Ondanks tegenslag bereikt de spanning
rond de „Christchurch-race" 't kookpunt
Waarom 5°/0 loonsverhoging?
Meteoren - regen
op 9 October?
Kinderbedevaart uit
Lourdes teruggekeerd
Jongen
experimenteerde
Het
kleuteronderwijs
De raadsmeerderheid van Megen stuurde
haar burgemeester naar een klooster
In één dag van fabrieksarbeider tot
directeur van groot wereldconcern
DINSDAG 6 OCTOBER 1953
Uh LEIDSb COUKANI
TWEEDE BLAD PAGINA 1
De K.L,M. staat
startklaar
Als Z.K.H. de hertog van Glou
cester Donderdag 8 October a.s. des
middags op het vliegveld „London-
Airport" omstreeks half zes (Ned.
tijd) aan de Douglas DC-6a „Lift-
master" van de KLM het vertrek
sein zal geven, is de Londen-Christ-
cburch-vlucht voor deze KLM-ma-
chine, de „Dr. ir. M. H. Dammc" be
gonnen. Met korte tussenpozen zul
len de twee mededingers van de
KLM-„Liftmaster", de viermotorige
Handley Page .„Hastings C 3" van de
Kon. Nieuw Zeeiandse Luchtmacht,
en de viermotorige Vickers „Viscount
700" van de „British European Air
ways" daarna van „London Airport"
op stijgen De drie deelnemers in de
handicap-afdeling van de wedstrijd
zijn dan op weg naar hun eerste lan
dingsplaats.
MAX. STARTGEWICHT RUIM 48.000 KG.
HET GEWICHT VAN CIRCA 16 OLIFANTEN
De vijf deelnemende vliegtuigen in
de snelheidsafdeünfg van de race
zullen omstreeks half zeven Neder
landse tijd van „London Airport"
vertrekken.
De goden gaan mee.
Elk vliegtuig heeft, behalve de re-
gistratieletters en cijfers een wed
strijdnummer. De PH.TGA (de
„Dr. ir. M. H. Damme") heeft wed-
strijdnummer 21 aan weerskanten
van de romp.
Daarenboven zijn de woorden
„Trade Wings" aangebracht, waar
mede misschien wil worden gezegd
dat de uit de mythologie bekende ge
vleugelde Hermes of Mercurius, de
god van o.a. verkeer, handel en rei
zigers, ook nu weer zijn vlugge en
vindingrijke geest ten dienst mag
stellen, niet alleen van de „Dr. ir.
M H. Damme" op deze versnelde
vlucht met passagiers naar Nieuw
Zeeland, maar ook van de andere
deelnemers en in het algemeen van
de burgerluchtvaart, die de volke
ren dichter tot elkaar brengt.
Op de grond en in de wolken.
Als Dick Visser voor de rest van
zijn leven het woord „handicap" niet
het k.l.m. wedstrudvuegtuig
in enkele c'jfers
ROUTE'S VAN DE BELANGR'JKSTE DEELNEMERS AAN 0E LUCHTRACE LONDEN-CHRISTCHURCH
2 Australische Canberra's, 3 Britse Canberra's en
de Hastings v.d. lucWmachtvan Nieuw-Zeeland
Britse Valiant bommenwerper
dinger voor de^.^ ^Gevaarlijkste mede-
meer
zal kunnen horen, dan komt
het omdat de Engeland-Christchurch
vlucht voor hem een dubbele han
dicap betekent.
Aan boord van vliegtuigen mag
immers naar internationaal voor
schrift geen pijp gerookt worden,
daar hieruit vonken op de bekle
ding zouden kunnen vallen. En
Dick Visser zonder pijp is net zo erg
als een Dick Visser zonder hersens
in zijn hoofd. Er schijnt nl. enige on
derlinge verwantschap tussen beiden
te bestaan: Brandt het lichtje in zijn
pijp, dan brandt ook het lichtje in
zijn hersens en Dick Visser denkt
rokende en rookt denkende.
