volkeren kunnen nu gaan sparen
Twee parochies in Lisse ontvingen
dit weekend een neomyst
Urenlange wandeling door
langademige bijverdienste
Volk van Warmond en alle andere
MAANDAG 14 DE LhiuiE COURANT TWEEDE BLAD PAGINA
Hoed ging langs
de wegkant
Na meer dan drie eeuwen heeft
Warmond zich Zaterdagmiddag met
de nodige plechtigheid geschaard in
de grote rij van tolvrije gemeenten.
Aan weerskanten van het Warmon-
der tolhek stonden vele belangstel
lenden, toen burgemeester mr. L. von
Fisenne om drie uur, tijdens de laat
ste ademtocht van een flinke regen
bui, het woord richtte tot de com
missaris van de koningin in Zuid-
Holland, mr. L. A. Kesper. „Wij zijn
dankbaar", zo zeide de burgemeester,
„dat U de verbrede brug wil openen.
Er is echter nog iets. U staat voor een
tolhek, waaraan een brugrecht is ver
bonden, dat thans berust bij de Staten
van Holland. Nederig vraag ik U de
bevolking van Warmond en alle an
dere volken vrijdom van tol te wil
len verlenen".
Staande voor het gesloten tolhek
beantwoordde de commissaris van de
koningin met een .geestige speech de
toespraak van de burgemeester. „Wij
allen", zo zeide spreker, „worden ge
acht de wet te kennen en verkeren
daardoor in een ongelukkige positie.
Want ook een overtreding, die in alle
onschuld begaan is, wordt bestraft.
Een commissaris van de koningin S
verkeert in een nog veel ongelukki-
ger positie. Van hem wordt niet al- i
leen verwacht, dat hij de wet kent,
maar ook dat hij alles weet. Dat is j
natuurlijk niet zo. Vanmiddag wordt i
er verwacht, dat ik verstand heb van
bruggen. Welnu, ik vind deze nieu- i
we brug een voortreffelijke brug!" j
Niet met de hoed. j
Vervolgens ging spreker in op het
verschijnsel „tollen". „Vroeger", zo
merkte mr. Kesper op, „maakte men
er zich niet druk over, maar met de
ontwikkeling van het snelverkeer is
dat anders geworden. Van alle kanten
werd geageerd tegen deze obstakels
en Floris Vos heef me eei derge
lijke activiteit zelfs het lidmaatschap
van de Tweede Kamer verworven.
Van een „opheffing ineens" is niets
terecht gekomen, maar in de periode
van 19161954 zijn er toch 2-93 tol
len verdwenen. Zoals de burge
meester reeds zeide, is het tolrecht
van Warmond thans in handen van
de provincie. „Ik heb", zo vervolgde
mr. Kesper onder grote hilariteit, „al
vorens ik voor deze microfoon kwam,
mijn hoed in bewaring gegeven bij
iemand langs de kant van de weg,
want het leek mij een tot misver
stand aanleiding gevend gebaar, om
met mijn hoed in de hand bij een
tol te gaan staan. Ik kan de burge
meester, het volk van Warmond en
alle andere volkeren verzekeren, dat
men hier nooit meer tol zal behoeven
te betalen. Ik feliciteer daarmede
speciaal de Warmonders en ik hoop,
dat ze bij het gratis passeren van
deze nieuwe brug dikwijls met dank
baarheid zullen denken aan de Sta
ten van Zuid-Holland!"
Na deze toespraak opende mr. Kes
per onder luid gejuich de hekken,
die de brug nog afsloten.
Direct na de opening van het tol
hek trok er een leutige stoet door
Warmond, welke een indruk gaf
van de voertuigen, die in de loop
der eeuwen de brug passeerden.
Deze optocht werd geopend met een
door vier paarden getrokken open
rijtuig, waarin gezeten waren de
heer en mevrouw Kesper en burge
meester Von Fisenne met zijn echtge
note. Onder de vrolijke tonen van
de als boerenkapel vermomde mu
ziekvereniging „St. Matthias" trok
ken prae-historische fietsen, knallen
de motorfietsen van een "jaar of der
tig geleden, een aapje-koets, een
Zuid-Hollandse sjees en een dogcar
voorbij. Bijzonder aardig was
mailcoach van
Een aardig tafereeltje tijdens het
bezoek van de commissaris van de
Koningin aan de St. Ursulaschool.
