3)efieidóe(2oma/nt De engelen, zij roepen ook ons lleeR kind H N Frankrijk heeft eindelijk een president Réné Coty, de „grote onbekende" Een brief van Burgess Kerstmis zal blijheid brengen voor iedere dag aan alle mensen Korreltje keRstnummeR 1953 Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. KOOZEN. DONDERDAG 24 DECEMBER 1953 45ste JAARGANG i No. 13077 KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Papengracht 32, Tel. 20015. Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003, Abonnementsprijs vanaf 1 Jan. 1954 f 0.50 p. w., f 2.15 p. mnd., f 6.40 p. kwart. Franco p. p. I 6.80. - Adv.: 15 ct. p. nun. Telefoontjes f 1.50 TI ET VERHAAL is oud en we hebben het al zo vaak gehoord. We hebben het al f-ó vaak gehoord, dat we 't met eerbied en een zwakke stee in het hart ook dit jaar weer eens willen horen: over de herders en de engelen en een kind in de kribbe en over het „vrede op aarde". We voelen ons dan onbestemd gelukkig en aange daan, en, geloof ons vrij, dat onbestemde geluk en die aandoenlijkheid als „de herdertjes" worden ge zongen, zouden we niemand willen ontroven. Het is de poëzie, welke het Kerstfeest omgeeft met een waas van eenvoudige blijdschap en hemelse vreugde en wanneer we ons herinneren, hoe de herders in de nacht zingende terugkeerden, is er voor die dich terlijke sfeer een historische aanleiding* De kern van het kerstverhaal is echter in proza, in het nuchtere proza van dokter Lucas geschreven: „Ter- -wxji zij daar waren, brak de tijd van Raai' moederschap aan, zij baarde haar eerstgeboren zoon, wikkelde hem in doeken en legde hem neer in een kribbe; want in het nachtver blijf was voor hen geen plaats". Nu behoeft men niet over veel fantasie te beschikken, om uit dit sobere relaas op te irïaken, dat de goddelijke geboorte onder zorgelijke omstandigheden heeft plaats gevon den, en zowel de moeder als de „va der" voor aangrijpende problemen heeft gesteld. Het huilen heeft hun gewis nader gestaan dan vrolijk Kerstgelach, toen zij de langverwachte der volkeren geen menswaardig, zelfs geen men selijk verblijf konden aanbieden; toen zij het goddelijk geschénk moesten neerleggen in een beesten-voerbak en er werkelijk geen electrisch knopje kon worden omgedraaid om de duis ternis van de stal te verlichten. Wij allen, die een of andere wijze van geluk dromen, het geluk na streven, de rijkdom en de levensge makken van anderen benijden wij allen géén van allen benijden of voe len jaloezie opwellen om het ver- wènde jongetje, dat in Bethlehem werd geboren in een wieg, welks dons bestond uit haverstroo; om het uit verkoren moedertje, dat in deze nacht de eerste schrede zette op haar „via dolorosa", welke evenwijdig lopen zou met die van haar kleine zoon. Voorheen klonk de leuze, en ze is niet gans en al verstomd, dat „het gehaald moet worden, waar het te halen is". Er was niets te halen bij de twee ontheemden, die, van hun bescheiden dak en gemak beroofd, het eerste beste onderkomen zochten in een schuur, toen de heerlijkheid des He ren, zonder der moeder maagde lijkheid te deren, nederdaalde uit de schoot. EER KIND, ik moet U wel bekennen wie ik ben: een schaam'le ziel, een hulpeloze en die, als hij overdag ook blijde lacht, verlangt naar 't reddend duister van de nacht. U, bij de kribbe lach ik anders, kleine Heer, ik ken de vrezen van de dag niet meer, ik ken de angst niet meer om ons bestaan, als ik mijn kind'ren zie, die naar de kribbe gaan, die gist'ren nog met kranten afgedekt op zolder stond. Daar las ik zwart geplekt van onderdrukking slavernij en