„Omo" loste voor jong echtpaar
het woningprobleem volledig op
Vestigingswet zonder
behoefte-element
Arts en
ziekenfonds
MieuutBauut in ACieuwe fJ.tmge gang
De bedelaars schuwen Den Haag
Brief na vijftien rampjaren
nog onbestelbaar
Nog geen oplossing in het
Bredase rector-geschil
Hoe werd het dodelijk schot
door de jachtopziener gelost?
DONDERDAG 12 NOVEMBER 1953
Dfc LEIUSU CUUKAN1
- PAGINA 1
TWEEDE KAMER
Examen-eisen mogen niet worden overdreven
De Tweede Kamer heeft besloten
de discussie over de begroting van
Maatschappelijk Werk voort te zet
ten Donderdag bij de aanvang van
de vergadering. Daarbij zal tevens
aan de orde zijn de motie-Lemaire
(KNP) inzake de Nederlanders in
Indonesië.
Aan de orde is het Wetsontwerp
regeling van een goede bedrijfsuit
oefening.
De heer VAN DEN HEUVEL (K
VP) betoogt het onjuist te achten het
behoefte-element in dit ontwerp te
introduceren. Er is geen enkele re
den de vrije werking van het maat
schappelijk leven te beletten.
Terecht heeft de minister het be
hoefte-element dan ook niet opge
nomen. Terecht zullen de vesti
gingseisen niet onredelijk opgevoerd
worden. Maar wel dienen enkele ja
ren practische ervaring geëist te
worden voor zelfstandige vestiging.
Spr. juicht toe, dat voor gemengde
bedrijven ten plattelande mogelijk
heden zijn geschapen, waardoor
moeilijkheden bij verhuizing naar
een andere plaats voorkomen kunnen
worden. Resumerend zegt spreker,
dat hij van mening is dat dit ont
werp een goede en gewenste orde
ning in de middenstand zal kunnen
bevorderen.
De heer VAN EIJSDEN (AR) is
van mening, dat de Regering er juist
aan gedaan heeft het behoefte-ele
ment buiten het ontwerp te houden.
Hij zou er de voorkeur aan geven,
dat de Kamers van Koophandel de
aanvragen om vergunningen in ont
vangst nemen; de bedrijfschappen
kunnen dan ingeschakeld worden
voor het verlenen van de vergun
ningen.
De heer SCHILTHUIS (P.v.d.A.)
zegt dit ontwerp niet zo heel belang
rijk te achten. Het sluit voor een
groot deel aan bij de oude Vesti
gingswet-Kleinbedrijf. Spr. acht het
ontwerp ook al niet zo belangrijk,
omdat het een grote leemte vertoont.
Het behoefte-element is er uit gela
ten. Het gevolg zal zijn, dat niet
doeltreffend kan worden opgetreden
tegen het euvel van de overbezet
ting. Dit is nu waarlijk kodde sane
ring, die we niet mogen laten voort
gaan. Men bestrijdt sprekers mening
wel met het argument, dat de vesti
gingsvrijheid in het gedrang komt.
Maar die vrijheid is reeds sterk be
knot.
De argumenten van de Regering
zijn overigens ook niet sterk, aldus
gaat de heer Schilthuis voort. Het
ontwerp zelf geeft immers ook niet
uitsluitend objectieve eisen. Er zijn.
talloze subjectieve criteria in opge-
n°Deen'heer CORNELISSEN (WD)
heeft de indruk, dat de Regering met
dit ontwerp de fouten in de Vesti
gingswet '37 wil herzien. Hij juicht
het toe, dat de Regering.het behoef
te-element niet heeft willen opne
men.
De heer SCHMALL (OH) zegt,
dat de minister voortbouwt op de
oude wet. Dat is verstandig. Er is
veel in het ontwerp, dat spreker vol
ledig kan toejuichen. Onder meer
dat men de werkingssfeer verruimt,
dat een verbetering van het platte
land tot stand wordt gebracht. Dat
men naast de Kamers van Koophan
del nu ook P.B.O.-organen wenst in
te schakelen acht spr. niet zo geluk
kig. Maar het is begrijpelijk, dat de
minister deze prganen enig werk
wil verschaffen. De heer Schmall is
tegenstander van het behoefte-ele
ment in deze regeling.
