S)e CcidóeSoti^cmt 10 Nette Jongelieden Washington legt Moskou concreet atoomplan voor Gebaseerd op Eisenhowers voorstel H* Vader voor het eerst aan het venster De „dochters van de Nijl" eten weer Mao klaagt geen steen, want hij ziet er wel een been in! Londen maande tot kalmte Aanslagen in kanaalzone Mita&flima uit zijn puinen hemezen Directeur? C. M. v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. ZATERDAG 20 MAART 1954 45ste JAARGANG No. 13148 KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN BUREAUX: PAPENGRAUHT 32 Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w., f 2.15 p mnd„ f 6.40 p. kwart. Franco p. p. f 6.80 - Advertenties: 15 et. p. man. Telefoontjes f 1.50 ONMIDDELLIJKE VERGELDING DEARL HARBOUR zit de Ameri- kanen nog steeds dwars. Toen de Japanners overgingen tot deel neming aan de wereldoorlog, over vielen zij zonder enige voorafgaande waarschuwing of oorlogsverklaring de Amerikaanse vloot, welke in de haven van Pearl Harbour lag, en buitten daarmee het element der verrassing op de meest onscrupuleuze manier uit. De eerste klap is altijd een daalder waard, zo dachten zij en zij begonnen de oorlog alvast met een flink voordeeltje. Tenslotte heeft het hun de overwinning niet bezorgd, maar een voorsprong hadden zij on getwijfeld. Het uitbuiten van het element der verrassing zal in een eventuele toe komstige oorlog een grotere rol gaan spelen dan het ooit gedaan heeft. Nu er zulke vernietigende wapens be staan als atoombommen en water stofbommen, is het duidelijk, dat als één land zo misdadig zou zijn om zonder enige voorafgaande waar schuwing ineens een grote 0 massa atoom- of waterstof bommen op z'n niets vermoe dende tegenstander uit te strooien, deze daad hoe misdadig ook I een enorme voorsprong zou geven. Dat is het grote gevaar, dat een voor-1 raadje atoombommen in de handen I van een minder scrupuleuze rege-1 ring oplevert, dat men n.l. sterk in de verleiding kan komen „het eens te proberen". Tegen dat gevaar is natuurlijk; geen kruid gewassen, tenzij men erin i slaagt, de atoombom geheel te eli mineren uit de oorlogvoering; maar dat zal nog wel even aanlopen. Het enige, wat men er op het ogen blik tegenover kan stellen, is de uiterste waakzaamheid en de uiterste paraatheid. Amerika heeft juist dezer dagen op twee manieren gewaarschuwd te- I gen mogelijke heimelijk gekoesterde plannen om overvallen te plegen. Op de eerste plaats heeft Amerika officieel bekend gemaakt dat het thans waterstofbommen gereed voor gebruik heeft, en dat de ontploffing, welke op 1 Maart jl. op de atol Eni- wetok als proef heeft plaats gehad, een waterstofbomontploffing is ge weest. Zelfs is bekend geworden, dat de kracht van deze waterstofbom drie a viermaal zo groot is geweest als de deskundigen verwachtten. En de invloed van de explosie heeft zich ook blijkbaar verder uitgestrekt dan men voor mogelijk had gehouden; dat hebben die Japanse vissers onder vonden, die met zware brandwonden zijn thuis gekomen, omdat zij ver zeild waren geraakt in een regen van radioactieve as buiten de als gevaarlijk bestempelde zone. De vis sen, welke zij meebrachten, waren eveneens dodelijk radio-actief. Een sprekender bewijs voor de enorme uitwerking van dit moderne oorlogs tuig is moeilijk denkbaar. Op de tweede plaats hebben Dulles en Eisenhower er geen twijfel over laten bestaan, dat Amerika bij wel ke aanval ook zowel op zichzelf als op zijn bondgenoten onmid dellijk zal reageren, zonder eerst een bespreking in het Congres af te wachten. PRESIDENT EISENHOWER is be- voegd, zonder noodzakelijkerwijs