Toestand in Indo-China ernstig maar niet hopeloos
Dulles ziet weinig heil in Genève
Waarom schreef
Geniviève
Boefjes wisten niet hoe het
verder moest
De bevrijdings-fakkel op de Dam
Hoe staat 't met
Genève?
ZATERDAG 5 JUNI 1954
45ste JAARGANG No. 13212
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOUEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w., f2.15 p mnd„ f 6.40 p. kwart. Franco p. p. f 6.80 - Advertenties: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50
NAAR BUITEN
^TVE poort van Pinksteren staat
wijd open op de zomer en
toont het wijd verschiet van zonne
schijn en levensvreugd in bos en
beemd, in wei en hei.
En slonzig-grauw, als een besla
pen bed in frisse morgenstond, ligt
daar de stad in smook en rook.
Naar buiten dus! De vrijheid in.
Het Pinksterfeest noodt ieder uit,
de zieke zondigheid der ziel te koes
teren in de weldaad van de zomer
brand, die uitstraalt van de Geest der
heiliging.
Dit hoge-feestelijke "fe,est is het
zomerfeest der Christenheid.
Het is het zonnefeest, waarop een
druisend stormgeweld aan blauwe
lucht, de zielen schoonveegt en ze
drijft tot edele daden.
De apostelen, eerst weifelend en
bevreesd, zij werden eensklaps moe
dig en bekwaam en dorsten, „sterk
in geloof en in zijn sterke kracht",
de hele wereld aan.
Naar buiten traden zij op 't Pink
sterfeest en brachten ons de vrijheid
van de kinderen Gods.
Naar buiten dus! De vrijheid in!
De zielen rein geblazen door de
Geest, die heelt en heiligt en her
nieuwt. Laat komen dan de heilige
Geest en vleien we ons koesterend
neer in het stralen van de zon der
zeven gaven: van wijsheid en ver
stand, van raad en sterkte, van ken
nis en godsvrucht en van de vreze
des Heren. De poort van Pinksteren
is geopend. Kom, heilige Geest" en
maak het zomer in onze slonzig -
grauwe harten.
ONWAARDIG
SPELLETJE
#IJET blad van de K.N.P. heeft
het spijt ons het te moeten con
stateren een loopje genomen met
het mandement der bisschoppen.
Toen gistermiddag over de telex
ons de aanhaling uit het K.N.P.-or-
gaan „Onze Actie" bereikte (hetgeen
men elders in dit blad gelieve te le
zen) meenden wij te moeten veron
derstellen, dat het een gedeeltelijke,
dus onvolledige aanhaling was uit
een beschouwing, welke „Onze Actie"
aan het document had gewijd. Fat
soenshalve, afwachtend tot de vol
ledige tekst in ons bezit zou z\jn, ont
hielden we ons van publicatie en
commentaar. Wij achtten het onbe
staanbaar, dat een katholiek blad zo
moedwillig de strekking van een bis
schoppelijk mandement zou ver
draaien als uit het citaat uit „Onze
Actie bleek. Wat we onbestaanbaar
achtten, is helaas bestaanbaar geble
ken.
Terwijl het mandement zeer dui
delijk, zonder naam te noemen, een
vingerwijzing geeft aan de K.N.P.,
een offer te brengen om de eenheid
te bewaren, laat het blad deze vin
gerwijzing natuurlijk niet onop
gemerkt onbesproken en doet het
voorkomen of het mandement de
K.V.P. voor een beslissing stelt inza
ke de politieke samenwerking met
de P. v. d. A. Daar is, zoals iedereen
die lezen kan in het mandement le
zen kan, geen sprake van. Eerder, in
dien we par. 16 juist verstaan, het
tegendeel. „Onze Actie" heeft een
spelletje gespeeld met het mande
ment, een spelletje dat al van bitter
weinig respect getuigt voor de bis
schoppen van Nederland.
Deze Apostolische Mannen, de door
God gestelde herders van katholiek
Nederland, schreven:
Wij zijn (dan óok) in de laatste
tijd dikwijls bezorgd geweest, als
Wij moesten ervaren, dat men
blijkbaar nog al licht en gemakke
lijk disputeerde over onze politieke
eenheid. Het heeft Ons zelf diep
verontrust, dat men Onze stem
op zo waardige wijze en op zo in
drukwekkend moment geuit
hier en daar niet goed heeft ver
staan. Sommigen zijn zo ver ge
gaan, dat zij het verband der een
heid hébben verlaten." (Mande
ment p. 3-5)
Met hernieuwing van de oproep
van kardinaal (De Jong: „Blijft één!"
vermanen de bisschoppen opnieuw
tot eenheid: „Eenheid tussen men
sen kost altijd offers, ook van eigen
inzicht, maar de eenheid is ook offers
waard. Het is nodig, in deze tijd daar
voor bijzondere offers te brengen".
