Straaljager neergestort
Dit seizoen worden meer vertrekken
opengesteld van kasteel Keukenhof
Kleine stijging
huisbrandstof 7
Geen misbruik van
Opa Schram door bejaarde
voorgangers uitgeleid
De Eerste Kamer behandelde
Oorlog en Marine
Werkingssfeer handelsregister
wordt uitgebreid
Auteursrechten en verplichte
afname van tekstboekjes
woensdag 24 maart 1954
ut LmDSE GUURAN l
TWEEDE BLAD - PAGINA I
GUNSTIGE ERVARINGEN
De liefhebbers van an
tieke sier- en gebrniks
voorwerpen, van oude
schilderijen en andere cu
riosa, kunnen dit voorjaa
in kasteel Keukenhof hui 1
hart ophalen! Niet allee:
wordt de verzamelin:
kunstschatten uitgebreic
en veranderd, maar ook
zullen meer vertrekker
van het kasteel voor het
publiek worden openge
steld. Dit werd ons verteld
door de heer P. v. d. Lee-
de, die nu het landgoed
voor de Graaf van Lynden
beheert.
In de afgelopen weken is
men druk aan het ophan
gen, het afstoffen en het
investariseren geweest. En
kele idagen geleden zijn
nieuwe kunstschatten ge
arriveerd Deze nieuwe col
lecties hadden eertijds al
een plaats op het kasteel,
werden later in bruikleen
aan musea afgestaan, maar
komen na hun oorspron
kelijke plaatsen weer in
nemen.
In de hall met het fraaie
plafond, de achttiende
eeuwse hall-lantaarn, de
meelkisten uit de zeven
tienhonderd-en-zoveel en diverse
oude schilderijen staat nu ook een
geharnaste ridder „op wacht" in de
hoge, smalle schouw. Verder heeft
hier ook een honderden jaren oude
arreslede een plaats gevonden.
Op de trap prijken twee blauwe
Chinese potten uit de Kang Hsi-pe-
riode (pl.m. 1680) en diverse andere
interessante voorwerpen. In een rek
met oude voorladers, donderbussen
en diverse steekwapens, bevindt zich
ook een sabel, die aan niemand an
ders heeft toebehoord dan aan Napo
leon hoogstpersoonlijk.
De eetkamer zal dit jaar een voor
zes personen gedekte tafel hebben.
Het servies is van Doornik-porselein.
Torenkamertje.
In het torenkamertje met de fraaie
antieken Venetiaanse glaskroon zal
men een vitrine met oude munten en
medailles aantreffen.
In de voorname rode salon vind
men naast schitterende schilderijen
om. van de zeventiende eeuwse
schilder Miereveldt, een antiek
schaakspel en een kunstzinnig be
werkte houten slede uit de achttien
de eeuw.
Hieraan grenst de kamer, waarvan
de wanden behangen zijn met goud-
leerbehang .Fantastisch zijn de kleu
ren van deze muurbedekking en toen
de Duitsers tijdens wereldoorlog 2 op
het kasteel zaten, vonden die 't ook
zo mooi, dat ze met een mes dom weg
stukken uit het behang sneden om.
er tasjes van te laten maken voor
Frau So-und-So!
In deze kamer staan ook vier Chi
nese theebussen, die gemaakt moeten
zijn in de tijd dat de heer Jan Pie-
tersz. Coen zich naam verwierf in
Indië.
In de slaapkamer die men dan
betreedt staat naast een antieke Ja
panse lakkast een met oud-rose gor
dijnen „uitgerust" hemelbed, dat
heeft toebehoord aan Admiraal van
Krnsbergen. Men heeft hier trouwers
nog een voorwerp via de nalaten
schap van deze admiraal. De heer v.
d. Leede kan U een zuiver kristallen
vaas tonen met de inscriptie: „Van
de Luitenant Generaal Janssens aan
de Admiraal van Kinsbergen op zijn
twee en tachtigste verjaardag,
1 Mei 1817."
Vrouwelijke studenten.
Voor de rondleiding van de bezoe
kers zal men het a.s. seizoen vrouwe
lijke studenten aantrekken.
Het bezoek in de afgelopen seizoe
nen is, zo vertelde de heer v. d. Lee
de ons, zeer bevredigend geweest.
