a &2idóe Gou^crnt
Het Westen sluit zich te Genève weer aaneen
Engeland komt Amerika
tegemoet
Voor Moedsr 'n Troitje van
PRONONCE
Laniel geeft Indo-China
niet prijs
Wurging van
Dien Bien Phoe
Wederom verzet
tegen opzetjes
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
WOENSDAG 5 MEI 1954
45ste JAARGANG No. 13186
Dien Bipn Phoe
hopeloos
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w., f 2.15 p mnd„ f 6.40 p. kwart. Franco p. p. f 6.80 - Advertenties: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1Ü0
Minister Luns zet puntjes op de Cs
DIE VREDE EN
DIE VRIJHEID
#II7ANNEER we terugdenken aan
deze dag, negen jaar geleden,
gevoelen we ons opnieuw 'bevrijd
vrij en in vrede!
Even onverstandig als gezonde
mensen, die mistroostig door het le
ven gaan, de gezondheid niet waar
derend zolmg zij gezond zijn even
onverstandig en ondankbaar zou het
zijn, de vreugde over herwonnen
vrijheid en vrede te laten beschim-
Engeland en Amerika schijnen eikaar veel nader te komen over de vraag of en
wanneer men tot gemeenschappelijke actie tegen het communisme in Indo-
China zal moeten overgaan. De Canade se minister van buitenlandse zaken
Pearson heeft in de zitting van gisten te Genève de communistische weder
partij gewaarschuwd, dat een mislukken van de onderhandelingen over de
Indo-Chinese oorlog het Westen voor de noodzaak zou stellen „collectiëve
veiligheidsmaatregelen te nemen." Die uitspraak bleek niet alleen de jn-
viiuwu wi stemming van de Amerikaanse maar ook van de Britse delegatie te hebben.
melen door te "mokken" over" grieven i Tien dagen tevoren had de Britse regering nog categorisch geweigerd teza-
Herdenking op de plaats, waar zij vielen
en griefj es van ondergeschikte be
tekenis.
Nooit immers hebben we zo diep er
varen, wat het zeggen wil vrij en in
vrede te leven als toen de dwinge
land en vijand zich op, en helaas ook
in ons volk had neergezet.
Een zieke kan niet begrijpen,
waarom gezonde mensen zich nog
zorgen maken. Zijn enig verlangen
is gezond te worden.
Ons enig verlangen in de vijf jaren
van onderdrukking was vrij te zijn
en vrede te hebben.
Indien we onszelven terugdenken
in die tijd van benauwenis en ont-
rechting, van kommer en angst
wat blijft er dan nog over van onze
dagelijkse zorgjes?
Tien jaar geleden zouden we niet
hebben begrepen, dat iemand nog
slecht-geluimd of kieskeurig kon
zijn, indien ons land weer vredig
zou kunnen ademhalen in een vrije
blauwe lucht.
Vrijheid! Vrede! Brood in over
vloed om ons te voeden, kleding in
overvloed om ons te kleden, licht en
brandstof om ons te verwarmen, rust
en veiligheid om de nacht door te
slapen (en velen van ons in bet
kostbare bezit van gezondheid)
wat verlangen we eigenlijk nog
meer, wij, die vijf lange jaren dit al
les hebben moeten ontberen?
De heugenis daaraan wekt dank
baarheid. De Heer heeft hergeven,
wat ons ontnomen was; die nood heb
ben we zeker niet met Jobs geduld
gedragen„De Naam des Heren
zij geprezen" als rampen ons treffen
en wij smeken om verlossing
bevrijding.
Vergeten wij niet de Naam des He
ren, óók te prijzen en te danken in
dagen van voorspoed en vrede?
Heden is het dankdag. Deze dank
beziele onze vreugde tot die grote
vrijheid en vrede, welke, het goede
dezer aarde waarderend, ook in kluis
ters en hongersnood levendig blijft.
Onze dierbare landgenoten, onze
dierbare bloedverwanten, die de be
vrijding niet meer zagen, doodge
schoten of versmacht in concentra
tiekampen hier en in Indonesië, ook
zij werden 'bevrijd en genieten met
volle teugen die vrede en vrijheid,
welke de vijandschap van de dood
overwint.
