RIJNSTREEK Vereniging „Oud Leiden" op excursie naar Schoonhoven In huiskamer te Oegstgeest staat de uitvinding opgesteld DINSDAG 5 MEI 1953 DE LEIDSE COURANT EERSTE BI-AD - PAGINA 3 Gouden paar in Rijpwetering Vandaag vieren Cornelis Hoogenboom cn Johanna Bakker hun gouden huwe lijksfeest. Respectievelijk 79 en 75 jaar mogen ze zich in een nog betrekke lijk goede gezondheid ver heugen. De heer Hoogen boom is afkomstig uit Lei- muiden en zijn echtgenoot uit Nieuwkoop. Ze kwa men 29 jaar geleden naar Rijpwetering en hebben daar sindsdien gewoond. In de oorlog had een verdwaalde bom het op hun woning voorzien. Dat was de schrik van hun le ven. maar 't liep gelukkig op 't nippertje nog goed af. Nu wonen ze bij hun jongste dochter in een van de nieu we huizen aan de binnenweg, waar „vader" nog graag wat in de tuin werkt. Ze hebben het best naar hun zin. Een lang gekoesterde wens, die wegens de woningnood zo lang wens bleef ging daarmee in vervulling. Kinderen en kleinkinderen zullen zich vandaag dankbaar verheugen en vele Rijpweteringers met hen. ALPHEN AAN DEN RIJN PLECHTIGE DODENHERDENKING BU GEMEENTEHUIS Zoals voorgaande jaren heeft ook gisteren bij het gedenkteken voor het gemeentehuis de plechtige bij eenkomst plaats gevonden, waarbij door duizenden ingezetenen de ge vallenen herdacht werden uit de laatste wereldoorlog. Een koor, o.l.v. de heer Jasperse, zong, nadat de erewacht door de re- servepolitie en de nationale reserve betrokken was, „Vertrouwen in Gods Woord" en het „Sanctus" van Frans Schubert. Daarna sprak burgemeester Wit- schey een rede uit, waarin hij met nadruk wees op de betekenis van deze herdenking en een hartstochte lijk beroep deed op allen, toch voor al vandaag de eenheid te willen be waren. Spr. citeerde hierbij de woorden van H. M. de Koningin, uitgesproken met Kerstmis j.l., waar in de vorstin wees op de warmte, die wij kunnen brengen en uitstra len in eigen omgeving. Tot slot las spr. het gedicht voor van Foppema, „Dankgebed". De heer Hofland sprak daarna dc herdenkingsformulc uit, waarna ve len van de gelegenheid gebruik maakten bloemen te leggen bij het monument nadat eerst burgemeester Witschey en wethouder v. d. Berg een grote krans hadden neergelegd. Met het zingen van twee coupletten van het Wilhelmus werd deze plech tigheid besloten.. Op het terrein der v.v. Alphen werd eveneens bij het aldaar staan de monument, in aanwezigheid van een aantal leden en supporters, door de heer Joh. van Zwietcn, als voor zitter der vereniging, de drie geval len leden van deze vereniging her dacht, waarbij door de nabestaanden bloemen werden gelegd aan de voet van het monument, COMPROMISVOORSTEL INZAKE PNEUMATISCH KLINKEN OP SCHEEPSWERF „DE INDUSTRIE" Na vele besprekingen en onder zoekingen op de scheepswerf „De Industrie" aan de Wilhelminalaan inzake het pneumatisch klinken op deze werf bij de scheepsbouw, is na zowel de directie van dc werf dc fa. D. en Joh. Boot gehoord te heb ben als de bewoners van de Hooft- straat een compromis tot stand gekomen, waarbij gedurende de na middag niet meer met deze automa tische hamers gewerkt zal worden. Wel zal dit lawaaierige werk volgens het voorstel mogen gebeuren van 7 uur des morgens tot des middags 2 uur. In hoeverre het personeel van de werf een oplossing