S)eÊcki6e(Soii^cmt
Verwoestende brand trof op Middellandse Zee
Brits troepenschip met bijna 1500 opvarenden
Gen. Naguib moet weer eens het
onderspit delven
Nederlandse „Mentor" bood
na één uur de eerste redding
Prof* Lieftinck
„zwarte kat"
Doorsteken van dijken
redde Bagdad
Perzisch dorp
verzwolgen
Neergestort op
Bereneiland
Paus droeg
weer H. Mis op
Korting Saoed in Egypte
De Revolutionnaire Raad blijft
aan het bewind
Nederlanders in
Brits Rijnleger
Korreltje
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOUEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
MAANDAG 29 MAART 1954
45ste JAARGANG No. 13155
Wie is nu eigenlijk
de baas in Gairo?
BUREAUX: PAPENGRACHT 38
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w., f 2.15 p mnd„ f 6.40 p. kwart. Franco p. p. f 6.80 - Advertenties: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50
ZONDAGMORGEN TE OMSTREEKS 7 UUR WERD AAN BOORD VAN
HET NEDERLANDSE SCHIP „MENTOR", DAT OP DE MIDDELLANDSE
ZEE IN DE BUURT VAN ALGIERS VOER, IN DE VERTE OP ZEE EEN
ROOKPLUIM ONTDEKT EN PRACTISCH TEGELIJKERTIJD MELDDE
DE RADIOTELEGRAFIST, DAT HIJ EEN NOODSIGNAAL ONTVANGEN
HAD VAN HET BRITSE TROEPENTRANSPORTSCHIP „EMPIRE WILD
DUSH", DAT ZICH OP ONGEVEER 30 MIJL TEN NOORD-WESTEN VAN
ALGIERS BEVOND.
DE GEZAGVOERDER VAN HET NEDERLANDSE SCHIP LIET IN
VOLLE VAART OP HET IN NOOD VERKERENDE SCHIP AFSTEVENEN
EN ONGEVEER EEN UUR LATER BEREIKTE MEN HET BRITSE SCHIP,
DAT IN LICHTER LAAIE STOND.
AL SPOEDIG BLEEK, DAT MEN ZEER VLUG MOEST INGRIJPEN OH
EEN RAMP TE VOORKOMEN, WANT AAN BOORD VAN HET TROE
PENSCHIP BEVONDEN ZICH RUIM 1200 MILITAIREN BENEVENS EEN
AANTAL VROUWEN EN KINDEREN.
Door nog onopgehelderde oorzaak
was in de vroege ochtenduren brand
in een der machinekamers uitgebro
ken, die weldra een zeer gevaarlijk
karakter aannam, terwijl de onmid
dellijk ondernomen blussingspogin-
gen mislukten.
De hitte, die het brandende schip
verspreidde, was merkbaar op en
kele honderden meters afstand, waar
het Nederlandse schip bijdraaide om
de reddingspogingen te beginnen.
Ladders werden neergelaten en
sloepen uitgezet.
Het Turkse blad „Vatan", dat over
goede relaties met regeringskringen
beschikt, heeft Zaterdag scherpe cri-
tiek uitgeoefend op prof. P. Lieftinck.
„Hij trad op als de „financiële dicta
tor" van Turkije", zo schrijft het
blad.
„Turkijk heeft met Lieftinck per
soonlijk onenigheid, niet met de We
reldbank", zo gaat 'het blad verder.
„Zijn arrogant karakter maakte hem
in plaats van tot een brug tussen ons
en de Wereldbank tot een zwarte
kat". (Turkse aanduiding voor
iemand, die tweedracht zaait. A.
P.).
„Toen hij arriveerde verlangde hij
een kamer naast het bureau van de
eerste minister en liet duidelijk blij
ken dat hij als financieel dictator
zou optreden", aldus het blad, dat
verder beweert, dat het besluit tot
Lieftincks terugroeping was geno
men nadat de Turkse president het
hoofdkantoor van de bank in Wash
ington had bezocht. A.P.).
Prof. mr. P. Lieftinck is gister
avond om half elf van Schiphol met
het lijntoestel van de K.L.M. naar
New York vertrokken.
BOMAANSLAG TE AGADIR.
Zeven personen, o.w. de pasja van
Agadir en twee Franse kolonels, zijn
Zondag gewond bij de ontploffing van
een boom, die door een Marokkaanse
verzetsstrijder was geworpen op de
renbaan van Agadir. Eén persoon
kwam als gevolg van de ontploffing
Om het leven.
