S)e ColdóeSoii^omt
6.000.000.000
Stemming over deelname aan Korea-
conferentie moest worden uitgesteld
Wisjinski zaaide verdeeldheid
NIEUWE AMERIKAANSE
WAPENS
Alle Franse arbeiders zijn
weer aan de slag gegaan
Veiligheidsraad begon met debat
over de Marokkaanse kwestie
Sprookjesachtig tafereel uit Edinburgh Festival
Duitse invloed in
Midden Oosten
Bonn zei „Neen"
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DONDERDAG 27 AUGUSTUS 1953
44ste JAARGANG No. 12976
(als het lekt,
lekt het ook goed)
Papengracht 32, Tel. 20015. Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
TWEE
VOORPOSTEN....
r^E VAL VAN MOSSADEQ en de
afzetting van de sultan van Ma
rokko betekenen, dat op twee voor
posten van de Mohammedaanse we
reld twee nationalistische leiders zijn
verwijderd, die zich fel verzetten te
gen de politiek van Engeland en
Frankrijk. De verleiding is misschien
groot om hieruit gunstige conclusies
te trekken en te menen, dat het na
tionalistische getij gaat keren. Met
betrekking tot dit onderwerp lazen
wij een interessant artikel in het En
gelse blad „The Observer".
Voordat men conclusies uit beide
feiten gaat trekken, aldus het blad,
dienst men onder ogen te zien, dat de
gehele Mohammedaanse wereld mo
menteel een crisis doormaakt.
Deze crisis is in de eerste plaats
ontstaan door de invloed van de Wes
terse denkbeelden en techniek op de
traditionele Mohammedaanse maat
schappij, waardoor een kern van een
Westers opgeleide middenklasse en
hogere klasse ontstond, die zich in
eigen land wilde ontplooien volgens
de beginselen van nationale zelfbe
stemming. In de tweede plaats was
er de reactie van de Mohammedaanse
denkers. Sommigen poogden de Is
lam te liberaliseren, anderen pleitten
voor een terugkeer tot de oude reli
gieuze opvattingen.
De Mohammedaanse nationalisti
sche beweging had dus van het be
gin af aan een tweezijdig karakter:
de wereldlijke nationalisten wilden
hun land verwestersen, terwijl de
religieuze nationalisten zich niet al
leen tegen de Westerse politieke pe
netratie doch ook tegen de culturele
overheersing van het Westen verzet,
ten. Achter de strijd tussen het Wes
ten en de Mohammedaanse wereld
wordt dus die andere interne strijd
uitgevochten en deze laatste is nu
verscherpt door twee factoren. De
eerste factor is de splijting in de
Westerse ontwikkelde klasse, een
splijting, die gedeeltelijk is veroor
zaakt door het uitdijen van die klasse
buiten het kader van de welgestel-
den, gedeeltelijk door de tot een nieu
we en krachtiger nationalistische be
weging, waarbij het nationalisme niet
is verbonden met het liberalisme, doch
met radicale ideeën over sociale her
vormingen. De tweede factor is de
opkomst van communistisch Rusland,
niet alleen als aangrenzende mogend
heid, doch tevens als alternatief en
inspiratiebron voor de modern den
kende Islamieten.
De kwestie in de Mohammedaanse
wereld is volgens „The Observer"
niet langer öf en wanneer er een re
volutie zal komen. Neen: de vraag
is „slechts", wie de reeds begonnen
revolutie zal gaan leiden. Tijdelijk
kan er een stilstand optreden, doch
op den duur zal de revolutie geheel
plaats vinden en het politieke frame
er van zal tot op grote hoogte wor
den bepaald door de Westerse en de
communistische invloeden. In deze
ideologische concurrentie heeft de
S.U. verscheidene voordelen. Met ach
terlijke Rusland heeft zich gemoder
niseerd, het politieke absolutisme en
de quasi-godsdienstige leer, die er
aan is verbonden, zijn niet onbekend
in de Moslimwereld. Het Westen
heeft echter het voordeel van een
goed begin; het is vooralsnog* beter
dan de S.U. in staat technisch en ma
terieel te helpen. Een groot deel van
de Moslimwereld is lang met Europa
verbonden geweest; het respect voor
de individu is een Islamitische tra
ditie, die meer met die van Europa
dan die van Rusland verwant-is. En
bovenal de ontwikkelde klasse ziet
uit naar Westerse denkbeelden.