zal kunnen vin den voor wat betreft de arbeidsver deling heeft de fabriekskern reeds besproken. Zoals bekend, is er nog steeds geen goedkeuring voor de werf om bin nen de bebouwde kom met dc auto matische hamers te werken en de bewoners hebben hun bezwaren te gen het gebruik dezer werktuigen r.og steeds gehandhaafd. Mogelijk, dat door dc voorgestelde oplossing deze voor Alphens groot ste industrie zo belangrijke zaak ein delijk in goede banen zal komen. Aan het Jaarverslag van de Al- phensche Bank N.V. over 1952 is het volgende ontleend: Hoewel tengevolge van de verla ging van het bankdisconto, bij een overigens gelijkblijvende crediet- vraag, de rentewinst circa 18.000.— minder beliep dan vorig jaar, wyst de Verlies- en Winstrekening na reservering van 80.00.vooi belas tingen en nadat ƒ20.000.aan de Reserve voor Diverse Doeleinden en 6.675.50 aan het Pensioenfonds Per soneel is toegevoegd eer. saldo ter verdeling aan van 85.881.61 welk bedrag een dividend-uitkering toe laat van 8 pet. over het kapitaal. Vorenbedoelde Reserve voor Diver se Doeleinden werd thans na boven vermelde dotatie uit de winst, met 50.000als zichtbare reserve in de balans opgenomen, terwijl het Pen sioenfonds Personeel per einde 1952 op de balans paraisseert met 155.000. De onkostenrekening werd in het verslagjaar ongunstig beïnvloed doordat o.m. ten laste dezer rekening werd gebracht een bedrag van 11.213.voor afschrijving op de in verband met de uitbreiding van onze bedrijfsruimte noodzakelijke aan schaffing van meubilair en machines. NOORDEN KEEPER VIEL TEGEN DOELPAAL NSV 3 speelde Zondag in Gouda een wedstrfjd tegen Donk 5. Acht minuten voor het einde gaf de Donk- midvoor een schuiver op het NSV- doel. Dc keeper B. Vork viel uit cn kwam tijdens de val ongelukkiger wyze met zijn hoofd tegen de doel paal. Hij bleef bewusteloos liggen. Enkele toegeschoten EHBO-crs ver leende de eerste hulp en overbren ging naar het ziekenhuis bleek nood zakelijk. De behandelende genees heer constateeerdc ccn zware her senschudding. De onfortuinlijke keeper is opge nomen in het St. Jozefpaviljoen te Gouda. OUDE-WETERING Nationale Herdenking Opdi klokgelui trok een stille stoet vanaf paviljoen „De Brasem" naar 't mo nument te Roelofarendsveen, waai-, na het in acht nemen van twee mi- Met een verdere stijging der onkos- nuten stilte, de kranslegging plaats ten zal ook Jn het komende jaar re- i vona. kening dienen te worden gehouden. I In aansluiting hierop werd De kosten der verbouwing beliepen J Herdenkingsdienst belegd in de Ge- ƒ51.109.16. [reformeerde kerk. Had de Nationale De sterke stijging van de op kogie I Herdenking tot nog toe weinig ac- termijn toevertrouwde gelden en j centf thans werd dc samenkomst een •n mindere mate die van de deposi- manifestatie van saamhorigheid. Als to's op termijn vergeleken bij vo rig jaar een toename van ruim 2'4 millioen gulden heeft belangrijk tot verruiming der middelen bijge dragen. prekers voor een stampvolle kerk traden op ds. A. Knotnerus, ds. J. Breukink, ds. D. van Swighem en pastoor J. G. A. Saraber. Het pro- De heer L. de Graaf heeft wegens gramma werd afgewisseld door ge- het bereiken van de pensioengercch- I zamenlijke zan8 tigde leeftijd zijn functie als Direc- £®w.e[,.c,n j teur der Bank ^an het einde van