3)e C<2idóe(Soii^ant
Sjah
Mossadeq vecht om de
macht met de
Zij sloten nog
geen vrede
Engeland komt er weer bovenop
Thorez zat in gestolen wagon
Afrikaans echtpaar0 nam
Nederland in bezit
Dieven zetten luidruchtig kraakje
Gen* Ridgway op Keukenhof
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WOENSDAG 15 APRIL 1953
■14ste JAARGANG No. 12864
MOSSADEQ
EN DE SJAH
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p.,min. Telefoontjes f 1.50
Het is rumoerig in de Perzische hoofdstad
In Teheran hebben gisteren weer botsingen plaats gevonden tussen de
ordetroepen der regering en betogers. Politie en militairen maakten char
ges met de bajonet op het geweer, wierpen traangasbommen en hanteerden
de gummiknuppel. Er vielen minstens drie doden en men telde 26 gewonden.
Zestig personen werden gearresteerd.
De nieuwsbladen brengen het bericht, dat twee verwanten van koningin
Soeraiya, de tweede echtgenote van de sjah, in arrest zijn gesteld. Men zegt,
dat zij verwikkeld zijn in de poging tot omwenteling welkt begin van dit
jaar plaats vond onder de Bakhtiaris, in het Zuiden van Perzië.
een massale betoging op het voor
plein van het parlementsgebouw op
hun programma, doch deze betoging
ging niet door.
In de straten van de binnenstad
kwam het tot schermutselingen. Ba
jonet-charges, traangas, gummiknup
pels, schreeuwende menigte. Als ge
woonlijk haastten de meeste winke
liers zich, hun zaken te sluiten. Ve
len bleven veiligheidshalve de ganse
dag dicht, ook al keerde de rust ge
leidelijk terug.
En op het parlementsbureau te
Teheran is een omvangrijk docu
ment bezorgd: een petitie ter lengte
van 91 meter, bevattende 35.000
handtekeningen van Teheranezen, die
trouw aan Mossadeq betuigen.
Op het bergachtige eiland Loebnag,
ten Zuiden van Luzon (Philippij-
nen), bevinden zich nog steeds 15 Ja
panse soldaten ui, de tweede wereld
oorlog, die weigeren zich over te ge
ven.
Op 4 Juli 1945 verklaarden Ame
rikaanse strijdkrachten het eiland
voor gezuiverd van tegenstanders.
Uit een overval op een Philippijnse
landbouwer op Zaterdag j.l. blijkt
echter, dat de 15 fanatici zich nog op
vrije yoeten bevinden.
PARLEMENTSLEDEN BLIJVEN
THUIS
De aanleiding tot al deze bewogen
heid schuilt wederom in de twee
strijd tusen premier Mossadeq en de
sjah.
Mossadeq had voor Dinsdag de
„Majlis" (het parlement) bijeenge
roepen, in de hoop een wetsontwerp
tot beknotting van de macht van de
vorst te doen goedkeuren.
De zitting is echter niet doorge
gaan, aangezien er niet voldoende
volksvertegenwoordigers verschenen
er waren er 68, en het vereiste mi
nimum-aantal bedraagt 69.
Men neemt aan, dat een aantal par
lementsleden niet opdaagde uit
vrees, bij politieke represailles be
trokken te worden.
Maandag immers heeft een groep
legerofficieren gedreigd de wapens
op te nemen, „indien de sluwe, kop
pige Mossadeq en zijn misdadige me
dewerkers" voortgaan met „hun aan
vallen op de sjah en hun ondermij
ning? van de volkswelvaart".
De voorzitter van de Majlis, Kas-
jani, richtte kort na dit dreigement
een waarschuwing tot Mossadeq:
Denk er om, gij zijt verantwoorde
lijk voor het leven en de veiligheid
der parlementsleden.
Mossadeq zelf (wellicht met het
oog op eigen veiligheid?) wenste
trouwens gisteren niet aan debatten
in de Majlis deel te nemen. Mossa
deq beschouwt de sjah als een con
stitutionele monarch, gerechtigd om
op de troon te zetelen, doch zonder
regeringsbevoegdheid.
Deze zienswijze wordt ook ver
tolkt door het wetsontwerp, dat in
het parlement besproken had móeten
worden, indien er maar voldoende
volksvertegenwoordigers op het ap
pèl waren verschenen.