Twee andere bómmen konden door
militairen worden gedemonteerd voor
zij schade konden aanrichten.
Cocosmelk is goed voor elk
Sir John Kotelawale, minister.presi
dent van Ceylon, laat zich de cocos
melk, welke hij zo uit de vrucht
drinkt, goed smaken tijdens een be
zoek aan een van zijn bezittingen.
Sir John Kotelawale zal de confe
rentie van Aziatische eerste ministers
presideren, welke de volgende maand
In Colombo begint.
Onmiddellijke verzorging.
Daar de zee zeer kalm en het weer
gunstig was, leverden deze werkzaam
heden geen bijzondere moeilijkheden
op.
Ie reddingssloepen voeren regel-
maiig op en neer en brachten de
passagiers van het b-andende schip
in veidgheid.
Onder de geredden bevonden zich
verschillende gewonden, die onmid
dellijk hulp verleend werd, terwijl de
overigen met hete koffie en jenever
op verhaal gebracht werden.
Onder „dezen bevonden zich ver
schillenden, die of in hun pyama ge
vlucht waren, of tijdens de redding
hun kleren waren kwijtgeraakt. Aan
boord van het Nederlandse schip
werden zij van het noodzakelijke
voorzien.
Meerdere hulp.
Inmiddels waren ook andere sche
pen op de alarmseinen van het bran
dende schip afgekomen en deze as
sistentie was hard nodig, want het
troepenschip vervoerde 1.268 mili
tairen, 160 vrouwen en kinderen, plus
de bemanning.
De Nederlander nam van dit aantal
55 bemanningsleden en 293 militairen
aan boord; een Britse kruiser 500
personen; een Italiaans schip 160 en
een Noorse boot 500.
Vier bemanningsleden vermist.
Al deze schepen zetten koers naar
Algiers waar uitgebreide maatrege
len genomen waren om de gewonden
naar ziekenhuizen te brengen. Vol
gens de eerste berichten zijn er on
geveer 150 gewonden, waarvan slechts
weinigen ernstig.
Vier leden van de bemanning wor
den vermist.
Inmiddels heeft een Engels vlieg
kampschip opdracht gekregen naar
Algiers te varen, teneinde de schip
breukelingen op te halen.
Toen de ter assistentie toegesnelde
schepen de plek des onheils verlieten,
dreef de „Empire Wild Rush" als een
brandende fakkel over de zee en des
kundige toeschouwers waren van
mening, dat het schip reddeloos ver
loren is.
Geen spoor van paniek.
Britse marineofficieren hebben te
Algiers verklaard, dat sabotage als
oorzaak van de brand uitgesloten
kan worden geacht.
Algemeen is men van mening, dat
de gedisciplineerdheid van de pas
sagiers een ramp heeft voorkomen.
Terwijl de vlammen uit een van de
twee pijpen van het schip een hoogte
van 25 meter haddeïi, gehoorzaamde
het Britse militaire personeel rustig
de bevelen, lachend en schertsend.
De luitenant sprong.
Franse en andere marineofficieren
hebben verklaard, dat het ontruimen
van het brandende schip zonder ver
lies van mensenlevens een groot feit
is in de geschiedenis van de zee. De
vier man die bij de ramp zijn omge
komen, zijn gedood door een ontplof
fing in de machinekamer.
Toen het vuur de verf van de pijp
al schroeide, maakten de militairen
nog geen aanstalten in de boten te
gaan, omdat het nog niet zeker was
dat alle 160 vrouwen en kinderen in
veiligheid waren.
Toen duidelijk was dat het vuur
niet kon worden bedwongep, de brug
als een stuk vuurwerk in de lucht
Grote gebieden onder
water
Door de overstromingen in het Mid-
den-Tigris-bekken is een half mil-
Hoen personen getroffen en de scha
de beloopt naar schatting reeds acht
tien millioen dinar. Bagdag zelf is
echter gered, aldus verklaarde Zon
dag de minister van Sociale Zaken
en voorzitter van het hulpcomité
voor de overstromingsslachtoffers,
Arkan Rbadai.
Verschillende internationale orga
nisaties en vooral het Roode Kruis'
hebben aangeboden hulp te verlenen.
De minister zeide dat men vooral
dringend tenten nodig had om de
slachtoffers in onder te brengen.
Het water van de Tigris, dat voort
durend zakt, staat nu twee en twin
tig cm. onder het peil, dat gevaar
oplevert.
