Conferencier en revuekomiek
die er plotseling iets in zag
GEBOREN MET EEN AFKEER VAN TONEEL
Jubilerende
kloosterlingen
KOLEN
ZATERDAG 2 JANUARI 1954
DE LE1DSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
IN AMSTERDAM-OOST, om pre-
cies te zijn op 't IJslandtpad 11, za
ten we in deze laatste week van het
oude jaar tegenover de man, van
wie de Amsterdammers beweren,
dat hij een „gummi-smoeltje" heeft.
Tonny van Zwol, de bekende revue
komiek en conferencier, die overdag
met zijn vrouw een gezellig echtpaar
vormt, dat twee zonen heeft en een
dochter, en die in de avonduren met
zijn echtgenote voor het voetlicht
komt als het komische duo Jolly en
Joker.
Er wordt dikwijls beweerd, dat
komieken en clowns in het gewone
doen humeurige lieden zijn, met wie
geen goed garen te spinnen is. Dat
wordt beschouwd als een zeer ver
klaarbare reactie op het altijd maar
gek doen. Tonny van Zwol lijdt ech
ter niet aan deze kwaal. Hij is een
gezellige kerel, die vol kwinkslagen,
zit en tijdens een gesprek zijn „gum
mi-smoeltje" steeds in actie houdt.
Geen twee seconden heeft hjj de
zelfde gelaatsuitdrukking. En als hy
aan het woord is, staat hij vijf keer
in tien minuten op om zijn woorden
even aanschouwelijk te maken.
Hekel aan het toneel.
„Dat vragen de mensen altijd aan
me", zegt hij lachend, „maar heus,
geloof me, ik heb altijd een ver
schrikkelijke hekel aan toneel gehad.
De meeste artiesten worden geboren
met het verlangen naar hét toneel in
zich. Bij mij was het anders. Daar
zou mijn vrouw staaltjes van kunnen
vertellen. Ze was vroeger bij een
kinderoperette en een amateur-ca
baretgroepje. Maar ik heb er niet
één voorstelling van gezien. Als er
na afloop van een uitvoering bal
was, kwam ik tegen een uur of elf
eens kijken. Ik hield er nu eenmaal
niet van!"
Maar toch is Tonny van Zwol ten
slotte op het toneel terecht gekomen
en dat houdt wel enig verband met
zijn neiging tot gek doen. De derde
Maandag in Augustus vond hij als
kleine jongen al „dè dag van het
jaar". Dan vieren de Amsterdam
mers Hartjesdag. De kinderen trek
ken verkleed langs de huizen en ha
len centen op, die ogenblikkelijk
worden omgezet in gillende keuken
meiden, rotjes en zevenklappers.
Hoe gekker je deed, des te meer
knalpotten kon je aanschaffen. En
op dit terrein toonde Tonny zich een
grootmeester.
Ook in de huiselijke kring en in
het autobedrijf, waar hij werkzaam
was, speelde hij altijd de komiek.
Heimwee, naar Mokum.
Ook heeft hij van kindsbeen af een
lichaam gehad, dat bijzonder soepel
is. Je kunt hem opvouwen en in de
knoop leggen; hij komt er vanzelf
weer uit. Deze bijzonderheid heeft
zijn artistieke loopbaan mede be
paald.
De eerste stappen in de richting
van het toneel kwamen voort uit
heimwee naar Mokum. Tonny van
Zwol was overgeplaatst naar Den
Haag en kon daar niet aarden. Zijn
vrouw evenmin. Ze besloten terug
te keren naar de hoofdstad en daar
bij heeft mevrouw Van Zwol hem
voor het denkbeeld weten te win
nen, om ook eens aan het toneel te
gaan. Het was natuurlijk amateur-
werk, want overdag had hij nog een
baan en in de avonduren exploiteer
de h;j een sportschool.
Maar het begin was er. Tonny had
qr echter gauw genoeg van. Zijn
vrouw speelde hoofdrollen en hij
mocht zo af en toe een prutsrolletje
spelen. Hij ging met zijn vrouw over
naar een andere cabaretgroep en de
leider daarvan zag meteen iets in
hem. Hij kreeg een belangrijke rol
in het programma en speelde die tot
genoegen van het publiek en de baas.
Later richtte hij zelf een groepje op
en ging ook teksten schrijven. Zijn
revue „Hallo Mexico" werd een da
verend succes. Toen kreeg de schrijf-
lust hem te pakken. Liedjes en
schetsen rolden hem uit de pen en
in die periode werd Tonny, zoals men
dat noemt half-beroeps.
Moeilijke tijd.
