3)e C<2idóe0oii^cmt
Amerikaanse dollarhulp ftcuvt Gezoefit £<weeCuoat&tei£ing te Clsla
voor Indo-China
■I
Koningin en Prins uit
Noorwegen terug
Critiek op grondwet
voor Europa
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
ZATERDAG 9 MEI 1953
■M>te JAARGANG No. 12885
Papengracht 32. Tel. 20015. Adm. en Adv. 20826. Abnnn. 20935. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w„ i 2— p. mnd.. f 6.p. kwart. Franco p. p. 1 6.80. - AdvertJ 15 c». p. mm. Telehx nttcs t 1.50
LICHTPUNTJES
CEN KINDERHAND is gauw ge-
vuld en in de buitenlandse poli
tiek zijn wij allemaal als de kinde
ren: met een paar lichtpuntjes in
het donker zijn wij al tevreden. Dat
is trouwens begrijpelijk, want wij
zijn niet verwend.
Als één van die lichtpuntjes be
schouwen wij het terugtrekken van
de rode Chinezen uit Laos, waar zij
enige weken geleden een inval heb
ben gedaan. Het kan zijn dat de in
vallende moesson, die de aanvoer-
wegen onbegaanbaar maakt, hen
daartoe heeft gedwongen, maar wij
koesteren toch graag de meer hoop
volle gedachte dat het misschien een
wenk uit Peking kan zijn geweest,
die de rode invallers heeft terugge
roepen. Na de wonderlijke omme
zwaai van Moskou speuren wij naar
stig naar zulke lichtpuntjes, die vpor
ons een aanwijzing moeten zijn, dat
er inderdaad iets veranderd is.
Een meer reëel lichtpunt is de
vooruitgang, welke te be-
0 speuren valt in de bestands
besprekingen te Panmoend-
jon. Het gaat langzaam, tergend lang
zaam en echt op z'n Oosters, waar de
tijd geen rol speelt, maar er zit ten
slotte schot in.
Toen de Noorderlingen (Chinezen
en Noord-Koreanen) na de regerings
wisseling in het Kremlin om hervat
ting der verleden jaar afgebroken
bestandsbesprekingen verzochten,
mocht men verwachten, dat zij zou
den toegeven op het stuk van de re
patriëring der krijgsgevangenen. Dit
probleem was immers het enige
struikelblok gebleken en de Noor
delijken konden weten, dat de Ver
enigde Naties op dit punt niet wil
den en zelfs niet konden toegeven
De Chinezen beriepen zich toen op
de letterlijke tekst van de bepaling
in de Conventie van Genève, waarin
gezegd wordt, dat alle krijgsgevan
genen na een wapenstilstand gerepa
trieerd moeten worden. De beteke
nis daarvan is, dot men geen krijgs:
gevangenen mag achter houden;
maar toen deze bepaling werd op
gesteld, dacht men niet aan de mo
gelijkheid, dat er ooit wel eê'ns
krijgsgevangenen zouden zijn, die
liever niet gerepatrieerd wilden wor-'
den, zodat men deze bepaling niet zó
rnag uitleggen, dat alle krijgsgevan
genen zelfs tegen hun wil gedwon
gen zouden moeten worden om terug
te keren. Een dergelijke gedwongen
repatriëring druist in tegen elk be
grip van vrijheid, dat de Verenigde
Naties in hun vaan hebben geschre
ven, zodat de Westerlingen op dit
gebied geen concessies konden doen.
Het waren dus de Chinezen en de
Noord-Koreanen, die over de brug
zouden moeten komen en zij zijn
over de brug gekomen. Eerst given
zij him bereidwilligheid te kennen
om de zieke en gewonde krijgsge
vangenen uit te wisselen, waarbij de
geallieerden zo grootmoedig waren
om veel en veel meer gewonde
Noorderlingen uit te leveren dan de
Ch'nezen bereid waren terug te ge
ven, en daarna werd over het pro
bleem der andere krijgsgevangenen
onderhandeld op de basis van vrij
willige repatriëring.
lt/?EN KWAM OVEREEN, de ge-
vangenen, die niet naar hun va
derland terug wilden, onder de hoe
de te plaatsen van een neutrale mo
gendheid.