Achter zijn lessenaar als chef van
het vliegtechnisch bureau der KLM
doet Dick Visser denken aan een
Russische schaakspeler in de concen-
BENZINEVERBRUIK 1400 LTR PER UUR
tratie van een match. En dat is ook
eigenlijk zijn verantwoordelijke taak,
die bestaat in de theoretische vlieg
technische bijdrage tot de veiligheid,
de regelmaat en de economie van de
vluchtuitvoering. Hij heeft een grond-
functie, maar zijn gedachten zijn
voortdurend bij het intensieve ver
keer der tientallen KLM-machines
boven het wolkendek der ganse we
reld. Hij staat met zijr- benen op de
grond, maar zijn hoofd is in de wol
ken!
Dick Visser werd twee jaar gele
den ingeschakeld bij het werkcomité,
dat de KLM-bijdrage in de a.s. En
geland-Christchurch handicap race
in studie nam.
Waar het omgaat.
Zoals men weet is niet de meest
voor-liggende positie op de route,
noch de eerste aankomst beslissend
voor het winnen van de handicap
race. Er is een gecompliceerde han
dicap fomule, die bepaald wordt door
het type vliegtuig, gewicht, boord-
uitrusting, opvarenden en meegeno
men lading. Voor elk der deelnemers
-.t-iL ït
HOOGTE 8.75 METER
VERZENDING ZEEPOST
Met de volgendé schepen kan zee
post worden verzonden. De data,
waarop de correspondentie uiterlijk
ter post moet zijn bezorgd, staan,
tussen haakjes, achter de naam van
het schip vermeld: Indonesië en
Nw.-Guinea: m.s. „Willem Ruys"
(19 Oct.); Ned. Antillen: m.s. Aga-
mennon" (12 Oct.); Suriname: m.s.
„Nestor" (14 Oct.); Australië: via
Engeland (10 Oct.); Nw.-Zeeland:
via Engeland (10 Oct.); Canada:
m.s. „Prins Frederik Hendrik" (10
Oct.); Zuid-Afrika: m.s. Arundel
Castle" (10 Oct.); Zuid-Amerika:
s.s. „Pres. Peron" (17 Oct.); Brazi
lië: m.s. „Aldabi" (14 Oct.).
Inlichtingen over de verzendings
data van postpakketten geven de
postkantoren.
„Sociale Zaken" geeft nadere toelichting
De voorlichtingsdienst van het mi- kunnen verenigen en mitsdien het
nisterie van Sociale Zaken deelt me- percentage loonsverhoging op 5
de, dat de persconferentie, welke de bepaald, een percentage, dat in de
staats-secretaris van Sociale Zaken1 huidige economische omstandigheden
onlangs heeft gehouden, aanleiding
heeft gegeven tot enige verwarring
aangaande de overwegingen welke de
regering hebben geleid tot haar be
slissing in zake de in te voeren loons
verhoging met 5 pet.
Tussen partijen bestond overeen
stemming over de wenselijkheid om
de huurverhoging te compenseren en
de nog resterende consumptiebeper
king op te heffen.
Verschil van mening bleef be
staan t.a.v. de meeste der veronder
stellingen, waarvan werd uitgegaan
bij het maken van de becijferingen
die moesten leiden tot vaststelling
van het percentage loonsverhoging
ter compensatie van de huurverho
ging en de consumptiebeperking.
Een oordeel, gegeven door drie
onafhankelijke daartoe door partij
en aangewezen deskundigen, over de
juistheid der becijferingen en de re
delijkheid der gekozen uitgangspun
ten, diende als grondslag voor de te
nemen regeringsbeslissing, toen par
tijen het ook na kennisneming van
dit rapport niet eens bleken te kun
nen worden.
De commissie van drie, die de cij
fers, tot welke de werknemers ge
komen waren, voor het merendeel
aanvaardbaar achtte, week op een be
langrijk punt de prijsindexcijfers
voor het gezinsverbruik af van
een door werkgevers en werknemers
op dit onderdeel gezamenlijk aan
vaarde becijfering. Zij meende bij na
der inzien dit indexcijfer op 119
(1949 100) te moeten stellen. Over
de wijze, waarop dit nieuwe cijfer
tot stand kwam, zal het rapport van
de commissie.welk rapport dezer
dagen door de Stichting van de Ar
beid zal worden gepubliceerd
nadere inlichtingen verschaffen.