In de moeilijkste tijd van de oor
log werd Tonny van Zwol beroeps
artiest. Zijn sportschool had hy moe
ten sluiten, omdat practisch alle
jongemannen in Duitsland waren en
zelf werd hij gezocht.
Hij bleef echter optreden, ook on
danks het feit, dat de electriciteit
werd afgesloten. Met een turbine
motortje werd stroom opgewekt om
het toneel te verlichten. Toen hij op
zekere dag huiswaarts keerde, werd
hij opgewacht door een kennis. Wat
was er gebeurd? Zijn bovenbuur
man was doodgeschoten.. De man
wilde juist de deur uitgaan, toen de
Duitsers arrivéerden. Daar hij zelf
gezocht werd, zei hij Van Zwol te
heten. Om de laatste ging het ech
ter, zodat de buurman zijn uitvlucht
met de dood moest bekopen. Het
abuis werd spoedig ontdekt en toen
werd de jacht op Van Zwol voortge
zet. Hij heeft echter kans gez:en op
een „normale manier" naar Duits
land te worden gestuurd. Een paar
maanden later stond Tonny al weer
in Amsterdam met een handwagen,
waarop zijn bagage lag. Hij was
naar huis komen lopen.
Schrijven in bed.
Na de oorlog is Van Zwol op het
toneel gebleven. Zijn oude baas bood
hem de betrekking aan van chef
werkplaats, maar auto's brachten
hem niet meer in verrukking. Drie
weken probeerde hy het, maar het
was hem te benauwd. Hij ging terug
naar de planken.
Sindsdien trekken Jolly en Joker
door heel Nederland. Zij treden op
in grote variéfé's en op avonden van
verenigingen. En Van Zwol schrijft
alle teksten zelf. Het is een heel kar
wei, maar als je het goed aanpakt,
lukt het wel. Net op de grens van
de slaap krijg je de beste ideeën. Hij
heeft pen en papier op het nacht
kastje liggen en als hem iets te bin
nen schiet, schrijft hij het meteen op.
Naast conference en liedjes speelt
hij met zijn vrouw schetsjes en een
komische opera. Bij dit laatste maakt
hij gebruik van zijn soepelheid. Hij
legt een been in zijn nek, laat zich
opvouwen, leest in een zeer wonder
lijke houding stukjes voor uit de
krant en maakt de raarste buitelin
gen. Ook het nummer de dames
Wibbel en Knibbel is twintig minu
ten gieten.
Het is altijd maar uitproberen. Als
het publiek niet reageert, noemen we
dat een wit puntje in het nummer.
Alles zwart betekent, dat er geen in
zinkingen zijn.
Malle gevallen.
„Malle gevallen?", vraagt
Tonny, ,Bij de vleet!"
„Ik ga van het standpunt
uit, dat de eerste klap een
daalder waard is. Er moet
meteen gelachen worden.
Lukt dat niet, dan ga je je heel bij
zonder inspannen.
Ik ben ergens opgetreden, waar de
zaal geen lachje losgelaten heeft. Ik
was mijn zelfvertrouwen bijna kwijt
en geloofde, dat ik stond te prutsen.
Na afloop kwam de voorzitter van de
vereniging me vertellen, dat de
mensen zich kostelijk geamuseerd
hadden. Die neemt me in de maling,
dacht ik, maar later bleek, dat de
mensen daar het was in Drente
niet spontaan reageerden. Die hadden
alleen maar binnenpretjes. Hope
loos!"
„In Zeeland trad ik eens een hele
week op en in mijn programma had
ik een liedje „Tante heeft een geit
tegen eenzaamheid". Op de vierde
avond merkte ik ineens, dat er iets
niet in orde was. Het publiek begon
te lachen en ineens voelde ik, dat
er iemand aan mijn broek trok. Het
was een geit. Een paar collega's had
den het beest uit een wei gehaald en
het toneel opgejaagd".
De klok wees intussen zeven uur.
„Nog een", zei Tonny, „want ik
moet weg. Kort geleden had ik het
slotnummer in een variété in de Rot
terdamse Princesse Schouwburg.
Vlak voor het doek zakte sprong ik
op een tafeltje zonder dek. Daar lag
een kleedje overheen, zodat je er
niets van zag. Het verrassende was
dus, dat ik er doorzakte en dan met
een een salto maakte en voor de ta
fel stond. De collega's wilden me 'n
poets bakken. Ze hadden het tafeltje
dicht getimmerd. Vlak voor ik moest
opkomen, zag ik, dat er een gaatje
in het kleedje zat. Ik draaide het om,
omdat het een raar gezicht was voor
het publiek. En meteen bemerkte ik,
dat de tafel een dek had gekregen.