Vorig jaar was het minder, daar men
toen natuurlijk goed kon merken, dat
enkele kilometers verder ook de Flora
haar poorten open had. Wel regis
treerde men toen een opvallend groot
aantal vreemdelingen.
Vermeldenswaard is ongetwijfeld
ook, dat er nooit iets is gestolen of
beschadigd.
Het kasteel zal voor het publiek
worden open gesteld gedurende de
zelfde periode als de bloemententoon
stelling.
In verband met de egalisatie-poli
tiek, die de regering in het binnen
land voert met betrekking tot de
brandstoffenprijs, moet rekening
gehouden worden met de mogelijk
heid, dat de prijzen voor de huis
brand in de naaste toekomst een
matige stijging zullen ondergaan,
ter compensering van de grotere
stijgingen bij de industriebrandstof
fen.
GELDLENINGEN 1954: TOT 1400
MILLIOEN GULDEN.
Bij de Tweede Kamer is een ont-
werp-leningwet 1954 ingediend,
waarbij de minister van Financiën
~e*"achtigd wordt, ten laste van het
Rijk, geldleningen aan te gaan tot
een gezamenlijk bedrag van ten
hoogste 1400 millioen gulden. Deze
geldleningen dienen ter consolidatie
van een gedeelte van het schatkistpa
pier, in handen van banken.
Laxeermiddelen, maar als U
een laxans nodig heeft, neem dan
Mijnhardt's Laxeertabletten.
Veroorzaken geen gewenning en
werken zacht en zeker. Doos 65 ct.
I Advertentie)
Voetreis naar Rome
9.00 unr, het vertrek van de
„stoere Hollandse opa's" vanaf het
gemeentehuis te Driebergen.
Links, opa Schram, rechts Johan
Wilmsen. die afkomstig is uit Asten
(Noord-Brabant).
Verdediging van eigen land mag niet
worden verwaarloosd
Tijdens de gisteren begonnen de
batten over de begrotingen van Oor
log en Marine in de Eerste Kamer
werd de rij van sprekers geopend
door de heer W. C. WENDELAAR
(WD). Deze uitte zijn misnoegen
over het feit, dat onze twee nieuwe
kruisers het nog geruime tijd zon
der centrale vuurleiding en andere
belangrijke uitrusting moeten stel
len. Zij kunnen niet anders dan spe
levaren, aldus spr.; het zijn brand
spuiten zonder slangen.
De heer Wendelaar vroeg zich af
of de territoriale verdediging niet
wordt achtergesteld bij het leger
korps. Hij vreesde, dat er niet vol
gende kader beschikbaar zal zijn
voor de vijf divisies, waar de minis
ter heen wil.
Hierover bestaat, volgens spr.
grote ongerustheid. Er is nu al te
weinig beroepspersoneel. Of denkt
minister Staf het met verlofsofficie
ren klaar te spelen?
In de luchtmacht zou mr. Wende-
richtingen zijn volgens hem afge
stuit op de hoge prijzen. Kan de re
gering hierin niet financieël tege
moet komen, zoals dat ook in andere
landen gebeurt?
Gouvernementsmarine
achtergesteld.
Onbevredigend achtte de heer
Reijers het, dat het personeel van
de voormalige gouvernementsmari
ne, hoewel het een militaire status
had, nog steeds geen uitkering over
de oorlogsjaren heeft gekregen, ter
wijl de Kon. Marine over die perio
de wel is doorbetaald.
Op 1 Maart 1942 werd de gouver
nementsmarine gedemilitariseerd,
maar niet door de gouverneur-gene
raal, zodat dit bevel van de com
mandantszeemacht geen wets- en
rechtskracht heeft gekregen. De
heer Reijers drong er ten slotte bij
de minister ten sterkste op aan, dit
verzuim alsnog te herstellen.
Waar het hart vol van is....
heer C. GEUGJES (CPN)
een te kort rendement zou hebben.
Hij maakte echter enige reserve ten
aanzien van de verhouding tussen
de Marine, de Landmaoht en de
Luchtmacht. Hij vond het onjuist
dat de Tromp en het zusterschip
van de marinesterkte worden afge
voerd, omdat hij er niet van over
tuigd was, dat er niets meer met
deze schepen gedaan kan worden.
