S)e£<2ldóe(Boii4cmt Wreedheden in Korea op UNO-agenda Kannibalenjacht in het oerwoud TRUMAN De dagvaarding van oud-president Truman Mossadeq heeft 'n groot uithoudingsvermogen Geen UNO-debat over Tunis Wisjfnski leed nederlaag Lekkere Londense lucht Opslagplaatsen in chemicaliën Amerikaanse bases in Pakistan Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN DONDERDAG 12 NOVEMBER 1953 45ste JAARGANG No. 13041 gedagvaard Papengracht 32, Tel. 20015. Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., t 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 Één standsorganisatie k dispuut bij in de Leidse boezem van de standsorganisatie van intel lectuelen, .de St. Adel'bertvereniging. Het vreedzaam doch vinnig twistge sprek, ingeleid en voortgezet door de voorzitter van genoemde vereni ging, mr. J. F. G. baron van Voorst tot Voorst en de secretaris van de Kath. Werkgeversvereniging, drs. J. H. Derksen, had tot onderwerp de ver houding van stands- en vakorganisa ties. Een niet bijster interessant on derwerp en evenmin een onderwerp, dat al is het hier en daar aanhan gig gemaakt een schreeuwend pro bleem geacht kan worden. Men kan het nauwelijks als een probleem be titelen. Niettemin werd het een debat, dat ongewoon boeiend was, niet om wille van het besproken onderwerp, maar om wille van de wijze waarop het besproken werd. Het was een voorbeeld van de diplomatieke kunst, ruzie te maken zonder ruzie te krij gen, het oneens met elkaar te zijn zonder onenigheid te hebben. De beide inleiders bleven het met el kaar oneens, maar op één punt, en dat was het enige werkelijk belang rijke punt in de onenigheid, bleken zij en alle toehoorders het volkomen met elkaar eens. Dat was over het volgende. Iedereen weet, dat de taak van de standsorganisaties is de vor ming van de gehele mens, deze mens niet gezien in betrekking tot zijn be roep, maar in betrekking tot de to tale samenleving. Alle standsorgani saties doen min of meer geslaagde pogingen deze taak te vervullen. Deze standsorganisaties, welke uiter aard elk voor zich sleohts een be paalde groepering in de samenle ving bestrijken, zijn elk voor zich echter niet bij machte hun taak to taal te vervullen, omdat zij in hun opbouw slechts een deel van de sa menleving omvatten en hun leden dus niet direct zij doen het soms wel indirect vormen tot volwaar dige leden van de totale samenle ving. Eisenhower zou het nooit gedaan hebben Heel Amerika wacht op Trumans antwoord Amerika is thans vol van de zaak-White, in welke zaak zoals gemeld zelfs de voormalige president Truman gedagvaard is door McCarthy's commissie. Dat was zijn opvolger, president Eisenhower, toch te gortig, en hij verklaarde gisteren, dat hij zoiets nooit gedaan zou hebben. Intussen heeft de ex-minister van Buitenlandse Zaken en thans gouver neur van Zuid-Carolina, James Byrnes, geweigerd Vrijdag in Washington voor de Commissie voor on-Amerikaanse activiteiten van het Huis van Afgevaardigden te verschijnen. De commissie zal hem nu echter in zijn hoofdstad, Columbia, opzoeken. Enkele uren later kwam reeds een antwoord van de voorzitter een ant woord van de voorzitter van de com missie: „Een uitstekend idee." De grote vraag is nu: Wat zal Tru man doen? Zoals gemeld, wordt de ex-president er van beschuldigd, White in 1946 tot directeur van het Internationale Monetaire Fonds te hebben aangesteld, hoewel hij toen reeds rapporten van de FBI (fede rale recherche) in zijn bezit had, waarin White als „een Russische spion" werd aangeduid. Als goed politicus laat Truman de wereid wachten. Hij heeft reeds 1000 telegrammen ontvangen, waarin er bij hem op wordt aangedrongen, voor de commissie te verschijnen en te „vechten". Byrnes motiveerde zijn weigering om te verschijnen