Zo zijn we dus allen bevrijd en
allen dankbaar gestemd.
men met Amerika bommenwerpers naar het benarde Dien Bien Phoe te
zenden. Die weigering heeft de Amerikaanse regering toen van actieve in
terventie weerhouden en bij de Amerikaanse delegatie hier in Genève ge
ïrriteerdheid over de Britse houding gewekt.
AFWACHTEN OF NIET?
Tot voor kort huldigde Engeland
het standpunt, dat men eerst de uit
slag van de conferentie diende af te
wachten, alvorens gemeenschappe
lijke actie te overwegen. Thans ver- j
neemt Reuter, dat Groot-Britannië
na overleg met Canada en Austra
lië bereid is gebleken óm terwijl
de conferentie nog aan de gang is
tezamen met de Verenigde Staten de
politieke, lijn te bespreken, die men
na de conferentie zou moeten vol
gen. Men zou de vorm van een even
tueel gemeenschappelijk veiligheids
pact voor Zuidoost-Azië (dat enige
weken geleden odor minister Dul
les werd voorgesteld) en van moge
lijke geallieerde hulp aan Frankrijk
bij die besprekingen betrekken.
Een falen van de Geneefse confe
rentie, aldus de Canadese minister
Pearson inde zitting van gisteren,
zou hen, die zich door dat falen in
toenemende mate bedreigd voelen,
nopen tot het zoeken van nieuwe
wegen om aan die bedreiging het
hoofd te bieden. Dat zou de tragische
verdeeldheid van de wereld dieper
en gevaarlijker maken. -
Minister Luns verdedigt Amerika.
De Nederlandse minister Luns, die
thans de leiding van de Nederlandse
BREESTR. 65 -
GEVERSTR. 41
(Advertentie)
Belangrijk besluit
De afgevaardigden, die zich
bezig houden met de organisatie
van de besprekingen over Indo-
China te Genève, hebben giste
ren hun gedachten weer laten
gaan over de vorm van de confe
rentietafel, zo wordt uit Franse
bron vernomen.
Maandag waren de meesten
voor een V-vormige tafel, maar
gisteren heeft men beslist, dat
de conferentietafel zal bestaan
uit tien rechthoekige tafels
negen voor de delegaties en één
voor de voorzitter geplaatst in
een halve cirkel.
Wat ons betreft, wij zitten lie
ver aan een klein ronde tafeltje,
ergens buiten.
Veertien jaren geleden was de Grebbeberg nog een vrij onbekende heuvelrug bij Rhenen, waar veel militairen
gelegerd waren en die in niets afweek van de vele andere mobilisatiecentra's in Nederland.
Gisteren zijn op de Grebbeberg, die sinds de Meimaand van 1940 een begrip van heldenmoed en lijden is gewor
den, de duizenden doden herdacht, die op de plaats, waar zij vielen, een laatste rustplaats gevonden hebben.
Behalve de vele autoriteiten, waren er ook deputaties van Franse, Belgische en Nederlandse oorlogsinvaliden,
die wel een zeer speciale binding hebben met de mannen, die hier hun leven lieten.
Na de kranslegging, toen er een diepe stilte over de Grebbeberg viel, is deze foto gemaakt.
Van rechts naar links: Lt.-Gen. A. Baretta, Lt.-Gen. B. R. P. F. Hasselman, chef van de Generale Staf en Com
modore Brouwer.
delegatie op zich heeft genomen,
heèft in een rede Amerika vèrdedigd
tegen de communistische aanvallen.
De poging Amerika af te schilderen
als een meedogenloze koloniale mo
gendheid, aldus minister Luns, of als
schuldige aan het ontketenen van
een agressie-oorlog tegen Noord-Ko-
rea, verschilt dermate van de feiten,
dat zij de vrije wereld alleen maar
kan versterken in haar overtuiging,
dat Amerika gelijk had mét het ne
men van het initiatief ter verdediging
LUISTEREND NEDERLAND
Het aantal aangegeven radio-ont
vangtoestellen in Nederland bedroeg
per 1 Mei 1954 1.890.853 tegen
1.877.367 op 1 April 1954. Op 1 April
1954 waren er 493.027 aangeslote-
n - nen op hét rijks-radiodistributienet
De Franse premier Joseph Lamel heeft zich gistermiddag in de Nationale tegen 491.755 op 1 Maart 1954.
