Treurend beziet Amerika in Indonesië
het faillissement van de democratie
Ziekenvervoer, ondernemingsraden en het
paard in de Kamer
„St. Willibrordus"
besprak de
textielproblemen
Den Haag krijgt weer zijn
bloemenkoningin
VADERDAG - DASSENDAG
Amerikaans scholier lifte met
150 dollar naar rampgebied
Middenstand teleurgesteld over
de huur- en belastingvoorstellen
VRIJDAG 19 JUNI 1953
BE LEIDSE COURANT
DERDE BLAD PAGINA T
GESCHONKEN VRIJHEID WERD CHAOS -
Oorlogsinvaliden defileren voor H.M. de Koningin
Onzekerheid en wanorde rijpen de vrucht, die
het communisme ten deel dreigt te vallen
Te laat berouw
Het Amerikaanse weekblad ,Time'
heeft onlangs een lijvig artikel ge
wijd aan het land, dat, dank zij de
ondeskundige dwang van Amerika,
een vTijheid kreeg, waarvoor het on
rijp was en die het thans naar een
zeker schijnende afgrond voert.
Het Amerikaanse tijdschrift
schreef over de chaos in Indonesië en
alhoewel het blad niet met evenveel
woorden de Nederlandse politiek, die
streefde naar een geleidelijke over
gave van bestuur en macht in dat
land, in het gelijke stelt het is
voor geen enkel land, en zeker niet
voor Amerika, gemakkelijk om on
gelijk te bekennen geeft het arti
kel toch grif toe, dat de ontwikke
ling in de „Groene gordel van sma
ragd" weinig reden tot vreugde en
weinig reden tot hoop voor de toe
komst geeft.
Het artikel vertelt verder, hoe
de Amerikanen na de oorlog in
heilige verontwaardiging over de
eeuwenlange Nederlandse over
heersing, besloten, de Indonesiërs
„vrij" te maken. Het duurde even,
voordat de Nederlanders zover in
het nauw gedreven konden wor
den, dat zij zich wel moesten te
rugtrekken en daarna stuurde
Amerika 'n paar honderd millioen
dollars plus een aantal experts en
meende, dat het zaakje nu vanzelf
wel zou gaan draaien.
Maar evenals sommige Nederland
se na-oorlogse politici, verwarde
Amerika de Oosterse mentaliteit
met de Westerse logica: Indonesië
kwam niet op gang.
Enkele machtsdronken figuren
maakten zich spoedig tot halve dic
tators over de 71 millioen mensen,
die verdeeld zijn over 200 verschil
lende volksstammen. Er kwam een
politiek, die weinig de opbouw en
welvaart van het land stimuleerde;
men ging irret een onbegrijpelijke
ondeskundigheid jtiist die buiten
landse artikelen zwaar (te zwaar)
met invoerrechten belasten, waarom
het land en zijn bevolking zat te
schreeuwen.
We behoeven hier de gehele
droeve gang van zaken, die de
„Time'' haar lezers nog eens voor
schotelt; niet te herhalen; zij is in
Nederland genoegzaam bekend. Het
leger deskundigen op allerlei gebied,
dat uit Nederland en andere landen
naar Indonesië kwam om daar de
economie op gang te brengen, werd
koel en vijandig ontvangen men
meende het blijkbaar alleen wel te
de buitenlandse deskundigheid - ul d
kunnen. Gelei4elijk aan verdwenen
de buitenlandse deskundigen weer
en spoedig werd de chaos publiek.
Het leger bood geen enkele zeker
heid en kon practisch nergens een
toestand van betrekkelijke veilig
heid brengen; de economische des
organisatie kwam enkele jaren gele
den tot uiting in de Priokse havens,
waar goederen, die de bevolking
dringend behoefde, lagen te rotten
en waar millioenen guldens verloren
gingen, terwijl de bevolking armoe
leed.
