S)e Waar t Moskou om te doen is Een nieuwe campagne van Moskou voor Duitse eenheid Mits Duitsland het Westen opgeeft Russen zijn gul met beloften Wisjinski is weer de oude Brits-Egyptische besprekingen JlavteÜje Overval in trein Bazel-A'dam Deken A. H. M. J. Homulle f DONDERDAG 16 APRIL 1953 ■Hste JAARGANG No. 12865 Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 VERKOOP LANDBOUWGRONDEN NA vijf jaren voorbereiding is deze week eindelijk het wetsontwerp betreffende de verkoop van land bouwgronden door de Tweede Kamer in behandeling genomen. Het is daarmee een eigenaardige geschiedenis. Deze zit vast aan de prijsbeheersing, welke nu eenmaal door de grotere vraag op allerlei wijze werd onderaoken. Het ging er r.u om een regeling te maken, die zo mogelijk waterdicht zou zyn. Maar al spoedig bleek, dat dit vrywel on mogelijk zou zijn, omdat er zoveel zinnen waren betreffende deze mate rie als er partijen zijn in de Kamer. De P. v. d. A. wenste een zo strak mogelijk gesloten regeling. De anti revolutionairen en V.V.D. wilden deze prijsbeheersing liever opgehe ven zien. De christelijk historischen en de katholieken konden een zekere prijsbeheersiirg billijken, maar dan zo, dat de prijzen niet zouden bevrie zen, maar fluctueerbaar zouden zijn naai- de economische tendenzen, in die zin. dat de Grondkamer bij het goedkeuren dezer prijzen met deze tendenzen zou rekening houden. Indien de minister van Landbouw nu heeft gemeend, dat hij met het ingediende wetsontwerp alle gevaar lijke klippen heeft omzeild en een dragelijk midden heeft gevonden tussen de zo verschillende en zeer uiteenlopende opvattingen, welke bij de schriftelijke voorbereiding naar voren zijn gekomen, dan heeft hij zich waarschijnlijk nog vergist. In dit wetsontwerp nu wordt be paald, dat de overdracht van land evenals de vestiging, wijziging en verlenging van het zakelijk recht op land onderworpen wordt aan de goedkeuring van de Grondkamer. De minister maakt bij algemene maatregel van bestuur een regeling omtrent de tegenprestatie (de prijs) en volgens deze normen handelt de Grondkamer. DE socialisten wensen nu niets lie ver dan verkoop van landbouw grond via de Grondkamer om aldus aan alle geknoei een einde te maken. Maar tegen dit dirigisme vani de re gering verzet zich de rest van de Kamer wel zeer beslist. Daar zal dus niets van komen. Daartegenover stel len de anti-revolutionairen vrije prij zen. En wel om een merkwaardige reden. Men betoogt daar aldus. Deze regeling, die de minister in dit wets ontwerp heeft vastgelegd is niet na te leven. Voert men zulk een rege ling toch in, dan speelt men met het overheidsgezag. Men moet geen voor schriften uitvaardigen, die niet zijn na te leven. Men zou dus een waterdichte rege ling dienen te maken, maar hierbij treedt weer het gevaar op; dat de boer dan nooit meer van zijn grond zou opstappen zeer ten detrimente van de productiviteit van de bodem. Nu is het zo, dat er sinds 1948 een zeer aanzienlijke meerderheid van deskundigen vóór prijsbeheersing is. Van de- zijde der socialisten werd daarop al heel gauw gewezen met de vergelijking, dat men met meisjes en wijn op het jaartal moet letten. Zo moest men hier ook letten op het jaartal 1948, toen er geen verzet te gen de regeling van de koopprijzen was. Nu menen anderen weer, dat het voldoende zou zijn de pachtprijzen in de hand te houden om aldus ook de koopprijzen te regelen. Maar hier spelen ook ai weer ver schillen. Want men kan het ook al dus stellen, dat de koopprijs niet in de hand is te houden zender de pachtprijzen. Zou men naast de koop- prijsbeheersing