&2idóc6oil/fcC!/rit
LIJDELIJK VERZET IN
TSJECHO SLOWAKIJE
Aanslag in Tunis
25 Jaar geledenNobile-expeditie
Kwestie-Duitsland als voornaamste
punt van besprekingen
Clarks voorstel niet
gunstig opgenomen
WOENSDAG 1 JULI 1953
44ste JAARGANG No. 12928
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN te Moskou
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. I
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w„ f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Adverts 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
Beraadte Washington
Nieuw beraad
OIR WINSTON CHURCHILL heeft
zich overwerkt; hij blijkt toch te
veel hooi op zijn vork te hebben geno
men, tóen hij naast het premier
schap tevens Edens plaats vervulde
op het vooral in deze tijd zo belang
rijke departement van buitenlandse
zaken. Hij ziet zich thans gedwon
gen om het wat kalmer aan te doen
en heeft twee plaatsvervangers aan
gewezen voor zijn functies resp. van
premier en van minister van buiten
landse zaken.
Tengevolge van deze gedwongen
rust is de Bermuda-bespreking op
nieuw uitgesteld, nadat zij eerst al
was verschoven omdat men in Frank
rijk niet tot de vorming van een ka
binet kon komen
Of dit nieuwe uitstel al of
0 niet te betreuren is, valt niet
zonder meer te zeggen. Vol
gens sommigen (vooral in Washing
ton denkt men zo) was de tijd er
nog niet rijp voor en daarom ver
wacht men meer heil van de bijeen
komst op 10 Juli, wanneer de minis
ters van buitenlandse zaken der Gro
te Drie elkaar te Washington zullen
ontmoeten.
Het voornamste punt van bespre
king zal de kwestie-Duitsland uitma
ken, het brandpunt van politieke
strijd tussen het Westen en Moskou.
Het vraagstuk van het herstel der
Duitse eenheid is door de recente ge
beurtenissen in Oo'st-Berlijn en in de
verdere Oostelijke zóne van Duits
land weer sterk naar voren geko
men.
De Westduitsers hebben hun broe
ders in de Oostzóne luidkeels hóren
schreeuwen om vrijheid en dat geroep
heeft niet nagelater een sterke in
druk te maken. Wij kunnen dat be-
gri.ioen, doch wij vrezen, dat een
vorvterking van het eenheidsbesef
bij de Duitsers tevens gepaard zal
gaan met een toenemende geneigd
heid om de Russen hun zin te ge
ven. Wij vrezen, dat het verlangen
der Duitsers naar hereniging zó sterk
zal worden, dat zij deze hereniging
zullen willen konen tot elke prijs,
dat zij met name de inschakeling
in het Westerse defensieplan zullen
opgeven, omdat dit één van de Rus
sische voorwaarden is.
De Amerikanen zien dit heel goed
in en waarschuwen de Duitsers dat
alleen een aansluitingbij het Wes
ten een hereniging kan .garanderen.
Zo heeft nog gisteren de Ameri
kaanse hoge commissaris in Duits
land Conant er op gewezen, dat in de
Europese Defensie Gemeenschap de
geallieerden zich uitdrukkelijk ver
binden te ijveren voor een in vrij
heid verenigd Duitsland, ingescha
keld in de Europese Gemeenschap.
Het spreekt daarbij vanzelf, dat de
Amerikanen een „afbraak van het
dictatoriale regiem" in de Sovjet-
zóne als voorwaarde stellen voor
concrete stappen naar een Duitse
eenheid, want anders wordt de her
eniging niets anders dan dat ook
West-Duitsland wordt opgeslokt door
dezelfde, die Oost-Duitsland heeft
verzwolgen.
Tegenover het WashingtOnse be
raad gaat Moskou blijkbaar nieuwe
plannen smeden, want het heeft
zijn ambassadeurs uit Washington,
Londen en Parijs ijlings ontboden,
zodat wij binnenkort wel een paar
nieuwe zetten op het schakbord der
internationale politiek tegemoet
kunnen zien.
DE OVERSTROMINGEN OP
KIOESJIOE
Het aantal slachtoffers van de
overstromingen op 't Japanse eiland
Kioesjioe is gestegen tot 622. Men
stelt alles in het werk om een uit
breken van een dysenterie-epidemie
te voorkomen. Vier personen zijn
reeds aan deze ziekte bezweken.
Het water, dat rijke landbouwge
bieden en ongeveer 100 kolenmijnen
heeft overstroomd, blijft zakken. De
schade aan openbare werken op het
eiland wordt geschat op ruim 220
millioen gulden.
