ate LciuócCoii^am r*-^i
Door scherm van regen vond ons Koningspaar
toch de sleutel tot het hart van Leiden
Veel zon en
weinig regen
Stadhuis centrum van de ontvangst
Gordijnen voor
de eetzaal
Bezichtiging
„Burgerzaal"
Koningin in
voorzittersstoel
Rede van de
burgemeester
VRIJDAG 21 MEI 1954
M /V" M ft« 45ste JAARGANG No. 13200
Directeur: c m v. HAMERsvELD. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN i in Piefen j
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w., f 2.15 p mnd„ f 6.40 p. kwart. Franco p. p. f 6.80 - Advertenties: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50
Ook in de middaguren heeft
het weer zich gisteren vrij goed
gehouden. De perioden van zon
neschijn wonnen het van de drei
gende regenbuien. Bij aankomst
in Alphen zag het er somber uit
en op-'het moment, dat koningin
en prins Avifauna betraden, vie
len er enkele druppels. Na de
lunch, bij het bezoek aan de Mar-
thastichting, dat grotendeels in
de openlucht plaats had, scheen
de zon, of er de hele dag nog
geen wolkje aan de lucht was ge
weest.
Bij de thee in Alkemade
eveneens in de openlucht aan de
oever van het Braassemermeer
viel er een kort maar fiks
buitje.
Daarna bleef het droog met
overwegend zonneschijn tot het
koninklijk paar in Leiderdorp op
het sportveld de openluchtvoor
stelling gadesloeg. Het regenwa
ter kwam toen in alle hevigheid
omlaag en het werd pas droog,
toen de stoet zich naar Leiden
begaf.
Links: Mevrouw Ria van Oerle-Van
Gorp bood H. M. in een hoes het ge
schenk der gemeente aan.
Rechts: Mieke Menken, begeleid door
mevr. Van Kinschot-Dorhout Mees,
mocht de Koningin bloemen geven
op het bordes van het stadhuis.
Tijdens de uitvoering in de Burcht- rotonde.
begroeten, omdat met vreugde ge-1
constateerd kan worden, dat wij de
ramp van 12 Februari 1929, op welke
„dies ater" ook Uwe Majesteit onmid
dellijk van haar hooggewaarderde
medeleven ter plaatse deed blijken,
geheel te boven zijn gekomen, en een
vernieuwd modern stadhuis, als een
Phoenix uit haar as, is verrezen.
Hecht zijn de banden, welke onze
stad binden aan ons geliefd Oranje
huis. Met dankbaarheid gedenken wij
de schenking van een Universiteit
door Prins Willem van Oranje aan
onze stad in 1574, na haar moedig ver
zet tegen de Spaanse dwingelandij;
vele malen sindsdien, soms geduren
de jaren, zijn leden van Uw doorluch
tig huis of aanverwante familie, in
de 16e en 17e eeuw de gast geweest
van ons stadsbestuur in het oude
Prinsenhof aan het Rapenburg, op
welke historische plaats wij ook he
denavond de eer hebben Uwe Ma
jesteit en Uw Koninklijke Hoogheid
een maaltijd aan te bieden.
Het is de hogesohool, die de ban
den tussen Uw huis en onze stad
heeft versterkt, want niet minder dan
10 prinsen uit het huis van Oranje
zijn van de 16e tot de 20ste eeuw als
student hier ingeschreven geweest.
En hoezeer heeft onze bevolking in
1927 met vreugde de tijding verno
men, toen Hare Majesteit Koningin
Wilhelmina de wens kenbaar maak
te, haar Koninklijke dochter deze
traditie te doen volgen. Mogen wij
onze hartewens uitspreken, dat dit
illustere voorbeeld binnenkort door
een nieuwe Koninklijke dochter zal
worden gevolgd!
Als hoogtijdagen voor onze stad
mogen wij zeker memoreren de dag
van 9 Februari 1925, toen Hare Ma
jesteit Koningin Wilhelmina tot doc
tor honoris causa in de rechtsweten
schappen werd gepromoveerd, en die
van 31 Januari 1930, waarop de ere
promotie van Uwe Majesteit zelve
plaats vond. Bijzonder wordt door
ons allen gewaardeerd dat Uwe Ma
jesteit Leiden, na de „wederkeer tot
de grote kille", niet kan vergeten, en
zovele malen, niet als Koningin maar
als oud- alumnr., op feestdagen incog
nito in ons midden verschijnt.
De stad Leiden heeft een zware
taak, want al mag zij bogen op een
eeuwenoude traditie, zij heeft ook de
plicht die traditie hoog te houden.
Wij kunnen ons gelukkig prijzen dat
Leiden deze plicht heeft begrepen, en
zich heeft ontwikkeld tot een moder
ne gemeente, welke ook in de tegen
woordige tijden haar roemrijke naam
fier handhaaft. Met ere mogen de drie
steunpilaren van deze stad worden
genoemd.
