S)e ÊoidóeSoii^aiit
Amerikaanse helicopters cirkelen
boven getroffen Griekse eilanden
- in Marokko
Wanhopige strijd in de geblakerde gen van Amsterdam naar Athene
puinhopen van Zante
Mossadeq opnieuw winnaar in
strijd om de macht in Perzië
Rommelig weekend in Marokko
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOUEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
MAANDAG 17 AUGUSTUS 1953
44ste JAARGANG No. 12967
't Is me een toestand
i
Papengracht 32, Tel. 20015. Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. E 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
HULP VAN VELE KANTEN
Griekse militairen, Britse en Israë
lische matrozen en Amerikaanse ma
riniers bieden hulp aan de door de
aardbevingen getroffen eilanden in
de Iionische zee. Zij behandelen de
gewonden, richten noodonderkomens
op en maken de wegen vrij van de
honderden tonnen aarde en rotsblok
ken. Een eindeloze stroom voorraden
wordt ontscheept. Koning Paul van
Griekenland, die met koningin Fre-
derika en kroonprins Constantijn de
geteisterde gebieden bezocht, zei in
een boodschap tot het Griekse volk,
dat de ramp onbeschrijfelijk is. „Wel
varende en mooie steden liggen thans
in puin. Overlevenden zijn dakloos,
lijken liggen onder het puin en ge
wonden zuchten in hun tenten".
ïn de nacht van Vrijdag op Zater
dag werd een reeks lichte aardschok
ken op de eilanden waargenomen.
Atheense seismologen- waren van oor
deel, dat de aardbevingen afnemen.
De bergbewoners van Cephalonia
weigeren hun beschadigde huizen in
de bergdorpen te verlaten.om levens
middelen en kleding van de kust te
halen. Een van hen zei:.„Wij blijven
in de bergen-, want als de eilanden
wegzinken is het alleen daar maar
veilig".
Admiraal Mountbatten, die de lei
ding heeft van de reddingsoperaties,
zei op Malta, dat hulp van de gehele
wereld nodig is voor het herstel van
de eilanden.
Uit vele delen van de wereld zijn
reeds aanbiedingen voor iiulpverle'
ning ontvangen. Regeringen zenden
oorlogsschepen, transportvliegtuigen
en hefschroefvliegtuigen. Ook stellen
zij geld en voorraden ter beschik
king van de rampgebieden. Het Roo-
de Kruis in vele landen heeft reeds
hulp toegezegd in de vorm van geld,
levensmiddelen, kleding, medicamen
ten, dekens en tenten. Honderd uitge
ruste Italiaanse brandweerlieden zijn
ter beschikking van de Griekse rege
ring gesteld. Uit verscheidene landen
wordt melding gemaakt van inzame
lingen.
Beklemmende stilte.
Agostoli is een stad in puin, waar
van de beklemmende stilte alleen
nog gebroken wordt door hulpgeroep
van de gewonden en de passen van
de ziekendragers, aldus een rapport
van de Amerikaanse marine, dat door
het hoofdkwartier in Napels gepubli
ceerd is. Er zaten, zo vervolgd het
rapport, mensen voor de brokstukken
van hun huizen. Zij wilden niet weg
van de plaats waar zij altijd geleefd
hadden, maar zij waren dodelijk be
vreesd om naar binnen te gaan om
nog iets te redden of de doden, die er
eventueel lagen, uit te halen. De
meesten hadden datgene gepakt, wat
zij nog hadden en zich toen naar een
open terrein bij de zee begeven, om
daar te wachten op him evacuatie.
Reddingsbrigades, samengesteld
uit mannen van vier nationaliteiten,
leveren in de geblakerde puinhopen
van het eiland Zante een wanhopige
strijd tegen de tijd bij hun pogingen,
levend bedolvenen te bevrijden.
Het Amerikaanse vliegdekschip
„Franklin Roosevelt" heeft de Ioni
sche eilanden bereikt.
De Britse admiraliteit heeft een te
legram van de Engelse torpedoboot-
jager „Draing" die in de haven
van Argostoli ligt ontvangen, mel
dend dat er nog steeds aardschokken
worden gevoeld.
