„Berg en Bosch" heeft
verpleegsters tekort
De Kath. Vrouwenbeweging fin haar
geheel) vergaderde te Hillegom
Goeree Overflakkee vecht
gestaag naar veiligheid
Tropenliefde
WOENSDAG 1 JULI 1953
etc l-EIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
BONDSRAAD K.AB.
Venistendael over de arbeiders in de
internationale samenwerking
Op de tweede dag va*i de Ver-
bondsvergadering van de KAB, die
te Utrecht werd gehouden heeft de
secretaris-generaal van het Inter
nationaal Christelijk Vakverbond, de
heer A. Vanistendael een belang
wekkende rede uitgesproken over de
ontwikkeling van de internationale
samenwerking en de gevaren die op
dit gebied zich aftekenen.
De heer Vanistendael wees met
name op de tendenz, die zich in Eu
ropa openbaart om de economische
intergratie hoger te stellen dan de
sociale positie van de arbeiders. Om
de belangen van de arbeidende be
volking op supra-nationaal niveau
veilig te stellen zal daarom, aldus de
heer Vanistendael bij de discussie
op zijn rede, een integratie van de
Europese vakbonden noodzakelijk
zijn. „Wij kunnen ons de weelde niet
permitteren om op dit terrein in ver
schillende landen verdeeld te zijn".
In dit verband wees de secretaris
generaal van het I. C. V. op een
waar te nemen streven tot beperking
van de rechten van de particuliere
organisaties en tot uitbreiding van
de werkzaamheid van officiële in
stanties, nationaal zowel als interna
tionaal. Zo kan het gevaar niet be
streden worden, dat bij het werk
van de internationale organisaties
niet in het minst rekening wordt ge
houden met het religieuze element
en dat men gaat doen alsof er geen
godsdienst meer bestaat. Er ontstaat
daardoor 'n soort secatarisme van de
neutraliteit. Dit is een louter nega
tieve hoiuding, daar een positieve
neutraliteit een aansporing zou moe
ten zijn tot verdraagzaamheid ten
aanzien van de godsdienst, die ook
in de materiale beschaving éen van
de fundamentele elementen blijft.
Zelfs op de weg naar de materiele
vooruitgang, aldus de heer Vanisten
dael blijft voor ons christenen het
bewustzijn van een verheven boven
het menselijk zijn staande bestem
ming een stimulerende kracht. Wij
hebben zeker de taak in deze geest
positief in de internationale organi
saties mede te werken.
Wij moeten ook de durf en de wijs
heid opbrengen om in de internatio
nale arena katholieke oplossingen
ingang te doen vinden.
De spreker zeide niet tevreden te
kunnen zijn over de mate van ver
tegenwoordiging van de arbeiders
organisaties in de officiële Europese
organismen en met name sprak hij
over de Organisatie voor Europese
Economische Samenwerking, die haar
relaties met de vakbeweging zal
moeten herzien.
Berg en Bosch
De tweede spreker op deze laatste
dag van de Verbondsvergadering
was de geneesheer-directeur van het
Sanatorium Berg en Bosch te Biltho-
ven dr. Hirdes. Deze herinnerde er
aan dat drie jaar geleden de finan
ciële basis, waarop het medisch werk
van het sanatorium rustte bepaald
ongezond moest worden genoemd.
Het was daarom onvermijdelijk dat
de verpleegprijzen moesten worden
verhoogd en hoewel dit aanvankelijk
veel stof heeft doen opwaaien, heeft
men ingezien, dat deze maatregel
noodzakelijk was, hegeen bleek uit
het feit, dat ook andere soortgelijke
instellingen hetzelfde moesten doen
om financieel staande te kunnen
blijven. Een bezwaar noemde de
heer Hirdes het tevenwei, dat de
verzekeringsbijdrage slechts zes gul
den van de verpleegkosten per dag
dekt en er dus 3.70 te suppleren
overblijft. Daarom achtte de spreker
het gewenst, dat de verzekeringsbij
drage eveneens wordt verhoogd.