Daar heb ik plezier aan beleefd. Ik
zag mijn collega's boven op de gale
rij staan grinniken. Ze hebben er
geen lol van gehad. Ik sprong over
de tafel en maakte toen een salto.
Later probeerden ze uit te vissen,
wie het verraden had.
„Ik oefen nooit voor dat opvou
wen en zo", zegt Van Zwol als hij
ons aan de deur de hand drukt. „Dat
is gek, maar het gaat vanzelf. Ik heb
het altijd gehad.
Bij het uitproberen van een truc
ben ik een keer op mijn kin geval
len. De mensen dachten, dat het er
bij hoorde, maar ik lag drie minu
ten in katzwijm. Enfin, de pianist
had het drie uur later nog benauwd
van het lachenT.
In Grindelwald trekken de Prinsessen Beatrix en Irene er vaak samen op
uit. Wij zien haar hier in de ski-lift naar boven, links Prinses Beatrix,
rechts Prinses Irene.
KONINGIN JULIANA IN GRINDELWALD
Dank zij het voor wintersport gunstige weer in Grindel wald kan H. M. Koningin Juliana er dagelijks op de ski
op uittrekken. H. M. de Koningin, met de ski's over de schouder, wandelend door Grindelwald.
Gouden kloosterfeest: 14 Septem
ber: Alph. Richter.
25-jarig professiefeest: 12 Maart:
br. Theodorus Verhoeven (St.
Agath.); 21 Mei: br. Antonius Tünis-
sen (Rotterdam); 16 Juni; br. Caro-
lus v. Stiphout (Uden); 5 Augustus:
br. Cornelius Slaats (Hannut, Bel
gië); 28 Augustus: Z. H. Exc. Mgr.
P. M. Arntz, Apost. Vic. van Ban
dung; H. Alma (Bandung); C. van
Schaik (Bandung); A. Stringa
(Amersfoort); H. Plag, (Belém do
Para Brasil); L. Spierings (Zoeter-
woude); F. Hulskamp (Bondo, Belg.
Congo); 3 October: br. Leonardus
Rooyakkers (Baye, B. Congo); 23 De
cember: br. Gerardus van Boxmeer
(Uden).
40 jaar priester: 6 Juni: J. van 't
Rood (Neeritter).
25 Jaar bisschop: 8 September: Z.
H. Exc. Mgr. W. Bouter, bisschop van
Nellore, Zuid-India.
40 jaar priester: 26 Juli: fathers
G. Brunger, oud-missionaris van Bo-
ven-Nijl, thans in Vrijland, Arnhem;
P. Coenen, missionaris in Kisumu,
Kenya; P. Groot, miss. op de Philip-
pijnen; H. Hartmann, oud-miss. van
Kisumu, thans in Engeland; J. Renc-
kens, miss. in Kampala, Oeganda; J.
Spierings, miss. in Kisumu; 19 De
cember; father J. Thoonen, vic. een.
in Mill Hill.
25 Jaar priester: 25 Mei: Z. H. Exc.
Mgr. W. van Kester, apost. vicaris
van Basankusu, Belgisch Congo; 21
Juli: fathers C. van Dal, miss. in
Brits Kameroen; A. Hazelzet, miss.
in Nieuw Zeeland; J. Klijn, miss. in
N. Borneo; H. Lading, miss. in To-
roro, Oeganda; W. van Oerle, miss.
in Kampala, Oeganda; J. Scholten,
miss. in Kisumu; A. Vercauteren,
miss. in Belgisch Congo; A. de Vos,
miss. in Serawak; 25 Juli: father H.
van Dooren, uit Tilburg, procurator
in Tilburg; 21 December: father dr.
A. v. Vliet uit Utrecht, miss. in Nel
lore, Zuid-India,
MONTFORTANEN.
50 Jaar priester: 28 Mei: pater J.
Eijmael.
25 jaar priester: 25 Mei: paters P.
de Ponti, J. Hensgens, M. Bessems,
F. Ubaghs, J. Eijsen, L. Mohr, C. Pol
der, G. Toebosch; 1 December: Mgr.
dr. J. Theunissen (Nyassaland, Vic.
Blantyre).
Gouden professiefeest: 15 Aug.:
pater M. Hupperts; pater J. Geurs
(Canada); 14 Sept.: pater J. Deckers;
8 October: br. Willibrord; 8 Dec.: br.
Bonaventura.
