Meer dan 150.000 niet-Leidenaars
zon-overgoten 3 Octoberfeest
op
Cabaret in Stadsgehoorzaal en
vuurwerk op het Schuttersveld
Stemmige ochtendviering
en 'n uitbundig vervolg
Een Taptoe met
iets meer licht
Nationale Reserve vormde de
trots van de militaire parade
MAANDAG 5 OCTOBER 1953
„E1DSE COURANT
x-WEEDE BLAD PAGINA 1
ZATERDAGAVOND was de grote
Stadsgehoorzaal stampvol toen
de heer H. de Wilde de cabaret-voor
stelling inleidde en daarna het woord
gaf aan conferencier John Pims, die
een vrolijk 3 October-programma
van Roland Wagter presenteerde on
der de titel „Haring en Kuit".
We hoorden het uitstekende show-
orkest van Cor de Vries 'o.a. in een
goede Parijse scène met An Verdo
en Vivian Durand als solisten, de
muzikale clown Fantasio die de zaal
deed schudden van het lachen, John
Pims met enige niet zo heel bijzon
dere liedjes, en de onbetaalbare fiet
sendief Zambal die muziek haalde
uit ieder rijwielonderdeel, zelfs uit
een kettingwiel! De antipodiste Bet
ty Visero liet zien hoe ijselijk lenig
en buigzaam zij wel was.
Nadat het Wilhelmus geklonken
had, haastte het publiek zich naar
het Schuttersveld, waar om elf uur
een grandioos vuurwerk tot besluit
van het feest werd afgestoken.
Begunstigd door prachtig avond-
weer was het een genot naar de
sprookjesachtige licht- en knaleffec-
:en er
zan
zagen we zö'n mooi vuurwerk! Een
waardig besluit van een uitstekend
geslaagd feest, dat op straat en in
de stampvolle café's tot een uur in
de nacht luidruchtig voortduurde.
ZESTIG JAAR KORAALMUZIEK GEZONGEN
Vanzelfsprekend was ook
Gijs van Delft weer met
zijn B-bas present tijdens
de reveille op het Stad-
huisbalcon.
Weinig ongelukken
/"VNDANKS de grote drukte op
3 October zijn er in de stad
practisch geen ongelukken ge
beurd. Het enige ongeluk speel
de zich Vrijdagavond om zeven
uur af op de Rijnsburgerweg te
genover het Acad. Ziekenhuis.
De 70-jarige voetganger J. O. uit
Rijnsburg werd aangereden door
met een grote snelheid rijdende
fietser, die geen remmen op zijn
fiets bleek te hebben. De man
werd opgenomen met een her
senschudding, een hersenbloe
ding en enige ernstige vleeswon
den. Aanvankelijk vreesde men
voor z'n leven, maar hedenmor
gen was de toestand redelijk.
Bij de politie werd aangifte ge
daan van verlies of diefstal van
twee portemonnaies, een met
ƒ35,-— en een met ƒ25,Bo
vendien is er Zaterdag ingebro
ken in een perceel aan de De Ge-
nestetstraat, waar een jongens
fiets en 18,vermist worden.
Ook in de Bilderdijkstraat werd
ingebroken. De buit bedroeg daar
150,—.
en filmoperateurs natuurlijk weer bij
de haringkuipen gezet, om het edel
zeebanket persoonlijk uit te reiken
aan de overigens niet meer uitge
hongerde bevolking.
INMIDDELS was de militaire mars
begonnen en waren de wielrenners
in de Burgemeesterswijk gestart.
Langzamerhand werd het drukker op
straat, terwijl in de Pieterskerk de
traditionele herdenkingsdienst ge
houden werd, waarin ds. J. van der
Wiel voorging.
Vele Leidenaars en vreemdelingen
spoedden zich ondertussen naar De
Lakenhal, waar de herinneringen
aan het beleg en ontzet weer tentoon
gesteld waren. Niet minder dan
1930 personen bezochten tussen tien
en twaalf uur het museum. Aan de
1000ste bezoeker, de heer N. de
l'Esture, werd door de directie een
catalogus van het museum aangebo
den.
Steeds drukker werd het in de
stad. Niet zozeer op de Vismarkt,
waar om tien uur mo
ment van het „sprüigeiW der fon
tein" plaatsvond, als'wel de Steen
straat en Stationsweg, evenals op de
Rijnsburgersingel, waar duizenden de
toegang naar het Schuttersveld pas
seerden. Op straat deden boeienko-
ningen, palingverkopers en andere
venters hun uiterste best om pu
blieke aandacht te trekken, terwijl
muzikanten zich een weg baanden
door de menigte en dat typische ca
chet aan het straatbeeld gaven, zon
der welk een dergelijk feest ondenk
baar is.
Zo verstreek de ochtend. Tegen
twaaalf uur werden eindelijk de
mistgolven door een aarzelend zon
netje overwonnen en toen om een
uur de optocht van start ging, was
de stad één zee van zonlicht, mensen
en vreugde. Maar dat is een verhaal
apart.