Een dezer dagen trad de politieke
onenigheid van Indonesië weer eens
op de voorgrond en dit is het waar
de „Time" zich bijzonder bedroefd
over maakt. Indonesië, dat door Ame
rika op het paard geholpen is, heeft
al vrij spoedig Amerika volledig de
rug toegekeerd en daar wanorde en
onveiligheid meester van het land
waren, was het logisch, dat Rusland
er een rijke buit zag. Als een rijpe
vrucht dreigt Indonesië thans aan 't
communisme ten deel te vallen.
Steeds verder is de volksvertegen
woordiging naar links gezwenkt.
Soekiman kon drie jaar geleden
slechts onder luide protesten de tin-
uitvoer naar comm. China stopzetten.
Toen een jaar later de vrede met
Japan getekend werd, was Soeki
man uitgespeeld; enige maanden la
ter viel zijn kabinet en Wilopo nam,
bij de gratie van de steeds groeien
de communistische invloed, zijn zetel
in. De Amerikaanse ambassade heeft
Djakarta reeds lang verlaten en ver
tegenwoordigers van Indonesië zete
len plechtig in Moskou en Peking.
En thans is ook Wilopo gevallen.
De zetel te Djakarta is nog leeg,
maar deskundigen twijfelen er niet
aan, of het merendeel der thans ^va
cante zetels zal ingenomen worden
door communisten.
En dit nu maakt Amerika verdrie
tig, een verdriet, dat Uncle Sam be
spaard had kunnen blijven, wanneer
hij zeven jaren geleden had willen
luisteren naar mensen, die welis
waar niet in een even groot land als
hij wonen en die ook niet zoveel dol
lars hadden als hij, maar die toeval
lig in Indonesië en met zijn bevol
king een 300-jarige ervaring hadden
Wanneer komt de wet op
landbouwonderwijs
De Tweede Kamer is uitgestudeerd
op het wetsontwerp tot wijziging van
de landbouwbegroting 1953 en heeft
haar conclusie kenbaar gemaakt. Zij
meent, dat er een behoorlijk bedrag
dient te worden uitgetrokken voor
het bestrijden van de runderhorzel.
Het geld voor deze bestrijding kan
straks gevonden worden in gelden,
die thans aangewend worden voor
het t.b.c.-vTij maken van de vee
stapel. Voorlopig zou de regering
gelden kunnen beschikbaar stellen
uit een tot het Marshall-plan beho
rend fonds.
Voorts maken de leden zich be
zorgd over de 10.000.000 gulden, die
de regering uitgetrokken heeft voor
het mechaniseren van de landbouw.
Zij manen tot bedachtzaamheid aan
en adviseren om met een gedeelte
van deze som een proefbedrijf op te
richten, dat kan nagaan in hoeverre
het paard in de landbouw nuttig en
doelmatig geacht moet worden en
hoe de kosten van paarden- en mo-
tortractie zich verhouden.
De Minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid heeft het antwoord
gereed gekregen op vragen betref
fende ziekenvervoer, rlie hem enige
tijd geleden gesteld zijn.
De minister stelt allereerst, dat
het organiseren van het ziekenver
voer een zaak is. die alleen de zie
kenfondsen aangaat. Voorts meent
de minister dat er geen gevaar be
staat, dat door een coördinatie klei
ne bedrijfjes ten gronde gericht zul
len worden, omdat de minister van
oordeel is, dat het ziekenvervoer voor
alle vervoersondernemingen slechts
een heel klein gedeelte van hun
eigenlijke taak uitmaakt. Een coör
dinatie zou voorts voor de zieken
fondsen kostenbesparing betekenen.
De minister toonde zich wel gema
tigd enthousiast over het inschakelen
van vervoerders bij toerbeurt en
stelt zich voor in voorkomende ge
vallen in deze geest de ziekenfond
sen te adviseren.
De Kamer toonde zich teleurge
steld over het voorstel inzake wij
ziging van de wet op de onderne
mingsraden.