eerst het Congres te raadplegen, een vergeldingsactie op grote sqhaal te gelasten, indien het gebied der Ver. Staten of van hun bondgenoten zou worden aangevallen. Aldus heeft Dulles dezer dagen op een perscon ferentie gezegd. En de president is hem de volgen de dag bijgevallen door aan deze verklaring nog toe te voegen: Elke president die niet onmiddellijk maat regelen neemt om een aanval op de Verenigde Staten af te slaan, onver schillig of het Congres af of niet be schikbaar is om formeel de oorlog te verklaren, verdient te worden op gehangen. Het is nl. het recht van het Con gres om oorlog te verklaren, ,-,maar, zegt president Eisenhower, stelt u voor, dat mij op dit moment rappor ten bereiken, dat vijandelijke vlieg tuigen onderweg zijn om ons grond gebied te bombarderen. Niemand zou mij van schuld kunnen vrijplei ten, indien ik niets deed en wachtte, tot het Congres de toestand zou heb ben bestudeerd. Indieil iemand wordt aangevallen, dan wacht hij niet op een politie-ogent, maar tracht zich zo goed mogelijk uit de situatie te redden en er het leven af te bren gen." Dat is taal, welke een andere hou ding waarborgt dan Amerika bij het begin van de eerste en ook van de tweede wereldoorlog aannam. Bij het begin van de eerste wereldoorlog was het lang niet zeker, of Amerika mee zou doen, integendeel, het was waarschijnlijk dat dit niet zou ge beuren. En toen Hitler de tweede wereldoorlog ontketende rekende hij er eveneens vast op, dat Amerika zich afzijdig zou houden. Maar in beide gevallen duurde het een ge ruime tijd voordat de stemming in het Congres voldoende was aange- warmd om tot een oorlogsverklaring te kunnen overgaan. Dit is nü niet meer nodig, wanneer er een aanval wordt gepleegd. Iedere agressor in spe kan er nu rekening mee houden, dat de volle oorlogsmacht van het Amerikaanse leger onmiddellijk in werking zal worden gezet, zodra of wel Amerika zelf, ofwel een der bondgenoten waartoe ook Neder land behoort als deelnemer aan het Internat, atoombank voor vreedzame doeleinden De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, John Foster Dulles, heeft de Sowjet-ambassadeur te Washington Zaroebin gisteren een „con creet plan ter bevordering van de vreedzame ontwikkeling en gebruik van de atoomenergie overhandigd", zo maakte het Amerikaanse State Depart ment gisteravond bekend. Dit plan, dat in grote trekken het voorstel volgt, dat president Eisenho wer in een recente redevoering voor de Verenigde Naties ontvouwd heeft, is opgesteld in overleg met andere betrokken bevriende mogendheden. Het Amerikaanse departement van Buitenlandse Zaken deelde voorts mede dat ook de Sowjet-regering zekere voorstellen aan de Verenigde Staten heeft voorgelegd in verband met het algemene onderwerp van atoomkwes ties. Deze voorstellen zijn onmiddellijk in studie genomen. AAN ZAROEBIN OVERHANDIGD. Tijdens een bijeenkomst, die vijf minuten in beslag nam, overhandig de Dulles het plan aan Zaroebin. Men neemt aan dat de Sowjets in hun voorstel aandringen op een interna tionaal verbod van atoomwapens. Het plan, dat aan Zaroebin is voor gelegd, bevat een gedetailleerd pro gramma voor het uitwerken van de voorstellen, die vorming van een in ternationale atoombank beogen, on der supervisie van een wereldorga nisatie voor atoomenergie. De voornaamste punten van het Amerikaanse voorstel zijn: 1. Dat Amerika, de Sowjet-Unie en andere atoomproducerende landen, zoals Frankrijk en Groot-Brittannië gezamenlijk een internationaal bu reau voor atoomenergie oprichten; 2. dat ieder van de betrokken mo gendheden