De heer GORTZAK (CPN) zegt,
dat dit ontwerp zijn doelstelling
nooit zal bereiken, als de zware druk,
die op he^lmiddenstandsbedrijf rust
niet wordt opgeheven en als de koop
kracht van de bevolking niet verbe
tert.
Spr. verzoekt de exameneisen niet
zo hoog op te voeren, dat de schijn
wordt gewekt, dat men de toeloop
zo gering mogelijk wil doen zijn.
De heer PETERS (KVP) zegt. dat
zich bij de examens wel symptomen
van een overdreven perfectionnisme
voordoen. Misschien speelt 't groeps
belang hier ook mee. Maar in ieder
geval dient men er rekening mee te
houden, dat er een groep mensen is,
die een sterk gerichte praktische
aanleg heeft en niet zo geschikt is
voor theoretische onderwerpen. Spr.
hoopt, dat de regering in staat is een
grotere souplesse toe te passen.
f 7 per patiënt
De ziekenfondshonoraria voor de
artsen zullen met 1,54 gulden per
verzekerde worden verhoogd van
5,46 tot 7 gulden.
Dit is 't voorlopig resultaat van
de onderhandelingen tussen de Lan
delijke Huisartsenvereniging en de
De minister van Economische Za
ken, de heer ZIJLSTRA, zegt met
betrekking tot 1- behoefte-element,
in het algemeen een dergelijke in-
voeging principieel onjuist te ach- organisatie van ziekenfondsen,
ten. Voorts zegt spreker, dat het, Dit js 't voorlopig resultaat van
technisch vrijwel onmogelijk is en J (je onderhandelingen tussen de Lan-
dat het niet past in dit ontwerp. j delijke Huisartsenvereniging en de
j organisatie van ziekenfondsen.
Sanerende werking Aan de artsen zal een voorschot
worden gegeven op het huidige ho-
De staatssecretaris, de heer VELD
KAMP betoogt, dat de cijfers hebben
uitgewezen, dat het sterftecijfer van
bedrijven, die een vestigingsvergun
ning hebben veel geringer is dan dat
van bedrijven, die niet onder de
werking van de vestigingswet '37
vallen. Uit allerlei andere cijfers
blijkt voorts nog, dat de vestigings
wet een gunstige ontwikkeling in
't middenstandsbedrijf te weeg heeft
gebracht. Ook kon vastgesteld wor
den dat er een sanerende werking
van is uitgegaan. Dit terwijl in deze
oude wet ook het behoefte-element
niet is opgenomen.
De heer Veltkamp zegt nog met
betrekking tot het behoefte-element,
dat het economisch ondoelmatig is.
Er zullen altijd kleine bedrijfjes zijn,
die blijven voortbestaan. Spr. noemt
de invoering een ruw, ondoelmatig,
moeilijk te hanteren en ongewenst
middel.
Spr. zal zich ook verzetten tegen
te zware eisen voor do vestiging. De
examens mogen inderdaad niet te
zwaar worden. Inderdaad is hier en
daar wel eens een tendens aanwezig
om de eisen overdreven op te voe
ren.
Met name mogen de theoretische
eisen voor vakbekwaamheid niet
overdreven worden.
De vergadering wordt om vijf mi
nuten over zes gesloten.
MINISTER OVERWEEGT DE NESB
TE VERBIEDEN
Indien de rechterlijke beslissing in
zake de N.E.S.B. in hoogste aanleg
wordt bevestigd, zal aan de hand van
het besluit ontbinding landverrader-
lijke organisaties worden opgetreden
tegen hen, die niettemin zouden
voortgaan met deelneming aan deze
of soortgelijke organisaties. Zou daar
entegen het resultaat van de inge
stelde strafvervolging negatief zijn,
aldus bericht minister Donker aan de
Tweede Kamer, dan zal hij niet na
laten de totstandkoming van wijzi
ging of aanvulling van de bestaande
wettelijke voorschriften bevorderen,
teneinde te voorkomen dat dergelijke
organisaties zich ongestoord zouden
kunnen ontwikkelen.
