waar zo
Kardinalen Frings en Griffin
tot Nederlandse katholieken
bij
Drie doden
ontploffing
Oude bomen meer weerstand dan jonge
Zaak Menten
Twee prinsessen als bruidsmeisjes
80 Watt voor iedere kerkplaats
Twee auto-ongevallen eisten
2 doden en 8 zwaargewonden
ZATERDAG 30 MEI 1953
DE LEIDSE JOURANT
DERDE BLAD PAGINA 1
Dankbrief na Kromstaf
De kardinalen Frings uit Keulen
en Griffin uit Westminster, hebben,
na hun terugkeer uit Nederland,
waar zij de herdenking Honderd Jaar
Kromstaf hebben meegemaakt, een
schrijven aan de katholieken van
Nederland gericht.
,,Diep onder de indruk "ben ik van
de verheffende plechtigheden in
Utrecht, teruggekeerd", zo schrijft
Jozef kardinaal Frings.
„Wat mij vooral ontroerd heeft,
was de blijde fierheid van de Neder
landse katholieken, leden van de
Katholieke Kerk te zijn, hun trouw
jegens de H. Vader, jegens het Epis
copaat en vooral jegens hun grote
Kardinaal De Jong, en tenslotte de
uitnemende prestaties van de Neder
landse katholieken op het gebied van
het onderwijs tot aan de Katholieke
Universiteit toe.
Wij, Duitse katholieken, voelen ons
in velerlei opdichten beschaamd en
aangespoord tot bredere krachtsin
spanning. maar evenzo gesticht en
gesterkt, daar wij zagen, wat met
Gods genade kan worden bereikt.
Gods zegen over de Kerk in Neder
land."
JOZEF KARDINAAL FRINGS.
„Het verheugt mij, deze gelegen
heid te hebben om de katholieken
van Nederland hartelijk geluk te
wensen met het prachtige succes
van de jongste viering van het
Eeuwfeest van het Herstel der Hiër
archie.
Het deed mij het grootst mogelijke
genoegen de verschillende plechtig
heden bij te wonen en samen met
de katholieken van Nederland de Al
machtige God te danken voor de ve
le zegeningen, gedurende de afgelo
pen honderd jaar door Hem geschon
ken.
Ik was diep onder de indruk van
de plechtige geloofsm'anifestatie in
het stadion te Utrecht en ik felici
teer van harte de organisatoren van
deze bezielende plechtigheden. Ik
was opgetogen tijdens mijn verblijf
HAAGSE TRAM TWEE MILLIOEN
VERLIES.
De totale ontvangsten over 1952
van de N.H. Haagsche Tramweg
Maatschappij daalden ten opzichte
van 1951 met procent tot
14.678.000. De exploitatie-uitgaven
zijn met 3.8 procent gestegen tot
ƒ11.574.00. Het voordelig exploitatie
saldo daalde daarom met 13.1 procent
tot ƒ3.303.700.
In totaay werden vervoerd 124.56 (v.j.
124.69) millioen reizigers met een
nadelig saldo van 1.167.014 (v.j.
ƒ185.417), waarvan 987.504 door
de gemeente Den Haag en 179.510
door de N.H. Haagsche Buurtspoor
wegen moet worden bijgepast.
Zaterdagochtend om kwart voor acht
is een luchtcompressor ontploft bij
de zuurstoffabriek van de Staatsmijn
Emma II in Beek (L.). Hierbij zijn
drie personen gedood.
Het ongeluk geschiedde bij het
stilzetten van de luchtcompressor,
waarbij een onderdeel uit elkaar ge
sprongen moet zijn. Behalve de drie
slachtoffers werd niemand getrof
fen.
Twee van de slachtoffers waren in
dienst bij de Egas Brande Aanne
mingsmaatschappij te Amsterdam.
Het zijn de 53-jarige J. H. Franssen
uit Maastricht en de 41-jarige J. H.
