Zuidafrikaanse journalistenvrouw steekt loftrompet over Nederland Minister Staf: „Ongevallen bij luchtmacht baren zorg'1 Productschappen voor landbouw K Bruidje bracht grote reeks diefstallen aan het licht Verse vis uit verre wateren Hond vergaste zich zelf Douglas' roman »De Mantel« verfilmd Hoopvol begin van de cinamascope DONDERDAG 11 FEBRUARI 1954 DE LEIDSE COURANT TWEEDE BLAD PAGlNA 1 „Ons word bedien met geurige swart koffie" In de maand October van het vorig jaar bezocht een gezelschap Zuid afrikaanse journalisten ons land. Bij hen bevond zich de heer J. J. Kruger hoofdredacteur van „Die Transvaler", die vergezeld was van zijn vrouw. Nederland heeft op mevr. Kruger klaarblijkelijk diepe indruk gemaakt, want dezer dagen heeft zij in een radiopraatje aan de Zuidafrikaanse da mes enkele indrukken gegeven over haar bezoek aan Nederland. Nadat zij haar aankomst in ons land op „die Lughawe" heeft verteld zei zij: „En watter blomme staan daar op die tafels gerangskikou be kende soorte, angeliere en rose, prag angeliere uit die broeikaste van Hol land, rooi, rooskleurig, donkerbloupers en wit met ligrooi gespikkel. Die donkerrooi roosknoppe is so fris soos bij ons vroeg in die oggend wanneer die dou nog op hulle blink" mevrouw Kruger ook nog aandacht aan de slagerswinkels (slaghuis): „Agter 'n groot venster is 'n lang bree rak, so breed soos 'n tafel en daarop de vleis uitgestal, in stukkies van klein tot groot Dis beesvleis, skaapvleis, varkvleis en kalfsvleis, dis kotelette, rugstukkies, bladstuk kies, stertstukkiies, dun lende, dik lende, borsstukkies, nabors en punt- bors ribstukken fyn rib, dik rib en onderrip alles so buitengewoon netjies verwerk aan stukkies dat hulle sommer so van die slaghuisrak af in die pot kan gaan. Bo teen die venster pryk oik 'n kienniisgewing potgereed. Voor dat Sinterklaasaand, Kers feest, Nu we jaar, of ander groot fees dae gevier word, maak ook die slag- „NIE TEE NIE" Maar ook onze koffie is niet aan haar aandacht ontsnapt, want zij vertelde haar luisteraars: „Ons word bedien met geurige, swart koffie, nie tee niet, en herlike vers room, nie melk nie. Suikerklontjes, elke klont- jie keurig toegevou, moet die koffie versoet. Vir ons smaak is twee klontjes 'n bietje min in so 'n sterk kopje koffie, maar ons gashere en gasvrouwe neem niks meer nie, soms selfs net een klontjie." „Flink tafelbediendes". Haar eerste maaltijd gebruikte zij toen in Rotterdam, en deze zal zij niet licht vergeten, zo merkte zij verder op. „Flink en opgeleide tafel bediendes, natuurlik almal blankes en intelligente, bescaafde mense, staan gereed om te bedien. Wat 'n plesier is al die netheid en keurig heid. Haring beveel hulle aan, na tuurlik ja vers haring. Ons boere- mense het nie veel aan die klein rou vissies nie, maar met 'n bietjie suur- lemoensap (citroensap) sal dit wel gaan. Op die slaaiskottels is skyfies suurlemoen in blink suurlemoen- knypertjies ingepas. In plaas van die skyfies met die hand te neem, word dit in die kuypertjie gehanteert; die twee kante daarvan op mekaar ge- druk en die sap uitgep 'n druppeltjie te mors." As die knapste boerevrou". Het gezelschap heeft a la carte" gegeten en mevrouw Kruger be schreef de „vleisgeregte" als volgt: „Boer vroue weet hoe om vleis gaar te maak en in boerehuise word daar lekker vleis geëet. Maar een ding is seker, die vleis in Holland is prima en die Hollandse koks maak dit seer seker net so lekker gaar as die knap ste boerevrou. Selfs 'n lappie kalfs vleis, waarna ons in ons eie land eintlik nie -sal kyk nie, word daar buitengewoon lekker bedien met sy bootergebraaide omhulsel van vars krummels en geurige kruie. By daardie eerste ete was die keuse vir ons nagereg aarbeie, die grootste en lekkerste aarbeie wat ons nog ooit