De regering heeft zich met de con
clusie van de commissie van drie
Kampioene van de slachtveetentoonstelling
in het algemeen verantwoord werd
geacht. De beslissing werd mede be
ïnvloed door het feit, dat een bereke
ning van de consumptiebeperking op
grondslag van het tot dusver gepu
bliceerd interimprijs-indexcijfer van
1949 tot vrijwel nauwkeurig dezelf
de uitkomst leidde, als het door de
commissie aanvaarde indexcijfer.
Daarbij is geen rekening gehou
den met een eventuele stijging van
het prijsniveau als gevolg van de ko
mende loonsverhoging, omdat daar
omtrent geen enkele zekerheid be
staat. Wel zeker is, dat zulk een
prijsstijging wordt gestimuleerd (en
in zekere zin ook gesanctionneerd
schijnt te worden) door er bij voor
baat rekening mee te houden en in
verband daarmede een hogere per
centage loonsverhoging vast te stel
len.
De regering meende niet te kun
nen ingaan op de suggestie van werk
nemerszijde om een beslissing uit te
stellen en opnieuw besprekingen over
de cijfers te voeren, o.a. omdat dan
ook van werkgeverszijde weer an
dere becijferingen in discussie zou
den kunnen worden gebracht. Te
minder was daartoe aanleiding, nu
de drie deskundigen, die hun oor
deel gaven door werkgevers en werk
nemers zelve waren aangewezen
De voornaamste reden echter, waar
om de regering op dit verzoek van
de Raad van Vakcentralen niet meen
de te kunnen ingaan was, dat het ne
men van een beslissing met het oog
op de komende Kamerdiscussie en
de talloze wijzigingen, welke nog in
verscheidene sociale wetten en uit
keringsregelingen moeten worden
aangebracht, rekening houdende
met het percentage loonsverhoging,
zeer urgent moest worden geacht"
aan de handicap race ligt die dus
weer anders.
Dick Visser, die als extra beman
ningslid meegaat, neemt behalve zijn
hand en verder vertrouwend op zijn
van te voren gemaakte berekenin
gen ook een moderne omreken-
schijf mee.
Met deze „maarschalkstaf" in de
hand en verder vertrouwned op zijn
hersens en natuurlijk dat ondefi
nieerbaar beetje geluk, dat voor een
wedstrijd nodig is, zal Visser als
„papieren piloot" zo snel mogelijk
mede trachten om de „Dr. ir. Dam
me" naar onze tegenvoeters te bren
gen.
BENZINETANKINHOUD 20.500 LITER
Op de avond van 9 October 1933
werd Europa verrast door een grote
sterrenregen. Er waren ongeveer
een uur lang tientallen vallende
sterren per minuut te zien. In de
nacht van 9 op 10 October 1946 her
haalde zich dit verschijnsel, zij het
wat minder intensief Op grond van
berekeningen wordt de Sterrenregen
dit jaar in de avond van Vrijdag
October waarschijnlijk vrij la
terugverwacht. Het is mogelijk
dat het aantal meteoren weer zo
groot zal zijn als de vorige malen.
Het is echter ook denkbaar, dat er
niet meer dan één af twee meteo
ren per minuut te zien zijn. In ieder
geval is de kans op een bijzonder
verschijnsel groot. Wie zich die kans
niet wil laten ontgaan, houde Vrij
dag 9 October van tijd tót tijd de
hemel in het oog.
Buitenland vraagt
inlichtingen
Grote groepen, juichende, wui
vende en vlaggen zwaaiende school
kinderen langs de vele overwegen
tussen de grens en het station Maas
tricht vormden het onverwachte
hartelijk welkom voor de uit Lour
des terugkerende eerste Kinderbe
devaart ter wereld. Overal op de
landwegen op boerderijen en huizen
stonden spontaan juichende mensen,
moeders met kinderen op de arm,
wegwerkers en landarbeiders, een
treffend bewijs, hoezeer juist deze
bedevaart de sympathie heeft.