Alle wegen, die naar de stad lei
den, zijn overstroomd. De genie van
het leger heeft Zondag een dijk,
waarover de spoorweg van Bagdad
naar Bakoeba loopt, opgeblazen om
het water een uitweg te geven. Bag
dad is nu, wat het vervoer te land
Donderdag is na een zware aard
beving het Perzische dorp Jezinan,
ongeveer 65 kilometer ten Westen
van Teheran, in een aardspleet ver
zonken. Ongeveer 200 huizen zijn met
have en goed verdwenen. De bewo
ners hadden de tijd om te vluchten;
er zijn geen slachtoffers.
Zeven leden van de Noorse lucht
macht en een radio-verslaggever zijn
Zondagmiddag om het leven geko
men door het verongelukken van een
Catalina van de Noorse luchtmacht.
Het vliegtuig, dat post overbracht
voor Noorse mijnwerkers op Spits
bergen, stortte neer op Bareneiland.
Volgens de eerste in Oslo ontvan
gen berichten zou één bemannings
lid het ongeluk hébben overleefd.
betreft, geheel van de buitenwereld
afgesloten.
Een gebied van vele duizenden
hectaren staat op het moment onder
water, voor een groot deel veroor
zaakt door het opzettelijk doorsteken
van de dijken om zodoende Bagdad
voor overstroming te behoeden.
Vandaag zullen speciale ploegen
beginnen met het dichten van het
dijkgat te Freijat, 30 km ten Noorden
van Bagdad. Ook de buitenwijken
van de hoofdstad staan onder water.
Weer een nieuwe
waterstofbomexplosie
De voorzitter van de Amerikaanse
commissie voor atoomenergie,
Strauss, is Zondag in Washington te
ruggekeerd om aan president Eisen
hower verslag uit te brengen over de
recente proeven van waterstofbom
men in de Stille Oceaan.
Volgens goedingelichte kringen in
Washington zal de volgende Ameri
kaanse proef met een nog krachtiger
waterstofbom dan die van 1 Maart
volgens de plannen worden uitge
voerd, ondanks in het buitenland ge
toonde bezorgdheid.
Functionarissen hebben niet de da
tum van deze nieuwe proeven willen
bekendmaken, doch volgens het Con
greslid Van Landt, zal een proefne
ming worden gehouden tussen 16 en
26 April a.s. Aangenomen wordt, dat
de juiste datum zal afhangen van de
weersgesteldheid, omdat men wil
voorkomen, dat door de wind radio
actief as over een uitgestrekt gebied
zal worden verspreid, evenals na de
ontploffing van 1 Maart geschied zou
zijn.
De dood van een
handelsreiziger
Vijf jaar geleden kocht een
handelsreiziger te Shreveport, in
de Amerikaanse staat Louisiana,
een grafsteen, waarop hij het
volgende opschrift liet zetten*
J. L. Hopcroft, geboren 24 Octo
ber 1866, overleden 25 Maart
1954".
De steen heeft inmiddels zijn
bestemming gekregen, want de
handelsreiziger is Woensdag,
overleden, één dag eerder dam
hij had voorspeld. Zijn dood.
had een natuurlijke oorzaak.
vloog en een dikke rook zich ver
spreidde, werd aan allen die zich nog
aan boord bevonden, opdracht ge
geven in zee te springen, een hoogte
van 12 meter. Eerst was er enige aar
zeling. Toen, onder gejuich, dook als
eerste een luitenant-ter-zee 1ste klas
se in zee, zijn pet nog op, de rest
volgde.
Voor het eerste sedert het begin
van zijn ziekte, ruim twee maanden
geleden, heeft Z.H. de Paus Zondag
in zijn particuliere kapel weer de H.
Mis opgedragen.
De Paus heeft Zondag de Zwitserse
professor Paul Niehaus en zijn
vrouw ten afscheid ontvangen. Pro
fessor Niehaus heeft de Paus twee
maal gedurende zijn laatste ziekte
en reeds eerder een speciale behan
deling ter verjonging van het orga
nisme gegeven.
Koning Saoed van Saoedie-Arabië heeft in Cairo met president Naguib en
Luitenant-Kolonel Gamal Abdel Nasser, de Egyptische vice-premier, ge
sproken om te trachten het politieke geschil tussen beide Egyptische staats
lieden door bemiddeling op te lossen. Koning Saoed tezamen met president
Naguib, toen laatstgenoemde zijn gast een geschenk aanbood.