Eerder in het mandement (p. 11)
schrijven de bisschoppen in breder
verband, dat „eenheidnoodzake
lijk is om te slagen" en citeren zij
een vorig jaar door Paus Pius XII
op Pinksteren gehouden toespraak:
„Weest éénLaat niet toe, dat
de demon der verdeeldheid en der
tweedracht bij u binnendringt en
zo de band van eenheid met andere
groeperingen die even noodzakelijk
zijn, losser maakt. Zo was het reeds
in vroeger tijden, maar zo is het bij
zonder nu,nu het huis in vlam
men dreigt op te gaan, nu van alle
kanten hevige aanvallen worden ge
daan, nu het moedig en geordend op
treden van alle krachten op alle
fronten dringend noodzakelijk is."
Gij waart diep verontrust, bis
schoppen van Nederland, dat, zoals
Gij het lankmoedig zeidet, Uw stem
hier en daar niet goed werd ver-
Grondslagen van de Amerikaanse politiek
„De militaire toestand in Indo-China is ernstig, doch geenszins hopeloos",
heeft minister Dulles gisteren in een verklaring voor de commissie voor!
buitenlandse aangelegenheden van de Amerikaanse Senaat gezegd.
Dulles, die sprak ter ondersteuning van Eisenhower's wetsontwerp voor
de Amerikaanse hulpverlening aan het buitenland, waarin een bedrag van
3.497.700.000 dollar is aangevraagd voor militaire, economische en techni
sche hulp aan bondgenoten der Ver. Staten, vervolgde:
„De toestand in Indo-China is niet slechts een gevaar voor de onmiddel
lijk aangrenzende gebieden, doch betekent ook een bedreiging van de veilig
heid der Ver. St. en hun bondgenoten in het gebied van de Stille Oceaan".
De minister zeide voorts: „Wij beschikken ook over bewijzen, dat de Sov
jet-Unie in toenemende mate wapens aan de Vietminh levert" Voorts be
schuldigde hij Peking er van steeds meer oorlogsmaterieel aan de Vietminh
te leveren.
HOUDING DER COMMUNISTEN
NIET BEMOEDIGEND.
Dulles deelde de commissie mede,
dat de V.S. en hun bondgenoten te
Genève zullen blijven zoeken naar
een oplossing van het Indochinese
vraagstuk, opdat een einde aan de
strijd kan komen en de volken van
Indo-China wezenlijk onafhankelijk
kunnen worden. Hij was echter pessi
mistisch gestemd wat betreft de toe
komstige ontwikkelingen. „Tot dus
ver is de houding der communisten
niet bemoedigend", zeide hij.
De minister achtte het van groot
belang, dat het Congres de president
zou machtigen de oorspronkelijk voor
militaire en economische hulpverle
ning aan andere gebieden dan Indo-
China uitgetrokken bedragen te be
steden voor hulp aan dit land, „op
dat de nodige gelden ter beschikking
staan voor verwezenlijking van de
Amerikaanse politiek in Zuidoost-
Azië en het Westelijke gedeelte van
het gebied van de Stille Oceaan".
Hij vervolgde: „Sommige Ameri
kanen menen, dat de V.S. er beter
aan zouden doen de militaire verant
woordelijkheid, de economische las
ten en de politieke verwikkelingen,
waarvoor zij over de gehele wereld
als gevolg van de loop der geschie
denis aansprakelijk zijn, van zich af
të schuiven. Doch dat zou slechts een
spelen in de Sówjet-kaart zijn. Het
voornaamste doel der Sowjetrussische
politiek is de vernietiging van' de
eenheid in de vrije wereld".
E.D.G.-verdrag.
Sprekende over het voorgestelde
Europese leger, zeide Dulles: „Het
nog niet door Frankrijk en Italië be-
GENERAAL PAUL ELY, de nieuwe
opperbevelhebber der Franse troepen
in Indo-China.
een hinderpaal voor het opstellen
van de plannen voor de verdediging
van West-Europa".
