Sterke geestverwantschap tussen Leiden
haar universiteit en het P.E.N.-congres
Zacharias kocht
een steentje
Zwarte opperhoofden spraken
met blanke professor
MEDEDELING
PARKER „Jotter"
Geen Aziatisch pact
zonder Aziatische landen
Tegenstrijdige berichten
uit Guatemala
India breekt met
Zuid-Afrika
De a.s. Unie
besprekingen
Pius X houdt
zijn belofte
Eén hagelbui is 100 atoom
bommen te erg
I
DONDERDAG 24 JUNI 1954
DE LE1DSE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA 1
De ere-promotie van drie letterkundigen
Ontvangst op het stadhuis
De plechtigheden rond de ere-pro
motie van de drje letterkundigen,
Jean Schlumberger, Edgar Morgan
Forster en Victor E. van Vriesland,
in de letterkunde en wijsbegeerte
aan de Rijksuniversiteit werden gis
teren besloten door een ontvangst in
de Burgerzaal van het Stadhuis en
een diner op de sociëteit „Minerva".
Voordat de plechtigheid in de Pie
terskerk door de rector-magnificus
prof. mr. J. M. van Bemmelen, be
ëindigd werd, sprak dr. Jean Schlum
berger namens de drie jonge doctoren
een dankwoord. De titel, aldus
Schlumberger, waarmee men ons
vereerd heeft, krijgt een symbolische
betekenis door de plaats waar dit
gebeurt is. Het vindt plaats in het
hart van het land, dat volgens de
traditie een toevluchtsoord is voor
personen, wiens geestelijke onafhan
kelijkheid in verdrukking dreigt te
komen. In het bijzonder is het de
universiteit, die de wereldlijke be
waakster is van deze hoogste goe
deren van de werkelijke vrije mens.
De Leidse universiteit heeft ver
trouwen getoond in de hoogheid van
de litteratuur, die ons geloof uit
maakt. Aldus Schlumberger,
Bolwerk der vrijheid.
Na een korte receptie in het aca-<
demiegebouw, die de leden van het
Dank aan burgerij
Op hoogtijdagen blijkt de ver-
bondenheid van stad en Univer- X
siteit duidelijk. Het is mij daar-
om een behoefte om namens de&
gehele Senaat een hartelijk-
woord van dank te richten tot de
burgerij van Leiden, die gisteren X
bij de ere-promotie van Schlum-
berger, Forster en Van Vriesland
evenals bij vroegere ere-pro-
moties van haar medeleven
heeft blijk gegeven door het uit-
steken van vlaggen en het aan
bieden van een receptie ten Stad-
huize. Aan de Kerkvoogdij en
de Kerkeraad van de Nederlands
Hervormde Gemeente is de Se
naat dank verschuldigd voor het
afstaan van de Pieterskerk, en£
aan het L.S.C. voor het feit, dat
het de Sociëteit Minerva ter be
schikking stelde voor het pro-X
motiediner, alsmede aan de X
Plantdienst der Universiteit voor
de uiterst smaakvolle wijze,
waarop de Pieterskerk was ver
sierd.
De Rector-Magniflcus der
Rijksuniversiteit te Leiden.
J. M. VAN BEMMELEN.
PEN-congres gelegenheid gaf hun
met de rode cappa omhangen colle
ga's met hun onderscheiding geluk te
wensen, begaf het gehele gezelschap
zich naar het stadhuis. In de Burger
zaal werden de deelnemers aan het
congers door het gemeentebe
stuur ontvangen. Talloze persoon
lijkheden uit het Leidse maatschap
pelijke en culturele leven hadden
zich onder de letterkundigen ge
mengd. Burgem. F. H. v. Kinschot
sprak in het welkomstwoord zijn vol-
doening uit, de letterkundigen in het
i Leidse raadhuis te mogen ontvan
gen. De senaat van de universiteit
heeft, aldus spreker, zijn taak blij
kens het verlenen van drie ere-doc-
toraten goed begrepen. Hieruit
wordt namelijk duidelijk gedemon
streerd, dat er uit het oogpunt van
geestelijke instelling een sterke ver
wantschap bestaat tussen de stad
Leiden haar universiteit en het
PEN-congres. Het eren van personen,
die met de pen voor de vrijheid pa-
Prof. dr. S. Dresden promoveert Jean
Schlumberger. V.l.n.r. Jean Schlum
berger, Edgar Morgan Forster, Victor
E. van Vriesland, prof. J. M. v. Bem
melen, rector-magnificus van de
Leidse universiteit en prof. dr.
