Lankmoedige rechercheur
liet arrestant ontsnappen
De derde ruk
Overlevende van Nagasaki
bedreef een wanhoopsdaad
Herbert v. Raephorst zag
men zelf de bijl hanteren
mm.
Specialisten en ziekenfondsen gaan
proefproces uitlokken
IWUKNSDAG 25 MAART 1953
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA 4
Op 6 Januari van dit jaar kreeg
een 31-jarige Amsterdamse recher
cheur opdracht om een ongewenste
vreemdeling in Limburg over de
grens te brengen. De rechercheur is
echter op de bewuste dag met de on
gewenste vreemdeling een auto-ritje
door Nederlant gaan maken en het
slot was, dat de vreemdeling de be
nen nam.
Gisteren moest de rechercheur zich
voor dit feit voor de Roermondse
rechtbank verantwoorden.
De officier van Justitie gaf een
overzicht van de gehele toedracht
der zaak. Verdachte had cp eigen ge
zag bepaald, dat de reis naar Lim
burg per auto zou geschieden. Op
verzoek van de vreemdeling ging
men echter niet rechtstreeks naar
Limbuirg, doch reed men eerst even
langs' een hotel in Noord wijk, waar
de vreemdeling zich moest verkle
den en waar hij een relatie moest
spreken, die mogelijk nog zou kun
nen bewerkstelligen, dat de uitwij
zing ongedaan gemaakt zou worden.
De relatie bleek echter in Noord-
wijk niet aanwezig en men reed ver
der naar Roermond, waar verdachte,
te zanren met een tweede recher
cheur en de vreemdeling naar een
hotel toog. Hier poogde de vreem
deling nogmaals om de relatie in
Noordwijk aan de telefoon te krijgen.
Toen hij door de telefoon hoorde dat
deze relatie hem binnen de paar uur
op zou kunnen bellen werd de twee
de rechercheur bij de telefoon op
post gezet en vertrokken verdachte
en de vreemdeling voor een wande
lingetje. Enige tijd later kwam ver
dachte terug en verklaarde aan zijn
coPega, dat de vreemdeling ontsnapt
was.
Uit getuigenverhoor meende de of
ficier gisteren te kunnen conclude
ren, dat verdachte zijn arrestant alle
gelegenheid gegeven heeft om
ontsnappen. Hij zou hem zelfs' kalm
in een taxi hebben laten stappen en
daarna de andere richting zijn uitge
lopen. De officier eiste een jaar ge
vangenisstraf.
De advocaat was' het met deze
zienswijze niet eens. Hij meende
zelfs, dat er niets ten nadele van de
rechercheur bewezen was' en eiste
vrijspraak.
De rechtbank zal over drie weken
uitspraak doen.
Van een vee-lading op de Rot
terdamse veemarkt rukte zich
gisteren een jong rund los en
sloeg op hol. Een agent te voet
en een te paard begonnen een
achtervolging, nvaar nauwelijks
meenden zij in de Dirk Smits
straat het dier goed beet te heb
ben, of het rukte zich weer vrij
en sprong pardoes in de Rotte.
Daar koerste het in het water
heen en weer, totdat er een man
met een roeiboot verscheen, die
de pink ter hoogte van de Hei-
neken's brouwerij, naar de kant
dirigeerde. Daar was tenslotte
de man van de bereden politie
ook gearriveerd. Hij bukte zich
voorover en greep 't horentouw.
Maar juist op dat moment gaf
het koebeest voor de derde maal
een rukje, wat tot gevolg had,
dat de agent hem in het water
gezelschap moest houden, zij het
ongewild. Eindelijk kwam ech
ter de brandweer en die zorgde
voor een happy ending.
DE FATALE KAARTJES.
De recherche der Nederlandse
Spoorwegen heeft, gedeeltelijk in sa
menwerking met dc rijkspolitie, thans
klaarheid kunnen brengen in een
aantal verduisteringen van geld en
treinkaartjes op het station te Heege.
