3 RIJNSTREEK MELKWEG Italiaan was bang voor de Duitsers Uit brandende bommenwerper gesprongen De „Rivier der Smarten" Kermispret viert hoogtij in het landelijke Hoogmade Amerikaanse legerhulp voor Korea's opbouw Nationale zeilwedstrijden EN MELKWEGSTELSEL WOENSDAG 5 AUGUSTUS 1953 DE LE1DSE COURANT EERSTE BLAD* PAGINA 2 Tien jaar op zolderkamer „Is de oorlog over? Zijn de Duit sers weg?" Dat waren de eerste woorden van een verschrompelde, totaal vervuilde Italiaanse boer, toen bij, na tien jaar op een donkere zol derkamer te hebben doorgebracht, naar beneden kwam om naar de toe stand te informeren. Pietro Alberti was in schaarse lompen gehuld en de nagels aan zijn hanen en voeten wa ren ruim vijf centimeter lang. De Italiaanse carabinieri, die hem beneden ontvingen, vertelden hem vriendelijk: „Het is weer vrede, je hoeft niet bang te zijn" De land bouwer werd onmiddellijk naar een ziekenhuis gebracht, omdat hij niet alleen geheel overspannen en onder voed was, maar ook aan acute ge wrichtsontsteking leed. Zijn broer, de 63-jarige Giovanni is aangehou- dep, verdacht van moedwillige ver waarlozing van een van zijn familie leden. Het verhaal heeft in het dorpje Wasino, ongeveer 15 kilometer ten 3>uiden van Albenga, groot opzien gebaard. De commandant van de ca rabinieri in het district, Natale Pa- rodi, deelde mede, dat ook een an dere broer van Piëtro, die ergens in Frankrijk woont, en een die naar Amerika is verhuisd, waarschijnlijk in staat van beschuldiging gesteld zullen worden, omdat zij hebben moeten weten in welke toestand hun broer zich bevond. Sinds September 1943 had Pietro opgesloten gezeten in een zolder kamertje. Hij zocht in die tijd onder dak bfj zijn broer, omdat hij be vreesd was voor de Duitsers, die versterkingen aanlegden in zijn boomgaarden en mitrailleurnesten op zijn land bouwden. Totdat de politie hem ontdekte en naar het ziekenhuis bracht had hij sinds die dag nooit een voet buiten de deur gezet. Hij zag niemand, behalve zijn broer en diens vrouw die hem eten brach ten De carabinieri ondervroegen hem en lieten vervolgens een barbier komen. Het duurde vee uur voor zijn haar, baard en nagels geknipt waren. „Ga weg", riep de oude man de carabinieri toe, toen hij gevonden weid „Ga weg en laat me in vrede sterven". Eindelijk werd hij overge haald te vertellen, wat hem overko men was Maar eerst was het Pietro die vragen stelde Hij was blij dat de oorlog afgelopen was en hoorde er van op dat Italië geen koning meer had en ook geen dictator. De dok toren in het ziekenhuis hebben vast gesteld dat Pietro geestelijk nor maal is. Zijn broeder heeft intussen verteld, dat Pietro steeds goed behandeld is, dat hit voldoende voedsel kreeg en alleen opgesloten werd op de zolder kamer, omdat hij dat zelf wenste daar hij bang was voor de Duitsers. Vliegongeluk op de Oceaan Naumann als Bondsdagcandidaat De eerst enkele dagen geleden uit gevangenschap ontslagen vroegere staatssecretaris van Goebbels dr. Werner Naumann, is meteen voor het politieke forum getreden als Bondsdagcandidaat. Hij heeft zich, als gemeld laten opnemen op de lijst van de Duitse Rijkspartij, een van de vele rechts-radicale groeperingen in Neder-Saksen. Hij verkeert daar in gezelschap van de nationaal so cialistische schrijver Hans Grimm en van de naar Argentinië uitgewe ken vroegere overste der Luftwaffe Rudel. In Goettingen, een der cen tra van radicale bedrijvigheid, wil Naumann vandaag voor het eerst als verkiezingsredenaar optreden. De Kosi, bijgenaamd de „rivier der smarten", die in Noord-Bihar, in Noord-Oost-India, loopt, is buiten haar oevers getreden, waardoor