geen pachtprysbe- heersing hebben, dan zou er een schromelijke prijsopdrijving in» de pachtprijzen ontstaan, omdat de vraag nu eenmaal veel groter is dan het aanbod. Er zou dan geen redelij ke winst voor de pachters overblij ver. en dat zou het gevaar zijn bij veel te hoge koopprijzen met boven dien de mogelijkheid van faillisse ment bij een economische achteruit gang en geen grond voor bekwame maar financieel niet draagkrachtige landbouwers en boeren. T\IT zijni zo enkele van de moeilijk- heden en bezwaren, die aan dit wetsontwerp vastzitten. En dan heb ben wij nog niet gesproken over de amendementen, die nu reeds op dit wetsontwerp zijn ingediend en die de minister nog voor grotere moei lijkheden zal plaatsen. In het geheel is dit nieuwe wets ontwerp aangaande de prijsbeheer sing van landbouwgronden reeds niet meer dan een kleine vooruitgang. De daarop ingediende amendementen maken deze materie nog moeilijker. Op het ogenblik, dat wij dit schrij ven is het nog duister hoe men uit deze warwinkel van tegengestelde meningen zal kunnen geraken. Wy menen, dat men met dit wetsontwerp daaruit niet geraken zal. En dat de impasse, welke hieruit zal ontstaan, wellicht zal kunnen leiden tot de con clusie, dat ook dit wetsontwerp niet de oplossing zal kunnen brengen voor een vraagstuk, waarnaar men n«u reeds sinds vijf jaren zo ijverig heeft gezocht. En dat men opnieuw zal moeten gaan studeren naar een andere oplos- I sing, welke bij zulk een verschei denheid van meningen even moeilyk I zal zijn te vinden. I Minister Mansholt is met dit wets. I ontwerp allerminst te benijden. Het doel van de vriendelijkheids-campagne der Sovjets begint zich af te tekenen. Het Kremlin is nl. een nieuwe campagne begonnen tot herstel van de Duitse eenheid, door middel van een viermogendheden-conferentie. Het eist daarvoor de prijs van de losmaking van West-Duitsland uit de Westerse defensie. Dit blijkt uit verklaringen van hoge Russische en Oost-Duitse utoriteit, onder wie de machtigste man in Oost-Duitsland, Walter Ulbricht. Generaal Tsjoeikof, het hoofd van de Russische controle-commissie in Duits land, heeft uit Moskou opdracht ontvangen, nieuwe voorstellen op te stel len. De West-Duitse regering heeft reeds verklaard, dat zij nooit zal toe stemmen in een Russisch voorstel, dat de neutraliteit van Duitsland beoogt. DE AAP UIT DE MOUW Vice-premier Walter Ulbricht, se cretaris-generaal van de Oostduitse communistische partij, gaf gisteren het sein tot de nieuwe Russiche campagne met een verklaring op de frontpagina van de „Tagliche Rund schau". Dit blad is het officieel Rus- sich orgaan in Oost-Duitsland. Ul bricht betoogde, dat het communis tische blok door zijn toegevende hou ding in Korea de weg had geëffend voor onderhandelingen over Duits land. Maar, zo voegde Ulbricht er aan toe, „het eerste grote doel is de opruiming van West-Duitsland's il legale verdragen van militaire en politieke samenwerking met het Wes ten". „Indien de Verenigde Staten wer kelijk het Duitse volk willen hel pen", aldus de verklaring van Ul bricht, .dan moeten zij niet de ver dragen van Bonn en Parijs voor schrijven, maar zich bereid verkla ren tot een viermogencii,i.den-confe- entie voor een vredesverdrag met Duitsland, zoals dit reeds door de Soviet-Unie is uiteengezet als tasis voor een bespreking". De verklaring van Walter Ulbricht werd onderstreept door een redevoe ring van de staatssecretaris in het Oostduits ministerie van buitenland se zaken, Anton Ackermann. In te genwoordigheid van partijvoorzitter Otto Grotewohl en verscheidene ho ge