Toen de trein om vijf voor half
elf het station Maastricht binnen
reed stonden ook daar massa's
schoolkinderen opgesteld, vertegen
woordigers van het thuisfrontleger
van 600.000 kinderen, die hun zieke
en invalide vriendjes kwamen ver
welkomen na negen dagen lang in
gebed en ontroerende offerzin met
hen te hebben medegeleefd.
De voorzitter van het comité Kin
derthuisfront, mgr mr F. Op den
Coul, toonde zich vooral diep ge
troffen door dit blijk van medele
ven van de schoolgaande kinderen
en hun ouders. „Wij benijden", aldus
mgr Op den Coul, „de organisato
ren van de volgende kinderbede
vaart. Want wel zelden hebben wij
een grotere voldoening gevoeld dan
over de dankbare vreugde, waarmee
de stralende ogen van deze kinde
ren ons hebben beloond. Verschei
dene landen, die in Lourdes verte
genwoordigd waren, hebben ons
reeds verzocht het noveneboekje te
doen vertalen en om inlichtingen
gevraagd over de organisatie en over
de medische verzorging der kinde
ren."
Het overbrengen der zieken te
Maastricht uit de pelgrimstrein ge
schiedde, dank zij de voorbeeldige
hulp van de brancardiers, verpleeg
sters, helpers en helpsters in een
En werd door eigen
geesteskind gedood
Een 21-jarige jongen uit Hooge-
veen, die Zaterdagavond in een
schuurtje bij zijn woonhuis aan het
experimenteren was met proeven,
die moesten leiden tot een nieuwe
samenstelling van een soort projec
tiel, is het slachtoffer geworden van
zijn eigen uitvinding.
Tijdens de proefneming kwam het
projectiel-in-wording in zijn handen
tot ontploffing en verwondde de
jongen dusdanig, dat hij op weg naar
het ziekenhuis aan zijn kwetsuren is
bezweken.
deren en van alle pelgrims afzon
derlijk afscheid genomen. Hij heeft
de ouders zijn dank kenbaar ge
maakt voor het vertrouwen, dat zij
gesteld hebben in de leiding van
de bedevaart.
De geestelijke autoriteiten van
Lourdes, zowel als de leiding van
het ziekenhuis hebben hun tevre
denheid betuigd over de gang van
zaken omdat niets aan de organisa
tie heeft ontbroken. Het is dan ook
een zeer grote uitzondering ge
weest, dat de kinderen op een spe
ciale tijd en als aparte groep in de
piscines mochten baden. Hieruit
blijkt wel de grote sympathie, welke
men in Lourdes heeft opgevat voor
deze eerste Kinderziekenbedevaart.
Volgens de laatste beschikbare
gegevens is sinds het schooljaar
194950 tot 1 Januari 1953 het aan
tal kleuterscholen in ons land ge
stegen met 343. Op dat tijdstip tel
de Nederland 3357 kleuterscholen.
Dit betekent een vermeerdering
van 11,4 pet. Deze landelijke toene
ming kan als volgt naar de richtin
gen worden verdeeld:
aant. sch. verm, in
1950 1953
R.K. 1228 1319 91 7,4
P.C. 796 918 122 15,3
Neutraal 696 782 68 12,4
Openb. 294 338 44 15,0
Hieruit blijkt, dat het Prot. Chr.,
het neutraal en het openbare kleu
ter onderwijs in staat zijn geweest
procentsgewijs meer scholen te
stichten dan bü het R.K. onderwijs
het geval was.
HENGELOSE FABRIEK IN DE
AS GELEGD
Door een felle brand is in de af
gelopen nacht in Hengelo (Gld) een
meubelfabriek geheel uitgebrand.
Ook de woning van de eigenaar,
waarin tevens een kruidenierswin
kel, een meubelzaak en een wijk-
gebouw van het Groene Kruis wa
ren gevestigd, ging in de vlammen
op. Volgens een voorlopige raming
bedraagt de schade 150.000 èi 200.000
gulden
De brand brak ongeveer te kwart
voor vier uit en het vuur greep
zeer snel om zich heen. Door het
spoedig ingrijpen van de plaatselij
ke brandweer, die werd bij gestaan
door haar collega's uit Vorden,
Ruurlo, Zelhem en Doetinchem,
was het mogelijk het vuur te loca-
liseren, waardoor een nabij gele
gen schoenfabriiek gespaard bleef.