Ook de late oplevering van de vuur
leidingen voor de nieuwe kruisers
betreurde de heer Algra.
De heer Algra waarschuwde tegen
het achterstellen van de luchtmacht
bij het legerplan. Zijn fractie juicht
het stationneren van een Ameri
kaans squadron op Soesterberg toe.
De heer G. VIXSEBOXSE (CH)
begreep niet, waarom de marine
geen tweede vliegkampschip krijgt.
Hij vreesde, dat de minister teveel
vasthoudt aan het vlootplan, waar
van deze niet wil afwijken ofschoon
de wereld steeds verandert.
De heer F. C. GERRETSON (CH)
vond het een grote verantwoorde
lijkheid, die de regering op zich ge
nomen heeft door het EDG-verdrag
te ratificeren. Wij zullen er 50 jaar
aan gebonden zijn. Ernstige bezwa
ren had spr. tegen de ontkenning
van het afsluiten van een geheime
militaire overeenkomst door de re
gering, terwijl desbetreffende, be
richten en beschouwingen in de pers
wel degelijk gefundeerd zijn geble
ken.
De heer A. MOLENAAR (WD)
wist niet dat prof. Oud er op de
Boerderij bij Eindhoven platgebrand
Een Thunderjet straaljager van de vliegbasis Eindhoven is Dinsdag-avond
om tien minuten voor negenen tijdens een oefening in het nachtvliegen kort
na de start even buiten de vliegbasis Eindhoven neergestort De vlieger
kwam bierbij om het leven.
Onmiddellijk na de start op de vliegbasis Eindhoven is het toestel om
laag gestort en neergekomen op een afstand van anderhalve kilometer bui
ten het vliegveld in het buurtschap Oerle. Direct nadat het toestel de grond
had geraakt is het geëxplodeerd en in brand gevlogen. Vermoedelijk heeft
een zogenaamde tlpplank, een tank aan het uiteinde van de vleugel, de
boerderij van de landbouwer Van Roosmalen te Oerle geraakt, waardoor
de boerderij vlam vatte. De landbouwer en zijn vrouw, alsmede vier kleine
kinderen konden zich tydig in veiligheid brengen. Het vliegtuig is in de
nomid.dellijke nabijheid van de boerderij neergekomen. De brandweer van
het vliegveld vertrok onmiddellijk naar de brandende boerderij en begon
direct met het hiussingswerk. Zij werd later geassisteerd door de brandwe-
ern van Veldhoven en Eindhoven. De boerderij is niettemin practisch ge
heel uitgebrand. Twee kalveren zijn hierbij omgekomen. Het andere vee,
alsmede de inboedel kon worden gered.
Naar wij vernemen is de naam van de omgekomen vlieger Jan Doedens,
afkomstig uit Alphen aan den Rijn, die sinds enige tijd in Uden woonde.
De heer Doedens was 28 jaar en gehuwd. In de jaren na de oorlog was
Wj parachutist bij de Nederlandse strijdkrachten in Indonesië.
BIOGRAFIE DR. NOLENS.
Van de hand van de heer G. Wid-
dershoven te Venlo, oud-inspecteur
van het lager onderwijs, zal binnen
kort een biografie in drie delen over
het leven en het werk van de pries
ter-staatsman dr. Nolens verschij
nen. Hierin zijn o.m. verscheidene
redevoeringen, die in de Tweede Ka
mer door dr. Nolens zijn gehouden,
en tal van publicaties gebundeld.
MOEDER VAN TWAALF
KINDEREN VERDRONKEN.
De 50-jarige schippersvrouw F.-J.
uit Cuyk is Maandag op de Rijn on
der Arnhem overboord gevallen en
verdronken.
De vrouw die aardappels ging ha
len in het gangboord van het onder
Belgische vlag varende m.s. „Syl-
vie", bleef ergens haken, verloor het
evenwicht en sloeg overboord.
partijvergadering van de WD twij-
laar meer discipline willen zien, S voelde zich enigszins beangst over"el,over "ftsprak, of minister Staf
mpHp tpr vnnrknmino hot «m. het Nederlandse defensiebeleid, Y00^
maar kon tenslotte toch voor de I ™°esta bfkenna. dat le memorie
-1 v.5ioQT,L-r,wief van antwoord van de bewindsman
zorgen toen^ Mz!£r° dlr'"d" h'er°P
Eerste Kamer, mr. Jonkman, aan antwoorden.
sprak met de woorden: „Mijnheer De minister verzuimde zijn nieu-
mede ter voorkoming van het ont
stellend aantal vliegongevallen.