Russische officieren verklaarde hij. dat na de eerste Russische vre- desstappen in Korea ook de Duitse kwestie moet worden opgelost. De grote hinderpalen, de ratificatie van het EDG-verdrag en het vredestrac- taat van Bonn, moeten volgens hem daarbij niet onderschat, maar ook niet overschat worden. Door middel van professor Klara Fassbender, vooraanstaand leidster van de „neutrale internationale con ferentie voor een vreedzame oplos sing van de Duitse kwestie", hebben de Russen hun plannen voor Duits land kenbaar gemaakt. Deze West- duitse dame bracht gisteren een boodschap over van Tarkhof, hoofd van de afdeling Al-Duitse Zaken in de Russische controle-commissie. RODE BELOFTEN De beloften, die deze Russische boodschap inhielden, luidden: terug trekking van de Russische troepen uit Oost-Duitsland; vrije verkiezin gen onder internationaal toezicht; erkenning van de uitslag dezer ver kiezingen, zelfs als zij een overwin ning zouden opleveren voor de recht se „bourgeoisie"; ver reikende con cessies als: herstel van de vrije Duit se handelsbetrekkingen en interna tionalisatie van de Oder. Volgens mejuffrouw Fessbender zou Tarkhof echter tevens hebben verklaard, dat de agrarische hervor- Westelijke voorstellen afgewezen Frankrijk heeft Woensdag in de politieke commissie van de Verenig de Naties bij monde van zijn afge vaardigde Hoppenot een beroep op de beide partijen i© Korea gedaan, zoveel mogelijk mensenlevens te spa ren „tussen de dageraad en het mid daguur van de vrede". Wisjinski heeft in de politieke com missie de Westelijke voorstellen be treffende ontwapening van de hand gewezen. De Westelijke voorstellen houden een beperking van de strijdkrachten van de grote mogendheden in en een regeling krachtens welke de sterkte van de strijdkrachten van de andere landen wordt vastgesteld naar het be volkingsgetal. Wisjinski zeide, dat hij bleef bij het Russisch-Poolse voorstel, waarin wordt gevraagd de bewapening van de grote mogendheden met een der de te verminderen. De Sowjet-Unie heeft nooit het Westelijk voorstel voor opgave en verificatie van strijdkrachten» en be wapening aanvaard en zii deed dit ook heden niet. Het plan-Baruch voor de atoom energie noemde Wisjinski „bluf" om het Amerikaanse monopolie en de Officieel is te Londen meegedeeld, dat binnenkort te Cairo Brits-Egypti sche besprekingen beginnen over hangende kwesties". Wat de ontruiming van de kanaal- zóne betreft staat Egypte op het standpunt, dat de ontruiming on voorwaardelijk moet zijn» en niet ge koppeld aan de kwestie van Egypte's toetreding tot een internationaal com mando voor het Midden-Oosten. De Britten willen niet, dat de verdedi ging van de Kanaalzone zwakker wordt na hun vertrek. Een Egyptische militaire woord voerder heeft te Cairo op een pers conferentie verklaard, dat de onder handelingen- met Engeland uitsluitend de evacuatie van de Kanaalzone zul len betreffen. De organisatie van de verdediging van het Midden-Oosten zou niet ter sprake komen. Het zou heel erg zyn, het geloof in de mogelijkheid van de vrede te verliezen. Amerikaanse voorraad atoombommen te bewaren. Wisjinski eiste opnieuw, dat de atoombom onmiddellijk zou worden verboden. „Atoombommen schreeu wen om gebruikt te worden, wanneer zij eenmaal zyn opgeslagen", aldus de Sowjet-afgevaardigde. Hij verwierp de opvatting, dat de Verenigde Naties behandeling der Koreaanse bestandskwesties aan de onderhandelaars te Panmoendjon moeten overlaten. Deze houding kon slechts hinderpalen plaatsen op de weg naar een bestand. Wisjinski sprak zich opnieuw uit voor een aan beveling voor