Praag moet
maatregelen nemen
Berichten van Radio Praag en de
Tsjechische kranten geven aanlei
ding tot de conclusie, dat de arbei
ders, die onlangs in bloedige botsing
zijn gekomen met de politie, thans
over zijn gegaan tot lijdelijk verzet
In Praag is officieel toegegeven dat
duizenden arbeiders weigeren naar
de fabrieken te gaan. De productie
is ernstig gedaald en de kritieke
toestand heeft de regering genoopt
strenge maatregelen te nemen om
de arbeiders te dwingen tot hervat
ting van het werk, aldus radio-Praag.
In Westerse diplomatieke kringen
te Wenen wordt uit de berichten op
gemaakt, dat de arbeiders een reus
achtige, misschien zelfs georganiseer
de campagne voeren, nadat zij hun
makkers hebben zien afmaken door
de politie.
In de basis-industriën is het aan-
Azze Dine Bey, troonopvolger in
Tunis, is Woensdagochtend door een
man, die wist te ontkomen, in de
maag geschoten.
Overleg in Moskou
De Russische ambassadeurs in En
geland, Frankrijk en de V.S. zijn
gisteravond plotseling naar Moskou
ontboden.
Georgi Zaroebin vertrok per vlieg
tuig uit Washington, waarbij hij ver
slaggevers vertelde, dat hij minister
Molotov ging opzoeken voor het uit
brengen van rapport. Hij verwachtte
spoedig in de V.S. terug te zijn.
Uit Londen vertrok Jacob Malik,
eveneens per vliegtuig. Hij zweeg
als een vis, maar men vermoedt, dat
ook hij verslag gaat uitbrengen.
En in Parijs bracht ambassadeur
Alexei Pavlov een „afscheidsvisite"
aan president Auriol. Maar gister
avond was hij nog steeds in Parijs.
De Russische ambassade zweeg in
alle talen.
Rampzalige explosie
te Guatemala
In de Midden-Amerikaanse stad
Guatamala heeft zich gisteren een
hevige explosie voorgedaan, die
aan minstens 71 mensen het leven
heft gekost. Er braken verschillende
grote branden uit.
De explosie geleek veel op een
aardbeving en deed alle inwoners
van de stad on+waken. De vlammen
van de branden, die onmiddellijk na
de ontploffing uitbraken, sloegen
zo hoog uit, dat ze in de gehele
stad te zien waren.
Een geheel blok van 50 huizen
en twee hotels werden in puin ge
legd. Er waren gisteravond al 71 do
den geborgen.
Door de brand konden vele perso
nen, die bekneld zaten, niet worden
gered. Zij kwamen in de vlammen
om. Uren na de ontploffing was nog
gegil te horen van mensen die door
het vuur waren aangetast.
Het reddingswerk werd belem
merd door gebrek aan blusmateriaal
en water. De omgeving werd door
soldaten afgzet om plunderen te
voorkomen. Volgens de autoriteiten is
de brand ontstaan in een vooraad
blikken met een ontvlekkingsmiddel,
welke op een onverklaarbare wijze
zouden hebben lam gevat.
Hardnekkige geruchten doen even
wel de ronde, dat de ontploffing zou
zijn verooraakt door dynamiet, dat
door revólutionnaire elementen in
een pakhuis was opgeslagen.
tal niet-werkende arbeiders altijd
vrij groot geweest, maar volgens
waarnemers in Wenen, wijst het
grote aantal maatregelen, dat de re
gering in dit verband heeft genomen,
er op, dat de autoriteiten de toestand
niet meer meester zijn. Alle personen
die inbreuk maken op de arbeids
discipline zullen zwaar gestraft wor
den.
„Rude Pravo", het orgaan van de
Tsjechische communistische partij,
wekte Maandag alle fabrièken in
Tsjechoslowakije op om alle arbei
ders, die men niet dringend nodig
heeft, met inbegrip van „functiona
rissen", naar de steenkolenmijnen
van Ostrawa te sturen, waar het na
de geldhervorming tot ongeregeld
heden was gekomen. „Rude Pravo"
zeide, dat de mijnen dringend ver
legen zitten om 4000 arbeiders en
schreef vervolgens: „Het presidium
en de regering doen hierbij een be
roep op alle fabrieken om arbeiders,
die niet absoluut nodig zijn, naar de
steenkolenmijnen van Ostrawa te
zenden, waar het verzuim een om
vang heeft bereikt, neerkomend op
de arbeid van 6000 man. Zelfs de
functionarissen, die nauwelijks ver
vangen kunnen worden, dienen naar
Ostrawa te gaan, daar het voor een-
communist een eer moet zijn om de
taken te vervullen, die hem door de
regering of vakbonden gegeven wor
den."