Als „grote mensen" doet Megen aan politiek
Het vorig jaar kreeg de burge
meester van Megen ongevraagd
eervol ontslag wegens een onder
zoek, dat de rijkspolitie op advies
van de oppositie der gemeenteraad
tegen hem had ingesteld.
Zoals te doen gebruikelijk kwam
er een nieuwe burgemeester, maar
de ex-burgemeester bewoonde nog
steeds de burgemeesterswoning en
toonde geen neigingen hieruit weg
te trekken.
Nu was de ex-burgemeester door
de oppositie in de raad ten val ge
bracht, waardoor de nieuwe bur
gervader natuurlijk niet de sympa
thie van de „regerende" raads
meerderheid kon hebben; dat is nu
eenmaal politiek en ook daar in
Megen willen ze goed laten zien, dat
ze alles precies zo doen als de „gro
ten"!
Nu was er in Megen geen andere
geschikte woning voor de burge
meester te vinden, maar gelukkig
wonen er zustertjes Carmelitessen,
die het hoofd van de gemeente met
zijn gezin gastvrijheid aanboden.
Zo leefde de burgemeester met
zijn gezin in het Carmelitessen-
klooster, maar iedereen vond dat
het toch niet helemaal in de haak
was. Daar tegenover stond echter
de „politiek" met een hoofdletter
en het „regerende" deel van de
raad voelde dat het een prestige
kwestie was geworden en liet de
GELUK IN DE LIEFDE EN IN HET LEVEN
Ter gelegenheid van de eerste Maandagse slachtveemarkt in Den Bosch
tot nu toe werden deze markten alleen op Woensdag gehouden werden
een slagersvak- en een slachtveetentoonstelling gehouden. De Burgemees
ter van Den Bosch, Mr. H. J. M. Loeff hangt het erepraedicaat op de kop
van de kampioene van de tentoonstelling.
Zoals duizenden andere
Nederlandse jongens ver
trok in de na-oorlogse ja
ren Rudy Rutten uit Pan-
nerden naar het toenmali
ge Indië om daar even
als die duizenden andere
Nederlanders mét een
illusie ook enkele kostbare
jaren kwijt te raken.
Rudy raakte echter on
der de tropenzon nog meer
kwijt, want op een goede
dag verloor hij zijn hart en
Elsje Schadt, de dochter
van een Nederlandse va
der en Batakse moeder,
nam dit kwetsbare li
chaamsdeel stevig in bezit.
Zo trad Rudy in 1949 te
Bandoeng met Elsje in het
huwelijk en zo kwam hij
een jaar later weer in Pan-
nerden terug, waar al heel
spoedig bleek, dat de
schoenmakerij van vader
Rutten niet voor twee ge
zinnen kon zorgen, zodat
Rudy uiteindelijk als fa
brieksarbeider op de A. K.
U.-fabrieken te Arnhem
terecht kwam.
Erg breed hadden zij het
nu niet direct, vooral niet
toen er kort achter elkaar
een paar peuters kwamen
en voor Elsje, die in de
tropen een vrij onbezorgd
leven gewend was, bete
kende het leven in Panner-
den een hele overgang.
Het leven leert echter
vlug en zo was zij in de
loop der jaren al een hele
Hollandse huisvrouw ge
worden met al de econo
mische inzichten, die voor
deze taak vereist worden.
Ergens in Nederland had
Een oom van Elsje, die
door een toeval van het
tweetal en hun zorgen ge
hoord had, herinnerde zich
de oer-oude adat, die
voorschrijft, dat ieder wel
gesteld familielid te zorgen
heeft voor de minder for
tuinlijke familie.
Daar oom een wereld-
Elsjes oom herinnerde zich
de wetten van zijn adat
de wispelturige, maar soms
zo heerlijk verrassende
Vrouwe Fortuna echter
een hele stapel geluk voor
hen beiden gereserveerd
en deze kwam de vorige
week plotseling hun be
staan binnenrollen.