een groot gedeelte van het dicht bevolk te district van Darbahanga is over stroomd. In de meeste delen van het over stroomde gebied vormen boten het enige vervoermiddel. De Indische re gering heeft twee duizend boten ter beschikking gesteld. Men vreest, dat zestig tot zeventig procent van de rijst en maisoogst in het overstroomde gebied verloren is gegaan. Gemeld wordt, dat twee millioen personen door de overstromingen zijn getroffen. BAANTJE VAN BEUL VACANT De beul van de Sing-Sing-gevange- nis bij Ossining in de Amerikaanse staat New York, Francell, heeft ont slag genomen. Men meent te weten, dat hij ontevreden is over zijn sala riëring (150 dollar per terechtstelling) en dat hij er genoeg van heeft dreig brieven te ontvangen. Francell heeft in de loop van zijn dienstjaren 137 veroordeelden in de Sing-Sing-gevangenis en een honderd tal in andere Amerikaanse gevan genissen terechtgesteld. Hij is de vijfde beul van Sing-Sing in 62 jaar. Eén van zijn voorgangers overleed tijdens een terechtstelling, een tweede is kluizenaar geworden en een derde pleegde zelfmoord. Amerikaanse en Britse schepen en vliegtuigen zijn hedenochtend een uitgebreide speurtocht begonnen naar een Amerikaanse verkennings-bom- menwerper, een Convair RB 36, een der grootste types ter wereld, die vanmorgen in de vroegte met bran dende motoren in de Atlantische Oceaan is neergekomen. Uit een serie noodseinen van het vliegtuig erd opgemaakt, dat som mige passagiers en leden van de be manning op ongeveer vijfhonderd mijl ten Westen van de Ierse kust uit het toestel waren gesprongen Twee uur later meldde een andere boodschap, dat ook de rest van de inzittenden het vliegtuig verliet. Twintig a vijf-en-twintig man zou zich aan boord van het vliegtuig be vonden hebben, dat op weg was van de basis Travis in Californië naar Lakenheath in Oost-Engeland. Een-en-twintig vliegtuigen, Britse en Amerikaanse, zijn van bases in Engeland opgestegen om aan de na speuringen deel te nemen. Ook een Britse torpedobootjager, de „Tena cious", is uit Londonderry in Noord- Ierland vertrokken. Aan alle koop vaardijschepen in de buurt is ver zocht, naar de plaats des onheils te koersen om mogelijk nog in zee drijvende mensen uit het vliegtuig op te pikken. De weersomstandig heden in het betrokken gebied wa ren niet zo best. De lucht was be wolkt en de zee ruw. HONDERD KLEINKINDEREN. De weduwe Van Uffelen-Holstein te Maasland kreeg bericht dat haar honderdste kleinkind is geboren. Het is een kind van de heer en mevrouw Haket-van Uffelen. Uit het huwelijk van het echtpaar Van Uffelen-Holstein werden kinderen geboren die alle gehuwd zijn, en blijkens het aantal kleinkin deren, ook kinderrijke gezinnen heb ben. Gistermorgen werden de jaarlijks terugkerende feestelijkheden, voor afgegaan door een H. Mis, voor alle schoolkinderen, begonnen. Het dorp had een feestelijk aan zien door de vele uitgestoken vlag gen, al of niet getooid met oranje wimpels. Een steeds weer terugke rend aardig schouwspel was de op tocht, waaraan hoofdzakelijk de schoolkinderen, natuurlijk in hun „Zondagse kleertjes", getooid met oranje, deelnamen. Voorafgegaan door de R.K. Harmonievereniging „De Heerlijkheid Hoogmade" volgde het feestcomité „Wilhelmina" met de voor deze dag aan haar zorgen toe vertrouwde schooljeugd. Na de op tocht werden de kinderen in de con sumptietent onthaald op limonade en krentenbrood. Goed gevuld kon ieder hierna zijn kans verdedigen bij de kinderspelen. De uitslagen: le klas, jongens, blokrapen: 1. Th. v. Goozen Th.z., 2. H. v. Schie. le klas, meisjes, blokrapen Willy Elstgeest, 2. Marianna v. d. Geest. 