Vissen in troebel water
De leden van de communistische
(en officieel verboden) Toedehpartij
hebben wat de sjah betreft de zijde
\an Mossadeq gekozen. Zij plaatsten
De onderhandelingen
in Korea
Te Washington wordt vernomen,
dat aan generaal Mark Clark, opper
bevelhebber der verbondenen in Ko
rea, instructies zijn gezonden om de
Noordelijken er van in kennis te
stellen, dat de V. S. bereid zijn de
besprekingen over een wapenstil
stand te hervatten, en tevens voor
te stellen de Noordelijke krijgsge
vangenenen, die niet gerepatrieerd
willen worden, onder rechtsbevoegd
heid van Zwitserland te plaatsen.
De Zwitserse regering zou dit heb
ben goedgekeurd.
Het Amerikaanse ministerie van
defensie heeft besloten om Ameri
kaanse militairen, die in Korea in
communistische gevangenschap tot
het communisme zijn overgegaan en
die niet gerepatrieerd willen wor
den, als deserteurs te beschouwen
Men meent, dat hun aantal waar
schijnlijk niet hoger ligt dan honderd
en men hoopt, dat nadere bijzonder
heden zullen kunnen worden gege
ven door zieke en gewonde Ameri
kanen, die de communisten te Pan-
moendjon zullen uitwisselen.
Wij leven niet zonder brood
DENKT U ER OM:
Collecte
van dankbaarheid!
„De mens bestaat uit ziel
en lichaam, en hij leeft
niet van brood alleen, hij
leeft ook niet zonder brood
Wij bedoelen: ook de stof
is hem eigen en het ligt in
zijn aard het geestelijke
uit te drukken in de stof.
Zo dragen wij on hoogtijdagen onze bloemen naai de kerk; zo om
geven wij het mysterie met aardse luister; zo heeft eenmaal de ge
meenschap der gelovigen de sublieme kathedralen gebouwd, welke
tot in deze, onze dagen getuigen, dat Europa Christelijk is". Aldus
lezen we in de lekenbrief van de Stichting 1853- -1953 die Zondag
1.1. van de preekstoel werd voorgelezen. Duidelijk is het, wat de
leken hier met de stof bedoelen. Dat zijn Je bijcragen, die Neder
lands katholieken a.s. Zondag op de collectensöhaal willen depone
ren voor het feestgeschenk, dat zy hun bisschoppen ter gelegenheid
van Honderd Jaar Kromstaf zullen aanbieden. Het grote feest in
Utrecht wordt een sober, maar toch een echt feest Een feest waarop
de aanbieding van een geschenk behoort. Zorgt er Zondag voor, dat
hetgeen de bisschoppen op 37 Mei ontvangen voor een deel ook van
U persoonlijk is!
Het ban de belasting
verlagen
De Engelse minister van financiën,
Richard Butler, heeft Dinsdagmiddag
in het Engelse Lagerhuis zijn begro
tingsvoorstellen ingediend.
De kosten der landsverdediging
zullen ongeveer pond sterling 1.636
millioen bedragen. Daarvan zijn 580
millioen voor het leger, 548 millioen
voor de luchtmacht en 364 millioen
voor de marine.
Voor sociale diensten zal een be
drag van ongeveer 1,2 milliard pond
Eigendom van
Wagon-Lits
De terugkeer van Maurice Thorez
kan nog een onverwacht gevolg heb
ben voor de Poolse spoorwegen. De
internationale maatschappij der Wa-
gons-Lits heeft namelijk het slaap-
rijtuig, waarin de Franse communis
tenleider reisde, als zijn eigendom
herkend.
Nadat Thorez te St. Quentin was
uitgestapt om zich aan de belangstel
ling te onttrekken, was het rijtuig
doorgereden naar de Gare du Nord,
waar zoals gemeld een geestdriftige
begroeting tera deei viel aan een Ame
rikaan, die er argeloos uitstapte.
Toen de misleide communistenschaar
was afgetrokken, gingen enkele em
ploye's van de Wagons-Lits, die in het
station hun kantoor hebben, nog eens
een kijkje nemen op het perron.