onmiddellijk staken van de vijandelijkheden. mingen in Oost-Duitsland moesten blijven gehandhaafd en dat de ge bieden ten Oosten van de Oder- Neisse niet aan Duitsland konden worden teruggegeven, omdat zich daar al te veel Russen hadden ge vestigd. Functinonarissen van de Westduit- se regering in Bonn hebben over de verklaringen van Klara Fassbender hun schouders opgehaald. Zij ont houden zich van commentaar en wachten eerst „meer officiële" voor stellen af. ANTWOORD De Westduitse bondskanselier, dr. Konrad Adenauer, die thans in Ame rika vertoeft, heeft op deze voorstel len reeds bij voorbaat antwoord ge geven. Voor journalisten in Califor- nië verklaarde hij: ,De bondsregering zal nooit toestemmen in een Rus- sich voorstel, dat als prijs voor de Duitse hereniging Duitsland's neu tralisatie beoogt". Volgens Walter Ulbricht zal daar om de regering-Adenauer dienen te verdwijnen. Als nieuwe dragende kracht, die de Duitse nationale een heid kan afdwingen en de vrede kan redden, noemt Ulbricht de „Deut sche Sammlung". Deze „Deutsche Sammlung", een christelijke groepering in West- Duitsland. die het herstel van de Duitse eenheid nastreeft door met de Russen samen te werken, staat onder leiding van Josef Wirt. De communisten hebben deze seniele fi guur uit de vergetelheid te voor schijn gehaald om aan hun streven een nationaal-christelijke inslag te geven. In de buurt van Mulhouse heeft men op de spoorlijn het lijk gevon den van een 29-jarige Belg, Maurice Dossche. Na aanslag te hebben ge pleegd op een conducteur van de sneltrein Bazel-Amsterdam, roofde hij twee postzakken en de geldtas van de conducteur, wierp die door het raam, sprong toen zijn buit na en is daarbij onder de wielen van een goederentrein terecht gekomen. De conducteur werd niet levensgevaar lijk gewond. Op het lijk van Dossche werd een kaartje voor de reis Serajewo (Zuid- Slavië)-Brussel gevonden. Hij was via Italië naar Zwitserland gereisd en had daar by de vreemdelingen dienst onderdak gevraagd, omdat hij geen geld meer had. Op weg van Ba zel naar Mulhouse heeft Dossche kans gezien de bagagewagen binnen te dringen, waar hij de conducteur met een boksbeugel te lijf ging. De trein reed op dat ogenblik met een vaart van 100 kilometer per uur. De conducteur duwde zijn aanrander van zich af en snelde naar het coupé waar hij de hulp inriep van andere reizigers. Dezen snelden de postwa gen binnen, maar Dossche was ver dwenen. Een der mannen bemerkte plotseling twee handen, die zich aan de rand van het venster vastklamp ten. Toen de reizigers de dief naar binnen wilden trekken, liet hij zich vallen. Het werk der wereldgezondheidsorganisatie De Wereld Gezondheids Organisatie, een van de organisaties van de Ver enigde Naties, helpt in meer dan 100 landen de ellende te bestrijden. Leden ervan zijn verspreid over de gehele wereld, de strijd aanbindend tegen ziekte. In 1950 nam de Wereld Gezondheids Organisatie op het verzoek van de Turkse regering deel aan het oprichten van een demonstratie- en oefen- centrum, deor een volledig uitgerust team te zenden, dat bijna twee jaar in Instanboel werkzaam was. Deze groep deskundigen belastte zich met de spoed-opleiding van ongeveer 450 artsen en 500 verpleegsters vaccineerden meer dan 10.000 kinderen en lichtten meer dan 60.000 personen door. Heden zet het Demonstratie- en Opleidingscentrum te Instanboel de strijd, begon nen door de Wereld Gezondheids Organisatie, zelfstandig voort. Werkers op het gebied van de strijd om de gezondheid in de Oosterse zowel als de krijgen. Twee werksters van het Istanboclcentrum, doen een