Met bezorgdheid sprak dr. Hirdes
over de opleiding van leerlingver
pleegsters en de huisvesting van de
lekenkrachten op het terrein van
het sanatorium. De opleiding van
leerling-verpleegster is tengevolge
van het K.B., dat de minimum leef
tijd van deze verlaagt tot achttien
jaar voor Berg en Bosch geheel op
losse schroeven komen te staan. Het
sanatorium putte nl. vóór het K.B.
zijn leerling-verpleegsters uit de
leeftijdsgroep der achttienjarigen,
die wel verpleegster wilden worden
maar nog niet in de ziekenhuizen
werden toegelaten. Deze meisjes
maakten dan de voor verpleegsters
voorgeschreven practijk van twee
jaar in het sanatorium door en wa
ren daarmee precies klaar als zij
de leeftijd hadden bereikt om hun
practijk in een ziekenhuis te begin
nen. Thans echter kan men reeds met
de opleiding in een ziekenhuis begin
nen als men achttien jaar is. Het ge
volg is dat de animo om eerst in het
sanatorium te gaan werken aanzien
lijk minder is geworden en men in
de sanatoria slechts de tweede keus
krijgt.
Een verpleegstershuis
Tengevolge van dit feit kunnen in
vergevorderden stadium verkerende
plannen tot het bouwen van een vor
mingshuis voor leerling-verpleegsters
op Berg en Bosch geen doorgang
vinden. Mogelijk zou men later kun
nen besluiten de bouw toch door te
laten gaan, maar dan met de opzet
in dit gebouw de meisjes, die zich
aanmelden voor verpleegster op
Berg en Bosch, doch die een gebrek
kige schoolopleiding hebben wat
meer scholing bij te brengen.
Sprekend over de huisvesting van
de lekenverpleegsters op Berg en
Bosch wees dr. Hirdes erop, dat deze
thans zeer gebrekkig is. In deze on
gewenste situatie zal moeten worden
voorzien door het stichten van een
verpleeghuis. Als streefdatum noem
de dr. Hirdes Juni 1958 het jaar ook,
waarin het sanatorium zijn zilveren
jubileum viert. Het tot stand komen
van dit gebouw, zo zeide hij, zou 'n
welkom geschenk zijn bij dit jubi
leum.
Verkiezingen
In de middagvergadering van de
Ver bondsraad kwamen voorts nog
enkele huishoudelijke punten aan
de orde, zoals de oprichting van 'n
stichting „De Centrale Reiskas" en
van de stichting „Lectuurvoorzie
ning". Eerder in deze Verbondsraad
werd tot gesalarieerd verbondsbe-
stuurder wegens uitbreiding van het
aantal gesalarieerden in het Ver-
bondsbestuur, benoemd de heer J.
Mertens, voorzitter van de KAB in
het bisdom Breda. De heren Grasso
en Vriens werden in het Verbonds-
bestuur herkozen. In de vacature Le
lieveld, die algemeen secretaris is
geworden werd benoemd verklaard
de heer H. B. Vink, voorzitter van
de Fabrieksarbeidersbond.
MGR. ALFRINK IN LUXEMBURG
ONDERSCHEIDEN
Groothertogin Charlotte van Lux
emburg heeft Dinsdag, in tegenwoor
digheid van de Nederlandse gezant
de heer M. A. Hooft, de aartsbis
schop-coadjutor van Utrecht, mrg. dr.
B. J. Alfrink in audiëntie ontvan
gen en hem de versierselen van
grootofficier in groothertogelijke
orde van de eikenkroon overhan
digd.
92ste lijst slachtoffers
watersnood
Het informatiebureau van het Ne
derlandse Rode Kruis heeft heden de
92e lijst van geborgen geïdentificeer
de slachtoffers „Watersnood" uitge
geven.
KRUININGEN.
Jansen, Jan, geb. 11.3.1894 te Krui-
ningen; Jansen geb. Komejan, Jaco-
ba, geb. 3.10.1896 te Kruiningen.
NIEUWERKERK.
Van Strien, Adriaantje, geb: 22..35
te Ouwerkerk.
OUDE TONGE.
Van Wijk, Abraham Adrianus,
geb.: 6.6.1949 te Oude Tonge.
OUWERKERK.
Boot, Jacob, geb: 14.1.1886 te Kerk-
werve; Hage geb. Pannekoek, Pie-
ternella, geb. 25.6.19.20 te Ouwer
kerk; Padmos geb. Dorst, Gieltje,
geb.: 19.6.1907 te Oosterland.
STELLENDAM.