een deel van zijn ura- niumvoorraad en andere atoomma terialen inlevert bij een atoombank, die onder controle van het interna tionale bureau zal staan; 3. dat het bureau verantwoordelijk zal zijn voor het opslaan en bewaren van deze voorraden en eventuele aanslagen van vijandelijke mogend heden op deze voorraden zal voor komen 4. dat het bureau gemachtigd is de atoomgeleerden uit de gehele wereld te mobiliseren, ten einde het gebruik van atoomenergie voor opwekking van electriciteit te ontwikkelen in landen waar gebrek is aan kracht bronnen; 5. dat het bureau tevens het recht heeft de atoomgeleerden van de ge hele wereld bijeen te roepen voor de ontwikkeling van atoomenergie voor andere vreedzame doeleinden. Uit de bekendmaking van het Sta te Department blijkt dat de atoom besprekingen thans definitief van de voorbereidende fase in de essentiële fase zijn overgegaan. In het kort ge zegd, Amerika en Rusland praten niet langer over de wijze van onder handelen, maar hebben thans beslo ten het probleem zelf aan te snijden. Voorjaarszon scheen over St. Pietersplein Voor de eerste maal sinds zijn lang durige ziekte hebben gisteren de ge lovigen, die zich op het St. Pieters plein bevonden, gedurende enkele ogenblikken de H. Vader kunnen zien. Inderdaad heeft de H. Vader zich enige ogenblikken voor een der vensters van zijn particuliere ver trek vertoond en de apostolische ze gen gegeven aan 50.000 bewoners der Alpen en Romeinen, die zich op dat ogenblik op het door de voorjaarszon beschenen St. Pietersplein bevonden. De Paus was in het wit gekleejl en had een schoudermanteltje om. Tot grote vreugde ontdekten de bezoekers voor het raam plotseling de silhouet van deze man, die meer dan 2 maan den lang zijn kamers niet had kun- Historie wordt gesloopt De 2450 km lange Chinese muur, het grootste bouwwerk welke ooit door mensenhanden gemaakt is zal op bevel van de Chinese dictator worden afgebroken. De stenen zul len worden gebruikt voor woning bouw. Of deze stenen welke voor een groot deel van graniet zijn, nog ge schikt zijn om er woningen van te bouwen, wordt niet vermeld. In ieder geval zijn zij al zeer oud, want ongeveer 2200 jaar geleden werd on der Keizer Tsinhoangti met de bouw van dit geweldige werk begonnen, welke dienen moest om het land met zijn 1553 steden, voor invallen van de dappere maar oorlogszuchtige Oost Turkse, Tartaarse en Mongool- j se nomadenvolken uit het Noorden te beschermen. Niet minder dan 1400 jaren, zag men dan ook kans om elke vijand voor de muur te houden, totdat het de barbaren na een strijd van 30 ja-1 ren in 1280 gelukte er overheen te komen. Dat dit niet gemakkelijk was, laat zich begrijpen, als men weet, dat de mijur op de meeste plaatsen een hóogte van 16.50 m. heeft, onderaan 8 a en bovenaan 5 m. dik is. i Bovendien vindt men op regel- 1 matige afstanden wachttorens, die maar liefst 12 m. boven de muur uit- steken. Men heeft wel eens berekend dat i men met de stenen welke aan deze muur verwerkt zijn, een muur van 3 m. hoog en 1 m. dik om de eve naar zou kunnen bouwen. Ook is door een geleerde omstreeks 1800 uitgerekend, dat in die tijd meer stenen aan de muur verwerkt zijn dan in alle bouwwerken van Enge- land tezamen. i Voor de moderne oorlogvoering, waar Mao nu wel een beetje kijk op zal hebben, heeft de muur geen en kele strategische waarde meer. Zo zal er een van de wein'ge we reldwonderen verdwijnen, van welks bestaan men eerst in de 14e Eeuw hier in het Westen bekend was. Eisen zullen overwogen worden De hongerstaking is afgelopen voor Doria Shafik en de