3)e£eki6e(2otita/nt
Gaan
TREKKEN DE RUSSEN
UIT OOSTENRIJK?
de Russen weg?
Paus heeft
zenuw ontsteking
Adenauer over Oost-Duitsland
Ook vrouwen in
de luchtrace?
Adenauers
nieuwe team
Liberté" liep aan de grond
Berkelse moord zaak komt
binnenkort voor rechtbank
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WOENSDAG 9 SEPTEMBER 1953
44ste JAARGANG
No. 12987
Papengracht 32, Tel. 20015. Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.— p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Adyert.: 15 d. p. mm. Telefoontjes f 1.50
Slechts symbolische bezetting zou blijven
Het Weense persagentschap „I.F.A." zegt, „uit Oostenrijkse en geallieer
de bron" vernomen te hebben, dat in de loop van de week de Russen een
voorstel zullen doen tot ontruiming van Oostenrijk door de bezettingstroe
pen van de V.S., Engeland, Frankrijk en de Sovjet-Unie. Volgens „I.F.A."
zouden de Russen zelf hun troepen in October terugtrekken en slechts een
„symbolische" bezettingsmacht ter sterkte van een bataljon achterlaten.
staan onder een symbolische bezet
ting".
Een belangrijk voordeel voor het
terugtrekken van alle bezettings
strijdkrachten uit Oostenrijk zou
zijn, dat de onderhandelingen over
het Oostenrijkse staatsverdrag ge
makkelijker gevoerd zouden kunnen
worden, omdat de troepen van de
Grote Vier dan niet langer in Oosten
rijk tegenover elkaar zouden staan.
TROEPENBEWEGINGEN.
Oostenrijkse zowel als geallieerde
kringen verklaarden gisteravond
echter, geen bevestiging van het be
richt te kunnen geven, doch tegelijk
wees men in Oostenrijkse politieke
kringen op twee opmerkelijke ont
wikkelingen:
Vooreerst hebben de laatste tijd
Russische troepenbewegingen plaats
(die nog altijd voortduren), waar
van het resultaat tot dusver een ster
ke vermindering der Russische be
zettingsmacht is geweest. De ophef
fing van een groot aantal controle
posten der Sovjets heeft trouwens
logischerwijze een vermindering van
de sterkte der Russische troepen tot
gevolg.
Vervolgens is men aan de Tsjechi
sche en Hongaarse zijde van de Oos
tenrijkse grens sinds enkele maan
den bezig betonnen versterkingen
te bouwen, terwijl alle huizen en ge
bouwen in de geëvacueerde grens
dorpen worden opgeblazen.
Dit wijst op de aanleg van een
verdedigingslinie, die voor het Sov
jetblok alleen van nut kan zijn, wan
neer de Russen hun troepen uit Oos
tenrijk zouden terugtrekken.
Ook zullen de Russen tK'ans meer
geneigd zijn hun trpepen terug te
trekken, nu zij einde Juli hebben la
ten weten, dat zij de kosten van hun
bezetting in Oostenrijk voortaan zelf
zullen dragen.
In Wenen wijst men er verder op,
dat de Engelsen door hun troepen
sterkte tot op een bataljon te ver
minderen, reeds het voorbeeld heb
ben gegeven van wat men moet ver-
Geheim proces om
Mossadeq
Mossadeq, Perzië's vroegere eerste
minister, wordt op het ogenblik in de
gevangenis verhoord door een mili
tair gerechtshof. Zijn proces zal in het
geheim worden gevoerd. Men heeft
heeft zelfs niet bekendgemaakt, in
welke gevangenis hij zit.
Na zijn proces voor het militaire
gerechtshof staat hem nog een twee
de proces te wachten, en wel voor
het opperste gerechtshof. Ten minste,
zo zei een Perzische autoriteit, als hij
niet na het eerste proces al wordt
opgehangen.
Een van de kranten in Teheran be
schuldigde gisteren premier Zahedi
ervan, dat er in zijn kabinet figuren
voorkwamen, die tot de onmiddellijke
omgeving van Mossadeq hadden be
hoord. Vooral de onderminster van'
buitenlandse zaken werd door de
krant heftig aangevallen, omdat hij
het volle vertrouwen had genoten
van Mossadeq en diens minister van
buitenlandse zaken Fatemi. Hij was
ook toen al waarnemenc minister van
buitenlandse zaken geweest.
Stop het sabelgekletter
Ondanks waarschuwingen van zijn
arts zich te ontzien, gaat de Paus, da
gelijks voort met zijn gewone bezig
heden. Hij heeft een zenuwontsteking
in de rechterarm, die een gevolg is
van een incidentje tijdens een
audiëntie.