Rouschop uit Meers-Elslo, beiden
gehuwd. Het derde slachtoffer is de
36-jarige M. Noppeney uit Brunssum,
bedieningsvakman bij de cokesfa-
briek van de Emma H.
in Utrecht de gelegenheid te hebben
gehad, een bezoek te brengen aan
mijn beste vriend, kardinaal De
Jong, met wie ik een zeer gelukkig
half uur heb doorgebracht. Ik ben er
zeker van, dat de katholieken van
Utrecht mijn vreugde deelden, toen"
zij Zijne Eminentie zagen in de ka
thedraal bij gelegenheid van de ont
vangst van de Legaat en toen zij
zijn bezielende radiorede tot de in 't
stadion aanwezigen, hoorden.
Tenslotte was ik zeer blij, Zijne
Hoogwaardige Excellentie de Aarts
bisschop-Coadjutor en vele van de
priesters van het diocees te ontmoe
ten. De wonderbaarlijke gastvrij
heid, die mij door de Plebaan van
de Kathedrale Kerk werd verleend,
was kenmerkend voor de vriendelijk
heid, welke ik steeds van het volk
van Nederland heb ondervonden. Ik
hoop het genoegen te hebben, in 'n
niet al te verre toekomst naar Ne
derland terug te keren."
BERNARD KARDINAAL GRIFFIN,
Aartsbisschop van Westminster.
HOOFDPUNT
Mijnhardt Hoofdpijnpoeders. Doos 47 cl
Mijnhardt Hoofdpij ntabletten. Koker 80 ct
PRINS BERNHARD IN LONDÊN.
Z.K.H. Fhins Bemhard is Zater
dagmorgen met een door hem zelf
bestuurde Dakota aangekomen op )de
luchthaven Northolt, waar hij werd
begroet door de oom van de konin.
gin Elizabeth, de hertog van Glou
cester, met wie hij per auto naar
Londen vertrok. De Prins, die H.M.
de Koningin zal vertegenwoordigen
bij de kroning, wordt vergezeld door
mr. G. C. D. Baron van Harden-
broek, opper-seremoniemeester Van
H.M. de Koningin, en majoor W. F.
Bisschoff van Heemskerck, eerste
stalmeester.
ENGELSE EN NEDERL.
OORLOGSINVALIDEN
DEFILEREN VOOR DE KONINGIN.
Woensdag 17 Juni zal een twintig
tal Engelse oorlogsinvaliden uit Bir
mingham tezamen met een aantal
Ned. militaire oorlogsgewonden voor
paleis Soestdijk defileren voor H. M.
de Koningin.
De Engelse oorlogsgewonden zijn
van 13 tot en met 20 Juni de gasten
van de Bond van Ned. Militaire Oor
logsslachtoffers. Zij zullen eerst te
den Haag en daarna te Amsterdam
logeren bij hun Nederlandse lotgeno
ten. Met medewerking van de auto
mobilisten van de stichting „Meer
ontspanning voor ernstige oorlogsge
wonden" (Moveo) die, zoals te doen
gebruikelijk, vrijwel geheel vrijwil
lig voor dit vervoer zorgdragen, wor
den zij 17 Juni gehaald op hun Haag
se adressen. Vandaar gaat het naar
Utrecht, waar de Engelse gasten,
waarbij zich dan Ned. oorlogsinvali
den zullen aansluiten, een feestelijke
ontvangst wordt bereid.
Fruitteelt in kou en droogte
De komende oogst van zacht fruit
ziet er niet rooskleurig uit, aldus
verneemt het A.N.P. uit fruittelers-
kringen. Vorst, hagel en regen heb
ben veel bloesem en vrucht vernie
tigd. De droogte in Mei heeft ver
der verval in de hand gewerkt.
Ook de oogst van hard (najaars-)
fruit zal niet gunstig zijn. Volgens
de eerste schattingen zal ongeveer
een derde van de boomgaarden geen
vrucht opleveren. Over de kwalitei
ten van het te oogsten fruit maakt
men zich over het algemeen niet
veel illusies.
Oude hoogstammige boomgaarden
hebben over het algemeen beter
weerstand tegen de ongunst van het
DE NED. VARKENSHOUDERIJ
In de jaarvergadering van het
Drents Landbouwgenootschap heeft
mr. dr. A. van Deth, directeur van
de Coöp. Vleescentrale, gesprokén
over de vooruitzichten van de Ne
derlandse varkenshouderij. Het is
geen geheim, aldus dr. van Deth,
dat overwogen wordt om voor de
varkens het stelsel van de garantie
prijzen geheel los te laten, hetgeen
overigens niet betekent het vrijla
ten van de varkensprijs Het is ech
ter nog niet bekend welk stelsel er
voor in de plaats zal komen.