het Christelijke gemengde zangveren•- boekjaar neergelegd. BOSKOOP TEGEN AUTO GEREDEN De 13-jarige P. Bosman uit Reyers- koop, die op zijn rijwiel langs deze straat reed. bemerkte blijkbaar niet dat op zijn weg een auto geparkeerd stond. Hij botste tegen de wagen op met het gevolg, dat hij bewusteloos bleef liggen Nadat hem eerste hulp was verleend, werd hij naar zijn ou derlijke woning vervoerd. Dit onge val trok temeer de aandacht, door dat een broer van het slachtoffer, enige dagen geleden bij werkzaam ging en de kerkkoren van de Ned Hervormde- en Geref. kerk. Als solo zangeres trad op mej. Lize Schoo. sopraan, die op zeer verdiensteliike wijze een vertolking gaf %van ..Hoe groot, o Heer en hoe vervaarlijk'', aan het orgel begeleid door de heer J. VerweU. Aan het einde van de dienst werd gecollecteerd voor de Stichting 1940 —1945. TER AAR EERSTE TOMATEN EN KOMKOMMERS Aan dc Centrale Veiling alhier werden heden dc eers,- torna'.en heden aan een zaagmachine drie aanjrevoerd door de kweker Math, vingers moest missen. i Kieijn. De eerste komkommers wer den aangevoerd door de kweker J. Voor het door de St. Anna Ver-Zevenhoven. De tomaten werden cniging voor industrie en huishoud- Kekoclit door de heer A. v. d. Jagt, onderwijs, afgenomen examens cos- groentehandelaar te Aals °er voor tuir/ière slaagden de dames: N. van 3,30 per kg. De komkommers brach- Viiet, Tr. van Hevelingen, Sj. Hou-1 ten 0,53 per stuk op. Koper was dc dijk en A. van Leeuwen. heer H. v. Engelen, groenteliande- Zij ontvingen hun opleiding hier voor bij de zusters Ursulincn te Boskoop. HAZERSWOUDE (H. R.) Dodenherdenking Even als vo rige jaren werd ook dit jaar weer 'n „stille tocht" gehouden naar het graf van soldaat A Schakenbos op het kerkhof bij de St. Michaëlskerk. Nadat het zangkoor de „Media vita" had gezongen, werd er een mi nuut stilte in acht genomen. Hierna sprak de weleerw. heer ds. P. D. Kuiper, Geref. Predikant te Sassen- heim. De bijeenkomst werd gesloten met het „Agnus Dei" uit de mis van A. Lotti. Onder de aanwezigen bevonden zich o.a. burgemeester De Hollander en diens echtgenote, de gemeente secretaris de heer De Braver, pastoor Koene en het oranjecorr.ité. Bij het verlaten van het kerkhof werden vele bloemen op het graf gelegd, naast de krans, welke in het begin al neerpelegd was namens de „Oud-strijders". LEIDERDORP Kampioenschap dammen. Er begint nu tekening te komen in de strijd om het kampioenschap dam men van Leiderdorp. In groep A van de hoofdklasse wist J. J. Harsefras de eerste plaats in de finale te ver everen. Voor de tweede plaats had den zowel J. v. d. Zwan als Abr. Dorsman een kans. Eerstgenoemde schakelde zichzelf echter uit in de partij tegen W. de Wolff door een vermeende damzet. Door blunders van v. Tol kwam Dorsman door winst op A. Spies op de tweede fi- naliftenplaats. In' groep B gaat de strijd nog tussen C. Deegenaars, H. v. d. Vecht cn D. Hassefras. In de eerste klas staat J. P. Heek onbe twist aan de kop. Do gedetailleerde uitslagen van deze week zijn: Hoofdklasse A: W. de Wolff—J. v d. Zwan 20, Abr. DorsmanA. Spies 20, R. MarbusA. v. Tol 11, A. v. TolAbr. Dorsman 0—2. Hoofdklasse B: I Verhoogt 0—2, A. Deegenaars afgebr. Ie klasse: C. v. TeijlingenJ. P. Heek 02, A. BloemendaalP. Riet kerk 11. NIEUWVEEN