De minister bracht hier een vroe
gere uitlating van hem in herinne
ring, nl. dat, tenzij het E.D.G.-ver
drag spoedig door de betrokken zes
landen zou zijn bekrachtigd, de V.S.
hun politiek ten aanzien van West-
Europa zouden moeten herzien.
Fundamentele feiten.
Dulles stelde ten aanzien van de
buitenland de vier volgende punten
vast:
De Amerikaanse hulpverlening
aan het buitenland berust op de er
kenning door de V.S. van de vier vol
gende fundamentele feiten.
1. De heersers der Sowjet-Unie en
van communistisch China blijven
streven naar wereldoverheersing.
Niets wijst er op, dat er enige wijzi
ging in hun doelstelling is gekomen.
2. Het hieruit voor de V.S. voort
vloeiende gevaar draagt niet uitslui
tend een militair karakter, terwijl het
evenmin op korte termijn dreigt.
Daarom moeten de V.S. en hun bond
genoten er naar streven hun militai
re inspanning in overeenstemming te
doen zijn met gezonde economische
en maatschappelijke toestanden.
De V.S. kunmen door afzonde
ring geen veiligheid bereiken, doch
w e 1 door een gemeenschappelijk
verdedigingsstelsel met bondgenoten.
4. Een aantal bondgenoten van de
V.S. is niet in staat de voor hen no
dige militaire kracht en economische
stabiliteit te bereiken, resp. te hand
haven, .zonder Amerikaanse hulp".
Militaire alliantie
op de Balkan
De Griekse president, maarschalk
Papagos, en generaal Tito van Zuid
slavië zijn overeengekomen het Bal
kan-verdrag, dat een vriendschaps
verdrag is, te veranderen in een mi
litair bondgenootschap tussen deze
beide landen en Turkije.
De drie Balkan-landen zouden gis
teren een Engels-Amerikaanse sug
gestie hiermee te wachten totdat de
kwestie Triëst was opgelost, van de
hand hebben gewezen. Zij menen dat
er geen verband tussen beidé bestaat
Een 18-jarige Zaanse schone kon
zich met de emigratieplannen van
haar ouders niet verenigen en toen
eergisteren de boot vanuit Vlissingen
naar Australië vertrok, heeft zij met
haar verloofde de benen genomen.
Nadat de boot vertrokken was, heeft
de jongedame zich bij de politie ge
meld.
krachtigen van het E.D.G.-verdrag is Amerikaanse hulpverlening aan het
Geneviève de Galard, de verpleeg
ster van Dien Bien Phoe, heeft gis
teren het stilzwijgen verbroken over
de brieyen, die zij van de voormali
ge veste uit aan de Vietminh-leider
Ho Tsji-Minh heeft geschreven.
Zij las op een persconferentie een
verklaring voor, waarin zij vertel
de, diat zij de rebellen-leider in to
taal twee brieven had geschreven.
Het idee hiervoor was van haar zelf
uitgegaan, doch zij had de toestem
ming er voor verkregen van haar
medische chefs in Dien.
De eerste brief was een felicitatie
voor Ho Tsji-Minh's verjaardag, en
Geneviève had hem hierin bedankt
voor de vrijlating van een aantal
Franse gewonden met de bedoe
ling, de vrijlating van de andere ge
wonden niet in gevaar te brengen.
In de tweede brief had zij hem
bedankt voor haar eigen vrijlating.
Geneviève zei daarna tot de jour
nalisten, dat de geweldige publiciteit,
die zij na haar terugkeer uit Dien
Bien Plhoe had gekregen, in feite
niet voor haar was bestemd, maar
voor de glorie van de Franse solda
ten van de veste voorts de glorie
van de soldaten in geheel Indo-China
Ontploffing in de V S
Bij een ontploffing in een chemi
sche fabriek bij Charleston West-
Virginia zijn Vrijdagavond zeker 52
personen gewond. Huizen binnen
een straal van 25 km. werden be
schadigd.
Doden zijn niet gemeld wel
wordt in een bericht gezegd, dat vijf
werklieden vermist worden.
De eerste ontploffing, die volgens
ooggetuigen een wolk als van een
atoombom bracht, werd door vier
kleinere gevolgd.
Volgens de eerste berichten is een
tankwagen met chemicaliën in de fa
briek ontploft.
staan.
Gij kunt nog dieper verontrust
zijn, bisschoppen van Nederland, in
dien het spelletje, door de schrijver
in „Onze Actie" met het mandement
gespeeld, bij geestverwanten bijval
mocht vinden.