De regering heeft in de Memorie
van Toelichting verklaard, dat een
der redenen, waarom de onderne
mingsraden nog niet tot stand geko
men zijn, gezocht moet worden in het
feit, dat de organisatie van onderne
mingsraden thans bedrijfstaksgewij-
ze wordt opgebouwd.
Verschillende Kamerleden waren
van mening, dat de ondernemings
raden ook zonder deze organisatie
vorm tot stand hadden kunnen ko
men; zij zoeken de oorzaak der ver
traging eerder bij het verzet van de
arbeiders en de werkgevers om can-
didaten voor de ondernemingsraden
te kiezen. Tegen dit betoog, ver
klaarden vele andere leden, dat het
verzet bij de arbeiders alleen te con
stateren was bij de leden van de
(communistische, red.) E.V.C.
Prins Bernhard bij de firma Enschede
Het A.R. Tweede Kamerlid Bie-
wenga vroeg ten slotte de minister
van Landbouw, Visserij en Voedsel
voorziening hoe het stond met de
ministeriële toezegging om zo spoe
dig mogelijk te komen tot een wet
telijke regeling van het landbouw
onderwijs.
De vragensteller vroeg de bewinds
man of en op welke wijze het geor
ganiseerde bedrijfsleven bij de voor
bereidingen ingeschakeld was en
wanneer het betreffende wetsvoor
stel in de Kamer verwacht kan wor
den.
De Ned. Kath. Vakbond voor de
Textieldetailhandel heeft gisteren in
Nijmegen een jaarvergadering ge
houden, waarin het 35-jarig bestaan
werd herdacht.
-In zijn openingswoord gaf de voorz.
de heer W. H. J. van Mansum uit
Rotterdam een historisch overzicht
van de groei van de bond. De nood
zakelijkheid van het bestaan werd
volgens spreker reeds in 1913 inge
zien, doch de bond werd eerst in
1918 te Utrecht opgericht.
Spr. bracht hulde aan de oprich
ters, waarvan de heren H. Ooster-
meijer uit Amsterdam en H. Kemp-
kens uit Arnhem nog aan de be
stuurstafel zaten. De bond heeft vele
moeilijke jaren gehad.
Spr. betreurde het, dat de handel
teveel werd afgeroomd door het
grootbedrijf. Met kracht blijft men
volgens spreker met de zusterorga
nisaties en ook met middenstands
organisatie ijveren voor de zelfstan
digheid van de zakenman. Een uit
vloeisel van deze samenwerking was
aldus spreker de actie tegen het rap
port van mr. dr. Van der Grinten
van het Centrum voor Staatkundige
Vorming van de K.V.P. over de so
ciale voorzieningen voor zelfstandi
gen. De middenstander verkiest zelf
standigheid boven staatsliefdadig-
fceid.
De actie der samenwerkende mid
denstandsorganisaties op textielge-
bied richt zich aldus spreker nu op
het voorontwerp vestigingswet, op
Woensdagavond defileerden op Soestdijk een aantal oorlogsinvaliden uit Frankrijk, Engeland, België en Ne
derland afkomstig, die op initiatief van de Nederlandse Bond voor Oorlogsslachtoffers hier bijeen zijn, voor
H. M. de Koningin op Paleis Soestdijk. Wij zien de oorlogsgewonden hier tijdens het défilé.
de regeling van de cadeaustelsels, op
wijziging van de wet op de omzet
belasting en op ruimere fiscale te
gemoetkomingen voor de zakenman.
Drs. H. J. J. Neefs gaf in zijn jaar
verslag een beschouwing over de
sociale ontwikkeling van de bond.
Met de zusterorganisaties en met
de Ned. R. K. Middenstandsbond
werd goed samengewerkt, doch over
de verwezenlijking van de P.B.O.
kon nog geen overeenstemming wor
den bereikt. St. Willibrordus is voor.
stander van verwezenlijking.