zeven andere „dochters van de Nijl", die streden voor het recht der Egyptische vrou wen op een plaats in de Grondwetge- vende Vergadering, welke in Juli ge- kozen wordt. De acht vrouwen hebben besloten, weer gewoon voedsel tot zich te ne men, nadat Egypte's president Na- guib haar de verzekering had gege ven, dat haar eisen „door de bevoeg de instanties terdege in overweging genomen zullen worden." Het was overigens een critieke dag gisteren: Doria Shafik (36) en haar medestrijasters, die tijdens het vas ten althans wat vruchten-limonade j hadden gedronken en enkele injecties met vloeibare vruchtensuiker onder gaan, hadden aangekondigd „van nu af aan alleen water te zullen drin ken". Zij meenden tot deze verscherping van de strijd te moeten overgaan, omdat zjj eergisteren uit het gebouw van de Egyptische persvereniging, waar zij sinds vorige week vertoef den, waren overgebracht naar een ziekenhuis. Juist een dag tevoren had een Amerikaanse vrouwelijke journalist een nieuw verzoekschrift van de dochters van de Nijl doorgegeven naar president Naguib. En diens ant- j woord werd bevredigend genoeg ge acht om de hongerstaking te beëin- I digen. De vrouwen zullen nu geleidelijk weer aan normaal voedsel gewend worden, en op z'n minst tot Maan dag in het ziekenhuis blijven. nen verlaten. Gedurende een paar minuten begroette de Paus de pel grims. Toen Hij Zijn apostolische Ze gen gaf knielden allen op het plein neer. Velen konden hun tranen niet weerhouden. Wat de mensen het meest getroffen heeft, is de simpele manier, waarop de H. Vader Zijn zegen gaf, een ma nier, die zozeer verschilde van de wijze, waarop hij dat vroeger deed. Toen de Paus voor het venster ver scheen, zwaaiden aanwezigen met hoe den en vlaggen hetgeen deze gebeur tenis nog bijzonder indrukwekkend maakte. Deze ontmoeting is voor de Paus zelf ook zeer verheugend ge weest, die sedert het begin van Zijn ziekte geen dag voorbij heeft laten gaan zonder er Zijn diepe teleurstel ling over uit te drukken, dat Hij de gelovigen, die naar Rome kwamen, niet meer kon ontmoeten. Bij Annapolis in de Amerikaanse staat Maryland is Zaterdagochtend vroeg een militair vliegtuig neerge stort en in brand gevlogen. Gevreesd wordt, dat alle 18 inzit tenden van het vliegtuig, 12 passa giers en zes bemanningsleden, om het leven zijn gekomen. De lijken van de slachtoffers lig gen verspreid over een groot gebied in een bos, waarin het transportvlieg tuig neerstortte. WEER OP VRIJE VOETEN. Eén van de bij de razzia in Suka- bumi aangehouden Nederlanders, na melijk de heer Metzger, is inmiddels weer op vrije voeten gesteld. m/ Geschoolde Vaklieden vinden overal ter wereld goed betaald werk kunnen zich bij ons kosteloos bekwamen tot Textiel-vak- man, volgens de voorschriften van de Nijverheidsonder wijswet. 7593 Inlichtingen geeft onze Afd. Personeelszaken. De Britse minister van Staat, Sel- wijn Lloyd, heeft Vrijdag de ambas sadeurs van Israël en Jordanië ont boden en bij hen afzonderlijk er op aangedrongen, dat hun landen zelfbe heersing zullen tonen na de aanval op de Israëlische bus bij de grens van Jordanië. Lloyd zou de nadruk hebben gelegd op de noodzakelijkheid om elke han deling te vermijden, welke de vrede in het Midden-Oosten in gevaar zou kunnen brengen. Israël heeft Vrijdag een Jordaans aanbod geaccepteerd tot hulpverle ning bij de opsporing van de moorde naarsbende. De Jordaanse stafchef, de Britse ge neraal Glubb Pasja,, had aangeboden Jordaanse spoorzoekers te zenden om het spoor van de bende te helpen vol gen. Het aanbod was gedaan door be middeling