Vergadering zeer duidelijk uitgesproken tegen overgave in Indo-China. In
dat verband liet hij uitkomen, dat hij dan liever zou aftreden.
Laniel zei over Indo-China: „Voor ons is er geen sprake van capitulatie.
Zou de Assemblé de regering willen verzoeken tot capituleren, dan zal een
van de collectieve veiligheid in 1950. I andere regering dan de mijne aan dat verzoek gevolg moeten geven,"
iu Gisteravond stelde hij vervolgens de vertrouwenskwestie om er de Natio
nale Vergadering van te weerhouden aan te dringen op onverwijlde debatten
over Indo-China en de Geneefse conferentie.
De situatie rond Dien Bien Phoe
is voor de verdedigers critiek gewor
den doordat het de Vietminh in de
loop van Dinsdag gelukt is een bres
te slaan in de Westelijke verdedi
gingsgordel en de post, die het ter
rein waar parachutes neergelaten
Mijnramp in Italië
Bij een explosie van mijngas in een
mijn bij Grosseto in Midden-Italië zijn
tenminstevijftien mijnwerkers om
het leven gekomen. Elf man zijn ge
wond en er worden er nog 25 ver
mist.
De ontploffing deed zich voor op
een diepte van 280 meter. Tonnen
grond stortten neer en bedolven de
meeste van de negentig man die aan
het werk waren.
De politie heeft een cordon om de
getroffen mijn gelegd waarbinnen de
brandweer en mijnwerkers bezig zijn
met pogingen om de opgeslotenen te
bevrijden. Buiten het cordon staan
tientallen vrouwen en kinderen te
wachten om iets te horen over het
lot van de bedolven mijnwerkers.
Ezio Vigarellii, de Italiaanse minis
ter van arbeid, is naar de ingestorte
xpijn vertrokken.
Hoop opgegeven.
Nader wordt nog gemeld, dat in-
gs leiden in
de bruinkoolmijn bij Grosseto de
[hoop hebben opgegeven, dat de 25
konden worden beheerst, in handen j mijnwerkers, die zich nog in de mijn
te krijgen. Deze post ging verloren na bevinden, nog gered kunnen worden.
Seminarie-bibliotheken
geplunderd
Duizenden zeldzame en waardevol
le theologische handboekene afkom
stig uit de seminaries van Honga
rije zijn als een geschenk van de Hon
gaarse regeing overgedragen aan de
Centrale Lenin-bibliotheek te Mos
kou. De collectie boeken heeft een
waarde van naar schatting 400.000
gulden.
De idee van dit „geschenk" da
teert sinds het bezoek van de Russi
sche Metropoliet Nikolai van Kroe-
tisky, de z.g. rode Raspoetin, aan
Hongarije in Februari 1954.
Deze inspecteerde sommige dioce
sane seminaries in Honrgarije en
toonde bij die gelegenheid grote be
langstelling voor enige theologische
werken uit de 17e en 18e eeuw. Kort
na zijn bezoek werden de boeken
door de Hongaarse politie in beslag
genomen.
De Tsjecho-Slowaakse autoriteiten
blijken eveneens de seminaries van
hun dikwijls kostbare bibliotheken
te hebben beroofd. De boeken worden
thans te koop aangeboden aan landen
genieurs, die het reddings ieiden in of aan individuele opkopers, die in
staat zijn te betalen in Westerse
munt.
Volgens de communistische auto
riteiten worden de boeken verkocht,
een aanval die de Vietminh tijdens
zware regens in de nacht van Maan
dag op Dinsdag uitvoerde. Generaal
de Castries gaf Dinsdagmorgen bevel
tot een tegenaanval maar de uitval
mislukte en de vijand kon de bres
verbreden.
Door het verlies van deze positie
zal het waarschijnlijk niet meer mo
gelijk zijn de vesting door de lucht
te bevoorraden. Franse militaire
kringen noemen de toestand „zeer
ernstig".
