3)e
De
vesting Dien Bien Phoe
tenslotte gevallen
is
Na een stormloop van twintig uur
Grote ontroering in heel Frankrijk
Lot van het garnizoen is onbekend
De reactie te
Genève
„Studentenrepubliek van Plato"
Plan tot de verdeling
van Indo-China
Koningin Juliana in Londen
Men wilde geen
bestand
Directeur: C. M v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
ZATERDAG 8 MEI 1954
•15ste JAARGANG No. 13189
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 3!
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w., f2.15 p mnd„ f 6.40 p. kwart. Franco p. p. f 6.80 Advertenties: 15 et. p. m.m. Telefoontjes f UP
GEZICHT
VERLOREN
f^IEN BIEN PHOE, de Franse ves
ting in de jungle van Indo-China.
is dan eindelijk gevallen en daarmee
heeft de positie der Fransen in het
Oosten een gevoelige klap gekregen.
Niet omdat deze vesting strategisch
zo belangrijk was, maar omdat de
Fransen „hun gezicht" verloren heb
ben.
Het Franse opperbevel had beslo
ten dat deze versterking in de rim
boe nu eens niet prijsgegeven zou
worden, maar koste wat het kost be
houden zou worden. De Vietminh-
rebellen zetten dus alles op haren en
snaren om juist deze vesting te doen
bukken. En dat is hun gelukt, precies
op de dag, welke hun het
0 meest geschikt voorkwam,
n.l. bij de aanvang van de
besprekingen over het Indo-Chinese
vraagstuk te Genève. Het is hun ge
lukt, dank zij de hulp van China, dat
het troepje ongeregelde guerillastrij-
ders uitrustte tot een modern leger.
En te Genève steken nu de vertegen
woordigers van de Vietminh en van
Peking-China hun stompe neuzen
extra hoog in de wind. Het is hun
eindelijk gelukt om na jaren, waarin
zü met de nek nog niet aangekeken
werden, door de grote mogendheden
van het Westen als gelijkwaardigen
en in hun eigen ogen zelfs als
meerwaardigen - ontvangen te wor
den. Zij zijn gekomen met de groot-
ste delegatie, logeren in de duurste met een stem, die beefde van ont-
gelegenheden en voelen zich als -■
Caesars.
Van dergelijke lieden verwacht
men, dat zij gematigd zullen zijn in
hun eisen, dat zij voor rede vatbaar
zullen zijn en dat zij geïmponeerd
zijn door de kracht en de eendracht
van het Westen. Wij moeten dat nog
zien om het te geloven.
Gelukkig schiint het Westen tijdig
ingezien te hebben, dat de demon
stratie van wankelmoedigheid en
tweedracht van de vorige week fu
nest heeft gewerkt en schijnt men de
gelederen weer wat meer gesloten te
hebben. Precies weten doet men dat
niet, want zolang de conferentie over
Indo-China nog niet begonnen is. en
zolang er nog geen definitieve beslui
ten zijn gevallen, weet de buitenwe
reld nooit, in hoeverre bepaalde ma
noeuvres ernst zijn dan wel schijn.
Zoals men weet zocht Amerika z'n
heil in machtsontolooiing door ener
zijds een soort Nato-verdrag voor
het Oosten voor te bereiden en an-
Dien Bien Phoe is tenslotte gevallen! Na een laaste ononderbroken strijd
van 20 uur is dit bolwerk van het Westen gisteren de communistische Viet
minh in handen gevallen. Het fort heeft een beleg van 56 dagen ondergaan.
De communistische vloedgolf brak om acht uur plaatselijke tijd los. De ene
/ersterking na de andere werd door de schreeuwende vijanden overmees
terd. De commandopost van de vesting deelde mee, dat de Vietminh soldaten
achtereenvolgens op 500, op 400 en op 300 meter afstand genaderd waren.
De gevechten van man tegen man namen steeds in hevigheid toe en de
manschappen van het garnizoen: Fransen, soldaten van het vreemdelingen-
ltgioen, Marokkanen, Algerijnen en Vietnamezen, verdédigden zich met
tommyguns, handgranaten, pistolen, geweren en bajonetten en ten slotte
zelfs met stukken hout vanuit hun kapot geschoten stellingen. De Franse
loopgfaven waren grotendeels in modderpoelen veranderd en in vele stond
meer dan een voet water. De verdedigers konden zihc slechts met moeite
staande houden. Zij die vielen werd door de modder verblind.
