S)e Ccki^6oii^cmt
K.L.M.-toestel vliegt op het publiek
in
Ook n roodhuid
vandaag?
NA MISLUKTE START BRAK HET IN TWEEËN
Doden onder toeschouwers,
gewonden bij passagiers
„Prawda" prijst Churchill's
voorstel
Nederlandse kustvaarder
gekapseisd
JCowceitje
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DINSDAG'26 MEI 1953
44ste JAARGANG No. 12897
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs 0,47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes 1.50
Wie zou een arme
ooit vleien?
C*EN vriendelijk verzoek!
En welk een verzoek!
Verontschuldig ons indien we in
uw oog verontschuldiging behoeven:
het is een ongerijmd verzoèk!
Een vriendelijk verzoek aan alle
Katholieken, of ze alstublieft zo
vriendelijk willen zijn om op Katho
lieke lijsten te stemmen!
Oók al zijn zij het niet helemaal
met de K.V.P. eens.
Oók al vinden zij die gemeente
raadsverkiezingen volmaakt onbe
langrijk.
Oók al vinden zij ziohzelven hoogst
belangrijk.
Vooral wegens dit laatste „ook"
sloven wij ons uit met alstublieft-
spelen, heel graag, minzaam aanbe
velend enz. enz. Een geringe hoe
veelheid levenservaring kan reeds het
inzicht geven, dat geen sterveling
hoogst belangrijk of zelfs een klein
beetje belangrijk is, maar het blijkt
niet te ontkennen, dat de levenserva
ring en de levens-vergelijking van
velen nog geringer dan gering is.
Daarom deze laatste beneveling met
wierook, of men alstublieft zo vrien
delijk wil zijn, om Katholiek te stem
men.
Of is dit als bespottelijk bedoeld?
Ja en niet zo weinig ook.
Want eigenlijk vinden wij het be
spottelijk, dat het nodig is op de
vooravond van de verkiezingen Ka
tholieken te vragen of ze Katholiek
willen stemmen.
Dat is immers vanzelfsprekend.
Die vanzelfsprekendheid komt bij
ons niet voort uit een soort schaap
achtige kuddegeest (al gaan we er
trots op een, helaas kreupel, schaap
in de éne Kudde in de éne Schaapstal
te zijn), maar uit een psychologische,
een zielkundige beschouwing van het
Nederlandse volk.
IN Nederland is alles wat niet Ka-
bholiek is, niet-Katholiek.
Het klinkt lichtelijk dwaas het zo
te formuleren, maar iedereen be
grijpt wat er mee bedoeld wordt. Er
wordt niets kwaads mee bedoeld ten
opzichte van 2/3 onzer vaderlandse
gemeenschap, maar het ligt nu een
maal zo.
In het gewone leven ziet men vaak
mensen naar de ogen of poogt men
althans hen niet voor het hoofd te
stoten, indien men verwacht ze nodig
te'hebben of niet buiten hen te kun
nen.
Het heeft geen zin arme lieden naar
de ogen te zien. Daarom wordt een
arme ook niet gevleid! Wie zou een
arme ooit vleien!
Maar rijke mensen of invloedrijke
mensen zullen we trachten enigszins
te vriend te houden, wanneer wij
denken er zelf beter van te kunnen
worden
Het is geen verheven, maar toch
wel een min of meer gebruikelijke
manier van doen.
\I/IE zou een arme ooit vleien! Dit
speelt zich ook af in de politiek.
Deze wordt bepaald door enkele wei
nige rechtspersoonlijkheid bezittende
éénheden. Op de vingers nageteld
zijn er 8 van die „persoonlijkheden".
Déze politieke eenheden moeten met
elkaar samenwerken, omdat ónders
geen bestuur gevormd kan worden.
Geen van achtera heeft het alleen
v-oor- 't zeggen en dat is maar
goed ook; aangezien onze Nederland
se gemeenschap een hechte, maar
veelkleurige gemeenschap is.
Zij moeten elkaar naar de ogen
zien en het is ook al weer niet ver
heven, maar het is nu eenmaal zo:
men ziet ook in de politiek die een
heden (of „individuen") het meest
naar de ogen, welke de meeste in
vloed hebben. De minder belangrijke
krijgen wel eens een aalmoes toege
worpen, maar de dienst wordt uitge
maakt door de „big bosses", de grote
vijf.