Maar nu begonnen de moeilijkhe
den opnieuw en zij liepen zelfs zó
hoog, dat men weer aan de goede
wil van de Noorderlingen begon te
twijfelen.
De roden stelden n.l. als eis, d t de
onwillige gevangenen naar dat neu
trale land zouden moeten worden
overgebracht. Een onmogelijke eis,
als men bedenkt, dat er ongeveer
48.000 gevangenen zijn, die niet te
rug willen. Welk land wil dat stel
opnemen? Terwijl het bovendien
geen kleinigheid is om de lui te
transporteren.
In direct verband met dit stand
punt stond de eis van de Noorder
lingen, dat het neutrale land een
Aziatisch land zou moeten zijn; een
eis, waartegen de geallieerde onder
handelaars aanvankelijk ook bezwaar
hadden, omdat een Aziatisch land
minder onafhankelijk werd geacht
dan een Europees land. Maar na veel
vijven en zessen zijn de roden op
nieuw over de brug gekomen en na
men zij genoegen met 't voorstel, dat
de niet naar huis willenden voorlo
pig in Korea zelf mogen blijven en
wel onder toezicht van een commis
sie van vijf neutrale landen. Die vijf
zijn: Tsjecho-Slowakije, Polen, Zwe
den, Zwitserland en India, hetgeen
dus neerkomt op 2 communisten, 2
Westerlingen en 1 neutrale voorzit
ter (India).
Tot de verdere voorstellen van de
Noordelijken behoort, dat de naties
van welke onderdanen zich als krijgs
gevangenen onwillig hebben ver
klaard terug te keren, binnen tier
maanden vertegenwoordigers naar
deze gevangenen mogen zenden om
te trachten hun bezwaren weg te ne
men en hen voor te lichten over al
les wat met hun terugkeer in het
eigen land verband houdt. Als er na
dien nog krijgsgevangenen zijn, die
niet willen terugkeren zal over hun
lot beslist moeten worden door een
politieke bijeenkomst van beide par
tijen.
Deze voorstellen lijken over 't al
gemeen redelijke voorstellen, hoewel
er nog wel enige bezwaren aan ver
bonden zijn. welke misschien kun
nen worden bijgeschaafd. Washing
ton vooral is beducht, dat de roden
de gelegenheid zullen aangrijpen
om weer eens lekker tot in het on-
Parijs benoemt nieuwe opperbevelhebber
Generaal Henri Navarre is benoemd tot opperbevelhebber van de Franse en
Vietnamese strijdkrachten in Indo-China, zo is gisteravond na een kabi
netszitting te Parijs bekend gemaakt. Hij zal weldra naar zijn nieuwe post
vertrekken om het commando vap generaal Salan over te nemen. Voorta
begint de Amerikaanse hulp aan Indo-China duidelijker vormen aan te ne
men. Terwijl in Laos Amerikaanse vliegende verhuiswagens", gevlogen
door Amerikaanse burger-piloten, begonnen zijn grote hoeveelheden voor
raden voor omsingelde Franse posten af te werpen, kreeg Frankrijk uit
Washington do mededeling, dat het 60 millioen dollar „aan speciale hulp"
voor do strijd in Indo-China zal ontvangen. De directeur van het bureau
voor de wederzijdse bijstand, Stascen, verklaarde, dat het geld was óver-
gemaakt uit de fondsen voor de hulp aan het buitenland.
De nieuwe Franse opperbevelheb
ber in Indo-China, generaal Navarre
(54), heeft gefungeerd als stafchef
van maarschalk Juin, commandant
van de geallieerde landstrijdkrachten
in centraal-Europa. Zijn benoeming
komt op een ogenblik, dat de situatie
ir. Indo-China nog zeer ernstig is, of
schoon de raadselachtige terugtocht
van de Vietminh-rebellen nog voort
duurt.