Tijdens de gevechtspauze voor deze
aanval heeft commandant de Castries
aan de enige vrouw in het fort, de
29-jarige Parijse verpleegster Gene
vieve Terraube de hoogste Franse on
derscheiding, het Legioen van Eer,
uitgereikt. Uit naam van Frankrijk
benoemde hij haar tot ridder in het
Legioen voor haar voorbeeldig werk
bij de verzorging van stervenden en
gewonden.
De gevechtspauze werd ook benut
om enkele gewonde krijgsgevangenen
uit te wisselen. Door middel van de
radio waren beide partijen overeen
gekomen elk twee gewonden uit te
leveren. De twee Vietminh-soldaten
bereikten hun linies maar de commu
nisten lieten slechts een Fransman
vrij. Een Franse onderofficier, die
de kentekenen van het Roode Ifcruis
droeg en de uitwisseling regelde,
werd in het niemandsland door de
Vietminh doodgeschoten.
Tot dusver zijn de stoffelijke resten
van 17 slachtoffers geborgen.
omdat er in Tsjecho-Slowakije „niet
langer belangstelling voor bestaat".
Eerste Pauselijke audiëntie na zijn ziekie
„We zijn besloten alles te onder- Amerikaanse delegatie in Genève
nemen om de troepen te helpen, die Frankrijk zal steunen in het streven
in Indo-China strijden en tezelfder naar een eerlijke vrede en Frank-
tijd alles te doen om c»3" AorUilrp -riilr +n+ V»pt 7r> vpr is 7al
vrede te bereiken. Wij hebben de
Assemblée niet veel willen medede
len over Dien Bien Phoe omdat de
vijand, zowel in Genève als in Indo-
China, daarvan voordeel zou kunnen
hebben."
Volgens gezaghebbende kringen is
in de kabinetsvergadering een tele
gram van president Eisenhower
voorgelezen waarin deze uitdrukking
zou hebben gegeven aan zijn spijt
over een verkeerde interpretatie van
zijn op 29 April tijdens een perscon
ferentie geplaatste opmerking, dat
de Amerikaanse regering zal streven
naar een modus vivendi in de ver
houding tot de communistische lan-,
den gezien het uitblijven van een
vredesaccoord in Indo-China.
Eisenhower, aldus die kringen,
deelde in het telegram mede, dat de
eerlijkerijk tot het zo ver is zal blijven steu-
NOG STEEDS AARDBEVINGEN
IN GRIEKENLAND
In Thessalië hebben zich van
nacht weer aardschokken voorge
daan. Volgens het observatorium van
Athene is de hevigste beving in het
plaatsje Sounpi, in het gebied van
Almyros, opgetreden. De eerste be
richten zeggen, dat alle huizen al
daar zijn ingestort. Sourpi telt 2.900
inwoner» en 250 huizen.
Tijdens de eerste audiëntie, verleend na zijn ziekte, wordt Paus Pius XII op
een draagstoel door een menigte van ongeveer 20.090 kinderen, verzameld
in de Basiliek van St. Pieter, gevoerd.
De economische politierechter te
Amsterdam heeft gisterochtend een
aannemersfirma uit Weesp veroor
deeld tot ƒ275.boete wegens over
treding van de prijsopdrijving, en
hamsterwet 1939, door het opnemen
van 10.000,als „opzet" in een in
schrijvingsbedrag bij een aanbeste
ding.
Van di tbedrag kreeg de firma
6150.en de zeven andere inschrij
vers 550.zo was besloten op een
vooraf gehouden bijeenkomst der be
langhebbenden.
De officier van justitie refereerde
aan het arrest van de Hoge Raad,
waarbij deze opzetregeling gekwali
ficeerd wordt als zijnde in strijd met
de prijsopdrijving- en hamsterwet.
Hij herinnerde aan de instelling van
de rijkscommissie tot onderzoek van
deze regeling, waarvan de billijkheid
binnen redelijke grenzen niet door
de Hoge Raad is betwist. Verdachte
heeft evenwel factoren gecalculeerd,
die hij niet had mogen opnemen in
zijn berekening. De officier had ƒ750
boete gerequireerd.
Op vragen van het Tweede Ka
merlid Andriessen betreffende de on
gerustheid, die er te Rotterdam be
staat over het bouwcontingent voor
de komende 3 jaren, heeft minister
Witte verklaard, dat de verdeling van
het provinciaal bouwcontingent door
de provinciale besturen geschiedt en
dat hij niet de indruk had, dat Rotter
dam hierbij een te klein contingent
toegewezen had gekregen.