moord en nood en al de uitkomst van het leven in de dood in 't Oosten, Kindje Heer, en alle kommernis voor wie er zelfs geen huis en soms geen kribbe is. Och, Kindje Heer, die kranten lees ik ied're dag, maar ik mis U, uw armoe en uw lach, ik dompel mij in al het eind'loos leed, alsof ik niets nog van uw kribbe weet, die alle lijden weer tot vreugde wekt, omdat daarin Gij uwe armen strekt naar ons. IE NU, mijn kind'ren treden aan schuchter, omdat zij voor een wonder staan, dat bij ons eersf na alle feiten komt, bij hen het eerst. En al de rest verstomt: het huiswerk en de tranen en de straf, hen valt het duister van de ogen af. Hier is het Licht, het Wonder en het Kind, een morgenrood van liefde herbegint. Het lijden is geen lijden meer, het leed geen leed, mijn kind'ren leren mij iets, dat ik weet in al de dagen van mijn mensenlang bestaan: ik moet slechts met hun ogen naar de kribbe gaan. Ik moet als U, Heer Kind, zo blij, zo klein; zo onbevangen en zo schuchter als mijn kind'ren zijn. FRANS SCHNEIDERS. I"\EZE GEBOORTE is kenmerkend U voor de houding, welke de Ge stalte Gods zou aannemen jegens de rijkdom, macht en wetenschap van de bewoners dezer aarde. Hij kwam „in het Zijne", zonder le venslang ook maar een steen in eigendom te nemen om zijn hoofd op neer te leggen. Hij werd in een wieg geborgen, die niet voor hem was bestemd; hij werd in een graf geborgen, dat ook al voor een ander was bestemd. Hij sliep 's nachts in tuinen, die hem niet toebehoorden en ontsliep aan twee gekruiste boomstammen, welke de Staat had betaald. Deze levenswijze was niet een krampachtig versterven of verachte lijk verwerpen. Hij leefde en kleedde zich als ieder ander mens. Hij was echter niet een of ander mens. Hij was de Mens, de vergoddelijkte Mens, die, „in het Zijne" komend, de weg van „de minsten der Mijnen" insloeg van de kribbe in Bethlehem tot het kruis in Jeruzalem. VERZIEN WIJ in één oogopslag de toestand van nu en alle eeuwen in dit dal van tranen: de zieken, de verminkten, de wan- hopigen, de veriatenen; de armen, de uitgestotenen, de ge vangenen, de slaven; de gemartelden, de afgebeulden, de mislukten, de miskenden; de pijnlijders. de stervenden die legioenen van menselijke mi serie staan of kronkelen zich op de lemen, vuile bodem van de stal in Bethlehem en Gode zij onuitspre kelijk lof en dank er is niemand van hen, die het Kind of zijn Moeder kan benijden. Zij behoren óók tot die troosteloze legioenen: de Man met het doorboorde vlees, de Vrouw met het doorboorde hart. De herders keerden juichend huis waarts, maar zouden zij gejuicht hebben als niet een lichtende en. gelenschaar te-voren hun „de grO' te vreugde" had verkondigd? Deze arme, muf-ruikende lieden zagen in de stal niets anders dan een vrouw, een kind, en een man, behorend tot de min^er-bedeelden. Dat kind was Israels God, onze God, God, de lang verwachte der volkeren, de Redder reeds aan de eerste mensen bij hqn diepe val belooft. „Zichzelf kan Hii niet redden" zou dertig jaar later dit man geworden kind gierend van pret worden toege snauwd. Deze zichzelf niet reddende Red der is „de grote vreugde" geweest. In één vergoddelijkt mens, werd het gehele mensdom verzoening gebracht. De engelen waarschuwden niet al leen de herders, maar „het gehele volk"; zij waarschuwen ook ons. 1953 jaar sindsdien. Zij waarschuwen en verkondigen ons in de sombere be slommeringen en krankheden des le vens, in de diepe nacht van afval en vervolging, dat „de glorie des He ren" welke de rillende en bevende herders omstraalde de uitstorting is geweest van