Een opgewekte, doch grijs geworden Generaal Umberto Nobile, de Italiaan,
die de commandant was van de „Italia"-Pool-expeditie, verblijft momen
teel in Stockholm, waar hij met zijn redders op feestelijke wijze de red
ding van de expeditie 25 jaar geleden herdenkt. Een kwart eeuw
geleden nl. stortte het luchtschip „Italia" neer tijdens een tocht over de
Pool, en een inderhaast uitgeruste expeditie uit Zweden trok er op uit
om de „Italia"-expeditie te redden. Deze redding gelukte, en thans houden
de verouderde redders en Generaal Nobile een reünie in Stockholm. Van
links naar rechts: Majoor Einar Cbristell, Dr. Ragnar Huss, Dr. Anna Nor-
denskjöld-Berg, die de verloofde was van een omgekomen expeditie-lid, nl.
Finn Malmgren, Majoor Erik Ekman, Generaal Nobile, Generaal Bengt
Jacobssen en Commandant Ivar Rosenvard.
De ministers van buitenlandse zaken van Frankrijk en Amerika, Bidault
en Dulles, en de plaatsvervangende minister van buitenlandse zaken van
Engeland, de markies van Salisbury, zullen 10 Juli te Washington bijeen
komen, aldus is Dinsdag officieel bekend gemaakt door het Franse minis
terie van buitenlandse zaken. Op deze conferentie zal de kwestie Duitsland
een belangrijke rol spelen. Blijkens twee recente verklaringen van voor
aanstaande Amerikanen heeft Washington zijn standpunt reeds bepaald.
Te Bonn verklaarde de Amerikaanse Hoge Commissaris, ambassadeur
James Conant: „Het dictatoriale (communistische) regiem in Oost-Dutts-
land zal geheel moeten verdwijnen, alvorens concrete maatregelen zullen
kunnen worden genomen ter hereniging van beide zones."
Te Washington vestigde minister Foster Dulles de aandacht op de „uitge
breide onrust" in de Europese Russische satellietstaten, daaraan toevoegend,
dat de ministers op 10 Juli a.s. te Washington de gelegenheid krijgen,
vooral de Oost-Duitse opstand te bespreken en een gemeenschappelijk Wes
telijk standpunt jegens Duitsland te bepalen.
EERST MOET HET RODE REGIEM
VERDWIJNEN.
Prof. James Conant, wiens verkla
ring op een persconferentie tevoren
gereedgemaakt was, sprak in niet mis
te verstane taal. „De Sovjet-regering
moet inzien, welke ongerechtigheden
zij na de oorlcg begaan heeft en zij
moet evenzo inzien, dat deze onge
daan gemaakt moeten worden. Het
dictatoriale regiem in de Oostzone zal
zeker moeten verdwijnen vóór en
aleer maatregelen voor het herstel
der Duitse eenheid genomen kunnen
v/orden.
Wanneer het de Sovjets ernst is
met hun nieuwe propagandalijn, dan
moeten zij de individuele rechten van
de mens en de eigendom herstellen
en de versperringen verwijderen-, die
nu de grenzen tussen de zones en
sectoren blokkeren".
Toen hem gevraagd werd. of dit
moest worden opgevat als een afwij
zing van elk contact met de Russen
op dit ogenblik, antwoordde Conant:
„Geenszins. Wanneer de Russische
Hoge Commissaris Semjonof mij in
Berlijn wil ontmoeten, dan gaarne".
Hij kon ook niet zeggen, dat de
Westelijke geallieerden niet bereid
waren tot een vier-mogendhedencon-
ferentie over Duitsland, voordat het
communistische regiem in Oost-
Artillerie monument te Oldebroek onthuld
Duitsland had opgehouden te be
staan.
„Maar in elk geval zullen de Wes
telijken er daarbij op toezien, dat
niets zal gebeuren, dat de indruk zou
kunnen wekken van een herleving
van de geallieerde coratróleraad".
Conant legde er de nadruk op, dat
de recente demonstraties hadden aan
getoond, hoe „het Duitse volk het re
giem en de ideologie van de commu
nisten haat".
Dulles' verklaring.