Het is van het grootste belang, dat
de georganiseerde landbouw bij het
tot stand komen van marktordenen-
de maatregelen mee kan spreken.
In dit opzicht is er gedurende de
laatste jaren een opmerkelijke voor
uitgang gemaakt, zowel door het op
treden van de Stichting voor de
Landbouw als door het standpunt
dat in dezen door de Minister van
Landbouw wordt ingenomen. Hier
mede kan evenwel niet worden vol
staan want de grote fout die in de
crisisjaren gemaakt werd, is, dat de
uitvoering geheel in handen werd
gelegd van een overheidsapparaat,
waardoor de eigen organen van de
landbouw tot werkloosheid waren
gedoemd. In andere landen zijn het
juist de landbouworganisaties ge
weest die zich met de uitvoering
hebben belast en daardoor hun aan
zien en gezag zeer hebben kunnen
versterken. In dit opzicht wacht een
belangrijke taak voor het te stichten
landbouwschap en voor eigen coö
peraties, zo besloot spr.
Eredoctoraat voor dr. Ebels
In de aulo van de Groningse Universiteit had Woensdagmiddag de ere
promotie plaats van de heer E. H. Ebels, Commissaris der Koningin in de
provincie Groningen en voorzitter van de Zuiderzeeraad, tot doctor honoris
causa in de rechtsgeleerdheid. Na de ere-promotie kwam tijdens de receptie
in de senaatskamer Mr. W. A. Offerhaus, kamerheer in buitengewone dienst
van H. M. de Koningin, namens H. M. de gelukwensen aanbieden. Van
links naar rechts; Mevrouw Ebels, Dr. E. H. Ebels en M. W. A. Offerhaus.
weer geboden, dan jonge, laagstam-
mige bongerds.
Het rooien van oude boomgaarden
is dan ook op het ogenblik stil ge
legd. Hoewel dit rooien op de duur
noodzakelijk blijft, is zulks thans
niet dienstig omwille van de fruit-
voorziening in de komende winter.
VATICAANSE KUNSTSCHATTEN
TE DEN HAAG.
De wagon met kunstschatten uit het
Vaticaan, die in Den Haag zullen
worden tentoongesteld, is vanmid
dag onder politiebewaking aangeko
men op het station Hollandse Spoor te
Den Haag. Morgenochtend zal met
het uitladen en het overbrengen naar
het museum begonnen worden.
Compromis op 3 ton
De zaak-Men ten heeft vorige wee$f<
althans met betrekking tot de vor
dering op het departement van oor,
log een einde gekregen nu de heer
Menten zich met een schikking ac-
coord heeft verklaard.
Zijn eis tot een vergoeding van
twee-en-een-half millioen gulden
heeft na langdurig overleg tot een
compromis geleid. Hem was reeds
eerder 250.000 gulden toegekend als
vergoeding voor verlóren gegane
zaken door optreden van militairen,
zaken, waarvan het verlies vast
stond. Het Rijk heeft nu met alsnog
uitbetaling van driehonderdduizend
gulden de heer Menten tevreden
kunnen stellen.
Koninklijke belangstelling bij burgemeestershuwelijk
De Burgemeester van Den Haag mr. F. M. A. Schokking, (rechts), die als ambtenaar van de burgerlijke stand
fungeerde, spreekt het bruidspaar toe. Links op de foto de prinsessen Beatrix en Irene.
De prinsessen Beatrix en Irene Reeds bij de woning van de bruid in
gekleed in blauwe en gele tulen toi
letjes droegen Zaterdagmorgen de
sleep van de satijnen bruidsjapon
van haar vroegere verzorgster jonk-
vrouwe Ch. L. M. Sickinghe die in
het nieuwe stadhuis in Den Haag in
de echt werd verbonden met j'hr. A.
J. de Beaufort burgemeester van
Markelo.