De Fransen hebben zich ingegraven
in hun stellingen en het is voor hen
dan ook moeilijk te weten wat de
Japan wil geen
Perzische olie
De Japanse regering heeft stappen
gedaan om verdere aankopen van
Perzische olie door de Idemitsoe-
maatschappij te voorkomen. Het mi
nisterie van Handel heeft bepaald,
dat alle importeurs, die dollartoewij
zingen vragen voor olie-aankopen,
moeten opgeven uit welk land de
olie afkomstig is. (De Idemitsoe-
maatschappij heeft in haar contract
met de Perzische regering beloofd,
dat zij haar aankopen in dollars zal
voldoen).
Een woordvoerder der regering
heeft deze stap een voorzorgsmaat
regel genoemd, voor het geval de
olie-aankopen in Perzië moeten wor
den gestaakt als gevolg van onder
handelingen, welke thans met de
Britse regering worden gevoerd.
(Engeland heeft de Japanse regering
verzocht verdere olieaankopen in
Perzië te voorkómen).
De eerste Japanse tanker met
(18.000 ton) Perzische olie nadert
thans Japan en de Anglo-Iranian
heeft nu via haar advocaat tc Tokio
de eerste stappen gedaan om de
rechtmatigheid van de aankoop tc
betwisten. De Idemitsoe-maatschap-
pij bereidt zich nu voor op het de
fensief.
SJAH EN WOSSADEQ.
De minister van buitenlandse za
ken van Perzië Fatemi, beeft ver
klaard dat de oetrekkin^cn tussen
de Sjah en premier Mossadeq „enorm
verbeterd" zijn sinds het „ontlslag"
van de minister voor hofzaken, Hoes
sein Ala Chan.
Zwendel in
Buenos Aires
In Buenos Aires zijn vijf buiten
landers gearresteerd, omdat zij een
enorme zwendelaffaire op touw zou
den hebben gezet, waarmee een be
drag van ruim 300 millioen pesos
(ongeveer f 7,7 millioen) is gemoeid
De vijf zouden een verdunning
hebben gekregen garen uit Peru in
te voeren.
Daarna zouden zij een schip heb
ben gekocht om de garens van Peru
naar Argentinië te vervoeren. Het
sehip werd echter geladen met ste
nen en schroot en op de terugweg
zouden de eigenaars het tot zinken
hebben Jaten brengen en de verze-
kerincssom hebben opgestreken. De
ze affaire zou alleen al de verzeke-
ringsmaatsrhapDijen in de Argen
tijnse hoofdstad op 120 millioen pe
sos 3 millioen) zijn komen tc
staan.
Hoewel de politie nog geen ver
klaring heeft uitgegeven, is het toch
bekend geworden, dat zij een on
derzoek naar deze beschuldigingen
heeft ingesteld. De nationaliteiten
van de vijf zyn niet bekend ge
maakt.
Viétminh-troepen in dc rimboe uit
spoken. Zeker is echter wel, dat de
roden gestadig terugtrekken. aange-J
zien bijv. groepen FranSe parachu
tisten tot op 40 km van dc stad geen
vijènd hebben ontmoet.
De.hele zaak gaat nu lijken op een
poging van dc Viétminh om Loeang
Prabang te nemen vóór de Fransen
het hadden kunnen versterken: toen
de rode eenheden deze „snelheids
wedstrijd" hadden verloren, zal de
rode generaal Giap besloten hebben
niet verder op te dringen en voor
lopig terug tc trekken.
