Nederlanders in Australië eisen
in het begin te veel zekerheid
Een op vijf dienstplichtigen
afgekeurd
5)e nieuwe Qxmuavt 340 vaat de 3C.JE.Jli.
Utrechtse Opera verdwijnt
van het Nederlandse toneel
DONDERDAG 17 SEPTEMBER 1953
DE LE1DSK COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA i
Samenwerking standsorganisaties
met K.VJP*
Op een bijeenkomst op Woensdag
avond van de K.V.P. Statenkring
Sittard heeft hoofdaalmoezenier K.
Roncken gepleit voor een nauwe sa
menwerking tussen de K.V.P. en de
standsorganisaties. De belangstelling
voor deze vergadering was zeer
groot.
Na de nadruk te hebben gelegd
op de noodzaak van eenheid in de
K.V.P. constateerde spreker, dat in
de vak- en standsorganisaties in haar
geheel deze eenheid niet bestaat.
Terwille van de eenheid in de KVP
moet er gewerkt worden aan de een
heid in de sociale organisaties. In
de toekomst zal er een veel nauwe
re samenwerking moeten komen tus
sen de politieke organisatie ener
zijds en de vak- en standsorganisa
ties aan de andere kant. Dit is nood
zakelijk. maar daarbij hoeven de
vak- en stadsorganisaties hun zelf
standigheid niet te verliezen. In de
Snellere uitbetaling
van kinderbijslag
In verband met de uitbetaling van
de kinderbijslagen over het eerste
kwartaal van dit jaar is de vraag ge
steld of de betalingen van deze oij
practijk zal men moeten komen tot
een onderling overleg tussen beide,
waardoor de politieke organisatie
ook weer het contact met de massa
zal krijgen. Limburg biedt voor de
georganiseerde vorm van samenwer
king tussen KVJ en standsorganisa
ties de best? mogelijkheden. Dit zal
niet alleen zijn vruchten afwerpen
voor de politieke organisatie, maar
tevens voor de sociale en standsor
ganisaties Voorgesteld werd om in
Limburg dit probleem nader te be
studeren. In de afdeling Sittard van
de KVP heeft men met dit nauwe
contact reeds goede resultaten be
reikt. Men wil deze idee van onderop
via de afdelingen, de Statenkring en
de gewesten ook landelijk ingang
doen vinden.
In de Onderwijsbegroting zegt de
Minister met betrekking tot de na
tuurbescherming, dat verhoging der
uitgaven thans onontkoombaar is.
De economische noodzaak dwingt
ons volk er toe, ons domein tot een
zo groot mogelijke prductiviteit
te brengen tot behoud van de schoon
heid van Nederland.
Daartoe zal echter bij het aanko
pen van terreinen een ruimere arm
slag nodig zijn. De minister acht het
verkieslijk geen voorstel te doen
tot verhoging van de jaarlijks voor
aankopen en de subsidiëring van aan
kopen uitgetrokken post, maar afzon
derlijke begrotingsvoorstellen in te
dienen wanneer de aankoop van
enigszins omvangrijke objecten wordt
Ten behoeve van de restauratie van
overwogen.
monumenten van geschiedenis en
kunst is ƒ5.000.000 uitgetrokken.
DEFENSIEPLANNEN WORDEN UITGESMEERD
De toelichting op de begroting van
Oorlog vermeldt, dat ook voor het
jaar 1954 het in de tweede Defensie
nota van 5 Mei 1951 genoemde bedrag
van 1500 millioen wordt aangehou-
siagen, die voor vele werknemers (jen- gjj gestegen Ionen en prijzen be-
van zo groot belang zijn, niet snel
ler zouden kunnen gebeuren.
het gemeenschappelijk admini
stratiekantoor en de bedrijfsvereni
gingen hebben in het begin van dit
jaar veel moeilijkheden ondervon
den tengevolge van de reorganisatie
in de uitvoering der sociale verze
keringswetten. Dat deze moeilijkhe
den thans grotendeels overwonnen
zijn, kan blijken uit het feit, dat bijv.