geëet het. Hulle was tot die uiterste toe sappig uitgeswel, seker alleen soos dit in broeikaste kan gebeur en met die diep aarbeiblos rondomtalie op die vrug. Dis nie net 'n tikkie suiker wat liggies oor jou bordje vol ge- strooi word nie, maar groot lepels vol versiersuiker en daarna styfge- klopte room kwistig bedien. „Op laas die kaas". Op laas kom dan nog kaas. Verhoogde salarissen van ministers Tot f30.000 De grondsalarissen van de minis ters en staatssecretarissen blijken reeds met ingang van 1 Januari te zijn verhoogd tot resp. 30.000 en 24.600 per jaar. Tot nu toe bedroegen de basisbe dragen (exclusief eventuele kinder bijslagen)) ƒ24.000 en ƒ20.000 per jaar. Het desbetreffende besluit, dat tot dusver vrijwel onopgemerkt is ge bleven, is vervat in een Koninklijk Besluit van 11 December j.l., waarin mèt de salarisverhoging voor de hoogste burgerlijke ambtenaren, de z.g. topfunctionarissen, de salarisver hoging voor ministers en staatssecre tarissen is afgekondigd. De desbetreffende suppletoire be grotingen moeten nog bij de Tweede Kamer worden ingediend. Mr. dr. E. W. Catz schrijft ons: Zuiver staatsrechtelijk gezien en formeel, moet grif worden erkend, dat de regering gerechtigd is een nieuwe loonronde van topfunctio narissen te doen ingaan. Artikel 72, alinea 1, van de huidige Grondwet luidt: „De Koning heeft het opper bestuur van de algemene geldmidde len. Hij regelt de bezoldiging van alle colleges en ambtenaren, die uit 's Rijks kas worden betaald". Twee arresten van de Hooge Raad HBHHHBP der Nederlanden, resp. in 1926 en huise 'n speciale geleentheid daar-1 1927 gewezen, hebben ondubbelzin- van om hul vensters te versier. Uit nig vastgesteld, dat de Kroon aan dit harde wit vet word allerlei prentjies Grondwetsartikel de bevoegdheid gesny, ingekleur en uitgestal. Dis a? ontleent de algemene salarisregeling, 't ware panele en modelleerwerk en wortelend in het Bezoldigingsbesluit „beenhouwerk" wat 'n mens dan in Burgerlijke Rijksambtenaren, te wij- die slaghuise sien". zigen. voorgesteld „De luchtvaartongevallen zijn in vele landen welhaast een nationaal gevaar van de eerste orde gewor den", zei minister Staf Woensdagmor gen bij de installatie van de Raad van advies inzake Luchtvaartonge vallen bij de Koninklijke Lucht macht. Deze raad bestaat uit res.-gen.-maj. vl. W. C. J. Versteegh, voorzitter, gen.-maj. vl. wn. J. L. Zegers en gen.-maj. b/d. prof. dr. ir. G. Otten, leden, terwijl gen.-maj. vl. (b.d.) S. j Manten er als secretaris aan is toe- gevoegd. De raad heeft tot taak de j minister en de chef van de lucht- j machtstaf van advies te dienen. „De opbouw van de luchtmacht, vooral met straaljagers, moet geschie den in een geforceerd tempo", aldus de minister, „en het vraagstuk van de ongevallen, vervult daarbij ieder i land met zorg. De moderne voortbe wegingsmiddelen zijn bijkans vol maakt, maar de kans op ongevallen I is daarbij toegenomen. De opbouw ingesteld, waarvan ik verwacht dat hij bij zal dragen tot vermindering van het aantal ongevallen". Minister Staf verklaarde hierna de raad voor geïnstalleerd. Drie in staat van wording De organisaties van ondernemers op het gebied van landbouwzaaiza- den, pluimvee en eieren staan op het standpunt, dat hun meningsverschil len over de bestuurssamenstelling niet aan de totstandkoming van pro ductschappen in de weg behoren te staan. Op grond hiervan zal de So ciaal-Economische Raad tijdens zijn vergadering van 12 Maart een ont- werp-advies tot instelling van pro ductschappen in deze sectoren be spreken. De ondernemers op het gebied van de handel in pootaardappelen zijn nog niet zover. Zij willen slechts dan in stemmen met de instelling van een productschap voor hun sector, als vaststaat, dat de zetelverdeling uit valt in de