S)e QM&i(3owïcvnt
Paspoorten goedkoper en langer geldig
De Geneefse conferentie nadert
thans haar crisis
Genève 7
Molotof eist voorrang voor
politieke besprekingen
Mau Mau-activiteit leeft weer op
Dertinger krijgt
15 jaar
Zij zwom naar
de vrijheid
Zegelrechten f 2.50 voor vijf jaren
WOENSDAG 9 JUNI 1954
45ste JAARGANG
No. 13214
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Hoe lang houdt
het nog uit
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w., f 2.15 p mnd„ f 6.40 p. kwart. Franco p. p. f 6.80 - Advertenties: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50
TUSSEN VERLEDEN
EN TOEKOMST
MET PINKSTEREN HEEFT West-
Europa de invasie herdacht, wel
ke 10 jaar geleden in Normandië de
grootse strijd om de vrijheid van
Europa inzette. Het is goed de herin
nering levend te houden aan de enor
me offers, welke de herovering van
onze vrijheid heeft gekost en ons te
blijven realiseren, hoezeer die vrij
heid zulke offers waard is. Het is
ook goed ons ervan bewust te hou
den, dat onze herleving gekocht is
met de dood van anderen, dat wij
ons leven te danken hebben
0 aan de offers van onze bond
genoten. Het is goed nog eens
terdege te weten, dat wij bij elkaar
behoren.
In dit opzicht heeft Z. H. de Paus
ons allen een voorbeeld gegeven,
door gebruik makend van het meest
moderne communicatiemiddel, de te
levisie, geheel West-Europa toe te
spreken in dit landen en volken om
spannende net van culturele banden,
dat het werk is van aller ingespan
nen samenwerking.
Onze vrijheid, tien jaar geleden zo
duur gekocht, wordt opnieuw be
laagd; de samenwerking, welke toen
zulke rijke vruchten heeft afgewor
pen, wordt wederom op een harde
proef gesteld.
Het is op het ogenblik Genève, dat
een onbarmhartig licht werpt op de
ze koude realiteiten.
Genève scherpt het ons nog weer
duidelijk in, dat het de communisten
niet te doen is, om tot herstel van
goede betrekkingen met de niet-com-
munistische landen te komen; zij wil
len geen vrede in de zin, welke wij
onder dit begrip verstaan; zij willen
geen verbetering der onderlinge be
trekkingen. Genève is voor hen even
goed een stuk slagveld als Korea of
Indo-China, slechts de wapens ver
schillen. Terwijl de rode troepen in
Indo-China worden geconcentreerd in
de vallei van de Rode Rivier, wordt
het Westen aan de praat gehouden.
Zolang het Westen praat, doet het
niets, terwijl zo'n conferentie boven
dien prachtkansen bij ritsen tegelijk
oplevert om de eenheid van de Wes
terse mogendheden te ondermijnen.
Reeds verleden week heeft men de
roden te verstaan gegeven, dat de
conferentie niet eeuwig duren kon
en dat het Westen zich niet tot in het
oneindige aan de praat zou laten
houden. Desalniettemin is Eden na
de Pinksterdagen opnieuw naar Ge
nève teruggekeerd met de nodige vol
machten om het nog maar eens te
proberen.
Prompt daarop heeft Molotof giste
ren de eis gesteld, dat aan de politie
ke aspecten van het Indo-Chinese
vraagstuk prioriteit zou worden ver
leend; een standpunt, dat lijnrecht
ingaat tegen dat van ïk-ankrijk en de
andere Westerse mogendheden, die
eerst een einde aan het bloedver
gieten willen maken.
Zal dit nu het einde betekenen van
het uitzichtloze gepraat? Het heeft
er veel van weg, alsof Molotof de
conferentie als een goochelaar op en
neer laat dansen, naar believen. Door
vage beloften verlokt hij de Westerse
diplomaten om de besprekingen zó
lang te rekken als hij zelf wenst.
Vindt hij het welletjes, dan heeft hij
het in de hand om er met één slag
een einde aan te maken.
Misschien is het een opluchting als
er nu maar ineens een einde komt
aan dit hopeloze gewurm. De ver
wachting, dat er iets goeds kan voort
komen uit dit Genève is een gevaar
lijke illusie.