Het jaarverslag maakte er voorts
melding van dat binnenkort de acte
van de stichting detailhandel textiel-
goederen zal passeren, waardoor sa
menwerking wordt verkregen tussen
de middenstandorganisaties en
vereniging van grootwinkelbedrij
ven.
Het hoofdbestuur zal voorts blij
ven aandringen op grondige herzie
ning van d^ wet op de opruimingen
en uitverkopen.
Bij de regering zal voorts worden
aangedrongen op snellere indiening
van het wetsontwerp op het cadeau
stelsel.
Bij de bestuursverkiezing werden
de heren W. H. J. van Mansum uit
Rotterdam (voorzitter), W. Geurts
uit Nijfnegen en B. Terheijden uit
Den Haag herkozen. In de vacature
van wijlen G. van Raay (penning
meester) werd gekozen de heer H.
J. J. Horning uit Amsterdam en in
de vacature M. Dirkx uit Breda de
heer J. Tebbe uit Breda.
De bondsadviseur rector C. M.
Klaver hield een rede over „de be
tekenis van dé principiële organisa
tie in het licht van de geestelijke en
maatschappelijke ontwikkeling der
samenleving".
Toriy Hulstede van de Ned. Spoorwegen
uitverkoren
De Ned. Spoorwegen zorgden er
ditmaal voor, dat Den Haag in de
week van 38 Augustus weer een
bloemenkoningin zal hebben. Het is
de 22-jarige Tony Hulstede, infor-
matrice bij de Ned. Spoorwegen in
Den Haag woonachtig, geboortig uit
Amsterdam, die haar H.B.S.-oplei-
ding ontving in Arnhem.
De burgemeester mr. F. M. A.
Schokking zal de bloemenkoningin
tijdens haar. blijde intocht, waarbij
zij zal zijn omstuwd door herauten,
hofdames, pages en ruiters, tijdens
een oponthoud tenstadhuize bij
proclamatie inhuldigen. Na de in
tocht zal de bloemenkoningin vier
honderdjarigen van den Haag, welks
binnenstad een fleurig aanzien zal
krijgen, met een bezoek vereren,
Natuurlijk wordt op Dinsdag weer
de jaarlijkse receptie georganiseerd,
waarbij kinderen aan de bloemen
koningin hulde brengen. Die bloe
menhulde is bestemd voor zieken en
ouden van dagen.
De volgende dagen zullen- gewijd
zijn aan ruiterfestijnen, buurtfees
ten,. politiedemonstraties, bloemen-
vuurwerk en het jaarlijkse bloem en-
mozaiek, bij paleis Noordeinde, voor
welk mozaiek van de zijde van
volkstuinders en schoolkinderen veel
belangstelling bestaat.
De Bloemenweek eindigt dan met
OVERMORGEN
Amsterdam was
nog droog F
Prins Bernhard heeft Donderdagmorgen een bezoek gebracht aan de N.V.
Joh. Enschedé Zonen, Grafische Inrichting, te Haarlem, die op 21 Juni
a.s. 250 jaar zal bestaan. De directie herdacht Donderdag dit jubileum met
haar gehele personeel. Z.K.H. deed van zijn belangstelling blijken door
persoonlijk zijn gelukwensen te komen aanbieden. De Prins bekijkt een
van de oude drukwerken, rechts Jhr, W. van Andringa de Kempenaer, een
yan de directeuren, links de heer A. D. Huysman, gedelegeerd commissaris.
Een jonge, idealistische, blijmoe
dige arbeiderszoon is gisteravond
als volbloed „goodwill-ambassadeur"
van ons land naar zijn eigen familie
in Amerika teruggekeerd.
Met een weemoedig hart, boorde
vol van onuitwisbare indrukken over
het leed, dat hij in Zeeland met eigen
ogen en oren had waargenomen, met
een gemoed zo dankbaar voor alle
vriendelijkheid, die gulle en joviale
Nederlanders hem hadden betoönd,
heeft Harry Morgan, de 19-jarige
scholier uit Salinas in Californië, af
scheid genomen van het lage landje
aan de noordzee, dat hij kwam hel
pen, toen het in nood was.