Drie meisjes hielden een samen-
spraakje. Geamuseerd luitert mr.
Kesper toe. Foto's v. d. Horst.
waarmede de romantische sfeer van
vervolgen tijden wel heel raak ge
troffen werd.
Een oude brandspuit met zwaar be
snorde spuitgasten, een stokoud
Fordje en de laatste uitgave van
woord sprak tot allen, die de oprui
ming van de Warmonder Tol hadden
bevorderd. Aan mr. Kesper werd een
prachtige Delfts blauwe tegel aan
geboden met een voorstelling van de
Warmonderhekbrug. De gedeputeer
den Deerenberg en ir. Wittenberg
mochten eveneens een dergelijke te
Gend en Loos, i gel in ontvangst nemen. Daarna
volgde een complete tegeltjesregen.
Burgemeester v. Kinschot behoorde
ook tot de uitverkorenen, omdat de
poort naar Leiden thans is opengezet
en onder luid applaus ging ook de
voormalige tolbaas, de heer Leenen,
zijn tegeltje halen.
Burgemeester mr. v. Kinschot feli
citeerde het gemeentebestuur met
deze grote dag. Als ik langs dit
prachtige dorp kwam, moest ik altijd
denken aan een sprookje, zei de Leid-
se burgervader. Als ik vandaag een
wens mag uitspreken, dan blijf ik
graag in die sprookjessfeer. Het tol-
Werkbezoek.
Reeds lang voor de feestelijkheden
een aanvang namen, arriveerde mr.
Kesper in Warmond voor een werk
bezoek. Aan de Sassenheimse zijde
werd de commissaris van de konin
gin bij de gemeentegrens verwel
komd door burgemeester Von Fi
senne en de beide wethouders. Er
werd een bezoek gebracht aan het
oude raadhuis, waar tegenwordig de
politie gehuisvest is. Daarna ging het
het gezelschap naar de nieuwe St.
Ursula-school, waar vier meisjes in
een samenspraakje vertelden, hoe
prettig de leerlingen dit hoge bezoek
vonden. Ook het consultatiebureau
werd door mr. Kesper bezocht. Hier
gaf dir. Walenkamp een uiteenzet
ting over de werkzaamheden op het
terrein van de gezondheidszorg.
Indrukwekkend was de kinder-
zanghulde bij het raadhuis. Er werd
keurig gezongen en na afloop begaf
mr. Kesper zich tussen de jeugdige
zangers en zangeresjes voor een on
gedwongen praatje.
Hierna maakte mr. Kesper kennis
met de raadsleden in een besloten
zitting, waarna het werkbezoek werd
afgesloten met een ontvangst, waar
aan door de afgevaardigden van de
organisaties werd deelgenomen.
Het definitieve eind van de tol, mr. Kesper opent het hek.
ZATERDAGAVOND VIEL LISSE de eer te beurt, om bij „De Nach-
tegaial" twee priesterzonen te mogen ontvangen, die 's morgens uit
handen van mgr. J. P. Huiibers de H. Wijding hadden ontvangen. Het dorp
was een en al bedrijvigheid. Reeds lang voor de ontvangst was het duide
lijk, dat er iets bijzonders ging gebeuren. De harmonie „Canite Tuba" was
op de been en de ruiters van „St. Hubertus" hadden hun paarden gezadeld.
Vefder z)ag men overal gidsen, welpen, verkenners en leden van de R. K.
gymnastiekvereniging. De twee jonge priesters, de weleerwaarde heren J.
Lefeber en F. van der Eerde werden door een fleurige stoet door het dorp
geleid naar de Mariakerk en de kerk van St. Agatha. Overal langs de route
wapperden de driekleuren met pauselijke wimpel en vooral de kerkplei
nen, waar ook de bruidjes waren opgesteld, boden een feestelijke aanblik.
De neomysten celebreerden, na de verwelkoming, ipder in hun eigen paro
chie een kort Lof, waarna zij hun eerste priesterlijke zegen gaven.
