Op de Leidato laat Leidse middenstand
een keur van prachtige artikelen zien
Hoofdstad Operette bracht
uitstekende „Wiener Blut"
Leidse stationschef
gaat met pensioen
Leidse Schouwburg kan na
verbetering weer even mee
ZOALS U HET NIET ZIET
Modeshow op de Leidato
ZATERDAG 12 SEPTEMBER 1953
DE LEIDSE COURANT
VIERDE BLAD PAGINA 1
BURGEMEESTER VERRICHTTE DE OPENING
Burgemeester Van Kinschot (rechts) en zijn echtgenote (midden) laten
zich door een der standhouders de werking van een moderne wasmachine
uitleggen. De burgemeester had er zelfs een natte zakdoek voor over om
te zien hoe het wassen geschiedde. (Foto: „De Leidse Courant").
HULDE AAN IN IT IA TIEF-NEMERS
1WIET STIJGEND® SPANNING hebben duizenden Leidenaars de laatste
dagen uitgezien naar het plechtige ogenblik van gistermiddag,
toen burgemeester jhr. mr. F. H. van Kinschot in de Stadsgehoorzaal de
Leidato opende. De propaganda, die de organisatoren voor deze tentoon
stelling gemaakt hadden, beloofde, dat het iets heel bijzonders zou wor
den en nu de poorten van Leidato geopend zijn, mag geconstateerd wor
den, dat zij niet overdreven hebben! Wat bijna vijftig standhouders in de
zalen en gangen bijeengebracht hebben, is de moeite van het bekijken
ruimschoots waard. Het geeft bij elkaar een indruk van de grote verschei
denheid, die de plaatselijke middenstand haar cliënten biedt, en de arti
kelen zijn zó smaakvol uitgestald, dat men zich op een jaarbeurs in het
klein waant. Het moet gezegd worden en dat mag reeds bij de aanvang
dat de Leidse middenstand hier een initiatief genomen en uitgewerkt
heeft, dat alle lof verdient.
met glazen Kaapse wijn, het begin
van de reclame-campagne, die Zuid-
Afrika in Nederland gaat houden.
De eerste dag reeds
veel belangstelling
De tijd is voorbij, dat het zaken
doen vanzelf ging. Er moet vandaag
aan de dag weer voor gewerkt wor
den met grote ijver en veel vakman
schap. Wie thans indut, gaat onher
roepelijk verloren. Verheugend daar
om te constateren, dat dit bij de
Leidse middenstand niet het geval is.
Weliswaar vormen de exposanten
slechts een kleine minderheid, maar
zij demonstreren een streven, dat
ongetwijfeld in bredere kring aan
wezig is.
Nu de resultaten.
Het was kennelijk met een zucht
van oplichting, dat de heer A. San
ders (fa. B. de Koning) als voorzit
ter van het comité een welkomst
woord sprak tot de vele genodigden,
die zich gistermiddag om half drie
in de smaakvol met tapijten en bloe
men versierde kieine zaal verzameld
hadden. Een zucht van opluchting,
omdat het voorbereidende werk, dat
vooral de laatste weken zeer veel
tijd, zorg en spanning eiste, nu ein
delijk achter de rug was en de re
sultaten hiervan nu zichtbaar zou
den worden.
Onder de genodigden bevonden
zich de burgemeester met echtgeno
te, de vier wethouders, de gemeen
tesecretaris mr. J. Bool, enige hoof
den van takken van dienst, verte
genwoordigers van de Kamer van
Koophandel, de Leidse Middenstands
centrale, de Ver. voor Vreemdelin
genverkeer en het actiecomité Lei
den Leeft. Een speciaal woord van
welkom sprak de heer Sanders tot
de heer Paul H. Théron, handels
attaché van de Zuid Afrikaanse Unie,
die vergezeld was van mr. G. Bos
man, vertegenwoordiger van de
Coöp. Wijnbcuwvereniging van
Zuid Afrika.
Stad en middenstand.
Burgemeester Van Kinschot bracht
hulde aan de initiatiefnemers voor
hun durf en arbeid. Vervolgens wees
hij op de grote veranderingen, die
de koophandel sedert de vorige
eeuw ondergaan heeft en herinnerde
er daarbij aan, dat de Breestraat om
streeks 1900 nog een rustige straat
met slechts een enkele winkel was.