Een pelgrim, die zijn,ring kuste en
uit zijn kniebuiging wilde opstaan,
gleed uit en dreigde te vallen. De
Paus greep hem met beide armen
vast en bezeerde zich daarbij aan de
rechterarm. Later is daaruit een ze
nuwontsteking onstaan, die direct
geen ongerustheid behoeft te veroor
zaken, doch die, gezien de hoge leef
tijd van de Paus, tot complicaties kan
leiden. Iedere bezoeker krijgt thans
de linkerhand van de Paus geboden.
Schrijven kan hij voorlopig niet. En
om de verering van zijn Vissersring
te vergemakkelijken, heeft hij die
aan een vinger van de linkerhand ge
schoven.
In geallieerde kringen in Bonn
heeft men zich bezorgd getoond over
Adenauers uitlating op de fakkel
parade te Bonn van Maandagavond,
dat in het vervolg niet meer van de
hereniging van Duitsland diende te
worden gesproken, doch van „de
bevrijding der Oostelijke Duitse ge
bieden".
In Britse en Franse kringen
meent men overeenstemming te zien
tussen deze uitspraak, die de bonds
kanselier later op de avond nog
eens herhaalde op een tweede open
luchtbijeenkomst, en de uitspraak
van de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, Foster Dulles,
waarop indertijd veel critiek is gele
verd, en volgens welke het „IJzeren
Gordijn" teruggerold moest worden.
Ook in de Britse pers heeft Ade
nauers uitspraak nog al wat stof doen
opwaaien. Een woordvoerder van
het „Foreign Office" echter zag in
Adenauers woorden slechts de „be
vestiging van diens wens om Duits
land te herenigen". Er bestond geen
enkele reden om te geloven, dat
Adenauer aan een soort interventie
in Oost-Duitsland dacht, die oor
logsgevaar met zich mee zou bren
gen, zo meende hij.
In officiële West-Duitse kringen
te Bonn zegt men naar aanleiding
van de bewuste uitlating van dr.
Adenauer, dat deze niet heeft ge
sproken van een „bevrijding van de
Oostelijke gebieden door geweld",
maar er verscheidene malen de na
druk op legde, dat de West-Duitse
politiek gericht is op de vrede. Hij
wilde, aldus deze kringen, een op
roep tot de Duitsers richten om het
herstel van de eenheid van Duits
land niet vóór alles als een territo
riale, administratieve en diploma
tieke kwestie te beschouwen, maar
Landsvrouwe gaf stimulerend voorbeeld
In verband met de kwestie „Triëst"
tussen Italië en Joegoslavië, richtte
Maarschalk Tito zich in een rede tot
een menigte van ruim 300.000 men
sen, verzameld in het stadje Okrog-
lica, in Joegoslavië, dicht bij de Ita
liaanse grens. Maarschalk Tito ver
klaarde o.a., dat wanneer Italië zou
trachten zelfs maar 1 meter van zijn
land in bezit te nemen „zijn volk als
en man daartegen op zou komen,
^m dat te voorkomen". De Italiaanse
•oepenmanoeuvres aan de grens
oemde hij een „openlijke aanval",
t nij riep Italië toe: „stop dit circus,
dit wapengekletter". Maarschalk
Tito tijdens zijn rede. Hij droeg een
wit uniform waarop de onderschei
dingstekenen met gouddraad waren
opgelegd.
Veranderingen in
Egypte
Men verwacht te Cairo vrij alge
meen, dat er binnenkort een wijziging
in de Egyptische regering zal plaats
hebben. Het schijnt in het voornemen
te liggen Gamal Abdel Nasser, de
tegenwoordige vice-premier, tot pre
mier te benoemen. Op het ogenblik
is generaal Naguib zowel president,
dus staatshoofd als premier.
Ook schijnt het militaire regiem op
het punt te staan om een belangrijke
verklaring uit te geven over het toe
komstige beleid. Een belangrijk punt
van deze verklaring zou zijn, dat de
militaire controle over de uitvoeren
de staatsmacht aanzienlijk zal wor
den versterkt. Bovendien zou de ten
dens van streven naar een ex-partij
stelsel in versterkte mate worden
voortgezet. De me partij zou dan de
„bevrijdingsbeweging" van generaal
Naguib zijn, die werd opgericht na
de ontbinding van de oude en tradi
tionele politieke partijen.
De Australische mevrouw Gertru
de McKenzie en de Amerikaanse
Diana Bixby zijn van plan met een
Douglas DC3 deel te nemen aan
de vliegwedstrijd van Londen naar
Wellington in October a.s., als zij er
in slagen de 40.000 gulden, die zij
menen nodig te hebben voor de
vlucht in te zamelen.