't Gemeenschappelijk Administra
tiekantoor begin Augustus (dus na 1
maand) ongeveer 90 pet. van de
kinderbijslag over het tweede kwar
taal betaalbaar had gesteld
Ei moet echter rekening med®
worden gehouden, aldus het Ge
meenschappelijk Administratiekan
toor, dat bij de uitbetaling van de
kinderbijslagen over het derde kwar
taal 1953 zich de complicatie voor
doet, dat de bedrijfsverenigingen en
het gemeenschappelijk administra"-
tiekanit-or naast de betaling van de
bijslagen over het derde kwartaal
1953 er voor moeten zorgen, dat de
kinder Hislaglijsten voor het iaai
1954 vóór 1 Januari a.s in het bezit
van de betrokken werknemers zijn.
In velband hiermede is het van
belang, dat zij, die kinderbijslag moe
ten ontvangen, er voor zorgen, dat
hun kinderbijslaglijsten voor het
derde kwartaal 1953 in de eerste
week van October in het bezit van
de betrokken bedrijfsvereniging of
het Gemeenschappelijk Aministra-
tiekartcor zijn. Ook is het gewenst,
dat de aanvraagformulieren voor
het jaar 1954 ten spoedigste worden
ingezonden.
Nieuw systeem voor
torenbouw
tekent dit, dat de realisatie van de
bestaande plannen over meer jaren
dan aanvankelijk is aangenomen,
moet worden verdeeld. Door deze
temporisatie zullen de plannen voor
de Marine en Luchtmacht op een la
ter tijdstip verwezenlijkt zijn.
De regering heeft de verdere op
bouw van de defensie en de daarme
de verband houdende kosten in be
raad genomen. Een uiteenzetting om
trent de resultaten kan thans nog
niet worden gegeven.
De versnelde opbouw van de Ne
derlandse strijdkrachten doet uiter
aard in sterke mate zijn weerslag
gelden op het personeelsbeleid. Ten
einde een indruk te geven van het
tempo waarin deze opbouw zich vol
trekt moge hierbij worden aangete
kend, dat medio 1947 aanwezig wa
ren in globale getallen 1375 beroeps
officieren en 3500 onderofficieren.
Thans zijn deze aantallen resp. 5740
en 14.500, in welke laatste aantallen
mede zijn begrepen de niet tot het
beroepspersoneel behorende militai
ren, die vrijwillig met of zonder ver
band in werkelijke dienst verblijven.
Deze getallen, welke aangeven dat de
kern van de land- en luchtmacht zich
in 7 jaren ondanks de vrij strenge
selectie welke wordt toegepast
meer dan verviervoudigd heeft, to
nen aan, dat de bereidheid om tot de
strijdmacht toe te treden niet zo ge
ring is als wel eens wordt veronder
steld.
Verbeterde pensioenwetgeving.
Een ontwerp van wet houdende
enige voor het reservepersoneel van te staan.
belang zijnde regelingen op het ge
bied der pensioenwetgeving is, na
bespreking in het Georganiseerd
Overleg, in een stadium, dat het wel
dra ter beoordeling aan de Staten-
Generaal kan worden aangeboden.
Het aantal voor de lichting 1954
ingeschrevenen bedraagt in totaal
82.000. Daarvan werden definitief af
gekeurd 17.100 dienstplichtigen, d.w.z.
21,2 pet. van het aantal ingeschreve
nen, dat ter keuring is verschenen.
De geraamde behoefte ahn dienst
plichtigen bedraagt resp. voor de ma
rine 5.500, voor de landmacht 42.770
en voor de luchtmacht 5.500. Aan
deze behoeften kan worden voldaan
nadat aan ongeveer 14 pet. van de
voor indeling beschikbaren van de
lichting 1954 uitstel van opkomst is
verleend. Daarbij moet uiteraard in
aanmerking worden genomen, dat bij
de lichting 1954 mede opkomen een
belangrijk aantal dienstplichtigen dat
vroeger uitstel heeft verkregen.
WET TER BESTRIJDING VAN
MYXOMATOSE OP KOMST.
De minister van Landbouw, Visse.
rij en Voedselvoorziening zal binnen
kort een wet rvtwerp indienen om
de besmettelijke ziektf myxomatose
onder de konijnen beter te kunnen
bestrijden.
Er is geen wet, aan de hand daar
van men de nodige maatregelen zou
kunnen nemen Donderdag komen in
Utrecht volgens de „Volkskrant"
een aantal belanghebbenden bij
een om met vertegenwoordigers van
het departement te bespreken, wat in
het wetsontwerp zou moeten komen
Binnenkort zullen twaalf Convairs 340 aan de vloot van de KX.M. worden toegevoegd. Deze Convair 340, die
een grotere en nieuwe uitvoering is van de Convair 240, heeft een laadvermogen van vijf ton, en een vliegbereik
van 3000 km. De passagiers-ingang van dit vliegtuig heeft een eigen in het vliegtuig ingebouwde trap, die,
nadat de deur naar boven is opengeklapt, automatisch naar buiten komt. De Convair 340 in de vlucht.