Negen weken lang heeft Harry, die
in jeugdige overmoed besloot Neder
land met zijn handen te gaan helpen,
toen hij in de Amerikaanse kranten
over de ramp las, gezwoegd en ge
ploeterd. stenen gesjouwd en ge
schrobd, gegraven en gebouwd en
daarbij des nachts geslapen in een
oude kerk, op een simpele en harde
matras. .-:i
Met 150 dollar Se?.-
„Ik had 150 dollar" vertelde Harry,
„er m'n vrienden lachten me uit;,
toen ik het plan opperde om daar
mee SOOO mijl naar Ned'"land te réi0
zen Ik had speciale beiargstellifig
voor Nederland omdat ix een jaafc
tevoren Gerard Bedding uit AmsteET
dam in New York had ontmoet. Mijn
vader zei tegen me: Je mag het wat
mij betreft proberen, Good 1u<3b.°
Toen ben ik naar Chicago gelift.
hebben daar een radio-programrfïtf
vol met advertenties en om 's m<5f°-
gens te 7 uur geklap in de studio bij
de uitzendingen te krijgen, geven ze
iedereen, die daar komt gratis ont
bijt. Ik moest zuinig zijn, dus ik ging
in die studio ontbijten. Ze lieten me
een formulier invullen, zoals iedere
toeschouwer dat moet doen en daarop
werd ook gevraagd, waar je heen
ging. Toen ze zagen, dat ik naar Hol
land wilde, vroegen ze me of ik voor
de microfoon wilde komen. Zo werd
ik geïnterviewd en vervolgens heb
ben zij mijn overtocht betaald, daar
mee maakten ze dan weer reclame".
Schiphol was droog
Toeh ik Amerika verliet had ik ge
dacht heel Nederland onder water te
vinden. Ik dacht, dat ik op Schiphol
waterlaarzen nodig zou hebben. Toen
in Zeeland zag, dacht ik, dat 't min
der erg was, dan ik had voorgesteld.
Maar je hebt 3 weken nodig om het
leed werkelijk te peilen. Als je ziet,
dat van 110-0 mensen uit een dorp
maar 40 terugkeren, terwijl de ande
ren dood of geëvacueerd zijn, dan be
nauwt je dat.
„Dag!''
Harry heeft voornamelijk in 's Gra
vendeel en in Dreischor op Schouwen-
Duiveland gewerkt. „De mensen daar
zijn zo ontzettend aardig tegen me
geweest".
Dikwijls werd ik uitgenodigd om
op de thee te komen Daar zij geen
Engels en ik geen Nederlands kon
zaten we daar een uur lang bij elkaar
zonder iets tegen elkaar te kunnen
zeggen, tot ik dan weer wegging en
zei, „dag!" dat woordje had ik gauw
geleerd".
We waren met een hele troep,
mensen, uit allerlei landen, en we
hebben afgesproken, dat we' over
twee of drie jaar nog eens in Zee
land een reünie zullen houden".
Met klompen terug
Dan gaat Harry weer uitweiden
over de Nederlandse gastvrijheid.
„Een wildvreemde familie heeft me
na 9 weken zo maar op vacantie
meegenomen naar Frankrijk, Zwit
serland, België en Luxemburg. Ze wo.
nen in Leidsendam, alles voor me be
taald".
Van de 150 dollar heeft deze Ame
rikaanse jongen er nog 15 over. Daar
bij heeft hij een verzamelingetje sou-
veniers; een paar lepeltjes met het
wapen van de plaatsen waar hij ge
werkt heeft en natuurlijk een paar
echte Nederlandse klompen, waar al
zijn nieuwe vrienden hun handteke
ning op gezet hebben; die hij aange
had heeft, toen hij in de modder aan
het werk was en die hij vol trots
in de hand houdt, terwijl hij het
vliegtuig instapt.
het jaarlijkse bloemencorso op Za
terdagmiddag en een slotfeest met
„abdicatie" van de bloemenkoningin
in de Haagse Dierentuin.