Uit deze zielkundige en politieke
ontleding kan de les worden getrok
ken, dat de Katholieken onwijs zou
den doen, hun eenheid prijs te geven
of zelfs maar enigszins te verzwak
ken.
Alles wat niet Katholiek is, is
niet-Katholiek.
Het is kinderlijk te veronderstel
len, dat het derde deel der natie, dat
aan het geloof der vaderen door dik
en dun hardnekkig trouw bleef, ook
maar toègestaan zou worden mee te
spelen, als het zijn hechte samen-
gording onnozel prijs gaf.
Maar wanneer dit derde part door
zijra eenheid invloed heeft, heeft het
tweederde part ons nodig.
Het moet met ons rekening hou
den, zoals de K.V.P. rekening moet
houden met de andere politieke een
heden. Nóch zij, nóch wij kunnen iets
bereiken zonder overleg, zonder ge
ven en nemen, zonder samenwerking.
Dat zien we herhaaldelijk in het par
lement, maar ook in de gemeentera
den. Om niet onnodig scherp te zijnt
zullen we geen voorbeelden uit deze
stad of deze omgeving noemen, maar
iedereen kent ze bij de vleet!
Indien de Katholieken niet een blij
vera in de hechte band van een ge-
meènschappelijk beleden geloof, wor
den ze in een hoek gedrukt. Zij zou
den misschien nog wel eens een aal
moes krijgen toegeworpen, maar op
die vriendelijkheid moet men toch
niet al te veel rekenen! Wie zou een
arme ooit vleien? Wie zou, in het
NAMEN VAN DE
GEWONDEN
De officiële lijst van namen van
de gewonde leden der bemanning,
passagiers en belangstellenden luidt
als volgt:
Opgenomen in het Wilhelminagast-
huis van de bemanning: derde piloot
W. Groenink, 24 jaar, met zware her-
sensschudding; boordmecanicien, G.
Poelakker, uit Uithoorn.
Opgenomen Nederlandse passagiers
mej. dr. V. M. de Bruin, ernstig ge
wond, J. van Stirum, licht gewond,
M. van der Wal, licht gewond.
Opgenomen Buitenlandse passa
giers: M. Ibrahim, Irak, ernstig ge-
Een vliegtuig-ongeluk bij Schiphol, dat een meisje van 16 jaar en een
kleuter van omstreeks 4 jaar het leven kostte en waardoor 19 andere slacht
offers met min of meer zware verwondingen in het Wilhelminagasthuis te
Amsterdam opgenomen moesten worden, heeft een donkere schaduw gewor
pen op de overigens zo stralende tweede Pinksterdag. Om vijf minuten over
half vier schoot daar aan het einde van de startbaan en aan de rand van
het vliegveld het K. L. M.-lijntoestel voor Parijs, de Convair PH-TEI
„Paulus Potter", met reeds ingetrokken landingsgestel na een mislukte start
met grote kracht en met krakend geweld door de dichte haag, waarna het
midden in een groepje naar alle kanten dekking zoekende voorbijgangers*
terecht kwam. Het toestel botste met zijn volle gewicht op de berm, en
wipte daarna dwars over de weg. Daarbij sleurde het een vierjarig meisje
en enkele meters verder de 16-jarige Annie Holshuysen uit Amsterdam, die
op de fiets voorbij reed, mee.
Uiteindelijk gleed het met de buik vlak over de sloot aan de andere kant
van de weg en kwam zwaar gehavend voorbij de sloot op het bouwland;
tot stilstahd. De twee vleugels vond men, geheel van de romp afgerukt,
bij de staart terug. De romp was op de helft tussen staart en het midden
van het toestel in tweeën gebroken en meer naar de neus toe vertoonde zich
nog een flinke scheur. Maar wonder boven wonder vloog het niet in brand,
en dat heeft de 6 leden van de bemanning alsmede de 28 inzittende passa
giers het leven gered.