P. Minderaa.
Eén diamant heeft gisteren op een
veiling te Londen dertienduizend
pond sterling oftewel 130.000 gulden
opgebracht. Die ene diamant was dan
ook een heel beroemde: de prachtige
zeventiende eeuwse Jehangir-dia-
mant. Deze 83.05 karaat wegende
steen zou volgens de overlevering
oorspronkelijk in de bek van een
pauw op de Mongoolse pauwentroon
te Delhi hebben gehangen.
Hij is nu door een Indische vorst,
de maharadja Dhiraja Bahadoer van
Boerdwan ter veiling gegeven. De
naam van de man die er dertiendui
zend pond voor heeft betaald, is niet
bekend. Het enige wat de veiling
meester over hem kon vertellen was,
dat de naam die hij voor de koper
mocht noteren tot hij het geld zou
hebben gebracht, mijnheer Zacharias
was.
raat staan, ligt geheel in de lijn van
de Leidse universiteit, welke in haar
vaandel het ..praesidium libertatis"
(bolwerk der vrijheid) schrijft. De
burgemeester nodigde na een korte
toelichting de congressisten uit om
het stadhuis te bezichtigen.
De voorzitter van het PEN-con
gres, de beroemde Engelse schrijver
Charles Morgan, dankte voor de eer
door de stad Leiden aan het congres
bewezen. In de avonduren werd op
sociëteit „Minerva" het diner ge
bruikt.
Prof. dr. P. Minderaa omhangt Vic
tor E. van Vriesland met de rode
cappa als uiterlijk teken van
zijn ere-doctoraat,
(Foto's: v. d. Horst).
De lege troon van
Boeganda
Stamhoofden van Boeganda, ge
kleed in gewaden van zwart en goud,
verzamelden zich gisteren naast een
ledige troon om niet een hoogge
plaatst Brits zaakgelastigde over de
toekomst van hun land te spreken.
Buiten de raadzaal te Kampala
zwoegde de politie in de hete straten
om een opgewonden menigte in be
dwang te houden, die probeerde een
glimp op te vangen van de zaakgelas
tigde Sir William Hancock, professor
in de aangelegenheden van het Brit
se Gemenebest aan de universiteit
van Londen.
De troon, die geplaatst was op een
met een panterhuid overdekte ver
hoging, werd bezet door Moetesa 11
Kabaka (koning) van de provincie
Boeganda van het Britse protecto
raat Oeganda, tot de Britse autori
teiten hem in November van het vo
rige jaar afzetten wegens gebrek aan
medewerking. De kabaka wilde dat
zijn provincie onafhankelijk zou zijn
vara Oeganda als geheel.
Drie weken geleden werd de nood-
I toestand afgekondigd, omdat naar
verluidde de Afrikanen terreurme
thoden toepasten om een boycot van
Europese goederen af te dwingen.
Regent Paulo Kavoema hield'een
welkomstrede nadat Sir William tus
sen de rijen der stamhoofden was
doorgegaan. Hij zeide dat alle Afri
kanen „met ingehouden adem" het
oog gericht zullen houden op de vor
deringen van de besprekingen.
Sir William legde er in zijn ant
woord de nadruk op, dat hij een on
afhankelijk persoon was, die onder
niemands invloed stond en dat hij
elke druk zowel van de Britse rege
ring als van de stamhoofden van
Boeganda zou weerstaan.