zin, zoals zij dat wensen. Het meningsverschil houdt verband met de benoeming van bestuursleden door organisaties van de coöperatieve handel. De particuliere handel ver zet zich tegen een zetelverdeling, waarbij leden uit de sector van de landbouwproductie samen met leden, benoemd door de coöperatieve han del, de meerderheid zouden vormen. De SER heeft een jaar geleden aan de minister medegedeeld, dat hij zich op grond van het meningsverschil tussen de ondernemersorganisaties er van zou onthouden om uit eigen be weging advies uit te brengen tot in stelling van productschappen. Daar op heeft minister De Bruijn te ken nen gegeven, dat de Regering zelf tot instelling van de productschappen wilde overgaan. In verband daarmede werd opnieuw het advies van de SER gevraagd. Thans blijkt, dat de moei lijkheden in de sectoren landbouw- zaaizaden, pluimvee en eieren geen belemmering meer vormen voor het instellen van productschappen. Vol gens het ontwerp-advies raadt de SER de minister aan om niet over te gaan tot instelling van het product- schap voor pootaardappelen, omdat deze sector nog niet voldoende rijp blijkt. Een minderheid van de Raad meent, dat wel tot instelling kan wor den overgegaan. De besturen van de productschap pen zullen meer ondernemers- dan werknemersvertegenwoordigers tel len. Dit is geschied in overleg met de betrokken organisaties. De SER zal zich op 12 Maart te vens bezig houden met ontwerp-ad- viezen tot in stelling van bedrijf schappen voor de vleeswarenindus- trie en voor het hotel-, restaurant-, café-, pension- en kamerverhuurbe drijf. VERTREK WILLEM RUYS. Gistermiddag vertrok de „Willem Ruys" van de Kon. Rotterdamsche Lloyd voor de 37e maal naar Indone sië. De talrijke passagiers hadden moeite het schip tydig te bereiken, vanwege de gladheid die allerwegen zowel het voetgangersverkeer als het gaan per auto bemoeilijkte. Het is de bedoeling dat er in Southampton nog ruim 250 passagiers scheep gaan, waarmee dan het aantal passagiers tot ongeveer 800 zal zijn gestegen. Zes personen, die in Engeland aan boord komen, maken er als het wa re een rondreis van, want zij blij ven in Indonesië aan boord en keren met hetzelfde schip terug. De communistische gemeenteraad van Finsterwolde heeft Dinsdag be sloten krachtig bij de regering te protesteren tegen het besluit om 30 April in plaats van 5 Mei als natio nale feestdag te bestempelen. Met al gemene stemmen werd besloten, om niet op 30 April maar op 5 Mei in Finsterwolde feest te houden. De scholen zullen worden gesloten en 't gemeentepersoneel zal vrijaf wor den gegeven. Dit besluit zal ter ken nis van de regering worden ge bracht. Gebrek aan water deed boerderijtje afbranden In he£ gehucht De Morige by Bly- ham (gemeente Wedde) is gister ochtend, waarschijnlijk ten gevolge van een defecte schoorsteen brand ontstaan in een boerderijtje. De brandweer stond vrijwel machteloos tegenover het snel om zich heen- grijpende vuur, daar men in deze gemeente nog geen waterleiding be zit en de in nabijheid liggende slo ten tot op de bodem dichtgevroren bleken te zijn. Het boerderijtje, dat laag verzekerd was, brandde geheel uit. Persoonlijke ongevallen deden zich niet voor. STAAT CONTRA SCHOENMAKER TE ENS. De president van de rechtbank te Zwolle, uitspraak doende in het kort geding tussen de Staat der Neder landen en de schoenmaker, de heer P. C. N. te Ens, in zake het geschil over de bij contract verboden ver koop van artikelen, heeft bepaald, dat de verkoop van de artikelen, die de schoenmaker verkocht, o.a. huishoudelijke artikelen en bijoute rieën, moet worden gestaakt, op straf fe van een dwangsom van 100.000. Tijdens de behandeling van het ge ding waren beide partijen, de Staat, i.e. de directie Wieringermeer (Noordoostpolderwarken) en