Dodenherdenking Gisteravond is de herdenking voor de gevalle nen uit de jaren 1940—1945 gehou den. Om ongeveer kwart voor acht waren vele ingezetenen samengeko men bij het mxmument voor het raadhuis, waar dr. Nout een korte toespraak hield tot de familie en de aanwezigen, onder wie o.a. burge meester Bakhuijzen cn echtgenote, de heer Kooistra, ds. Speelman, wethouder Bos en enkele raadsleden. Hierna werd er om acht uur twee minuten stilte in acht genomen. Ver volgens werden kransen gelegd en bloemen bij het monument, o.a. na mens gemeentebestuur. burgerij, Wilhelminavereniging en de Prot. Chr. Jeugdverenigingen. Tot slot sprak burgemeester Bakhuijzen nog een kort dankwoord tot de aanwezi gen. Na afloop werd er een herden kingsdienst gehouden in het Evan gelisatiegebouw. laar te Alphen a. d. Rijn. ZOETERWOUDE— LEIDERDORP Oudermiddag Kleuterschool. Het was een goede gedachte om een middag te organiseren, waarop de ouders van pl.m. 170 kleuters in dc gelegenheid werden gesteld om de prestaties van de kleinen, die dage lijks handen vol werk geven :ian het personeel in ogenschouw te kunnen nemen. Do grote zaal van het paro chiehuis was eigenlijk te klein om al de belangstellenden te bevatten. Zeer verheugend was dc belangstel ling van de ouders omdat daaruit bieck, de interesse voor de nieuwe vorm van onderwijs voor de kleu ters waarmede bij dc aanvang van dit schooljaar in de geheel gemoder niseerde* kleuterschool de trots van pastoor Van Leeuwen was be gonnen. Ook aanwezig waren het schoolbestuur en de parochie-gees telijken. Mej. L. v. Zandwijk, als hoofd der school, heette allen wel kom cn legde er de nadruk op, dat wat er deze middag te zien is. het werk is van kinderen en als zodanig moet worden beschouwd Onder lei ding van het personeel en met pia nobegeleiding van mej. Th. van Har- teveld, zongen de kleuters vervol gens enige liedjes, voerden een paar dansjes uit en speelden zelfs toneel, waarbij zeer toepasselijk een Maria- hulde. Tijdens de pauze was er ge legenheid tot 'het bezichtigen van eon kleine tentoonstelling van hetgeen er in de afgelopen maanden door de kleuters od school is verricht. Pas toor van Leeuwen memoreerde aan het slot van deze middae het vele werk van het onderwijzend personeel in deze twee 'kleuterklassen met elk pl.m. 70 kinderen verricht. Wat lezers schrijven LJden, 4 Mei 1953. .„MUZIEK" OP DE H A ABLEMM ERS TRA AT. Gedurende reclame acties van de actieve Haai lemmersmaat-winkeliers is het een goedbedoelde gewoonte ge worden, gedurende dt middag- en avonduren, via versterkers, muziek ten gehore te doer brengen. Dit op zich is niet anders dat loffelijk. Maar nu rijst bij vele Haarlem- merstraters" en bezoekers van deze gezellige straat de vraag of het nu strikt noodzaKelijk is uren aan één stuk de luchi te vervullen met de meest onwelluidende klanken van de „populaire" Amerikaanse songs, tu nes of hoe ze dan ook heten mogen. Met muziek heeft net in ieder geval niets uitstaande. Mag het dan zijn, dat het moderne jongmens dit in ex tase kan aanhoren, de nuchtere mens ergert zich mateloos aan dit geluid. Veel goeds neeft het land van Unclc Sara ons na 1945 geschonken, op mu zikaal gebied echter hebben zij ons allerminst verwer? 