Op a.s. conferentie te Washington
Datum vastgesteld op 10 Juli
Een soortgelijk verklaring legde
aan gene zijde van de Oceaan minis
ter Dulles op zijn wekelijkse pers
conferentie af.
„De onrust in de satellietstaten de
monstreert, hoe deze volken hun ge
loof aan God, aan hun land en aan
de menselijke waardigheid behouden
hebben. Deze volken willen hun eigen
zaken behartigen en niet bestuurd
worden vanuit Moskou".
En verder: „Ik heb altijd voorspeld,
dat de Sovjets er nimmer in zouden
slagen, 600 millioen niet-Russen, 15
of meer onafhankelijke naties verte
genwoordigend, te muilkorven, vooral
niet zolang de vrije volken de hoop
van deze naties op bevrijding levend
zouden houden.
Een geest, zoals jongelui in Oost-
Berlijn hebben getoond, waar zij met
straatstenen tanks aanvielen, kan
nooit worden onderdrukt. Het is een
geest, die zich steeds meer onder de
geknechte volken manifesteert".
DE STOK ACHTER DE DEUR.
Dat Washington blijft vasthouden
aan het plan van het E.D.G.-verdrag
(Europese Defensie Gemeenschap)
blijkt uit het besluit van de Ameri
kaanse Senaat, om één milliard dollar
in te houden van de militaire hulp
aan de NATO-landen als de zes des
betreffende Europese landen het E.
D.G.-verdrag niet ratificeren. Dat is
dus de stok achter de deur van de
conferentiezaal te Washington.
EERST MOET RHEE
ONDER DE KNIE
De eerste communistische reacties
op generaal Mark Clark's voorstel,
het bestand-overleg te hervatten en
een datum voor het ingaan van de
wapenstilstand te bepalen, zijn on
gunstig.
De Noordkoreaanse radio ver
klaarde, dat de brief geen garanties
bevatte voor de houding van de Zuid
koreaanse regering, en dat het voor
stel derhalve niet aanvaardbaar was.
De radio noemde de brief van de
generaal „niet oprecht en weinig in
overeenstemming met de feiten".
En het pro-communistische blad
„Ta Koeng-pao", dat te Hongkong
verschijnt en als regel de opinie der
Chinese communistische regering
weergeeft, bestempelde de brief als
Het Artillerie Monument ter nagedachtenis aan de tijdens de laatste wereldoorlog en bij de gevechtshan
delingen in Indonesië en Korea gesneuvelde artilleristen, dat wordt ontworpen door de architect Ysbrand Kok
en de beeldhouwer Georges A. Graff, werd Dinsdagmid dag te Oldebroek onthuld. Namens H. M. de Ko
ningin en Z.KJH. Prins Bcrnhard werd een krans gelegd door Lt.-Kol. der Artillerie Jhr. D. J. A. A. Lawick
van Pabst. Het moment van de kranslegging, na de onthulling.
SCHOTEN IN KRIJGSGEVAN
GENKAMP
Geallieerde wachtposten hebben
Maandag het vuur geopend op
krijgsgevangenen, toen deze vier
ongewapende Amerikanen in kamp
nr 1 op het eiland Kodje aanvielen.
Twee Noord-Koreaanse communis
tische gevangenen werden gedood
en drie gewond, aldus is Dinsdag
te Poesan bekendgemaakt.
De gevangenen hadden de Ameri
kanen aangevallen ,toen deze het
uitdelen van rantsoenen controleer
den. Gevangenen in andere afdelin
gen juichten de aanvallers toe en
wierpen stenen, tot zij door middel
van traangas uiteen werden gedre
ven, aldus de bekendmaking Een
Koreaans schildwacht werd licht ge
wond.
„fantastisch en misleidend".
„De brief bewees", aldus het blad,
„dat de Amerikanen niet in staat
waren president Syngman Rihee van
Zuid Korea onder de duim te hou
den."
Intussen heeft Rhee toch wel blijk
gegeven inderdaad een verzoenen-
der houding te willen aannemen. Hij
demonstreerde dat door, zoals ge
meld, zijn fel nationalistisch gezinde
minister van Defensie te ontslaan en
te vervangen door een gematigd man
die onder zekere garanties niet tegen
een bestand is gekant.
Zuidkoreaanse kringen voorspel
den een grondige reorganisatie van
het gehele kabinet.