als volgt: „Als gouverneur van Zuid-Carolina kan ik niet uw recht (het recht van de commissie) erkennen, dat u een gou verneur kunt dwingen zijn staat te verlaten en in Washington te blij ven, totdat uw commissie het goed vindt, dat hij terugkeert." Byrnes was echter wel bereid om op vragen te antwoorden, indien de commissie naar Columbia, de hoofd stad van Zuid-Carolina, zou willen komen. Eisenhower laveerde op zijn pers conferentie zorgvuldig tussen de de mocratische oppositie (Truman- groep) en zijn eigen republikeinse rechtervleugel (McCarthy-groep) door. Hij zou zelf niet alleen Truman niet gedagvaard hebben, maar ook opperrechter Tom Clark (tijdens Tru man minister van Justitie) niet. En het was voor hem onbegrijpe lijk, dat Truman bewust tegen de be langen van Amerika in zou hebben gehandeld. Maar aan de andere kant moet het land waakzaam blijven tegen het communisme, hoewel elke on-Ame- rikaanse poging vermeden moet wor den om iemand onrechtvaardig te be schuldigen. De president verklaarde ten slotte, dat het aan Brownell staat om voort te gaan op zijn eigen ma nier schoonmaak te houden. Partij-vertoning. Gisteravond is nog een andere fi guur de arena binnengestapt: Adlai Stevenson, de democratische candi- daat voor het presidentschap in 1952. Hij verklaarde zonder meer, dat de dagvaarding van Truman en andere autoriteiten „voor partij doeleinden en zonder voorafgaand overleg het normale onderzoek van het Congres op gevaarlijke wijze in discrediet zou kunnen brengen". En vlijmend voegde hij er aan toe: „Het is nodig onderscheid te maken tussen het verzamelen van nuttige inlichtingen en een ruwe partijver toning." naar wij menen door prof. dr. J. C. Groot, het ideaal naar voren ge schoven van één vereniging voor alle Nederlandse Katholieken. Al len, die het hoorden en allen die het lezen, zullen dit een goed en zelfs groots ideaal vinden, dat de moeite waard is uitgedragen en bestudeerd te worden. Het onderwerp kwam in het debat niet tot verdere ontwik keling. Verwezenlijking van dit ideaal zou een debat, als het ge noemde trouwens overbodig maken! De standsorganisaties zouden hun taak (niet de taak van de vakorga nisaties en dezer samenbundeling) geheel of grotendeels overgeno men zien door de éne ver eniging. Wij geloven ,dat de tijd rijp is voor deze innerlijke eman cipatie, welke een bevrijding zou zijn van al te zwaar benadrukte stands versohillen. Er hapert namelijk iets aan de gemakkelijk hanteerbare stands-onderscheidingen. Er heeft een verschuiving plaats naar boven toe en die verschuiving brengt weer an dere verschuivingen mee, waardoor het gehele onderscheid, cultureel be zien, aan het schuiven is gegaan. De standen worden veel meer een zui ver sociaal-economische distinctie en als zodanig zullen zij zich natuur noodzakelijk handhaven of, wegge vaagd (zoals aanvankelijk in Rus land), terugkeren (zoals thans in Rusland). Maar cpltureel bezien, wordt het steeds moeilijker en het is altijd al zeer moeilijk en grof van snede geweest een preciese omschrijving te geven van het be grip „stand", wanneer men daar iets anders onder wil verstaan dan de arbeids-verhoudingen van versohil- lende aard. Met vreugde kan gecon stateerd worden, dat de cultureel het hoogst staande groeperingen in on ze samenleving het meest onbevoor oordeeld staan tegenover standsver schillen en het gemakkelijkst nieu- weiingen in hun milieux opslorpen. Deze hoogste groeperingen behoeven met met hand en tand hun „ge zicht" to bewaren, want het is hun echte gezicht. Toen baron Van Voorst tot Voorst op de bovenge noemde dispuut-avond het als een te kort beschouwde dat de St. Adel- bert-vereniging niet reeds lang die arbeiders-ieiders, welke zich een hoog intellectueel peil