Thans is het een grote en drukke
winkelstraat. Ook de andere winkel
straten in de stad zijn zeer verbe
terd.
De burgemeester verheugde zich
over deze ontwikkeling omdat de
middenstand een zeer belangrijke
plaats in de stad inneemt. De bloei
van Leiden houdt nauw verband
met de bloei van de middenstand;
wanneer de middenstand niet bloeit,
bloeit de stad ook niet en omgekeerd.
Spr. was blij nu eens duidelijk te
kunnen zien wat de middenstand al
lemaal te bieden heeft en hij hoopte,
dat de vele moeiten, die de organi
satoren zich getroost hebben, ruim
schoots vergoed zullen worden door
een uitstekende belangstelling van
het publiek. Met deze woorden ver
klaarde de burgemeester de tentoon
stelling voor geopend.
Vervolgens bood Jan-Jacob Wolf
slag, zoontje van een der organisa
toren, mevr. J. M. van Kinschot-
Dorhout Mees een prachtig bouquet
aan. Ondertussen speelde het gezel
schap van Eddy Christiani beschaaf
de muziek, terwijl obers rondgingen
Aan de weg timmeren.
Als ondervoorzitter van de Kamer
van Koophandel sprak de heer C. F.
Meerpoel eveneens woorden van hul
de tot de standhouders. Nu de tijden
veranderd zijn, is het dringend no
dig aan de weg te timmeren, want
met de tijd is ook het economisch
klimaat veranderd en de midden
stand kan niet wachten totdat de
klanten naar hem toe komen. Hij
moet zelf naar buiten-treden. De
initiatieven naar buiten moeten ech
ter samengaan met initiatieven naar
binnen, want alleen een ook intern
krachtige middenstand zal zich kun
nen handhaven.
Van alles en nog wat!
Na deze officiële opening begaven
de genodigden zich naar de tentoon
stelling voor het maken van een
rondwandeling om te zien wat er al
lemaal geëxposeerd wordt. Voetje
voor voetje schuifelde men langs de
stands, went inmiddels was ook het
publiek toegelaten en reeds direct
was er grote belangstelling.
Het is onmogelijk een opsomming
te geven van de artikelen, die de>
Leidse middenstand er te koop aan
biedt. Men vindt er van alles: tex
tiel in bonte verscheidenheid, zowel
lingerie als dekens, wol en confec
tie, wasmachines, radio's, stofzuigers,
televisie-toestellen, foto-apparaten,
wijn, likeur, limonade, kachels, ta
pijten, boeken, schilderwerk, kinder
wagens, fietsen, zonneschermen,
melk, bont, scheerapparaten en bloe
men. We noemen slechts wat in ons
geheugen is achtergebleven; er is
nog veel meer. Doch dat moeten de
lezers zelf maar gaan zien! In iede
re stand staan behulpzame mensen
klaar om van alles te demonstreren
en inlichtingen te geven over ge
bruik, prijs, enz. Precies eender dus
als in een winkel, maar toch anders.
Prettiger, dunkt ons, omdat de win
keliers alleen het allerbeste meege
bracht hebben en men dus slechts
een keuze behoeft te maken uit het
goede.
Ondertussen was het orkest van
Eddy Christiani naar het balcon van
de grote zaal verhuisd, vanwaar de
muziek naar alle zalen en gangen
werd uitgezonden. Tegelijkertijd
werd er in de kleine zaal een mode
show gehouden, die 's avonds her
haald werd, terwijl er 's avonds ook
een A.V.R.O.-film werd vertoond.
De belangstelling was gisteravond
nog aanmerkelijk groter dan reeds
's middags het geval was, waaruit
blijken mag, dat de initiatiefnemers
en standhouders zich niet vergist
hebben in het Leidse publiek. Onge
twijfeld zal het de komende dagen
(telkens van 2 tot 6 en van 7 tot 11
uur) evenzo zijn. De tentoonstelling
wordt Woensdagavond gesloten.
Vermelden we tenslotte nog de
keurige bloemen-versiering aan de
voorgevel van de Stadsgehoorzaal.
Bovendien hebben de meeste deel
nemers hun zeer verzorgde stands
met bloemen gesierd, zodat het ge
heel een bijzonder prettige indruk
maakt.