Bilkes, Tannetje Jacoba, geb.:
28.5.1951 te Stellendam; Boshoven,
Tannetje Maria, geb: 26.11.1947 te
Stellendam; Breederveld, Adrianus,
geb: 12.5.1942 te Stellendam; Van
der Voort, Jacob, geb. 16.4.1952 te
Brampton (Ont.)
KONINGIN JULIANA KOLONEL
VAN BRITS REGIMENT.
Blijkens een mededeling van het
Britse ministerie van oorlog heeft
Koningin Elizabeth Koningin Juliana
benoemd tot kolonel van het „Royal
Sussex Regiment".
Koningin Juliana is de vierde bui
tenlandse vorst, die een hoge rang ii.
het Britse leger bekeeldt. De andere
zijn koning Haakon van Noorwegen,
koning Frederik van Denemarken en
koning Tribhoevna bir Bikramjoeng
van Nepal.
In Hillegom werd gisteren een dio
cesane vergadering gehouden van
afgevaardigden van de Nederlandse
Katholieke Vrouwenbeweging. In de
morgenuren vergaderden K.A.V. en
Gilde afzonderlijk, in de middag
werd een gecombineerde bijeen
komst belegd, waarop het woord ge
voerd werd door pater A. van Rixtel
S.C.J. Het onderwerp van zijn rede
was „Humanisme in opmars".
De beste actie.
In de ochtendvergadering van de
K.A.V. werd een hele lijst voorstel
len van de afdelingen onder de lou
pe genomen alsmede een aantal be
stuursvoorstellen. Bij deze voorstel
len van de afdelingen waren er ook,
die over een actie tegen het Huma
nisme handelden. De beste actie leek
echter een overtuigd en, onbevreesd
Christelijk leven. Overigens zal in
het komende winterprogramma de
nodige aandacht aan het Humanisme
worden besteed.
De overige voorstellen gingen
over de bid- en boetedag, gezins
hulp, de jaarvergadering, het K.A.V.-
krantje, de K.V.P., een landdag i.p.v.
studiedagen, kringvergaderingen, het
doen circuleren van een portefeuille,
propaganda, het herstellen van oer
oude Katholieke gebruiken als het
Paasoffer voor de biechtvader, re
traite, statuten, studiedagen, verdie-
pingsdagen, vermindering van de
contributie, vacantiezorg, weduwen-
fonds en winterprogramma.
Mej. C. Stringa werd bij acclama
tie als voorzitster van «de K.A.V. her
kozen.
Terwijl deze vergadering in de gro
te zaal aan de gang was, waren de
Gidle-leden o.l.v. mevrouw Korte-
kaas-den Haan bijeen in de ernaast
gelegen foyer. Afgesproken werd een
ledenwerf-actie te beginnen: ieder
lid één nieuw lid. De actie zal in de
komende winter met kracht ter hand
worden genomen.
Voorts heeft men de ervaring op
gedaan, dat het prettig werkt, wan
neer er in de afdelingen kringen
worden gevormd. Er werd contact
opgenomen met de middenstands
verenigingen om ook de midden
standsvrouwen voor de Ned. Kath.
Vrouwenbeweging te interesseren.
In September zullen vier streek-
middagen worden georganiseerd,
t.w. in Leiden, Delft, Haarlem en
Zaandam.
Organisatorisch was van belang,
dat er de nadruk op gelegd werd in
de afdelingen geen activiteiten te
ontplooien, die reeds door andere
groeperingen ter hand werden geno
men.
Mejuffrouw Konijn, die voor de
plattelandsvrouwen zitting had, nam
afscheid van het bestuur. Men hoopt
in de vacature te voorzien door de
verkiezing van een Zeeuwse.
Na het uitbrengen van de gebrui
kelijke jaarverslagen voerde pater
dr. B. Naaykei M.S.C. het woord
over het streven naar heiligheid van
de vrouw.
In de gecombineerde middagver
gadering die onder leiding van me
vrouw Nuwenhuis-v. d. Rijst stond,
werd het jaarverslag uitgebracht
door mevrouw mr. H. M. I. Barones
se Testa-Everard. Het verslag liep
over de periode, beginnende met 8
November 1951, het tijdstip, waarop
de wijziging var de organisatie in
ging. Toen kreeg n.l. het Gilde, in
navolging van de K.A.V., een eigen
diocesaan bestuur.
Bejaarden sociëteiten.
