S)e £cidóe6oii/fca/ut
Den Haag accoord met
nieuwe V*N* voorstellen
Britten sloopten een
Egyptisch dorp
Vier spionnen in Rusland
geëxecuteerd
Rechter was bijna begraven
WOENSDAG 27 MEI 1953
44ste JAARGANG No. 12898
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Wordt de Koreaanse
knoop doorgehakt?
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.— p. mnd., f 6p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15'ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
STUDENT EN
MIDDENGROEP
TEN motie over beurzen voor stu-
derenden is in» de Tweede Kamer
aanleiding geworden tot een debat
over een vraagstuk, waarmee de ge
middelde burger zich weinig pleegt
bezig te houden, maar dat desniette
min van het grootste belang moet
worden genoemd voor de toekomstige
ontwikkeling van onze maatschappij.
De minister van Onderwijs heeft
dit wel terdege ingezien en heeft het
oordeel in genoemde motie uitgespro
ken, dat de regering voor het komen
de studiejaar minstens duizend beur
zen zou moeten toekennen en het be
drag der beurzen zou moeten verho
gen tot tweeduizend gulden, onmid
dellijk door een nota laten volgen.
Die nota deed nog geen toezeggin
gen. Daarin werden alleen vele din-
gem, welke de aanleiding waren ge
weest tot deze motie, erkend, maar
verder werd deze nota door hem al
leen gezien als een basis voor een
discussie over deze zaken, waaraan
dan de minister van Onderwijs voor
het verder uitwerken van zijn plan
nen en voor het opstellen van zijn
begroting voor het volgend jaar
waardevolle sugggesties zou kunnen
ontlenen.
Dat leek er zo ini het begin op als
of de minister weer een zijweg had
opgezocht wat achteraf gelukkig niet
aldus bleek te zijn. Want ofschoon
hij in deze nota duidelijk stipuleerde,
dat er gezien de daaraan verbonden
consequenties van financiële en an
dere aard eerst departementaal over
leg zou nodig zijn en men dus niet
mocht verwachten, dat er bij deze
behandeling reeds concrete toezeg
gingen zouden kunnen worden ge
daan, heeft het debat als resultaat
gehad, dat er toch een aantal toezeg
gingen en belangrijke toezeggin
gen uit de bus zijn gekomen.
WELKE nu waren de bezwaren?
Ten eerste dat vergeleken bij de
voor-oorlogse jaren, het aantal van
hem, die financieel in staat konden
worden geacht hun kinderen een uni
versitaire studie te laten volgen, sterk
was terug gelopen.
Ten tweede, dat daar tegenover
juist nu de maatschappij een steeds
groter aantal academisch gevormden
nodig heeft.
Dit waren de twee kernpunten
van het debat. Het aantal academici
dat voor onze nationale welvaart no
dig is, moet worden opgevoerd, maar
zo lang de regering de politiek volgt,
welke zij volgt, zal dit niet kunnen
gebeuren, omdat de toekomstige aca
demici juist voortkomen uit de ge
zinnen van leraren en hoogleraren
en deze juist door de gevolgde belas-
tingpolitiek niet meer in staat zijn
hun kinderen te latera studeren.
Daarnaast staat de vraag van de
begaafden in andere kringen, die óók
in de gelegenheid moeten worden ge
steld een academische vorming te
krijgen. Alleen door een groter aan
tal beurzen beschikbaar te stellen en
de druk op de middengroepen te ver
lichten kan hierin verbetering wor
den gebracht.
Wij laten dan nog de kwestie ter
zijde, dat meer dan 30 pet. van de
hundige studerende generatie geen
voldoende voeding krijgt, een gevolg
van bovengenoemd feit, dat de ouders
de studie eigenlijk niet meer kunnen
bekostigen. Dit kan de noodzake
lijkheid der te nemen maatregelen
alleen maar nog wat nader adstrue
ren.
^l/OOR ieder, die wat verder ziet
dan alleen de dag van heden en
die weet, dat men in ons land over
vijf jaar meer dan honderdduizend
jongeren in het arbeidsproces zal
moeten opvangen in nieuwe indus
trieën, zal het duidelijk zijn, dat hier
nu iets moet worden gedaan.