In verband met deze malversaties
die telkens slechts een gering bedrag
betroffen, werd de stations-ambte
naar J. H. aangehouderi; hij is thans
weer op vrije voeten gesteld in af
wachting van de verdere ontwikke
ling der procedure.
De recherche koesterde reeds ver
scheidene maanden verdenking je
gens H., doch zij kon geen voldoende
bewijsmateriaal verzamelen, dat een
arrestatie zou rechtvaardigen.
Een belangrijke aanwijzing was het
feit, dat verdachte op het station
Eindhoven 2 treinkaartjes Heege
Arnhem inwisselde, voorgevende
zijn reis te hebben afgebroken; en op
het station Heege werden drie
kaartjes HeegeArnhe;n vermist.
GALANTE DIEF
Maandagmiddag zag de winkelre-
cflierche van een groot warenhuis te
Den Haag hoe een man de winkel
uitstapte met 20 niet-betaalde zeem
lappen onder zijn arm.
De man beweerde, dit vrachtje uit
hoffelijkheid jegens een danve, te
dragen, maar de recherche vond het
geen geloofwaardig verhaal en waar
schuwde de politie, die in de man.
de 62-jarige koopman H. J. U., een
oude kennis' ontdekte. Zij hield op
ruiming, niet in de winkel, maar in
de maatschappij en borg de man in
een klein vertrek.
AMSTERDAMSE RECHTBANK
Driemaal ging zijn
bestaan ten gronde
de. De overval mislukte en de man
werd gegrepen.
De officier van justitie te Utrecht
eiste enige tijd geleden 2 jaar ge
vangenisstraf tegen hem; toen de
De rechtbank te Amsterdam hield rechtbank hem veroordeelde tot 12
zich gisteren bezig met een min of I maanden, waarvan 2 voorwaardelijk,
meer vreemdsoortige zaak. Voor haar tekende de officier beroep aan
moest verschijnen een man die zijn Du beroep diende gisteren
voor de
gehele leven een eerzaam burger ge- Amsterdamse rechtbank. Nadat ook
weest was, maar door de oms.andig- bjer ;,ieI lijdensverhaal van de man
heden, welke ut de oorlog voort- d revue gepasseerd was kon de of-
vloeiden, het pad der misdaad had I tider chs^et het lichte vonnis van
betreden. utrechtse rechtbank verenigen en
x I vroeg bevestiging van het vonnis. De
Voor de oorlog was verdachte, een rechfbank zai op 7 Aprii vonnis vel-
44-jarige Nijmegenaar, in Indie jen
werkzaam. Tijdens de Japanse be
zetting werd hij van zijn bedrijf op
Java weggevoerd en belandde in
Nagasaki, waar hij de atoomaanval
meemaakte en overleefde.
Na de oorlog weer terug op Java
bouwde hij weer een nieuwe onder
neming op, maar de politieke onrus
ten, die daar na de oorlog heersten,
beroofden hem opnieuw van zijn be
staan en als berooide repatriant
kwam hij enige jaren geleden in Ne
derland terug, waar hij in Nijmegen
poogde voor de derde maal 'n nieuw
bestaan op te bouwen.
De auto-zaak, die hij begon flo-
reerde echter niet, omdat de man
niet over voldoende kapitaal beschik-
te en al spoedig stond hij dusdanig j
bij zijn leverancier in de schuld, dat j
hij de zaak moest opheffen. Hij ging
in betrekking als chef van een werk- J
plaats, doch ondertussen achtervolg
de de vertegenwoordiger van zijn
vroegere leverancier herd, die beta^
Leert de regels van de weg en
past ze toe met overleg.
Verbond voor Veilig Verkeer
Berkelse arts voorlopig nie
voor de rechtbank
Voorlopig zal de arts uit Berkel, die
ervan verdacht wordt het vorig jaar
zomer zijn vrouw door vergiftiging
van het leven te hebben beroofd, niet
terecht staan, daar zijn verdediger
een nieuw psychiatrisch onderzoek
geëist heeft, benevens een diepgaand
onderzoek op het gebied van vergif
ten, die tijdens het onderzoek in deze
zaak zoveel moeilijkheden hebben
opgeleverd.
