S)e Cöid6e(Eoii^cmt
Het gist overal achter het IJzeren Gordijn
Onlusten in Polen, Tsjecho-Slowakije en Roemenië
De Poolse arbeiders slaags met
Russische troepen
Ook in
Roemenië
Botsingen in Poolse steden
Een veiligheidshelm voor vliegers
De toestand in de Kanaal-zóne
De tram werd
te duur
Rakosy werd afgezet als
Hongaars premier
DE NOORD-KOREAANSE
GEVANGENEN
Razzia in Kenia
®N
Jiawettje
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
MAANDAG) 6 JULI 1953
44ste JAARGANG
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 1Ö3003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mud., f 6*p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Adverts 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1-50
Ook Oost-Duitsland is nog niet rustig
Achter het IJzeren Gordijn gist het aan alle kanten. Uit Hongarije, Polen,
Tsjecho-Slowakije en Roemenië zijn in het afgelopen weekeinde wijzigingen
gemeenschappelijke achtergrond moeilijk-en gebeurtenissen gemeld, die alle
heden bij de levensmiddelenvoorziening hebben. Poolse arbeiders in Silezië
Warschau en Krakau zijn slaags geraakt met Russische troepen en tanks.
De opperbevelhebber van het Poolse leger, maarschalk Rokossofski, tevens
minister van Oorlog, heeft over deze gebieden de staat van beleg afgekon
digd. Tijdens de botsingen zijn verschillende personen gedood. Verscheidene
eenheden sovjet-troepen uit Oost-Duitsland zijn teruggenomen, omdat zij
bij conflicten met Duitse oproerlingen onbetrouwbaar zijn gebleken. Zij
zouden zijn vervangen door nieuwe eenheden, die ijlings uit Rusland zijn
gestuurd.
HET BROEIT NOG IN
OOST-DUITSLAND.
Hoewel de leiders van Oost-Duits
land stijf en strak volhouden dat de
toestand in hun land normaal is,
schijnt het dat de onrust onder de
arbeiders weer groeiende is.
Er wordt zelfs melding gemaakt
van nieuwe stakingen. Uit de verha
len van vluchtelingen blijkt, dat de
mijnwerkers van de kolenmijn te
Eisleben het werk hebben neerge
legd. Ook de arbeiders van de fabrie
ken van Zeiss te Jena en van een
autofabriek te Halle hebben het werk
neergelegd.
Premier Grotewohl heeft een open
brief aan de Oost-Duitse boeren ge-
Ook uit andere satelietstaten ko
men berichten van onlusten. De Tsje
chische vice-premier Negedly heeft
voor Radio-Praag meegedeeld, dat in
de industriestad Pilsen ongeregeld
heden .hebben plaats gevonden.
De Roemeense regering heeft zich
genoodzaakt gezien de voedselrant
soenen te verhogen, daar zij ernstige
gevolgen vreest. In dit land heerst
een groot tekort aan brood, aardap
pelen, meel en suiker. Roemeense
boeren hebben 25 collectieve boerde
rijen geplunderd en het aantal de
serteurs in alle onderdelen van het
leger neemt schrikbarend toe.
Roemenië was voo? de oorlog een
van de landen die een groot deel van
Europa voorzagen van broodgraan.
Gisteren heeft de Roemeense regering
moeten toegeven dat er gebrek aan
voedsel in het land bestaat en zij
heeft aangekondigd dat zij meer
voedsel zal verstrekken uit de voor
raden die zij heeft aangelegd.
AURIOL WIL NIET AANBLIJVEN.
De president van Frankrijk, Vin
cent Auriol, heeft Zaterdag in een
rede over zijn jongste ambtsreis of
ficieel bevestigd, dat hij in Decem
ber a.s. geen hernieuwing van zijn
mandaat als president zal aanvra
gen.
Max Fechner, de Oost-Duitse mi
nister van Justitie, heeft bekend ge
maakt dat er tijdens en na de onlus
ten in Oost-Duitsland 50.000 mensen
zijn gearresteerd. Velen van hen
zijn weer in vrijheid gesteld. Het
schijnt dat de jongste stakingen zijn
uitgebroken omdat arbeiders eisen
dat hun kameraden worden vrijge
laten.