Doch de natuurlijke alliantie tus
sen de wereldlijke nationalisten en
het Westen wordt doorkruist door de
imperialistische kwestie. Hier hebben
de communisten hun kans gebruikt,
toen zij zowel de ontwikkelden als
Amerika wankelde niet
politieke commissie van de V.N. moeten uitstellen, omdat Wysjinsky
wederom roet in het eten gooide en omdat de bijeenkomst van de Veilig
heidsraad, waar de Marokkaanse kwestie op de agenda stond, in bet ge
drang dreigde te komen. De Russische afgevaardigde deed een nieuwe po
ging om tweedracht tussen de Westelijke landen te zaaien door een wijzi
ging te verzoeken van de voorgesteld tekst der aanbeveling aan de V. N.,
om de Sovjet-Unie uit te nodigen deel te nemen aan de politieke conferen
tie over Korea. Waarnemers in New York verwachten, dat de Sovjet-Unie
zal verklaren geen interesse te hebben in de deelneming aan de politieke
conferentie onder het voorwendsel, dat een conferentie met beperkte deel
neming toch op niets uitloopt.
bij de andere zijde indelen." De con
ferentie zou niet mogen ontaarden in
een opmars van bataljons van 'sol
daten in jacquet naar de conferentie
tafel, zo betoogde hij.
De Sowj et-afgevaardigde hield
zich vervolgens bezig met de critiek,
die was geoefend op de door de Sow-
jet-Unie ingediende lijst met namen
van vijftien landen, die ter politieke
conferentie vertegenwoordigd zou
den moeten zijn. „Op de Sowjet-
lijst komen vier staten van de ene en
twee van de andere partij voor. De
negen andere landen, waaronder zes
van de Aziatisch-Arabische groep,
.zijn neuptraal.
Men heeft mij gevraagd, waarom
ik Canada, Australië en Nieuw-Zee-
land niet heb voorgedragen. Mijn
antwoord is: onze instelling tegen
over deze landen, of tegenover Tur
kije, is dezelfde als die t.a.v. de Ver
enigde Staten, Groot-Brittannië,
Frankrijk en Zuid-Korea. Al deze
landen maken deel uit van hetzelf
de, tegen Noord-Korea gevormde
front, dat er naar streeft dit land te
onderwerpen aan het Zuid-Koreaan-
se bewind onder Syngman Rhee."
zeide hij.
Uitdagende taal
Wisjinski deed zijn voorstel in de
vorm van een amendement op de
z.g. „Vijftien-mogendhedenresolutie"
Het gedeelte der resolutie, dat gaat
over de uitnodiging aan de Sowjet-
Unie, luidt thans: „De Algemene
Vergadering der V.N., die haar goed
keuring heeft gehecht aan de resolu
tie, getiteld „Toepassing van para
graaf 60 van de Koreaanse bestands
overeenkomst", beveelt aan dat de
Sowj et-Unie zal worden uitgenodigd
de politieke conferentie over Korea
bij te-wonen, mits de andere partij
dit wenst". Wisjinski heeft nu voor
gesteld, de zinspeling op artikel 60
der bestandsovereenkomst en de
woorden „mits de andere partij dit
wenst" uit bovenaangehaalde zinsne
de weg te laten.
Opzet gelukt?
De Britse delegatie heeft te ken
nen gegeven, bereid te zijn voor de
resolutie, zoals die na wijziging in
de door Rusland gewenste zin zou
worden, te stemmen. Andere dele
gaties hebben hetzelfde verklaard.
