Tholen vecht met verbetenheid
een nog niet gewonnen strijd
VERWOESTINGEN BIJ ZEVENBERGEN EN ROOSENDAAL
Noodwetgeving
O Heer, Gij hebt het land
Delft en Doetinchem vechten met
Amersfoort een strijd in liefde
Negende
Watersnood
lijst van
-slachtoffers
AMERIKANEN HELPEN BIJ HERSTELWERKEN
ZATERDAG 14 FEBRUARI 1953
DE LFIDSE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA 1
Via deze spoorlijn onderhielden voor de ramp de treinen van de Nederlandse Spoorwegen de verbinding tussen Zevenbergen en Roosendaal. Aan welke
zijde van de trein men dan uit de raampjes keek, zag men een vruchtbaar en welvarend land. Thans wordt men diep getroffen door de verwoestingen,
die het water hier heeft aangericht.
n/f LJJ 7 7 Voor maandag moet deze dijk over
(Waar nonderden mensen en duizenden 7500 meter in staat zijn de nog droog-
j j lij 1 liggende gebieden daarachter te be
zakken vullen de dijken en verdrijven de zee xh"men tegen de springvloed.
J En tenslotte het derde front"
Van een bloeiende gemeente, omgeven door malse weiden en vruchtbare
akkers, is Poortvliet geworden tot een eilandje van enkeie duizenden vier
kante meters, omgeven door een grijze dreigende zee.
Woest heeft het water de rijkdom der bewoners opgeslokt, maar de prijs,
die het in het 15 km. verderop gelegen Stavenisse behaald heeft, heeft het
hier niet kunnen veroveren, dank zij een wild gevecht, dat de mannen van
Poortvliet in die eerste bange uren hebben gestreden.
eerste Februari bergen werk verzet.
Waar op deze Zendag de dijken nog
gapende wonden hadden, liggen
honderdduizenden zandzakken
voordat het Maandag zal zijn, zullen
er nog tienduizenden bij zijn geko
men. Want het water, dat onder de
scherpe Noord-Oostenwind bijna on
waarschijnlijk kalm tegen beide kan
ten van de dijken aanklopt, ligt op
de loer. Maar de Tholenaar is op zijn
„Allen aan de schop"
Op 31 Januari woonden er 1750
mensen in het stadje en op 50 na,
die geëvacueerd werden, wonen ze
er nog allemaal. Het was een drama
tische beslissing die de burgemees
ter in het- eerste jaar van zijn ambts
periode op de eerste Februari heeft
moeten nemen. Het water sloeg op
nog geen 3 km van zijn gemeentehuis hoede: Het land dat hem nog is ge-
door de buitendijk heen en vond oplaten na de eerste Februari, zal hij
zijn weg nog slechts de binnendijk 1 -
als laatste hinderpaal. Alles was in
gereedheid gebracht voor evacuatie
van de bewoners. Tegen veel advie
zen in, besloot hij te blijven en met
hem bleef geheel Poortvliet. Binnen
enkele uren stonden alle mannen,
die in staat waren een schop te han
teren, bij de bressen. Dit heeft
Poortvliet gered, althans groten
deels. Dit alles is thans alweer 10 da
gen geleden en in die tijd is veel
veranderd. Het grootste deel van de
weerbare mannen staat nog aan de
dijken, maar ook aan het „thuis
front heeft men niet stil gezeten. In
die eerste dagen waren het gemeen
tehuis en de school tot berstens toe
gevuld met evacué's en zieken uit
de ondergelopen delen van het dorp.
Eén oproep van de burgemeester was
voldoende óm de mensen in de
drooggebleven huizen onuer te bren
gen. De school is Donderdagmiddag
weer begonnen. De kinderen, die nog
builen het geïsoleerde dorp wonen,
werden met rubberboten afgehaald.