Zoals men zich zal herinneren ver
klaarde het psychiatrisch rapport,
uitgebracht door prof. Carp, de arts
volkomen toerekeningsvatbaar.
TREINBEAMBTE WISSELDE
SPOORKAARTJES IN
De recherche der N.S. heeft als
verdacht van verduistering van geld
en spoorkaartjes op het station te
Heeze (N. Br.) aangehouden de amb
tenaar J. H., ten opziohte van wie
reeds lang argwaan gekoesterd werd.
De.recherche kreeg zekerheid toen
H. aan het stationsloket te Eindho
ven twee kaartes HeezeArnhem ter
inwisseling aanbood. Deze kaartjes
werden op het station te Heeze ver
mist. H., die voorlopig op vrije voe
ten gesteld is, schijnt niet volledig
toerekenbaar geacht te kunnen wor
den.
VIJF EN VIER JAAR VOOR
INBREKERS
Vijf en vier jaar met aftrek is de
straf, gistermorgen door het Amster
dams gerechtshof opgelegd aan
73-jarige ketelmaker G. J. en de 58-
jarige antennebouwer A. J. C. v. B.,
twee Amsterdamse recidivisten, die
terecht hadden gestaan wegens in
braak en dr'efstal in de Boerenleen
bank te Ruigoord (gemeente Haar
lemmermeer).
De verdenk'ng tegen beklaagden
was indertijd gerezen toen zij in ver
band met een ander misdrijf werden
verhoord.
Ondanks bezwarende verklaringen
van p' olijke getuigen en van hun
celger 1 hielden J. en Van B. tot
laats't vol aan het onderhavige mis
drijf onschuldig te zijn.
De veertien dagen geleden uitge
sproken eis luidde bevestiging van 't
vonnis van de Haarlems'e rechtbank,
t.. zes jaar elk, met aftrek.
De 50.000 zijn nooit terug gevon
den.
JMje te gxxwt uaox het (Ote&&efo
Deze reusachtige vergroting van het huwelijk van Koningin Elizabeth en
de Hertog van Edinburgh, beslaat de gehele breedte van het trottoir van
Fleet Street in Londen. De foto zal per vrachtwagen naar Liverpool worden
gebracht, waar zij een deel zal vormen van een kroningstentoonstelling, die
daar momenteel wordt ingericht.
Zó was Wassenaar
I Bij het onderzoek naar de tijdens
j dc beeldenstorm bedreven wanda
den moest ook de baljuw van Was-
ling van de schulden eiste en dreigde I senaar, toen ter tijd Jan Tijnsen,
met een aanklacht wegens verduiste- j komen getuigen. Hij verklaarde dat
ring.
Dit bracht de man, die getrouwd is
en vader van twee kinderen, ten
slotte tot een wanhoopsdaad Hij
kocht een revolver en begaf zich
naar de automarkt te Apeldoorn,
waar hij op stuntelige wijze een
overval op een autoverkoper pleeg-
Ruimtepost en gezwam in de ruimte
V kunt het geloven of nietmaar deze twee in zilver geklede mannen,
zijn twee „ruimte-postboden" van Mars, en de dame in het zwart, is hun
vrouwelijke collegae van Venus. Zij hebben het Londense publiek in ver
bazing gebracht, toen zij hun brieven „naar huis" postten in een normale
brievenbus in Fleetstrect. De brieven droegen speciale postzegels, bestemd
voor de „ruimtepost". De oplossing hiervan? David Franklin. Helga Wall-
Row en John Forbes-Robertson (van links naar rechts) zijn in dienst van
een zecpfirma, en maakten op deze originele wijze reclame voor deze instel
ling. Men kan de postzegels verkrijgen in 32 verschillende soorten
door het aankopen van stukken zeep van de bewuste firma.
van Raephorst twee altaren had
vernield: een in ce kapel van de fa
milie Raephorst en het ander in de
kapel van Cralingen.