Docht de afvaardiging der Verenig
de Staten verzet zich tegen Sowj et-
deelneming aan de politieke confe
rentie op de dóór Wisjinski voorge
stelde wijze. Zij wenst, dat in de re
solutie tot uitdrukking zal worden
gebracht, dat de Sowjet-Unie aan de
zijde der „Chinees-communistische
en Noord-Koreaanse aanvallers" aan
de besprekingen over Korea zal deel
nemen.
Wisjinski verklaarde dat de ont-
werp-resolutie van vijftien, die het
Westen er met een meerderheid ver
wachtte door te slepen en als een
ultimatum te overhandigen aan de
Chinese communisten en Noord-Ko-
reanen, de komende conferentie
schipbreuk zou doen lijden. „U sluit
de deur voor onderhandelingen en
u sluit die niet eenvoudig, maar u
smijt die dicht in een geest van ruw
heid en onverzoenlijkheid", zo
schreeuwde hij.
Merkwaardig
Wisjinski wilde de Sowjet-Unie bij
de neutralen rekenen, hoewel hij op
een gegeven ogenblik zei: Laten
wij voor goed begrip de Sowjet-Unie
ten in deze revolutionnaire episode
kan beslissend zijn. Is het Westen in
staat die anti-imperialistische propa
ganda te neutraliseren door het bie
den van doeltreffende hulp aan de
natuurlijke bondgenoten, de wereld
lijke nationalisten, dan kan het Wes
ten zich verzekeren van een blijven
de invloed. Doch vervalt men in de
politiek van de' harde hand of steunt
men de verouderde sociale instellin
gen, die reeds in politiek opzicht ten
de reactionnairen onder het vaandel I dode gedoemd zijn, dan zou de Mo-
van het „anti-imperialisme" hebben hammedaanse wereld weieens aan de
verzameld. De houding van het Wes-1 communisten verloren kunnen gaan.
Uitdagend.
Wisjinski vervolgde: „Doch u heeft
niet gewonnen. U was niet in staat
de Noord-Koreanen tot in het ge
bergte terug te dringen en hen uit
te hongeren, zoals Syngman Rhee
drie en een half jaar geleden heeft
gedreigd. U kon dit niet, ook. al heeft
u uw militaire macht in haar volle
zwaarte aangewend. En nu denkt u
dat u door dit stukje papier waar
over u wilt stemmen, uw wil aan het
Noord-Koreaanse volk zal kunnen
opleggen? Waar bevinden de heren
van het Westen zich eigenlijk? Lo
pen zij met hun hoofd in de wolken,
in de overtuiging een heersersras te
zijn?"
De Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken heeft er gisteren op
gezinspeeld, dat deelneming van In
dia in een later stadium van de Ko
reaanse conferentie niet onaanvaard
baar voor de V.S. zou zijn. Men ver
moedt dat de V.S. zich niet zullen
verzetten tegen deelneming van In
dia aan een algemene conferentie
over een regeling in het Verre Oos
ten, nadat de internationale verhan
delingen over de vraagstukken van
de Koreaanse oorlog achter de rug
zijn.
Amerika beschikt over enkele
nieuwe wapens voor de verdediging
tegen luchtaanvallen. Generaal Brad
ley, de vroegere voorzitter van het
Amerikaanse comité van stafchefs,
heeft daar een paar belangwekken
de mededelingen over gedaan in het
tijdschrift „Satruday Evening Post".
Hij noemt om te beginnen de
„Nike": een wapen, waarmee tijdens
de proefnemingen oude B-17's, die
op een hoogte van 10.000 meter vlo
gen, getroffen en vernietigd wer
den.