de schoenmaker, reeds overeengekomen, dat vier artikelen wel verkocht mo gen worden. Deze artikelen zijn verf verfwaren, hengelsportartikelen, veegeneesmiddelen en schaatsen. De schoenmaker heeft inmiddels een request bij de minister van Ver keer en Waterstaat ingediend, waar in hij uitbreiding verzoekt van het hem toegestane assortiment artike len. De partijen moeten beide haar deel van de kosten van het geding beta len. Raad van advies voor Luchtvaartongevallen van de luchtmacht moet echter door- Z.E. de Minister van Oorlog, ir. C. Staf, heeft gistermorgen in de zittings- hele* verskeidenheid soorte op 'ngaan en dit brengt voor de chef lucht- zaal van het Hoog Militair Gerechtshof in Den Haag de Raad van Advies skinkbord. Voel jy lus vir 'n skyfie machtstaf en de vlagofficier Marine van een of ander soort, le daar 'n j luchtvaartdienst een grote verant- inzake Luchtvaartongevallen bij de Koninklijke Luchtmacht geinstalleerd. Tijdens de plechtige bijeenkomst. De Raad van Advies, gezeten achter de skafie wat die tafelbediende handig i woordelijkheid mee. Het is hun taak tafel, v.l.n.r. de secretaris, generaal-majoor b.d. S. Mante, reserve-generaal oor 'n blokkie kaas trek om vir jou J de offers zo laag mogelijk te houden j prof. dr. ir. G. Otten, reserve generaal, majoor vlieger W. C. J. Versteegh dun skyfies af te sny So aantrekklik j en daarom en lekker soos ons eerste maltyd, so was au die ander maaltye wat ons 'n j week lank as gaste in Holland geniet het." „Op 'n lang bree rak". De Zuid-Afrikaanse bezoekster was getroffen door „die keurige manier, waarop die vleis gesnij is.". In haar radiovoordracht wydde deze raad van advies en generaal-majoor vlieger J. L. Zegers. De voorzitter van de raad is res. I gen. maj. vl. Versteegh. Gestolen huwelijksjurk droeg nog prijskaartje Doordat een 35-jarige ex-politieke delinquent van beroep koopman, veertien dagen na zijn huwelijk zijn 30-jarige vrouw bewusteloos had ge slagen, is een omvangrijke diefstal van goederen uit de Bijenkorf te Am sterdam aan het licht gekomen. Op 23 September van het vorig jaar trad de 30-jarige vrouw in het huwelijk in 'n gestolen jurk waar het prijs kaartje nog aan hing. Toen zij na het genoemde voorval in de witte broodsweken naar de politie ging ver telde zij daar, dat haar echtgenoot in gestolen goederen handelde. Zo kwam de zaak aan het rollen. Als eersten stonden gisteren in deze zaak, waarbij vier personen be trokken <r&ren, terecht twee contro leurs van de Bijenkorf, een 48-jarige oom van de koopman en een 41-ja- rige, die resp. 7 en 3% jaar in dienst zijn van de „Bijenkorf". „Samenwerking". De 41-jarige verdachte verklaarde in Februari 1953 te hebben ontdekt, dat zyn collega in een tas goederen aan zijn neef gaf. Hij had reeds eer der verdenking tegen hem opgevat. In April was hij zelf met het stelen Woensdagavond vertrekken uit LJmuiden twee van de grootste trei- lers naar de verre wateren rond IJs land, elk met twintig man aan boord, die daar gedurende een 20-tal dagen zullen trachten verse vis voor de Nederlandse markt te verschalken^ De beide schepen, de ,,'tZonne" (IJm. 1) en „Abraham" (VI. 77), be horen toe aan een rederij te IJmui- den, die de beide vaartuigen reeds geruime tijd voor deze expeditie on der stoom heeft gehouden. Kort voor het vertrek ontstonden gistermiddag moeilijkheden met de waterpijpen van de treilers. Enige weken geleden heeft het mi nisterie van Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening uit IJmuidense rederskringen een verzoek bereikt de risico's van de verre visserij, die met het oog op de hoge kolenprijs en het gebrek aan spreiding op de Nederlandse markt ten aanzien van de visaanvoer nogal groot is, te ver minderen. Het zou dan moeten ge beuren in de vorm