Moge het niet zo zijn!
Want ware dat het geval, dan ha
pert er iets, dat nog heel wat erger
is dan verbroken politieke eenheid.
Staken,
werken of schieten
Vrijdag is een bijeenkomst van
metaalbewerkers te Buenos-Aires
in een schietpartij geëindigd. Daar
bij zijn drie personen gedood en 48
gewond, van wie enkele ernstig. De
politie maakte een einde aan de
strijd met traangas en trok een cor
don om het strijdtoneel.
Aanleiding tot de schietpartij was
een geschil over de vraag of men het
werk zou hervatten of niet.
150.000 metaalbewerkers zijn reeds
twee weken in staking. Met meren
deel van hen heeft een nieuw collec
tief arbeidscontract, dat door verte
genwoordigers der arbeiders in het
begin van deze week was getekend,
van de hand gewezen.
Na het incident marcheerden arbei
ders met omfloerste vlaggen naar het
regeringsgebouw. Zij werden echter
onderweg door een sterke politie
macht tegengehouden. Wel werd hun
Sovjet-Mig beschiet een Belgisch vliegtuig
Dicht bij de grens van Oostenrijk en Hongarije is een Belgisch vliegtuig
beschoten door een Sovjet Mig. Een foto van het toestel na de noodlanding;
de drie kogelgaten zijn duidelijk zichtbaar.
Vulkaanuitbarsting
op N. Zeeland
De Ngauruhoe, een van de drie ac
tieve vulkanen in het centrum van
het noordelijk eiland van Nieuw-
Zeeland, is in werking getreden. Bij
de uitbarsting werd een stroom
gloeiende lava bijna 200 meter in de
lucht gesmeten. Een golf zwarte la
va, 400 meter breed, is al bijna één
kilometer van de berghelling omlaag
gegleden. In de wijde omtrek van
de vulkaan bevindt zich geen enkele
nederzetting, zodat er geen mensen
levens gevaar lopen.
John Healy, een vulcanoloog van
de Nieuw-Zeelandse regering, heeft
gezegd dat het de eerste keer is dat
hij een lavafontein tot een hoogte
van 200 meter uit een krater heeft
zien spuiten. Hij cirkelde met een
vliegtuig boven de Ngauruhoe. Rots
blokken van honderden tonnen rol
den langs de berghellingen naar be
neden.
Een vliegtuigpiloot heeft later
Slachtoffer moest
helpen
De naoht was juist gevallen en de
New Yorkse politieman Robert Mar
tin was aan zijn ronde begonnen
achter het stuur van zijn patrouille
wagen, toen hij dezer dagen op een
hoek werd aangehouden door twee
kinderen van 13 en 9 jaar, die hem
vroegen, of hij hen in de buurt van
hun huis zou willen afzetten.
De kinderen klommen op de ach
terbank en de politieman had nog
geen honderd meter gereden, of hij
voelde de kille loop van een revol
ver in zijn nek. Een der kinderen be
val hem met een kalm stemmetje de
richting van Rochester in te slaan.
De jongste beroofde Martin inmid
dels met geoefende hand van zijn
pistool.
Even voor Rochester dwong het
oudste jochie nog steeds onder be
dreiging van zijn wapen de poli
tieman een zijweg in te slaan en liet
hem stoppen. Hij moest de wagen
toegestaan een delegatie naar het J verlaten en nadat het jochie enkele
hoofdbureau van politie te zenden. schoten in de lucht had afgevuurd,
Minister-president dr. W. Drees ontstak gistermiddag de bevrijdingsfakkel
op de Dam te Amsterdam. Op de voorgrond links de burgemeester van
Amsterdam.
begonnen de zaken slecht te lopen
voor de twee jeugdige gangsters.
De oudste, die achter het stuur van
de politiewagen was gaan zitten, kon
deze niet op gang brengen en zette
toen maar de handrem los.. De wa
gen, die op een helling stond, begon
te rijden ,de politieman zette de ach
tervolging in en sprong op de tree
plank, terwijl beide kinderen gilden
van angst en vertwijfeld trachten
het stuur te houden.
Toen Robert Martin de wagen
weer in bedwang had, deden de kin
deren geen enkele poging meer om
zich te verzetten en gaven de pisto
len over.