Westen wil eerst wapenstilstand
Op de eerste openbare zitting sinds drie weken heeft de Sovjet-Unie
gisteren te Genève de eis gesteld, dat de conferentie onmiddellijk de be
sprekingen opent over een politieke regeling in Indo-China, zonder te
wachten op het staken van de strijd.
Naar verwacht wordt zal dit voorstel een crisis inluiden in de vredeson
derhandelingen, daar Frankrijk vanaf het begin heeft vastgehouden aan
een staken van het vuren, alvorens politieke problemen ter tafel zouden
worden gebracht.
gestelde wapenstilstand moet uit
oefenen.
„Zonder doeltreffende controle",
aldus Bidault, „zie ik geen oplossing"
Bidault herhaalde Frankrijks eis,
dat een wapenstilstand in Vietnam
vergezeld moet gaan van het terug-
WAAR HET OM TE DOEN IS.
Minister Molotof stelde voor de
politieke en militaire besprekingen
van nu af aan tegelijkertijd te hou
den en bij de politieke besprekingen
prioriteit te verlenen aan de kwes
ties betreffende de souvereiniteit van
de drie Indo-Chinese staten Viet
nam, Laos en Cambodja en aan
het houden van vrije verkiezingen in
deze staten.
Vóór Molotof sprak Bidault. De
Franse minister van Buitenlandse
Zaken verklaarde, dat enige vorde
ringen zijn gemaakt op de vredes
conferentie voor Indo-China en dat
„de behaalde resultaten de weg to
nen naar toekomstige overeenstem
ming."
Bidault vecht voor z'n leven.
In een rede, die duidelijk bedoeld
was voor de openbare mening in
Frankrijk, waar de regering-Laniel
voor haar leven vecht, legde Bidault
bijzonder de nadruk op wat hij
noemde „zijn pogingen ter verzoe
ning".
„Wij moeten niets verwaarlozen
om ons werk te voltooien", aldus Bi
dault. „Wij moeten het gebouw,
waaraan wij pas begonnen zijn, vol
tooien. Van de voltooiing van onze
taak hangt het herstel van de vrede
af".
Bidault zei, dat de militaire be
sprekingen tussen de twee comman
do's over de bestandslinies langzaam
gaan. Hij zei tevens, dat het Westen
en de communisten nog niet in staat
zijn het eens te worden over het or
gaan, dat de supervisie over de voor
trekken van de communistische
strijdkrachten uit Cambodja en Laos
„Het is duidelijk, en dit is zélfs
het standpunt van de Russische-,
Chinese- en Vietminh-delegaties, dat
wij de vrede niet kunnen herstellen
in Vietnam en in de flank van dit
land de Vietminh-troepen laten ope
reren aan de andere zijde van de
Vietnamese grens (Laos en Cam
bodja).
BIDAULT
IN PARIJS AANGEKOMEN.
De Franse minister van buitenland
se zaken Georges Bidault, is heden
morgen vroeg per trein uit Genève
in Parijs aangekomen. Hij zou
Woensdagmorgen de bijeenkomst
van de commissie voor buitenlandse
zaken van de Nationale Vergadering,
gewijd aan de Saarkwestie, bijwo
nen en 's middags aanwezig zijn bij
het debat van de Nationale Vergade
ring over Indo-China.
Onderwijzeres vermoord
De voormalige Oost-Duitse minis
ter van buitenlandse zaken, Georg
Dertinger, is door het Oost-Duitse
Opperste Gerechtshof veroordeeld tot
15 jaar gevangenisstraf „wegens po
gingen om het communistische regi
me omver te werpen", aldus is giste
ren door de Oost-Duitse radio bekend
gemaakt.
Dertinger was lid van de Chr.-de-
mocratische partij.
Hij werd op 15 Januari van het vo
rige jaar gearresteerd op beschuldi
ging van spionnage ten behoeve van
Westerse mogendheden.
Tegelijk met Dertinger werden vijf
andere „samenzweerders" berecht en
veroordeeld tot dwangarbeid, varië
rend van 3 tot 13 jaar.
Scherpe koersval
in Wallstreet
De effectenbeurs te New York be
leefde gisteren de grootste koersda
ling van dit jaar. Meer dan V/i mil-
lioen aandelen verwisselden van eige
naar.
Het publiek scheen, mede op grond
van onzekere factoren in de interna
tionale toestand, weinig vertrouwen
te hebben, dat de stijgende koersbe-
weging van de laatste maanden nog
langer zou voortduren, waarom velen
tot winstneming overgingen.