Met ingang van 1 November a.s. is
aan de heer G. van Ettekoven eer
vol ontslag verleend als stationschef
van Leiden, wegens het bereiken van
de pensioengerechtigde leeftijd. Op 1
October komt de nieuwe stationschef,
wiens naam nog niet bekend is, naar
Leiden om zich in te werken.
Reeds op 15-jarige leeftijd kwam
de heer Van Ettekoven in dienst bij
de Ned. Spoorwegen. In talrijke func
ties en op vele plaatsen heeft hij het
grote bedrijf gediend: loopjongen in
Amersfoort, leerl.-assistent in Baarn,
Enkhuizen en Heer Hugowaard, as
sistent in Miste, Kesteren en Wou-
deniberg-Scherpenzeel, klerk in Wou
denberg, Hoek van Holland en Nij-
verdal, commies in Groenlo en
Amersfoort, chef-commies in Sittard,
stationschef in Nunsipeet, Nieuwe-
schans en «Hoorn, tenslotte sedert
1949 stationschef in Leiden.
Hoewel de heer Van Ettekoven het
in Leiden niet gemakkelijk heeft ge
had, omdat hij voortdurend midden
in de spoorwegwerkzaamheden zat,
is hij zeer tevreden over zijn Leidse
periode. Dat zijn ondergeschikten
tevreden waren over hun chef, zal
straks bij het officiële afscheid onge
twijfeld blijken.
De opgelapte Schouw
burg nog steeds even
knus en gezellig als voor
heen beleefde gister
avond de eerste voorstel
ling in het nieuwe seizoen.
Een voorstelling, die er
zijn mocht, zowel wat de
belangstelling betrof (er
was geen plaats onbezet!)
als het geboden program
ma: de bekende operette
Wiener Blut van Victor
Léon en Leo Stein op on
sterfelijke muziek van Jo-
hann Strauss, gebracht
door de Hoofdstad Operet
te onder regie van Otto
Aurich.
Zijn het de drukkende
zorgen van deze tijd, die
de mensen in massa naar
zo'n luchtige Weense ope
rette doen lopen om een
ogenblikje alle zorgen te
vergeten en ondergedom
peld te worden in de brui
sende vrolijkheid uit een
verleden tijd? Hoe het ook
zij, het. publiek heeft zich
weer kostelijk geamuseerd.
Deze keer om de snaakse
graaf Zedlau (Gerard Mül-
ler) die een schattig
vrouwtje (Ruth Rhoden)
heeft, maar het toch
niet kan laten zo nu en dan een esca
pade te maken met een charmanée
danseres (Mizzy van der Lans) en
daarna met een mannequin (Claire
Zoals men zich zal herinneren be
vond de Leidse Schouwburg zich in
het vorige seizoen in een dergelijke
staat, dat de Brandweer het niet lan
ger verantwoord achtte opvoeringen
in dit gebouw toe te laten. De hoogst-
nodige veiligheidsvoorzieningen ble
ken verouderd of afwezig te zijn,
terwijl aan de andere kant ook de
mogelijkheden, om een voorstelling
naar Avaarde te genieten, voor een
groot gedeelte van de toeschouwers
zeer beperkt waren.
Leiden moest een nieuwe schouw
burg hebben. Het voorstel kwam in
de Gemeenteraad. De middelen voor
nieuwbouw bleken niet aanwezig te
zijn. Wel kreeg het Schouwburg
bestuur een crediet van ƒ45.000,
toegewezen voor de nodige verbete
ringen van het oude gebouw.
Hoe met dit crediet gewoekerd is
zonder het bedrag te overschrijden,
konden wij gisteren constateren,
toen wij op uitnodiging van het be
stuur een bezoek aan een vernieuw
de Leidse Schouwburg brachten.
De heer Hagendoorn, commandant
van de Leidse Brandweer, gaf ons
een overzicht van de voornaamste
[verbeteringen, eerst in woord en la-
j ter tijdens een rondleiding in beeld.
Vanuit de parterre kan men nu op
zes manieren buiten de zaal komen.
De oude achteruitgang is verdwenen,
hiervoor in de plaats zijn twee
nieuwe achteruitgangen gekomen, die
elkaar onder een hoek van 30 graden
snijden.
Het verdriet in de parterre.