De kerkelijke inzegening van het
huwelijk die in het kerkgebouw van
de Waalse gemeente aan het Noord
einde te Den Haag plaats vond, werd
bijgewoond door H.M. de Koningin,
de prinsessen Margriet en Marijke Schokking in een korte toespraak
en vriendinetjes van de prinsessen, tbt het bruidspaar aan het ambt van
Groot was de belangstelling voor de bruidegom. Er zijn weinig beroe-
deze huwelijksplechtigheid, waar- pen, waarin men zoveel kan geven
aan doar de koninklijke belangstel- als in het ambt van burgemeester,
ling bijzondere glans werd verleend. „Een burgemeester, die niet ge-
Bazarstraat hadden zich velen
verzameld om de stoet te zien ver
trekken.
Honderden stonden bij de monu
mentale ingang van het nieuwe stad
huis, waar de Landelijke Rij vereni
ging uit Markelo te paard en Mar-
kelose boerendansers in kleder
dracht een erewacht vormden.
In de stemmige trouwzaal trad de
burgemeester van Den Haag, mr.
F. A. Schokking ,op als ambtenaar
van de burgerlijke stand.
Nadat de gebruikelijke formalitei
ten waren vervuld, herinnerde mr.
huwd is, is een onvolmaakte en on
gelukkige man. De echtenote van de
burgemeester en de burgemeester
dragen samen het ambt. Dit is een
van de grote voorrechten van het
Nederlandse burgemeesterschap. Gij
kunt echter alleen geven, zowel in
uw ambt als in uw huwelijk, wan
neer gij daartoe de kracht van bo
ven ontvangt. Zonder die kracht is
ieder geven ij del", aldus burge
meester Schokking.
Na de plechtigheid in het stadhuis
begaf de lange stoet zich naar de
Waalse kerk aan het Noordeinde,
waar intussen een grote schare be
langstellenden was samengestroomd.
Kort voordat het bruidspaar arri
veerde, kwam daar Koningin Julia
na aan met haar beide jongste doch-
tera De koninklijke familie werd
door de toeschouwers hartelijk toege
juicht. De huwelijksinzegening ge
schiedde door ds. A. J. de Beaufort.
Nieuwtje in een
boerderij-tempel
Kr tholieke watersportliefhebbers,
die de Loosdrechtse plassen bezoe
ken, behoeven niet langer naar Hil
versum te gaan voor kerkbezoek.
Op Zondag 7 Juni zal namelijk in een
tot openbare kapel aan de Nootweg
onder Nieuw-Loosdrecht ingerichte
boerderij voor het eerst de H. Mis
worden opgedragen. Deze plechtig
heid wordt door de K.R.O. uitge
zonden. Voor deze kapel die zal
worden bediend door de parochie
geestelijkheid van Sint Clemens te
Hilversum heeft het gemeentebe
stuur van Hilversum een klokie be
schikbaar gesteld, dat in 1761 was
gegoten voor de Ned. Hervormde
kerk, die vóór de Reformatie paro
chiekerk was van het toen katholie-
De tol van het weekend
Gistermiddag is een ernstig onge
luk gebeurd te Swalmen (L.). Een
grote 6-persoons auto, waarin vijf vol
wassenen zaten en vijf kinderen is
midden in het dorp met grote snel
heid uit de bocht gevlogen en tegen
een lantaarnpaal gereden. Daarna
kwam de wagen tegen een telefoon
paal aan, ramde vervolgens het tuin
hek van een villa en kwam toen ein
delijk tot stilstand.
Wonder boven wonder is de be
stuurder ongedeerd, doch twee inzit
tenden van de auto, de 40-jarige H.
J. uit Horn en de 36-jarige H. G. uit
Roermond, beiden gehuwd en vader
van drie kinderen, werden op slag
gedood. Een andere inzittende, mevr.
E uit Maasniel, werd ernstig gewond.
Niemand van het verkeer op de weg
liep enig letsel op, hoewel het ver
keer op dat uur zeer druk was. Een
zich in het kofferrek bevindende per
soon werd uit de auto geslingerd en
heeft ook geen letsel opgelopen.
De gewonde en de doden zijn naar
speelden. De overige slachtoffers
ren acht voetgangers, die bestuurders,
van motorrijwielen, vijf wielrijders
en twee bromfietsers.
het ziekenhuis vervoerd. De auto
werd zwaar beschadigd.