De dames willen met haar deelne
ming in de vervoersklasse van deze
wedstrijd bewijzen, dat vrouwen ge
schikt zijn voor de functie van pi-
loot van verkeersvliegtuigen.
Als de dames er niet in zouden
slagen in Australië genoeg geld bij
een te krijgen zouden zij, volgens
mevr. Bixby, moeten trachten de
kosten van de vlucht te dekken door
passagiers mee te nemen, doch mevr.
McKenzie meent, dat dit gelijk zou
staan met „zelfmoord".
als een „humanitaire missie, 'welke H M P°st de briefkaart (rechts),
er uit zou bestaan de Oost-Duitsers,
die door de communistische terreur
en Sowjet-bezetting verdrukt wor
den, te bevrijden uit hun slavernij".
Het Rijdende Postkantoor, dat op het ogenblik door ons land rijdt om de verkoop van Roode Kruispostzegels te
stimuleren, een actie, die werd ingezet op 24 Augustus en zal worden besloten op 24 October, deed Dinsdag
morgen Soestdijk aan. H.M. Koningin Juliana kocht bij het postkantoor een aantal Roode Kruispostzegels, en
prentbriefkaarten. De landsvrouwe schreef er een briefkaart naar het Roode Kruis, en zij postte deze
meteen, in de in het rijdende postkantoor aanwezige brievenhuis. H.M koop een aantal zegels en prentbrief
kaarten, met toeslag voor het Roode Kruis (links); H.M. bezig met het schrijven van de briefkaart (midden) en
Bondskanselier Adenauer zal in
het nieuwe West-Duitse kabinet niet
meer de leiding van Buitenlandse
Zaken op zich nemen. Dit werd mee
gedeeld door Heinrich von Bren-
tano de fractieleider van de chris
ten-democraten in de Bondsdag die
tevens liet doorschemeren, dat hij
mogelijk Adenauers opvolger in de
ze functie zal zijn.
De samenstelling van het nieuwe
kabinet zal nogal verschillen van die
van het oude, hoewel de coalitie van
de christen-democraten met de libe
ralen en de Duitse Partij, die in de
nieuwe Bondsdag over 310 z». .els be
schikt, zal worden gehandhaafd.
Adenauer zal de coalitie-partners
echter minder belangrijke posten ge
ven dan voorheen.
Twee christen-democratische mi
nisters uit Adenauers huidige kabinet
hebben reeds te kennen gegeven niet
te willen terugkeren. Het zijn de mi
nister van Binnenlandse Zaken, Ro
bert Lehr, en Wilhelm -Niklas, de mi
nister van Voedselvoorziening.
Nu de „volwaardige"
waterstofbom
De Verenigde Staten zullen mis-
schien volgend jaar „een volwaardige
waterstofbom" tot ontploffing 'bren
gen, aldus schrijft het Amerikaanse
blad „Baltimore Sun".
In de laatste tijd heeft men, aldus
het blad, de experimentele waterstof
bom, die in November van het vorig
jaar door de Amerikanen tot ont
ploffing werd gebracht, kunnen ver
beteren.
De proef zou weer Op Bikini wor
den genomen.
De Amerikaanse commissie voor
de atoomenergie wilde geen com
mentaar geven op het bericht in de
„Baltimore Sun".
Een bewogen levensloop
t*
De grote Franse oceaanstomer „Li-
berté", is gistermiddag met 1075 pas
sagiers aan boord juist buiten de
haven van Le Havre aan de grond
gelopen. De meeste van de zich aan
boord bevindende passagiers zijn
Amerikanen, die van vacantie op de
terugreis naar hun vaderland zijn.
Pas gisteravond is men er in ge
slaagd het schip vlot te slepen.
De „Liberté" is-het vlaggeschip
van de Franse transatlantische passa-
gierslijn. Vroeger was het een Duits
schip en heette het „Europa".
Gistermiddag om een uur was het
schip uit de hr ven van Le Havre ver
trokken. Het zou eerst nog South
ampton aandoen en dan naar New
York oversteken. Zodra het schip
echter maar net buitengaats was, ge
raakte het in een dikke mist. Juist
viorbij de havenuitgang liep de
oceaanreus toen aan de grond. Nog
voor het half twee was, zat het schip
muurvast op een zandbank.
Ondanks verscheidene pogingen
gelukte het gistermiddag niet het
schip vlot-te..krijgen. Zelfs niet met
behulp van acht zeesleepboten. Pas
gisteravond toen de vloed op zijri
hoogst was, heeft men de boot vlot
kunnen krijgen.