Nadat de Utrechtse Opera een moedige strijd om haar bestaan gestreden
heeft en nadat zij in het begin van deze maand haar grote en sterke zus
ter, dc Nederlandse Opera met succes weerstond en ondanks de protesten
tcch de opera „Carmen" op haar repertoire plaatste, is gisteren het bericht
gekomen, dat zij gedwongen is van het Nederlandse toneel te verdwijnen,
daar zij geen voldoende middelen meer heeft om de kleurrijke Italiaanse
drama's tot leven te brengen.
Het is in Nederland nu eenmaal erg moeilijk vooi een Opera-gezelschap
om rendabel te werken en de Nederlandse Opera wordt ook gesteund van
Rykswege. De Utrechtse Opera genoot dit voorrecht niet en een aanvrage
om subsidie werd door de minister van Onderwijs Kunsten en Weten
schappen afgewezen, omdat deze meent, dat Nederland aan één Opera
meer dan voldoende heeft.
De Utrechtse Opera heeft toen getracht om het particulier initiatief in
te schakelen. Zij maakte bekend, dat zij vóór 16 September 200.0000,
aan ionaties moest krijgen, daar zij anders tot ontbinding zou moeten
overgaan.
Alhoewel zij in de afgelopen weken niet over sympathie- en trouwbetui-
gingen te klagen heeft gehad, blijken de geldelijke stortingen echter niet
het benodigde bedrag gehaald te hebben, zodat gisteren tot opheffing be
sloten moest worden.
De directeur heeft onmiddellijk zijn ontslag ingediend om te pogen voor
enkele gedupeerde leden van het gezelschap, voornamelijk musici, een
nieuw emplooi te vinden.
Vooral op het platteland wordt werkgever
bang van de vele vragen, die gesteld worden
De heer H. A. Luyk van het Com
missariaat voor de Emigratie, wel
bekend door zijn wekelijkse radio
praatje op Vrijdagavond kreeg on
langs van een luisteraar een brief,
van ongeveer de volgende inhoud:
„In uw radiopraatje hebt u reeds
meermalen verteld, dat het de emi
granten in Australië in het algemeen
goed gaat. Er is volop werkgelegen
heid voor iedereen die zijn handen
wil gebruiken, ook al betekent dat
wel eens een aanpakken van werk
dat men in Nederland niet gewend
toch niet meteen teleur stellen en
noemt een bedrag van, laten we zeg
gen twaalf pond, dat ongeveer met
het wettelijk vastgestelde minimum
loon overeenkomt
Hierop trekt de Nederlander een
bedenkelijk gezicht en probeert de
Australiër duidelijk te maken dat
het niet genoeg is, want hij heeft
een «vrouw en twee kinderen, moet
elke dag een uur met trein of bus
reizen om op het werk te komen
en is in Nederland toch ook een vak
man gewees» en niet de eerste de
was. I beste amateur. Kan hij misschien
Maar ook al is men daartoe bereid dan niet die reiskosten vergoed krij-
en in staat, dan gebeurt het nog wel1 gen? Of, nog beter, kan de baas
eens, dat een goede kans voor een hem niet aan een huis in de buurt
Nederlands emigrant verloren gaat helpen, dat zou helemaal mooi zijn.
Nadat de oorspronkelijke toren
van de Ned. Herv. Kerk, daterende
uit de 14de eeuw tijdens de strijd
in de Grebbelinie in 1940 totaal ver
woest werd en de in de bezettings
jaren herbouwde toren in 1945 een
zelfde lot onderging, is men wederom
druk aan de gang, de Hervormde
Kerk van een nieuwe toren te voor
zien. Bij deze bouw wordt een ge
heel nieuw systeem van torenbouw
toegepast nl. de skeletbouw. Bij dit
systeem wordt eerst in beton een
skelet gebouwd, waaromheen later
de muren worden opgericht. Bij dit
systeem wordt een betere drukverde-
ling voor de onderste delen van het
bouwwerk verkregen, omdat door de
bouw van het skelet de druk over
groter oppervlakte kan worden ver
deeld en de samenhang van het
bouwwerk al verzekerd is voor er
nog een muur is gebouwd. De later
om te bouwen muren hebben n.l.
niets meer te dragen.