Wie kende verder niet het verdriet
van de parterre-plaatsen, waarop
men slechts tussen zijn opgetrokken
knieën door de handeling op het to
neel kon volgen. Ook dit behoort ge
lukkig tot het verleden. De afstand
tussen de rijen is zodanig vergroot,
dat men zijn knieën zonder kramp
weer voor zich kan houden. We heb
ben het geprobeerd! In de loge en
'baignoire heeft men de schotjes weg
gebroken. Hoewel het aantal uitgan
gen hier verminderd is, zal men zich
toch eerder in de jas- of koffiestrijd
kunnen werpenwant door het
vastzetten van de eindstoelen wordt
n.l. voorkomen, dat er voor het naar
buiten gaan nog klimcapaciteiten ver
eist zijn.
De grootste verbetering lijkt ons
wel het gedeeltelijk nieuwe trappen
huis bij de foyer. Het is nu mogelijk
om van de bovenste verdieping de
foyer of parterre te bereiken, zon
der eerst in de bierkamer en tussen-
gang koffie-roeden te moeten lopen.
Sproei-inrichting.
Ook voor de artisten heeft men
verschillende veiligheidsmaatregelen
uitgevoerd. Zo is het toneel door een
muur van de kleedkamers geschei
den. Door twee uitgangen kunnen de
spelers het gebouw aan de achter
zijde verlaten. Tenslotte werd het
regenscherm vervangen door een
uiterst vernuftige sproei-inrichting,
die naar men ons verzekerde in ge
val van brand, het toneel en de op
bergruimte in een oogwenk in een
watersnoodgebied zou kunnen veran
deren. Voor dit alles is slechts een
handbeweging voldoende. We heb-
en het niet mogen meemaken!
Al deze en nog vele andere werk
zaamheden zijn in nog geen vijf we
ken door 't aannemersbedrijf Zitman
uitgevoerd op 'n wijze, waarmee het
Schouwburg-bestuur en het Leidse
publiek hoogst tevreden kan zijn. In
ieder geval: zolang er van de bouw
van. een nieuwe schouwburg alleen
nog maar sprake is!
Otto Aurich (links) en Fritz Steiner
(rechts) tijdens een komisch scène
in het eerste bedrijf.
Clairy). De graaf komt hierdoor in
moeilijkheden met vorst Ypsheim-
Gindelbach (Fritz Steiner) maar weet
zich er weer uit te redden door zijn
vrouw en vriendinnen doodeenvoudig
te verwisselen.
Tenslotte komt alles uit, maar dan
heeft de graaf inmiddels ingezien, dat
zijn eigen vrouw toch boven alles
gaat en zo vindt deze overigens on
waarschijnlijke geschiedenis een hap
py end.
Naast de komieken Fritz Steiner
en Otto Auich (koetsier), van wie
men langzamerhand wel gewend is,
dat zij de uitvoering voor een groot
deel dragen met hun uitstekend spel
en dolkomische invallen (waarbij
men hun stemmen graag op de koop
toe neemt), waren het vanzelfspre
kend ook Ruth Rhoden en Claire
Clairy, die schitterenden aan deze
operette-hemel. Overigens mochten
ook Mizzi van der Lans, Gerard Mül-
ler en Herman Valsner (kamerdie
naar) er zijn; steeds meer treedt dit
drietal op de voorgrond. Ad Heerings
had een bescheiden rol, maar hij zet
te graaf Bitowski voortreffelijk op de
planken. In het goed gedisciplineerde
koor viel Rudolf Kat op met enige
zeer goede solisten, Alfred Saten
leidde zijn kleine maar goed inge
speelde orkest met bekwame hand,
zodat het tempo geen ogenblik ver
zwakte en de drie bedrijven nret
gloed over het voetlicht kwamen.
De uitstekende décors (vooral het
laatste bedrijf) en de prachtige cos-
tumering, die een kapitaal vertegen
woordig in moet, werkten eveneens
mee aan het welslagen van deze uit
stekende operette, die het publiek
getuige het hartelijk applaus en de
vele open doekjes bijzonder bleek
te waarderen
Hoe U met II. 24.-
ir. het bezit kunt komen van een
één of twéépersoons
Verend Interieurmatras
laten wij zien en bespreken wij
met U op de ..LEIDATO" van
11-16 Sept. in de Stadsgehoorzaal
ADR. VAN 00Y Jr.
Breestraat Tel. 20890
Vaniek-sluiting.