„Ze moeten van de straat af", zegt
de burgemeester en de kleintjes
schijnen het al helemaal niet meer
vreemd te vinden, dat in het lokaal j
naast hen zieken worden verpleegd
en zij hun speelplaats aan varkens
moeten afstaan.
Dagenlang is Poortvliet van de we
reld afgezonderd geweest. Met vlieg
tuigen werden de benodigde voor
raden aangevoerd. Nu is er weer in
bescheiden mate contact met Tholen,
zij het dan geheel of gedeeltelijk per
roeiboot of met hoge vrachtwagens,
waarvoor een halve meter water
geen bezwaar is en die thans de vele
kilometers lange omweg langs Sint
Maartensdijk, Scherpenisse en Oud-
Vossemeer moeten nemen.
Eilandje op een eiland.
Als de burgemeester gaat spreken
over de houding van zijn dorp en
over .de hulp uit de lucht in die don
kere dagen, kan hij geen woorden
van lof genoeg vinden. Over het
doorstane leed wil hij liefst zo weinig
mogelijk spreken.
Alles is er op gericht zo spoedig
mogelijk tot normale toestand terug
te keren en daaraan werkt iedereen
in Poortvliet mee, de postbode, die
door het water waadt met lieslaar
zen, de krantenbezorger, die zich
met de fiets in een roeiboot laat
overzetten, de vrouwen die in het
gymnastieklokaal voor tref felij ke
erwtensoep voor de dijkarbeiders ko
ken en de mannen, die de dijken
helpen dichten, of waar mogelijk, de
dagelijkse taak weer hebben opge
vat.
Strijd om land.
Doch niet alleen in Poortvliet,
ten koste van alles verdedigen.
Op drie plaatsen ligt het zwaarte
punt van deze bijna bovenmenselij
ke strijd. Bij Stavenisse, waar her
stel van de buitendijk althans voor
lopig onmogelijk is, om de eenvoudi-
En tenslotte het derde „front", de
dijkbreuken ten zuiden van Poort
vliet en ten westen van Strijenham.
Zelfs als het water door een krach
tige Noord-Westenwind bij het ko
mende springtij twee meter hoger
zou komen dan bij een normale
vloedstand, dan is er nog 90% kans
dat ze het kunnen houden.
Tussen de 600.000 en 700.000 zand
zakken hebben de twee grote gaten
in deze dijk als opgeslokt. Maar sinds
zes dagen zijn zt nu dicht. Nog één
keer heeft het water teruggeslagen,
toen bij het opkomen van het water
het kleine fundament van zandzak
ken het begaf en opnieuw moest
worden begonnen.
Koning Vorst als vriend.
Maar wat velen aanvankelijk on
mogelijk achtten is gelukt, als is op
de wonde plekken de dijk nog maar
18 meter breed, tegen 50 meter vóór
de ramp. Nadat dat was gelukt zijn
de Nederlandse en de 60 Franse mi
litairen weggetrokken naar andere
plaatsen, waar de gevaren dreigden,
evenals een 600 van de 1350 arbei-
ge reden, dat het water hem over ders, Maar de 750 die hier bleven,
honderden meters heeft verbogen,zijn niet op hun lauweren gaan rus
bij Sint Annaland en ten zuiden van j ten- Hoger en breder moet de barri-
Poortvliet. Bij Stavenisse worden de ca^e van zandzakken worden. De ar-
binnendijken in staat van verdedi- beiders vormen een lange onafge-
ging gebracht. I broken ketting. Zwijgend lopen ze
Bij Sint Annaland is de vorige ?°°I de- zuigende modder op de dijk-
week het eerste succes geboekt. Een
gat van 40 meter breedte is dicht.
Een tweede breuk van bijna dezelfde
grootte is onder de huidige omstan
digheden te machtig gebleken. Meer
dan duizend ftian werken hier aan de
kruin. In twee rijen: Heen met een
30 tot 35 kg. wegende zandzak op de
rug, terug de rug strekkend.