Voorts wordt onder meer mede
gedeeld dat Amerikaanse hefschroef
vliegtuigen verdienstelijk werd ver
richten. Vrijdag hebben zij verken
ningsvluchten over het eiland Cepha
lonia uitgevoerd, waarbij vele ge-
isoleerde dorpen werden bereikt.
Hefschroefvliegtuigen in actie.
Amerikaanse marine-autoriteiten
hebben Zaterdag te Londen medege
deeld, dat hefschroefvliegtuigen op
stegen van het vliekdekschip „Frank
lin Roosevelt" en van- de zware krui-
„Salem". Helicopteres van de
Amerikaanse luchtmacht brengen ge
wonden uit moeilijk toegankelijke
streken naar de voor eerste-hulpver-
lening ingerichte posten over.
De „Salem" meldt, dat tot nu toe
11.000 broden en 14.000 kilogram an
dere levensmiddelen zijn uitgedeeld.
Griekse regering heeft grote
hoeveelheden chloor n-aar de getrof-
den eilanden gezonden om het drink
water te desinfecteren. Het gebrek
aan water is gedeeltelijk te wijten
aan het feit, dat de waterreservoirs
zijn vernield, terwijl sommige bron
nen door de aardbeving droog geval
len zijn.
Een Griekse seismologische des
kundige, professor Galanopoulos, ver
klaarde 'bij zijn terugkeer uit het ge-
troffen gebied, dat er geen gevaar
bestaat, dat de eilanden in zee zul
len verdwijnen. Hij zei, dat het niet
noodzakelijk was, dat de bewoners
de eilanden verlaten. Door geweldige
aardverschuivingen leek het of de
berg Ainos, die 1.628 meter boven
Argostoli uitrijst, was gespleten, maar
nergens was er volgens de professor
sprake van een werkelijke verzak
king van de bodem.
Nederlandse hulp aan Giekenland.
In overleg met de Griekse gezant
i 's Gravenhage, de heer N. Lely.
vertrokken lijntoestel een hoeveel
heid kinderondergoed en kindersan
dalen verzonden. Het vervoerd van
deze goederen is gratis. Heden
avond tegen negen uur komt de zen
ding in Athene aan.
Maandag en Donderdag a.s. zullen
met de lijntoestellen der K.L.M. naar
Athene in overleg met het Roode
Kruis medicamenten worden ver
stuurd. Ook deze zending wordt kos
teloos vervoerd.
„Ik ben diep getroffen door de ma
nifestatie van medeleven, welke elke
dag opnieuw uit Nederland gegeven
wordt door mensen van alle rangen
en standen, die zich niet alleen ge
haast hebben om hun sympathie te
betuigen doch tevens hulp en bij
stand verleenden in dit tragische uur,
aldus heeft de Griekse gezant te Den
Haag, Nicolas G. Lely, verklaard.
Ik ben Hare Majesteit de Koningin
en haar regering hartelijk dankbaar
voor de boodschappen van medele
ven en de geboden materiële hulp en
troost, aldus de gezant. In het bij
zonder wil ik herinneren aan de
edelmoedige geste van de Nederland
se regering, die een som van hon
derdduizend gulden voor de slacht
offers van de aardbevingsramp in
Griekenland ter beschikking heeft
VLIEGTUIG MET RODE KRUIS-
GOEDEREN VERTROKKEN NAAR
GRIEKENLAND
Vanochtend om zes uur is van het
vliegveld Valkenburg een Dakota
van de Kon. Ned: Luchtmacht naar
Athene vertrokken. Het toestel heeft
aan boord een hoeveelheid antibio
tica ter waarde van 20.000 en 1200
dekens.
Deze zending, die beschikbaar is
gesteld door het „Nederlandsche
Roode Kruis", is bestemd voor de
slachtoffers van de aardbevings-
rmap op de eilanden in de Ionische
zee. Over de wijze van verzending
van 1800 andere dekens, die ook
deel uitmaken van dit geschenk, zal
nog worden beslist.
Benoemingen
Bisdom Haarlem
Z. H. Excellentie de Bisschop van
Haarlem heeft de volgende Eerw.
heren benoemd:
Tot leraar aan het Seminarie „Ha-
geveld" te Heemstede, C. J. Kuik,
die kapelaan was te Diemen; en J.