Te omstreeks 9 uur reed op het
Hildebrandplein te 's Gravenhage een
personenauto met zeven inzittenden
met een vaart van omstreeks 60 km.
tegen een lichtmast.
Mogelijk heeft het stuur met goed
gewerkt. De bestuurder en de ove
rige passagiers werden uit de wagen
geslingerd. De gevolgen waren zeer
ernstig. Allen werden vervoerd naar
het ziekenhuis Westeinde. Drie per
sonen, onder wie de bestuurder, had
den een schedelbasisfractuur opgelo
pen en waren bij aankomst in het
ziekenhuis buiten kennis.
De toestand van de zeven personen
is in de loop van de dag niet ver
slechterd. Een hunner is echter naar
de Ursulakliniek overgebracht, daar
operatief ingrijpen noodzakelijk
bleek.
ke Loosdrecht. Na drie eeuwen heeft
dit dorp aan de rand van de pro
vincie Utrech't dus weer zijn eigen
katholiek bedehuis.
De boerderij heeft een belangrijke
verbouwing ondergaan; d- voorzij
de zal dienen als pastorie, de ach
terkant, met name de grote stal, zal
de eigenlijke kapel vormen. Deze
kapel meet 15 bij 10 meter en kan
ongeveer 200 gelovigen bevatten.
Het kleine priesterkoor is van de
overige kapelruimte afgescheiden
door een triomfboog. Terzijde van
het eenvoudige altaar wordt een
preekstoel geplaatst, die na gebruik
desnoods kan worden opgeborgen.
Naast de kapel staat een klein ge
bouwtje, dat als bewaarschool zal
worden ingericht. Blijkt de kapel te
klein te worden, dan kan het ge
bouw worden verlengd.
Aldus wordt een nieuwe parochie
in het Aartsbisdom voorbereid, die
zal aansluiten bij de te stichten zes
de parochie te Hilversum.
Omtrent de wijze van verwarming
in de nieuwe kapel hebben we ver
nomen, dat hier voor het eerst in
ons land electriciteit zal worden
toegepast en wel in deze zin, dat on
der elke zitplaats een verwarmings
element van 80 Watt zal worden
aangebracht. Dat mag weinig schij
nen, maar voor alle plaatsen tezamen
kan aldus toch een behoorlijke
warmte worden ontwikkeld. Dit
systeem zal binnenkort ook in de
Sint Jansbasiliek van Den Bosch
worden toegepast, zoals on6 werd
verzekerd.
Het nieuwe katholieke bedehuis
is gelegen in de nabijheid van het
Marinekamp.
Slachtoffers van de weg
Het aantal te R'dam
belangrijk gestegen
Tot en met Zaterdag waren dit
jaar te Rotterdam 26 personen hgt
slachtoffer geworden van verkeers*
ongevallen. Dit is volgens de politie
een belangrijke stijging ten opzichte
van dezelfde periode van het vorige
jaar.
Onder de slachtoffers bevondèn
zich negen kinderen beneden de acht
jaar, drie meisjes en zes jongens.
Deze kinderen vonden allen de doöcfc
door aanrijdingen met auto's, meestal. - De temperatuur van de lucht was
doordat zij op de rijweg liepen112 graden, die van het water 13 gra-
IJSELIJKE REN NAAR ZEE TE
SCHEVENINGEN.
In een temperatuur, die eerder
deed verlangen naar een kop hete
anijsmelk en een heerlijk brandende
kachel, hebben Zaterdagmorgen ruim
150 liefhebbers van de zwemsport
met heel veel enthousiasme deelge
nomen aan de traditionele ren naar
zee, welke elk jaar bij de opening van
het zeebad Scheveningen ooor de
Maatschappij Zeebad Scheveningen
wordt uitgeschreven. De regen, die
in de loop van de wedstrijd zo nu en
dan in een ware stortbui veranderde,
maakte een duik in de met schuim-
witte koppen bedekte Noordzee nog
minder aanlokkelijk en bezorgde ook
de niet talrijke toeschouwers even
eens een, zij het ongewenst, bad.
den. De prijswinnaars kregen zwem
abonnementen en bonboekjes, terwijl
voorts enige firma's een aantal prij
"zen beschikbaar hadden gesteld.
de liefde viel
Terwijl in de meeste Nederlandse
plaatsen verkiezingen altijd een
bron zijn van hitscampagnes en on
verdraagzaamheid, heeft het Noord
hollandse plaatsje St. Maarten eens
een lichtend voorbeeld gegeven, dat
juristen wellicht minder aantrekke
lijk zal voorkomen, maar dat men
selijk bezien volkspeilingen tot een
genoegelijk samenzijn maakt, waar
in onderlinge banden slechts hechter
en steviger kunnen worden.