Minister Eden is gisteravond van
Genève naar Londen gevlogen om
vandaag een zitting van het Britse
kabinet bij te wonen, waarop men
zal beraadslagen over de vraag, of
voortzetting van de onderhandelin
gen te Genève het Westen strategisch
nadeel brengt. Zowel de Amerikanen
als de Britten zijn er zo langzamer
hand bevreesd voor geworden, dat
de Vietminh haar militaire positie
in Indo-China steeds meer versterkt,
terwijl te Genève de onderhandelin
gen zich voortslepen.
Vóór Dinsdag valt er geen nieuws
van de Geneefse conferentie te ver
wachten, want de diplomaten heb
ben besloten een lang Pinksterweek
end te houden.
De standpunten staan nog steeds
onbeweeglijk tegenover elkaar en
daar zal geen verandering in komen,
indien men geen compromis bereikt
over de samenstelling van de neu
trale commissie, die het toezicht zou
moeten houden op een eventueel te
sluiten wapenstilstand. In de verga
dering van gisteren hebben de com
munistische landen niet het geringste
blijk gegeven hun standpunt te wij
zigen en de Westelijke partij even
min.
De Chinese vertegenwoordigers ge
bruiken hun tijd om handelsbespre
kingen te voeren met zakenlieden,
die daarvoor gekomen zijn uit En
geland, West-Duitsland, Frankrijk
en Italië. China overweegt een han
delsmissie naar Engeland te zenden.
meegedeeld dat de Ngauruhoe er op
een afstand van 80 kilometer uit
ziet als een enorme brandende siga-
renpeuk. Op 'n afstand van 13 kilo
meter, in Cahteau Tongariro, is de
Ngauruhoe duidelijk zichtbaar.
(Geldig van Zaterdagavond tot
Zondagavond. Opgemaakt te
10 uur).
WARM WEER.
Heldere nacht. Morgen overdag
zonnig, droog en warm weer,
behoudens een kleine kans op
enkele verspreide onweersbuien
in de namiddag. Zwakke tot ma-
tige wind uit uiteenlopende rich-
tingen.
6 Juni: zon op 4.23 en onder 20.54;
maan op 10.21 en onder 0.07 uur.
7 Juni: zon op 4.22 en onder 20.55.
maan op 11.34 en onder 0.24 uur.
8 Juni: zon op 4.22 en onder 20 56;
maan op 12.44 en onder 0.39 uur.
Het weer in Europa
weer
m.t.g.
STOCKHOLM
licht bew.
23 c
KOPENHAGEN
onbew.
19
AMSTERDAM
onbew.
22
LONDEN
onbew.
21
LUXEMBURG
zwaar bew.
21
PARIJS
onbew.
22
BORDEAUX
mist
23
GRENOBLE
nevel
18
NICE
licht bew.
21
GENEVE
nevel
16
ZURICH
geheel bew.
18
LOCARNO
regenbui
21
BERLIJN
onbew.
22
FRANKFORT
geheel bew.
24
MUNCHEN
regen
17
WENEN
licht bew.
INNSBRUCK
motregen
ROME
zwaar bew.
22
AJACCIO
zwaar bew.
16
Zonnig,
maar
Het K.N.M.I.
deelt mede:
Hét zonnige en vrij warme zomer
weer van de laatste dagen is toe te
schrijven aan een zwakke Oostelijke
luchtstroom die in stand wordt ge
houden aan de Zuid-flank van een
gebied met hoge luchtdruk, waarvan
het centrum boven hét zeegebied tus
sen Noorwegen en Groenland wordt
aangetroffen. De maximumtempera
turen werden geleidelijk hoger en
gisteren werd 'bijv. in Twen the een
temperatuurmaxirr.um van 24 graden
gemeten. De belangrijkste factor voor
het weer met de Pinksterdagen is de
nadering van een Oceaanfront, waar
van de ermee samenhangende re
genzone West-Frankrijk reeds heeft
bereikt. Dit front verplaatst zich
langzaam in Oostelijke richting, in
onze omgeving blijft de wind aan
vankelijk nog op Oostelijke richtin
gen waaien. Maar geleidelijk komt
ons land in een gebied met geringe
luchtdrukverschillen te liggen, waar
bij de kans op vorming van warmte-
onweders groter wordt. De in West-
Frankrijk reeds binnengedrongen
minder warme lucht kan later ook
ons land bereiken, hetgeen tot af
koeling aanleiding zal geven. Deze af
koeling zal eerst in het Zuid-Westen
van het land optreden: in het Noord-
Oosten van het land zal het warme
en zonnige weer zich het langst kun
nen handhaven.
Korreltje
Zon In het hart maakt onweer
machteloos.