Een woordvoerder van de scheep
vaartmaatschappij, waartoe de „Li
berté" behoort, verklaarde, dat het
schip geen schade heeft opgelopen
en dat alle passagiers veilig zijn"
De „Liberté" heeft reeds een be
wogen carrière achter de rug. In 1929,
het jaar dat het schip in Hamburg
werd gebouwd, liet men het zinken
nadat een grote brand was uitgebro
ken. Een jaar later, nadat het schip
gelicht en de bouw voltooid was, liep
het aan de grond. In Maart 1931 won
de toenmalige „Europa" de blauwe
wimpel voor de snelste overtocht
over de Atlantische Oceaan. In 1945
werd de „Europa" door de Britse
luchtmacht met bommen in de grond
geboord. De Fransen kregen het schip
in 1946 als herstelbetaling, doch in
Bereiden verdedigers
een verrassing voor?
De Haagse Rechtbank meent, dat
zij momenteel het einde nadert van
het voor-onderzoek inzake de ge
ruchtmakende Berkelse moordzaak,
waarbij een Berkelse arts beschul
digd wordt door toediening van
cyaankali zijn echtgenote, met wie
hij 5 jaren gehuwd was, vermoord
te hebben.
Deze zaak heeft schijnbaar vele
kanten en de meest uiteenlopende
berichten hebben in het afgelopen
jaax de ronde gedaan.
Vaststaat, dat de 28-jarige vrouw
op 29 September 1952 in de avond
uren overleed, kort nadat haar echt-
gènoot haar een poeder gegeven had;
dat tijdens een door de justitie opge-
1 dragen sectie sporen van cyaankali
gevonden zijn en dat de dokter in de
plaats het gerucht verspreid had, dat
zjjn vrouw aan- een ongeneeslijke
ziekte leed, waarvan tijdens de ver
richtte sectie en het daarop gevolg
de onderzoek door twee deskundi
gen, geen sporen zijn gevonden.
Voorts heeft- een vroeger dienst
meisje van het gezin verklaard, dat
zij in nog een andere dan zakelijke
relatie met de dokter heeft gestaan,
terwijl, een assistent van de dokter
enige tijd geleden verklaringen heeft
afgelegd, die er op zouden wijzen, dat
de arts geen gebruik heeft gemaakt
van een zending cyaankali, waarme
de men aannam, dat hij de vergifti
ging zou hebben gepleegd.
Toen de rechtbank enige maanden
geleden de dagvaarding meende klaar
te hebben, is deze door de verdedi
gers onjuist verklaard, hetgeen ge
accepteerd werd. Thans vermeldt de
dagvaarding als eerste beschuldiging
moord en als tweede het toedienen
van voor de gezondheid schadelijke
stoffen.
De verdedigers, die een Britse ge
leerde in de arm genomen hebben,
hebben dezer dagen aangekondigd,
dat zij een opzienbarende verklaring
zullen afleggen tijdens de rechtszit
ting.
Bij het uitgaan van de Aloysius-
school te Baarn is de 8-jarige Sjaan-
tje K. van haar fiets gevallen. Zij
werd in bewusteloze toestand naar
het ziekenhuis gebracht, waar ze
later is overleden.
1947 zonk het opnieuw, ditmaal bij
Bremen. In Augustus 1950 maakte
het zijn eerste reis als de „Liberté",
doch een maand later liep het bij
Southampton aan- de grond. Na enige
uren kon de „Liberté" toen worden
vlotgebracht.
Frankrijk vreest
Duitse concurrentie
Franse zakenlieden vrezen, dat de
verkiezingszege van Adena/uer zal
betekenen, dat West-Duitsland be
langrijke Amerikaanse steun zal ont
vangen en dat als gevolg daarvan
de concurrentie voor Frankrijk gro
ter zal worden. Men is van mening,
dak de Duitsers, van het Amerikaan
se standpunt uit bezien, bewezen
hebben een solide en betrouwbaar
element in Europa te zijn. Volgens
Franse industriëlen zal er financiële
hulp J worden verleend in de vorm
van een belangrijke lening voor
Bonn en grote Amerikaanse parti
culiere investeringen in de West-
Duitse industrie.
Een vertegenwoordiger van het
Amerikaanse bedrijfsleven te Parijs
verklaarde, dat de Duitsers goedko
per produceren dan de Fransen en
goede leveringstijden hebben. Boven
dien produceren zij goederen voor
de massa-markt, wat Frankrijk niet
doet.
VEERTIG BRUILOFSTGASTEN
VERDRONKEN IN PAKISTAN.