Maar ook zal het geesteijjk en ma
terieel welvaartspeil van een volk
voor een groot deel worden bepaald
door het niveau waarop en de mate
waarin de wetenschap haar aandeel
heeft in de samenleving. Dit is kort
gezegd de reden, dat in bedoelde
motie werd aangedrongen- op dui
zend beurzen. Nu is het aantal beur
zen de laatste jaren reeds belangrijk
uitgebreid. Van 50 beurzen in 1940
zijn wij in het parlementaire jaar
1952'53 geklommen tot 265 beur
zen. In geld uitgedrukt van 43.000
gulden in 1940 tot 360.000 in 1953.
Dat klinkt heel schoon, maar een be
drag van 1/3 milloen op een begro
ting van 510 millioen ten opzichte
van dit doel is eigenlijk maar be
schamend, als men in aanmerking
neemt, dat hiervan het toekomstige
geestelijke en materiële welvaarts
niveau van ons volk zal afhangen en
dat het aantal academici terugloopt
juist op een ogenblik, dat ons land er
veel meer nodig heeft. Ook met de
duizend beurzen, die de minister van
Onderwijs moeilijk reeds kon toezeg
gen, omdat dit past in het raam van
zijn volgende begroting, zijn wij er
daarom niet. De eerste taak van de
regering zal zijn om de voorwaar
den te scheppen om het aantal stu
derenden weer te doen toenemen en
daarom is deze mededeling van de
minister het belangrijkst geweest,
dat nog voor September a.s. de sala
rissen der leraren uit welke mi
lieux de studenten vooral voortko
men waarschijnlijk nog zullen
worden verhoogd. Daarnaast zal de
belastingverlaging voor deze groepen
moeten volgen. Maar dit zal waar
schijnlijk nog aan de orde komen, als
Zuid-Korea
verzet zich
Naar het Nederlandse ministerie
van buitenlandse zaken mededeelt,
stemt de Nederlandse regering vol
ledig in met de nieuwe voorstellen,
welke de onderhandelaars der Ver
enigde Naties te Panmoendjon op
25 Mei ter tafel hebben gebracht. De
voorstellen der V.N., over welker in
houd voorshands geen nadere mede
delingen kunnen worden gedaan,
zijn opgesteld na raadpleging van de
Nederlandse regering en andere be
vriende naties.
Ook in Londen is een dergelijke
verklaring uitgegeven. Daarin werd
voorts meegedeeld, dat de geheime
inhoud der nieuwe voorstellen nauw
aansluit bij de Indische resolutie, die
vorig jaar door de Alg. Vergade
ring der V.N. werd goedgekeurd.
(In deze resolutie werd geopperd, dat
Chinese en Koreaanse gevangenen
die zich tegen repatriëring verzetten
onder neutraal toezicht dienden te
komen, doch dat een bepaalde tijds
limiet voor hun vrijlating zou moe
ten worden vastgesteld).
Intussen duren de beraadslagingen
van de Zuid-Koreaanse regering
voort. Volgens berichten uit offi-
cieuse Zuid-Koreaanse bron zou pre
sident Syngman Rhee dreigen de
verbindingen met het opperbevel
van de Ver. Naties te verbreken, als
de jongste compromis-voorstellen ge
handhaafd blijven.
Ondanks de strenge geheimhou
ding van de V.N.-voorstellen ook
van communistische zijde lekt niets
uit verzekert men in officieuse
Zuid-Koreaanse kringen, dat volgens
deze voorstellen geen onderscheid
zal worden gemaakt tussen Koreaan
se en Chinese gevangenen Dit zou
de woede van president Rhee heb
ben opgewekt, aangezien hem zou
zyn beloofd, dat Noord-Koreaanse
gevangenen, die piet gerepatrieerd
willen worden, onmiddellijk na een
bestand zouden worden vrijgelaten
in Zuid Korea.
In V.N.-kringen in Tokio meent
men, dat de doo- generaal Harrison
te Panmoendjon gevraagde ge
heimhouding duidt op aanzienlijke
concessies en gróte kansen van wel
slagen.
OATIS NAAR SANATORIUM.
William Oatis, de onlangs door de
Tsjeoho-Slowaakse autoriteiten vrij
gelaten Amerikaanse journalist, zal
in een sanatorium worden opgeno
men. Uit een geneeskundig onder
zoek is gebleken, dat hij aan tuber
culose lijdt.