Daar de minister echter weet, dat
vooral in de grote steden de wo
ningnood zeer nijpend is, is hij voor
nemens in de steden Amsterdam,
's Gravenhage en Rotterdam een
proef te nemen met arbeidsbesparen
de systeembouw. Dit houdt in, dat
onder bepaalde voorwaarden in sys
teembouw uitgevoerde woningen,
voor wat het contingent betreft,
slechts voor driekwart in rekening
worden gebracht.
BEVRIJDINGSDAG IN 'T GEDING.
Naar wij vernemen ligt het in de
bedoeling van het Concilium, het
overkoepelend orgaan van vertegen,
woordigers der universiteit, van de
wetenschappelijke staven en van de
studentencorporé, een verzoek aan
senaat en curatorium van de Leidse
universiteit te richten, bij de rege>
ring stappen te ondernemen om aai
de viering van de bevrijdingsdag
meer aandacht te wijden, dan dit
jaar het geval was. Het concilium
meent, dat het passeren van de bevrij
dingsdag verwarrend werkt op de j
jeugd, aan wie het op deze wijze
moeilijk gemaakt wordt de vrijheid
op juiste waarde te schatten.
weer
(Geldig van Woensdagavond j
tot Donderdagavond. Dpgem. 'te i
10 uur.)
REGEN
Weer toenemende bewolking
met later bijna overal regen. In
het Noordoosten van het land i
iets hogere, elders weinig ver-
andering van temperatuur. Tot j
matig of krachtig toenemde
wind uit Zuidelijke richtingen.
4 Mei: zon op 5.06 en onder 20.08;
maan op 5.34 en onder 23.03 uur.
Het weer in Europa
weer
temp.
OSLO
regen
C.
KOPENHAGEN
regen
12 H
STOCKHOLM
zwaar bew.
15
AMSTERDAM
regen
13
LONDEN
zwaar bew.
12 H
LUXEMBURG
onbewolkt
11
PARIJS
nevel
12
BORDEAUX
half bew.
12
GRENOBLE
regen
11 M
NICE
zwaar bew.
19 H
GENEVE
zwaar bew.
12
ZURICH -
zwaar bew.
10
LOCARNO
zwaar bew.
15 M
BERLIJN
zwaar bew.
14
FRANKFORT
zwaar bew.
15
MUNCHEN
regen
10
WENEN
zwaar bew.
M
INNSBRUCK
motregen
ROME
zwaar bew.
16
AJACCIO
zwaar bew.
15
MALLORCA
zwaar bew.
Duitse reisbureau's hebben meege
deeld, dat de „anti-Duitse propagan
da' 'in Nederland het aantal toeristen
naar Nederlandse toeristencentra
merkbaar heeft doen dalen. Verschil
lende reisbureau's hebben meege
deeld, dat goedkope rondritten naar
de Nederlandse bollenvelden in het
bijzonder er door getroffen werden
en dat verwacht wordt, dat het toeris
tenverkeer naar Nederland nog meer
zal dalen.
Vele Duitse bladen hebben deze
week berichten uit Amsterdam ge
publiceerd, waarin melding gemaakt
wordt van anti-Duitse demonstraties
en critiek in de Nederlandse pers.
Wisselvallig weer
Het K.N.M.I. deelt mede:
Een randstoring van-een depressie
boven het Noordelijk gedeelte van de
Noordzee veroorzaakte vanmorgen in
ons land weer enige regen, in hoofd
zaak ten Noorden van de grote rivie
ren. Bij Ierland verscheen een nieuwe
en vrij actieve depressie, die in Oos
telijke richting beweegt, maar later
zijn koers naar het Zuidoosten zal
afbuigen. De storing, zal in de loop
van de avond ook het weer in ons
land beïnvloeden. Het weer in onze
omgeving blijft dan ook wisselvallig
met af en toe wat regen. Het tempe-
ratuurverloop ondergaat daarbij over
het algem.on maar weinig verande
ring.
Korreltje
Er volgt een dag op elke nacht.
Voorbij trekt iedere wolk.
Jan Campert,