MISDRIJF OF ONGEVAL?
In een beelden- en ornamentgiete
rij te Hengelo is gisteren een der di
recteuren van dit bedrijf levenloos
aangetroffen. Aangezien een natuur
lijke dood niet kon worden vastge
steld, werd de recherche gewaar
schuwd, die thans onderzoekt of hier
sprake is van een ongeluk of een
misdrijf.
norarium met terugwerkende kracht
vanaf 1 Juli j.l. De regeling is ter
goedkeuring aan de ziekenfondsraad
overgelégd.
Van een definitieve overeenstem
ming kan nog niet worden gespro
ken. De artsen zijn na een onderzoek
tot de overtuiging gekomen, dat, ge
zien de gestegen geneeskundige en
praktijkkosten een voorlopig hono
rarium van 8,67 gulden per verze
kerde per jaar aanvaardbaar zou zijn.
Om de verdere onderhandelingen
niet ongunstig te beïnvloeden heb
ben de huisartsen zich voorlopig ac-
coord verklaard met een vergoeding
van 7 gulden per patiënt.
Veehandelaar mishandeld
en beroofd
Dinsdagavond is op een stille weg
tussen Losser en Glanerbrug een
veehandelaar overvallen en van
5000,beroofd.
De man had in Losser zaken ge
daan en was per bromfiets op weg
naar huis. Onderweg werd hem met
een rode lantaarn gesommeerd te
stoppen. Hij dacht dat het de douane
ambtenaren waren en gaf gevolg
aan het bevel. Nauwelijks stond hij
stil of met een zwaar voorwerp be
proefde men zijn schedel. Toen de
man na ongeveer een kwartier deze
beproeving te boven kwam, wachtte
hem nog een andere: zijn portefeuille
was verdwenen. De Rijkspolitie uit
Losser stelde met speurhonden een
onderzoek in, dat echter nog geen
succes heeft gehad. De daders moe
ten van de route, die de veehande
laar naar huis zou volgen, op de
hoogte zijn geweest.
Nieuwe Tonge is reeds sinds enige tijd drooggevallen. Ook daar is men onmiddellijk begonnen met de opbouw
van het zeer beschadigde dorp. Aan de rand van het dorp bouwt men lange rijen stenen huizen, die straks,
voordat de winter invalt, de nog terugkerende évacué's een onderdak zullen bieden.
LUCHTOPNAME A.N.P.1FOTO.
Op zoek naar andere
werkterreinen
Den Haag geniet van een weldadige
rust, de straten zijn schoon en de
bedelaars hebben het hazenpad ge
kozen!
Sinds de politie in het begin van
de week enkele bedelaars voor de
rechtbank heeft gedaagd en daar ge
bleken is, dat sommige van deze lie
den een rijk leven leiden, is de mild
dadigheid van de Hagenezen wegge
smolten als sneeuw voor de zon en
de bedelaars zoeken een ander ar-
Na een omzwerving van vijftien jaar heeft George Mazur uit Den Haag
een brief, die door hem in 1938 gepost zou zijn van de P.T.T. weer terug
gekregen. De postbode vertelde er het volgende verhaal bij:
In Juli van dit jaar vond men op de gletscher Cengalo in het Zwitserse
kanton Graubunden een postzak. Uit een onderzoek bleek dat de brieven,
waaronder ook die van Mazur, onder een lawine begraven hadden gelegen.
Dit op zich zelf was nog niet het ergste, want de brief had namelijk ook
een vliegtuig- en treinramp doorgemaakt. Op 1 October 1938 maakte zij deel
uit van de lading van een Duits postvliegtuig, dat echter op een gegeven
moment de aantrekkingskracht van de aarde niet kon weerstaan en in
Zwitserland neerstortte. De postzakken werden in een trein overgeladen,
doch ook dit vervoermiddel verongelukte. De zakken werden overgebracht
naar een klein postkantoortje, dat daarop prompt onder ijs en sneeuw be
dolven werd. De oorlog brak uit en de brief bleef waar hij was, totdat de
gewetensvolle posterijen de brief uitgroeven en terugstuurden. Spijtig voor
de P.T.T. is alleen dat de heer George Mazur de echte afzender niet
was. Het moet een naamgenoot geweest zijn en dus kan de P.T.T. weer
opnieuw beginnen.