hadden eigen gemaakt, lot zich had getrokken, gaf hij blijk van die de hoogstë groe pen sierende onbevangenheid en on- bevreesdneid. Waarom zouden zij bevreesd zijn? Hun rijkdom hun grote rijk dom is van dien aard, dat zij al les wat zij bezitten aan minder-be- deelden kunnen geven zonder armer te worden! Het contact kan alleen hun in zicht in het totale beeld der samen leving verruimen Voor dit voort gezet contact tot heil van allen zou één vereniging van Katholieken meer bevorderlijk zjijr dan de schillende standsorganisaties. Deze hebben voeling met elkaar, echter alleen op testuurlijk niveau. Ook daar Is het vruchtbaar, doch het de semt niet voldoerde door. Het idee van één Katholieke culturele ver eniging voor alle Katholieken wel. ke ieder voor zich in hun eigen be roeps- en vakverenigingen blijven georganiseerd komt ons aanlok kelijk voor, omdat de verwezenlij king van die idee de volle klemtoon zou leggen op wat bindt, meer dan Een resolutie, waarin wordt aan gedrongen, op het houden van direc te onderhandelingen tussen Frank rijk en Tunesië teneinde het recht van het Tunesische volk op zelfbe schikking te verwezenlijken", heeft in de Algemene Vergadering der V.N. niet de vereiste twee derden van het aantal stemmen behaald. Dit betekent, dat de Algemene Vergadering, evenals in het ge val - Marokko, besloten heeft, geen be sluit, inhoudende klachten tegen het Franse bewind, te aanvaarden. Zo als bekend heeft Frankrijk het de bat geboycot. Slechts één misdaad: olie bewaren De Perzische oud-premier Mossa deq, die Dinsdag nog verklaarde een zieke man te zijn, blijkt over een groot uithoudingsvermogen te be schikken. Hij heeft nu al meer dan tien uur gesproken om het Hof zijn bevoegdheid te betwisten om hem te berechten. Mossadeq vertelde Woens dagmorgen het gerecht dat een van de eerste daden geweest was nadat het parlement hem speciale bevoegd heden had verleend de ontbin ding van krijgsraden. Ik word van vele misdrijven beschuldigd, doch ik beging er maar één: ik weigerde de wensen van vreemdelingen zonder meer in te willigen Ik maakte, dat zij hun handen van onze nationale hulpbronnen (de olie) moesten terug trekken." Hierop viel generaal Moghbeli, voorzitter van het hof, de oud-pre mier in de rede met de opmerking: „U haalt dingen aan, die niets met de zaak te maken hebben". Mossadeq's antwoord was: „Ik zal In weerwil van heftig verzet van de Russische afgevaardigde Wisjins- ki, heeft de UNO-Assemblée inge stemd met het Amerikaanse verzoek, een debat te wijden aan de beschul digingen der V.S. over door commu nisten op Korea bedreven wreedhe den. De uitslag van de stemming was 53 tegen 5 (Sovjet-blok) bij 2 onthoudingen (India en Guatamala). Deze Amerikaanse zege betekent een duidelijke verwerping van de Russische tegen-beschuldiging, dat de V.S. met hun klacht alleen maar de Koreaanse conferentie willen doen mislukken door middel van een „pro pagandastunt". Wisjinski betoogde met vuur, dat zich geen enkele Chinees of Noord- Koreaan aan weerdheden had schul dig gemaakt, maar dat integendeel cp wat, dikwijls overdreven, geschei den houdt. r\EZE éne vereniging zou dan zijn dè standsorganisatie van de Ka tholieken de organisatie van de Ka tholieke stand. Krachtens zijn opname in Gods Kerk is ieder Katholiek verheven in een bovennatuurlijke adelstand, een uitverkiezing waar hij niet trots, alleen maar dankbaar voor mag zijn. Hij moet die stand „ophouden" in onze gemengde samenleving, maar ook onderling moet hij zich verenigd voelen met zijn standgenoten, met zijn „medestanders". Dit standsbe wustzijn, dat de totale mens omvat in alle zijn daden en strevingen op kerkelijk, staatkundig, sociaal en cultureel gebied, heeft niets enghar tigs, wanneer wij de