een plotseling overlopen de, onzichtbare, ontzaglijke vreugde en dat God en zijn engelen ons dich ter nabij zijn dan wij meestal menen. Ï>E MENSEN schreven en schrijven het proza van Kerstmis, de en gelen zorgden en zorgen voor de poëzie. Wanneer we op dit feest ons onbe stemd gelukkig en aangedaan voe len als „de herdertjes" worden ge zongen, dan is 't om de nagalm van de plotselinge "uitbarsting ener on aardse vreugde, die Kind en Moeder en de gehele mensheid en niet te ver geten de os en de ezel met stal en al omstraalt met de zilveren licht- sluiers van hemelse vrede en geluk. Dat werkte aanstekelijk op de her ders en dat werkt aanstekelijk ook op ons, want ook ons indien wij van goede wil zijn roepen de en gelen op tot de „grote vreugde" van dit half-aardse, half-hemelse feest. Rechts verenigde zich tenslotte op ÉÉN persoon Eindelijk, aan de voor-avond van Kerstmis, na dertien stemmingen, heeft Frankrijk zijn nieuwe premier gekregen. Het is Réné Coty, een man van 71 jaar, die sinds 30 jaar lid is van het parlement en als gematigd conservatief en partijgenoot van premier Laniel te boek staat. Hij is geko zen juist omdat niemand hem kende, want hoewel hij jarenlang parlements lid was, trad hij weinig op de voorgrond. Zo is het ook nu weer uitgekomen, dat een z.g. „dark horse", een outsider en onbekende, tenslotte de race heeft gewonnen. Coty verwierf, bij een vereiste absolute meerderheid van 436, gisteravond niet minder dan 477 stemmen op zijn naam, tegen zijn socialistische rivaal Naegelen 329. Deze uitslag werd met een langdurig applaus begroet. Deze uitslag werd mogelijk, doordat alle partijen van het centrum en van rechts zich eensgezind achter hem schaarden en in de loop van de avond haar dagenlange onderlinge gekrakeel plotseling beëindigden. Men vraagt zich af, of dit niet wat eerder had kunnen gebeuren; dan zou Frankrijk een beschamend schouwspel bespaard zijn gebleven. HET KERSTMANNETJE. De nieuwe president zelf schreef zijn succes toe aan de nadering der Kerstdagen, die de breuken tussen de partijen had geheeld: „Het kerst mannetje heeft mij naar het Elysee gebracht", was zijn opgewekte eer ste commentaar. was Coty minister van wederop bouw. Hij werd in November 1948 sena tor en in Januari 1949 aangewezen als vice-voorzitter van de senaat, een post, die hij tot nu toe bekleedt. Coty staat bekend als deskundige J °P het Sebi^d ,van het staatsrecht. De twaalfde ronde, welke gister-eel?. grond" avond zes uur begon, is het keer-1 J g' y uitvoeren- punt geworden. Jacquinot had zich gerealiseerd, dat hij kansloos was, en had zijn plaats aan Coty afgestaan. Urenlange besprekingen achter de schermen leidden er toe, dat Coty in het zicht van de haven kwam: hij bleef met 431 stemmen slechts 11 stemmen onder de absolute meer derheid van 442. De socialist Naege len viel terug op 333 stemmen. Direct zette men zich, bemoedigd door dit resultaat, aan de dertiende ronde, die de laatste zou worden. Met groter spanning dan ooit te voren wachtte de vermoeide afge vaardigden de uitslag van deze stem ming af en een donderend „Vive la France" van de banken van rechts en centrum begroette voorzitter Le Troquer's bekendmaking, dat René Coty de absolute meerderheid had behaald. Met heldere stem sprak de eenarmige Le Troquer: „Wij heb ben een nieuwe president, gekozen voor zeven jaren". Coty zal zijn ambt op 17 Januari aanvaarden en op diezelfde dag zal de regering van Laniel aftreden. de macht wordt versterkt ten einde de stabiliteit van de Franse regering te bevorderen. Eenvoud is een belangrijke