De oprichting van de bond van be
jaarden is meermalen een punt van
bespreking geweest in verband met
de sociëteiten voor ouden van da
gen. De Katholieke bond streeft er
naar deze sociëteiten onder eigen be
heer te nemen, zodat het te bezien
valt, of de Gilde- en K.A.V -leden
het werk zullen kunnen voortzetten.
Men zou van de zijde van de vrou
wenbeweging de sociëteiten graag
toegangelijk houden voor alle klas
sen van oudjes, ook voor de niet-
georganiseerde.
Er hebben, zo vermeldde het jaar
verslag verder, verschillende be
sprekingen plaats gehad om te ko
men tot een meer intensieve behar
tiging van de belangen van de plat
telandsvrouw. De plannen zijn nog
in wording.
Op het gebied van de emigratie
werden stappen ondernomen om tot
een doelmatige werkmethode in de
Kath. diocesane vrouwenbeweging
te komen. Het bleek, dat in het bis
dom Haarlem de situatie nog niet
rijp was. Thans worden nieuwe po
gingen in het werk gesteld en om
standigheden zijn nu gunstiger, door
dat het centrum van de Katholieke
vrouwenbeweging een speciale
kracht voor emigratie heeft be
noemd.
Het oprichten van een diocesane
commissie voor beroepsoriëntering
is tot nu toe afgestuit op een finan
ciën. Ondanks dat is het werk op
verschillende plaatsen toch al ter
hand genomen. Weliswaar in los ver
band, maar men hoopt binnenkort
een bescheiden en doelmatige orga
nisatie te kunnen opzetten.
De federatie voor vrouwelijke
hulpverlening is in ons bisdom
groeiende. Weliswaar zijn er in ver
schillende plaatsen moeilijkheden
door de historische groei van het
werk, maar op vele andere plaatsen
ziet men een zeer goede samenwer
king.
Als belangrijk punt in het werk
van de diocesane raad van overleg
moet worden gezien het streven naar
samenwerking van de verschillende
standsorganisaties. Ook in de stich
ting Kath. gezinszorg en gezinshulp
is de beweging vertegenwoordigd.
Evenals in het diocesaan bestuur van
de Kath. actie voor de vrouw, welks
activiteit in de afgelopen periode
was gericht op het organiseren van
gezinscursussen.
Voorts hield men zich bezig met
lectuurvoorziening, huishoudelijke
voorlichting ten plattelande, paeda-
gogische beroepskeuze, organisaeie-
problemen en de werving voor de
bescherming van de bevolking
De activiteiten van de K.A.V. wer
den in het algemeen diocesaan, die
van het Gilde meer plaatselijk ge
regeld.
Na het voorlezen van dit jaarver
slag werd mevrouw Nuwenhuis-v.
d. Rijst bij acclamatie tot voorzitster
herkozen. Zij herdacht vervolgens
het feit, dat veertig jaar geleden de
R.K. Vrouwenbond werd opgericht.
Mevrouw Nuwenhuis vestigde er
vooral de aandacht op, dat er in die
tijd waar pionierswerk werd ver
richt. Zij hoopte in de uit deze bond
ontstane vrouwenbeweging binnen
kort ook de plattelands- en midden
standsvrouwen welkom te mogen
heten en riep allen, die daarvoor in
aanmerking zouden kunnen komen,
op zich niet aan het verzoek tot het
vervullen van een bestuursfunctie te
willen onttrekken.
Hierna vertelde mej. Stringa iets
van de studiedagen van de interna
tionale unie van Kath. Vrouwenbon
den in Straatsburg
Een van de hoofdschotels.
Een van de hoofdschotels van de
dag was de rede, die pater Van Rix
tel uitsprak. Zijn onderwerp: „Hu
manisme in opmars" trok een inten
se belangstelling.
Pater Van Rixtel begon met erop
te wijzen, dat het Humanisme de
mens in het middelpunt plaatst, de
mens los van God, en deze levens-
en wereldbeschouwing verwringt de
rieële verhoudingen. In 1946, aldus
Weer ouden van dagen op Soestdijk
H. M. Koningin Juliana heeft Dinsdagmorgen op Paleis Soestdijk een aan
tal ouden van dagen ontvangen, uit Kamerik. Wolvega, SprangCapelle
Sleeuwijk en Haps (Gem. Mill). De ouden van dagen defileerden voor de
Koningin, terwijl uit elke stoet een delegatie werd voorgesteld. Mevrouw
M. H. van der Groes (76 jaar) uit Haps bood H.M. de Koningin een tuil
rozen aan.