WAAR ZIT SEMJONOF?
Wanneer zal de Russische Hoge
Commissaris Semjonef weer komen
opdagen? Is hij in Moskou om deel
te nemen aan de besprekingen met de
Russische ambassadeurs in het Wes
ten, die nu worden gehouden of wacht
hij te Berlijn op nieuwe richtlijnen
uit het Kremlin? In ieder geval heeft
men Semjonof veertien dagen niet
gezien en zijn Westerse collega's de
hoge commissarissen te Bonn zijn
zeer nieuwsgierig naar het antwoord
op deze vragen.
De communistische pers én radio
behandelen de opstand als een „rel
letje" dat zorgzuldig werd georgani
seerd door de Westelijke mogendhe
den en waaraan arbeiders hebben
stuurd waarin hij erop aandringt, de
oogst binnen te halen en alle sabo
teurs uit te leveren aan de volkspo-
litie. Hij geeft overigens toe dat er
nog steeds ontevredenhèid onder de J deelgenomen, omdat zij grieven had-
boeren heerst. iden, die nu echter zijn weggenomen.
Regering van Warschau neemt
strenge maatregelen
VolgenS berichten uit Stockholmse kringen, die in verbinding staan met
Wareehau, is het in een aantal Poolse steden tot botsingen gekomen tussen
betogers tegen de regering en politie en heeft de regering de veiligheids
maatregelen versterkt. Men acht in deze kringen de toestand gespannen,
hoewel berichten van Berlijnse bladenwaarin werd gesproken over on
lusten op grote schaal in Silezië overdreven werden genoemd.
De Poolse regering reageert geheel
anders op de ontevredenheid van de
bevolking dan de regeringen van de
andere Oost-Europese landen. In
plaats dat zij eveneens gedeeltelijk
tegemoet komt aan de verlangens van
het volk, haalt zij de teugels nauwer
aan. E? zal strenger dan ooit worden
gelet op de boeren. De collectivise
ring van de landbouw zal met grote
kracht ter hand worden genomen en
er zullen maatregelen worden geno
men tegen de boeren die weigeren
zien daarin te schikken.
Het is de Polen verboden om aan
het strand te komen, vanwaar zo ve
len met succes naar het vrije Scandi
navië zijn gevlucht. Slechts enkelen
krijgen een vergunning om hun va-
cantie aan zee door te brengen en
zelfs die moeten na negen uur des
avonds het strand hebben verlaten.
In Stockholm meent men te weten,
dat de Poblse regering ook op het
punt heeft gestaan om het volk wat
meer vrijheid te schenken, maar dat
Moskou dat zou hebben verboden.
Er heerst ook in Polen aan vele zaken
groot gebrek.
De ontevredenheid onder de be
volking is groot en er schijnt maar
weinig nodig te zullen zijn om het
tot een oproer te laten komen, zo
melden berichten uit Stockholm,
waar men in de regel goed is inge
licht over de toestand in Polen.
Volgens de Wegt-Berlijnse „Tele-
graf", zouden te Krakau arbeiders
en studenten de gevangenissen be
stormd hebben en zelf rechtspraak
gehouden hebben tegen vier gevan
genbewaarders en verscheidene com
munistische leiders. Zij zouden 180
partijfunctionarissen gevangen heb
ben genomen. Sedert dien zou de in
dustrie in Silezië stil liggen en zouden
de arbeiders vanaf Breslau tot Kato-
wicz en vanaf Ratibor tot Dombrowa
staken.
In de bossen zijn partisanen slaags
geraakt met Russische troepen, die
uit Duitsland kwamen. Zij verniel
den bij Königsthütte 17 tanks. Hier
en daar schaarde zich Poolse militie
aan de zijde van de arbeiders, elders
bleef zij neutraal. Partisanen braken
de hoofdspoorweg tussen Frankfurt
aan de Oder en Brest Litowck op.
Twaalf Russische treinen, beladen
met herstelbetalingsgoederen uit
Oost-Duitsland, werden opgehouden.
Het spoorwegverkeer gaat thans over
Stettin.
In Frankfurt aan de Oder hebben
Duitsers zich met Polen aaneenge
sloten. Ook in Keustrin zou hard ge
vochten worden; partisanen jagen op
communistische ambtenaren en doen
aanvallen op de collectieve boerde
rijen.