De „Nike", die een grotere hoogte
kan bereiken dan welke bommen
werper ook, en daardoor tevens bui
ten het bereik van het luchtdoel
geschut blijft, leent zich goed voor
Postbeambten worstelden zich door stapel brieven
De grote stakingen in Frankrijk
behoren tot het verleden en het le
ven herneemt zijn loop na de grote
verwarring, die bijna drie weken
heeft geduurd. De treinen rijden
weer en het verkeer in Parijs en
omstreken is hervat. De groen-witte
bussen zijn weer op straat versche
nen. De legerauto's zijn naar de ka
zernes teruggekeerd. De hekken van
de ondergrondse stations zijn weer
open. De postbeambten bestellen
weer brieven en de sorteerders zijn
begonnen zich door de bergen post
heen te werken.
De beslissing van het door de com
munisten geleide vakverbond CGT,
om zijn leden bij de posterijen, de
spoorwegen en de hoofdstedelijke
vervoersbedrijven weer aan het werk
te laten gaan, heeft de doorslag ge
geven. De algemene stroming onder
de arbeiders was ten gunste van de
werkhervatting en de communisti
sche partij en de CGT hadden geen
andere keus dan te volgen.
De stakingsbeweging is even ver
ward geëindigd als zij begonnen was.
De regering is niet afgeweken van
haar eis, dat de stakers aan het werk
moesten gaan, voordat besprekingen
met de vakbonden konden beginnen
over hun eisen. Wel is het kabinet'
*van enkele beslissingen teruggeko
men, bijv. van de voorgestelde ver
hoging van de pensioengerechtigde
leeftijd. Het heeft verder de post
beambten een Kerstgratificatie van
10.000 francs toegezegd. Aan de voor
naamste eisen intrekking van de
Tegelijk publiceerde Frankrijk hervormingsplannen
De Veiligheidsraad der V.N. heeft afgevaardigde Hoppenot: „Er heerste
Woensdag, onder voorzitterschap van
dr. T. F. Tsiang (Nationalistisch Chi
na), vergaderd ter bespreking van
een klacht van de vijftien landen der
Aziatisch-Arabische groep over het
afzetten en verbannen van de Sul
tan van Marokko door de Fransen.
De groep is van mening dat hier
door de „internationale vrede en vei
ligheid in gevaar zijn gebracht" en
zij vond hierin aanleiding de Veilig
heidsraad dringend te verzoeken de
Marokkaanse toestand te bestuderen".
Als eerste spreker zei de Franse
Veel belangstelling trok de „Edinburgh Taptoe", een van de onderdelen van het Edinburgh Festival, dat
momenteel wordt gehouden. Het door schijnwerpers verlichte Edinburgh Castle, zorgde voor een machtige
achtergrond.
reeds verscheidene jaren ontevreden
heid onder de Marokkanen over het
optreden van hun vorst. De natuur
lijke leiders der Marokkaanse bevol
kingsgroepen verweten de sultan dat
hij afweek .van zijn rol, namelijk die
van boven alle partijen verheven
scheidsrechter. Ook werd hem ver
weten, dat hij geen goed Mohamme
daan was.
Het eerste openlijke teken van on
rust onder de Marokkanen kwam 29
Mei j.l., toen 270 kaids en pasja's een
verzoekschrift tot de Franse regering
richtten om de sultan af te zetten.
Begin Augustus d.a.v. waren er 356
ondertekenaars.
Toen de sultan zijn troon in gevaar
achtte, deed hij een beroep op Frank
rijk, en wel op Frankrijk alléén, om
hem te helpen.
De sultan vroeg niét aan de Ver
enigde Naties om in te grijpen en
hij stelde zich ook niet in verbinding
met de regeringen der landen, wier
vertegenwoordigers de Veiligheids
raad nu hebben verzocht aandacht te
schenken aan de toestand in Marok
ko", zeide Hoppenot.
„Wat Frankrijk probeerde, de be
middelingspogingen leverden geen
succes op. Tenslotte bleef ons niets
anders over dan de aanwijzing van
een nieuwe sultan, Sidi Mohammed
Ben Moejai Arafa, door de daarvoor
het recht bezittende godsdienstige en
burgerlijke Marokkaanse leiders te
erkennen en de afgezette sultan te
beschermen.