De Franse vliegtuigen, die tijdens deze doodstrijd van het garnizoen boven
de vesting cirkelden, konden niet ingrijpen, daar men ifl het strijdgewoel
vriend noch vijand kon onderscheiden.
de enige vrouw in het bastion, wist
men niets mee te delen. Zij moet de
strijd tot het laatste toe hebben mee
gemaakt.
Op 27 Maart werd de helicoptère,
waarmee zij gewonden vervoerde,
vernield en was zij gedwongen om in
de vesting te blijven. Naar verluidt,
LANIELS STEM BEEFDE
In de Nationale Vergadering te Pa-
rijs deed premier Laniel gistermid-
roering, mededeling van de val van
Dien Bien Phoe.
„De regering", aldus Laniel, „heeft
zojuist vernomen, dat het centrum
van Dien Bien Phoe is gevallen.
Slechts het fort Isabelle, houdt nog
stand. De Franse reactie", zei Laniel,
„zal er een zijn van grote waardig
heid, zoals die betaamt aan een grote
natie". Hij voegde er aan toe, dat
Frankrijk zijn instructies aan zijn
gedelegeerden in Genève zal beves
tigen en niet zal toegeven, dat de val
van de vesting hier iets aan kan ver
anderen!
Frankrijk zal zijn bondgenoten in I
herinnering brengen, zai Laniel niet J zou jjg franse regering het plan heb-
zonder bitterheid, dat het gedurende - ^en, een decreet uit te vaardigen,
zeven jaar nooit heeft nagelaten een Waarbij alle feestelijkheden ter gele
groot gebied van Azië te verdedigen! j genheid van de capitulatie van Duits-
Tijdens de mededeling van de val j fan(j jn tweede wereldoorlog wor-
van Dien Bien Phoe stond de hele afgelast, terwyl deze feestdag zal
vergadering. Alleen de communistenWorden omgezet in een dag van
bleven zitten! rouw. Hoewel men de val van Dien
Lamel kreeg het eerste nieuws van l gjsn phoe reeds geruime tijd tegemoet
Toen werd het stil
De laatste woorden, die men in
Hanoi van generaal De Castries
heeft opgevangen luidden: „Zij
zijn op enkele metersZij zijn
nu overal doorgedrongen".
Daarna viel de zender voor
goed uit.
bij het Britse volk gevoelens van het
diepste medeleven op. De wijze waar
op de verdediging is gevoerd, is in
overeenstemming met de beste tradi
ties van het Franse leger en is een
inspiratie voor de vrije wereld.
Ook Eden gaf uitdrukking aan zijn
grenzeloze bewondering voor het
voortreffelijk heldendom van het gar
nizoen.
President Eisenhower betuigde dat
de dappere strijd der verdedigers
van Dien Bien Phoe voor altijd te
boek zal staan als een symbool van
de vaste wil van de vrije wereld om
zich te blijven verzetten tegen
agressie.
Tweeduizend trachtten
te ontsnappen
Radio Vietminh heeft Zaterdag de
verovering van Dien Bien Phoe be
kend gemaakt en gemeld, dat „alle
vijandelijke troepen in de sector
Moeongthanh zich hebben overgege
ven, ook het Franse opperbevel van
de vesting".
Radio Vietminh meldde, dat Viet-
minh-troepen om 17.00 uur plaatse
lijke tijd het gedeelte van het fort,
waar het opperbevel was onderge
bracht, bezetten, nadat Franse ver
dedigers van verscheidene stellingen
met witte vlaggen te voorschijn wa
ren gekomen om zich over te geven.
Om 19.00 uur plaatselijke tijd had
den bijna twee duizend man van de
„Zuidelijke en laatste onder-sector",
Hongcoem, getracht ,,er van door te
gaan".
Om 22.00 uur plaatselijke tijd wa
ren alle militairen, die op de vlucht
waren gegaan, vernietigd. „Toen
werd het vuren gestaakt op het ge
hele slagveld van Dien Bien Phoe",
aldus radio-Vietminh.
In Westelijke diplomatieke kringen
was men van mening, dat de commu
nistische aanval, die leidde tot de val
klaarblijkelijk het nieuws verwacht
te, was in zijn villa in nauw contact
gebleven met Parijs in plaats van de
zitting bij te wonen.
De Britse minister van Buiten
landse Zaken, Anthony Eden, en de
onderminister van Buitenlandse Za
ken van Amerika, Walter Bedell
Smith, werden door hun adjudanten
van het nieuws op de hoogte ge
bracht.
Prins Wan van Thailand zei:
„Hoewel dit een grote schok is voor
de gevoelens van het Franse volk,
geloof ik niet, dat het strategisch van
zeer groot belang is".
De Zuidkoreaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Pyoen Yoeng
Tai, zei:
„De communisten hebben de on
derhandelingen over Indo-China op
gehouden totdat zij Dien Bien Phoe
onder de voet konden lopen".
Commentaar van minister Luns.
Minister Luns, die Vrijdagmiddag
per vliegtuig uit Den Haag naar Ge
nève is teruggekeerd om de confe
rentie nog ongeveer een week bij te
wonen, zeide:
„Ik heb zeer grote bewondering
voor de verdedigers van Dien Bien
Phoe, wier verzet, zelfs al is de ves
ting nu verloren, zowel strategisch
als tactisch grote betekenis heeft ge
had in het geheel van de strijd in
Indo-China. De persoonlijke moed,
die bij dit verzet is getoond, en de
persoonlijke offers, die erbij zijn ge
bracht, hebben een grote inspireren
de betekenis, vooral als men ze ziet
in het kader van het algemene verzet
van de vrije wereld tegen de pogin
gen om landen als Indo-China aan
die vrije wereld te ontrukken. Daar
om zijn deze offers ongetwijfeld niet
vergeefs gebracht".
Op 't eiland Robinson
De studenten van de vrije univer
siteit te Brussel hebben aan de voor
avond van hun examens de studie
plotseling onderbroken om een lan
ding uit te voeren op het in Ter Ka-
merenbos gelegen schilderachtig Ro-
paar tonnen bier, die zy hadden
meegesleept naar het eiland, op
haar gezondheid dronken.
Tenslotte werd de rijkswacht op
gebeld, maar omdat ook zij niet over
rubberbootjes beschikte, moest zelfs
het leger er bij te pas komen. Het
was dan ook pas Vrijdagmorgen zes
uur, dat de dienaren der wet voet
binson-eiland om hier midden in de aan land konden zetten. Intussen
derzijds van te voren duidelijk te de val van het fort gistermiddag om zag. heerst de mening, dat de val van 1 n- R- ól.,, ijjj ~~u *v V-ï~"
maken, dat alle Westelijke landen drie uur en hij. bleef op zijn bureau deg'veStTng een e^rme weeral^ zal 1 voora, ,e ^an in de ODe nmda?
Frankrijk in Indo-China militair te I met vice-premier Paul Rey naud,hebben in Frankrijk, vooral daar de 1 njn„' van ,je vredesbesprekingen voor
hulp zouden snellen, indien er geen J Schumann staatsecretaris van Bui-vesting oorspronkelijk afgeschilderd Indo-China in Genève.
wapenstilstand tot stand kwam. En- tenlandse Zaïcen. en de minister van waa ai£ onneembaar bolwerk.
geland en Frankrijk waren daar niet Defensie Pleven.
voor, omdat zij het eerst met praten Daar stelden zij de korte verkla-Churchill's medeleven,
wilden proberen en dreigementen ring op die Laniel in de Nationale j De Engels premier Churchill uitte
nu eenmaal van te voren de sfeer be-1 Vergadering uitsprak. Onmiddellijk ziöh gisteravond over de val van de
Laniel zijn mededeling had j yggüng met de woorden: Het einde
derven. Dulles keerde toen in eennadat
niet al te beste bui naar Washington
terug.
Sindsdien kan men uit Amerikaan
se uitlatingen afleiden, dat Engeland
toch wel bereid is om Frankrijk mi
litair te helpen, als de conferentie
niet op een wapenstilstand uitloopt,
zodat de standpunten der Westerse
landen toch niet zover uit elkaar
zouden lopen en er alleen verschil
van mening was over het tijdstip,
waarop men ermee voor de dag zou
komen.
Wij zijn alleen bang, dat sommige
Westerse landen zich nog illusies ma
ken over de betrouwbaarheid van
eventueel te maken afspraken. Moge
Genève de dapperheid der gevallen
Dien Bien Phoe-verdedigers niet te
schande maken.
gedaan, verliet hij het gebouw om een van heroieke tegenstand van de
spoedzitting van het kabinet onder verdedigers van Dien Bien Phoe roept
voorzitterschap van president Coty in
diens paleis bij te wonen.
In Parijs en in geheel Frankrijk
heerste grote beroering op het verne
men van de val van Dien Bien Phoe.
In Parijs bestormde men de kran
tenverkopers, die met de laatste edi
tie, die de val vermeldde, door de
vrolijk versierde straten van de
hoofdstad snelden.
Omtrent het lot van het nog 9000
man tellende garnizoen weet men
nog niets. Ook niet omtrent dat van
de commandant generaal de Castries.