Doch behalve deze aftocht heeft
het Franse opperbevel slechts vage
aanwijzingen over de bewegingen
van de vijand. In Franse kringen
oppert men daarover twee mogelijk
heden:
lste. In Hani meent men, dat dc
Viétminh bezig is aan de veldtocht
tegen Laos een einde te maken en
haar hoofdmacht reeds terugtrekt
naar dc basis in Tonkin. In Laos zou
dan slechts een divisie achterblij
ven, versterkt met plaatselijke guér
riJtastrijders en politieke specialis
ten, die het veroverde gebied in
staat van paraatheid zouden moetei
brengen, zulks in verband met het
grote offensief tegen de Mekong, dat
in October na de regentijd wordt
verwacht.
2de. Dc roden zouden echter ook'
kunnen proberen nog voor het be
gin van het regenseizoen de riyfer
de Mekong, ergens tussen Vientiane
en de grens van Cambodja, te berei
ken cn wel om de terugtocht van
hun hoofdmacht te dekken.
"Donderdagavond hebben Koningin Juliana - en Prins Bernhard als onderdeel van het bezoek aan Noorwe
gen ten toneelvoorstelling bijgewoond in de nationale schouwburg te Oslo. Het Koninklijk geselschap voor
de voorstelling van Schillers „Maria Stuart" op het baloon in de sehouwburgzaal. Voorste rij: H. M. Ko
ningin Juliana (rechts) en haar gastheer, Koning Haakon. Tweede rij: Prins Bernhard (rechts) gekleed
in het generaals-uniform der huzaren en Prinses Martha.
"li
t
Acht jaar als wilde
In dc Zweedse provincie Hal
land heeft de politic een 5I-ja-
rige man ontdekt, die acht jaar
lang als .wilde" heeft geleefd. Op
1 Januari 1945 was de man uit
Gothenburg "crdwcnan. Dc oor
zaak van zijn vlucht was een
geestelijke depressie, waarin hij
geraakt was doordat hij als zwa
re tb.c-patiënt niet in staat was
te werken. Dc man leefde zomer
en winter buiten cn wist zich
al die jaren verborgen tc hou
den. Wat hij 'voor zyn levens
onderhoud nodig had stal hij uit
zomerhuisjes <~n provisiekelders,
aldus meldt „Dagens Nyheter".
De bestandsbesprekingen in Korea
l ovor bun plan niet zou betekenen,
Ü60!(u66ru6 l)YCL^STX „de uiteindelijke oplossing van de
krijgsgevangenen kwestie tot een of
De wapenstilstandsbesprekingen andere latere daturr uit te stellen."
in Panmondjong zijn Zaterdagoch- Hy zeide dat dc Noordelijke voor
tend hervat. Na een byeenkomst van stellen vele punten nog onbeant-
32 minuten vroegen de Noordelijken woord laten. Hoe zou bijvoorbeeld
om verdaging tot Zondagochtend, i in de voorgestelde neutrale com-
De verbondenen gingen hiermee ac- missie van vijf landen, welke toe-
Film kon net nog mee
eindige te gaan rekken, net zolang
totdat de krijgsgevangenen het zat
worden en uit arren moede «naar
terugkeren.
Bovendien hebben de Amerika
nen enige bedenking tegen toelating
van Tsjechen en Polen en men
spreekt in dit verband reeds van
het binnenhalen van het „paard van
Troje".
Wij kunnen dus nog geen „hei"
roepen, omdat wij nog niet over de
brug zijn, maar er is toch een rede
lijke kans, dgt er binnen een afzien
bare tijd overeenstemming bereikt
wordt en dat de wapenstilstand op
Korea dan een feit zal zijn.
Daarna komt dan het probleem
van de vrede in Korea; een probleem,
waarvan wy de oplossing allerminst
kunnen voorspellen.
coord.
Generaal William Harrison, de
voornaamste onderhandeiaar der
verbondenen, vroeg de Noordelijken,
waarom het nodig is de beslissing
over het lot der krijgsgevangenen,
die niet willen repatriëren, aan een
politieke conferentie op hoog niveau
over te laten.