Doch hoe groot de concessies ook
mogen zijn, in geen geval zal één
enkele krijgsgevangene met geweld
worden gerepatrieerd en „geen ge
vangene zal onder druk worden ge
zet of op welke wijze dan ook vrees
worden aangejaagd".
Aldus heeft president Eisenhower
gisteravond uitdrukkelijk verklaard.
Broodgebrek
in Oost-Duitsland
De algemene voedselschaarste i
Oost-Duitsland laat zich de laatste
tien dagen ook bij de broodvoorzie
ning gevoelen, zo verneemt DPA in
Helmstedt. In vele steden van de
districten Gera, Erfurt, Shemndetz,
Rostok en Kottbus moet men in de
rij staan voor brood, zoals reeds
maanden lang voor vlees, groente en
margarine. Men rekent er niet op,
dat de broodschaarste voor de nieuwe
oogst opgeheven zal worden, aldus
DPA.
Vrouwen en kinderen verlaten Cairo
Schermutseling met
guerilla-strijders
Nabij de Britse waterzuiverings
installatie in de buurt van Suez,
waarop de Egyptische guerilla-strij
ders evenals in Januari 1951 ook
thans weer hun aandacht richten, is
het gisteren tussen Britse soldaten
en Egyptenaren tot een treffen geko
men. Twee guerillastrijders werden
hierbij gewond, terwijl drie andere
gevangen werden genomen.
Het incident vond plaats op het
tijdstip, dat de Britse troepen in de
gehele Kanaalzone maatregelen na
men om de verdediging van de vitale
waterzuiveringsinstallaties te verster
ken.
Een groep guerilla-strijders tracht
te hiervan gebruik te maken om de
pijpleidingen, waardoor de Britse
troepen in het gebied om de stad
Suez van water worden voorzien, op
te breken. Zij werden echter door de
soldaten ontdekt en onmiddellijk on
der vuur genomen.
Een twee meter hoge stenen muur
in de nabijheid van de installatie,
die een uitstekende schuilplaats bood
oor Egyptische sluipschutters, werd
daarna met de grond gelijk gemaakt.
Dorp gesloopt.
Inmiddels deden andere Britse
troepen 15 km. ten Zuiden van Fayid,
waar zich eveneens een zuiveringsin
stallatie bevindt, met bulldozers het
uit 400 lemen hutten bestaande dorp
je Salak Malak van de aardbodem
verdwijnen. Het dorpje was reeds bij
de gevechten in 1951 door de inwo-
verlaten, maar de wrakke hut
ten leveren toch een gevaar op voor
de veiligheid van de installatie, om
dat guerillastrijders zich er schuil
konden houden.
Met tommy-gun's en geweren be
wapende Britse soldaten doorzochten
allereerst de ruïnes om er zeker van
In Amerikaanse
geheime dienst
Volgens een verklaring, uitgege
ven door het Russische ministerie
van buitenlandse zaken en gepubli
ceerd in de „Prar/da" en „Iswestia",
zijn vier spionnen, die in de nacht
van 25 op 26 April door een Ameri
kaans viermotorig vliegtuig boven
Oekraïns grondgebied waren neer
gelaten, gearresteerd. Zij zijn inmid
dels reeds veroordeeld en terechtge
steld.
De vier agenten waren bewapend
en hadden vier korte-golfzenders van
Amerikaanse makelij bij zich, aldus
de bekendmaking. Ook hadden zij
Sowjet- en ander geld en materiaal
om anti-Sowjet-pamfletten te druk
ken.
Zij hadden bekend een school voor
spionnage bezocht te hebben in Bad
Diessle, een klein plaatsje bij Muen-
chen. Later kregen zij van officie
ren van de Amerikaanse geheime
dienst een opleiding in het organise
ren, uitvoeren van spionnage in de
Sowjet-Unie, het hanteren van wa
penen en het omgaan met zendap
paraten, speciaal bestemd voor spion
nen.
De vier spionnen hadden, volgens
de verklaring, medegedeeld, dat er
behalve in Wiessle, ook te Muen-
chen, Frankfort-aan-de-Main, Kauf-
beuren en Bad Werishofen dergelijke
scholen bestaan.