De toren krijgt een omvang van
plm. 8 bij 8 meter en een hoogte van
50 mjeter met inbegrip van de spits.
Thans is men bezig met het aanbren
gen van het basisgedeelte van de
spits, die ook in beton zal worden
uitgevoerd en met leien zal worden
afgedekt. Vlak boven de straat is
men al bezig de muren op te met
selen.
omdat een Nederlander nu eenmaal
andere opvattingen huldigt dan een
Australiër".
I Het is zeker de moeite waard aan
deze moeilijkheid nader aandacht
te wijden. Want wat gebeurt er als
een Nederlander aanklopt bij een
Australische werkgever?
Wel, in zo'n geval vraagt de Austra
liër wat onze landgenoot voor de
kost doet en wat hij zoal kan pres
teren. Gesteld dat deze in staat is
hem in min of meer verstaanbaar
Engels te antwoorden, dan zal de
Australiër wellicht tot de overtuiging
komen dat hij de man kan gebrui
ken en zal hem vervolgens medede
len dat hij de volgende week kan
beginnen.
Nederlander vraagt te veel.
Zo te zien is dus alles in orde en
is er weer een Nederlandse emigrant
toegevoegd aan het grote leger van
werkers, dat in Australië een goed
bestaan vindt. Maar wacht even:
onze landgenoot is nog niet klaar!
Hij moet toch weten wat de baas er
van zijn kant tegenover stelt! En
hij vraagt dus met enige spanning
in zijn stem welk loon hij zal ver
dienen. Dat gaat hem gemakkelijk
af. want ook al kent hij overigens al
leen maar de betekenis van „yes"
en „no", dat geld in het Engels
„money' is weet hij al voor hij in
Australië voet aan wal zet.
De werkgever, die een beetje met
die vraag in zijn maak zit hij
heeft de nieuweling immers nooit
zien werken en weet dus nog niet
wat hij waard is zal de emigrant
En, tussen twee haakjes, hoeveel
overuren zou hij kunnen maken en
kan hij ook op Zaterdag werken?
Hoeveel kan hij met dat overwerk
verdienen?
Australiër krabbelt terug.
Op dit punt, zal de Australiër
die dit alles in stijgende verbazing
heeft aangehoord en waarschijnlijk
maar half begrepen, eens bedachtzaam
naar de lucht kijken en, nadat hij
de Nederlander heeft laten uitpra
ten, zal hij hem vertellen, dat hij
het toch eigenlijk niet druk genoeg
heeft om er nu direct een man bij
te nemen Het zou beter zijn, dat hij
eerst nog maar eens ergens anders
probeerde of over een half jaar eens
terug kwam.
En daarmede is dan een droevig
einde gekomen aan wat aanvanke
lijk een veelbelovend gesprek leek.
Want de gezonde Hollandse neiging
van te willen weten waar men aan
toe is, van alles grondig van te vo
ren te willen afspreken; liefst zwart
op wit, is voor menigeen in Austra
lië een handicap gebleken. Niet in
de grotere bedrijven in de stad, waar
de arbeidsvoorwaarden in hoofdzaak
vastliggen, maar wel op het platte
land waar de verhoudingen tussen
werkgever en werknemer van veel
meer persoonlijke aard is en waar
ook de mogelijkheden voor extra
gunstige voorwaarden groter zijn.
Maar, de Australiër, vooral op het
platteland, houdt er niet van zich te
binden voordat hij weet wat voor
vlees hij in de kuip heeft. Als hy in
zo'n eerste gesprek woorden op
vangt als gezin, huis, hulp, vakman
en overwerk, heeft hij de indruk
met een bijzonder lastig mens te
doen te hebben en daar hij niet de
geringste lust heeft zichzelf moeilijk
heden op de hals te halen ziet hij er
maat bij voorbaat van af. En dat is
jammer, want de Nederlanter is in
de meeste gevallen helemaal niet zo
lastig en zou waarschijnlijk een
prima krach c voor de Australische
werkgever zijn geweest. Hij was
alleen maar wat echt Nederlands-
ciegeiijk bezorgd door de problemen,
die hij in den beginne te verwer
ken krijgt.