Volk wilde geen terugkeer der politici
De serie paleisrevoluties in Egypte is voorlopig nog niet afgesloten; sinds
Zondag is de situatie weer veranderd. Volgens de laatste berichten is pre
sident Naguib nu weer gezwicht voor op hem uitgeoefende druk en heeft
hij zijn vorig besluit, waarbij de Revolutionnaire Raad werd ontbonden,
weer ingetrokken. Aan het bewind van die Raad komt dus nu op 24 Juli
weer geen eind. Dit nieuwe besluit van de president werd door een woord
voerder van Naguib bekend gemaakt aan tweeduizend demonstranten, die
samengestroomd waren voor het paleis van de president.
RUMOERIGE DAG IN CAIRO
Het was gisteren erg rumoerig in
de straten van Cairo en Alexandrië.
Tienduizenden marcheerden door de
straten en betoogden of tegen èf voor
het bewind der militairen.
Officieren, soldaten en arbeiders
betoogden voor de Junta terwijl stu
denten en (waarschijnlijk) andere
arbeiders betoogden voor het „her
stel" van de parlementaire democra
tie.
De vloot was zelfs uitgevaren en
de bemanning der schepen had ge
dreigd niet te zullen terugkeren als
de Junta niet zou aanblijven.
Hoe groot de afkeer bij velen,
vooral de arbeiders is voor de terug
keer van vroegere politieke partijen,
bleek o.a. uit de aankondiging van
55 vakverenigingsarbeiders dat zij op
het hoofdbureau van het vakverbond
een hongerstaking zijn begonnen, cm
de regering te dwingen, dit besluit
in te trekken en toe te staan dat de
revolutionnaire Raad in werking
blijft, totdat de Engelsen de Sucz-
kanaalzone zullen hebben verlaten.
Behalve deze hongerstaking werd
door de arbeiders in de openbare
nutsbedrijven een grootscheepse sta
king voor vandaag aangekondigd ook
al als protest tegen de terugkeer van
het burgerlijk bestuur.
Sterke eenheden van de politie
staan op strategische punten in Caïro
opgesteld om tegen eventuele orde
verstoringen te kunnen optreden.
Ibn Saoed deed vergeefse pogingen
Bij de berichten uit Egypte treft
vooral het bericht dat koning Ibn
Saoed van Arabië, die zich ten tijde
van deze zoveelste gezagscrisis in
Caïro bevond, zijn vertrek tot Dins
dag heeft uitgesteld om als bemidde
laar te fungeren.
Zaterdag reeds zou hij president
Naguib en vice-premier Nasser bij
eengebracht hebben en hun verzocht
hebben hun geschillen bij te leggen.
Nasser zou hierop geantwoord heb
ben, dat de situatie hem uit de hand
gelopen was.
De koning is er dan ook niet in ge
slaagd Nasser met Naguib te verzoe-
nen.
ONZEKERHEID DUURT NOG
VOORT
Heel erg duidelijk is de situatie in
Caïro nog niet, want de verenigde
vergadering van de revolutionnaire
raad en het Egyptische kabinet is Za
terdagavond tot Maandagochtend ver
daagd en majoor Salem heeft ver
klaard, dat nog geen overeenstem
ming was bereikt.
Salem deed een beroep op de Egyp-
tenaren om onmiddellijk een einde
te maken aan de betogingen en de
stakingen. ,,Wij hebben besloten de
revolutie te laten voortduren, tot de
laatste Britse soldaat ons grondgebied
zal hebben verlaten". „Wij zijn er ze
ker van, dat de besluiten, die wij
hebben genomen en die morgen zul
len worden bekendgemaakt, alle
Egyptenaren tevreden zullen stel
len', aldus Salem.
Men heeft het Naguib blijkbaar erg
kwalijk genomen, dat hij duidelijke
toenaderingspogingen heeft gedaan
jegens de vroegere leider van de
Wafd Moestafa Nahas, die n.b. sinds
Naguib aan het bewind was, huisar
rest had. Er was zelfs een uitspraak,
waarbij Naguib een speelbal van
„subversieve" elementen werd ge
noemd.
Inmiddels heeft de militaire politie
van Caïro tegen het aanvankelijke
besluit van Naguib in het huisarrest
van Nahas gehandhaafd.
NAGUIB IN ELKAAR GEZAKT
President Naguib Is op 't vliegveld
van Cairo in elkaar gezakt toen hij
vandaag koning Saoed uitgeleide
deed.