Dit leidde tot scherpe verliezen.
Dalingen van 2 waren sterk in de
meerderheid terwijl bepaalde aande
len verliezen tot ca. 6 moesten in
casseren.
De hofmeesteres van een Russische
treiler, mevr. Sokolova, die nabij
Thorshavn op de Far Oer-eilanden
in zee sprong en naar de eilanden te-
rugzwom, heeft het recht gekregen
in Denemarken te blijven. Zij zal met
de eerste boot, die van de eilanden
naar het Deense vasteland vertrekt,
meegaan.
De hofmeesteres was tijdens de reis
van de treiler, naar de visgronden
bij de Far Oer, ziek geworden en
door de bemanning in een ziekenhuis
te Thorsthavn achtergelaten. Volgens
het Deense blad „Extrabladet" had zij
daar reeds aan haar arts en haar ver
pleegsters meegedeeld, dat zij niet
meer naar Rusland wilde terugkeren.
Enkele leden van de bemanning
waren haar echter komen ophalen,
toen zij was genezen en hadden haar
naar het schip begeleid. Nauwelijks
was zij terug aan boord, of zij sprong
in zee en zwom terug naar de eilan
den.
De activiteiten van de Mau Mau,
die de laatste tijd aanzienlijk vermin
derd waren, zijn plotseling opnieuw
toegenomen. En de gewapende Mau
Mau-benden volgen thans een nieuwe
tactiek, door ook vrouwen in haar
strijd tegen de blanken in te schake
len.
In het Meroe-gebied had Zaterdag
een van de grootste eedafleggingen
van de laatste weken plaats. Onge
veer 700 vrouwen en 10 mannen be
loofden plechtig, iedere Europeaan
die zij zouden zien om het leven te
brengen en de „scalpen" mee terug
te nemen naar de Mau Mau-kwartie-
De vrouwen zullen na een opleiding
van enkele weken in de ondoordring
bare bossen in Kenya, dienst doen als
spionnen, voedsel- en wapendraag
sters en koeriersters. Haar werkter
rein zal voornamelijk in de omge
ving van de hoofdstad Nairobi ko
men te liggen.
Een tweede verandering in de tac
tiek van de Mau Mau is, dat zij thans
niet alleen de Kikoejoes, maar ook de
andere stammen, als de Masai, de Me-
roeen de Emboe, voor haar zaak
tracht te winnen. Bij de Masai kon
zij tot dusver geen voet aan de grond
krijgen, maar in dit weekeinde is zij
er in geslaagd, een aantal leden van
de Masai de eed aan de Mau Mau te
laten afleggen, aldus de „News Chro
nicle".
Zou de Mau Mau, waarvan de le
den nu veel beter bewapend zijn
dan een jaar geleden, er inderdaad in
slagen een groot aantal leden van
deze drie stammen te bekeren, dan
zal dit een zeer ongewenste situatie
voor de Britse veiligheidsdienst in
Kenya scheppen. De inlandse politie
en de soldaten van de King's African
Rifles, waar de Britse autoriteiten bij
haai- bestrijding van de Mau Mau af
hankelijk van zijn, worden nl. hoofd
zakelijk uit deze stammen gerecru-
teerd.
In het afgelopen weekeinde heeft
de Mau Mau in het Nyeri-district nog
een Brits slachtoffer gemaakt, de 55-
jarige onderwijzeres mej. Rita
Critschley. Zij werd* vermoord door
leden van de „luipaard-bende", die
in een gebouwtje in haar tuin een
krijgsraad hielden, welke werd ge
leid door „generaal Chuhui".
Dulles niet optimis
tisch over Genève
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken John Foster Dulles
heeft op zijn wekelijkse persconfe
rentie verklaard, dat Amerika zich
alleen niet in de strijd in Indo-
China zal mengen, tenzij er een ra
dicale wijziging komt in de aard der
communistische agressie.
Er zou een nieuwe toestand ge
schapen kunnen worden als commu
nistisch China in dat gebied of ergens
anders in het Verre Oosten tot open-
Onthulling standbeeld mgr. dr. Poels
Maandagmiddag heeft mr. dr. F. Houben, Commissaris der Koningin in
de provincie Limburg, op het Emmaplein te Heerlen het standbeeld ont
huld van wijlen mgr. dr. H. A. Poels, die hij de man noemde, die de weg
naar de sociale vrede in de mijnstreek heeft voorbereid en opengelegd. Het
bronzen beeld werd vervaardigd door de Amsterdamse beeldhouwer W-
van Hoorn. De plechtige onthulling werd bijgewoond door tal van burger
lijke en kerkelijke autoriteiten.