Er bestond en bestaat geen geschil
tussen de Franse en Marokkaanse re
geringen. Er is niemand, die werke
lijk in ernst zou kunnen aanvoeren,
dat de toestand in Marokko de inter
nationale vrede en veiligheid in ge
vaar dreigt te brengen" aldus Hop
penot.
Hierna voerden nog enige afgevaar
digden het woord, waarna de verga
dering tot heden werd verdaagd.
FRANSE HERVORMINGSPLANNEN
Een woordvoerder van het Franse
ministerie van buitenlandse zaken
heeft Woensdag verklaard, dat de
Franse regering een aantal „belang
rijke henjormingen" voor Marokko
bezuinigings-decreten, algemene
loonsverhoging en bijeenroeping van
het parlement is evenwel niet
voldaan.
De leiders van de gematigde bon
den zijn dankbaar dat de stakingen
de weg gebaand hebben voor onver
wijlde besprekingen over een nieuw
loonpeil. De massale steun die de sta
king ontving en de sympathie die
zij wekte onder de middenstand
heeft de ogen geopend voor de wer
kelijke economische moeilijkheden
van de arbeiders. Premier Laniel
heeft verklaard begrip voor deze
moeilijkheden te hebben en heeft
toegezegd dat het orgaan van verte
genwoordigers van de regering, de
werkgevers en de vakbonden, dat de
collectieve loonovereenkomsten vast
stelt, vóór 30 September bijeen zal
komen. Het zal moeilijk zijn te ont
komen aan loonsverhogingen aan
het overheidspersoneel en de arbei
ders in de particuliere sectoren zul
len dan niet achterblijven met hun
eisen.
Aantal slachtoffers
in Griekenland
Te Athene is Woensdag officieel
bekend gemaakt, dat op het door
aardbevingen geteisterde Ionische
eiland Cephalonia 369 mensen om
het leven gekomen en 759 gewond
zijn.
Het aantal slachtoffers in Zakin-
thos, de hoofdplaats van het gelijk
namige eiland, kan nog niet defini
tief vastgesteld worden, daar nog
veel puin geruimd moet worden.
Bovenden zijn vele lijken verast door
de branden, die na de aardbevingen
uitbraken.
Piccard bereikte diepte
van 1.051 Meter
Prof. Piccard heeft Woensdagmid
dag met zijn bathyscaaf .diepzeeduik-
apparaat) een diepte van 1.051 me
ter bereikt in de zee nabij Capri,
waar hij zijn pogingen onderneemt.
Hij was 48 minuten onder water.
De geleerde deelde de schepen, die
hem aan de oppervlakte bijstaan, via
een telefonische verbinding mede,
dat hij tot 1.051 meter was gedaald.
Na deze mededeling steeg de ba
thyscaaf snel omhoog en de geleer
de werd aan de oppervlakte door
technici, zeelieden en journalisten
toegejuicht.
aan het ontwerpen is, die waarschijn
lijk op de volgende bijeenkomst van
het kabinet zullen worden besproken.
Het hervormingsplan zou om. be
helzen:
1) De instelling van gemeenteraden
in- geheel Marokko waarin Fransen
en Marokkanen zitting hebben, die
op basis van gelijkheid gekozen wor
den.
2) De instelling van plattelandsra
den, die in het bijzonder aandacht
moeten schenken aan de behoeften en
de ontwikkeling van plattelandsge
meenten.
3) Rechtshervormingen, waarbij
o.a, het gebruik wordt afgeschaft, dat
de sultan elke rechtszaak kan overne
men, die voor Marokkaanse recht
banken dient.
4) Hervormingen in de Marokkaan
se afdeling van de „bestuursraad"
een adviserend lichaam voor econo
mische en financiële vraagstukken.
De Marokkaanse leden van deze raad,
die ten dele gekozen, ten dele be
noemd worden, zouden voortaan alle
gekozen worden.