Zy stelden weidra vast dat de wa
gen, die door de Poolse regering ter
beschikking van Thorez was gesteld,
in 1940 door de.Duitsers uit Frankrijk
was gestolen en naar Polen gevoerd.1
Zij kregen verlof om foto's te nemen,
en dreigden beslag te leggen, toen de
Poolse ambassade weigerde, een be
drag van 50.000 francs te voldoen
voor het gebruik van het traject van
de grens naar Parijs.
sterling nodig zijn en wel voor de
gezondheidsdienst 416 millioen, voor
opvoeding 285 millioen, voor huizen
bouw 70 millioen, voor armenzorg
128 millioen, voor het verzekerings
fonds tegen werkloosheid en ziekte
182 millioen en voor pensioenen 80
millioen.
Verder zullen voor alle andere
burgerlijke uitgaven voor bestuur, po
litie. landbouw en koloniën nog een
milliard pond sterling nodig zijn.
De schuldendienst zal ongeveer 600
millioen pond sterling vergen.
Een aangename verrassing was de
bekendmaking, dat de inkomstenbe
lasting voor verschillende categorieën
verlaagd kon worden.
Minister Butlers begroting is dan
ook in het Lagerhuis met gejuich ont
vangen. Door zyn maatregelen zullen
de Britten dit jaar naar schatting 169
millioen pond minder belasting beta
len. Deze begroting is de eerste se-
dert de oorlog, welke geen nieuwe be
doren, dat'over enkele dagen ver- lastingen aan het Britse volk oplegt.
trekt om een Poolse diplomaat bij de
Verenigde Naties naar huis te bren
gen.
Amerikaans vliegtuig
neergestort
Een Amerikaans vliegtuig met 22
soldaten en een bemanning van drie
aan boord is Dinsdag 65 km van
Seattle in de Amerikaanse staa# Was
hington neergestort in een onher
bergzaam berggebied. Negentien
personen hebben het ongeluk over
leefd, van wie zeventien met een
draagbaar zullen moeten worden ver
voerd. Twee personen worden ver
mist.
De plek, waar het toestel is neer
gekomen, is moeilijk te bereiken. De
stewardess liep dertien km met één
schoen aan door de sneeuw om hulp
te halen. Het toestel was op weg
naar Seattle.
Minister Butler maakte duidelijk,
dat hij met zijn begroting het econo
mische leven een aansporing wilde
geven tot grotere inspanning. Zijn
conservatieve aannangers waren
hoogst tevreden met wat er uit het
traditionele koffertje kwam en de
socialisten moesten toegeven, dat de
regering met haar belastingvermin
dering aan populariteit zou winnen.
Sommigen verwachtten zelfs, dat
Churchill daarvan gebruik zou ma
ken om in de herfst nieuwe verkie
zingen te doen houden teneinde de
regeringsmeerderheid te verstevigen.
Minder enthousiast zullen de in
woners van de Scilly-eilaraden zyn,
die nu voor het eerst belasting zullen
moeten gaan betalen. Butler verklaar
de dat tot op heden door „ondoelma
tige" administratie de bewoners van
deze eilanden geen belasting betaal
den. Deze „gelukkige stand van za
ken" zal worden beëindigd, zo ver
klaarde de minister.
Niemand lette erop
Het personeel van de Barclays
Bank te Midhurst in Sussex kwam
Doch de autoriteiten te Warschau Maandagmorgen tot de onaangename
waren inmiddels ook wakker gewor
den, en gaven haastig opdracht de
verlangde som te betalen. De Franse
spoorwegen overwegen nu, langs di
plomatieke weg het rijtuig op te vor-
ontdekking, dat enige lieden tijdens
het weekeinde de safe gekraakt en
waarschijnlijk een bedrag van 50.000
tot 100.000 gulden hadden buitge
maakt.
ZEVEN PROVINCIËNVOOR HET EERST NAAR ZEE
Het zusterschip van de kruiser „De Ruyter", dat de naam draagt van Admiraal de Ruyters beroemdste schip, nl. de
„Zeven Provinciën" heeft Dinsdag voor het eerst zee gekozen. Het schip onderweg naar zee, op de Nieuwe
Waterweg.
De dieven, zo bleek later bij het
onderzoek, waren door een zij
raam naar binnen geklommen en
hadden de safe doodc mvoudig op
geblazen. De eerste explosie had ech
ter het stevig, bouwwerk waar
schijnlijk niet voldoende vernield,
want uit het verhoor van de men
sen, die in de buurt van de bank
wonen, bleek, dat sommigen van hen
twee explosies hadden gehoord.