Hy vroeg, of overeenstemming
Saoc&, de ctoiiMi,
in ZiilLcA,
l
1
De beroemde Zwitserse clown Grook,
die thans 73 jaar oud is, is voor het
eerst met zijn eigen circus te Zurich
opge.'redeu. De stadsautoritcÜen
hadden hem echter maar koel ont
vangen, en hem een standplaats voor
de circustent gegeven, die ver bni-
ten het centrum van de stad lag. Bes
te meer trof Grock het warme wel
kom van het premierrepubliek. Bat
hem ontving met een regen ran
bloemen. Grock beantwoordde hdit
gebaar met een serenade aan zijn pu
bliek, op z'n beroemde „ondermaat
se" viooltje.
zicht op de gevangeren zou houden,
een besluit moeten worden geno
men. Zou men bij meerderheid be
slissen of zou er het recht van veto
zijn?
Generaal Harrison zeide na de bij
eenkomst dat zijn vragen niet bete
kenen, dat de "e. bondenen de Noor
delijke voorstellen nis basis voor
onderhandelingen hebben aan
vaard.
i
INDISCH VLIEGTUIG
NEERGESTORT.
Dertien passagiers en vijf be
manningsleden zijn omgekomen als
gevolg var. het neerstorten van een
vliegtuig nabij New De'hi. Het toe
stel verongelukte ven nadat het naar
Bombay was vertrokken. Het be
hoort aan dc „Air India".
Koningin Juliana cn Prins Bern-
hard zijn gisteravond uit Noorwegen
in ons land teruggekeerd. Even voor
halfacht landde hun vliegtuig op
Soesterberg.
Om enkele minuten voor vier wa
ren Koningin Juliana en Prins Bern
hard, met de leden van hun gevolg,
van het vliegveld Fornchu bij Oslo
opgestegen. De 'rins bestuurde zelf
het vliegtuig, de PILPBA, met het
prinselijk wapen.
Op het allerlaatste ogenblik reed
nog een auto he: veld over naar dc
plaats waarheen het toestel rcccis
was getaxied. Met de auto werden
dc in Noorwegen vervaardigde films
vervoerd voor de televisie-uitzen
ding in ons land De Prins liet een
der motoren van het vliegtuig stop
pen, waarna ue films nog in het
vliegtuig konden worden geladen.
Koningin en Frins werden uitge
leide gedaan door koning Haakon,
kroonprins Olav. prinses Astrid cn
prins Harald. Dc Koningin droeg
een korte bontmantel, de Prins was
gekleed in het generaalsuniform der
luchtmacht.
Het was het "inde van een staats
bezoek, dat misschien weinig specta
culair was maar een rustig cn har
telijk karakter had, hoewel Konin
gin en Prins van 's morgens tot
avonds drukke dagen hebben ge
had waarbij hun levendige cn ge
ïnteresseerde belangstelling nimmer
verflauwde.
Er moge dan in Noorwegen geen
sprake zijn geweest van zeer geest
driftige toejuichingen en opgewon
den stemmingen va* de Noorse be
volking. m«*n kar allerwegc Bell is-
téren. dat dc Noren grote bewonde
ring hebben voor „dc charmante
Nederlandse dronr.ing (koiiincrin)
Juliana" en „de sportieve en joviale
prins Bernhard"
Te grootscheeps
De Raadgevende Vergadering van
de Raad van Europa te Straatsburg
heeft gisteren de boodschap van het
Minirterscomité aangehoord. Namens
liet Ministerscomité sprak de Belgi
sche minister Van Zeeland. Hij le
verde commentaar op het door de
ad hoc-Assemblée opgestelde ont
werpstatuut voor een politieke
Furopese gemeenschap, welk ontwerp
op het ogenblik berust bij de rege
ringen. Het was de eerste officiële
commentaar van regeringszijde en
zij was niet bepaald gunstig.
„Wij moeten op onze hoede zijn",
aldus Van Zeeland, „tegen concep
ten, die te grootscheeps of te theore
tisch zijn en hun doel voorbij schie
ten. Onder het voorwendsel van on
middellijke perfectie dragen zij het
risico in zich, zowel gefundeerde als
ongefundeerde oppositie te verwek
ken, zodat een snei, definitief besluit
onmogelijk wordt".