Een romantisch plekje op de praal
wagen van het Annahofje in de op
tocht: een breiende bewoonster voor
haar huisdeur.
Tijdens de reveille v. r. n. 1. burge-1
meester Van Kinschot, mr. De Ruy-
ter de Wildt, de heer H. de Wilde en
twee leden van het collegium van
het Leidsch Studentencorps.
HET WAS VRIJDAGAVOND weer
als vanouds, een kilometerslan
ge Taptoe, die om half acht van de
Kaasmarkt vertrok en zich als een
phosphorescerende slang door de
stad slingerde naar het Van der
Werffpark, waar mr. Ph. J. de Ruij-
ter de Wildt, waarnemend voorzitter
van de 3 October-vereniging, de ge
bruikelijke krans naar de voet vgn
het standbeeld hees. In tegenstelling
tot voorgaande jaren werd -er geen
Taptoe geblazen, zodat de stoet
geen oponthoud had.
Langzamerhand gaan de deelne
mers meer gevolg geven aan de drin
gende oproep om meer licht mee te
voeren. We zagen Docos met een zee
van fakkels, Sportief met een groot
aantal kleurige lampions, Groen Wit
eveneens, de korfbalver. Crescendo
met een verlicht naambord, de Lode-
wijk-verkenners en St. Cunera-gid-
sen met houtvuren en hutspotten.
De Bataven, die enige tambours van
de St. Laurentius-harmonie uit Voor
schoten bij zich haden, droegen
slechts enkele fakkels, evenals de
Leonardus-verkenners, maar Victorie
had niets, helemaal niets.... De
Golfbrekers evenmin.Waarom
lopen die clubs mee wanneer zij geen
enkel lichtje dragen?
Aan het einde van het programma i
huldigde de waarnemend voorzitter,
mr. Ph. J. de Ruijter de Wildt, drie
Koraalmuziek-jubilarissen. Mej. A.
Schilschut uit het Janshofje en mej.
W. Dee uit het Juffrouw Maashofje,
beiden 75 jaar, hadden nog nooit ont
broken op de thans 60-jarige traditie
van de koraalmuziek en de heer G.
Mulder, Morsweg 77A, is ook al vele
jaren een vaste klant. Omdat hij de
zer dagen 65 jaar getrouwd was,
werd hij bij de huldiging betrokken.
De dames kregen bloemen en de voor
zitter hoopte hen nog vele jaren in
het park te zien.
„Ik ben vanmorgen om half vijf al
opgestaan", vertelde mej. Wilschut
in haar dankwoord namens de jubi
larissen. „Ik was zó bang, dat ik te
laat zou komen". „En ik heb van
de zenuwen na twee uur geen oog
meer dichtgedaan", voegde mej. Dee
er aan toe, die even later in het
Waaggebouw voor de microfoon ge
roepen werd voor een interview met
de Wereldomroep.
DE OCHTENDVIERING van 3 Oc
tober kenmerkt zich steeds door
zekere rust en ernst, overeenkom
stig de waardigheid van Se traditie.
Ons is de ochtend daarom wèl zo
lief als de verdere dag, wanneer de
feestvreugde uitbundiger vorm aan
neemt en de meeste Leidenaars er
niet meer bij stilstaan, dat hun dap
pere voorvaderen 379 jaar geleden de
Spanjaarden trotseerden, 't Is dan
ook wel een hele tijd geleden
Iets van die rust vindt men ook nog
in het Waaggebouw waar haring en
wittebrood wordt uitgedeeld, een kos
telijke traditie, die uniek in het land
is en zeker bewaard moet blijven.
Steeds meer Leidenaars gaan de zin
hiervan beseffen, getuige het indruk
wekkende aantal van 13.057 personen,
die voor deze feestgave in aanmer
king wilde komen. Vertegenwoordi
gers van ruim 3.700 families haalden
de gaven af, terwijl de R.K. Leidse
Harmoniekapel op het Waaghoofd
een pittig concert gaf.
Burgemeester Van Kinschot werd
door de buitensteedse persfotografen
„Krijgt de baas nog een
kusje?" vroeg de man. De
aap deed het prompt. Nog
al hardhandig, zoals de
foto Iaat zien!
Foto-reportage van
„De Leidse Courant"
Nog nooit eerder zagen we zó
veel palingventers als tijdens dit
3 Octoberfeest! Iedere vijf meter op
Steenstraat en Stationsweg liep men
er een tegen het lijf. Zij lieten zich
's avonds door een lamp bijlichten,
hetgeen een romantisch effect gaf.
Tijdens de Koraalmuziek mochten
de jubilarissen helemaal vooraan
staan. V. 1. n. r. mej. Dee, mej. Wil
schut en de heer Mulder. j
De muziekgezelschappen zorgden I
weer voor de goede stemming, even
als de padvindersbands, de St. Pau-
lusband en de St. Franciscusband, die
met hun fors getrommel en bazuin-1
geschal leven in de brouwerij, brach-
ten.