Twee doden, 19 gewonden
Met grote koelbloedigheid wisten
de twee stewardessen, de 23-jarige
Tineke Citroen, ondanks een lichte
verwonding aan haar voet, en de 25-
jarige mej. M. Z. Cohen, de kalmte
onder de passagiers te bewaren en
een pandek voorkomen. Zestien der
passagiers konden vrijwel ongedeerd
door de breuk in de romp en door
een gebroken raampje het toestel ver
laten, waarna personeel van onmid
dellijk toegesnelde ambulancewa
gens van het vliegveld de 12 gewon
de passagiers en de twee gewonde
leden van de bemanning uit hum ne
telige positie bevrijdden.
Intussen vond men het stoffelijk
overschot van Annie Holshuysen
deerlijk verminkt in de sloot terug.
Haar fiets lag nog in stukken en
brokken op de weg.
Het meisje van 4 jaar was nog in
leven, doch overleec enkele ogen
blikken later ter plaatse.
Een zwaar gewonde jongen, ge
naamd Kemper, die met andere be
langstelleraden op de weg in het
verlengde van de startbaan naar het
opstijgende vliegtuig had staan kij
ken, werd met grote spoed naar het
Wilhelmina-gasthuis te Amsterdam
vervoerd. Onder het publiek op de
weg werden tenslotte nog drie ledèn
van de Amsterdamse familie Huys
aangetroffen: vader, moeder en eèn
kind, alsmede de heer J. Meerten uit
de Salpeterstraat in Amsterdam. Zij
werden allen naar het W.G. ge
bracht.
Behalve de twee jeugdige landgeno
ten, die op de weg om het leven
kwamen, en de vijf voorbijgangers die
gewond werden, heeft het ongeluk
tot gevolg gehad, dat nog 5 Neder
landers met verwondingen in het Wil
helmina-gasthuis moesten worden op
genomen: twee leden van de beman
ning en drie Nederlandse passagiers.
De balans van het ongeluk was als
vlogt:
Gedood: 2 Nederlanders.
Gewond en in ziekenhuis opgeno
men: 10 Nederlanders en 9 buiten
landse passagiers.
politieke leven, een arme Katholiek
ooit vleien!
Hoe meer men erover napeinst,
blijkt te meer de redelijkheid van ons
vriéndelijke eigerlijk echt-normaal
verzoek, dat Katholieken Katholiek
Zullen stemmen-. Dat is immèrs van
zelfsprekend.
Een drietal der overige passagiers
en enkele andere leden van de be
manning liepen weliswaar lichte ver
wondingen op, doch zij behoefden
niet te worden opgenomen». Hetzelfde
was het geval met nog enkele voor
bijgangers, die op de weg op het
laatste nippertje trachtten een goed
heenkomen te zoeken.
„Ik voelde het ongeluk aanko
men", vertelde enkele urer na het
ongeluk een der slechts lichtgewon
de passagiers, de 60-jarige zaken
man A. Ludel, geboren in- Neder
land, doch reeds jaren genaturali
seerd Amerikaan, die tijdelijk zijn
verblijf houdt in het Amstelhotel.
„Het toestel steeg n.l. niet genoeg.
Plotseling hoorden we de machine
met geweldig gedruis langs de
grond schieten. Een knak, en het
was in tweeën gebroken. Ik vloog
uit mijn stoel, maar raakte niet
ernstig gewond, zodat ik mij door
de breuk in de romp uit de voeten
kon maken. Er was geen paniek
aan boord".
Twee andere passagiers waren de
heer en mevrouw Olin uit Finland,
die ons kort na het ongeluk op Schip
hol vertelden:
„Hoewel ook wij bemerkten, dat
het vliegtuig niet zoals gebruike
lijk is, snel omhoog ging, bestond
er onder de passagiers geen enkel
vermoeden van naderend onheil.
Tot we plotseling een schok voel-
Een close-up van de „Paulus Pot
ter". Links een der totaal vernielde
motoren.
den en de zitplaatsen wegschoten.
We dachten: dit is ons einde, maar
toch bleef iedereen rustig. Er was
geen spoor van paniek. Ook wij
hebben de machine door dc breuk
verlaten".
Over de oorzaak van de mislukte
start is van officiële zijde nog geen
enkele verklaring gegeven.