Ook van de „engel van Dien Bien
Phoe'", de Franse vrouwelijke luite
nant Genevieve de Gallard Teraube,
De bekendmaking van de val van
het fort kwam te Genève, toen de de
legaties van de 19 landen in besloten
zitting waren over het Koreaanse
vraagstuk. Het nieuws werd hun
medegedeeld.
De Franse minister van Buiten
landse Zaken, George Bidault, die
nacht de „Studentenrepubliek van
Plato" uit te roepen.
Een 60-tal mannelijke en vrouwe
lijke studenten begaf zich Donder
dagavond laat naar de grote vijver
in het bekende bos bij Brussel waar
in het midden het ook bij de Neder
landers zo bekende eiland Robin
son ligt. Daar de bootjes, waarmee
de Brusselaars op Zondagen plegen
te spelevaren, aan het eiland ge
meerd lagen, zwom een vijftal stu
denten onvervaard naar het eiland
en keerde enkele ogenblikken met
roeibootjes terug. Om 23 uur was
het gehele gezelschap ingescheept en
de landingsvloot bereikte zonder
veel moeite de stranden van het
eiland. Onder klaroengeschal namen
de toekomstige geneesheren en ad
vocaten hierop bezit van het door
hen veroverde grondgebied. De
eigenaar van het zich op het eiland
bevindende restaurant was door al
het leven natuurlijk wakker gewor
den. Het gaf echter niet veel of hij
al probeerde de politie en de brand
weer op te bellen, want de comman
dotroepen der studenten waren be
gonnen met de telefoonkabel door te
snijdenTegen middernacht ver
maar
geen enkel bootje be
schikte, kon zij niets anders doen
dan van de andere kant met lede ogen
toekijken, hoe de studenten uit een
hadden de studentencommando's een
tegenaanval ondernomen op de
rijkswachters en de politie-agenten
en omdat zij hierbij overvloedig met
alle kalibers voetzoekers gooiden,
leek het net echt. Het eind van het
liedje was dat een tiental studenten
ingerekend werd.... wegens open
bare dronkenschap. De stichters van
de „Studentenrepubliek van Plato"
hebben intussen hun ambassadeur
benoemd, die binnenkort zijn ge
loofsbrieven aan koning Boudewyn
zal gaan overhandigen.
UnODQTRr T T7M Tl? iren uit het Delta-gebied, dat zich in
V VJVJiVO 1 E/LL/DiN lE»|het Noorden van Vietnam bevindt.
GENEVE
H. M. Koningin Juliana, die voor een tweedaags bezoek in Engeland ver
toeft, heeft Vrijdagmorgen tijdens een plechtige bijeenkomst van de leden
van het timmerlieden-gilde in de Lakenhal aan de Throgmorton Avenue te
Londen het honorair lidmaatschap van het Timmerliedengilde aanvaard.
Haar werd een oorkonde aangeboden, gedeponeerd in een met de hand ge
stoken houten kistje, vervaardigd van het hout van de onde Nederlands®
Kerk in Austin Friars, die tijdens de blitz werd vernield, en van de hall
van het timmerliedengilde, die eenzelfde lot onderging.
De Gildemeester, de heer Kenneth Morris Roberts overhandigt H. M. Ko
ningin Juliana het kistje, waarin de oorkonde Is opgeborgen.
In Washington verluidt, dat Ame
rika en Engeland het In grote trek
ken eens zijn met een Frans plan
voor een wapenstilstand In Indo-Chi
na. De voorstellen betreffen een ver
deling van het Indo-Chinese strijdge
bied en zullen binnen enkele dagen
formeel worden ingediend op de Ge-
neefse conferentie.
Het Franse plan behelst de volgen
de punten:
1. De volledige terugtrekking van
de communisten uit Cambodja.
2. De volledige terugtrekking van
de communisten uit Laos.
3. De instelling van een „nie
mandsland" rond het gebied van Ha
noi en Haiphong. De communisten
zouden hun troepen moeten evacue-
het Noorden van Vietnam bevindt.
In centraal Vietnam zouden de com
munisten zich moeten terugtrekken
I in afgebakende gebieden en in het
Zuiden zouden zij volledig moeten
worden teruggetrokken of ontwa
pend.
Garanties, dat de communisten
geen militaire versterkingen zouden
ontvangen gedurende de duur van de
wapenstilstand.
Bao Dai bijna verongelukt.
Het Vietnamese staatshoofd Bao
Dai is gisteren aan de dood ontsnapt.