Reeds bij het betreden vcg het ge
bouw blijken de grote veranderin
gen. Het trapje vroeger in de hall
heeft men naar buiten gebracht, zo
dat het hinderlijke her- en derwaarts
klauteren naar de loopgangen in een
te kleine hall, tot het verleden be
hoort. De buitendeuren zijn voorzien
van een z.g. paniek-sluiting, waarbij
verhoogde druk van binnen uit vol
doende is om ze te openen.
De gangen heeft men opnieuw en
licht behangen en geverfd; bovendien
zijn er nieuwe kapstokken aange
bracht.
Een van de attracties van Leidato
is de modeshow, die de firma's Alb.
de Vries, De Groot, Middelkoop en
Brinks in de kleine zaal houden, twee
maal per dag. De firma De Vries
toont vóór de pauze een keur van
bontjasjes in het goedkopere genre
met enkele duurdere stukken er tus
sendoor, de firma De Groot laat de
mannequins chique truitjes, kanten
blouses, sportieve vesten, decente
rokken en geklede deux-pièces zien.
De beide delen van de show worden
gecompleteerd met hoedjes van de
dames Middelkoop en tassen van de
firma Brinks.
Ingeleid door de heer Alb. de Vries
zelf, die de nummers achter de mi
crofoon van een gedegen commentaar
voorziet, wandelen de drie manne
quins tussen de rijen door met ele
gante fingertips en chique lange man
tels, die de toeschouwers wel erg
duur moeten voorkomen, zó royaal
zijn ze gemaakt en zó soepel vallen
ze, terwijl er niets valt aan te mer
ken op de tekening van de verwerkte
velletjes. De heer De Vries stelt er
dan ook een eer in van1 de goedkopere
bontsoorten, zoals biberette, kalf, kid-
leg, seal-electrique enz.méér dan aan
vaardbare stukken te creëren. Het
spreekt daarbij wel vanzelf, dat hij
in de duurdere bontsoorten, zoals
persianer, werkelijk show-exempla
ren weet te maken. Extravagante
dingen heeft de heer De Vries niet in
deze show, slechts een enkel couture-
model. Maar extravagante dingen wil
de Nederlandse vrouw ook niet. Zij
wil een bontjas, die jaren meegaat en
de veranderingen van de mode zon
der al te grote kosten kan volgen.
Dat heeft de heer De Vries goed be
grepen. Zijn collectie is dan ook voor
100 pet. verkoopbaar.
Mevr. De Groot laat de drie man
nequins coquet rondstappen in trui
tjes, die de chiqueste geklede blouse
evenaren: hoofdzakelijk Weense im
port. Verder toont zij prachtige kant
ten blouses, beschaafde rokken, goed
zittende deux-pièces en originele ves
ten. De stola blijkt menig kleding
stuk tot een creatie te kunnen ma
ken.
De hoedjes van de dames Middel
koop passen wonderwel in dit ge
heel. Ook de tassen van de firma
Brinks.
Na afloop van de show toont de
heer Riel de dames dan nog, hoe zij
behalve zichzelf ook hun huis kun-
nen opsieren door er vakkundig bloe
men in te plaatsen. Zijn demonstra
tie heeft ten doel het publiek op te
wekken een cursus bloemschikken te
volgen. C. Th. R.
JA, ZOALS U HET NIET ZIET,
is wel een beetje overdreven.
Want iemand, die Leiden enigszins
kent, komt spoedig tot de ontdek
king, dat dit plaatje genomen werd
aan de Vliet en dat de brug op de
voorgrond niets anders kan zijn dan
de Molensteegbrug, die zich zo kat
achtig hoog over het smalle grachtje
kromt. Dit tot dagelijkse ergernis
van melkventers en andere bakfiets
berijders, die aan dit kleine brug
getje een hele „hijs" hebben, wan
neer er tenminste geen hulpvaardige
voetganger toeschiet om een handje
te helpen.
Achter deze brug en zo ziet U
het niet, want daarvoor moet men j
in een bootje stappen ligt de
Vlietbrug, die op de foto duidelijk'
zichtbaar is onder de boog van de
Molensteegbrug. Onder deze Vliet
brug kwam op de ochtend van 3 Oc
tober 1574 de haring en wittebrood-
vloot de stad binnen. De schuiten
voeren via de Vliet de Steenschuur
op en meerden tenslotte voor de
Saaihaal, die thans Lodewijkskerk is.
(Foto: „De Leidse Courant")