Iijke agressie zou overgaan.
Dulles verklaarde dit in ant
woord op een vraag.
Hij zei, dat het aan Frankrijk en
de drie verbonden staten van Indo-
China is te beslissen, hoe lang de on
derhandelingen te Genève nog moe
ten duren. De communisten houden
de zaak daar slepende, zei hij, en
vergroten hun oorlogsinspanning in
Indo-China.
Naar Dulles' mening is men te Ge
nève over Korea zo goed als uitge
praat. Als de communisten hun hou
ding niet gronding wijzigden, had
het geen zin verder te onderhande
len.
Dulles zei, dat Frankrijk Amerika
niet heeft gevraagd om meer militai
re hulp voor de verdediging van de
delta van de Rode Rivier of andere
delen van Indo-China.
Bij Koninklijk Besluit van 8 Juni
1954 is bepaald, dat de rijksleges voor
paspoorten zijn verlaagd van 10.
tot 2.50, terwijl tevens de geldig
heidsduur van een paspoort van twee
op vijf jaar is gebracht. Dit besluit
zal in werking treden per 1 Juli a.s.
Deze regeling geldt uitsluitend voor
paspoorten afgegeven of verlengd
ten behoeve van hier te lande do
micilie hebben Nederlanders, aldus
deelt het Ministerie van Buitenland-
Minister Staf bij D-day-herdenking
Op het belangrijkste landingspunt van de Amerikaanse troepen in 1944,
Utah Beach, speelde zich een groot deel van de plechtige herdenking van
de landing nu tien jaren geleden af. Vele autoriteiten uit de geallieerde
landen waren hierheen gekomen om eer te betuigen aan de nagedachtenis
van hen die met hun leven voor de vrijheid betaalden.
Hier ontmoetten elkaar de heren Henry Cabot Lodge, Generaal Gruen-
ther en ir. C. Staf, die als Minister van Oorlog voor Nederland de herden
king bijwoonde.
se Zaken méde.
De uitvoering van deze
maatregel valt midden in het reis-
seizoen en dientengevolge is te ver
wachten dat bij het afgeven van pas
poorten enige vertraging kan ont
staan. Het is derhalve aan te bevelen
tijdig paspoorten aan te vragen. (Zij
die begin Juli naar het buitenland
willen reizen kunnen daarom reeds
van 15 Juni af hun aanvrage indie
nen, waarna na 1 Juli het nieuwe,
c.q. verlengde, paspoort zal worden
uitgereikt (uiteraard tegen de ver
laagde prijs).
Echtparen gescheiden.
De tot nu toe bestaande mogelijk
heid voor een echtpaar om te zamen
op één paspoort te worden inge
schreven, komt te vervallen, omdat
dit geen financieel voordeel ople
verde (de leges waren tweemaal zo
hoog) en wel administratieve nade
len had. Man en vrouw zullen dus
voortaan ieder een eigen paspoort
moeten aanvragen. De mogelijkheid
bestaat om kinderen, jonger dan 16
jaar, op het paspoort van een der
ouders bij te schrijven; tot nu toe
was de leefttijdsgrens hiervoor 15
jaar.
Bewijzen van Nederlandschap.
Zij, die niet over een paspoort be
schikten, doch wel over een Bewijs
van Nederlanderschap, konden tot
nu toe in groepsverband wel buiten
landse reizen maken, mits een eollee
tief paspoort werd aangevraagd. Deze
mogelijkheid blijft voor dit jaar nog
bestaan, doch te verwachten is dat
zij met ingang van 1955 aanzienlijk
wordt beperkt. De kosten van een
paspoort worden trouwens thans zo
gering, dat het aanvragen van een
collectief paspoort practisch ook
geen financiële voordelen meer zal
opleveren.
De bewijzen van Nederlanderschap
behouden hun geldigheid voor rei
zen naar België en Luxemburg, maar
voor reizen naar alle andere landen
kan men voortaan beter een paspoort
aanvragen, omdat de thans nog be
staande voordelen bij groepsreizen
volgend jaar komen te vervallen
De kosten van paspoorten, die door
Nederlanders in het buitenland wor
den aangevraagd, blijven voorlopig
nog gelijk aan het bestaande tarief;
een verlaging dezer leges is echter in
overweging.