onderzoek naar de gezondheid van de plaatselijke bevolking. Sedert 1929 deken van Leiden Gistermiddag om kwart over vijf is hoewel zijn toestand zich enige dagen geleden wat gunstiger liet aanzien vrij plotseling in het St. Elisabeth- ziekenhuis te Leiden overleden de hoogeerw. heer A. H. M. J. Homulle, deken van Leiden. Zo als bekend, werd deken Homulle enige maanden geleden door een hartaanval getroffen. Na enige verbeteringen en nieuwe inzin kingen is de deken aan deze hartkwaal bezweken. Het stoffelijk overschot zal he denmiddag van het ziekenhuis naar de pastorie aan de Heren singel gebracht worden, waar in de zaal een chapelle ardente wordt ingericht. De parochianen zullen Zondagmiddag van 4 tot 7 uur gelegenheid hebben langs de lijkbaar in de kerk te defile ren. Zondagavond om 7 uur zul- len» de Metten gezongen worden, Maandagmorgen om 9 uur dc Lauden, waarna om 9.30 uur de plechtige H. Mis van Requiem wordt opgedragen, gevolgd door de begrafenis op het R.K. Kerk hof aan de Zijlpoort. Man van wetenschap gebed en gastvrijheid TUSSEN de data 1879: 14 Maart en 1953: 15 April liggen de levensdagen van de thans ontslapen deken van Leiden: de Hoogeerw. Heer Antonius Hen- dricus Maria Joseph us Homulle. Geboren Amsterdammer is hy als onvervalst Amsterdammer door het leven gegaan. Hageveld, Warmond en op 16 Augustus 1903 zijn priesterwijding. Precies een maand later kreeg hij zijn) benoeming tot kapelaan te Lim- men in Nrd.-Holland, vanwaar hy na een verblijf van twee jaar werd weggeroepen om het le raarsambt te gaan vervullen op Hageveld. 18 Jaar lang heeft hy gedoceerd en de pastoors van het bisdom Haarlem, die les van hem hebben gehad, kunnen ge tuigen, dat hij een classicus van» formaat was, die thuis was bij Horatius en Livius, Ovidius en Virgilius en de andere Latijnse auteurs als maar weinig in het bisdom. Hij was door een op hartstocht gelijkende liefde bezeten voor zijn classieken en voor de laatste ziekteaanval hem velde, kon hy 's avonds nog uren doorbrengen met het lezen in de grote schrij vers van het oude Rome. Kwam men een of andere aanhaling te gen, tien tegen één, dat hij u wist te vertellen van wie het ge vleugelde woord was en waar men het vinden kon. Het ver baast dan ook niet, dat men op vele kelken, klokken, gebouwen enz. opschriften vindt, die door hem op verzoek werden samen gesteld. Wat eens de aanleiding is geweest, dat een jonge kape laan aan de toen reeds deken zijnde overledene vroeg, of hij het boekje ter l?en mocht heb ben, waar al die opschriften in vermeld stonden, want hij wilde een opdracht laten graveren in een kelk. Wat het antwoord is geweest als er tenminste ooit een ant woord gestuurd is weet ik niet, alleen is zeker, dat men heel veel tegen de deken mocht zeggen, maar dat je niet mocht twijfelen aan zijn wetenschap, want dan was je in minder dan geen tijd uitgerangeerd. AJIAAR deze classicus was geen dor eigenwijs mens, die al leen maar leefde in het tijdperk omstreek? Christus' geboorte. Toen hij in 1923 Hageveld ver liet als pastoor te Velsen waar hij 6 jaar verbleef was het voor hem geen plotselinge confrontatie met de realiteit en uit de vele vrienden, die hij daar maakte en di? geregeld nog bij hem te Leiden op visite kwamen, blijkt dat zijn karakter daar pre cies eender was, zoals wij hem in Leiden leerden kennen. „Een geweldenaar" dat was de eerste indruk, maar het bleek al ras, dat hij een geweldenaar was, die door bruusk optreden tever geefs zijn heel erg klein hart poogde te verbergen! Zijn hart was heel gevoelig voor vriendschap; groot in zijn» gastvrijheid