1 Met angst en beven zien vele bewoners de dagen der „Bloemenregen tegemoet als dan ook weer muziek ten gehore gebracht zal worden. Ik vlei mü echter met de hoop, dat de „programma-leiding" rekening zal willen houden met deze hartekreet van zo velen. J. van B. Zaterdagmiddag vertrokken in vier comfortabele bussen 140 leden van de Vereniging „Oud-Leiden" naar Schoonhoven. Dank zij het prachtige weer werd do busrlt op zichzelf reeds een waar genoegen. Js de route LeidenGouda vrij alge meen bekend, het traject van de Pij - penstad via Haastrecht naar Schoon- hovcn, langs dc onvolprezen Vllst, was voor velen ccn openbaring. De prachtige boomgaarden, do schilder achtige boerderijen, het was alles een lust voor het oog cn terecht werd het Hollandse landschap, zoals zich dat hier voordoet, door eenieder ge prezen. De buschauffeur toonden op de smalle bochtige wegen ecu waar vakmanschap en zorgden er voor, dat precies om 3 uur net Schoonho- vense stadhuis werd bereikt. In de hal van dit prachtige huls der ge meente was het burgemeester Aten, die het gezelschap een woord van welkom toeriep. De voorzitter van I „Oud-Leiden", dr. A. Kessen, sprak een kort dankwoord cn bood een exemplaar van het Kastelenboek aan voor het roemrijke archief van de stad. ("Oudste charter van 1281). Dc leiding van de excursie berust te bij de heer Lugard, archivaris van Schoonhoven. Gezeten in de prachti ge grote kerk hebben de deelnemers aandachtig geluisterd naar de histori sche inleiding van de heer Lugard, kenner bij uitstek van Schoonhovens historie. Nadat men het interieur van de kerk had bewonderd, volgde een rondwandeling door de stad. Ter ere van de leden van Oud-Leiden" öe- speelde de stadsbeiaardier tijdens de ze wandeling het prachtige carillon in de gotische toren van het stadhuis. Men genoot van de Waag, het Doe lenhuis, de Wallen cn het onvergete lijk uitzicht op de Lek. Na afloop der rondwandeling werd verdeeld in groepen een bezoek gebracht aan het stadhuis en het Edelam- bachtshuis. Het stadhuis met zijn 17e eeuwse raadzaal, een schepenkamer, zijn oude kruisgewelven, zijn ten toongestelde archivalia en oude zil veren voorwerpen, werden zeer be wonderd. Echter niet minder het Edelambuchtshuis, waar zilver-, glas- en platcolproductcn worden tentoon- fiesteld. Hier kreeg men een goede ndruk van deze belangrijke Schoon- hovense industrie. De demonstratie van drie zilversmeden dwong aller respect af. Welk een fijn hanawerk! Tot slot werd op een terras aan de Lck een kopje thee gedronken. Dc terugreis naar de Sleutelstad ging thans langs de Lek via Bergambacht en Stolwijk naar Gouda. Om half acht waren de deelnemers weer bin nen de Leidse wallen. LEIDSE GEMEENTERAAD. De gemeenteraad van Lelden zal, onvoorziene omstandigheden voorbe houden, op Maandag 11 Mei a.s. om twee uur in openbare vergadering bijeenkomen. DE ZAAK VAN DE GEARRESTEERDE KUNST SCHILDER EN „JOURNALIST". Zoals gemeld, zijn een Inwoner van Alkcrnadc, zich noemende jour nalist, en een to Leiden wonende kunstschilder gearresteerd, verdacht een zeer uitgebreide zwcndclzaak op t'uw te hebben gezet. Dc kunstschil der zal verdedigd worden door mr. J. van der Plas uit Den Haag. Mr. van der Plas heeft het A.N.P. meege deeld, dat het gerucht, dat hier van een schilderijenvcrvalsing sprake zou zijn, uit de lucht is gc. ,icn. Gevestigd in