eigen schap van de nieuwe president. Hij is lang en loopt enigszins ge bogen. Hoewel hij deel uitmaakt van de gematigd conservatieve rechtse vleugel en op bijzonder goede voet staat met de Franse katholieke hiërachie, wordt hij in het algemeen ook gewaardeerd door de centrum partijen en de niet-communistische linkervleugel. In de eerste wereldoorlog was hij vrijwilliger en hij verkreeg het „Croix de guerre" wegens zijn moe dig gedrag. De nieuwe president heeft grote belangstelling voor federalistische bewegingen, maar hij heeft zich nooit gebonden ten aanzien van het Euro pese leger. In de senaat sprak hij weinig. Hij heeft geen persoonlijke eer zucht en dit kan één der factoren zijn, welke de stemming te zijnen gunste heeft beïnvloed. Coty's twee liefhebberijen zijn le zen en luisteren naar klassieke mu ziek. Hij heeft in het begin van het jaar het roken opgegeven, nadat hij een kleine keeloperatie had onder gaan. Coty is in 1882 te Le Havre gebo ren, waar hij zich in 1902, na rechten en filosofie gestudeerd te hebben, als advocaat vestigde. In 1923 werd hij afgevaardigde van het departement Seine Inferieure in het Franse parlement. In de kabinetten-Schuman van November 1947 en September 1948 en het kabinet-Marie van Juli 1948 Guy Burgess, de Britse diplomaat, die 2jaar geleden met zijn collega van het Britse foreign office" Do nald MacLean spoorloos verdween, heeft zijn moeder in Londen een brief gezonden, waarin hij liet we ten, dat hij het goed maakte. De brief, die op 21 December in Zuid- West-Londen op de bus was gedaan, was gedateerd November" en gaf geen aanwijzingen omtrent de ver blijfplaats van de diplomaat. Burgess' moeder is er zeker van, dat de brief door Guy zelf is geschre ven. Het feit, dat de brief in Londen werd gepost, behoeft nog niet te be tekenen, dat Burgess zich in Enge land bevindt. Men neemt sinds lang aan, dat de verdwenen Britten zich in een land achter het „IJzeren Gor dijn" bevinden. Zoals bekend is me vrouw MacLean in September met haar drie kinderen uit Zwitserland verdwenen, naar men aanneemt, om zich bij haar echtgenoot te voegen. Prins Bernhard tot het hofpersoneel: Tijdens het Kerstfeest, dat de ko ninklijke familie gistermiddag met het hofpersoneel g.evierd heeft, sprak Prins Bernhard een kerstrede uit, die een diepgaande beschouwing behels de van de Kerstviering. DIJ HET naderen van de Stille en Heilige Nacht", zo sprak de prins bij de aanvang, „is het alsof vele harten worden beroerd door de Hand van God, alsof de geest en lief de van Jezus van Nazareth zich laat gelden". „Het oude verhaal bezit een won derbaarlijke macht, maar willen we werkelijk weten wat in die Kerst nacht is geschied en welk een ge schenk de mensheid toen ontvangen heeft, dan is het nodig, dat wij ons 1 rekenschap geven, wat in die Kerst- I dschap werd gezegd en voor wie het was bestemd. De boodschap komt recht op ieder mens persoonlijk af: dat u heden geboren is en zij is wereldomvattend: Die al den volke wezen zal.... De levende kern van deze bood schap is de grote blijdschap. De prins constateerde, dat de we reld waar men zich ook bevindt en hoe men ook leeft arm aan blijdschap is, wanneer men de vreug de van het Kerstgebeuren niet kan vatten. IN HET KERSTFEEST", zo ver- volgde de prins, „wordt ons een brug tot God gegeven, en de sleur, die ons iedere dag weer opnieuw van God aftrekt, wordt met Kerstmis doorbroken. Het Kerstkind weet onze onwil aan banden te leggen, onze trots te breken en onze angst weg te nemen. Wie door het Kerstkind tot de Vader komt, weet eerst