2e klas, jongens, balgooien: 1. B. v. Lienden, 2. Joop Zoetemelk, 3. H. Elstgeest. 2e klas, meisjes, blokrapen: 1. Corry Borst, 2. H. Zoetemelk, 3. Ria v. Wieringen. 3e klas, jongens, balgooien: 1. G. Hoogeveen, 2. C. Baak, 3.J. v. d. Meer, 4. N. v. d. Salm. 3e klas, meisjes, balgooien: 1. Cor- rie v. d. Post, 2. Cobie Elstgeest, Jopie v. d. Geest. 4e klas, jongens, snelsteppen: 1. R. v. d. Laan, 2. G. v. Goozen, 3. Henk v d. Meer. 4e klas, meisjes, snelsteppen: 1. Ria Zoetemelk, 2. R. Borst. 5e klas, jongens, snelsteppen: 1. Cor Volwater, 2. C. Borst, 3. Theo Kraan. 5e klas, meisjes, snelsteppen: 1. Rie Wolvers, 2. Annie v. Lienden. 6e klas, jongens, voetbalverschop pen: 1. P. v. d. Pouw-Kraan, 2. Sj. v. d. Star, 3. J. Hoogenboom. 6e klas, meisjes, blokjesdans, 1. Trees van Leeuwen, 2. Rie de Vette, 3. Rie Borst. 7e en 8e klas, jongens, voetbal ver schoppen: 1. Freek Jansen, 2. Theo Hoogeveen, 3. J. v. d. Meer S.z. 7e en 8e klas, meisjes, blokjesdans: Annie van der Salm, 2. Ria van San ten. Volksspelen. In de namiddag werd ook een aan vang gemaakt met de volksspelen. Het comité had voor de inwoners vier prijstonnen beschikbaar gesteld bij het „tonknuppelen". De geluk kige waren: 1. W. C. Deckers, 2. Th. Zwetsloot Th.z., 3. A. v. d. Ploeg Gz., 4. Th. de Dubbelde. Tobbetje steken voor heren: 1. S. v. d. End, 2. W .v. d. Geest Lz. Tobbetje steken voor dames: 1. Alie Borst, 2. C. Zwetsloot S.dr. Kruiwagenrace (dames): 1. Gerda Kraan. 2. Corrie Zwetsloot. Kruiwagenrace (heren): J. S. de Dubbelde, 2. Jac. v. d. Meer H.z. Het hoogtepunt van deze dag vormde ongetwijfeld toch wel de traditioneel geworden wielerwed strijd. De junioren moesten het eerst de strijd aanbinden. Reeds na de eerste sprint in Ofwegen sprong Hans Kraan uit het peloton weg en nam een flinke voorsprong, welke hij tot het einde zou behouden. De hoofdgroep viel ook al spoedig uit een, en hoe er ook gewerkt werd, 't mocht niet meer lukken om de taai volhoudende Hans Kraan zijn wiel te pakken. Hij ging dan ook op fraaie wijze door de finish, 2e werd Piet Hoogeveen en derde Ben Bax. Bij de senioren was het J. Kraan, die zich de sterkste toonde. Ook hy heeft, evenals zijn broer Hans bij de junio ren, de race geheel alleen op eigen kracht gereden. Tweede werd G. v. Leijden en 3e J. Jansen. De eerst- aankomende moest worden gedisqua- lificeerd, n.l. J. Borst omdat hij op onreglementaire wijze door een out sider was geholpen. Hierna werden op het feestterrein de feestelijkheden op prettige wijze voortgezet. OVERTOLLIGE BOTER- VOORRADEN IN VERENIGDE STATEN. Het Amerikaanse departement van Landbouw heeft bekendgemaakt, dat het uit zijn overtollige voorraden bo ter 22.680.000 kg. ter beschikking stelt voor schenkingen aan bepaalde so ciale instellingen, o.m. aan instellin gen, die hulp verlenen aan behoefti ge personen in het buitenland. Deze instellingen moeten, wanneer zij bo ter wensen te ontvangen, minstens ongeveer 9.000 kg. tegelijk bestellen en de kosten van vervoer, opslag ir. koelhuizen enz. voor hun rekening nemen. Er kan geen boter recht streeks ter beschikking worden ge steld van de regering van een vreem de mogendheid, van buitenlandse so ciale instellingen of van particulieren in de Verenigde Staten of het buien- land. De botervoorraden worden regel matig gecontroleerd. Blijkens de laat ste controle is nog geen 0,1 pet. van de boter, die het departement on der het programma voor het steunen van de prijzen uit de markt heeft genomen, zodanig in kwaliteit ach teruit gegaan, dat de kwaliteit min der is dan de Amerikaanse B-kwali teit. DODELIJK ONGEVAL TE SCHIEDAM. Doordat hij onvoorzichtig