De versieringen van den H
tijdens Bloemen-zee zullen sterk in
de binnenstad worden geconcen
treerd.
Iedereen, die langs de hoofdwegen
of met de trein in den Haag aan
komt, zal tijdens Bloemen-zee een
anjer aangeboden krijgen.
Ook passagiers van internationale
treinen en van de Harwichboot zul
len deze attentie ontvangen. Per dag
zullen hiervoor 20 tot 25.000 anjers
r.odig zijn.. Deze bloemen worden
door de veilingen geschonken.
De moord te Amsterdam
Meisjes vrijgelaten
Politie blijft zwijgen
Naar aanleiding van de moord op
de Amsterdamse oude vrouw en de
arrestatie van de beide kleindochters
vernemen we uit Amsterdam, dat de
politie Woensdagavond deze meisjes
heeft vrijgelaten. Zij hebben 20 uren
op het politie-bureau vertoefd
haddeni hoofdzakelijk inlichtingen
moeten verschaffen omtrent hun
kennissenkring. Een gedeelte van de
garderobe van de meisjes is in be
slag genomen. Alhoewel de politie
een absoluut stilzwijgen bewaart om
trent haar mogelijke vorderingen in
het onderzoek naar de dader(s),
meent men te weten, dat zij reeds
over enkele positieve gegevens be
schikt.
Jeugdige rover voor
de rechtbank
Gisteren stond voor de Haagse
Rechtbank terecht de 19-jarige Hage
naar, die het vorig jaar December
een vrouw op klaarlichte dag in haar
woning neergeslagen had en met een
buit bestaande uit enige lijfgoederen,
radio en portemonnaie de benen nam.
Zoals men zich zal herinneren,
vervoegde de jongeman zich bij de
dame en vertelde, dat hij een tuin
aanleg kwam' controleren. De dame
liet hem binnen en tijdens een
sprek, dat volgde kreeg de dame
enige klappen met een gummiknup
pel, waarop zij versuft neerzonk. De
aanvaller wilde de plaats van
geld weten en toen zij dit niet wilde
zeggen, werd zij in een kast gestopt
en werd het huis doorzocht.
De rechtbank heeft 9 maanden
met aftrek en ter beschikking stel
ling geëist. Op 30 Juni a.s. volgt uit
spraak.
Weinig verbetering
Het hoofdbestuur van het Neder
lands Verbond van Middenstands
verenigingen heeft in zijn bestuurs
vergadering van 16 Juni j.l. een be-
sprekinggewijs aan de door de re
gering ingediende voorstellen tot
verlaging van de belastingdruk op
het bedrijfsleven, de huurverhoging
en de hiermede verband houdende
compensatiemaatregelen. Naar aan
leiding van deze voorstellen moet
het verbondsbestuur tot zijn leed
wezen vaststellen, dat:
a. De voorgestelde maatregelen tot
verlaging van de belasting voor
het bedrijfsleven, voor het mid-
denstandsbedrijf van weinig of
geèn betekenis zijn.
b. De voorgestelde regeling van de
huurverhoging voor bedrijfspan
den, welke kan gaan tot 30 pet.
van het huidige huurbedrag, een
extra zware last zal leggen op
het middenstandsbedrijf.
c. De voorgestelde fiscale compen
satiemaatregelen voor de zelf
standige ondernemer van minder
betekenis zijn, dan voor de ove
rige groepen van de bevolking.
Samenvattend meent het N.V.M.,
dat:
Met de door de regering inge
diende voorstellen onvoldoende
rekening is gehouden met de be
langen en de bestaansmogelijkhe
den van de middenstand.
Een resumé van de bespreking is
ter kennis gebracht van de betrok
ken ministers.