Als hij om even tot ons zojuist
gegeven voorbeeld terug te keren
had gezegd: accoord, ik wil het met
twaalf pond wel proberen, dan had
den de zaken zich naar alle waar
schijnlijkheid tot beider tevreden
heid ontwikkeld. Dab had de Ne
derlander eerst zijn gezin rustig ge-
later waar het verbleef en was hij
elke dag met bus of trein of fiets
op het werk gekomen De werkge
ver zou dan in korte tijd hebben
ervaren dat zijn nieuwe hulp inder
daad zijn loon ten volle waard was
en b.v. na een maand had deze zon
der bezwaar om een verhoging
kunnen vragen, En als onze landge
noot het wat handig had aange
legd had de Australiër hem beslist
niet in de steek gelaten bij het zoe
ken naar een oplosing voor het
huisvestingsprobleem.
Kortom, de neiging van de Ne
derlander om zich aan alle zijden
zekerheid te verschaffen voor hy
aan iets nieuws begint, heeft in
Australië naast zijn goede kanten
ook bezwaren.
Geen specialisten.
Er is nog een omstandigheid die nog
al eens oorzaak wordt van wanbe
grip tot verwijdering tussen emigrant
en werkgever. En die omstandigheid
is, dat de Australiër, alweer vooral
ten plattelande. een veelzijdiger
werker is dan de Nederlander.
Vooral de boer is niet alleen maar
boer, maar ook zijn eigen monteur,
timmerman, schilder, metselaar, en
wat niet al. Alles wat op de boer
derij moet gebeuren doet hij als re
gel zelf, want stelt u voor dat hij
voor elke wissewasje iemand uit
dorp of stad, tientallen of honder
den kilometers ver weg, moest laten
komen.
Het is begrijpelijk, dat de Austra
liër dan ook van de Nederlander,
die bij hem in dienst komt, verlangt
dergelijke werkzaamheden te ver
richten. En hij zegt het niet te kun
nen of niet te willen omdat hij daar
voor niet is aangenomen, zal mer
ken, dat er voor hem geen plaats is,
al is hij ook nog zo'n goed vakman.
Maar hij die er zijn schouders onder
zet, zal deze dingen al werkende er
bij leren en er plezier in hebben ook.
Hij fikst het wel!
De Groningse landarbeider Klaas
Schuur, die op een boerderij bij
Walla Walla in New South Wales
werkt vertelde onlangs aan de Ne
derlandse emigratie-ambtenaar in dit
gebied, dat hij er veel had geleerd,
waar hij in Nederland nooit aan had
gedacht. Vol trots toonde hij een
nieuwe loods voor de landbouw-ma-
chines, zelf gebouwd, eerst met de
baas samen en later alleen. Ook het
inwendige van motoren en tractoren
had voor Klaas weinig geheimen
mqer. Hij was nu voor zijn werkge
ver een zeer waardevolle kracht,
werd goed betaald en had het best
naar zijn zin. Maar, zei Klaas tegen
onze ambtenaar, als u een plaats
weet voor een share-farmer, dan
houd ik me aanbevolen, want ik zal
toch op den duur ook wel eens eigen
baas willen worden.
Welnu, mensen als Klaas Schuur
bereiken meestal wat ze in het hoofd
hebben
Maar het feit dat Australiërs ge
wend zijn vele dingen zelf te doen,
betekent niet dat zij het niet op prijs
zouden stellen indien anderen zich
voor het verrichten van karweitjes
zouden aanbieden. Alleen het feit,
dat daarvoor bijna nooit mensen
te vinden waren bracht hen er toe,
alles maar zelf te doen.
Twee specialisten.
Van die situatie hebben Neder
lander- gebruik gemaakt door boer
derijen langs te gaan op zoek naar
dit soori karweitjes die dan voor
een tevoren beoaald bedrag worden
aanpenomen Succes blijft meestal
niet uit. Zo heeft zich om één voor
beeld te noemen in Culcairn, New
South Wales, een Nederlandse lood
gieter gevesti'gd, die eerst met een
tweedehands wegentje maar nu al
met een nieuwe „utility'' zijn klan
ten afreist. In samenwerking met
een Nederlands metselaar voert hy
nu opdrachten uit zoals reparaties
aan gebouwen, het aanleggen en
vernieuwen van waterinstallaties,
het bouwen van loqdsen, enzovoorts.
Hij kan het werk nauwelijks meer
aan
Ja er is in Australië, vooral bui
ten de grote bevolkingscentra, nog
veel te doen. Werk voor sterke han
den en vindingrijke geesten. Wie
over deze waardevolle eigenschap
pen beschikt en zoekt naar meer
armslag en betere kansen zal in
Australië niet teleurgesteld wor
den.