recht, wat de grote blijdschap is, die in de Kerstnacht aan verschrikte en onwe tende mensen verkond werd". De prins vertelde verder, dat het Kerstkind ook gekomen is om de mensen tot elkaar te brengen en „de wereld zal alleen toekomst hebben, wanneer alle mensen zich in één wa re broederschap vinden". OOMS LIJKT HET of de mens je heid juist moeite doet om zich van elkander te vervreemden, maar waar het Kerstkind aanvaard wordt, daar vinden wij de weg om elkaar te naderen". De prins sprak over de liefde, die de mensen moet binden, die zo simpel van gedachte en zo moeilijk in de practijk blijkt te zijn. „De liefde wordt omschreven met grote woorden, maar als wij niet po gen om deze verschrikkelijk grote woorden op onze eigen kleinmense- lijke manier om te zetten in daden, geboren uit een eerlijke wil en ge baseerd op een werkelijk Christelijke overtuiging, dan zijn zij leeg en niets waard". „Dit streven naar liefde moet niet tot de Kersttijd beperkt blijven. Meer dan iemand of iets anders heeft Je zus de mens geplaatst voor een keu ze en het gevolg van die keuze. Je zus is de Heer van alledag en van iedere dag. Aan het Koningschap van Jezus over ons komt nergens en nooit een einde. Wij willen niet zoals de mensen van Bethlehem van toen zeg gen: Er is geen plaatsmaar: Nu sijt wellecome, Jesu, lieve Heer, en dat het gehele jaar door. IEDER JAAR weer opnieuw", zo W besloot de prins zijn Kerstre- I de, „proberen wij met Kerstmis in onze eigen woorden te zeggen wie het Kerstkind is en wat hij voor ons betekent. Maar hoe ernstig wij ook trachten, nooit kunnen wij het be ter doen dan door middel van één van Jezus' eigen woorden. Als een geschenk van de allergrootste waar de wordt ons in de Bijbel dat onver gelijkelijke woord gegeven, dat beter dan enig ander ons het geheim van het Kerstfeest ontsluiert: „Alzo lief heeft God de wereld ge had, dat Hij Zijn Eniggeboren Zoon gegeven heeft, opdat eenieder, die in Hem gelooft, niet verloren ga, maar eeuwig leven hebbe". Ik hoop innig, dat ook dit Kerst feest ons allemaal weer iets nader zal kunnen brengen tot dien Zoon, waar door wij waarlijk een gelukkig Kerst feest zullen kunnen vieren, vol over gave en blijdschap' Al wie in ootmoed is herboren is van het hemelse geslacht. Vondel. /"\OK DIT JAAR bieden wij onze lezerskring een Kerstnummer aan, dat met bijzondere zorg is samengesteld. Wederom is er naar gestreefd de inhoud zo veelzijdig mogelijk te maken, zodat iedereen er iets van zijn gading in kan vinden. Uiteraard is het hele num mer niet met louter kerst-copie gevuld; dat zou voor drie Zondagen teveel van het goede zijn £\M TE BEGINNEN voeren we onze lezers mee naar Bethlehem, naar Koning David, de man op de achtergrond, zoals Marius hem op de eerste pagina noemt. /\NZE REDACTEUREN zwermden uit over Europa en geven U iets van hun indrukken, de een uit Zweden (op pagina twee) over het ■/erblijf in een werkkamp, de ander uit Frankrijk, in de hoofdstad waarvan de Moulin Rouge werd bezocht. 17 EN ECHTE kerstvertelling wilden we U toch niet onthouden, men 4-1 vindt haar op pagina vier. Daar vindt men ook onze grote kerst puzzel, waarvoor talrijke fraaie prijzen beschikbaar gesteld zijn. Behalve enige gezellige puzzeluurtjes brengt deze puzzel U ook een kans op een mooi horloge of iets anders. DCHT KERSTMIS is het op pagina vijf. Men kan er iets lezen over Kerstmis in de Kunst en in de Volksmeteorologie. Bovendien een aardig kerstverhaal van Mies Bouhuys. ]W[ET HET OUDEJAAR in het vooruitzicht is ook Kerstmis een dag van herinneringen aan het afgelopen