De Universiteit heeft terecht begre
pen wat een eeuwenoude traditie ver
eist, toen zij als c.e eerste op 26 No
vember 1940 de fakkel van het uni
versitaire verzet tegen de overwel
diger deed opvlammen. Na 1945 op
allerlei gebied vergroot en ver
nieuwd, neemt zij een eervolle plaats
in te midden van de internationale
wetenschap.
De Industrie, vanouds bekend om
haar laken en wol, heeft zich op vele
andere terreinen begeven en kan met
voldoening op haar werk neerzien. Zij
breidt zich in verschillend opzicht uit,
ook door vestiging van nieuwe be
drijven, en toont zich dus een be
langrijke factor in het economisch le
ven van ons vaderland.
Onze diverse markten tenslotte mo
gen zich in grote bloei verheugen en
vormen het middelpunt van een wij
de omgeving. Ondanks alle veran
deringen, welke zich in de loop der
jaren in het marktwezen in Neder
land hebben voltrokken, weten de
Leidse markten haar positie en voor
name plaats in het geheel te handha
ven. Voor de stad vormen de mark
ten steeds een belangrijke pijler van
haar economische structuur.
Met bijzondere waardering hebben
wij vernomen, dat Uwe Majesteit en
Uwe Koninklijke Hoogheid bereid
zijn gevonden hun aandacht morgen
aan deze drie facetten van het Leidse
leven bij Hun werkbezoek te schen
ken.
En toch zijn al die goede omstan
digheden voor Leiden niet alleen, vol
doende om haar naam hoog te hou
den, als wij ten slotte na 1945 niet
begrip zouden heben getoond voor de
internationale gedachte, welke onze
hedendaagse maatschappij beheerst.
Wij voelen in Nederland, dat wij niet
meer alleen staan, en ook onze bijdra
ge moeten leveren aan deze interna
tionale samenwerking. Ons stadsbe
stuur heeft op dit terrein hechte ban
den aangeknoopt met de Universi
teitssteden Oxford en Gent op het ge
bied van cultuur en sport. De Uni
versiteit draagt harerzijds bij door
nauw contact met haar buitenlandse
collega's. Ook de industrie richt zich
steeds meer op het buitenland, ter
wijl Leiden 2ich mag verheugen in
de vestiging van 2 nieuwe Ameri
kaanse fabrieken.
Toch zullen wij daarbij ook niet uit
het oog moeten verliezen de woor
den, die prof. Huizinga, Uw pude
leermeester, in zij „Schaduwen van
Morgen" op zo'n treffende wijze heeft
neergeschreven:
„Waar ook maar een tengere plant
van echte internationaliieit opkomt,
stut haar en begiet haar. Begiet haar
met het levenswater van het eigen
nationaal bewustzijn, mits het zuiver
is. Zij zal er des te krachtiger door
groeien".
Majesteit, Koninklijke Hoogheid,
Moge dit bezoek van heden en
morgen voor onze stad en haar be
volking onvergetelijk zijn; moge het
ons de hechte banden met ons geliefd
vorstenhuis opnieuw duidelijk doen
beseffen, en op die wijze het zuivere
eigen nationaal bewustzijn verster
ken!
Het zij mij tot slot vergund Uwe
Majesteit als herinnering aan dit be
zoek namens de gemeente Leiden aan
te bieden, een door onze Leidse weef-
kunstenares, mevrouw van Oerle,
vervaardigde, gordijnstof, welke, naar
wij hopen, een plaats in de eetzaal
van het Koninklijk Paleis te Soest-
dijk zal vinden.
Tijdens het uitspreken van de laat
ste alinea van deze rede trad van
rechts mevr. Van Oerle-Van Gorp na
derbij, het geschenk van de gemeen
te Leiden voor zich uit dragend en
legde dit na een buiging op de ta
fel vóór Hare Majesteit meer, waar
na de Burgemeester het aan de Ko
ningin ter hand stelde.
Het geschenk, dat de Burgemeester
namens de Leidse burgerij aan de Ko
ningin overhandigde bestond uit drie
stel gordijnen voor de eetzaal van
het paleis te Soestdijk. Aan dit cadeau
heeft de Koningin destijds de voor
keur gegeven boven een wandkleed.
Zij heeft de gordijnen persoonlijk uit
gekozen.
De eigenaresse van de Leidse hand
weverij „De Gouden Spin", mevr. van
Oerle, is hiervoor enige tijd geleden
op bezoek op het paleis uitgenodigd.
Het gordijn was gevat in een lin
nen omslag, waarop geweven zijn de
sleutels var» het wapen van Leiden,
een motief van de Burcht en de
spreuk: „Bewaert Heer Hollandt en
Salicht Leyden", een spreuk, die op
het stadhuis te lezen staat.