In het najaar
storm-veilig
Op het eiland Goeree Overflakkee
moeten als gevolg van de watersnood
in totaal 40 km. buitendijk en 70 km.
binnendijk worden vernieuwd of her
steld. Hiermee zijn drie aannemers
bedrijven uit Rotterdam bezig.
Op verscheidene plaatsen, onder
andere bij de vijf gaten nabij Den
Bommel, moest de dijk worden ver
zwaard. Was deze voor de ramp daar
ongeveer 80 cm. hoog, thans is de
hoogte gebracht op vier meter. In
deze omgeving moet in totaal 23 km.
nieuwe dijk worden aangelegd. Het
profiel zal gelijk zijn aan dat van de
oude dijk, hoewel de nieuwe dijk
niet alleen zwaarder zal worden,
doch ook aan de buitenzijde zal zijn
voorzien van een betumlaag.
spr., werd het Humanistisch verbond
opgericht en in 1951 vergaderde men
op internationaal niveau te Amster
dam. De Katholieken waren zich
echter niet direct bewust van het
daarin opgesloten gevaar.
Pater Van Rixtel analyseerde het
Humanisme en ging het ontstaan
na. Verwonderlijk vond spr. het, dat
de Humanisten alarm slaat voor het
gevaar van de dreigende chaos, die
zijzelf hielpen ontstaan.
Vervolgens plaatst spr. het Hu
manisme tegenover het Christendom
en ging de verschillen na. Spr. gaf
toe, dat het Humanistisch verbond
zich niet in de eerste plaats richt tot
de kerkelijk georganiseerden maar
tot de zogenaamd buiten-kerkelij-
ken. Echter is de uiteindelijke opzet
het gehele volk te bereiken, terwijl
ónze verantwoordelijkheid zich ook
uitstrekt tot de buiten-kerkelijken.
De Humanisten hebben tegen, dat
hun ietwat vage levens- en wereld
beschouwingen niet bijzonder veel
vat zullen hebben op de grote massa.
Daarom is hun tactiek door te drin
gen in de organisatie van de over
heid zoals de D.U.W., het leger en
het gevangeniswezen. Toen men met
dit laatste begon, is men echter in
Kath. kringen wakker geworden.
Spr. betoogde, dat het Humanis
me een gevaar voor het volk is, spe
ciaal voor de kleinen, de zwakken,
de vertrapten, de mislukten. Want
het ontneemt hun de redenen van
het bestaan en het uitzicht op een
toekomst.
De leden van de Kath. vrouwen
beweging riep spr. toe, dat zij hier
een zeer bijzondere taak hebben. Zij
dienen de zoekenden ervan te over
tuigen, door het eigen voorbeeld, dat
het leven, dat strijd en lijden een
doel hebben.
De belangstelling voor deze dag
was buitengewoon groot.
3000 Ton zand per uur.
Vier grote perszuivers met een ge
zamenlijke capaciteit van 100.000 ku
bieke meter zand per dag zijn bij de
18 kilometer lange Zuiderdijk inge
zet. Een van de grootste leveranciers
van zand levert per uur 3.000 ton
zand. Boten van 3.000 ton brengen
het zand naar verscheidene aanvoer-
havens, zoals Middelharnis en naar
de Oude Herkelingse dijk. Alleen
reeds bij de Oude Herkelingse dijk
worden duizenden tonnen zand per
dag verscheept.
Tot de assen in de grond.
De klei, die voor het herstel van
de dijken nodig is, wordt uit de uiter
waarden gehaald. Om de grote hoe
veelheden zand en klei te vervoeren,
zijn behalve schepen, ook vrachtwa
gens nodig. Een wagenpark van 150
zware vrachtwagens, die per dag ge
zamenlijk rond 25.000 kilometer af
leggen ,is in bedrijf gesteld. Van de
chauffeurs wordt uiteraard veel ge
vergd, aangezien zij dikwijls tot de
assen in de klein of het zand weg
zakken, waarna de bulldozers er aan
te pas komen om de vastgelopen wa
gens weer Op gang te brengen.
Nog troosteloze aanblik.