Veertig genodigden op een brui
loft zijn Dinsdag verdronken in de
rivier de Soetlej in de staat Baha-
walpoer (Pakistan), door de sterke
stroming sloeg de boot, waarmede
zij de rivier wilde oversteken, om.
Niemand werd gered.
FLATGEBOUW STORTTE IN
Te Kowloon in het gebied van de
Britse kroonkolonie Hongkong zijn
Dinsdag door het instorten van een
bijna voltooid flatgebouw zeven ar
beiders om het leven gekomen en
twaalf gewond. Drie andere arbei
ders, die door het puin werden inge
sloten, waren hedenochtend nog niet
uit hun benarde positie bevrijd.
MINISTER CALS ZAL GEëTSTE
GLAZEN AAN TWEEDE KAMER
OVERDRAGEN.
Zoals bekend heeft de Minister
van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen enige tijd geleden aan de
glazenier lbert Troost, te Eindhoven,
opgedragen het ontwerpen van ge-
etste glazen, aan te brengen op het
portaal van de hoofdtrap in het ge
bouw der Tweede Kamer. De heer
Troost heeft deze opdracht uitgevoerd
en de glazen zijn dezer dagen ge
plaatst. Zij geven een symbolische
voorstelling weer en dragen de mot
to's „Obedieren in der gherech-
ticheit" en „Die tyranny verdrij
ven".
De minister van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen heeft zich be-
heid verklaard deze glazen persoon
lijk aan de Kamer over te dragen op
Donderdag 17 September te 17.30
uur. Het is de bedoeling, dat de ont
werper dan tevens een korte toelich
ting zal geven op zijn ontwerp.
Korreltje
De roest verslijt nog meer dan
schuren.
HOE
wordt
het
weer?
(Geldig van Woensdagavond tot
Donderdagavond. Opgemaakt te
10 uur).
NOORD-WESTEN WIND.
Zwaar bewolkt met enkele
buien, later verspreide opkla
ringen. Matige tot krachtige en
mogelijk nu en dan harde Noord-
Westelijke wind. Iets kouder.
10 Sept.: zon op 6.06 en onder 19.07;
maan op 8.31 en onder 19.14 uur.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenoch
tend 7 uur luiden:
HELSINKI
STOCKHOLM
OSLO
KOPENHAGEN
AMSTERDAM
EDINBURGH
LONDEN
LUXEMBURG
PARIJS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
GENEVE
ZURCH
LOCARNO
BERLIJN
FRANKFORT
MUNCHEN
WENEN
INNSBRUCK
ROME
Nazomer voorbij
Het hogedrukgebied, dat ons eni
ge dagen van bijzonder fraai nazo-
merweer heeft doen genieten, is van
het vasteland van Europa verdreven.
Een actieve depressie viel enkele da
gen geleden het hogedrukgebied bo
ven Scandinavië aan en met succes.
Nadat het hogedrukgebied deze voor
uitgeschoven post had prijsgegeven,
verplaatste het zijn centrum naar de
onmiddellijke omgeving van ons
land. zodat gisteren bij aanvankelijk
nagenoeg windstil weer de tempera
turen snel konden oplopen. In Eind
hoven werd een hoogste kwikstand
van 27 graden bereikt; in het Noor
den van het land bleven de tempe
raturen echter lager, doordat daar in
de loop van de dag Westelijke winden
doordrongen, die koelere zeelucht
aanvoerden.
Deze westen winden hingen samen
met het verschijnen van een nieuwe
actieve depressie bij IJsland, die in
de loop van gisteren een nieuwe,
krachtige aanval op het hogedrukge
bied lanceren, dat thans de wijk
heeft genomen naar het zeegebied
ten Westen van Ierland.
Vanmorgen lag deze laatste de
pressie boven Zuid-Scandinavië en
stuwde grote hoeveelheden koele en
vochtige Oceaanlucht over de Noord
zee naar ons land. Het binnendrin
gen er van bracht veel bewolking.
Vanmorgen bevond zich ten Noor
den van de Faroer al weer een nieu-
de depressie, die in Zuid-Oostelijke
richting koerst en de wind in ons
land verder zal doen aanwakkeren
uit richtingen tussen West en Noord.
De huidigen drukverdeling is van dien
aard, dat een terugkeer van het war
me weer niet direct te verwachten
max.
-temp.
half bew.
15 C.
regen
17
regen
21
regen
22
nevel
23
zwaar bew.
24
mist
25
onbew.
25
onbew.
29
mist
32
nevel
28
half bew.
25
nevel
30
mist
28
nevel
22
onbew.
23
nevel
27
onbew.
26
onbew.
23
onbew.
27
onbe\V.
27