Grote dag voor de
Maria-parochie
VOOR de jonge Maria-parochie was
het gisteren een zeer bijzondere
dag, want voor de eerste maal droeg
in de prachtige kerk een priester-
„Tol te Warmond exit"
In rte optocht deed deze prae-histo
rische fiets het nog best.
In de avonduren kreeg een uitge
breid publiek gelegenheid met even
veel gemak door drie eeuwen toljam-
mer te wandelen, als het 'smiddags
door de nu machteloze tolhekken had
kunnen doen. In de feestzaal van ho-
tel„De Zon" poogde zich namelijk
tegen acht uur een zeer aanzienlijke
schare te verzamelen, om het stuk
„Tol te Warmond exit", dat de ge
schiedenis van de steen des aanstoots
behandelde, bij te wonen.
De architect van het gebouw had
kennelijk nooit op de opheffing van
de tol en de daaraan verbonden fees
telijkheden gerekend, zodat de stamp
volle zaal gedurende de gehele voor
stelling een trosvormig aanhangsel
vertoonde, dat nog aangroeide naar
mate het tijdstip van het gecostu-
Stan Laurel en Oliver Hardy zorgden
voor de komische noot.
Alle genodigden sloegen de op
tocht gade bij de brug. Onder hen be
vonden zich de hoofdingenieur van
wederopbouw, de heer G. F. E. Kiers. mêêrde baljYat de dag zou besluiten
het lid van Gedeputeerde Staten, de naderde.
heer A. C. A. Deerenberg. mr. F. A. Aardige bijverdienste.
Helmstrijd, griffier van de provin- i H t drjjf vm h t door Da_
'rLA,(Wf 'm S g's Feber geschreven spel voerde
rijkswaterstaat, ir. Mathlener, direc-t naar d| tijd dat de tol nog
teur-hoofdingenieur van Provinciale een Wensdroom wai in het brein van
Waterstaat, de heer J. Later, rijksin
specteur van het verkeer, burgemees
ter mr. F. H. van Kinschot en echt
genote uit Leiden, alsmede wethou
der Jongeleen, B. en W. van Oegst-
geest, de burgemeester van Sassen-
heim, dijkgraaf en hoogheemraden
van Rijnland, het bestuur van de Ka
mer van Koophandel, vertegenwoor
digers van „Oud LeidVn" en alle
plaatselijke autoriteiten.
Tegeltjesregen.
Na de optocht was er een ont
vangst in de ,Stad Rome", waar bur
gemeester von Fisenne een dank-
In de avonduren verbrandde de Warmondse jeugd het „houten tolhek"
Jacob van Wassenaar, een vooruit
strevend edelman. Op 5 Mei 1639 ver
keerde de familie van Wassenaar in
een bijzondere stemming. Op deze dag
verwachtte men namelijk, ondanks
de zwarte bedenksels van een rent
meester, het consent dat het geslacht
recht zou geven uit een tol een aar
dige bijverdienste te putten. De koe-
rier, die tenslotte hen het waarde
volle papier ter hand stelde, bleek
bovendien als persoon nog een wel
kome verrassing te vormen voor een
belendende en op het toneel aanwezi
ge edelvrouwe.
Luttel sigarengeld.
De verkoping in 1902 was het on
derwerp van het tweede bedrijf. De
opbrengst van de tol in het begin
van deze eeuw betekende voor de
eigenaar niet meer dan een luttel si
garengeld. Slechts enkele boeren
dwong men door het passeren van de
tol, de prijs van hun vee op de Leid-
se markt was op te drijven om uit de
tolkosten te komen. Dit leverde geen
bevredigend resultaat op en dus be
sloot graaf Limburg van Stirum tol
hek en bijbehorend café aan de man
te brengen.
In dit stamlokaal vond nu de ver
koping plaats, waarvoor half het dorp
was leeg gelopen. Voor de hele bezit
ting voor ruim ƒ21.000 aan de slager
Leenen kwam, kregen de dorpsgroten
ruimschoots gelegenheid hun mening
over de zaak te zeggen. Dit bedrijf
was verreweg het best geslaagd en
vooral de herbergier en zijn vrouw
wisten de sfeer van een herberg rond
de eeuwwisseling voortreffelijk weer
te geven.