DESKUNDIG ONDERZOEK IN
MILLIOENENPROCES.
Een nader onderzoek in het mil-
lioenenproces van de Nederlandse
wolfabrikanten en -handelaren tegen
de Staat heeft het Haagse Hof giste
ren in zijn arrest gelast. Er zullen
financieel-economische deskundigen
worden benoemd om tot een onpartij
dige conclusie te komen.
In dit langdurige monsterproces,
dat voor de derde maal vooi hetzelfde
Hof diende, vordert de wolindustrie
een vergoeding van tientallen mil-
lioenen wegens de inbeslagneming
van al haar wolvoorraden tijdens de
bezetting. Zij meent, dat het Rijks-
wolbureau daaruit in grote mate voor
deel heeft getrokken. Dit wordt door
de staat bestreden, omdat het Rijk
ten slotte met waardeloze Marken
bleef zitten.
In zijn jongste pleidooien voor de
wolfabrikanten had de Haagse pro
cureur mr. A. J. M. van Dal niet al
leen de juistheid der gegevens van
de Rijksaccountantsdienst in twijfel
getrokken, maar tevens aangetoond,
dat het Rijkswolbureau reeds op 2
November 1944 vrij kwam van de
Duitse bezetting en dus toen al de
kas kon overdragen aan de vrije Ne
derlandse staat.
UITBUNDIGE VREUGDE
BIJDE MAAKSTER
Een 27-jarige, pas afgestudeerde
chemicus, die gistermorgen kwart
voor elf nog rustig aan het werk was
in het natuurkundig laboratorium
van Philips in Eindhoven, wist zich
een kwartier later de gelukkige be
zitter van een landhuis-met-inboedel
of van een bedrag in contanten van
ruim 40.000,Uit een gebergte
van ruim 1 millioen inzendingen op
de beroemde Omo-prijsvraag, was
een van de slagzinnen, die hij samen
met zijn echtgenote had bedacht, uit
verkoren voor de hoofdprijs, waar
van honderdduizenden in de afgelo
pen maanden gedroomd hebben: het
landhuis of de 40.150
De winnaar, drs. C. Jouwersma, en
zijn chef werden gistermorgen even
Mevrouw W. Jouwersma-Kok die de
gelukkige eigenares is geworden
van een volledig ingericht huis of
een bedrag van 40,150 al naar
gelang haar keuze zal uitvallen
met haar man, nadat zij zojuist het
grote nieuws hadden vernomen.
weggeroepen voor eën „zakelijke be
spreking", die in een Eindhovens res
taurant zou plaats vinden. Maar in
plaats van enkele heren, die over
„plastica" zouden komen spreken,
troffen zij, behalve een legertje jour
nalisten en fotografen, de leden van
de jury aan, die de inzendingen had
den beoordeeld en vertegenwoor- a. C.
digers van de directie van de zeep
fabriek.
Mevrouw dr. W. H. Posthumus
Van der Goot, een van de juryleden,
vertelde de nietsvermoedende jonge
man, dat zijn slagzin „Sinds Omo
domineert, is alles dubbel-blank" met
de vorstelijke hoofdprijs gehonoreerd
was.
Vreugdekreet!
Intussen was de echtgenote, Mevr.
JouwersmaKok, in het pension in
Zeelst, bij Eindhoven, waar het echt
paar bij gebrek aan woonruimte
tijdelijk onderdak had gevonden,
bezig met haar dagelijkse huishoude
lijke taak, niet vermoedend, dat een
stoet van 10 taxi's, met haar echtge
noot, onderweg was naar het huis
aan de Blaertheimseweg, om haar het
grote nieuws te komen vertellen.
Met een vreugdekreet en een wilde
sprong, en een hartelijke omhelzing
van haar verbouwereerde echtgenoot
ontving zij de verrassende medede
ling.