dc week van 27 April t en met 2 Mei. A. F. Akkermans, militair, Noordelnde 2a; E. C. P. J. SimonsBaks en fam.. Van 't Hoffstraot 3. van BeiJeren, 1.1. verpleegster. W. Singel 27; G. Beijes, 1.1. gczlnsverzorg- ster, Rapenburg 59. J. van den Bosch, arts. Herengracht 23: A. F. Bredewold. L. Mare 53; M. M. Brust, militair. Groenhazengrocht 12; II. W. A. Clnscner en fam.. werktuigkundige, W. Rozen straat 55; G. P. Gcerllngs, los-arbelder, L. Mare 73; J. Gertcnaar, clectro-tech- nicus. Borneostr. 30; J. Gort, matroos ni KM. Noordelnde 2a: Wed. M A. A. Teunissen Bruggink—Gutjahr, lerares en O.. Rljnsb wcg 93; G. Hocksema. kruisdeniersbed.. Haven 7a; H. de Hoop. verkoopster. Transvjuilkade la; F Hui- zinga. militair KL. W Singel 5: B J M. M. Huyskens. «chrijvcr III KM, Noordelnde 2a; M. Jansen, korporaal KL, Groenhazengracht 12; A. J.M. Janssen, matroos III KM. Noordeinde 2a; J. Janssen, matroos III KM. Noordelnde B. de Kier, makelaar, Herensingel A. H. ChristlaanseVan Koolber gen en fam.. Oostdw.grncht 15a; P C Kors. militair. Morsstr 02-64; M H. de Lange, kapper. Levendanl 104; R B. van der_Ley. schrijver I KM. Noordelnde 2a; v'an der Mark. loodgieter. Mnrc- dijk 88a: C. Matheijscn. worstmaker. Transvaalhof 5: N. J. Mosterdijk. huish. hulp. Leeuwerikstr 49: F D de Nie, maatsch werkster. Vrcewiikstr. 8; J J. Ladan—Vnn Nugtcrcn. Molenstee 27; J. Ottons. matroos. Noordelnde 52: A. C. Cossée-Parrée. Lammensch.weg 20; E. Plaggemar* en fam., werkmeester. Utr. Jaagoad 2B; J. L. Rclfns en fam. 11. verpleegster. W. Singel 27: F P Rou- matroos III KM. Noorrleinde 2a; •an der Veen. vernleeghulp. Heren gracht 33-33; A. E Vcrhrugge. lerares i.l.o.. Nwe Riin 4: H. W. Zeegrrs. srhrit- ■er I KM, Noordeinde 2a; J van der Zouwen. vlicgtuigmakcr III KM. Noord- einde 2a. Maandag 4 Mei. Vanmorgen was het feest bij de fa. Gebr. Zwetsloot, Haarlemmerweg 2, v/aar ,dc heer A. L. Friesema her dacht, dat hij 40 jaar geleden als landarbeider in dienst trad bij de heer W. J. Zwetsloot. Nadien werk te hij ook bij de Erven Zwetsloot en thans bij de gebroeders, waarvan de heer J. Zwetsloot hedenmorgen de jubilaris toesprak en hem dankte voor zijn toewijding, aan drie gene raties Zwetsloot bewezen. Als blijk van erkentelijkheid werd een enve loppe met inhoud aangeboden, ter wijl mevr. Friesema een bouquet bloemen ontving Ook van diverse zakenrelaties ontving de heer Frie sema gelukwensen, bloemen en ge schenken Tijdens een gezellig on- deronsje werdeJ er nog eens oude herinneringen opgehaald uit vroeger jaren toen men 's nachts om twee uur naar dc trein moest om koeien te halen er- er van slapen ni«t veel terecht kwam. Er is veel veranderd in die jaren, maar de heer Friesema is qc-bleven. Gezond en wel! Burgemeester jhr mr F. H. van Kinschot zal a.s. Zaterdag de 2.000ste woning, die na de oorlog in Leiden werd gebouwd, officieel openen in het tiende complex van dc woning bouwvereniging „Ons Doel" Voor dat deze plechtigheid begint, wordt om half drie een bijeenkomst in hot clubhuis Westerkwartier" aan de Ten Katestraat (Da Costastraat) ge houden. Door een rampzalige vergissing is Zaterdag niet in de Kath. Week agenda voor Lelden vermeld, dat de Ned. Kath. Bond van Werkmees ters, afd. Leiden, a.s. Vrijdagavond een luhilcumhiicenkomst hebben in „Liberty" aan