Volgens de woordvoerder zijn de
decreten, die door de voormalige sul
tan, Sidi Mohammed, aan de voor
avond van zijn verwijdering waren
getekend en waarbij het merendeel
van zijn uitvoerende macht aan een
beperkte raad van viziers werd over
gedragen, nog steeds van kracht.
aanvallen op vliegtuigen, welker
snelheid die van het geluid over
treft.
Bradley bepleit de oprichting van
„honderden Nike-bataljons". Elk ba
taljon, bestaande uit 440 man, zou z'n
gewicht in goud waard zijn voor
Amerika's luchtbescherming.
Voorts vermeldt Bradely een reus
achtig raket-wapen, dat de niet van
soldatenhumor gespeende bijnaam
„Eerzame Johnny" kreeg. Deze
Johnny is net zo trefzeker als lange-
afstandsgeschut. Omdat het een vrij
projectiel i«, kan het volgens de
generaal niet zo gemakelijk als een
geleid projectiel door de vijand
worden onderschept en van richting
veranderd.
Volgens een artikel van de voor
naamste correspondent der New
York Times in Europa, Sulbberger,
is een der gevolgen van de impopu
lariteit van Frankrijk en Engeland
in Mohammedaanse landen de gelei
delijke toeneming van de Duitse in
vloed, van Noord-Afrika tot Weste
lijk Azië.
Westuitslands industrieel her
stel en activiteit op handelsgebied
hebben de Duitse handel in het Mid
den-Oosten, wijd verbeid. De W.-duit-
se handel met Egypte, bijvoorbeeld,
neemt zodanig toe, dat hij een ern
stige mededinger voor die van En
geland wordt", aldus Sulzberger.
Bovendien zijn in de landen van het
Midden-Oosten Westduitse deskundi
gen, technici en adviseurs werkzaam
en de regering van Bonn heeft in
vrijwel het hele land diplomatieke
missies gevestigd, aldus de corres
pondent.
tegen Grotewohl c. s.
De Westduitse regering en haar
socialistische oppositie hebben gis
teravond met een krachtig „neen"
geantwoord op het nieuwe beroep
van Oost-Duitsland een voorlopige
regering voor geheel Duitsland te vor
men.
In de Oostduitse Volkskammer
(parlement) werd nl. eerder op de
dag met algemene stemmen een re
solutie aangenomen, die aan de
Westduitse Bondsdag 't voorstel doet,
een dergelijke voorlopige regering
samen te stellen en haar te belas
ten met de hereniging van Duits
land.
Doch zowel Westduitse regerings
autoriteiten als socialistische leiders
verzekerden gisteravond, dat zij
nooit willen onderhandelen met de
„marionettenregering" van Oost-
Duitsland.
HOE
wordt
het
weer?
Z (Geldig van Donderdagavond
tot Vrijdagavond. Opgemaakt te
10 uur).
NU EN DAN ZON.
X Koude nacht met hier en daar
f mist, overigens droog weer.
Overdag perioden met zonne-
Z schijn en iets hogere temperatu-
j ren. Matige tot zwakke wind
uit Westelijke richtingen.
28 Aug.: zon op 5.44 en onder 19.37;
maan op 20.32 en onder 10.57 uur.
Het weer in Europa
HELSINKI
zwaar bew.
20 c
STOCKHOLM
geheel bew.
20
OSLO
zwaar bew.
19
AMSTERDAM
onbew.
18
EDINBURGH
half bew.
19
KOPENHAGEN
onbew.
18
LONDEN
onbew.
20
LUXEMBURG
onbew.
18
PARIJS
nevel.
21
BORDEAUX
mist.
23
GRENOBLE
onbew.
21
GENEVE
onbew.
22
ZURICH
zwaar bew.
23
LOCARNO
licht bew.
20
FRANKFORT
nevel.
22
18
MUNCHEN
mist.
WENEN
geheel bew.
23
INNSBRUCK
regen.
16
BERLIJN
nevel.
20
ROME
zwaar bew.
28
Korreltje