Na de fuif
Het gezelschap vernam toen, hoe in
een zomernacht in Augustus, na af
loop van een gezellig bridge-fuifje
plotseling de inspiratie vaardig werd
over het jonge echtpaar. Niet minder
dan 10 slagzinnen werden geprodu
ceerd in dat nachtelijk uur. Aan
er van werd de hoofdprijs toegekend
en twee andere kwamen naar de me
ning van de jury in aanmerking voor
een van de overige 4500 prijzen, die
door de zeepfabriek beschikbaar wa
ren gesteld.
15 der oplossingen was juist
Maandenlang heeft het geduurd,
voordat de jury de uitslag bekend
kon maken. 130 werkstudenten en
andere tijdelijke hulpkrachten heb
ben de lawine van 1.008.064 formulie
ren aan een eerste selectie onderwor
pen. „Slechts" 162.000 inzendingen,
dat is ongeveer 15 bleek geheel
te voldoen aan de gestelde eisen. De
rest moest worden terzijde gelegd,
omdat de ontbrekende woorden in 'n
9-tal zinnetjes op het prijsvraag-for
mulier niet op de juiste wijze waren
ingevuld, ofzoals in enkele tien
duizenden gevallen, omdat de afzen
ders gewoon vergeten hadden hun
naam of- volledige adres in te
vullen.
De tweede prijs, ter waarde van
1200,werd toegekend aan Mevr.
KloensSiegeman, te Dor
drecht, de derde, ter waarde van
100,aan L. Meijer, te Nijmegen
en de vierde, ter waarde van 800,
aan Mia Jansen, te Heerlen. De ove
rige prijswinnaars is inmiddels be
richt gezonden.
beidsterrein voor zover zij niet door
de politie bij hun (gerafelde) kragen
gegrepen zijn.
Een bedelaar uit Leiden, die zijn
arbeidsterrein in Den Haag had, een
forensen-bedelaar dus, was met het
laatste nieuws Dinsdagmorgen nog
niet op de hoogte en hij ging dus vol
werklust met zijn lucifersdoosjes op
de Herengracht zitten. Een behulp
zaam mens deelde hem mede, dat de
arbeidsvrede voor bedelaars in Den
Haag ernstig gestoord was en de man
vluchtte terug naar de Sleutelstad.
Ondertussen zijn andere bedelaars
druk bezig om nieuw arbeidsterrein
te zoeken; een Haagse bedelaar, die
tijdens de politionele razia juist zijn
verplichte wekelijkse vrije dag geno
men had en zodoende aan de greep
van de sterke arm ontkwam, nam
gisteren welgemoed een kaartje
(tweede klas?) naar Amsterdam om
daar zijn dag productief te kunnen
maken.
De Bredase gemeenteraad heeft
zich gistermiddag bezig gehouden
met de moeilijkheden, die zijn ge
rezen rondom de benoeming van een
nieuwe rector aan het Stedelijk Gym
nasium te Breda. Zoals bekend, be
noemde de raad enige tijd geleden
buiten de voordracht van het cura
torium om dr. Th. Sluiter uit Utrecht.
Het curatorium had naar aanleiding
van deze handelwijze zijn mandaat
ter beschikking gesteld.
Een nieuwe moeilijkheid rees, toen
bleek, dat dr. Sluiter zijn ambt te
Breda niet wenste te aanvaarden.
B. en W. hadden aan de raad voor
gesteld het ontslag van het curato
rium te accepteren. Volgens dit voor
stel wil men trachten zo spoedig mo
gelijk een nieuw curatorium te vor
men en tevens willen B. en W. een I
oproep plaatsen voor de vacature
van gymnasium-rector. Deze sollici
taties zouden later ter hand worden
gesteld aan het nieuw gevormde cu
ratorium voor het maken van een
nieuwe aanbevelingslijst.