Andries Vincentz., metselaar, ge
tuigde, dat Herbert Raephorst hem
had willen overhalen de altaren te
vernielen. Maar de man had gewei
gerd op dat voorstel in te gaan,
bang „daerdeur in scade te coemen"
Toen hadden van Raephorst en een
zekere mr. Cornelis zelf de bijl ge
nomen en waren begonnen de alta
ren te vernielen, daarna dwongen
zy de metselaar het vernielingswerk
voort te zetten en zelf droegen zij
de stukken naar buiten.
Herbert van Raephorst, de Was-
senaarse beeldenstormer, was de
zoon van Hendrik en Clara van Re-
nesse. Zelf was hij getrouwd met 'n
Honselaar en zijn huwelijk was kin
derloos. Zijn eigen broer, die gees
telijke was, was aan de kerk van
Wassenaar verbonden als vicaris
van het altaar ter ere van de Heilige
Drieeenheid in de kapel van Cra
lingen.
In ballingschap
Herbert stierf in ballingschap,
waarschijnlijk in 1570. Vele adellij
ke heren die niet helemaal onschul
dig waren aan de beeldenstorm,
hadden zich gedwongen gezien in
ballingschap te gaan, toen Alva in
ons land kwam en een streng on
derzoek ging instellen naar de
schuldigen. Wat we in Wassenaar
zagen gebeuren, dat een afstamme
ling van de oude adel, die zelf de
kerk steeds begustigd had, zich te
gen haar keerde en zich niet ontzag
een stichting van zijn eigen voorva
der te vernietigen, gebeurde ook
wel elders.
In Voorschoten dat eveneens tot de
jurisdictie van de heren van Wasse-
nare behoorde, werd Arent. v. Du-
venvoirde gezien „mitte grauwe
mantel opte manier van de Geusen".
En Jacob van Wyngaerden en Jan
Paets waren daar de heren, die met
geweld probeerden, de hervormde
leer in te voeren.
Het grootste deel van de Wasse
naarse kerkschatten had men tijdig
in veiligheid kunnen brengen en
wel naar België. (In 1525 was de erf
dochter van Wassenaar, Maria, ge
trouwd met Jacob Ligne uit Hene
gouwen). Het slot van dit geslacht
staat te Beloeil en Byleveld heeft
zijn best gedaan om de oude Wasse-
naarse kerkschat weer terug te vin
den.
Verdwenen schat
Deze was immers slechts daar
heen gebracht, met de bedoeling al
les weer terug te geven, zodra de
Nederlanden weer een katholiek
land zouden zijn. Het bleek, dat de
schat in de loop van de 18e eeuw
verdwenen was. Op de oude inven
tarislijst komen o.a. voor: een groot
zilveren kruis met een reliek van
het H. Kruis er in; 'n zilveren mon
strans; een paisbord van ivoor in
zilver gevat; een groot kruis van
bergkristal in verguld zilver; zilve
ren kandelaars; reliekenhouders met
reliquieën; geborduurde zijden pa
ramenten en geborduurd zijden an-
tipendium. Dat alles was in 1724 nog
aanwezig in Beloeil en in 1794, bij
de komst van de Franse legers ver
dwenen.
De beeldenstorm van 1566 was
een uitbarsting in deze streken,
waar het reeds lang rommelde en
waar verwarde denkbeelden al lang
de mensen in de war hadden ge
bracht. In 1517 was Luther in Duits
land begonnen met zijn nieuwe leer
stellingen te verkondigen. Veel
aanhang vond zijn leer in de Ne
derlanden niet; alleen wat meer in
de stad Antwerpen, waar Duitse
handelshuizen nederzettingen had
den. In ons land traden er al vóór
en tijdens Luther mensen op,
reformatorische ideeën verkondig
den en na 1520 zijn het de sacra
mentariërs, die de genadewerking
van de sacramenten ontkenden en
ook de werkelijke tegenwoordig
heid van Christus \.i de H. Eucharis
tie loochenden. Tot hen behoorde
o.a. Jan de Bakker, kapelaan
Worden, die, in 1525, op bevel
de inquisitie in Den Haag verbrand
werd.