Het ontwerp-statuut zal Dinsdag
worden behandeld door de zes minis
ters van het Kleine Europa, dat de
HOE
wordt
het
weer?
Geldig van Zaterdagavond tot
Zondagavond. Opgemaakt tc
10 uur).
AANHOUDEND KOUD.
Over het algemeen veel be
wolking met enkele verspreide
buien. Overwegend matige Noor
delijke wind. Aanhoudend koud
weer, maar slechts hier cn daar
lichte nachtvorst.
politieke unie overweegt aan te
gaan. Dc zestien ministers van hot
Grote Europa noemdón het nog te
vioeg, om gedetailleerde commen
taar te geven.
By het debat is gisteren op het
ontwerp scherpe critiek geoefend
r'oor dc Nederlander Schmal. Zijn
bezweren gingen vooral tegen de
r.iet-paritaire samenstelling van dc
senaat, de rechtstreekse verkiezingen
en de vage economische taak.
De bondsraad om
Na twee weken van politiek ge
manoeuvreer achter de schermen is I
het thans wel zeker, dat er in de
Duitse bondsraad (Eerste Kamer)
een meerderheid gevonden is voor
het verdrag over het Europese leger
cn dc Europese Defensie Gemeen
schap.
Rcinhold Maicr. dc Liberale minis
ter-president van dc staat Bndcn-
Württemberg. die aanvankelijk tegen
do verdragen heeft gestemd, hgeft
thans toegezegd, om wanneer dc ver
dragen binnenkort weer ift behan
deling zullen worden genomen, tc
zullen voorstemmen.
10 Mei: zon op 4.55 cn onder 20.19;
naan op 3.15 cn mder 17 11 uur.
11 Mei: zon op 4.53 cn onder 20.21
maan op 3.31 cn onder 18.40 uur.
IJsheiligen
Het K.N.M.I. deelt mede:
Dc toestand met „Usheiligen-
koude", die in het midden van d' c
week begon, vertoont thans nog al
tijd geen neiging oin to veranderen.
Tussen Groenland en Noorwegen
h«ndhaaft zkh een hogedruk-ebied,
dat samen met een depressie boven
Polen dc kou-aanvoer met Noorde
lijke winden m stand houdt. Dc de
pressie boven Polen is ge ill mat
zeer koude lucht, hetgeen blijkt uit
do berichten van weerstations in de
buurt van Danzig, die sneeuwbuien
meldden. Gistermorgen kwam .in
Duitsland plaatselijk zelfs 5 graden
vorst voor. Vanmorgen werd ook uit
het Oosten van ons Jand nachtvorst
gemeld, maur deze wan over het al
gemeen licht, omdat dc lucht hier
vochtiger is en meer bewolking be
vat dan in Duitsland. Een ran [sto
ring van de depressie boven Polen
gaf vandaag aanleiding tot veel be
wolking cn enkele buien. Morgen
zijn weer enkele opklaringen moge
lijk, maar het koude weer blijft
voortduren en de kans op nachtvorst
blijft bestaan.
Het weer in Europa
weer
temp.
STOCKHOLM
zwaar
bew.
8 C.
OSLO
zwaar
hew.
13
KOPENHAGEN
zwaar
hew.
11
AMSTERDAM
geheel
bew.
11
LONDEN
half
15
LUXEMBURG
half
bew.
12
'""""RGH
on'-.i
wolkt
12
PARUS
licht
bew.
15
AUX
hal'
bew.
22
GRENOBLE
onbe
wolkt
16
NICE
onbewolkt
18
ZURICH
nevel
14
BERLIJN
zwaar
bew.
10
FRANKFORT
licht
bew.
14
WENEN
geheel
bew.
12
INNSBRUCK
regen
12
JCavteitje
Dc deugd behoeft geen loftrompet
Joost van den Vondc