W. van der Burg, die kapelaan was te
Den Hoorn bij Delft.
Tot kapelaan te: Diemen, J. P. J.
Kraakman (Nèom.); te Den Hoorn,
J. G. Nieuwenhuis (Neom.). Tot Mo
derator en Godsdienstleraar van de
R.K. Techn. School „Don-Bosco" te
Leiden, G. A. Beek.
Tot kapelaan te: Gouda (O. L. Vr.
Hemelv.), G. A. van Leeuwen; te
Sjah nam de vlucht
In de nacht van Zaterdag op Zon
dag hebben aanhangers van de Sjah
van Perzië een mislukte poging ge
daan om de regering Mossadeq om
ver te werpen. De staatsgreep werd
uitgevoerd o.l.v. de commandant van
de garde van de Sjah, kolonel Nasiri.
De aanslag geschiedde met medewe
ten van de Sjah, die, zodra hij van
de mislukking op de hoogte was ge
steld, met zijn vrouw naar Irak uit
week. Hij heeft nog geen afstand van
de regering gedaan.
De ministers Fatemi en Hagh She-
nas, alsmede enkele andere autoritei
ten werden in hun woningen bij ver
rassing gearresteerd en naar de ge
vangenis gebracht in het paleis van
de Sjah.
Om 1 uur plaatselijke tijd arriveer
de kolonel Nasiri met vier vrachtwa
gens soldaten, twee jeeps en een
pantserwagen bij het huis van Mossa
deq. Nasiri stapte uit zijn auto en
deelde de wacht mee, dat hij een brieÉ
aan de premier wenste te overhan
digen. Doch de wacht was reeds ge
alarmeerd en arresteerde de kolonel.
Er werd niet geschoten. De samen
zweerders hadden op grote schaal te
lefoonverbindingen doorgesneden.
Vlucht naar Bagdad.
Op zijn vlucht naar Bagdad werd
de Sjah slechts vergezeld door de
koningin en een adjudant. Zij waren,
met de piloot, de enige inzittenden
van het vliegtuig, waarmee de reis
werd gemaakt.
De Sjah en zijn gemalin hadden
slechts twee volgepakte tassen bij zich
en kleren, die onverpakt op de lege
stoelen in het vliegtuig waren gelegd.
Na aankomst op het vliegveld van
Bagdad moest de Sjah een kwartier
wachten voor de Iraakse minister van
Buitenlandse zaken verscheen, om
hem te verwelkomen. De Sjah vroeg
de minister verlof om enige dagen in
Irak te mogen blijven, alvorens naar
Europa door te reizen.
Gistermiddag waren de straten van
In ds stad Sami op Cephalonia, een van de Griekse eilanden, dat het zwaarst door de aardbevingen werd
ïeteisterd, zoeken de bewoners van een vernield huis wanhopig naar onder het puin bedolven familieleden.
RADIO-TELEFOTO.
Teheran vol met duizenden commu
nisten, die riepen: „De dood voor de
Sjah, weg met de Sjah en weg met
de dynastie".
Onvriendelijk artikel.
In een door Fatemi ondertekend
artikel verklaart het semi-officiële
avondblad „Bakhtar Emrooz", dat de
staatsgreep een poging was het volk
van zijn rechten te beroven. „In de
laatste tien jaren is het vuile, gehate
en schandelijke Hof de steun geweest
van de Britse ambassade". Het arti
kel noemde de Sjah „deze er zo aar
dig uitziende jongeman, die een slang
is. Gij hebt het land geplunderd", al
dus spreekt het artikel de Sjah toe.
„Dertig jaren hebt gij en uw familie
het land geplunderd. Niemand is vei
lig geweest" en in die trant gaat het
door.
Het gebeuren heeft te Teheran
geen verrassing gewekt. Waarnemers
verwachtten iets dergelijks reeds eni
ge weken. Het communistische blad
„Sjabast" had zelfs Zaterdagavond
alle bijzonderheden van de staats
greep gemeld, zoals b.v. het feit, dat
kolonel Nasiri de opstand zóu leiden.
De Zwitserse zaakgelastigde in Irak
heeft Zondag zijn regering verzocht
om instructies voor het geval de Sjah
een visum voor Zwitserland zou aan
vragen. Zoals indertijd gemeld, ver
blijft de tweelingzuster van de Sjah,
prinses Asjraf, in Zwitserland.
