal heeft de Senaat hem 29 uur en
een kwartier moeten aanhoren.
Bij de praat-prestatie die Morse
gisteren leverde moet bovendien nog
in aanmerking worden-genomen, dat
de senator last had van kiespijn en
af en toe enige pillen moest slikken
om de pyn te stillen.
De Zuidkoreaanse 78-jarige presi
dent Rhee, die op het ogenblik in de
Ver. Staten vertoeft, heeft gisteren
voorgesteld, dat een Aziatisch leger
van meer dan 2 millioen man, onder
steund door Amerikaanse kanonnen,
vliegtuigen en schepen een aanval
op communistisch China zal doen.
In een redevoering voor een ge
meenschappelijke zitting van beide
huizen van het Amerikaanse Congres
zei de vurige Koreaanse leider:
„Laten wij ons herinneren, dat de
vrede in de wereld niet op een half-
communistische en half-democrati-
sche wijze hersteld kan worden.
Een belangrijk besluit is nu nodig
om de vrijheid in Azië veilig te stel-
Over de evacuatie van troepen door Engeland uit de Suez-kanaalzone is
tussen de Engelsen en Egypte overeenstemming bereikt. Een kijkje in het
regeringsgebouw te Cairo, terwijl de opperbevelheober van de Egyptische
strijdkrachten in de Kanaal-zóne, de overeenkomst tekent.
„WIJ STAAN OP ONZE
RECHTEN"
Volgens president Eisenhower ma
ken de aanvallen van de Rode Chi
nese luchtmacht op Britse en Ame
rikaanse vliegtuigen in het gebied
van de Zuidchinese Zee deel uit van
een plan van China om tussen de
Westelijke bondgenoten tweedracht
te zaaien.
„Toen zij een Brits vliegtuig had
den neergeschoten", zei Eisenhower,
„boden de Chinezen hun verontschul
digingen aan. Maar zodra de Ver
enigde Staten in de affaire werden
gemengd namen zij een geheel ande
re houding aan".
Eisenhower vertelde dat hij ge
hoord had dat men in Parijs bezorgd
was over de houding van de Ver
enigde Staten. „Wij zijn niet impul
sief en wij zoeken ook geen ruzie.
Maar wij staan er op onze rechten
en die van onze onderdanen te ver-
dedigen".
De lonen uit de ijskast
len, want dat zal automatisch het
wereldprobleem van de communis
ten in Europa, Afrika en Amerika
regelen".
Rhee vertelde het Congres, dat de
kern van de Sow jet-strategie is de
Amerikanen in een doodsslaap te
sussen „door over vrede te praten,
totdat de Sowjet-Unie voldoende H-
bommen en intercontinentale bom
menwerpers heeft om de vliegvel
den en productiecentra van de V. S.
door een onverhoedse aanval te ver
morzelen".
De leden van de Amerikaanse Se
naat en het Huis van Afgevaardigden
schenen óver het algemeen veel sym
pathie te voelen voor de persoon van
dr. Rhee en bewondering te koesteren
voor de houding, die Zuid-Korea ten
opzichte van het communisme had
aangenomen, doch voor Rhee's voor
stel schijnt men weinig te voelen.
weer
Geldig van Donderdagavond
tto Vrijdagavond. (Opgemaakt
te tien uur).
KOEL WEER.
Veranderlijke bewolking met
overdag zonnige perioden, maar
ook enkele verspreid optreden
de buien. Matige, nu en dan vrij
krachtige westelijke wind. Wei
nig verandering in temperatuur.
31 Juli: zon op 4.59 onder 20.33;
maan op 6.53 onder 20.50 uur.
Het weer in Europa
Am. steun voor Egypte
Als gevolg van het Brits-Egypti
sche accoord over de ontruiming van
de zone van het Suezkanaal zullen de
Verenigde Staten op grote schaal mi
litaire en economische hulp aan
l Egypte verlenen.
Tot dusverre is er siechts weinig
hulp uit de Verenigde Staten ontvan
gen omdat Washington hulpverlening
op grote schaal afhankelijk had ge
steld van het tot stand komen van
een overeenkomst tussen Engeland
en Egypte. De Amerikaanse ambas
sadeur te Cairo heeft achter de scher
men een groot aandeel gehad in het tische vakverenigingsverbond zeide
bereiken van het Brits-Egyptische na een bespreking met de minister-
accoord. J president, dat Mendès-Franse bereid
De Franse minister-president, Pier
re Mendès-France, werkt thans met
grote spoed aan het tweede punt van
zijn programma, een economische
„New Deal". Zijn plan is gebaseerd
cp het vrijmaken van de handel van
kunstmatige hinderpalen en op een
reorganisatie van de industrie. De 40-
urige werkweek zal onaangetast blij
ven en er zal in de koers van de franc
geen wijziging worden gebracht, zo
werd door woordvoerders van de re
gering medegedeeld.
De regering zal credieten verstrek
ken aan die firma's, welke haar pro
ductiviteit vergroten en haar instal
laties moderniseren. De regering
wenst ook, dat bepaalde industrieën
extra betaling zullen geven voor ver
groting van de productiviteit.
Een woordvoerder van het socialis.
schijnt te zijn de lonen uit de ijskast
te halen. De premier heeft ook ge
sproken met de leiders van de com
munistische en katholieke vakvereni
gingsbonden. Waarnemers zijn van
mening, dat hij de steun van de ge
organiseerde arbeidskrachten voor
zijn plannen zal krijgen. De meeste
werkgevers zijn geneigd, de New
Deal aan te moedigen, welke een
grote exportcampagne met zich zal
brengen tot op een concurrerend ni
veau. Door de beëindiging van de
oorlog in Indo-China zal Amerika
minder dollars ter beschikking van
Frankrijk stellen. De dollarkloof zal
tendele overbrugd worden door be
paalde grondstoffen in plaats van in
het dollar- en sterlinggebied in het
Sowjetgebied te kopen.
Mendès-France zal bijzondere be
voegdheden vragen voor de uitvoe
ring van zijn New Deal-politiek en
in de wandelgangen van het parle
ment verwacht men, dat hij deze be
voegdheden zonder moeilijkheid zal
verkrijgen.
STOCKHOLM
licht bew.
19 C.
OSLO zwaar bewolkt
16
KOPENHAGEN
regenbui
19
AMSTERDAM
regenbui
18
LONDEN
zwaar bew.
18
LUXEMBURG
regenbui
17
PARIJS
zwaar bew.
22
BORDEAUX
motregen
22
GRENOBLE
zwaar bew.
31
NICE
onbewolkt
29
GENEVE
lioht bew.
25
ZURICH
zwaar bew.
20
LOCARNO
zwaar bew.
27
BERLIJN
zwaar bew.
21
WENEN
geheel bew.
26
MUNCHEN
zwaar bew.
22
INNSBRUCK
geheel bew.
24
ROME
onbewolkt
33
AJACCIO
onbewolkt
32
LOCARNE
zwaar bew.
27
MALLORCA
onbewolkt
33
Korreltje
We zouden dikwijls beschaamd zijn
over onze beste daden, wanneer de
wereld zou weten, waarom wij ze
gedaan hadden.