Katholieke stand bezien, zoals hij werkelijk is: de stand van geestelijke rijkaards, die on bevooroordeeld tegenover de andere groepen staan en onbevangen en on bevreesd van hun rijkdom aan min- der-bedeelden geven zonder ooit ar mer te worden. Wat dat betreft houden we onze stand slechts karig op, maar daar worden we niet rijker van! de Amerikaanse piloten met hun aanvallen „op de vredelievende be volking van Noord-Korea en op al daar in gevangenschap verblijvende Amerikanen" de menselijkheid had den geschonden. Tweemaal moest de Assemblée-voorzitster, mevr. Lakshmi Pandit, Wisjinski waar schuwen, dat hij „te ver" ging. De permanente Amerikaanse ver tegenwoordiger bij de Verenigde Naties, Lodge, heeft inmiddels een aantal nieuwe communistische wreed heden in Korea bekend gemaakt. Zo zou in September 1950 van een transport van 376 Amerikanen ten Noorden van Seoel 80 tijdens een mars om het leven zijn gekomen. De overlevenden waren vervolgens ir goederenwagons verder Noord waarts vervoerd. Bij een tunnel aan gekomen, werd hen bevolen de trein in groepen te verlaten voor een maal tijd. Toen de gevangenen gezeten wa ren, schoten de Noord-Koreaanse bewakers hen neer, aldus Lode. De lijken van 69 soldaten werden bui ten de tunnel gevonden. In de tun nel werden nog zes lijken aangetrof fen van door honger of ziekte om gekomen militairen. In het academisoh ziekenhuis te Seoel zijn, volgens Lodge, op 28 Juni j 1950 150 gewonde Zuid-Koreaanse militairen omgebracht. Meer dan 2000 ton zwaveldioxide en meer dan 2000 ton koolmonoxide vergiftigen in de winterdag de lucht in Londen. In de beruchte Londense „smog", het vaalgele mengsel van mist en rook komen beide dodelijke gassen voor en hierdoor zijn vorig jaar De cember meer mensen overleden dan in de afgelopen 80 jaar,in deze maand het geval was. In de maanden daarna overleden 8000 mensen meer dan gewoonlijk. De zwaveldioxide kJomt voor in de rook uit fabrieksschoorstenen, terwijl koolmonoxide een bestand deel van de uitlaatgassen van auto's en motoren vormt. niet meer voor het Hof verschijnen, indien u mij. met de handboeien aan, zou willen voorgeleiden, zal ik geen woord spreken." Met betrekking tot de beschuldi ging dat hij zich met geweld van de regering had meester gemaakt, con stateerde Mossadeq het volgende: 4 1. De Sjah kan niet op eigen 0 zag een minister afdanken. Dit kan slechts gebeuren na een stemming in de majlis. 2. Er is geen wet die de Sjah toe-1 staat een minister te verhoren, te cri- tiseren of voor het* gerecht te voe ren. 3. Geen enkele minister mag zijn functie neerleggen, zelfs als de Sjah hem zou ontslaan, omdat de minis ters verantwoording schuldig zijn aan de majlis. 4. Wanneer hij afgetreden was nadat de Sjah hem had ontslagen, zou toch nog een motie van afkeu ring van de majlis nodig zijn. Ook een proces zou door de majlis voor geschreven moeten worden. 5. De majlis heeft haar goedkeu ring gehecht aan een wet waarbij aan Mossadeq speciale bevoegdheden werden toegekend voor de tijd van een jaar. Deze wet is nog gedurende drie maanden van -kracht. 6. De Sjah zal nauwelijks kun nen beweren dat de majlis ontbon den was ten tijde van 't bewind van Mossadeq, aangezien dezelfde majlis op het ogenblik weer in functie is. DOODSTRAF GEëlST. Tegen de voormalige Perzische pre mier dr. Mohammed Mossadeq vandaag de doodstraf geëist. RADIO-ACTIEVE VISSEN. Britse geleerden, die een bezoek brengen aan de Montebello-eilanden, hebben geconstateerd, dat enige vis sen, die ruim een jaar na de eerste Britse atoombomexplosie in dit ge bied zijn gevangen, sporen van ra dio-activiteit vertonen. De rotsen waren door de ontplof fing weggevaagd; ook de zeebodem is uitgediept. Een dodelijk vermoeide en uitgeputte Dr. Mohammed