Hoe groter de snelheid wordt, die vliegtuigen kunnen vliegen, des te meer
voorzorgsmaatregelen moeten er worden genomen, om de veiligheid van de
vliegers te bevorderen. Het laatste veiligheidsontwerp voor vliegers is deze
helm, die kan worden gebruikt wanneer de piloot een noodsprong moet
maken uit een vliegtuig, dat met supersonische snelheid vliegt. Naar ver-
uidt zouden de sleuven in de helm de kracht van de windstoten vermin
Ieren, en tevens zouden zij ervoor zorgen, dat de helm vast op het hoofd
van de piloot blijft.
Hollandse „Nieuwe"
op Curasao
27 haringen door één keelgat
De nieuwe haring voor Neder
land misschien al niet ..nieuw" m'eer
heeft dit weekeinde stormender
hand Curagao veroverd. Om u een
getal te noemen. Twee winkels, die
haring verkochten en er een koel
biertje bij serveerden bereikten
alleen op Zaterdag een onjzet van
11.000 stuks. Geen wonder trouwens
als men klanten heeft zoals een ha-
ringlustige, die er een kwam proe
ven en er toen tachtig zegge tach
tig mee naar huis nam voor moe
der de vrouw. Vermoedelijk heeft 'n
andere Curagaoenaar het record-
haringeten voor het seizoen 1953 ge
vestigd. De man at er namelijk 27
achter elkaar op. In ieder geval is
het zo, dat in de loop van het week
einde vrijwel iedere Curagaoenaar
de Hollandse Nieuwe heeft geproefd
en het smaakte zo goed, dat er nog
wel een naar binnen zou kunnen
glijden. Het is te hopen, dat de
voorraad in IJmuiden, Schevenin-
gen en Vlaardingen nog niet is uit
geput.
Onafhankelijkheidsdag
ongelukkendag
De Amerikaanse Onafhankelijk
heidsdag, 4 Juli, is geëindigd met 217
doden.
In verkeersongelukken er wa
ren ongeveer 40 millioen auto's op
de wegen zijn 129 mensen omge
komen, door verdrinking 67, door
vuurwerk een jongen, en nog twin
tig personen werden het slachtof
fer van verschillende ongelukken.
Vier jongens bijvoorbeeld vonden de
dood toen zij over een brug 'reden,
die onder hun auto inzakte.
De Britse troepen in de kanaalzone hebben een aantal voorzorgsmaatrege
len getroffen om hun gezag te handhaven: een daarvan is dat zij het bur
gerverkeer van de Nijldelta naar Kantara controleren. We zien hier een
aantal manschappen van het le bataljon Coldstream Guards tijdens de
controle. Soms trachten de Egyptenaren voorbij de post te slippen: een
achtervolging in het zand met een „brencarrier" is daarvan het gevolg en
slechts weinigen weten de jagers te ontlopen.
De politie te Calcutta heeft Za
terdag ruim vijfhonderd personen
aangehouden, die demonstreerden
tegen verhoging van de tramtarie
ven met ingang van 1 Juli.
De politie wierp in verschillende
delen van de stad tachtig traangas
granaten om de menigte te versprei
den.
Vrijdag werden ruim zeshonderd
personen tydens démonstraties gear
resteerd, maar de meeste werden
later weer vrijgelaten.
Ongeveer zes personen werden Za
terdag gewond, toen de politie een
charge uitvoerde. De menigte be
lemmerde het verkeer.
Door een comité, dat is gevormd
om de hogere tarieven te verhinde
ren, is een staking uitgeroepen.
Mét het oog op incidenten in de
afgelopen dagen, waarbij twee tram
wagens in brand werden gestoken en
twee poliite-a.genten gewond raak
ten, reden de trams Zaterdag niet.
Ook de plaatselijke treindiensten
zijn gestaakt, doordat demonstranten
waren gaan zitten op de spoorlijn.
Mildere koers
In Hongarije heeft Zaterdag een
grootscheepse reconstructie van de
regering plaats gevonden. Matyas
Rakosy heeft geen zitting in het
nieuwe kabinet. De nieuwe regering
werd voorgesteld door het presidium
en gekozen door het parlement. Lei
der is Imre Nagy, die in het laatste
kabinet Rakosy een der vijf vice-
premiers was.