Tijdgenoten op de planken.
De onderhandelingen en de uitein
delijke zegepraal, die aanleiding werd
tot deze grote feestviering, hadden in
het laatste bedrijf onderdak gekre
gen. Persoonlijkheden uit het War
mondse en provinciale leven werden
op het toneel op dikwijls treffende
wijze uitgebeeld. Vooral de bode
Ouwerhand vond in zich zelf een pri
ma vertolker. De ijver waarmee hij
en zijn vrouw de op het toneel aan
wezige meubeltjes in de was zetten,
zal menige huisvrouw in de zaal tot
nadenken gestemd hebben. Aardig
was de vondst om een opdringerige
Amerikaanse cameraman in de han
deling te betrekken. Deze zeer duide
lijke zoon van Uncle Sam, slaagde er
namelijk in met de veelzijdigheid dit
bontgehemde volk eigen, enkele beel
den uit het verleden de verbaasde
notabelen voor te zetten.
Drie-dimensioneel.
Zelfs de dikke mist op Oudejaars
avond 1953 werd door de filmer be
nut om een drie-dimensioneel toneel
tje te projecteren, waarbij heer Ja
cob van Wassenaar gelegenheid kreeg
de gedeputeerde van de provinciale
Staten het consent als aandenken
ter hand te stellen. Een scène die
zeier terecht zeer veel succes had.
Voor de aanvang van elk bedrijf
hield een der medespelenden een korte
inleiding, die de toeschouwers direct
in de tijd waarin de handeling plaats
vond binnenvoerde. De entre-actemu-
ziek werd voortreffelijk verzorgd
door het Warmondse jeugdensemble
onder leiding van de heer A. Brurnt.
Na afloop van de opvoering bespra.
ken nog twee leden van de zonder
uitzondering uitstekend spelende be
zetting, als Thomasvaer en Pieternel
de geschiedenis van de tol tot op de
dag van heden. Een geanimeerd bal,
tijdens welke zelfs de buitenwachten-
den nog 'n kans kregen al het kille
verdriet te vergeten, besloot de fees
telijkheden.
zoon uit eigen midden zijn eerste
Plechtige H. Mis op. Een juichend
welkomstlied, op de wijze van „Aan
U, o Koning der eeuwen", werd in
gezet, toen de neomyst J.Lefeber de _iin
pastorie verliet en kort daarna trok zal m - J
een indrukwekkende stoet door de
hoofdingang de kerk binnen. Voor
op gingen de misdienaars, direct
gevolgd door een grote schare bruid
jes, die de jonge priester naar het
altaar begeleidde.
Bij het opdragen van het H. Offer
werd de neomyst geassisteerd door
pastoor Staadegaard als presbyter-
assistens, kapelaan Pinxster, eveneens
een priesterzoon uit Lisse, als diaken
en kapelaan v. Ingen uit Leiden als
subdiaken. Ceremoniraius was kape
laan Bijnsdorp.
Het parochieel jongens- en man
nenkoor voerde onder de bezielende
leiding van de heer L. Wickeren
en met aan het orgel de heer J. P.
Bemelman de drie-stemmige Mis-
sa Potificalis van Perosi uit.
Pastoor Staadegaard hield de feest
predikatie naar aanleiding van de
tekst: „Ik noem U niet alleen mijn
dienaren, maar voortaan ook mijn
vrienden". Spreker was zeer ver
heugd, om voor het eerst in het korte
bestaan van de Maria-parochie een
neomyst te mogen toespreken. Deze
gebeurtenis valt samen met het feest
van de H. Drievuldigheid, drie god
delijke personen en toch één God.
Ook de mens is een zelfstandige per
soon en tevens deel van een gemeen
schap. Wij streven naar een harmonie
tussen persoon en gemeenschap en
moten trachten betere christenen te
worden. Voor ons is er een boven
natuurlijke eenheid in de Christen
gemeenschap.