jaar, o.a. aan de grote wa terramp, die ons land trof. Een onzer redacteuren reisde naar het rampgebied en vertelt zijn indrukken op pagina zes. WERVOLGENS gaan we weer naar hèt buitenland, naar Engeland, het land van Koningin Elisabeth, moeder van Hendrik VIII. Over haar tragisch leven verscheen onlangs een roman, die op pagina zeven uitvoerig besproken wordt. F\E ONTHEEMDEN zullen op Kerstmis zeker onze belangstelling hebben. Daartoe moge het artikel op pagina acht dienen, waar U tevens een gezellig verhaal vindt in onze serie ontmoetingen met artisten. ONNODIG hieraan nog toe te voegen, dat een en ander rijkelijk w geïillustreerd is. De tekening op de eerste pagina is van de be kende Leidse illustrator Joop Koevoets. Wij wensen U met ons Kerst nummer 1953 een zee van leesgenot op Kerstmis! HOE wordt het weer? (Geldig van Donderdagavond tot X Vrijdagavond. Opgemaakt te 1 10 uur). X KOUDE NACHT. Vanavond in het Oosten van 3 het land nog wat lichte regen of t motregen, maar overigens koude 1 nacht met opklaringen. Morgen i overdag toenemende bewolking I met later van het Westen uit X regen en iets lagere temperatu- X ren dan vandaag. Matige tot X krachtige wind krimpend van West naar Zuid. X ZüRICH GENèVE LOCARNO WENEN INNSBRUCK ROME i 25 Dec.: zon op maan op 22.33 en 26 Dec.: zon op maan op 23.42 en 27 Dec,: zon op maan op en 28 Dec.: zon op maan op 0.51 en 8.48 en onder 16.33, onder 11.17 uur. 8.48 en onder 16.33. onder 11.30 uur. 8.48 en onder 16.34; onder 11.42 uur. 8.48 en onder 16.35; onder 11.55 uur. Het weer in Europa weer temp. HELSINKI geheel bew. —5 C. OSLO geheel bew. 2 STOCKHOLM geheel bew. 2 KOPENHAGEN geheel bew. 3 LONDEN regen 9 AMSTERDAM geheel bew. 7 BRUSSEL zwaar bew. 9 PARIJS motregen 5 BORDEAUX zwaar bew. 0 GRENOBLE nevel 1 NICE zwaar bew. 4 WARSCHAU nevel —5 BERLIJN motregen 1 FRANKFORT motregen 4 MüNCHEN motregen 1 >9 nevel 2 nevel 1 geheel bew. 3 geheel bew. 1 sneeuw 1 geheel bew. 3 Geen witte Kerst Het K.N.M.I. deelt mede: Steeds meer moet het grote hoge- drukgebied, dat aan het begin van deze week een groot deel van Euro pa in de vorst gevangen hield, het veld ruimen voor depressies. In snel tempo volgen de aanvallen vanuit het Westen elkaar op. Oceaanfronten zijn de laatste da gen al vrij ver West- en Noord-Euro pa binnengedrongen en hebben de vorst uit Scandinavië en Duitsland grotendeels verdreven. Alleen in Rusland en Polen komt nog matige of strenge vorst voor. Ook onze omgeving is overspoeld door zachte Oceanische luchtmassa's, die door hun hoge vochtgehalte tot vrij veel mist aanleiding hebben ge geven. De mistkansen nemen nu echter af, doordat ons land steeds meer in het bereik van storingen begint te raken, zodat er in het algemeen meer wind komt. Het hoofdcentrum van de Oceaandepressies lag Donderdagmor gen boven de Poolzee, in de buurt van het eilandje Jan Majen. Een front, dat de zachte lucht boven onze omgeving scheidt van koudere lucht, die uit Noordelijke delen van de Oceaan afkomstig is, beweegt zich in Oostelijke richting over de Britse eilanden, vergezeld van een regen zone. Verder naar het Westen be vindt zich op de Oceaan ten Noord westen van de Azoren een nieuwe, actieve depressie, die vrij snel in Oos telijke richting trekt. Deze laatste depressie zal gedu rende de Kerstdagen het weer in on ze omgeving beïnvloeden. We moeten daarom rekenen op wisselend weer, waarbij tijdelijk enige regen zal val len en de wind periodiek kan toe nemen. Vorst is er niet te verwach ten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1953 | | pagina 1