de Stationsweg, aan vangend om 8 uur. De Commissaris van Politie ver zoekt te worden bekend gemaakt met de identiteit van do wiclrijd- stcr, die Zaterdagmorgen jl. om streeks halfclf heeft gereden naast de Zijlpoort ter hoogte van de R.K. Begraafol. Zij moe' als getuige worden gehoord Inzake de aanrijding tassen een vrachtauto van de N.V. Trio en een voetganger; zij wordt verzocht zich te vervoegen aan het politie bureau, afdeling recherche. De priorin van de zusters Domini canessen van de St. Jacobegracht vierde gisteren temidden van haar familie haar 25-Jarlg professiefecst. Het was een juiste gedachte van de R.K. Harmonie capcl om dit feit niot onopgemerkt laten voorbij gaan cn zo stond het volledige korpö gis termiddag om 4 uur keurig opgesteld op de binnenplaats van het huis. Er werden enige pittige marsen ten ge hore gebracht ron buitengewone verrassing voor de priorin, die van deze serenade geheel onkundig ge. houden v/as. Namens het bestuur van de Harmon'-» sprak dc heer E. S. Prins enige woorden van gelukwens. Kapelaan Van Nobelen, neef van de Jubllarcsse, sprak een dankwoord, waarna aan dc muzikanten een ver frissing werd aangeboden. STADSKOK. OMMEKEER IN LUCHTVAART? De bekende molen-architect A. J. Dekker te Oegstgeest heeft een zoge naamde „zeilende propeller" uitge vonden, waarvoor het buitenland grote belangstelling toont. Tussen de uitvinder en de Westduitsc Bonds regering zijn reeds dc eerste contac ten gelegd en spoedig zal worden overgegaan tot besprekingen over dc verkoop van de licensie-rechten. Dc onderhavige propeller is geen uitvinding van dc laatste tijd. Dc heer Dekker bouwde reeds in 1933 een zeilende propeller, die bestaat uit twee turbine-raderen, waaraan kleine gebogen bladen zijn bevestigd. Dc beide raderen draaien in tegenover gestelde richting. Het belangrijkste is, dat het toerental aanmerkelijk la ger is - dan bü andere propellers, terwijl de stuwkracht minstens 5 maal groter is. Een aanzienlijke be sparing aan brandstof cn rustiger vliegen zijn hiervan het gevolg. e regering verleende de heer Dekker in 1933 volle medewerking, om zijn uitvinding in de praktijk toe te passen. Hij kreeg een oud Fokker toestel ter beschikking en monteer de daarop zijn propeller kort voor het uitbreken van de laatste wereld oorlog. De oude Fokker is nooit dc lucht ingegaan. Men beweert, dat bij het aanslaan van de motor de enorme capaciteit van dc propeller het toe stel binnen enkele ogenblikken uit elkaar reet. Bij een volgende proef zou men een dergelijk toestel bij half gas op 60 meter reeds van de grond gekregen hebben, hetgeen iets bui tengewoons is aangezien men normaal bij vol gas 400 meter nodig had. De uitvinding van de heer Dekker viel in Mei 1940 In handen van de Duit sers, toen het toestel met de merk waardige propeller een van de wei nige zaken was, die de gevechten rond Ypcnburg overleefde. Dc pro- pel Ier werd direct naar het lucht vaartlaboratorium in Berlijn verzon den, waar het principe er van nader werd bestudeerd. Begin '44 moeten de Duitsers er in geslaagd zijn vlieg tuigen te construeren, waarop de pro peller kon worden toegepast, zonder dat dc heleboel in enkele minuten uit elkaar vloog. De Duitse professor Bock noemde dc propeller van de heer Dekker eon uitvinding, die