Zij hebben de lichte vorst van de
afgelopen nacht met vreugde begroet.
Donderdag kwam de modder tot
versterking van de tweede binnen- kniehoogte; gisteren zakten zij er tot
dijk: De eerste binnendijk moest nog I de enkels in.
aan het water worden gelaten. Een Maar zij weten, evenals de inge-
gigantische strijd is hier gaande. nieurs en de ploegbazen waar het
om gaat: als het water het Maandag
wint van de zandzakken, dan is de
ramp voor het achterland van Tho
len, dat nu geen bescherming meer
heeft dan de ondergelopen polder,
niet te overzien.
Uitstel van verplichtingen
Uitstel van betaling van schulden
zal kunnen worden verleend aan
iemand, die ten gevolge van de wa
tersnood tijdelijk niet aan zijn ver
plichtingen kan voldoen. Minister
Donker had daarvoor een ontwerp
van wet bij de Twede Kamer inge
diend. Dit uitstel, dat ten hoogste
zes maanden zal kunnen bedragen,
maar herhaalde malen kan worden
verleend, berust op een beslissing
van de rechtbank, van welke uit
spraak geen hoger beroep of cassatie
mogelijk is.
Ook het ten uitvoer leggen van uit
spraken op het gebied van de bur
gerlijke en strafrechtspleging, zo
wel als van het administratieve recht,
zal tengevolge van de ramp in som
mige gevallen onmogelijk zijn. Het
I wetsontwerp voorziet daarin door de
wettelijke termijnen die aan derge-
I lijke uitspraken zijn verbonden, niet
van toepassing te verklaren, indien
zü redelijkerwijs toch niet in acht
kunnen worden genomen.
Reeds gistermiddag heeft de Twee
de Kamer het wetsontwerp behandeld
en na enige besprekingen is de wet
z.h.s. coedgekeurd. De wet zal een
tijdelijk karakter dragen en twee
jaar van kracht zijn.
SCHRIJF FAMILIELEDEN.
Het Ministerie van Buitenlandse
Zaken deelt mee, dat in het buiten
land nog niet altijd een juiste indruk
bestaat over de omvang van de ramp,
die Nederland heeft getroffen-. De Ne
derlandse legaties worden vaak in
lichtingen gevraagd over de toestand
van familieleden in Nederland, ook
van familieleden in niet of weinig
geteisterde gebieden. Het is raadzaam
dat Nederlanders, die verwanten in
het buitenland hebben, deze zo spoe
dig mogelijk inlichten over eigen
welstand.
O Hee, gij hebt het land doen kraken en doen scheuren.
Wij, mensen, dachten niet aan een natuurgebeuren
Zo groots, zo overweldigend als thans.
Maar door Uw handgebaar hebt gij on^ doen onvwaken,
Geroepen weer dit volk, om zich bij alle zaken
Toch rekenschap te geven van Uw hand.
De dijken spoelen heen, als bouwwerk zonder voegen;
De zee herneemt het land, dat wij door jaren zwoegen
Ontworsteld dachten aan haar ruw geweld.
Wel harde dingen, Heer, hebt Gij di+ volk doen slikken
Getroffen hebt Gij het met recht en zuiver mikken
In 't zekerst trefbaar goed het diep gekweld.
Zie Heer, zo stijgt ons nu het water tot de lippen!
Strek uit Uw rechterhand, laat ons niet verder glippen,
De afgrond gaapt zo mededogenloos.
Maar klemt Gij met Uw hand vast onze beide handen,
Dan kunnen wij weer voort, dan binden ons nog banden.
Dan bidden wij, omdat Gij ons verkoos.
Opgedragen aan Pastoor A. M. van Nobelen te Brlelle
en Hellevoetsluis.
F. M.
Rijnsaterwoude, 10 Februari 1953.
Wie mag Middelharnis adopteren?
Zelfs hulpverlening kan soms te
overvloedig geschieden!