en altijd bereid om voor zijn huisgenoten tegenover een ieder op de bres te staan en ze te verdedigen. Het gastrecht was hem heilig en als gastheer ontpopte hy zich als een uiterst gezellig causeur, die uren lang kon vertellen van zijn reizen, die hy in zyn vacan- ties tijdens zijn Hageveldse ja ren had gemaakt; anecdotes uit zyn» kapelaans- en leraarsjaren; geschiedenissen en voorvallen tijdens het pastoraat beleefd; ontmoetingen en kennismakin gen voortvloeiend uit zyn deken- KJIJ was ook een mens, die erg gevoelig was. Wanneer hij eenmaal overtuigd was, dat er zorg of nood was in een gezin, dat geen bodemloos vat was, dan was het niet nodig, dat men kwam vragen. Menig gezin zou kunnen getuigen van de onge vraagde en onverwachte hulp, die gegeven werd en de totale som van al die in stilte wegge schonken gaven moet in de loop der jaren wel tot een aardig kapitaaltje uitgegroeid zijn. Toch was hij geenszins een „doetje", integendeel hij was een man» van gezag, die respect af dwong bij katholieken en niet- katholieken, omdat allen zijn re soluut optreden kenden en eer bied voor hem hadden. Men wist. dat men met een persoonlijkheid te maken had, die geen midden weg bewandelde noch de kantjes er af liep. Zyn „ja" was „ja" en aan zyn» „neen" viel niet meer te tornen. En was zijn besluit eenmaal gevallen, dan trad hij resoluut op zowel by zijn over heid als hij zijn ondergeschikten. Groot was hij ook in» zijn plichts besef. Wat ging het hem aan zyn hart, dat hij na do terugkomst van het eerste verblyf in het zie kenhuis, zijn werk nog niet vol ledig mocht uitoefenen. Ondanks het verbod van de dokter begon hij onmiddellijk met zijn gegevens en administra tie by te werken en van louter geluk straalde hij enige dagen later, toen hy vertelde, dat zijn werk nu tenminste weer bij was. Het idee om te gaan rusten was een obsessie voor hem, waar geen der huisgenoten hem over durf de te sprekeni uit vrees, dat het zich wreken zou op zijn zwakke gezondheid. ALS priester was hy op de al- lereerste plaats een man des gebeds. Als enige minuten over z?s uur de kerkdeuren open gin gen. vond men deken Homulle reeds in de kerk aanwezig, bid dend. Dat heeft hij volgehouden tot het laatst en niemand, zelfs geen „moederlijke" vermanin gen van terecht bezorgde paro chianen konden hem daar van af brengen. Het verwondert dan ook niet, dat hij, man van het vporbecld, die met een groot ge loof zyn gebeden verrichtte, dik wijls sprak en preekte over de waarde en dc invloed van het gebed en uiterst fel was op het door de jeugd van jongs af aan bidden in de kerk. Tot op de laatste dag, 2e Paas. dag van dit jaar, dc dag waarop hij bediend zou worden, liep hij nog in zijn kerk rond om te zien of de jongens en meisjes wel een kerkboek bij zich hadden en toen een van zijn kapelaans hem poogde duidelijk te maken, dat hij daar voorlopig maar mee moest ophouden, zei hij: „Dat zal ik vol houden tot mijn dood!" En nu Ls deze dood gekomen. Deken Homulle is niet meer. Maar zijn vrienden achten» zich gelukkig dat zij deze mens mochten kennen en zullen hem altijd dankbaar blijven gedenken als een fijn mens, die het leven aanvaardde als een mooi gods geschenk om de menselijke eigenschappen op een bovenna tuurlijke wijze te beleven en uit te bouwen. Moge de Heer van het Gast maal hem, die zo gul en gastvrij was, liefdevol uitnodigen om deel te nemen aan Zyn Hemelse Dis. Daarvoor bidden ongetwijfeld allen, die hem hebben gekend en die van hem hielden als hun de ken, pastoor en raadgever.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1953 | | pagina 1