De heer HJ. DE DREU (PvdA)
zei, dat hij de ontwikkeling in Ame-
I rika met bezorgdheid gadeslaat. Het
is niet te hopen, dat Nederland eens
zal moeten kiezen tussen McCarthy
en Malenkof.
De fractie van spr. behoudt zich
nog voor zich uit te spreken voor of
tegen het vijf-divisieplan.
De heer De Dreu zou de verzeke
ring willen ontvangen, dat, ingeval flLJS
van oorlog, ook Noord-Nederland Een beperking tot drie infanterie-1 gegeven? kennelijk wil reserveren
(boven Zwolle) zal worden verde- divisies zou betekenen dat het leger voor de komende defensienota,
digd.
Ten slotte informeerde hij naar
de consequenties die de legering
van een Amerikaans squadron op
Soesterberg voor Nederland zal
hebben.
de Sovjet-Unie". Het was bij hem we legerplannen voldoende duide-
ongetwijfeld wel: „Waar het hart1 Hik en aannemelijk te maken. Is er
vol van is, loopt de mond over!" nu sprake van een zesde divisie en
De heer ALGRA (AR) verklaarde 1 een tweede legercorps of met?
dat het vijf-divisieplan van minister Spr. noemde het onaanvaardbaar
Staf logisch en efficiënt is en dat dat de minister de Eerste Kamer in-
het behoort te worden gerealiseerd, j lichtingen weigert omdat deze zijn
De Amerikaanse defensie
politiek.
De heer G. A. M. J. RUYS DE
BEERENBROUCK (KVP) vroeg
zich af, of de „new look" van de
Amerikaanse defensiepolitiek, waar
door de grootste nadruk wordt ge
legd op de strategische luchtmacht,
Nederland en andere bondgenoten
geen aanleiding geeft zich juist te
werpen op de versterking der ove
rige wapens.
H« bepleitte een machtige mari
tieme organisatie om de belangrijke
zeeverbindingen tussen de Atlanti
sche bondgenoten aan weerszijden
van de Oceaan in stand te houden
en merkte daarbij op, dat Neder
land in dit opzicht capaciteiten en
belangen heeft, die een wezenlijke
bijdrage in de maritieme sector wet
tigen.
Ook deze spr. betreurde, dat er
blijkbaar een fout gemaakt is in .de
planning voor de nieuwe kruisers,
waardoor deze nog lange tijd hun
vuurleidingsapparatuur moeten mis
sen.
Vliegers laten meebetalen....
In verband met de veelvuldige
vliegtuigongevallen stelde spr. voor,
in gevallen van onachtzaamheid de
betrokken vlieger zelf te laten mee
betalen in de kosten der materiële
schade. Hij meende, dat een derge
lijke algemene maatregel preventief
zou werken.
Jhr. Ruys meende te weten, dat
het kabinet zijn instemming heeft
betuigd met de resultaten van mi
nister Staf s reis naar de V.S.
Ten slotte pleitte spr. voor de aan
vaarding van het vijf-di visieplan
mits dit financieel te verwezenlij
ken is.
Ongerustheid over defensieve
uitrusting.
De heer J. REIJERS (CH) toon
de zich niet gerust over de mede
deling van de minister, dat het nog
enige jaren kan duren voordat on
ze strijdkrachten de beschikking
krijgen over de modernste wapens
en uitrusting. Amerikaanse off
shore-orders aan
Registratie van
markthandel
ontwikkeling van de koop- en pacht
prijzen voor boerderijen en cultuur
land. Daarbij maakte de minister ge
wag van een overzicht van alle ver
pachtingen na December 1953 waar-
De Tweede Kamer heeft gisteren uit volgens hem bleek, dat de verho-
het wetsontwerp tot wijziging van de gingen vrij redelijk waren. Zo nodig
handelsregisterwet zonder hoofdelij
ke stemming aangenomen, nadat
staatssecretaris Veldkamp een aantal
amendementen van de heer Hooij (K.