Het alarmsysteem had eveneens
gewerkt, doch de mensen die de bel
hadden horen rinkelen, l.adden er
geen aandacht aan geschonken, al
dus de Daily Telegraph, en de dieven
kenden dus ongestoord hun gang
gaan.
Dat zij hun werk grondig hebben
gedaan viel wel uit de woorden van
de directeur van de bank, Morgan,
op te maken.
In de muur van de safe en in de
stenen trap, zo zeide hij, waren door
explosies verscheidene gaten gesla
gen, terwijl de vloer bezaaid lag met
zilveren en koperen muntstukken.
De misdadigers hadden zich kenne
lijk alleen aangetrokken gevoeld tot
bankpapier.
De gehele dag is de politie giste
ren bezig geweest met het nemen
van vingerafdrukken en fotos' en
volgens haar moet dit werkje door
minstens drie „zeer ter zake kundige
„safe-krakers" zijn ongeknapt. Een
inspecteur kwam zelfs tot de con
clusie, dat deze diefstal doet denken
aan die welke doorgaans in Ameri
ka worden gepleegd.
Van de daders is echter nog geen
spoor gevonden.
EEN VAN STALIN'S ARTSEN
OVERLEDEN.
Professor Arsenóa V. Rusakov, een
van de negen doktoren, die de acte
van overlijden van -marschalk Sta
lin ondertekenden, is Zondag plotse
ling overleden.
Nu zijn zij eigendom
van een politiecel
Dank zij de waakzaamheid van een
Edese hotelhouder heeft de Utrechtse
recherche Maandagmiddag j.l. een
echtpaar kunnen aanhouden, dat zich
behalve in Ede vermoedelijk ook in
verscheidene andere plaatsen des
lands heeft schuldig gemaakt aan op
lichting.
Niet lang heeft de ster van -
„Zuidafrikaanse" neer C. E. Wittke
zijn ware naam is tot op dit mo-
De uitwisseling der
krijgsgevangenen
De „Columbia Broadcasting Sys
tem" meldde Dinsdagavond, dat ze
venhonderd zieke en gewonde com
munistische krijgsgevangenen, die
verklaard hadden teruggezonden te
willen worden en die werden ont
scheept voor het eerste gedeelte van
hun reis, een „sit-down"-staking zijn
begonnen.
Deze brak uit, toen de krijgsge
vangenen, die afkomstig waren van
het ter hoogte van de Zuidkoreaanse
kust gelegen eiland Tsjejoe, met een
landingsvaartuig der Amerikaanse
marine te Pocsan aan kwamen.
Het eerst werden patiënten, die
op draagbaren moesten worden ver
voerd, van boord gebracht. Toen dit
geschied was, riep één der Chinees-
communistische krijgsgevangenen,
dat de rest niet van boord wilde. Zij
volhardden drie uur in deze houding
en gaven hun verzet eerst op, toen
geallieerde wachten, met gasgrana-
tcn in de hand en gasmaskers op.
aanstalten maakten hen op deze
wijze van boord te doen gaan.
Eén van de geallieerde officieren,
die het toezicht hadden op de uit
wisseling der krijgsgevangenen, ver
klaarde dat de weigering der com
munisten, om van boord tc gaan,
bedoeld was om kracht by te zetten
aan een door hen gestelde eis om
„betere* behandeling door de wach
ten der verbondenen".
Volgens een ancler Amerikaans
radiobericht meldden geallieerde
vliegtuigen boven Noord-Korea het
convooi met krijgsgevangenen der
verbondenen, dat onderweg is naar
Kaesong, uit het oog te hebben ver
loren.
Wei werden enkele voertuigen op
de weg, die het convooi zou volgen,
waargenomen, doch deze waren niet
voorzien van de afgesproken merk
tekens.
ment nog niet bekend, maar Afrika
zal hij wel raimmer gezien hebben -
geschitterd aan de hemel van het
Edese zakenleven, maar toch net lang
genoeg om enkele ingezetenen te du
peren. Deze keurige heer, een goede
vijftiger, die vorige week /rijdag
vergezeld van een jonge vrouw in
Ede arriveerde, wekte al spoedig ver
trouwen, vooral toen bekend werd,
dat de vreemdeling het voornemen
had zich in Ede te vestigen en on
middellijk. na aankomst voor de ci
viele prijs ^n 55 mille een riante
villa aan de Stationsweg had ge
kocht.