de rij weg overstak, is gisteravond op de Rotterdamse Dijk te Schiedam de 78-jarige gepensionneerde ambtenaar G. J. Visser, gewoond hebbende in de Zijdewindestraat 13 te Rotterdam aangereden door een door de arts A. de Graaf uit Vlaardingen bestuurd motorrijwiel. Beiden smakten tegen de straat. Zij werden overgebracht naar het gemeente-ziekenhuis Schiedam, waar bleek dat de heer V. een schedelbasisfractuur en dok ter De Graaf een ribfractuur en een lichte hersenschudding had opgelo pen. Vannacht is de heer Visser aan de verwondingen overleden. Maar niet met schop en kruiwagen De Ver. Staten zijn van plan tech nici van het Amerikaanse leger te la ten helpen bij de wederopbouw in Korea, doch Amerikaanse troepen zullen niet met „schoppen en krui wagens" werken, aldus hebben Dins dag functionarissen te Washington verklaard. Forster Dulles, de Amerikaanse mi nister van buitenlandse zaken, had vóór zijn vertrek naar Korea tegen over V.N.-diplomaten verklaard, dat Amerikaanse troepen zouden worden gebruikt bij het herstel van Korea. In persberichten hierover was geen melding gemaakt over de aard van de werkzaamheden en in kringen van het Congres was aangenomen, dat, herbouw van bruggen, wegen, scho len en ziekenhuizen in Zuid-Korea zowel door gevechts- als andere*een heden zou worden verricht. Hierte gen bleken verscheidene senatoren fel gekant te zijn. Het Witte Huis heeft bekendge maakt, dat president Eisenhower niet van plan is Amerikaanse gevechts. troepen in Korea te gebruiken als ar- beidseenheden. Een heetgebakerd republikeins lid van het Amerikaanse Huis van Afge vaardigden, Gross, heeft Dinsdag te legrafisch bij president Eisenhower aangedrongen op de terugroeping van Dulles uit Korea en zijn ontslag als minister van buitenlandse zaken. Volgens Gross had Dulles door te verklaren, dat het tewerkstellen van Amerikaanse troepen in arbeidsbatal- jons bij de wederopbouw van Korea door president Eisenhower was goed gekeurd, aangetoond, dat hij eerder een nadeel dan een voordeel voor de Verenigde Staten was. ALPHEN AAN DEN RIJN Vier-jarig knaapje verdronken De 4-jarige Floris Egbert Brou wer. wonende in de Gnephoek te Al phen aan den Rijn is Dinsdagmid dag omstreeks 4 uur voor de ouder lijke woning in de sloot gevallen en verdronken. Het kind had wel eens de eendjes op die plaats gevoerd. Veronder steld wordt, dat hij dit ook deze middag wilde doen, hoewel hij van thuis geen brood voor de diertjes had ontvangen. Bij dit pogen moet het ventje in een onbewaakt ogen blik in de sloot zijn gevallen. Korte tijd later, toen hij werd vermist, vond de vader het reeds ontzielde lichaampje in de sloot liggen. Dr. Blauwendraad van Koudekerk aan den Rijn kon slechts de dood consta- tere. De familie Brouwer had kort ge leden het levensmiddelenbedrijf na bij de Lagewaardsebrug overgeno men en woonde pas een maand te Alphen aan den Rijn. MOTORRIJDER REED TEGEN AUTO Toen de bestuurder van een perso nenauto, de heer T: V., komende uit de richting Gouwsluis, Dinsdag avond omstreeks 20.30 uur, wegens een tegenligger in de Julianastraat moest afremmen bij het voornemen om de stilstaande auto van dr. J. v. Eek te passeren, vloog de op korte afstand achter hem rijdende motor rijder A. Ommering uit Leiden eerst tegen zijn voorganger en ver volgens tegen de auto van genoem de dokter op. De motor werd hier bij zwaar en de beide auto's licht beschadigd. Persoonlijke ongelukken deden zich niet voor. ARBEIDSONGEVAL. Door de fa. Gesman en Zoete- meijer worden op het terrein van de brandstofenhandel fa. C. Jongen burger aan de Prins Hendrikstraat werkzaamheden uitgevoerd