Aan het herstel van de dijken- op
Goeree Overflakkee werken thans
1.800 arbeiders van 's morgens 7 tot
's avonds 7 uur. Zij zijn in woon
arken ondergebracht. De gaten ach
ter de bressen in de dijken, die soms
een middellijn .van ongeveer 40 me
ter een een diepte van 10 meter heb
ben, vragen voor het dichten even
eens grote hoeveelheden zand en klei.
Hoewel het thans reeds drooggeval
len gebied een troosteloze aanblik
biedt, is het al veilig voor de zomer -
vloeden. Men hoopt aan het einde
van de zomer met het herstel van de
dijken zover te zijn gevorderd, dat zij
de najaarsstormen zullen kunnen
doorstaan.
ARTILLESUEMONUMENT TE
OLDfcBROEF ONTHULD.
De minister van oórlog, ir. C.
Staf, heeft gistermiddag in het ar
tillerieschietkamp Oldebroek het ar
tillerie-monument onthuld, dat be
doeld is als nagedachtenis aan de tij
dens de tweede wereldoorlog door
oorlogs-of verzetshandelingen in Ne
derland, Nederlands-Indië, Indone
sië en Korea gevallen artilleristen.
Het monument bestaat uit twee ge
bronsde kanonnen, die geplaatst zijn
op een stenen plateau, waarop zijn
aangebracht de woorden: „Voor onze
gevallen wapenbroeders". Aan weers
zijden daarvan staat „Wereldoorlog
19401945" en „Nederland, Neder
lands Indië, Indonesië en Korea", als
mede het embleem van het wapen der
artillerie.
(Door CHART .ER BRUCE)
w Nadruk verboden.
12)
Marskramers met noten, fruit of
koeken, vielen de reizigers in de op
gepropte derde klasse wagons lastig
met hun opdringerig aangeprezen
koopwaar, maar het merendeel van
het ellenbogende, puffende, schreeu
wende publiek bestond uit slenteren
de nietsnutters wier enige bezig
heid scheen te bestaan in een apati-
sche bewondering voor dit vreemde
gedoe. Ze liepen met lange passen
langs de lange trein en loerden tel
kens in de coupés. Een tweetal In
landse politiedienaren hadden eigen
lijk tot taak met hun stevigen Mal-
lacaknuppels het perron vrij te hou
den van al die schuimers. Zij bepaal
den zich echter tot een in hooglopend
Punjabi gevoerd debat betreffende
een betwist stuk vee. Toen Desmond
door het kleine hek op het perron
stapte, begonnen de twee bewakers
de orde met ostentatieve bewegin
gen en druk geschreeuw opruiming
te houden onder het leger lanterfan
ters. Zo daagden ze er in een pad
voor hem vrij te maken. In hun glui
perig bedrijf maakten ze echter geen
onderscheid meer tussen obstakels en
een rijke Chinees kreeg plotseling
een danige tik met de knuppel op
zijn hoofd. Temidden van het hier
door ontstane gekijf stoof plotseling
een breedgeschouwderder stations
chef op Desmond af, die hem zijn
kaartje overreikte. Hij overlaadde
hem met vriendelijkheden, trapte 'n
lastige notenverkoper tegen de sche
nen, zodat die jankend zich uit de
voeten maakte, stelde hem aan de
conducteur voor als de voornaamste
reiziger van de gehele trein, wenste
hem goede reis en veel genoegen en
gaf het teken tot vertrek.
Desmond nam plaats in de voor
hem geserveerde coupé, zag vlug om
zich heen om zich te vergewissen, dat
alles aanwezig was en scheen tevre
den te zijn.
„Baji, riep hij tegen zijn jongen.
Waar is mijn boek? Wacht, ik heb
het al. Heb je ook mijn barang?"
Toen de trein met veel puffen en
blazen zijn achturige tocht naar de
kust ondernam, was hij nog juist ge
tuige van de wanhoop van de Chi
nees, die in zijn verontwaardiging
over het hem gedane ontrecht, zijn
trein vergeten en gemist had. Tot
dat het gelamenteer de machinist
scheen te vermurven. Hij stopte,
reed even terug en een der vele
hooglopende ruzies van het Oosten
was weer beslecht.
Een flinke mijl verder werd halt
gehouden voor het aflaadstation van
Sabrang Estate. Hier klom Temple
aan boord. Voorlopig waren ze voor
heel de vervelende tocht op elkaar
aangewezen. Niemand zou hen meer
storen, maar niets ook zou hun de
verstrooiing brengen, die men op de
internationale lijnen aantreft.