Het gordijn zelf vertoont overigens
geen enkel ornament. Het heeft een
prachtige bleke goudkleur, die is
ontstaan door het weefeffect van de
Italiaanse zijde, welke in de stof is
verwerkt.
De Koningin streelde glimlachend
de stof van de linnen omslag, waar
in de gordijnen waren opgeborgen.
De Burgemeester lichtte voor haar
een tip van het bedekkend omhulsel
op, waarna de Koningin met zicht
bare waardering de gordijnstof be
keek en betastte.
Prins Bernhard gaf hierop na een
teken van de Koningin, het sein om
dit eerste gedeelte van de officiële
ontvangst te beëindigen cn naar het
bordes aan de achterzijde van het
Stadhuis te gaan, waar honderden
schoolkinderen met oranje vlaggen in
de hand, verlangend de komst van
Koningin en Prins afwachtten.
Heden- en morgenavond
In verband met het bezoek van
Hare Majesteit de Koningin en Zijne
Koninklijke Hoogheid de Prins aan
onze stad is de Burgerzaal van het
Stadhuis, die nog niet haar definitie
ve aankleding had ontvangen, thans
geheel ingericht.
Bij gelegenheid van het Koninklijk
bezoek is tevens een kunstzinnige
bloemversiering aangebracht.
Het gemeentebestuur stelt belang
stellenden in de gelegenheid heden- en
morgenavond tussen 7 en 10 uur de
Burgerzaal te bezichtigen tegen be
taling van 10 cent, de baten komen
ten goede aan het Koningin Wilhel-
minafonds. Men gelieve het stadhuis
te betreden via de trap aan de Bree-
straat en het wederom te verlaten
via de ingang aan het Stadhuisplein.
Raadsleden werden voorgesteld. De Koningin begroet op dit moment het
raadslid dr. Kortmann.
Na de fikse regenbui, die veel afbreuk deed aan de sfeer van het declama-
torium, dat de koninklijke rijtoer door de Rijnstreek in Leiderdorp besloot,
zag het er voor Leiden hoopvol uit (hoewel we thans beter weten>v Toen
burgemeester F. H. van Kinschot de koninklijke gasten aan de Spanjaards-
brug begroette, was de zon juist door de wolken gekomen. De intocht in
Leiden was triomphaal. Door de gehele stad stond de bevolking in dichte
drommen langs de straten en het gejuich, dat aan de gemeentegrens begon,
werd steeds door nieuwe kelen overgenomen. Het was één vreugde van de
Spanjaardsbrug tot het stadhuis, waar het enthousiasme een hoogtepunt
bereikte.
tafel van B. en W. De Koningin aan
de rechter, de Prins aan de linker
zijde van de Burgemeester.
De Koningin droeg in haar hand
de bos tulpen, die de zevenjarige Mie
ke Menken haar vóór het Stadhuis
had aangeboden.
Onmiddellijk nadat allen hadden
plaats genomen sprak de Burgemees
ter van Leiden, jhr. mr. F. H. van
Kinschot de volgende rede uit, die
door Koningin er Prins met grote
aandacht werd beluisterd.
pvE raadzaal was intussen gereed om
de Koningin en Prins Bernhard
te ontvangen. Zij gaf ongeveer het
beeld van een normale zitting van
de gemeenteraad, de fracties van de
leden van de raad zaten in rijen aan de
dubbele tafels, maar het aantal zetels
was nog uitgebreid: onder de publie
ke tribune stond een rij stoelen, waar
het gevolg van het Koninklijk Paar
zou plaats nemen, achter en opzij in
de raadzaal was een gedeelte van
de personen gezeten, die aan Ko
ningin en Prins zouden worden voor
gesteld in de Burgerzaal. Op de pu
blieke tribune zaten o.m. de Hoofden
van Dienst van het ambtenarencorps.
Om ongeveer tien minuten over half
zeven was in de raadzaal het gejuich
van de menigte voor het Stadhuis
hoorbaar. Enige ogenblikken later
slechts trad het Koninklijk Paar met
gevolg, begeleid door Burgemeester,
Wethouders en Gemeente-secretaris,
de raadzaal van het stadhuis binnen.
Vriendelijk knikkend en glim
lachend naar de aanwezigen namen
de Vorstelijke Gasten plaats aan de
Majesteit, Koninklijke Hoogheid,
Na al het enthousiasme, waarmede
Uwe Majesteit en Uw Koninklijke
Hoogheid reeds door een gedeelte
van de Leidse burgerij bij Uw aan
komst werden begroet, is het mij een
groot voorrecht U een hartelijk wel
kom toe te roepen namens onze ge
hele bevolking hier vertegenwoordigd
door de Leidse Gemeenteraad in de
Raadzaal van dit nieuwe stadhuis.
Wij prijzen ons gelukkig Uwe Maje
steit en Uwe Koninklijke Hoogheid
juist op deze plaats officieel te mogen