i.v.m. het maken van afzonderlijke hok ken voor de brandstoffenberging. Deze hokken worden gemaakt van grote betonnen platen. Teneinde deze op de juiste plaatsen te zetten, wordt gebruik gemaakt van een rijdbare hijskraan, ten behoeve waarvan als tegen-wicht gebruik wordt gemaakt van een aantal tegels. Op een gege ven moment kantelde Dinsdagmid dag de hijskraan en kreeg de arbei der G. Sluis een aantal van de te gels op het lichaam. Vermoedelijk bekwam hij enkele inwendige kneu zingen. Hij moest naar een Leids Ziekenhuis worden overgebracht. Na aldaar te zijn onderzocht en behandeld is het slachtoffer weer naar zijn woning te Alphen aan den Rijn vervoerd. RESTAURATIE WATERMOLEN. De R.F.D. 1797, de fraaie achtkante watermolen in de Vrouwgeestpolder aan de Heijmanswetering nabij Woubrugge zal worden gerestau reerd. Kath. avondonderwijs. De heer A. F. Ruijssenaars opende als voorz. de slotbijeenkomst van het cursus jaar van de Stichting Katholiek avondonderwijs te Alphen aan den Rijn. Spr. memoreerde met vreugde dt toenemende belangstelling voor de cursussen in algemeen vormend onderwijs, Engels en het midden standsdiploma. Ongeveer 80% van de leerlingen is geslaagd en hier voor richtte spr. dankwoorden tot de leraren. In Sept. a.s. wordt een nieuwe cursus begonnen. Opgave kan men reeds richten tot het be stuur en het hoofd, de heer J. M. v. Gils, Conradstraat 35. Het bezoek van de lessen is bevredigend geweest. Een aantal leerlingen moest de school tussentijds verlaten, wegens emigra tie, verhuizing e.d. Nadat spr. de geslaagden had ge complimenteerd en de diploma's had uitgereikt, spraken nog de leraren J. M. v. Gils, Jac. P. Smit en G. A. Bahlmann, die allen een felicitatie-, bemoedigend- en propagandistisch woord richtten tot de aanwezigen. Namens de cursisten voerde de heer N. Ruijssenaars het woord en bood de lareren een klein stoffelijk blijk van waardering aan, terwijl de echtgenoten van de leraren een bloemstuk thuis hadden ontvangen. Voor het middenstandsdiploma zijn geslaagd: G. Bosman, W. Redegeld, K. Krumpelman, F. en I. van den Brink, K. de Wit, N. Ruijssenaars, H- van Zeil; het algemeen vormend onderwijs volgden met succes B. Verheugd, J. Lagendijk, N. Verleun, Th. de Jong, R. v. d. Meer, J. Sim- merman en de dames W. Bosman en M. de Groot. Kapelaan F. C. Verheul sprak na mens de deken enkele woorden van gelukwens en aansporing tot propa ganda en uitte de wens, dat deze Stichting spoedig de grondslag moge blijken voor een katholiek tech nische of nijverheidsschool. LEIMUIDEN NIEUWKOOP De watersportver, „Noord-Zuid" kan terugzien op een zeer geslaagde zeilfeest. Niet alleen was het uitzon derlijk zeilweer, doch de stemming was prettig op de plassen en hierdoor zagen we een spannende en sportieve strijd. We kunnen niet anders zeg gen, dat dit alles een groot succes was. Uitslagen van gisteren: 12 m2 Scharpey's: 1 J. C. J. van Staveren; 2 P. van Meel; 3 B. van Wijk. 16 m2 klasse: 1 G. G. Graeve; 2 P. Verhoeven; 3 L. van Dam; 4 D. Gul- demonl; 5 J. N. Bodegraven. De einduitsag van de drie afgelopen dagen is tenslotte: 12 m2 klasse Scharpey's: 1 J. C. J. van Staveren met „Mariandel" van „De Brasem", 80 punten; 2 B. van Wijk met „Rakker" van „De Brasem", 54 punten; 3 P. van Meel met „Bran- daris" van, ,Aegir", 43 punten. 