Een priester wordt niet voor zich
zelf priester, maar voor en namens
de gemeenschap. Hij verricht een
grote taak onder ons, die vaak moei
lijk en zwaar is. Maar een priester
is nooit zoals vaak beweerd wordt
eenzaam. Hij staat tussen de men
sen een boven hen, maar zelfs als hij
niet begrepen werd, dan nog is de
eenzaamheid er niet. Want „Ik
noem U niet alleen mijn dienaren,
maar voortaan ook mijn vrienden".
Hij is de dienaar van God, maar daar
naast kent hij ook de nauwe, intie
me verhouding van de vriendschap
met God.
Pastoor Staadegaard besloot zijn
toespraak met een woord van geluk
wens tot de neomyst en zijn familie,
die na jaren van gebed thans
deze grote dag mochten beleven.
Toen de neomyst na de H. Mis aan
de voet van het rijk versierde al
taar stond, zong het koor tot besluit
van de plechtigheid de twee-stemmi
ge Priesterhulde van Anton Ponten.
In de middaguren werd een druk
bezochte receptie gehouden, tijdens
welke het geschenk van de parochie,
een bureau, werd aangeboden.
Aan het einde van deze feestdag
celebreerde de neomyst een Danklof.
Plechtigheden in de
„St. Agatha"
DE onmacht, die Jeremias voelde,
toen hij tot de Heer zei: Ach
Heer, ik ben nog zo jong, kies liever
een ander moet iedere priester
voelen op de dag, dat hij van God de
opdracht krijgt: Gaat en onderwijst
allen Maar zoals Jeremias ge
sterkt werd door de Goddelijke be
lofte: Wees niet bevreesd, want
de Geest Gods zal in U spreken; Ik
zo zal ook de jonge
priester de moed en kracht vinden
om zijn taak te aanvaarden.
Deze hulp van God zal tot uiting
komen in de liefde, want God is
liefde.
De mensen eisen van de priester
13 talenten; hij moet paedagoog en
adviseur zijn; hij moet kunnen leiden
en troosten, kunnen verzoenen en
richten; hij moet leraar en luisteraar
zijn en steeds zullen nieuwe taken
komen.
Deze last zou te zwaar voor een mens
zijn, wanneer deze mens niet weet,
dat God met hem is, dat God door
hem spreekt en hij slechts werktuig
is, waarmede God deze wereld be
stuurt.
En daar God liefde is, zal ook
vooral de liefde een oplossing geven
voor de talloze problemen, die de
priester op zijn weg zal ontmoeten".
Deze zinvolle woorden sprak kape
laan Guljé gistermorgen tot de ka
pelaan F. v. d. Eerden, die in de St.
Agathakerk te 10 uur zijn eerste H.
Mis opdroeg.
Op het stemmig versierde altaar
werd de neomyst geassisteerd door de
herder van de parochie, pastoor G. v.
Zuylen als presbyter-assistens, kape
laan Guljé uit Voorhout, als diaken
en kapelaan Stammeyer, bisschoppe
lijk secretaris en oud-kapelaan der
parochie, als subdiaken.
Onder kundige leiding van de heer
M. J. v. Huiten zong het jongens-
en mannenkoor de „Messe a trois
inégale" van E. Billeton, aan het or
gel begeleid door de heer E. Gervais.
In de middag werd te 1 uur in de
pastorie een goedbezochte receptie ge
houden, tijdens welke de heer H. G.
Rooyakkers met enkele woorden de
neomyst het parochiegeschenk, be
staande uit een schrijfmachine en een
enveloppe met inhoud, overhan
digde.
De feestdag werd besloten met een
door de neomyst opgedragen Dank
lof.
De plechtige H. Mis, die voorafge
gaan werd door een welkomstlied,
werd gesloten met de priestercantate
van Jan MuL „Cantate Dominum", die
door de neomyst zelf uitgezocht was.
De twee neomysten uit Lisse, F. v. d.
Eerden en J. Lefeber.
Foto's v. d. Horst.
Mr Kesper gaf vrijdom van tol
hek staat nu open, maar ik hoop,
dat dit sprookje ook eindigt met: ,„Ze
leefden nog lang en gelukkig."
Tenslotte werd nog een kort woord
gesproken door de dijkgraaf van
Rijnland en een afgevaardigde van
de A.N.W.B.