Beer roofde kind
Een grote beer heeft gisteren bij
Kalambaka in Griekenland een kind
uit de wieg gestolen en is met dit
kind het bos in gevlucht.
De wieg stond aan de rand van een
akker, waar de ouders de grond be
werkten.
Grote groepen mensen zijn het bos
ingegaan om het kind te zoeken.
BELANGRIJKE
Heden ontvangen de nieuwste
BALLPOINT
in 3 kogelbreedten E.F.M.M.
Fantastisch schrift.
Prijs 14.50.
Revills voorradig.
VULPEN KLINIEK
ginoifslad.
BRc-ESTRAAT
Telefoon 23211.
Churchill en Eden
naar Amerika
Terwijl in de Zwitserse hoofdstad
de premiers van Frankrijk en rood
China met elkaar confereerden, heeft
minister Eden het Britse Lagerhuis
mededelingen gedaan over de toe
stand in Zuid-Oost-Azië en over de
Geneefse conferentie. Sir Winston
Churchill en minister Eden vertrek
ken vandaag per vliegtuig naar Wash
ington voor besprekingen met presi
dent Eisenhower en uit Edens rede
in het Lagerhuis valt op te maken,
dat de beide staatslieden zich zullen
verzetten tegen de onmiddellijke vor
ming van een defensiepact voor Zuid-
oost-Azië, zoals minister Dulles reeds
Beide partijen winnen voortdurend worden teruggedreven.
De in de Hondurese hoofdstad Te
gucigalpa omtrent het verloop van
de strijd in Guatemala ontvangen be
richten zijn tegenstrijdig.
Sinds Woensdag, vijf uur plaatse
lijke tijd, zijn geen omroepberichten
meer uit Guatemala opgevangen.
Voordien had de Guatemalaanse
regeringsomroep gemeld, dat de
strijdkrachten der opstandelingen
De regering van India heeft uit
protest tegen de apartheidspolitiek
van de Zuidafrikaanse premier Ma-
lan besloten het Indiase Hoge Com
missariaat in Johannesburg te slui
ten.
Gevecht in Tunesië
Franse parachutisten zijn ten Noor
den van Maknassy in het district der
Tunesische fosfaatmijnen uitgewor
pen om hulp te verlenen aan een
groep politie, in hevig gevecht ge
wikkeld met tientallen gewapende
anti-Fransen.
Met het lijnvliegtuig van de K.L.M.
uit Djakarta zijn gisteravond op
Schiphol twee Indonesische ministers
aangekomen, die in ons land bespre
kingen komen voeren over een wij
ziging in de Unieverhouding tussen
Nederland en Indonesië. Het zijn de
Indonesische minister van buiten
landse zaken, mr. Sunarjo, die als
voorzitter van een voor deze confe
rentie gevormde delegatie zal optre
den, en de minister van onderwijs,
mr. Mohammed Yamin, een van de
vier leden van de delegatie, die ver
der bestaat uit de minister van eco
nomische zaken, ir. Iskaq Tjokroha-
disurjo, die Zaterdag in Nederland
wordt verwacht, de waarnemende In
donesische Hoge Commissaris in Ne
derland, mr. Susanto Tirtoprodjo en
de Indonesische ambassadeur in Lon
den, prof. Supomo.
In een korte verklaring aan de
pers zeide minister Sunarjo, dat het
doel van de Indonesische regering is
te komen tot betere betrekkingen
tussen Nederland en Indonesië, het
geen kan worden bereikt door ophef
fing van de Unieband en vervanging
daarvan door normale internationale
betrekkingen. „Indonesië wil niet ge
bonden zijn door een politieke band,
zoals thans het geval is", voegde mr.
Sunarjo hieraan toe. „Wij hopen ern
stig, dat de kwestie van de Unie op
deze conferentie zal kunnen worden
beslist. De komende ontmoeting hier
toe zal de laatste zijn".
Mr. Sujarno zeide te hopen, dat de
Conferentie, die Maandag a.s. in Den
Haag begint, niet lang zal duren. Hij
zeide, dat het de bedoeling is op
wens van de Indonesische regering
de kwestie Nieuw-Guinea op de ko
mende Uniebesprekingen aan te snij
den.