Beschuldiging
Velen van deze reformatoren
beriepen zich op Wessel Gansfort,
een leerling van de broeders van het
gemene leven. Ten onrechte, want
hij bleef volkomen orthodox, al had
hij wel wat singuliers in zijn optre-
Commissie van hoogleraren zijn onderzoek begonnen
Zoals vele zaken, is ook het ge- vaardigde prijzenbeschikking.
schil tussen specialisten en zieken
fondsen, dat begin van dit jaar ont
brandde, door de ramp, welke Neder
land getroffen heeft, tijdelijk op de
achtergrond geraakt.
Dit wil echter in het geheel niet
zeggen, dat dit geschil inmiddels tot
een oplossing gekomen is. De par
tijen hebben de door hen ingenomen
standpunten niet verlaten en dezer
dagen zal men een proefproces uit
lokken, waardoor het geschil door de
hoogste rechtscolleges zal worden be
oordeeld.
Zoals men zich zal herinneren kon
den verschillende specialisten zich
niet verenigen- met de betalingsrege
ling, zoals die door de ziekenfond
sen werd toegepast. Toen intern
overleg geen oplossing bracht, beslo
ten enige artsen in Tilburg en Breda
de zaak te forceren en eisten van
hun patiënten contante betaling op
basis van de door de minister uitge-
den en heeft Kij, zij het onbewust,
de hervorming helpen voorbereiden.
Merkwaardig is, dat pastoor Hoek
van Wassenaar ber.cihuldigd werd
van een aanhanger te zijn van Wes
sel Gansfort. Het is onbewezen ge
bleven of dit werkelijk het geval is
geweest. Deze geleerde Wassenaarse
pastoor was van moeder's zijde een
oom van de niet minder geleerde
Martinus Dorpius, geboortig uit
Naaldwijk, professor in de theologie
te Leuven, die optrad als verdediger
van de in die dagen zo sterk aan
gevallen Moederkerk.
Pastoor Hoek vermaakte enkele
inkomsten aan de Wassenaarse kerk
en bedacht bij testament ook de
Warmondse kerk met een gift van
40 ponden, waarschijnlijk wel, om
dat zijn neef, Maerten Dorpius daar
pastoor was.
Na de troebelen van de beelden
storm kon pastoor Woutersz weer
zijn ambt uitoefenen in zijn Wasse
naarse paochiekerk, zij het niet
meer voor lange tyd. In 1573 werd
zijn kerk door rondtrekkende en
plunderende Leidse troepen ver
brand. Waarschijnlijk bleef de pas
toor in Wassenaar wonen; hij kreeg
van de Staten van Holland een klei
ne jaarwedde, gelijk dat de gewoon
te was, op voorwaarde, dat hij zioh
van elke uitoefening van zijn ambt
zou onthouden.
Daarmee kwam een einde aan de
Middeleeuwse parochie van Wasse
naar. Voor de zeer talrijke katholie
ken brak de tijd aan, waarin zij al
leen maar heimelijk in schuilkerk-
jes hun godsdienstplichten konden
waarnemen. Hun oude kerk lag in
puin en werd in 1581 gedeeltelijk
gerestaureerd ten dienste van de
protestante eredienst. Hun oude,
kerkelijke goederen, o.m. 13 morgen
land, erfpachtén, huizen, enz., wer
den geconfisceerd. De oude pastoor
Woutersz mocht levenslang nog de
inkomsten blijven genieten van een
boomgaard, die tot de pastorie had
behoord.