van overheids steun aan de verre visserij. Tot nu toe heeft de minister nog geen be slissing genomen. Hoe gevaarlijk het is een gaskom foor 's nacht te laten branden, bleek te Borne, waar een hond een gasslang doorbeet. Een gelukkige omstandig heid was, dat iemand van het huis gezin 's nachts wakker werd en een sterke gaslucht waarnam. Hij vond de hond dood op de grond liggen. Moesten wij kiezen tussen de drie. neerkomt op een breedte van twaalf dimensionale film en de cinemascope, meter en dat van het verre buiten- dan zou deze laatste het ongetwij-1 land moet worden betrokken, feld winnen. De zogenaamde diepte- j Vandaag beleeft de cinemascope film moge dan al sensatie verwek- nns lan-* een gloriedag, want ze ken, de cinemascope is meer gericht begint nu practisch haar loopbaan op het panorama, dat de toeschou- na ue experimentele voorstellingen, wer wijdser en rustiger blik in het j die wij enkele weken geleden van- filmisch gebeuren geeft. En bijzonde- wege de 20th Century Fox mochten re bril heeft men daarbij niet nodig; bijwonen. Als introductie heeft maar de theaters, die op cinemascope men gekozen de cinemascopische zijn ingesteld, en dat zijn er nog verfilming van wijlen Lloyd Douglas slechts drie in ons land, hebben be-1 rekende en ontroerende roman „The halve een zeer kostbare apparatuur Robe" (De mantel), een fantasie op een beeldscherm nodig, dat practisch de mantel van Onze Heer, na Zijn smartelijke dood onder de Romense soldaten verdobbeld. Volgens de auteur is Christus' op perkleed in handen gekomen van de vrijgekochte slaaf Demetrius, die zo wel zijn meester Marcellus Gallio als zijn geliefde Diana tot het Christen dom wist te brengen. Overigens kunnen wij kort zijn, waar redelijkerwijze kan worden aangenomen, dat duizenden de Ne derlandse vertaling van dit ontroe rende werk in de loop van de jaren hebben gelezen. Nieuw evenwel is de interpretatie van regisseur Henry Koster en van de scenarioschrijver Philip Dunne. Gelukkig zijn ganse delen van Douglas' roman intact op het celluloid gebracht, waarbij dank baar kan worden geconstateerd een logisch groeiende spanning in de meeste scènes. Nochtans komt de Amerikaanse overdrevenheid nu en dan om de hoek kijken, bijvoorbeeld in de al te spectaculaire zwaardge vechten waaraan de moderne jiu jitsu niet is voorbij gegaan, verder in enkele theatrale dialogen tussen de geliefden en daar, waar de mas saregie, haar kansen in de sfeer van Cecil de Mille pompeus opbouwt. Men zou ook enig bezwaar kun nen aanvoeren tegen de instrumen tatie, met name als het onweer op de Calvarieberg onheilspellend door de bioscoopzaal dreunt, doch wij vinden, dat het hier slechts gaat om de sterefonische geluidseffecten, die nog niet afgestemd zijn maar dit bij iets meer perfectionering van de nieuwe apparaten stellig zullen wor den. Van het stereofonisch geluid kan overigens worden gezegd, dat het op bepaalde plaatsen in het theater beter tot zijn recht okmt dan op andere. En als we nu toch aan het plaats verwisselen zijn, kan worden opgemerkt, dat de eerste ryen in de zaal zeker geen dienst kunnen doen, omdat men vandaar niet een breedtevlak van twaalf meter kan bekijken, zonder hoofd - stoomis op te lopen. Ter ere van Lloyd C. Douglas heeft de Fox enkele stars in de hoofdrollen geplaatst, die waarlijk reliëf aan de inhoud van het drama verlenen en die de toeschouwers in devote stemming op voeren. Pe ene doet dat uiteraard in sterker mate dan de ander; doch als we Jean Simmons als Diane, Richard Burton als de tribuun Marcellus Gallio, Ernest Thesinger als keizer Tiberius, maar vooral Victor Mature (die in de laatste zomer in Limbu. heetf gefilmd) als de vrijgekochu sliaaf noemen, dan moet worden ge tuigd, dat zij niet zonder ontroe ring de hoofdfiguren