I Radio-Guatemala heeft gemeld, dat
I een om de ongeveer 25.000 inwoners
tellende stad Chiquimula geleverde
slag is gewonnen, doch de opstande-
I lingen melden, dat hun strijdkrachten
j de plaats hebben bezet.
Het hoofdkwartier van kolonel Ar
mas, dat in de Guatemalaanse stad
Esquipulas is gevestigd, meldt dat de
„bevrijdingsstrijdkrachten" thans de
sleden Justiapa, Progreso, Zacapa,
Gualan, Camotan, Jacotan, Santa-
Ana, Molino, Morales en Quetzalte-
paque hebben bezet.
Eden maakt duidelijk, dat er vol
gens hem in Zuidoost-Azië nooit spra
ke zou zijn van werkelijke veiligheid,
indien de niet-communistische Azia
tische landen (daarmee bedoelde hij
India, Pakistan, Ceylon, Birma en In
donesië) aan een dergelijk defensie
pact niet hun volledige steun zouden
geven. Eden hoopte, dat men een de
fensiesysteem voor Zuidoost-Azië zou
kunnen opbouwen en tegelijkertijd
niet-aanvalsverdragen met de com
munistische landen zou kunnen slui
ten. Dus twee organisaties naast el
kaar: een soort Aziatisch „verdrag
van Locarno" en een soort Atlantisch
pact voor het Verre Oosten. Op die
manier zou men het doel van de
Britse politiek een vredig naast
elkaar bestaan van communistische
en niet-communistische landen
kunnen verwezenlijken.
Ik geloof, aldus Eden, dat wij door
de overhaaste vorming van eeri de
fensie-organisatie voor het Verre
Oosten tegen te gaan er toe hebben
bijgedragen een situatie te scheppen,
waarin beide systemen kunnen ge
dijen.
Van de Geneefse conferentie zei
Eden: er is een kans en ik wil
mij niet sterker uitdrukken dat wij
een aanvaardbaar resultaat zullen be
reiken. Hij wees er echter op, dat een
intensivering van de militaire opera
ties in Indo-China de kansen op een
accoord in gevaar zou brengen. Overi
gens hield Eden het bezorgde Lager
huis voor, dat de toestand in Zuid
oost-Azië „risico's voor een uitslaan
van de oorlogsbrand" inhoudt.
Men maakt uit Edens rede dez ge
volgtrekking, dat hij en Churchill
straks in Washington er op zullen
aandringen eventuele militaire plan
nen uit te stellen, totdat men de re
sultaten van de Geneefse conferen
tie volledig zal kennen.
De Patriarch van Venetië kardinaal
Roncalli heeft van Z. H. de Paus be
richt ontvangen, dat toestemming
verleend is om het stoffelijk overschot
van Pius X, dat in de St. Pieter te
Rome is opgebaard, naar Venetië over
te brengen.
Kardinaal Roncalli heeft een com
missie ingesteld, welke de voorberei
dingen zal treffen om het stoffelijk
overschot over te brengen via Man
tua en Venetië.
Zoals bekend heeft Pius X, voor hij
vertrok naar het Conclaaf, tijdens
hetwelk hij tot Paus werd gekozen,
gezegd: „Dood of levend ik keer te
rug naar Venenië".
Deze belofte zal nu bewaarheid
worden.
Geen invloed op
het weer
Een normale hagelhbui bevat hon
derdmaal meer energie dan 'n atoom
bom, vertelde professor Steinhauser
Woensdagochtend. Prof. Steinhauser,
die hoofd is van het weerkundig in
stituut te Wenen, zei dit in een be
toog waarmee hij het sprookje, dat
ontploffingen van atoom- en water
stofbommen invloed op bet weer zou
den hebben, de wereld uit wilde hel
pen.