Daar deze gang van- zaken een
ieder onbevredigend voorkwam,
heeft de vereniging van Ned. specia
listen naast het uitlokken van het
proefproces thans cok besloten het
geschil voor te leggen aan een com
missie van hoogleraren, die zal na
gaan, welke basis voor de specialisten
moet gelden, alle factoren van econo
mische en sociale aard in ogenschouw
genomen.
Het is duidelyk, dat een dergelijk
onderzoek enige tijd zal vergen, maar
ir. belanghebbende kringen verwacht
men, dat de commissie in de tweede
helft van dit jaar met haar werk
zaamheden klaar zal komen, waarna
zij een advies zal uitbrengen.
Zowel de Landelijke Specialisten
vereniging, als de diverse ziekenfond
sen schijnen dit advies als bindend te
willen beschouwen Doch de moei
lijkheid schuilt momenteel nog bij
de Ziekenfondsraad, die op verschil
lende manieren gepoogd heeft het
verzet van de Zuidelijke specialisten
te breken en daarin.tot haar mis
noegen niet geslaagd is.
Men verwacht, dat betrokken par
tijen een eventuele regeling van te
rugwerkende kracht vanaf 1 Januari
1953 zullen laten gelden.
IN HET VOORJAAR OP NIEUWE
SCHOENEN.
In een gans andere sfeer dan tot
nu toe, heeft het Modecentrum voor
de schoen- en lederbranche aan de
pers zijn nieuwe collecties laten zien.
Ook al kunnen we niet bepaald zeg
gen, dat er revolutionnaire wijzigin
gen in de schoenenmode zijn aange
bracht, de variatie is nochtans zozeer
verrassend, dat de dames in de ko
mende dagen met spiedende ogen de
etalages in eigen woonplaats zullen
bekijken om er de snufjes, die zo
juist de schoenenfabrieken hebben
verlaten, na te gaan. De taak, die
dan de winkelier heeft, is uiteraard
niet de onze.
Onze taak is het, op de mode
nieuwtjes te wijzen en dan maar
meteen te vermelden, dat het Neder
landse schoenenfabrikaat steeds meer
in het buitenland-wordt verbreid.
Onze uitvoer is thans reeds 22 per
cent, zo werd ons medegedeeld, tegen
vroeger nauwelijks 4. En men voegde
er aan toe, dat tal van modieuze
schoenen, die men in Parijs in de
etalages van de Champs Elysees ziét
liggen, van zuiver Nederlandse ma-
kelijk zijn.
Dat verbaast ons niet na wat de
mannequins ons „aan de voeten"
hebben laten zien. Naast de flat is
thans ook het semi-sportieve schoei
sel in trek, maar dan met lage hak,
licht en vooral zeer buigzaam. Het
geklede genre nijgt naar spitsere
leestvorm en de a-symmetrische lijn.
Kersenrood zal een gewilde kleur
voor het sportieve schoeisel blijken
te zijn, maar ook roomkleur. In het
geklede genre is natuurlijk zwart in
trek, maar toch ook pastelkleuren.
Aparte snufjes vormen de dames
schoentjes met verzonken hak of met
schuimrubber bewerkt, lakschoentjes
met plissering en volwaardige steun-
schoenen, ook in de sportieve mo
dellen.
En om de heren niet te vergeten:
er is toenemende vraag naar lichte
re kleuren en het type is afgestamd
op de Italiaanse mode, namelijk spit
ser van leest, geheel effen of met
eenvoudige versiering en met zeer
soepele zolen. Natuurlijk worden
ook verder de kolossen van schoe
nen gedragen, plompe modellen met
rupsbanden en al! Overigens moge
aan de heren worden gezegd, dat
men bij een blauw costuum geen
bruine schoenen draagt. Er ging een
applausje op onder de aanwezige fa
brikanten, toen de inleider vertelde,
dat zwarte herenschoenen nog altijd
zeer gedistinueerd staan.
Om tenslotte tot de dames terug
te keren: suede pumps met glacé
garnering zijn modern in dit voor
jaar en ook muiltjes in allerlei soor
ten.