Nederland in Lourdes
Pastoor Looyaard
geïnstalleerd
Het was een zeer eenvoudige, maar
hartelijke plechtigheid, toen de Ne
derlandse Bedevaart, waarbij meer
dan 1000 leden van de jubilerende
Katholieke Boerinnenbond, Dinsdag
morgen bij de bisschop van Tarbes
en Lourdes, mgr. P. M. Théas, ter re
ceptie ging. Dit geschiedde in de
openlucht, terwijl er var» tijd tot tijd
een lauwe motregen viel. Zingend
wachtten de pelgrims de komst van
de bisschop af.
Toen de bisschop e'enmaal op het
terras was aangekomen werd hij met
een driewerf hoera begroet De voor
zitter van de Nationale Bedevaart,
mgr. J. J. F. Ingendael, deken van
Maastricht, begroette hem hartelijk,
waarop de bisschop van Tarbes en
Lourdes zijn blijdschap uitsprak over
de komst van de Nederlanders, die
hij prees om hun voorbeeldige vroom
heid.
Daarna ontving de nieuwe ere-ka
nunnik van de basiliek van Lourdes,
pastoor J. Looyaard uit Oegstgeest,
de onderscheidingstekenen van zijn
waardigheid uit handen van mgr.
Théas. Enkele Marialiederen, het
Wilhelmus, een lang zal hij leven, de
den de bisschop tenslotte niet een
adieu, maar een tot weerziens toeroe
pen. Hij hoopte, dat dit reeds het vol
gend jaar zou zyn, wanneer het
eeuwfeest van de dogmaverklaring
van Maria's Onbevlekte Ontvangenis
wordt gevierd.
Deze spontane ontmoeting met de
bisschop vormde voor de Nederlan
ders een vererend onderdeel van de
bedevaart, omdat de bissch:p van
Tarbes en Lourdes slechts bij uitzon
dering groepen ontvangt.
Stichtende vroomheid kenmerkt
bedevaart.
Wat mgr. Théas zo nadrukkelijk
had gezegd over de devotie der be
devaartgangers was niet zonder
grond. Reeds Zondagavond had mgr.
Ingendael na de plechtige nachtelij
ke aanbidding er behoefte aan ge
voeld zijn grote tevredenheid te be
tuigen over het stichtende karakter
van deze pelgrimstocht. De zieken
worden overal begeleid en gezonden
bidden onafgebroken tezamen met
hen op de tijdstippen, dat zij bij de
grot of bij de baden zijn. Mgr. Mut-
saerts, de leden van het bestuur en
de priesters gaan in dit opzicht on
vermoeid voor. De bisschop van Den
Bosch was intussen Maandag terug
gekeerd naar Nederland met de zie
ken, die met hem per vliegtuig wa
ren gekomen. Op deze dag hadden
veel pelgrims gebruik gemaakt van
het feit, dat er slechts weinig bijzon
dere plechtigheden werden gehou
den. Met ongeveer 30 autobussen
trokken zij de bergen in om van het
natuurschoon der Pyreneeën te ge
nieten. Dinsdag sloten zij zich weder
om bij de plechtigheden aan, die aan
de menselyke krachten van velen
toch hoge eisen stellen. Des ochtends
maakten zij in grote en kleine groe
pen de tocht over de Calvarieberg
en baden ér de Kruisweg. Des mid
dags volgde men het Lof aan het
Bernadette-altaar voor de Rosaire.
Allen waren ook wederom aanwezig
bij de Sacramentsprocessie, die door
de Nederlanders werd geleid. Des
avonds trokken de Nederlanders voor
de laatste maal mee met de lichtpro
cessie, doch hun aantal verdween
toen enigermate in 't niet bij de gro
te groepen van Franse, Italiaanse en
Zwitserse bedevaartgangers, die in
middels 'varen gearriveerd. Woens
dag was het de dag van vertrek. Voor
velen der zieken, oqk voor hen, die
reeds eerder Lourdes hebben be
zocht, te vroeg.
Zieken en gezonden waren Woens
dagochtend om half tien voor een af
scheidsbezoek bijeengekomen bij de
Grot, waar mgr. Ingendael de pel
grims voor het laatst toesprak.
Woensdagmiddag zyn de vier treinen
uit Lourdes vertrokken.