Nagy, een 57-jarige Joodse land
bouwdeskundige, deelde in zijn in-
Overschot veilig
opgeborgen
De Zuid-Koreaanse minister van
voorlichting, Hongkee, heeft Maan
dag verklaard, dat talrijke vrijgela
ten anti-communistische Noord-Ko-
reaanse krijgsgevangenen zich had
den gemeld voor dienst in het Zuid-
Koreaanse leger, doch dat zij wa
ren afgewezen.
Uit betrouwbare bron is verno
men, dat deze gevangenen geen toe
stemming voor dienstneming zullen
krijgen, zolang zij zich niet in Zuid-
Korea hebben gevestigd en van plaat
selijke autoriteiten een „certificaat
van betrouwbaarheid" hebben ge
kregen.
Naar het opperbevel der V.N. te
Poesan meedeelt, zijn de afgelopen
dagen alle overgebleven Noord-Ko-
Meer dan duizend militairen, po
litiemannen gn inheemse burger
wachten hebben Zondag, gesteund
door pantserwagens, een grote raz
zia uitgevoerd in Nakoeroe in de
riftvallei. Ongeveer 10.000 inheemsen
werden ondervraagd en ruim dui
zend van hen naar een speciaal kamp
nabij Nakoeroe overgebracht voor
nadere ondervraging door groepen
tolken.
Ongeveer 300 manelijke leden van
de Kikoejoestam zouden hebben be
kend onder bedreiging met de dood
de eed op de Mau-Mau te hebben af
gelegd.
De razzia werd uitgevoerd naar
aanleiding van berichten, volgens
welke Mau-Mau-Opstandelingen uit
het gebied van Aberdare gewoon w».
ren gedurende het weekeinde naar
Nakoeroe op twee na de groOtste-
stad in Kenia te komen om uit te
rusten en recruten voor de benden
op te halen..
rtaanse krijgsgevangenen in het ge
heim overgebracht naar twee kam
pen, resp. te Poesan en Nonsan,
waar zij thans onder krachtige Ame
rikaanse bewaking staan. Het be
treft hier ongeveer 9.000 gevange
nen, die tot dusverre over acht kam
pen waren verdeeld.
OVERSTROMINGEN IN KOREA.
De laatste dagen heeft het in Zuid-
Korea hevig geregend. Per radio zijn
de troepen van de V.N. gewaar
schuwd voor de mogelijkheid van
overstromingen in het gebied van
Seoel in de dalen van de zijrivieren
van de Han.
Een wervelstorm uit het Noord
oosten van China heeft thans Korea
bereikt.
Het Zuid-Koreaanse ministerie van
binnenlandse zaken heeft bekend ge
maakt, dat 40 personen vermist wor
den en wellicht verdronken zijn;
3.000 woningen zijn overstroomd of
door het water meegevoerd. 37 Brug
gen zijn verwoest en spoorlijnen in.
Zuid-Korea op 140 plaatsen verbro
ken. Het aantal daklozen bedraagt
tot dusver 10.000.
Storm over Formosa
In Taipeh op Formosa zijn ze
ven mensen gedood en ongeveer hon
derd gewond door een typhoon die
daar Zondag heeft huisgehouden.
De schade schat men volgens voor
lopige gegevens op een half millioen
pond sterling. Een groot gedeelte van
de schade is veroorzaakt doordat de
zeedijken zijn doorgebroken, waar-
'door een aantal wijken van de stad
onder water kwam te staan. Over
het gehele schiereiland zijn spoor
wegen, wegen, dijken en telefoon
verbindingen beschadigd.
De wervelstorm, die over Formo
sa trok, heeft ook het Japanse eiland
Honsjoe getroffen, waarbij zes per
sonen om het leven zyn gekomen.
treerede mede, dat de regering-Ra-
kosy een onjuiste politiek had ge
voerd ten aanzien van de industrie,
de landbouw, het privé-bezit, de
godsdienst, het optreden van de po
litie en de persoonlijke vrijheid. Hij
zei opdracht te hebben gegeven tot
opheffing van de interneringskampen
en vrijlating van de geïnterneerden,
tot restitutie van land- en detailwin
kels aan de vroegere eigenaren en
tot het herstel van de vrije beroeps
keuze.