16 m2 klass: 1 P.Verhoeven met „Watergeus", van „Schietend", 100 punten; 2 G. G. Graeve met „Summer- draem" van „Vinkeveen", 94 punten; 3 G. van de Bosch met „Mascotte" van „W. S. V. R.", 78 punten; 4 J. N. Bodegraven met „Ingrid" van „Noord- Zuid", 77 punten; 5 G. Guldemond met „Thetis" van „Elfhoeven", 74 pun ten. JONGERENGEMEENSCHAP VIERT DE ZOMER. De jongerengemeenschap heeft op originele wijze het zomer-program- ma besloten. Na het bijwonen van de H. Mis zijn de leden per autobus vertrokken naar Leersum, waar zij te voet uren lang hebben gedwaald en geklommen door de bossen die Leersum, Doorn en Driebergen om geven. Na de lunch werd een ex ploratie-tocht ondernomen (een voetreis van 3 uur) langs de kaste len, waaraan Driebergen zo r-k is: Sterkenburg, Hindenstein en Bever- weerd. Dit laatste kasteel bleek her metisch gesloten, zodat er niets an ders Opzat dan een zevensprong te dansen in de statige oprijlaan. De kastellbewoners kwamen naar bui ten bij zoveel levenslust. Na een mars door Driebergeii.Rijsenburg bracht de bus hen naar de zandheu vel, door Generaal Marmont en zijn mannen in 1304 ongewornen en sinds het tijvak van de schoolreisjes be kend onder de naam van Pyramide van Austerlitz, burgerlijk geflan keerd door ijscowagentjes, fruitten- tjes en een gemotoriseerde kermis. Als sportief slot werden onderlinge roeiwedstriiden gehouden op de Reeuwijkse plassen. Een roeispaan bleek niet bestand tegen de kracht van jonge vrouwen. Toen de zon daal de boven het prachtige waterland- schhap roeiden ze terug naar de ha ven. ZOETERWOUDE Voor het examen M.O. tekenen slaagde in Den Haag de heer A. W. P. Ball. ER ZIJN gelukkig in dit dichtbe volkte land nog plaatsen te over waar de bewonderaar van de sterrenhemel op heldere avonden alle pracht van het firmament ongehinderd kan waarnemen. Men moet ver van sto rend licht zijn, niet in de buurt van een stad, en ook mag er geen maan licht zyn, want dat heeft de hinder lijke eigenschap dat het het licht van niet al te heldere sterren eenvoudig opslokt. Men ziet dan van zuidwest naar noordoost die lichtende band langs de hemel lopen, een strook diffuus licht, waarvan de kenners meteen de naam weten: de Melkweg. De naam is ont leend aan en mythe van de oude Grieken: Heracles morst een druppel melk van zijn moeder Hera, die druppel viel door het eindeloze Gemeenteraad. De raad van heelal en liet een lichtend spoor ach- Leimuiden komt op Donderdag a.s. om 8 uur in vergadering bijeen. Op de agenda staat o.m.: Voorstel van B. en W. tot verbetering van de twee woningen bewoond door de he ren Noordijk en tot verhoging van de huren van deze woningen. Het verlenen van een crediet voor het uitbaggeren der sloten langs de Dr. Stapenséastraat en langs de Burge meester Bakhuizenlaan. NIEUWVEEN BOUW VAN KAPEL GEGUND Door de architecten Ir. H. Thunis- sen, Ir. A. v. Kranendonk en Ir. A. Thunissen te 's-Gravenhage werd aan het bouwbedrijf S. J. Evers uit Bloe- mendaal opgedragen het bouwen van een kapel bij de St. Ursula-Stichting te Nieuwveen. OUDE-WETERING ZWEMPRESTATIE-TOCHT De Zwemvereniging „De Brasem" organiseert op Zaterdag 22 Augustus een 1 km. zwemwedstrijd en een 1 km. prestatietocht voor dames en herenen meisjes. 1ste start 3 uur. n.m. Wegverbreding. Het is al bijna 2 jaar geleden dat Ged. St. van Zuid Holland het besluit namen tot ophef fing van de sluizen, welke toegang leiden tot de Googespolder. Dezer da gen heeft de Prov. Waterstaat bevel gegeven de sluisdeuren gesloten te houden wegens het grote verval. Thans wacht men nog op het bestuur van de polder, die verplicht is de sluisopening te dempen, waardoor wegverbreding zal kunnen plaatsvin den, ter: de Melkweg. Tot ongeveer 350 jaar geleden is die Melkweg eigenlijk een mysterie gebleven, want het blote oog en andere dan blote ogen kende men tot die tijd niet ziet slechts een zwak diffuus licht maar weet het verder niet thuis te brengen. Pas de Italiaan Galileï, voor