Officieel is meegedeeld, dat, met
het oog op de toestand van de presi
dent, de gemeenschappelijke bijeen
komst van de Revolutionnaire Raad
en de burgerministers is uitgesteld
van vanochtend tot later op de dag.
De generaal is overspannen, zo
wordt meegedeeld, als gevolg van de
gebeurtenissen der laatste dagen.
Veel waarnemers geloven, dat hij
een verloren strijd voert met zijn
plaatsvervangende premier, kolonel
Nasser..
Straks concurrerende
atoomenergie
Een subcommissie van het Ameri
kaanse Congres voor kwesties om
trent atoomenergie heeft voorspeld,
dat het mogelijk zal zijn binnen tien
jaar atoomenergie te gebruiken voor
het opwekken van electriciteit voor
vreedzame doeleinden.
De commissie deed deze uitspraak
toen zij details verstrekte over een
vijfjarenplan dat 200 millioen dol
lar zal kosten voor het ontwikke
len van electriciteitscentrales die
daartoe tegen concurrerende prijzen
in staat zullen zijn.
Israëliërs overvallen
Jordaans dorp
In de afgelopen nacht hebben twee
compagniën Israëliërs een aantval
gedaan op het Jordaanse dorp Naha-
leen, waarbij negen Jordaniërs om
het leven zijn gekomen en 17 gewond,
aldus wordt uit Amman gemeld.
De twee compagnieën Israëliërs
waren ongeveer tweehonderd man
sterk en waren gewapend met mi
trailleurs, granaten en mijnen. Voor
dat zij het vuur op het dorp Naha-
leen, ten Westen van Bethlehem,
openden, hadden zij mijnen aange
bracht op de weg tussen Nahaleen
en het buurdorp Husan. Een voertuig
van het Arabische legioen is op deze
weg op een mijn gereden.
Engeland heeft, zoals gemeld, aan
geboden twee divisies van het Rijnle
ger onder bevel van de (toekomstige)
Europeese Defensie-gemeenschap te
plaatsen, waartegenover staat, dat
een deel van de strijdkrachten van
het toekomstige Epropese leger onder
Brits commando zullen komen, zo
verneemt Reuter in diplomatieke
Franse kringen.
Naar de „Telegraaf" in militaire
en regeringskringen verneemt, bete
kent dit laattse, dat het Nederlandse
legerkorps deel zal gaan uitmaken
van het Britse Rijnleger.
Het Britse aanbod om twee divi
sies onder het opperbevel van de
Franse maarschalk Alphonse Juin te
plaatsen, is bedoeld als een conces
sie aan het Franse verlangen, de band
tussen Engeland en de EDG te ver
sterken. Aan een andere wens van
Parijs, een garantie te geven, dat de
Britse troepen 50 jaar op het vaste
land van Europa zullen blijven, zal
echter niet worden voldaan.
Volgens de nog onofficiële berich
ten zullen de strijdkrachten van het
Rijnleger, die aan de EDG verbon
den worden, haar nationale „identi
teit" behouden en buiten het alge
mene integratieplan vallen.
weer l
(Geldig van Maandagavond tot
Dinsdagavond. Opgemaakt te
10 uur).
VEEL BEWOLKING.
Zwaar bewolkt en later plaat-
selijk enige lichte regen. Van-
nacht hier en daar mist. Tot ma-
tig toenemende Zuidelijke wind.
Weinig verandering in tempera- 5
tuur.
30 Maart: zon op 6.22; onder 19.09;
maan op 4.26; onder 13.58.
Het weer in Europa
weer
temp.
HELSINKI
sneeuw
0 C.
OSLO
zwaar bew.
—2
STOCKHOLM
geheel bew.
0
KOPENHAGEN
onbew.
0
LONDEN
licht bew.
3
AMSTERDAM
ihist
6
BRUSSEL
licht bew.
6
PARIJS
zwaar bew.
5
BORDEAUX
mist
5
GRENOBLE
licht bew.
2
NICE
onbew.
9
WARSCHAU
zwaar bew.
0
BERLIJN
regen
4
FRANKFORT
nevel
3
MüNCHEN
nevel
2
ZüRICH
zwaar bew.
1
GENEVE
zwaar bew.
5
LOCARNO
geheel bew.
8
WENEN
nevel
1
INNSBRUCK
zwaar bew.
o
ROME
onbew.
8
Velen willen geen stilte en rust
om zich heen, omdat zij dan de stem
van hun geweten zouden horen.