Mossadeq, ex-pre mier van Iran, rustte tijdens het proces de ogen gesloten op de schouder van zijn militaire verde diger, met wie hij zich tijdens de derde zitting van het hof verzoende. Rechts Mossadeq, links de verdediger Bozcrgmehr. IN DE BOSSEN VAN NIEUW GUINEA Drie blanke officieren, 32 inheem se politiemannen en 86 dragers hak ken zich op het ogenblik een weg door de meest ontoegankelijke oer bossen ter wereld. Zij zijn op zoek naar een spoor van de 30-jarige offi cier Gerald Leo Szarka, die vermoe delijk vorige week door pygmee-kan nibalen is vermoord in deze streek een diepe vallei tussen de dicht begroeide berghellingen van het ver afgelegen (aan Australië toebeho rende) district Telefomin, in Noord westelijk Nw.-Guinea. De patrouille volgt dezelfde weg, die, naar zij aanneemt, Szarka heeft genomen, toen hij, te zamen met drie inheemse politie-rnannen, verrader lijk door de inboorlingen werd over vallen en gedood. Een grimmige bijkomstigheid is, dat in ditzelfde gebied precies een week geleden nog een blanke officier, de 21-jarige Geoffrey Harris, door in boorlingen met bijlslagen is ver moord. Vermoedelijk geldt deze laat ste misdaad als een wraakoefoening voor het feit, dat in Juli vijf in heemsen verdronken, toen een Australisch gouvernementsvaartuig op de rivier de Sepik omsloeg. De inboorlingen van Terapdavit, waar Haris werd vermoord, hebben voorheen nimmer sporen van on vriendelijkheid jegens blanken ge toond. Deskundigen beschrijven hen echter als kannibalen, die krachtens oude traditie van tijd tot tijd op rooftocht gaan. De mannen zijn pl.m. 1 60 m. lang, de .vrouwen iets klei ner. Eerder waren berichten binnen gekomen, dat Papoea-vrouwen in dit gebied de dood van twee Austra- lisohe officieren en zes inheemse politiemannen hadden veroorzaakt door het aanbieden van vergiftigd voedsel. Amerika onderhandelt met Pa kistan over het aanleggen van mili taire bases voor de Amerikanen in dat land in ruil voor hulp bij de ver dediging. Het aantal en de plaats der bases werden niet bekend gemaakt. Pakistaanse en Britse woordvoer ders hebben meegedeeld, dat indien overeenstemming bereikt wordt, Ame rikaanse troepen gelegerd zullen v/orden in het Westelijk en het Oos telijke deel van Pakistan, waartus sen meer dan 1600 kilometer gebied van India ligt. Amerika heeft reeds bases in Tur kije en een militaire overeenkomst met Pakistan zou de Amerikanen brengen in drie landen die het „dak van het Midden-Oosten vor men. Vierendertig mlïlioen liter vloeibare chemicaliën kunnen worden opge slagen in deze enorme bolvormige tanks op de terreinen van de nieuwe „National Petro-Chemicals Corporation" fabrieken te Tuscola, Illinois (V.S.). Voor de industrie belangrijke stoffen als butaan, gasoline, ammo nia, aether en synthetische alcohol kunnen in dit bedrijf welks bouw vijftig millioen dollar heeft gekost worden opgeslagen. weer: (Geldig van Donderdagavond tot Vrijdagavond. Opgemaakt te 10 uur). VEEL WIND Overwegend zwaar bewolkt met: in de Noordelijke helft van het: I land morgen plaatselijk enige regen. Matige tot krachtige en aan de kust tijdelijk harde Zuid- westelijke wind. Weinig veran- dering in temperatuur. 13 Nov.: zon op 7.56 en onder 16.52; maan op 13.31 en onder 23.05 uur. Het weer in Europa HELSINKI regen 7 C. OSL-O onbew. 8 STOCKHOLM geheel bew. 8 KOPENHAGEN regen 9 LONDEN zwaar bew. 10 AMSTERDAM zwaar bew. 8 BRUSSEL regen 7 PARUS geheel bew. 4 BORDEAUX mist NICE onbew. 9 WARSCHAU nevel 2 BERLIJN geheel bew. 5 FRANKFORT half bew. 3 MUNCHEN geheel bew. 1 ZURICH geheel bew. 3 WENEN geheel bew. 4 ROME mist 8 Korreltje Al wat men te veel zegt is smake loos en onaangenaam. (Boileau)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1953 | | pagina 1