het eerst gebruik ma kend van een telescoop (overigens zo gebrekkig dat de toneelkijkers van onze dagen beter voor het doel zou den kunnen dienen) zag als eerste mens dat deze Melkweg uit een groot aantal, zwak zichtbare, sterren be staat. Het zijn er milliarden en mil- liarden. Wijzelf erin. MELKWEG en Melkwegstelsel zijn twee verschillende dingen. Men kan van het sterrenbeeld Cassiopeia (die W-vormige constellatie, 's avonds aan de noorderhemel), zeggen dat het in de Melkweg staat: men ziet het tegen de achtergrond van die diffuus-lich tende band. De Grote Beer, in deze tijd van het jaar vrijwel loodrecht boven ons hoofd staand (in het „ze nith", zoals dat heet), staat echter ver buiten de Melkweg. Toch hoort ook de Grote Beer, evenzeer als Cas siopeia, wel degelijk bij wat wij „ons Melkwegstelsel" noemen. En dat is het geval met alle sterren, die wy kunnen zien, waar op aarde wy ons ook mogen bevinden, zonder uitzon dering. Wij, d.w.z. onze aarde, die deel uit De heer Th. Steenkamp, direc teur van de N.V. Uithoornse Bacon- en Conservenfabrieken is benoemd tot ridder in de Orde van de H. Gre- gorius de Grote. maakt van ons zonnenstelsel, bevin den ons namelijk zelf ergens in dat Melkwegstelsel. Niet in het midden, tamelijk dicht bij de rand zelfs. Maar toch wel weer zover van die rand verwijderd, om rondom ons heen die „melkwegband" te zien, al reizen wij rondom de aarde. Men kan dat Melk wegstelsel zelf naar zijn vorm het best vergelijken met een aan beide zijden bolle lens: in het midden is het het dikst, naar de randen toe is het afgeplat. Reizende van een ster aan de rand naar een ster aan de tegenoverliggen de rand zouden wij een afstand van rond 100.000 lichtjaren moeten afleg gen: dat is honderdduizend jaar rei zen met de snelheid van het licht (300.000 km. per seconde). De „dikte" in het midden beloopt ongeveer 10.000 lichtjaren. In een optocht. NU IS HET voor velen moeilijk, zich voor te stellen, hoe het komt dat de Grote Beer, die ver buiten „de Melkweg" staat, toch deel uitmaakt van wat wij het Melkwegstelsel noe men. Maar dat is aan de hand van een voorbeeld uit het dagelijkse leven wel duidelijk te maken. Stel dat u meeloopt in een lange stoet mensen, die zich in een rechte straat voortbeweegt. Men loopt in ryen van vijf en ge zijt toevallig de middelste van zo'ni rij van vijf. Kijkt ge nu voor u uit, in de richting van de stoet dus, dan ziet ge een onnoe melijk aantal mensen. Wendt ge ech ter de blik naar links of naar rechts, dan ontmoet uw oog slechts twee mensen. De „mensendichtheid", die we waarneemt hangt dus af van de richting van uw blik. Welnu: zo is het aan de hemel ook: de sterren dichtheid is het grootst als men juist „in het vlak" van de Melkweg ziet; wendt men het hoofd af, dan ziet het ook ineens veel minder sterren. Toch horen ook die sterren bij het Melk wegstelsel, zoals uw buurman bij de optocht. Ga nu met die wetenschap gewa pend er 's avonds eens op uit en tracht dan een plekje te vinden waar geen storend licht uw waarnemingen hindert. En bedenk dan dat alle ster ren die gij ziet behoren tot dat éne Melkwegstelsel waarvan wij deel uit maken. Maar dat het gewapende oog (gewapend namelijk met zeer krach tige telescopen) ook andere Melkweg stelsels heeft ontdekt. Er zijn er na mely kmillioenen! Maar met het blote oog ziet ge er onder de aller gunstigste omstandigheden slechts één of misschien twee van. En het dichtst bijzijnde daarvan, de Andromeda-ne- vel (nu niet zichtbaar) bevindt zich een millioen lichtjaren van ons af. Dr. S. TELLA.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1953 | | pagina 2