In de avonduren van 22
September kwam er een
telegrambezorger naar het
kleine Pannerdse huisje
gerend met een boodschap,
waarin Rudy onverwijld
naar Amsterdam werd ont
boden.
vermaard publiciteitskan-
toor in Djakarta heeft, met
kantoren over de gehele
vvereld, was hij in de fami
lie de aangewezen man om
de adat in practijk te bren
gen en oom liet er dan ook
geen gras over groeien.
De volgende dag kwa
men Rudy en Elsje in Am
sterdam en daar besliste
oom, die voor hen een
dure suite in een van de
grootste hotels gehuurd
had, dat de man van zijn
nicht directeur zou wor
den over het Amsterdam
se kantoor.
Rudy kreeg het warm en
begon zwakjes te proteste
ren; hij kende geen enkele
vreemde taal en was hele
maal niet op de hoogte
met het bedrijf, waarover
hij de leiding zou moeten
voeren.
Oom wilde echter van
geen weigeren weten; de
adat moest nageleefd wor
den en voor ieder bezwaar
was een middel aanwezig.
Rudy krijgt een kundige
adjunct-directeur en een
staf van tolken tot zijn be
schikking; zijn vrouw
kreeg als voorschotje een
bedrag, dat zij nog nooit
in Hollands geld bijeen ge
zien had en momenteel
maakt Rudy een grote reis
door Europa om overal er
varing op te doen.
Hoe wispelturig en toch
ook weer heerlijk verras
send kan die onbereken
bare godin van het for
tuin zijn. De vorige maand
was een bromfiets het
grootste ideaal, dat Elsje
durfde te koesteren en mo
menteel keurt zij met criti-
sche blik de reclame-boek
werken van dure automo
bielfabrieken.
burgemeester kalm in het klooster
zitten.
De oppositie was het echter een
doorn in het oog ook dat is poli
tiek en zij zocht naar middelen.
Na langdurig beraad een actie
van dergelijke omvang wordt in
Megen terdege voorbereid dien
de zij een motie in, waarin de ex-
burgemeester de huur van de bur
gemeesterswoning per 1 November
werd opgezegd, zodat de woning dan
voor de huidige burgervader vrij
zou komen.
Het „regerende deel" was echter
op haar hoede en verwierp het
voorstel.
Wederom ging de oppositie tot de
aanval over en stelde voor om
30.000.beschikbaar te stellen
voor een nieuwe burgemeesterswo
ning. De „regering" lachte sma
lend voor zo'n bedrag moet men
een stelletje eindcijfers van Megen-
se jaarbegrotingen bij elkaar optel
len en verwierp ook dit progres
sieve idee.
Tot zover is de politieke strijd in
dat maar bar verpolitiekte Megen
gekomen, maar iedereen voelt, dat
de oppositie nog lang niet haar
laatste pijl verschoten heeft.
Zij had nog een zware troef in
handen en deze heeft zij thans uit
gespeeld: Het raadsbesluit om het
voorstel te vernietigen, waardoor de
ex-burgemeester de huur zou wor
den opgezegd, is aan de regering ter
vernietiging voorgedragen.
En inmiddels leeft de burge
meester met zijn gezin genoeglijk
bij de zustertjes; hij. schijnt het er
best naar zijn zin te hebben, want
hij is de enige, die zich in Megen
niet opwindt, wanneer de beruchte
kwestie ter sprake komt.
Boerderij uitgebrand
Gezin met 18 kinderen dakloos
In het dorp Herpen, gemeente
Ravestein (N.Br.), is gisterenavond
brand uitgebroken in een boerderij
aan de Broeksteeg, die bewoond
werd door een gezin, dat achttien
kinderen telt. Er deden zich geen
persoonlijke ongelukken voor, maar
de boerderij is geheel uitgebrand.
Een hooimijt, een landbouwschuur
en de gehele landbouwoogst gingen
eveneens in de vlammen op. De
oorzaak van de brand is nog onbe
kend.