VP.) had overgenomen of daartegen
geen overwegend bezwaar had ge
maakt.
Overgenomen werd het amende
ment om de kamer van koophandel
en fabrieken in Den Haag aan te wij
zen voor inschrijving van onderne
mingen die een permanente vesti
gingsplaats hebben binnen het gebied
van een bepaalde kamer. Evenzo het
amendement waarbij de wet niet van
toepassing wordt verklaard op on
dernemingen waarin uitsluitend
straathandel is de vorm van venten
wordt uitgeoefend voor zover niet bij
algemene maatregel van bestuur an
ders is bepaald. In het oorspronkelij
ke ontwerp werd de wet niet van toe
passing verklaard op markthandel,
straathandel of handel te water. Het
amendement-Hooij, vastleggend dat
de minister van economische zaken
met de uitvoering van de wet is be
last, werd aangenomen met 50 tegen
24 stemmen. Tegen verklaarden zich
de P.v.d~A. en de CP.N. Staatssecre
taris Veldkamp had het niet nodig
geoordeeld dat de minister van eco
nomische zaken uitdrukkelijk werd
genoemd.
Het ontwerp tot wijziging van de
handelsnaamwet met handhaving van
de bezettingsmaatregel tot uitbrei
ding van de handelsnaamwet, werd
goedgekeurd.
Minister Mansholt beantwoordde
ten slotte een interpellatie van de
heer Engelbertink (K.V.P.) inzake de
Varkenspest is gisteren gecon
stateerd bij de veestapel van G.
Men tink te Hengelo (Gld.). Dertig
varkens worden afgemaakt en de ca
de Artillerie-in- davers vernietigd.
zou de minister ingrijpen óm arbei
ders die een landelijke woning met
enige cultuurgrond hebben gehuurd
te beschermep tegen huurprijsverho
gingen welke belangrijk boven 41
procent van het vooroorlogse peil uit
gaan.
De Tweede Kamer komt vanmiddag
opnieuw bijeen. Dan wordt ook be
slist over een interpellatie-aanvrage
van de heer Gortzak. Deze wil ver
zoeken alvast enige punten uit het
rapport van de SER over de ouder-
domsverzekering in te voeren.
Gistermorgen om negen uur zijn
de 67-jarige Schram uit Driebergen
en de 71-jarige J. A. L. Wilmsen uit
Ast (N.-Br.). gestart voor hun wan
deltocht van meer dan 3000 km. heen
en terug naar Rome. Beide wande
laars hadden een band om de arm,
waarop stond „HollandRome V/V,",
met daaronder de kleuren van de N#*
derlandse vlag.
Hun bagage hadden bij in een wa
gentje gepakt, dat van dezelfde em
blemen was voorzien. Bij het ver
trek was mede het echtpaar Deuss
uit Zeist aanwezig, dat vorig jaar
een voetreis naar Rome maakte en
per vliegtuig terugkeerde. Mevr.
Deuss verzekerde, dat ze best ook
aan deze tocht mee zou willen doen.
Vele familieleden van de wande
laars waren present om afscheid te
nemen. Opa Schram had nauwelijks
tijd om alle formaliteiten af te wach
ten; hij haalde in het gemeentehuis
het eerste stempel voor zijn cahier,
dat hij op elke pleisterplaats hoopt
te voorzien van een dergelijk waar
merk. Hij hoopt, dat de 3000 km. er
op zit voor de Vierdaagse begint.
Dan wil hij ook daaraan deelnemen,
voor de veertiende keer. Gisteren be
reikte de twee tippelaars Wagenin-
gen.
Vestigingswet bedrijven
1954 afgekondigd
In het Staatsblad van heden is de
Vestigingswet Bedrijven 1954 afge
kondigd; zij zal op een nader door de
Kroon te bepalen tijdstip in werking
treden.
Deze wet dient tot vervanging van
de Vestigingswet Kleinbedrijf 1937.