De verkoper van het huis, een be
kende bouwondernemer ter plaatse,
bracht zijn cliënt en diens vrouw
voor nachtverblijf naar een der grote
hotels met de afspraak, dat men de
transactie deze week bij de notaris
verder zou afwik kelen.
Dit alles speelde zich op de Vrij
dagavond af. De beide daarop volgen
de dagen gebruikte de heer „Wittke"
voor het doen van allerlei inkopen,
die zonder uitzondering betaald wer
den met chèques op de Ned. Handel
Mij. te Arnhem. Daarbij deed de keu
rige vreemdeling belangwekkende
verhalen over een in Afrika ver
diend fortuin en de moeilijkheden op
korte termijrv over de nodige contan
ten te kunnen beschikken. Maar, over
een dag of drie zou dat wel beter
gaan.
Ook de hotelhouder vloog er in
eerste instantie in en leende zelfs wat
„kleingeld" aan de nieuwe inwoner
met zijn kapitale villa aan de Sta
tionswegmaar toen het echtpaar
Maandag per taxi naar Utrecht ver
trok om ook daar enkele inkopen te
doen, leende de hotelier het oor aan
een of andere mysterieuze inblazing
en controleerde hij de handtekening
op enkele chèques, door zijn gast af
gegeven. Die handtekening bleek niet
steeds eensluidend en voor de zeker
heid belde de hotelhouder toen de
Ned. Handel Mij. op om te horen, dat
de bewuste chèques niet door een te
goed gedekt waren
Van dat moment af ontwikkelde
het drama zich snel. De hotelhouder
nam de Edese politie in de arm en
deze alarmeerde op haar beurt de re
cherche in Utrecht. Deze slaagde er
in de taxi met de beide passagiers
op te sporen en aan te houden. Zij
haddon juist een groot modemagazijn)
met een bezoek vereerd en daar op
de beproefde manier inkopen gedaan.
Natuurlijk volgde onmiddellijk ar
restatie. Het grootste deel vani de
goederen, die door de man bijeenge
bracht waren, kon in beslaggenomen
worden.
Het onderzoek duurt voort, want
er bestaat een gegrond vermoeden,
dat het „Afrikaanse echtpaar" zich
ook in andere delen des lands aan
oplichting heeft schuldig gemaakt.
Gistermorgen om kwart voor elf
schoof een karavaan lak-glimmendo
automobielen het hek van de Keu
kenhof in, waaruit een uitvoerig ge
zelschap stapte. Het was generaal
Matthew B. Ridgway, opperbevelheb
ber der N.A.V.O.-strijdkrachten, die
in gezelschap vara zijn echtgenote en
officieren van zijn staf, een onoffi
cieel bezoek bracht aan de Keuken
hoftentoonstelling te Lisse.
Weldra stond de generaal oog-in-
oog met vier charmante Jacoba's, die
hem en zijn vrouw een bos gele tul
pen overhandigden. Daar stak ook de
Keukenhof-voorzitter, de heer T. v.
Waveren, een speechje af en expo
seerde het echtpaar vervolgens breed
lachend voor de persfotografen. De
gele tulp, die generaal Ridgway was
overhandigd, was een nieuwe creatie
van de fa. Konijnenburg Mark uit
Noordwijk, die deze zaailing raaax
Gen. Ridgway had genoemd. Gene
raal Ridgway was echter'niet alleen
naar de Keukenhof gekomen om zich
even op het celluloid te laten zet
ten en vervolgens rechtsomkeert naar
Parijs te maken. Het gezelschap
maakte een rondwandeling over het
terrein; verschoot vele meters film
en vooral in het warenhuis, waar op
het moment één bloemenzee uitbun
dig juicht, werden veel plaatjes ge
maakt.
Voor de generaal de kas binnen,
ging, trad een Amerikaanse miss So-
and-So van vijftien jaren of daarom,
trent oud naar voren om een hand
tekening. En die werd met een gul
gebaar gegeven ook!
Generaal Ridgway gebruikte de
lunch op de Keukenhof en zette ver
volgens koers naar de Flora in Heem
stede. Welke tentoonstelling hij het
mooiste vond, kunnen we U helaas
niet vertellen
Jlaviettje
Het is gemakkelijker de boel door
elkaar te smijten dan alles weer op
zyn plaats te zetten.