De Amerikaanse geheime dienst zou
hen opdracht hebben gegeven naar
Kief en Odessa te gaan en documen
ten in handen te krijgen. Dit laatste
zou met alle middelen moeten wor
den nagestreefd en men mocht niet
van het vermoorden van Sowjet-
burgers terugdeinzen.
Van de genoemde steden uit had
den zij radiografisch contact moeten
zoeken met de radio-afdeling van de
Amerikaanse geheime dienst in West-
Duitsland „om verdere opdrachten te
ontvangen voor daden van tereur en
cabotage in de Sowjet-Unie".
te zijn, dat zij volkomen verlaten
waren. Daarna zetten vier bulldozers
onder het oog van gesluierde vrou
wen .kinderen en gewichtig uitziende
met parapluies toegeruste, Egyptena
ren, hun- aanval in en binnen een uur
was er van het dorp niets meer te
vinden.
De Egyptische gouverneur van deze
streek was van te voren van de ope
ratie op de hoogte gesteld en hij had
het gebied laten afzetten.
Alle zuiverings-installaties in de
Kanaalzone zijn thans omgeven door
een zware prikkeldraadversperring,
zodat de Egyptische guerillastrijders
de installaties niet meer met hand
granaten kunnen bestoken.
MIJNRAMP IN PERZIë.
Naar gemeld wordt, zijn bij een
ontploffing in 'n kolenmijn te Kajren,
aan de kust van de Kaspische Zee in
Noord-Perzië, vijftig mensen gedood
of gewond.
De eerste vrouwen en kinderen, die op aanraden van de Britse regering
Egypte hebben verlaten in verband met de strubbelingen tussen Engeland
en Egypte zijn in Engeland aangekomen. Zij zijn allen echtgenoten en
kinderen van personeel van de „Imperial Chemical Industrie" of de „Shell
Company". De eerste vrouwen en kinderen, bij de aankomst op London
Airport.
Doch kwam bijtijds
uit doodkist
Een Joegoslavische .rechter, die en
kele dagen geleden als uit de dood is
opgestaan, is gisteren met zijn vrouw
naar een afgelegen streek in de ber
gen vertrokken om te ontkomen aan
nieuwsgierigen die zijn huis in Bel
grado belegerden.
De vroegere rechter, Ceda Pawlo-
wic, die enige tijd geleden was ge-
pensionneerd wegens een zwak hart,
is 10 dagen geleden uit zijn doodkist
opgestaan nadat hij 44 uur schijn
dood was geweest.
Het nieuws over zijn dramatische
ontsnapping van het kerkhof in het
holst van de nacht is deze week uit
gelekt ondanks de bijzondere maat
regelen, die getroffen waren om het
geval geheim te houden. Iedere be-
graafplaatsbediende bv. was gedwon
gen geworden een verklaring te te
kenen waarin hij zwoer dat hij nooit
het gebeuren zou onthullen.
Enkelen echter die de feiten ken
den, hebben deze gisteren verteld en
hun verhaal Is het volgende:
Pawlowic was de avond van de 14e
Mei in het bad ineengestort. Toen
zijn vrouw er zich over verbaasde
dat haar man zolang in de badkamer
bleef, ging zij kijken en vond hem
stijf en levenloos. Een arts werd ge
roepen. Deze verklaarde dat Pawlo
wic dood was, maar beval toch aan
een lijkschouwing te houden. De vol
gende morgen evenwel besloot men
dat de lijkschouwing niet meer nodig
was omdat het duidelijk was dat de
man dood was, overleden ten gevol
ge van een hartverlamming en de
lijkschouwing werd afgelast. Het lijk
werd vervolgens naar de begraaf
plaats vervoerd waar het in een open
kist werd gelegd in 'n Chappelle Ar
dente en de begrafenis zou de vol
gende dag plaatsvinden.
De Chapelle Ardente van het kerk
hof van Belgrado wordt in het begin
van de avond gesloten en een nacht
waker blijft in de buurt.
Geklop in de nacht.
Kort na middernacht hoorde de
nachtwaker aanhoudend kloppen,
maar het duurde meer dan een half
uur voordat hij tot de ontdekking
was gekomen waar het kloppen van
daan kwam.