Het waren de fracties van de P.
v. d. A. en de V.V.D., die zich tegen
het prae-advies hevig kantten, ter
wijl de Katholieke partijen in de
raad zich er achter plaatsten. Door
het niet aanvaarden van het rectors-
ambt zijn nieuwe mogelijkheden ge
rezen, aldus werd van V.V.D.-zijde
betoogd en een gesprek met de cu
ratoren zal wellicht verhelderend
kunnen werken. Een voorstel van i best afgaat.
de zijde der V.V.D. om deze kwes
ties tot volgende week aan te hou
den en in de tussentijd te trachten
tot een gesprek met het curatorium
te komen, werd door B. en W. na een
beraad van drie kwartier, overgeno
men. Het officiële bedankschrijven
aan het curatorium zal voorlopig dus
niet uitgaan. Maar wel zullen, om
tijdsverlies te voorkomen, opnieuw
oproepen verschijnen voor de func
tie van rector aan het Stedelijk Gym
nasium.
VERBINDING MET SCHOUWSE
WESTHOEK WORDT WEER
NORMAAL.
In de loop van volgende week is
de volledige openstelling van de Lan-
gendijk dit is de wegverbinding
tusen Brouwershaven en Renesse
te verwachten. Dan zullen dus de
doorlaattijden, welke thans nog door
automobilisten in acht moeten wor
den genomen, geheel vervallen. De
afwerking van de weg met hoogoven
slakken is thans voltooid. Over een
afstand moet de weg thans nog wor
den voorzien van een laag teerslak-
ken, waarvoor droog en indien mo
gelijk zonnig weer nodig is. Wanneer
ook deze laag is aangebracht zal de
weg worden vrijgegeven, doch ook
dan zal het nog nodig zijn, dat de
weggebruikers zich wat aanpassen,
omdat zij niet van een behoorlijke
berm is voorzien. In elk geval zal de
openstelling van de weg worden toe
gejuicht, omdat dan gedurende de
gehele dag weer verkeer met de
Schouwse Westhoek mogelijk zal zijn.
Een 102-jarige te Delft
Ut
Op 22 November a.s. hoopt de heer
W. H. Kostering te Delft zijn 102de
verjaardag te vieren. De heer Koste
ring heeft nog steeds grote belang
stelling in het „wereldgebeuren".
Teneinde op de hoogte te blijven
leest hij regelmatig zijn krantje, wat
hem, met behulp van zijn bril, nog
Het stropersdrama te Best
TEGENSTRIJDIGE
VERKLARINGEN
Het stropersdrama te Best. waar
bij in de nacht van Zaterdag op Zon
dag j.l. een 27-jarige arbeider, die op
stropen betrapt werd, is doodgescho
ten, wordt momenteel onderworpen
aan een justitioneel onderzoek.
Men vraagt zich namelijk af, of de
jachteropziener eerst gewaarschuwd
en toen pas geschoten of direct van
zijn vuurwapen gebruik heeft ge
maakt; voorts is nog belangrijk of
de jachtopziener een- dan wel twee
maal gevuurd heeft.
De verklaringen der beide partijen
staan lijnrecht tegenover elkaar.
De jachtopziener, daarin gesteund
door een metgezel, verklaart, dat hij
het tweetal gesommeerd heeft te
blijven staan. Hierop zou de broer
van het slachtoffer de lichtbak op
hem gericht hebben en zou de neer-
geschotene zijn jachtgeweer opgehe
ven hebben, terwijl hij riep: „Blijf
staan, of ik schiet."
Indien deze verklaring juist blijkt,
heeft de jachtopziener, die na enke
le seconden zijn zware schijnwerper
op de beide broers kon richten, ge
schoten uit zelfverdediging. Het
slachtoffer is echter in de rug ge
troffen, doch de jachtopziener ver
klaart, dat de jongeman op het mo
ment, dat de straal van de lantaarn
hem trof, zich bukte en de vlucht
nam. Alles moet zich in enkele se
conden afgespeeld hebben.
De broer van het slachtoffer ver
klaart echter, dat de politieman zon
der waarschuwing onmiddellijk ge
schoten heeft.
Het is voor de justitie uiterst moei
lijk de juiste gang van zaken na tè
gaan. Leden van het parket te Den
Bosch, waar de zaak in onderzoek is,
verklaren echter, dat het uiterste ge
daan zal worden om klaarheid in de
ze zaak te krijgen. Met het verhoren
der betrokkenen is men nog stgeds
bezig.