uit de roman heboen verbeeld. En ondanks de legende, waarop het oorspronkelij ke verhaal steunt, hebben deze hoofdrollen evenals de regie diep inzicht verleend in en rondom de hoge persoon van de Messias. Om die overweging kunnen we vrede hebben met de oratoriumachtige passages hier en daar in de muziek van Alfred Newman. Wie in de komende weken een van de drie grote steden in ons land bezoekt, mag zeker niet verzuimen, dit merkwaardige filmwerk als ci nemascope te gaan zien. Het is cul tureel goedgekeurd, en zowel Rijks als katholieke keuring hebben de film toelaatbaar geacht voor alle leeftijden. A. VAN OORSCHOT mee gaan doen en had o.a. mantels weggenomen. Hij legde de goederen op een afgesproken plaats (tijdens de nachtdienst) en zijn collega zorgde er in de dagdienst voor, dat de goederen werden weggehaald. La ter tijdens dagdienst, had hij de ge stolen mantels e.d. aan de neef van zijn collega in de portiersloge over gegeven. Op 6 September jl. had hij voor het laatst aan de diefstallen meegedaan, Totaal had hij voor zijn medewerking 250 gulden ontvan gen. De verklaring van de oom luidde ten aanzien van de duur der dief stallen anders dan die van zijn col lega. „Wij hebben het samen ge daan gedurende y, jaar". Hij zeide ca. 30 32 mantels te hebben weg genomen en 220 paar nylons. De pre sident las hem een verklaring van zijn neef voor: deze zou ongeveer 80 mantels en 4 a 500 paar nylons hebben ontvangen. Per regenjas kreeg de oom 30 gulden, die het met zijn collega deelde. ,SIappeling". Over beide verdachten had het medisch consultatiebureau voor al coholisme een rapport uitgebracht. Ten aanzien van de 41-jarige ver dachte werd een gecombineerde straf geadviseerd. Over de oom onthoudt het rapport zich van een advies. Beide mannen hebben een blanco strafregister. De officier van justitie noemde het gedrag der mannen misbruik maken van vertrouwen. Zij verdienden een behoorlijk salaris. De officier be schouwde de oom als de hoofdschul dige. Zijn collega is een slappeling. „Struikeling". Tegen de oom eiste hij tenslotte één jaar met aftx-ek en tegen diens collega 12 maanden waarvan vier voorwaardelijk met een proeftijd van drie jaar met aftrek van de preven tieve hechtenis en onder toezicht- stelling. De raadsman van de laatste noem de hetgeen zijn cliënt had gedaan een ernstige struikeling, een onderbre king van de goede levenslijn. „De di rectie van de Bijenkorf heeft zijn vrouw in de gelegenheid gesteld in haar onderhoud te voorzien en heeft aangeboden mijn cliënt als hij vrij komt behulpzaam te zijn bij het vin den van een betrekking". Pleiter verzocht de rechtbank een gecombi neerde straf op te leggen. Drank en spel. De raadsman van de oom sprak in zijn pleidoooi van „een benauwende situatie in de controle bij de „Bijen korf" waarin nu dan het mes is gezet. Dit geval staat niet op zichzelf". „Mijn cliënt, die dronk en speelde heeft onder een ohdraaglijke druk geleefd waardoor een goede taakver vulling niet mogelijk was." Ook hij vroeg de rechtbank een gecombi neerde straf met toezicht op te leg gen. Tegen de neef eiste de officier tien maanden, waarvan vijf voorwaar delijk met een proeftijd van vier jaar en aftrek van de preventieve hechtenis. Zijn raadsman herinnerde aan het milieu van zijn cliënt. Zijn vader was NSB'er. Hij kwam daardoor bij de S.S. Hiervoor is hij na de oorlog tot zes jaar veroordeeld, waarvan hij er drie heeft ondergaan. Hij verzocht de rechtbank een korte straf op te leg gen. want als zijn cliënt zich vóór April bij de mijnen meldt, kan hij daar werk vinden. De vrouw van deze verdachte hoorde twee maanden voorwaardelijk tegen zich eisen. De rechtbank zal op 24 Februari uitspraak doen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1954 | | pagina 5