In de veronderstelling dat het
kloppen door een dief of een bezoe
ker, die opgesloten was, veroorzaakt
werd, opende de nachtwaker de Cha
pelle Ardente waar het lijk van Paw
lowic lag en zag tot zijn verbazing
een man zitten op een bank in een
hoek. De man had een wit gezicht,
was goed gekleed en praatte in zich
zelf. Toen hij werd aangesproken
zei de man: „Ik weet niet waar ik
ben, ik weet alleen dat ik een bad
aan het nemen was".
Toen de nachtwaker bemericte dat
de man op de bank dezelfde was die
overdag in de kist had gelegen sloeg
hij op de vlucht in de veronderstel
ling met een geest te doen te hebben,
en liet de deur van het lijkenhuisje
openstaan.
Hierop ging Pawlowic naar huis
waar zijn vrouw bij zijn binnenkomst
flauw viel.
Pawlowic en zijn vrouw zijn nu
naar een afgelegen dorpje in de Ser
vische bergen vertrokken omdat zij
de otroom nieuwsgierigen niet aan
konden die hun huis bestormden.
Volgens de buren leden beiden aan
een zenuwinstorting.
wellicht nog deze zomer het
gehele complex van belastingherzie
ning en huurverhoging in het kader
der werkgelegenheidspolitiek aan de
orde zal worden gesteld.
Het is duidelijk geworden, dat de
steeds verder gaande nivellering de
oorzaak van deze ontwikkeling is ge
worden, welke men nu wenst te stui
ten. Daarom zal dat komende debat
over deze zaak van de grootste be-,
tekenis worden.
Vissersvloot naar de haringgronden
POSTZEGELS VOOR HET RODE
KRUIS.
Dit najaar zullen voor het eerst
weer sinds 1927 postzegels met toe
slag ten bate van het Roode -Kruis
worden verkocht. Er zullen 5 zegels
uitgegeven worden, waarvan een zal
herinneren aan de watersnoodramp.
HOE
wordt
het
weer?
(Geldig vara Woensdagavond tot
Donderdagavond. Opgemaakt te
10 uur).
AANHOUDEND KOEL.
Veranderlijke bewolking met
plaatselijk enkele buien. Matige,
tijdelijk krachtige Westelijke
tot Noordwestelijke wind. Wei
nig verandering in temperatuur.
28 Mei: zon op 4.30 en onder 20.45;
maan op 21.17 en onder 3.39 uur.
Het weer in Europa
weer
HELSINKI motregen
STOCKHOLM regen
OSLO licht bew.
KOPENHAGEN geheel bew.
AMSTERDAM geheel bew.
Onder grote belangstelling vertrok Dinsdagmorgen de Vlaardingse vissersvloot naar de haringgronden op de
Noordzee. Over een week zullen de liefhebbers weer kunnen genieten van de „echte HoUande nieuwe." De
schepen op de Nieuwe Waterweg, op weg naar zee.
EDINBURGH
LONDEN
LUXEMBURG
PARIJS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
GENèVE
ZURICH
LOCARNO
BERLIJN
MüNCHEN
WENEN
onbewolkt
zwaar bew.
licht bew.
licht bew.
zwaar bew.
licht bew.
onbewolkt
mist
geheel- bew.
geheel bew.
zwr.ar bew.
licht bew.
VRIJ KOEL
Het K.N.M.I. deelt mede:
Aan het zomerse weer van de Pink
sterdagen werd gisteren abrupt een
einde gemaakt door een koele Noord
westelijke luchtstroom, die gistermor
gen Vnet vlagen van stormkracht en
vergezeld van onweersbuien ons land
binnendrong en de temperaturen
sterk deed dalen. Als gevolg van deze
weersontwikkeling kwam ons land
binnen de invloedssfeer te liggen van
enkele Oceaanstoringen, waarvan de
eerste vanmorgen met wat lichte re
gen ons land passeerde.
Een volgende storing bevond zich
vanmorgen boven Ierland, terwijl ten
Westen van Schotland nog een derde
storing werd aangetroffen. Een en
ander heeft tot gevolg, dat het nu
ingetreden koele en onvaste weer
enkele dagen zal aanhouden met af
en toe enkele regenbuien.
JiavteCtje
Het geluk is vaak als een baldadige
iongen. Het belt aan en loopt weg.