In de „Mig-corridor", nabij de
Mandsjoerijse grens hébben gealli
eerde Sabre-straaljagers gisteren een
nieuw record gevestigd. Zij schoten
14 Mig's naar beneden, waardoor het
totaal aantal Russische straaljagers
dat in Juni werd vernietigd, tot 73
is gestegen.
Avondklok in
O. Berlijn opgeheven
De Sow jet-Russische bevelhebber
van Oost-Berlijn, gener aal-majoor
Dibrova, heeft Dinsdag mededeling
gedaan van de opheffing var.- het
voor Oost-Berlijn van zonsondergang
tot zonsopgang geldende uitgaansver
bod, aldus meldt het Oostduitse pers
bureau „A.D.N.".
De avondklok is twee weken voor
Oost-Berlijn van kracht geweest.
Te Chemnitz en Rostock werd deze
maatregel reeds op 24 Juni j... opge
heven. Het is niet bekend, hoe de
toestand in de andere grote steden in
de Sowj et-zóne van Duitsland is.
Soekarno wilde min.
Luns niet ontvangen
President Soekarna en Moh. Hatta
hebben volgens het Indonesische
blad „Merdeka" geweigerd, de Ne
derlandse minister van Buitenlandse
Zaken, mr. J. M. A. H. Luns, die
vorige week, op doorreis naar Au
stralië, in Djakarta arriveerde, in
audiëntie te ontvangen.
Het blad schrijft hierover o.m.:
„Deze houding weerspiegelt de ge
voelens van Indonesië ten aanzien
van Nederland en is een duidelijk be
wijs van de verslechtering van de be
trekkingen tussen Nederland en In
donesië."
Over de Australische reis van de
ministers Kernkamp en Luns schrijft
„Merdeka", dat Nederland zal trach
ten Australië te interesseren voor
gezamenlijke economische plannen
in West Nieuw-Guinea, als poging
om Indonesië te isoleren.
Aangenomen kan worden, dat In
donesië gereed is met tegenmaatre
gelen, die de economische belangen
van Nederland in Indonesië zullen
benadelen."
HOE
wordt
het
weer?
(Geldig van Woensdagavond tot
Donderdagavond. Opgemaakt te
10 uur).
KANS OP ONWEER.
Veranderlijke bewolking met
plaatselijk een regenbui of on-
weer. Dezelfde of iets lagere
temperaturen dan vandaag.
Zwakke tot matige wind uit uit
eenlopende richtingen.
2 Juli: zon op 4.25, onder 21.03;
maan op 23.26 en onder 11.17 uur.
Het weer in Europa
De weerrapporten van het K.N.M.I.
van Woensdagochtend 7 uur luiden:
weer temp.
zwaar bew. 25 C.
zwaar bew. 18
HELSINKI
STOCKHOLM
OSLO
KOPENHAGEN
AMSTERDAM
LONDEN
LUXEMBURG
PARIJS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
GENèVE
ZüRICH
LOCARNO
BERLIJN
MüNCHEN
WENEN
INNSBRUCK
ROME
onbewolkt
onbewolkt 28
half bew. 27
regen 26
nevel 24
regen 29
regen 24
zwaar bew. 28
zwaar bew. 25
zwaar bew. 28
regen 26
zwaar bew. 26
onbewolkt 29
mist 23
onbewolkt 25
motregen 26
zwaar bew.
Minder standvastig
weer op komst
In bijna geheel Europa is het warm
zomerweer m aar slechts hier en
daar komt de temperatuur boven 30
graden. Langs de Engelse Oostkust
waait echter een koude oplandige
wind, waarmede mist- en wolkenban
ken van de Noordzee het land wor
den binnengedreven.
Sommige Engelse kustplaatsen
meldden gisteren geen hogere tem
peraturen dan 15 graden.
De neerslag activiteit is sinds Zon
dag in geheel Europa belangrijk af
genomen; de gebieden met regenbui
en of onweer zijn nu van beperliü
omvang.
Het weer in ons land blijft morgen
en waarschijnlijk overmorgen nog
onder invloed van een lage drukge-
bied, waarvan het centrum boven
Frankrijk is gestegen. Dit lage druk-
gebied verplaatst zich langzaam naar
het Noordoosten en daarmede sa
menhangende zullen er in de komen
de dagen in ons land enkele regen-
of onweerbuien voorkomen.
Voor het b'innenland wordt nog"
weinig verandering in temperatuur
verwacht, maar in de kustgebieden
kan de wind van zee enige afkoeling
brengen.
Jiavteftje
Zuinigheid is een groot inkomen.
Cicero.