De KVP had te laat zijn lijst in
gediend en daarom kon zij niet
deelnemen aan de strijd. Het gevolg
hiervan was, dat enkele partijen in
St. Maarten hun zetelaantal in de
raad buiten proporties vermeerderd
zagen, terwijl de KVP geheel van 't
toneel verdween.
Toen deze uitslag bekend werd,
besloten de partijen in St. Maarten
de ware wil des volks te volgen, en
deze bestond hierin, dat de verhou
dingen bleven, zoals zij waren. De
nieuw gekozenen weigerden hun
geloofsbrieven in te dienen, waar
door de burgervader wel genood
zaakt wordt de oude raad te hanha-
ven, daar St. Maarten anders zon
der bestuur zal geraken.
Wie „overstuur" is, blijve
van het stuur af!
Dappere Nederlanders
terug in 't vaderland
Groep zonder verliezen
Na een voorspoedige reis zijn gis
termiddag 72 manschappen van het
Nederlands Detachement bij de Ver
enigde Naties, die een jaar in Korea
hebben gediend, gezond en wel in
het vaderland te-ruggek-Td.
De groep is zonder verliezen te
hebben geleden op 3 Mei te Poesan
scheep gegaan naar Marseille. Wel
telt de groep enige gewonden, maar
deze zijn herstellend. Verwondingen
van blijvende aard zijn bij deze
groep niet geconstateerd. De gezond
heidstoestand van de vrijwilligers
is in het algemeen uitstekend ge
weest en het moreel van de troep
was eveneens boven alle lof verhe
ven. De jongens hebben prachtig
gewerkt, vooral in de laatste maan
den, toen zij betrokken zijn geweest
in de felle gevechten aan het wes
telijke front. Vrijwillig zijn zij toen
tien weken achtereen in de vuur
linie gebleven. De voorposten in
deze sector, welke door de Neder
landers waren bezet, zijn nimmer
in handen van de Chinezen geval
len.
Curagao-Nederland
Snellere verbinding
Naar de K.L.M. mededeelt zal met
de winterdienst, die 1 October van
kracht wordt, de route die de K.L.M.
tweemaal per week vliegt tussen
Amsterdam en Curagao „om de
Zuid" wat worden gewijzigd. De
route is dan: Curagao-Caracas-Para-
maribo-Sante Maria (Azoren)-Lissa-
bon-'Zürich-Frankrfort-A'dam v.v.
Deze route zal gevlogen worden met
DC 6b-machines. Daarnaast zal ver
moedelijk ook reeds deze winter met
Super-Constellatións een recht
streekse verbinding Amsterdam-
Azoren-Caraïbisch gebied tot stand
worden gebracht.
De nieuwe route via Santa Ma
ria in plaats van Dakar eist drie
uur minder vliegtuig. Zij zal reeds
worden gevolgd op 15, 22 en 29 Juni
en op 6 Juli.
MINDER VALIDEN AAN HET
WERK.
Dr. Muntendam opende schoen
stikkerij voor minder validen.
De staatssecretaris voor de volks
gezondheid van het departement van
sociale zaken dr. P. Muntendam
heeft gisteren te 's Hertogenbosch
een schoenstikkerij geopend, waar
minder valide arbeidskrachten tot
dit vak worden opgeleid teneinde
hen de gelegenheid te bieden straks
een gelijkwaardige plaats in de in
dustrie in te nemen.
De opening werd o.m. bijgewoond
door de burgemeester van 's Herto
genbosch, de wethouder van sociale
zaken en de inspecteur voor de volks
gezondheid in Noord-Brabant, dr. van
Wesemael. De schoenstikkerij voor
minder validen kwam tot stand door
samenwerking tussen de A M. O.-
stichting en Van Har en's schoenfa
brieken te Waalwijk.