Zilveren professiefeest: 8 Sept.:
paters C. Holthuizen, M. v. Bugenum
J. Maalsté, E. Liedekerken, H. Pol
man, W. Loop, L. Lebouille, C. M.
Heiligers; 19 Maart: br. Adelbertus.
ONGESCHOEIDE CARMELIETEN.
25-jarig priesterfeest: 16 Juni:
hoogeerw. pater Romaeus Leuven,
provinciaal der Nederlandse Provin
cie, te Geleen; pater Avertanus Hen-
nekens, pastoor Sint Bernardus te
Hazerswoude (Z.H.).
25-jarig professiefeest: 23 Augus
tus: pater Amandus Smackers, pro
fessor wijsbegeerte te Smakt-Ven-
ray.
REDEMPTORISTEN.
50 jaar priester: 8 October: de pa
ters: N. Govers te 's Bosch; M. Stoks
te Roermond.
25 Jaar priester: 17 September:
de paters: dr. C. Moonen, tijdelijk
Brazilië; A. Verschure, miss. in Su
riname; J. Gillis te Rotterdam; dr.
M. Mulders te Wittem.
60 Jaar geprofest: 29 September:
pater L. Dankelman te Wittem.
50 Jaar geprofest: 29 September:
de paters: J. v. d. Velden te Roer
mond; W. Ahlbrinck, miss. in Suri
name; W. Heinink te Roosendaal.
25 Jaar geprofest: 9 September:
de paters: J. Berkhout, miss. in Bra
zilië; J. Stroomer, miss. in Brazilië;
A. Pieters, emigranten-pater in Au
stralië; G. v. Wijk, miss. in Brazilië;
F. Wouterlood te Amsterdam; J.
Weemaès, miss. in Suriname; W. Ran-
dag, directeur Retraitenhuis Noord-
wijkerhout; W. v. d. Drift, rector te
Amsterdam; dr. J. Peters, prof. Uni
versiteit, Nijmegen; dr. Chr. Oomen
te Wittem; Fr. Heynen te Wittejn.
WITTE PATERS.
25 Jaar priester: 29 Juni: paters
Jan Hendriks (Bukumbi. Tang.
Terr.); Frans Eppink (Usumbura
Belg. Congo); Bern. Janssens Mwan-
za, Tang. Terr.); Frans Wesselingh
(Chala, Tang. Terr.); Frits Neoma-
gus (Boxtel); Am. Kok (Busubisi,
Uganda); Cor Smoor (Kilomines
Sem. Belg. Congo); Bern. Surig
(Kachébére Sem. Nyassaland).
Gouden professiefeest: 31 Oct.:
broeders: Modestus (Broekman) te
Bishop's Waltham (England); Hila-
rius (v. d. Aalst) te Mugeri (Belg.
Congo).
Zilveren professiefeest: 31 Maart:
broeders: Antonius-Maria (v. Oos-
trom) te Maison-Carrée (Nrd-Afr.);
Alfred (van Dartel) te Bukoba
(Tang. Terr.).
voor alle doeleinden
CREYGHTON
Hooiqr.46 Tel. 20114
(Advertentie).
Staatsmijnen werven
met redelijk succes
Zoals reeds eerder bericht, is half
November door de staatsmijnen een
nieuwe werf campagne voor het aan
trekken van ondergrondse mijnarbei
ders begonnen. Ofschoon de .ver
wachtingen niet hoog konden zijn
wegens de huidige situatie op de ar-
beidersmarkt in vrijwel alle streken
van ons land, zijn de tot op heden
bereikte resultaten niet onbevredi
gend.
De wervingsvergaderingen, welke
tijdens de eerste zes weken van deze
actie gehouden zijn, werden door
meer dan 5.000 belangstellenden be
zocht, waarvan zich meer dan 10 pet.
voor ondergrondse mijnarbeid heeft
aangemeld. In de afgelopen weken is
reeds een honderdtal nieuwaange-
worven ondergronders van de staats
mijnen „Emma", „Hendrik" en
„Maurits" aan het werk gegaan.
Bij het beoordelen van de tot op
heden bereikte resultaten dient men
er rekening mee te houden dat een
grote wervingsactie voor onder
gronders uiteraard een vrij lange
aanlooptijd vereist. De half November
begonnen actie komt thans eerst
goed op t nreoz,todeaen en
goed op toeren, zodat mag worden
verwacht, dat in de eerstvolgende
maanden nog een flink aantal nieu
we ondergronders zal worden ge
worven. De behoefte aan boven
grondse arbeiders by de staatsmijnen
is inmiddels grotendeels gedekt
OP BEZOEK BIJ TONNY VAN ZWOL
Met de ski-lift naar boven