Laatste Nederlandse
Lazaristen uit China
Het Provincialaat der paters La
zaristen te Nijmegen heeft uit Hong
kong bericht ontvangen, dat pater J.
Huismans uit Middelharnis is vrij
gelaten uit de gevangenis te Peking
en aangekomen is in Hongkong.
Eveneens wordt gemeld, dat pater
Henri Hermans uit Maasbree, die
reeds 3'A jaar gevangen zat in Tient
sin, tegen 14 Juni eveneens in Hong
kong wordt verwacht.
Pater Huismans, die 67 jaar is,
heeft sedert 1917 ononderbroken in
China gewerkt. Als directeur van het
klein-seminarie te Peking werd hij
in de eerste maanden van 1951 ge
arresteerd en in de gevangenis op
gesloten, waaruit hij enige dagen ge
leden werd ontslagen.
De 40-jarige pater Hermans, die
in 1947 naar Tientsin in China ver
trok, werd wegens zijn hardnekkig
verzet als inspecteur van het katho
lieke onderwijs tegen de communis
tische onderwijspolitiek in 1950 tot
tien jaar gevangenisstraf veroordeeld
Een andere beschuldiging, die tegen
hem werd ingebracht, was zijn grote
activiteit voor het Maria Legioen,
een in China ook zeer bloeiende
vorm van leken apostolaat. Met de
uitwijzing van deze beide paters heb
ben nu alle Nederlandse Lazaristen
China verlaten. Voor het communis
me aan de macht kwam waren er
ruim 60 paters van deze congregatie
werkzaam. De ouderen onder hen
zijn naar Nederland teruggekeerd.
De jongere missionarissen zijn op
nieuw uitgezonden, o.a. naar Formo
sa, maar ook naar Panama, Noord
Amerika en Frankrijk. In de laatste
drie landen zijn zij werkzaam in de
zielzorg of als leraren op seminaries.
HOE
wordt
het
weer?
(Geldig van Woensdagavond tot j
tot Donderdagavond. Opgemaakt j
te 10 uur).
ENKELE BUIEN.
Veranderlijke bewolking met
enkele buien, plaatselijk met on
weer. Matige tot krachtige wind
tussen Zuid-oost en Zuid-west
Dezelfde temperatuur of iets la-;
gere.
10 Juni: zon op 4.21 en onder 20.58;
maan op 15.02 en onder 1.06 uur.
Onbestendig
Het K.N.M.I. deelt mede:
Een depressie ten Zuidwesten van
Ierland beheerst het weer in een
groot deel van West-Europa. Met dit
lagedrukgebied hangt samen een
frontale zóne, die in de afgelopen
nacht over ons land trok en daarbij
plaatselijk vrij veel regen heeft ge
geven.
In de komende 24 uur blijft deze
zóne nog betrekkelijk dicht in onze
buurt.
Het centrum van de depressie ver
toonde vanmorgen een Noordoostelij
ke koers en wordt morgen boven de
Britse eilanden verwacht.
Aangezien de lucht in deze depres
sie enigszins onstabiel is opgebouwd,
moeten morgen enkele buien ver
wacht worden. Ook op iets langere
termijn zijn de vooruitzichten: onbe
stendig weer.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenoch
tend 7 uur luiden:
weer temp.
STOCKHOLM half bew. 12 C.
OSLO nevel 18
KOPENHAGEN zwaar bew. 19
AMSTERDAM licht bew. 21
LONDEN zwaar bew. 17
LUXEMBURG regen 24
PARIJS zwaar bew. 20
BORDEAUX onbewolkt 25
GRENOBLE zwaar bew. 27
NICE licht bew. 22
GENEVE zwaar bew. 26
ZURICH licht bew. 27
LOCARNO zwaar bew. 22
BERLIJN zwaar bew. 24
FRANKFORT zwaar bew. 26
MUNCHEN zwaar bew. 23
WENEN licht bew. 23
INNSBRUCK zwaar bew. 26
ROME onbewolkt 26
AJACCIO licht bew. 25
MALLORCA licht bew. 24
Korreltje
Matigheid is de bewaarster van het
leven.