Tien minuten nadat hij in Nice was
opgestegen in een omgebouwde Libe
rator weigerde de stuur inrichting en
Betoging door
schijnhuwelijken
Een dozijn Deense mannen en
eenzelfde aantal vrouwen, allen amb
tenaren, hebben besloten Juni a.s.
te huwen en op dezelfde dag schei
ding aan te vragen, om te protesteren
tegen wetsbepalingen, die gescheiden
personen bevoordelen.
In Denemarken genieten niet alleen
gehuwden voordelen boven onge-
huwden, maar zij behouden een rui
mer salaris, ook nadat een scheiding
is uitgesproken.
De Deense minister van justitie
verklaarde Donderdag in het parle
ment, dat de huwelijken van de be
togers geheel geldig zullen zijn, als
de gebruikelijke formaliteiten in acht
zijn genomen.
Voordat het nieuws van de neder
laag bekend was geworden, was er
tussen de Franse en de communisti
sche vertegenwoordigers te Genève
een politieke storm opgestoken naar
aanleiding van de vergeefse Franse
pogingen om rondom Dien Bien Phoe
een tijdelijk bestand te verkrijgen ter
evacuatie van de gewonden.
De Franse delegatie beweert, dat
het opperbevel van de Vietminh alle
verzoeken daartoe heeft afgewezen
en dat stappen bij de politieke verte
genwoordigers te Genève evenmin
resultaat hebben gehad.
Namens het communistische kamp
heeft de Russische delegatie de juist
heid van deze versie bestreden. Vol-
gens de Russen had men de onder-
i handelingen over Indochina reeds
Vrijdag (gisteren) kunnen beginnen,
maar de Fransen hadden om uitstel
gevraagd. De Fransen hebben van
het begin af op het standpunt ge
staan, dat een kort bestand te Dien
Bien Phoe zeer wel daar ter plaatse
kon worden geregeld, maar de te
genpartij hield er aan vast, dat Ge-
(Geldig van Zaterdagavond
5 tot Zondagavond. Opgemaakt te
10 uur.)
ZONNIG
Droog weer met weinig be- S
wolking. Zwakke tot matige f
wind tussen Oost en Zuidoost j
Plaatselijk lichte nachtvorst,
i Morgen overdag dezelfde tem- z
peraturen als vandaag of iets
hogere.
9 Mei: zon op 4.57 en onder 20.16;
maan op 11.24 en onder 1.45 uur.
9 Mei schijngestalten van de
maan van 19.17 uur E.K.
10 Mei: zon op 4.56 en onder 20.18;
Het weer in Eurooa
STOCKHOLM
I OSLO
KOPENHAGEN
AMSTERDAM
LONDEN
LUXEMBURG
PARIJS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
GENEVE
ZURICH
LOCARNO
FRANKFORT
WENEN
ROME
AJACCIO
MALLORCA
viel de radio uit. De piloot slaagde er n.ève de onderhandelingsplaats zou
in een noodlanding te maken. Bao Dai zÖn> daarmee de beschuldiging op
was op weg naar Parijs om met zijn ladend, dat zij met de wanhopige
premier prins Buu Loc te spreken positie van Dien Bien Phoe chantage
over de aan de Vietnamese delegatie
te Genève te verstrekken instructies.
zwaar bew.
18 c
mist
11
regen
10
onibewolkt
13
nevel
13
onbewolkt
23
onbewolkt
16
zwaar bew.
18
onbewolkt
16
onbewolkt
23
onbewolkt
16
zwaar bew.
14
licht bew.
21
half bew.
16
geheel bew.
12
onbewolkt
21
onbewolkt
17
onbewolkt
23
Zonnig en warmer
Het K.N.M.I. deelt mede:
Voor het weekeinde wordt droog
wilde plegen tijdens de politieke on- en zonnig weer verwacht met iets
derhandelingen.
hogere temperaturen. Deze verande
ring in de weerstoestand, na enkele
aagen met depressie-activiteit in on
ze omgeving, houdt verband met de
ontwikkeling van een hogedrukge-
bied boven West-Europa. De zwakke
winden waren oorzaak, dat het van
nacht bij heldere hemel sterk kon
afkoelen. Op vele plaatsen kwam
dan ook zware nachtvorst voor. Het
hogedrukgebied trekt nu langzaam
verder in de richting van Zuid-Scan-
dinavië, waarbij de wind in onze
omgeving weer iets toeneemt uit
richtingen tussen Oost en Zuid. Aan
gezien daardoor de aanvoer van kou
de lucht een einde neemt, zal de zon
de temperatuur overdag tot hogere
waarden doen stijgen dan in de af
gelopen dagen. De nachten blijven
echter nog fris.
Korreltje
Met nog twee minuten te leven
heeft men niets meer te verbergen.