Van de voorzitter van de gemengde Israëlisch-Jordaanse wa penstilstandscommissie. In de zóne van het Suezkanaal zijn gisteren drie aanslagen op Engelsen gepleegd. Daarbij is een Britse offi cier om het leven gekomen. De toe stand in de zóne wordt steeds meer gespannen. De Britse ambassadeur Stevenson heeft bij de Egyptische regering ge protesteerd. De Britse troepen heb- ge nmaatregelen genomen om aan alles het hoofd te kunnen bieden. Noord-Atlantisch Pact wordt aan gevallen. De betekenis van de uitspraken van Eisenhower en Dulles is vooral gelegen in de preventieve werking, welke ervan uitgaat. Er is op het ogenblik geen enkel land, dat zich de weelde veroorloven kan zo'n ge duchte macht als die van Amerika tegen zich te krijgen. Het lijkt ons een veilig gevoel voor West-Europa. Alleen de Fransen sputteren een beetje en zijn niet zo heel erg en thousiast omtrent die onmiddellijke vergeldingsmaatregelen. Parijs wil liever eerst wat overleg plegen. Dit g^ldt dan natuurlijk wanneer Frank rijk niet rechtstreeks aangevallen wordt, doch het wel rechtstreeks of zijdelings betrokken wordt in de ver geldingsmaatregelen. Het komt ons voor, dat het Krem lin hier een goedkeurend knikje geeft in de richting van Parijs. De wederopbouw van Hiroshima, de eerste stad in de wereldgeschiedenis, welke door een atoombam zo goed als geheel werd vernield, gaat gestadig voort. De bevolking, die met een kleine honderdduizend doden ver minderde na de atoomaanval, bedraagt op het ogenblik alweer 300.000. Een van de merkwaardigheden van de wordende stad is de aanleg van een verkeersader met een breedte van niet minder dan 100 meter. De verkeersweg doorsnijdt de stad van Oost naar West, zij krijgt een lengte van een kleine vier kilometer. HOE wordt Het weer? (Geldig van Zaterdagavond tot Zondagavond. Opgemaakt te 10 uur). Veranderlijke bewolking met op de meeste plaatsen droog weer. Weinig wind. Weinig ver andering temperatuur. 20 Maart: zon op 6.45; onder 18.52; maan op 20.25; onder 6.31. 21 Maart: zon op 6.42; onder 18.54; maan op 21.34; onder 6.45. Afnemende wind Het K.N.M.I. deelt mede: Boven de Oostzee en West-Europa bevindt zich een hogedrukgebied, dat met koude lucht is gevuld. In de Oostzee-landen heeft het vannacht plaatselijk meer dan 5 graden gevro ren. Tussen de Azoren en Spanje ligt een hogedrukgebied, dat uit warme lucht bestaat. Tussen deze twee maxi ma ligt een Oceaan-depressie, die Vrijdagavond bij Ierland aangeko men, in de richting van Noord-Frank rijk afboog en tegelijkertijd begon op te vullen. Het gevolg hiervan was, dat de winden in ons land naar Ooste lijke richtingen krompen, zodat kou de lucht zich in het Noorden van het land kon handhaven. In Groningen was de temperatuur vanmorgen slechts 3 graden boven nul, terwijl Zuid-Limburg 11 graden meldde. Ook morgen blijft het Zuiden van het land een bevoorrechte positie in nemen, wat de temperatuur betreft. De depressie in Noord-Frankrijk vult snel op, zodat de regenkansen klein zijn. Het weer in Europa weer temp. OSLO geheel bew. -5 C. STOCKHOLM zwaar bew. -5 KOPENHAGEN zwaar bew. 0 LONDEN zwaar bew. 8 HELSINKI zwaar bew. —7 AMSTERDAM zwaar bew. 8 BRUSSEL regen 8 PARIJS zwaar bew. 8 BORDEAUX zwaar bew. 11 GRENOBLE regen 9 i> NICE zwaar bew. 10 WARSCHAU nevel 0 BERLIJN zwaar bew. 0 FRANKFORT nevel 8 MüNCHEN nevel 6 ZURICH regen 5 GENèVE regen 8 LOCARNO regen 5 WENEN nevel 3 INNSBRUCK nevel 5 ROME zwaar bew. 11 Korreltje Het is geen grote ziel, die nimmer vermag vergiffenis te vragen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1954 | | pagina 1