De Schiphol weg werd onmiddellijk
na het ongeluk door de poKtie afge
zet. Op de berm lagen afgerukte
boompjes, .stukken staal en andere
materialen. Het prikkeldraad en de
heg vertoonden een gapend gat op de
plaats, waar het toestel er doorheen
gevlogen was. En ira de ondergaande
zon lag het wrak van de „Paulus
Potter" als een weerloze vogel met
de gebroken vleugel naast de romp
aan de andere zijde op het land, de
punt van de staart juist boven de
rand van de sloot.
wond, A. Hamani, Irak, licht gewond,
E. E. Lewes, Amerika licht ge
wond, G. W. Murpy, U.S.A. licht
gewond, F. Hannoch, U.S.A.licht
gewond, mevr. O. Hannoch, U.S.A.
licht gewond, G. Aawadalla, Egypte,
licht gewond, C. Hakim, nationaliteit
onbekend, licht gewond, P. Dunn,
U.S.A., ernstig gewond.
In het Wilhelminagasthuis zijn
ook vyf toeschouwers met verwon
dingen opgenomen, die op de Schip-
holweg door het aanstormende vlieg
tuig werden gegrepen. Zij zijn: De
heer J. Meertens, Czaar Peterstraat,
Amsterdam, met onderbeenfractuur;
een jongen, genaamd Kemper, zeer
zwaar gewond; drie leden van de fa
milie Huys uit Amsterdam: man met
hoofdwond, vrouw met shock en kind
m'et onderbeenfractuur.
Van de leden der bemanning werd
de gezagvoerder F. H. Hawkins, een
Engelsman in dienst van de K.L.M.
aan het ooglid gewond. De tweede
piloot H. J. Amorisson kreeg een
snee over het yoorhoofd en een lich
te hersenschudding. Ook de derde
piloot, W. Groenink werd licht aan
het hoofd gewond.
Afkeuring voor Bermuda
Het dagblad van de Russische
communistische partij, de „Praw-
da", heeft Zondag in een 4000 woor
den tellend hoofdartikel (het besloeg
bijna de gehele voorpagina) zijn
waardering kenbaar gemaakt voor
Churchills op II Mei uitgesproken
oproep tot het houden van bespre
kingen tussen de topleiders van
Oost en West en tegelijkertijd het
van Eisenhower afkomstige plan
voor een tot de Amerikaanse presi
dent, de Britse premier en de Fran
se minister-president beperkte con
ferentie op Bermuda afgekeurd.
Rusland is zo schrijft de
„Prawda" bereid met de staats
lieden van het Westen rond de con
ferentietafel plaats te nemen, „doch
niet indien het Westen bij voorbaat
met bepaalde eisen voor de dag zou
komen". De komende conferentie op
Bermuda na heeft volgens de Rus
sen het opstellen van zulke eisen
juist ten doel.
Met opvallende nadruk betoogt
de „Prawda", dat een samenspraak
tussen Oost en West wel degelijk
zin zou hebben, vooral indien men
niet tracht, eikaars ideologie tot in
zet van het debat te maken, doch
zich b.v. beperkt tot voorstellen „ter
verzekering van de vrpde en ter
eventuele uitbreiding van de econo
mische en culturele samenwerking
tussen de staten".
Het blad is van mening, dat een
BIJ NOORSE KUST
In dc nacht van Zaterdag op Zon
dag om drie uur Nederlandse tijd is
het Nederlandse 500 ton metende
kustvaartuig „Toos" vier zeemijlen
buiten de vuurtoren van het eiland
Grip aan de Noorse Westkust gekap
seisd Vijf van de negen leden der be
manning kwamen in de golven om
het leven. Het zijn de kapitein B.
Houwen uit Penzance (Eng.), de
tweede machinist E. B. W. Uden uit
Rotterdam, de eerste machinist H.
Bol uit Katwijk aan Zee, de matroos
A. Velema uit Stedum en raatroos J.
Knoester uit Scheveningen. Dc stof
felijke overschotten van de kapitein
en de tweede machinist zijn reeds ge
borgen. Gered werden de stuurman
H. R. Houwen uit Woudbloem, de
matroos, P. Kleerman uit Groningen,
de kok P.Drent uit Finsterwolde, en
de matroos G. J. Sneyden uit Den
Haag.