Om negen uur was de Taptoe ten
einde en verspreidden de duizenden
mensen, die langs de kant gestaan j
hadden, zich door de stad.
Foto rechts: Het duurde wethou
der Menken veel te lang voordat de
stadhuis-bode Vrijdagavond tijdens
de ontvangst met sigaren kwam.
Daarom ging hij zelf weldoende rond
en bediende o.a. de praeses van het
L. S. C., de heer Wansink.
WANNEER DE MISTIGE MORGENNEVEL de ochtend-zon van Zaterdag
al belet mocht hebben het feestende Leiden met eigen ogen te aan-*
schouwen, de jubelende klanken, die de traditionele militaire parade bege
leidden, hebben zich niets van de dralende dampen aangetrokken en ver
scheurden de flarden, totdat zij de blauwe hemel boven de witte wolken
bereikt hadden.
LJET STADHUISPLEIN hulde zich nog in nevelen, tóen Zaterdagmorgen
om zeven uur de eerste tonen van het Wilhelmus verklonken, waar
mede de 58ste feestviering van Leidens beleg en ontzet officiéél geopend
werd. Maar op dat ogenblik was de halve stad reeds ontwaakt en heerste
er op straat al grote drukte van mensen, die zich naar de uitreiking van
haring en wittebrood in het Waaggebouw spoedden. „Dan maar voor de
andere helft", moet dirigent Dick Anderson gedacht hebben en toen del
stadhuisklok zeven slagen galmde, tikte hij met z'n stokje op de lessenaar.
Plechtig en gedragen klonk het volkslied over de hoofden van vele hon
derden Leidenaars, die op het Stadhuisplein de traditionele reveille aan
hoorden, waarmede het Leidse Politie-Muziekgezelschap jaarlijks de her
denkingsdag opent. Het was de opening van een grandioos festijn, een
3 Octoberfeest als Leiden in geen jaren meer gekend heeft, dat in de an
nalen van de vereniging zal worden opgetekend als het feest van de zon,
en van de honderdduizenden. Kant volgens een globale schatting is heb
aantal niet-Leidenaars, dat Zaterdag binnen de Leidse singels vertoefde,
veel groter geweest dan de verwachte 150.000, zodat de stad prop en prop
vol was, waar men ook ging of stond. Voeg daarbij nog de verrukkelijke
najaarszon, die 's middags de optocht glans en kleur gaf, terwijl het
's avonds prachtig weer was zonder een spoor van koude, dan is daarmede
het succes van de feestelijkheden eigenlijk al getekend. z
MAAR ER WAS MEER. Het bleef
niet bij zon en drukte. Nadat
de reveille geblazen was, stroomden
er meer dan duizend zangers naar
het Van der Werffpark, waar Leo
Mens om acht uur de Koraalmuziek
beginnen liet, met begeleiding door
Concordia. Machtig mooi en indruk
wekkend klonken de vrome psalmen
aan de voet van het monument, dat
even later gesierd werd met een
krans, die de heer H. W. de Nie met
een toespraakje door de jongedames
Elly Sierach en Annie v. d. Bos aan
burgemeester jhr. mr. F. H. van Kin
schot liet overhandigen. Ondertussen
bood mej. Thea Platteel aan mevr. J.
M. van Kinschot-Dorhout Mees een
prachtig bouquet rood-witte anjers
aan.
De St. Franciscusband van de Har-
tebrugparochie presenteerde tijdens
de taptoe de kleinste tambour-maïtre
van Leiden: de zes-jarige Tonny
Leune, Janvossensteeg 67.
Het was of de Nationale Reserve zich bewust was, dat haar troepen tij
dens het beleg en ontzet in 1574 een generale rol gespeeld hebben, want
aihoewel de manschappen eerst vrij kort in opleiding zijn, vormden zij de
trots van de parade.
Én met aan het hooid parade-commandant, kapitein G. Peetsold, mar
cheerden de mariniers, de luchtvaarttroepen, de marine-luchtvaart en de
kokschool, aangevuld met enkele detachementen van B. K. I., en Cadi
weer langs het historische stadhuis, waar de Drumband van de Nationale
Reserve halverwege zijn klankvolle taak overdroeg aan de Kapel van de
Koninklijke Luchtmacht en waarvandaan de troepen zich als een indruk
wekkende slinger door de gehele feestende stad zwaaiden.
De autoriteiten, die het défilé in ontvangst namen, burgemeester jhr.
mr F. H. van Kinschot en echtgenote, gen.-maj. W. J. M. Peters, die
a.s comm van de terr. bewakingstr. West het def-ilé afnam, en vele andere
militaire en burgerlijke autoriteiten, hadden geen zware taak, want de
3-October-parade duurt nooit erg lang. Leiden herdenkt immers op deze
dag juist de bevrijding van militaire druk, maar de korte parade blijft
nodig om er aan te herinneren, dat ook voor deze bevrijding mannen in
uniform hun leven veil gehad hebben.