Naar uit goede bron te Teheran is
vernomen, is premier Mossadeq van
plan een regentschapsraad in te stel
len, waarin geen enkel lid van de
koninklijke familie zitting zal heb
ben.
Heer-Hugowaard (H. Hart), M. A. L.
Kroeders (Neom.); te Delft (H. Hip-
polytus), J. H. M. van Ingen; te
Haarlem (H.H. Elis. en Barba.), R. A.
Renckens; te Monster, P. T. M. Lan-
gedijk; te Haarlemmerliede, J. A. A.
Schoenmakers (Neom.); te Alphen a.
d. Rijn, J. van der Stap; te Limmen,
J. Breedveld; te 's Gravenhage (H.
Agnes), E. van Diepen; te Badhoeve
dorp, W. F. M. van der Kooij; te Den
Burg (Texel), H. A. Stam (Neom.);
te 's Gravenhage (O. L. Vr. v. Goe
den Raad), P. J. N. M. Riep; te Heem
stede (St. Bavo), C. Visser; te Dor
drecht (H. Antonius), J. Rood; te Ke-
thel, B. W. Alkemade (Neom.); te
Bloemendaal, Chr. de Waard; te
't Veld, G. M. den Hollander (Neom.);
te oRtterdam (H. Petrus), C Nieu-
wenhuizen; te Zoeterwoude (H. Joan.
Onth.), G. W. J. Feliks (Neom.); te
Den Haag (H. Will.) C. J. Schut; te
Zoetermeer, J. C. H. Hamers; te
IJmuiden (H. Gregorius), J. A. Kerst-
holt; te Voorhout, G. M. J. A. Schlat-
mann; te Hoog-Karspel, J. W. Schra-
ma (Neom.); te Amsterdam (O. L.
Vr. Roz.), Th. P. v. d. Heijden; te
Scheveningen (H. Ant. Abt), Th. G.
P te Mey; te Bovenkarspel, H. van 't
Hart; te 't Zand, L. M. Thomas
(Neom.); te Castricum, J. J. Tuyp.
Tot Conrector van het Ziekenhuis
Joan, de Deo te Den Haag, C. J.
Vink; tot Godsdienstleraar van de
St. Jozef-Stichting te Bergen, J.
Blom; kapelaan te Zandvoort, J. F.
Steenman; te de Kwakel, J. J. Laan
(Neom.); te Amsterdam (H. Vine.),
G. A. v. Ettinger; te Rotterdam
(Overschie), M. A. Hekker; te Dui-
vendrecht, H. M. v. Wel (Neom.). Tot
Moderator en Godsdienstleraar van
de R.K. Amb.school te Den Haag,
A. P. Raadschelders; tot kapelaan te
Den Haag (H. Jeroen), G. P. M. Geu-
kers; te Ursem N. J. M. van Kan
(Neom.); te Dordrecht (O. L. Vr.)
Th. P. G. Kloostei'man; te Buitenvel-
dert, H. J. J. van Buuren (Neom.); te
Vlaardingen (H. Willbr. J. C.
Loerakker; te Bennebroek, A. W.
Voorbij (Neom.).
De Engelse autoriteiten hebben be
sloten, het contingent voor de invoer
van tomaten te verhogen met 1000
ton tot 3300 ton voor de maand
Augustus. Het bedrijfschap voor
groenten en fruit heeft zich belast
met de bewaking van dit contingent
en de verdeling over de exporteurs.
Te Argostoli op het eiland Cepha-
lenic zoeken Griekse soldaten tussen
de puinhopen naar slachtoffers van
de aardbeving, die dit Griekse ge
bied zo zwaar heeft geteisterd.
De toestand in Marokko wordt er
niet duidelijker op. Zaterdag werd
bericht dat de sultan afstand gedaan
had ten behoeve van zijn tweede
zoon en daarop volgde een ander be
richt dat de Pasja's der Berberstam
men zonder, zich aan een Frans ver
zoek om zich te matigen te storen
de oom van de sultan met de reli
gieuze macht van de sultan hadden
bekleed en hem tot Iman (geestelijk
hoofd) hadden uitgeroepen.