Terwijl de vestigingswet kleinbe
drijf 1937 alleen betrekking heeft op
detailhandel, ambacht en kleine nij
verheid, kan de nieuwe vestigingswet
van toepassing worden verklaard op
alle bedrijven, met uitzondering van
de landbouw, de visserij, het bank
bedrijf, het verzekeringsbedrijf en
het vervoersbedrijf. Op verzoek van
het bedrijfsleven kunnen bij een ves-
tigingsbesluit eisen worden vastge
steld; deze kunnen slechts betrekking
hebben op- credietwaardigheid, han
delskennis en vakbekwaamheid.
Zodra de Vestigingswet Bedrijven
1954 in werking zal zijn getreden,
bomt het besluit algemeen vesti
gingsverbod kleinbedrijf 1941 ter
stond te vervallen. De op de vesti
gingswet kleinbedrijf 1937 gebaseer
de vestigingsbesluiten, alsmede de
krachtens het organisatiebesluit voed
selvoorziening 1941 tot stand geko
men erkenningsreglementen en de
regelingen betreffende vestiging als
makelaar, betreffende het uitoefenen
van het bedrijf van tussenpersonen
in onroerende goederen en dat van
veilinghouder en het houden van
veilingen blijven echter voorshands
van kracht.
BURGEMEESTER REDDE EEN
KIND.
Burgemeester J. A. Teenstra van
't Zand heeft Maandag een vijfjarig
kind gered. De burgemeester werd
door zijn echtgenote gewaarschuwd,
dat er vermoedelijk een kind in de
sloot voor het huis lag, omdat er een
haarlint boven het water uitstak.
Enkele kleuters stonden bij de plaats
te huilen.
De heer Teenstra begaf zich onmid
dellijk naar de sloot en wist het meis
je te redden.
Grevenbicht bepaalt
de data van congres
Naar de initiatiefnemer tot het
'houden van het wereld vrij gezellen-
congres, de heer G. Greyn, mededeelt,
is Maandagavond besloten het we-
reldvrijgezellencongres 1954 te hou
den van 17 tot en met 21 September
aanstaande.
De sluiting van de inschrijvings
termijn is uiterlijk 15 Augustus.
In een onbewaakt ogenblik is het
lj^-jarig zoontje van de familie Phi-
lips-de Reuver, spelenderwijs in de
tuirtvijver terechtgekomen en ver
dronken.
Het eerste kievitsei in Friesland
is gisteren onder Jelsum bij Leeu
worden gevonden. Het zal aan de
commissaris der Koningin gezonden
worden.
TONEELVERENIGING IN ONGELUK
De vraag, of een toneelvereniging na betaling van het verschuldigde op-
voeringsrecht voor een toneelstuk ook verplicht is tekstboekjes te kopen,
is gistermorgen door 't gerechtshof te Amsterdam bevestigend beantwoord.
De amateurtoneelvereniging „Cicero" te Nieuwe Niedorp heeft op 25 No
vember 1951 een uitvoering gegeven van de Nederlandse bewerking van
het oorspronkelijk Amerikaanse toneelstuk „Een man in burger". „Cicero"
betaalde de uitgever te Alkmaar het verschuldigde auteursrecht, doch leende
de tekstboekjes uit de bibliotheek van de Nederlandse Amateur Toneel Unie
(Natu). De uitgever ging hiermede niet accoord en stelde, dat aan de ver
lening van het opvoeringsrecht ook de voorwaarde tot afneming van de
tekstboekjes is verbonden. De officier van justitie requireerde tot vrijspraak,
doch de rechtbank in Alkmaar veroordeelde drie bestuursleden tot de
principiële boete van een gulden en de vereniging tot betaling van acht
gulden aan de uitgever, zijnde de gederfde inkomsten van de niet verkochte
tekstboekjes.
De bestuursleden gingen in hoger beroep. De procureur-generaal was van
oordeel, dat een uitgever voorwaarden kan stellen en dat de toneelvereni
ging zich in het onderhavige geval hier niets van had aangetrokken. De
procureur-generaal vroeg derhalve bevestiging van het vonnis van de
rechtbank. Overeenkomstig zijn eis heeft het hof vanmorgen arres gewe
zen en tevens „Cicero" veroordeeld tot betaling van de gerechtskosten in
eerste en tweede instantie, tezamen 75 gulden.