Ongeveer vier mijlen uit de kust
ging de loods van boord, doch nau
welijks had de loodsboot de steven
gewend, of de bemanning zag de
„Toos" plotseling draaien en kap
seizen. Zes van de negen opvarenden
van de „Toos" konden door de ijlings
te hulp snellende loodsboot worden
opgepikt. Twee hunner waren echter
reeds overleden. Aangenomen wordt,
dat de vermisten zijn verdronken,
omdat de zee vrij hol was, het schip
vier mijlen uit de kust lag en omdat
de kustlijn hoog en rostachtig is. en
Omtrent de oorzaak van het onge
luk werd in Oslo vernomen, dat de
„Toos" cellulose aan boord had. Deze
lading werd gedeeltelijk als deklast
vervoerd. Het lijkt niet onmogelijk,
aldus de opvatting van Noorse des
kundigen, dat de vrij straffe, wel
licht draaiende wind, greep op de
deklast heeft gekregen, waardoor de
ze is gaan schuiven en de „Toos" ge
kapseisd is.
Het ongeluk gebeurde op ongeveer
63 graden Noorderbreedte en 7,3 gra
den Osterlengte.
Wijlen kapitein B. Houwen was
reeds 15 jaar bij zijn werkgever in
dienst. Ongeveer een half jaar gele
den nam hij het commando van hem
over.
Gistermorgen is de loodsboot van
Kristiansund met de „Toos" op sleep
touw, het schip ligt met de kiel bo
ven water, de haven binnengesleept.
regeling van de Koreaanse oorlog en
de Duitse kwestie het uitgangspunt
zouden kunnen vormen voor een op
lossing van vele andere geschillen,
welke op het ogenblik de interna
tionale atmosfeer vertroebelen.
In dit verband levert de „Praw
da" critiek op Churchill's denkbeeld,
de Duitse kwestie te regelen „door
middel van een soort van tweede
verdrag van Locarno". Hiermee zou
volgens het Russische blad geen
waarborg worden verkregen tegen
een wederopleving van de Duitse
aanvalslust.
De scherpste afkeuring in het
Prawda-artikel. dat over het alge
meen in milde bewoordingen was
gesteld en ditmaal gespeend bleef
van scheldwoorden, werd echter ge
wijd aan de voorgenomen Westelij
ke conferentie op Bermuda: „Men
is van plan zich aldaar in een poli
tieke slagorde tegen Rusland op te
stellen en dit kan slechts tot verer
gering in plaat? van tot verbetering
van de internationale toestand lei
den", meent de „Prawda".
GROTE BRAND IN JAPANSE STAD
In de stad Ebetsoen op het Japan
se eiland Hokkaido zijn meer dan
1.300 personen dakloos geworden als
gevolg van een grote brand, die, aan
gewakkerd door een krachtige wind,
264 woonhuizen vernielde.
Het Canadese departement van
landbouw heeft medegedeeld, dat
bijna één millioen eieren, inge
voerd uit Nederland, geweigerd zijn,
omdat zij niet aan de Canadese ver
eisten voldeden.
HOE
wordt
het
weer?
(Geldig van Dinsdagavond tot
Woensdagavond. Opgemaakt te
10 uur).
OVERWEGEND DROOG.
Licht tot half bewolkt, over
wegend droog weer. Matige, tij
delijk vrij krachtige wind tus
sen Noord en West. Gematigde
temperaturen.
27 Mei: zon op 4.31 en onder 20.44;
maan op 20.04 en onder 3.10 uur.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
weer temp.
HELSINKI 10 C.
STOCKHOLM zwaar bew. 14
OSLO regèn 16
KOPENHAGEN onbewolkt 15
AMSTERDAM onweer 26
EDINBURGH zwaar bew. 17
LONDEN regen 32
LUXEMBURG onbewolkt
PARIJS onbewolkt
BORDEAUX geheel bew.
GRENOBLE onbewolkt
NICE onbewolkt
GENEVE onbewolkt
ZUERICH licht bew.
LOCARNO onbewolkt
BERLIJN onbewolkt
FRANKFORT onbewolkt
MUENCHEN onbewolkt
WENEN onbewolkt
INNSBRUCK onbewolkt
32
24
28
27
De arme, wièn wij een aalmoès ge
ven, zou vaak „dank U" kunnen zég
gen tot degenen, die het ons zien