De lijn liep vlak langs een bruisen
de bergstroom. De Bodun, die een
gedeelte van het binnenland be
sproeide, vloeide kalm door de on
eindige vlakten van de Buanvallei.
Haar water voedde de rijke rijstvel
den, die het district tot de graan
schuur van Borneo maakten. Jaren
geleden reeds was men daardoor
ook verlokt tot de aanplant der rub
berbomen van Sebrang Estate, die
nu in statige, regelmatige rijen hun
schaduw wierpen. Een plotselinge
wending in het rivierbed stuwde het
water dwars door de bergrug, die de
vallei aan het zuiden afsloot. De
lange sleep wildbegroeide heuvels
scheen op een afstand een onderbro
ken muur, totdat de trein met het
geknars van wielen tegen de rails en
het piepen der remmen, de scherpe
bocht om de rots nam en zich in de
steile bergkloof stortte, die de rivier
over een afstand van twintig mijlen
in de harde bergweg had uitgehold,
afgesleten, doorgezaagd. Vanuit het
water steeg aan beide kanten de
rotswand loodrecht omhoog. Het
smalle pad, dat men uit de rots
wand had laten springen, keerde en
draaide zich volgens de grillige loop
van het water. Dar weer zaten ze in
de schaduw om even later de helde
re zonnestralen op te vangen. Een
kille wind woei door het ravijn en
bewoog de varens en bloemen, die
welig opschoten op de reusachtige
stenen die telkens door het schui
mende water werden besproeid. Het
was een verrukking van kleuren en
veelstemmige muziek. Op een gege
ven ogenblik schoot een der rots
wanden als een muur een heel stuk
dwars het water in. Het droeg enke
le gehele versplinterde bomen, die
daar twintig voet boven het water
lagen opgestapeld. Het was een over
blijfsel van de laatste vloed en een
groot bewijs van geweldige kracht,
die dit water wist te ontplooien.
Aan de kant van de heuvel hingen
ze, als bergbeklimmers, waar ze
maar een houvast konden vinden
aan de steile rotswand, die geheel
schoon was gewassen van zijn hu-
muslaag. De laatste van de fantas
tische wonderen, die het bergland
elk jaar weer ten toon te spreiden.
Het ravijn oefende steeds een bij
zondere aantrekkingskracht op Des-
mond uit. Er was tegelijkertijd iets
platonischen iets Dantesks in deze
gramstorige vallei en hij sprak d""1
ook geen woord, toen de trein,
meewarig gering en menselijk in
gezelschap van reusachtige natuur
producten, zich scheen te haasten
om weer in open lucht en op de
vlakte te komen. Op een gegeven
ogenblik werd het vergezicht weer
verruimd. De wanden weken, en ook
de rivier sukkelde met een kalm
gangetje verder, alsof ze weer op
adem motst komen na haar woeden
de uitval tegen de rotsen. Een gil
lend signaal van de machine en de
trein stopte voor een overvol perron.
„Er zullen hier wel mensen uit
stappen, Carruthers, zei Temple.
Kijk, daar heb je Knox en Williams.
Ik zal zien dat ik ze aan dit tafeltje
krijgt, dan kunnen we een robber
spelen. De tijd gaat ongemerkt voor
bij en nu we het ravijn eenmaal uit
zijn, kan het natuurschoon me ge
stolen worden. Rubber verveelt me,
rijst verveelt mij en mijn oude
vriend de buffel kan ik niet uit
staan".
„Best, Hou mijn plaats even vrij.
Ik moet een telegram verzenden".
De trein schokte weer door de
hitte van de middag langs blakende
velden. Met enkele bochten overwon
hij tenslotte de laatste pogingen van
verzet der reusachtige heuvels. In
lang vervlogen tijden waren ze van
hun dekmantel van prachtige bo
men beroofd. Stortregens hadden
hen gegeseld en doorweekt. De zon
nehitte had ze doen splijten. Op die
kale bodem hadden ze hun vrucht
bare humuslaag niet kunnen hand
haven. De droge bruinrode onder
grond die nu ternauwernood be-
sluierd werd met het stijve en stug
ge lalanggras, was gespleten, opge
worpen en neergeploft in de meest
fantastische vormen.
(Wordt vervolgd)