Rakosy en de meeste leden van zijn
regering zijn afgezet. Rakosy raakte
ook zijn functie van secretaris-gene
raal van de Hongaarse communisti
sche partij kwijt.
De veranderingen in het bewind
en Nagy's sensationele regeringspro
gram veroorzaakten in Wenen grote
verrassingen, omdat zij zo geheel on
verwachts kwamen. Ook in Hongarije
was de verbazing zeer groot. Volgens
een bericht van United Press uit Boe
dapest waren de meeste Hongaren
als met stomheid geslagen, toen zij
kennis hadden gekregen van de poli
tieke ommekeer.
De hervormingen, die Nagy aan
kondigde, gaan vèèl verder, dan alle
verzoeningsgezinde maatregelen, die
zijn getroffen in de Sovjet-Unie en
de andere communistisch geregeer
de landen sedert de dood van Stalin,
waarop een zwenking in de politiek
van de communistische machthebbers
volgde.
Waarnemers in Wenen waarschuw
den voor ontijdig optimisme. Zij wij
zen er op, dat Hongarije nog steeds
even trouw al altijd aan Moskou is.
Nagy, de nieuwe premier, is niet al
leen een doorgewinterde communist,
die zijn opleiding in de Sovjet-Unie
heeft genoten, maar bovendien Sov
jet-Russisch staatsburger.
Het lijdt geen twijfel, dat de om
zwaai in Hongarije de goedkeuring
van het Kremlin heeft, waarschijnlijk
zelfs door het Kremlin is bevolen.
Se ETAPPE - 7 JU El
6e ETAPPE -6 JULI
FaJaise 32km Q 121 km
^Argenfan55km.
'QSèes78km.
ABonn» table W8 km.
"ATuffe I58km
w LE MANS
I 5eelappe200km
i 6ee(appe206km
Ranteillwtfq
HOE
wordt
Het
weer?
(Geldig van Maandagavond tot
Dinsdagavond. Opgemaakt te 10
uur).
VEEL BEWOLKING.
Zwaar bewolkt met plaatse
lijk enige regen, maar tijdelijk
ook enkele opklaringen. Matige
en morgen in de kustprovincies
af en toe vrij krachtige wind in
hoofdzaak tussen West en Zuid-
West. Weinig verandering in
temperatuur.
7 Juli: zon op 4.29, onder 21.
maan op 0.50 en onder 18.14 uur.
Onbestendig en koeler
weer
Het KNMI deelt mede:
In de afgelopen dagen zijn., be
langrijke wijzigingen in de algeme
ne luchtdrukverdeling gekomen.
Een rug van hoge druk, die zich
van een hogedrukgebied bij de Azo-
ren naar de Britse eilanden uitstrek
te, is verdwenen. Tengevolge hier
van kunnen depressies van de Oce
aan via de Noordzee naar het Oos
ten trekken-.
Ons land bevindt zich bij deze si
tuatie in Zuidwestelijke winden, die
koelte van de Oceaan aanvoeren.
De fronten van de depressies bren
gen periodiek regen. Vandaag be
reikte het eerste van deze fronten
ens land. De periode met koel en
onbestendig weer, die daarmede be
gonnen is, zal verscheidene dagen
aanhouden.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
weer
temp.
HELSINKI
regen
21 C.
STOCKHOLM
onbewolkt
21
OSLO
zwaar bew.
22
KOPENHAGEN
regen
21
AMSTERDAM
zwaar bew.
22
EDINBURGH
onbewolkt
20
LONDEN
regen
27
LUXEMBURG
onbewolkt
22
PARIJS
onbewolkt
25
BORDEAUX
mist
22
GRENOBLE
geheel bew.
23
NICE
geheel bew.
25
GENèVE
motregen
23
ZüRICH
nevel
LOCARNO
licht bew.
24
BERLIJN
zwaar bew.
23
FRANKFORT
nevel
25
MüNCHEN
nevel
23
WENEN
half bew.
28
INNSBRUCK
regen
24
ROME
half bew.
29
Die de zonde niet belet, als hij kan,
gebiedt haar.