Bij de ontploffing van een atoom-
of waterstofbom komt er slechts zo
kortstondig een fractie van een
seconde een grote hoeveelheid
energie vrij, dat er heel wat atoom
bommen nodig zouden zijn om de
energie van de zon te vervangen.
Professor Steinhauser had het precies
uitgerekend: er zouden om dat te be
reiken per dag anderhalf milliard
atoombommen tot ontploffing moeten
worden gebracht.
Avontuur m'n vrinden
is overal te vinden
Velen geloven, dat er tegenwoor
dig geen avonturen meer te beleven
zijn. Ten onrechte, want het avon
tuur ligt, evenals het geluk, naast
de deur. Sommigen vinden het, an
deren niet. Een van degenen, die
het avontuur steeds gezocht hebben
en het in overvloedige mate ook heb
ben gevonden, is lord Edward
Montagu. Hij is thans op 48-jarige
leeftijd te Chiapas in Mexico over
leden. Hij bevond zich daar in ver
band met onderzoekingen naar de
oude beschaving der Mayo-Indianen.
Lord Montagu, broeder van de
tiende hertog van Manchester, was
een bekend avonturier.
Na de bekende Britse school van
Harrow te hebben afgelopen, werd
de jonge lord in 1925 door zijn va
der naar een boerderij in Canada, be
zit van de familie, gezonden, om
met het boerenbedrijf vertrouwd te
geraken.
Edward had er echter na een jaar
schoon genoeg van. Hij verliet Al
berta, dook op in Winnipeg, in de
Canadese staat Manitoba, trad daar
in het huwelijk met Nora Potter,
dochter van een zakenman uit Al
berta en reisde vervolgens naar de
Verenigde Staten, waar hij zich als
„werkend passagier" voor het jacht
van kapitein Walter Wandewell liet
aanmonsteren.
Kapitein Wandewell werd in 1932
te Los Angeles door misdadigers ver
moord. Lord Montagu werd gearres
teerd, omdat er iets met zijn paspoort
niet in orde was. Dit maakte, dat hij
de Verenigde Staten verliet en zich
weer in Canada vertoonde.
In 1953 kocht hij een motorschip,
waarmede hij, met nog zes mannen,
uit Victoria, in Brits-Columbia, naar
Vancouver vertrok. Onderweg werd
schipbreuk geleden en de zeven ge
zellen moesten twee dagen op het
Jones-eiland doorbrengen, voor zij
gered werden.
Na de schipbreuk verdween Mon
tagu. Zijn ongerust geworden fami
lie liet over het gehele Amerikaanse
vasteland naar hem zoeken, daar
gevreesd werd dat hij ontvoerd was.
Doch Montagu dook in Duinkerken
weer op. Hij was, via Panama, naar
Engeland scheep gegaan. Van hieruit
had zijn zuster Louise, die een vlieg
brevet had, hem per vliegtuig naar
Duinkerken overgebracht.
In Frankrijk zijnde, meldde h\j
zich aan voor dienstneming in het
Franse vreemdelingenlegioen, dat
hem echter niet aanvaardde.
Lord Montagu keerde daarop naar
Engeland terug en kocht een koffie-
kraam te Maidenhead, aan de
Theems, waar hij koffie en broodjes
verkocht aan vrienden, die met hun
motorboten op de Theems gingen
varen.
Hij was inmiddels van zijn eerste
vrouw gescheiden, waarna hij, in
1937, hertrouwde met Dorothy Pe
ters.
Daarop kwam de tweede wereld
oorlog en Montagu zorgde ervoor,
dat hij er niet buiten bleef. Hij nam,
als gewoon soldaat, dienst in het
Amerikaanse leger, hetgeen hpm,
na de oorlog, het Amerikaanse
staatsburgerschap opleverde.
Ook zijn tweede huwelijk werd
door echtscheiding ontbonden, waar
na hij zich in 1952, geflankeerd door
Cora Kellyn. voor de derde maal
op het huwelijkspad waagde.
Een betrekkelijk „gewone?' oor
zaak zonnesteek heeft nu «en
einde aan dit veelbewogen laven ge
maakt.