ztfn weerga in de luchtvaarthistorie niet vond. Het is waarschijnlijk, dat do Duit sers vlak voor de capitulatie hun experimentele vliegtuigen vernietigd hebben, terwijl na de wapenstilstand om economische redenen de mogelijk heid uitgesloten was. het experimen teren te hervatten. Het verhaal doet echter dc ronde, dat do Dekker-pro peller in handen van dc Russen viel cn prof. Bock naar Rusland werd overgebracht om dc vinding van dc Oegstgcestenaar nader uit te wer ken. Russische jagers, uitgerust met zeilende propellers, zouden in staat zijn ccn snelheid van 14 h 15.000 kilometer te bereiken. In Nederland hebben dc heer Dek ker en de N.V. Stroomlijn de pro peller herhaaldelijk in de belang stelling trachten te brengen van luchtvaartdeskundigen, maar deze schijnen de vinding niet ernstig te nemen. In een huiskamer te Oegstgeest slaat momenteel ccn proefmodel van ccn zeilende propeller, waarover binnenkort besprekingen met Bonn geopend zullen worden. De restauratie van dc Jacoliikerk aan het St. Jucobsplcin te Utrecht 1h ln oen nieuw stadium gekomen. Van dezo historische kerk Is tijdens de hevige storm ln 1632, waarbij ook ccn gedeelte van de Domkerk werd vernield, waardoor dc Domtoren en -kerk voorgoed los van elkaar kwa men te staan, dc spits afgewaaid. Sindsdien is de Jacobikerk steeds provisorisch afgedekt geweest. Een kleine spits, die cr Indertijd eens op geplaatst werd. is tijdens de Franse overheersing gesloopt. Thans ls men zo ver in 1942 begon men met de restauratie dat do nieuwe spits, die volgens do oorspronkelijke ge gevens is ontworpen cn waarvoor Utrechts bevolking ccn belangrijke financiële bijdrage heeft geleverd, onder kap ls gekomen cn dat de vlag kan worden gehesen. De buitenmu ren, die indertijd van baksteen waren zijn Inmiddels vernieuwd en in tuf steen uitgevoerd. (Reeds geplaatst ln een gedeelte onzer vorige oplage) ENGELS ECHTPAAR VERONGELUKT. Een bejaard Engels echtpaar, dat vanmorgen om 9.15 uur. komende uit de Tcsselschadestroat in Amster dam gearmd hot Leidzebosje over stak, is daarbij onder een uit de rich ting van het Parkhotel komende tram van lijn 2 geraakt cn daarbij op slag gedood. De slachtoffers zijn de heer cn me vrouw W. A. J. Uit Twickenham bij Londen. Dc man, die doof was. is 71, zijn vrouw 75 jaar oud. Zij waren met hun 42-jarige dochter op 28 April voor een vncantie van twee weken naar Amsterdam gekomen en logeerden in dc Tesselschadestraat. Terwijl de dochter vooruit wat ge- faan om voor een reis naar Den laag dc treinblljctten te kopen, ver lieten de bejaarde ouders dit pen sion en kekch volgens getuigenver klaringen bij het oversteken van het Leidsebosjc dc verkeerde kant uit. De trambestuurder, die na het onge luk geheel overstuur naar het Wil- hclminagasthuir; moest worden ge bracht, zag hen van links naderen, terwijl hij afremde om bij de halte daar ter plaatse stil te staan. Hoewel hij luide signaal gaf, liepen dc beide Engelsen de tramrails op naar het midden van de vluchtheuvel. Voor zij die bereikten werden zij door de sterk remmende motorwagen van de tram gegrepen. Zij geraakten er bei den geheel onder. De motorwagen moest worden op gevijzeld. Het tramverkeer onder vond 45 minuten vertraging.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1953 | | pagina 3