Gisteren werd nu weer een com
muniqué verstrekt door het paleis
van de sultan waarin werd verklaard
dat de sultan de enige souverein van
Marokko is en zijn enige geestelijke
hoofd. De Kaids en Pasja's, die Za
terdag een oom van de sultan tot
Iman hadden uitgeroepen, worden
in het communiqué ketters genoemd.
Zaterdagavond zijn bij relletjes te
Marrakesj zeven personen om het
leven gekomen. Twee Franse politie
agenten, twee Marokkaase agenten
en drie Arabieren werden gedood
toen aanhangers van de sultan in de
Kasbah de Arabische wijk
trachtten door te dringen. 130 Beto
gers werden gearresteerd. Franse
ambtenaren verklaren dat de rel
letjes werden uitgelokt door de Isti-
qlal, de onafhankelijkheidspartij, die
anti-Frans gezind en voor de sultan
is.
Marrakesj is de woonplaats van El
Glawi, de Pasja in wiens paleis Za
terdag de bijeenkomst der kaids
plaats had en de proclamatie van de
72-jarige oom van de sultan werd
getekend.
Gisteren trachtten jonge Marok
kanen in Rabat een betoging ten
gunste van de sultan te houden. De
politie joeg de betogers uiteen. Een
Franse politie-agent werd daarbij ge
dood door een messteek in de borst.
Drie politie-agenten werden met
messteken licht gewond.
FRANS MAROKKO
HOE
wordt
het
weer?
(Geldig van Maandagavond tot
Dinsdagavond. Opgemaakt te
10 uur.
PLAATSELIJK ENIGE
REGEN.
Half tot zwaar bewolkt met
plaatselijk enige* regen. Matige,
in de Noordelijke provincies tot
vrij krachtige wind, aanvanke-
lijk Zuidelijk, later ruimend
naar Zuid-West. Iets lagere tem-
peraturen dan vandaag.
18 Aug.: zon op 5.28 en onder 19.58;
maan op 15.30 en onder 22.40 uur.
Toenemende Regenkansen
Het K.N.M.I. deelt mede: Nadat
in de nacht van Zaterdag op Zondag
een onweerstoring over ons land
was getrokken, drong Zondag koele
lucht, afkomstig van de Atlantische
Oceaan ons land binnen, waardoor
aan een reeks warme dagen een ein
de kwam. Intussen breidde zich een
uitloper van het Azorenhogedrukge-
bied naar West-Europa uit, die ons
Zondag droog en vrij zonnig weer
bezorgde. Het centrum van deze uit
lopers bevond zich vanmorgen boven
West-Frankrijk. Het goed vacantie-
weer wordt echter van het Westen
uit bedreigd. Een Oceaandepressie
ten westen van Ierland trekt in on
geveer noordoostelijke richting: een
er mee samenhangend front veroor
zaakt regen op de Britse eilanden
en verplaatst zich regelmatig naar
het oosten, zodat er in de komende
24 uur ook in Nederland enige re
gen verwacht moet worden. Door
dat de luchtdruk in Groenland en
op het midden aan de Atlantische
Oceaan betrekkelijk hoog is gewor
den lijkt een terugkeer van het
warme weer voorlopig niet waar
schijnlijk.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen zeven uur luiden:
weer
temp.
HELSINKI
motregen
22 C.
STOCKHOLM
geheel bew.
22
OSLO
regen
24
KOPENHAGEN
licht bew.
20
AMSTERDAM
half bew.
19
EDINBURGH
zwaar bew.
19
LONDEN
licht bew.
21
LUXEMBURG
onbewolkt
21
PARIJS
zwaar bew.
23
BORDEAUX
onbewolkt
25
GRENOBLE
zwaar bew.
25
NICE
onbewolkt
28
GENèVE
zwaar bew.
25
zürich
zwaar bew.
21
LOCARNO
onbewolkt
27
BERLIJN
zwaar bew.
32
FRANKFORT
mist
21
MüNCHEN
nevel
25
WENEN
onbewolkt
29
INNSBRUCK
geheel bew.
26
ROME
onbewolkt
31
Korreltje
Men ziet het belachelijke van de
mode pas in als zij voorbij is.