Zo heeft Delft afgezien van de
adoptatie van Middelharnis, want
zowel Amersfoort als Doetinchem
menen hierop recht te hebben en nu
zullen de twe overgebleven plaatsen
nog samen moeten uitmaken, wie
voor Midoelharnis mag zorgen; het
is gewoon een gevecht voor liefda-
digneid.
Het buitenland houdt ook een
wedstrijd, maar alleen in hoeveelhe
den. Wanneer we zo de berichten
van de afgelopen dagen bezien, ge
loven we, dat de Scandinavische lan
den momenteel nog aan de spits
staan, alhoewel ook uit Italië,
Frankrijk en België vloedgolven van
weldaden ons land bereiken.
Alleen al in Zweden werd meer
dan acht millio n kronen geschon
ken en de hoeveelheid goederen loopt
in de honderden tonnen. De Zweed
se regering gaf 100.000 dekens en 34
rubberboten.
Joego-Slavië heeft 10.000 pond
sterling in geld of goederen aange-
j boden en in de Amerikaanse stad
Los Angeles is een actie georgani
seerd, die 200.000 dollars bijeen wil
brengen. Italië schonk Donderdag
weer 70.000 gulden, fabrieken uit
Denemarken en Luxemburg stelden
I cement beschikbaar voor het herstel
van de Moerdijkverbinding en vanuit
Canada kwam gisteren op Schiphol
een zending aan van 1200 lieslaar
zen, waaraan in het ondergelopen
- gebied grote behoefte bestaat.
1 Delft, dat Middelharnis niet zal
adopteren, bracht inmiddels wel meer
dan 3 ton bijeen en de opbrengst is
stijgende en een Franse fietsenfa-
briek schonk 10.000 gulden. Zo
vloeit de stroom voort tot een ver
trouwde golf van liefde, die al niet
1 meer actueel is, maar die telkens
weer verrast en die telkens weer
opnieuw tot nadenken stemt. Waar
om, zo kan men zich afvragen, kan
de wereld zo vol liefde zijn, nu het j
leed een klein gedeelte van haar
geteisterd heeft en waarom kan zij
zo wreed zijn, wanneer allen geluk
kig zouden kunnen zijn. Maar deze
internationale eenheid, die dan als
binding het leed mag hebben, kan
rijke vruchten afwerpen voor de
toekomst, omdat men hier het be
wijs heeft, hoe groot de macht van de
liefde en de eenheid is.
Baatzucht en vodden.
Niet alle liefdadigheid is echter on
baatzuchtig en niet alle giften zijn
even welkom. Dit ondervindt het
Nationaal Rampenfonds en het is
haar taak, deze onwelkome hulpver
leningen zo tactisch mogelijk op eer
afstand te houden. Vooreerst zijn
daar enige fabrikanten, die hun arti
kelen met toeslagen op de marki
willen brengen, wanneer zij de naair
van het Rampenfonds mogen gebrui
ken. maar het fonds acht deze vorm
van hulpverlening niet de juiste er
heeft haar vriendelijk afgewezen.
Daarnaast hebben enkele weldoe
ners gemeend, dat de voddenkoop
man kwam, toen de inzamelingsautc
voor de hulpgebieden langs reed
Ongeveer 10% van hetgeen er ge
schonken is aan goederen kan niel
anders betiteld worden, dan mei
vodden. Wij mogen er wel op wijzen,
dat dit percentage uiterst laag moei
worden geacht, daar bij andere
soortgelijke inzamelingen het per
centage waardeloos materiaal dik
wijls de hoeveelheid bruikbare goe
deren overtreft. Een gedeelte van de
„vodden" verkeerde in een dermate
staat van ontbinding, dat men be
sloot tot verbranding over te gaan,
teneinde het gevaar voor besmetting
te voorkomen. Deze enkele gevallen
van baatzuchtige en waardeloze
hulpverlening verzinken echter in de
schier eindeloze zee van goedheid
en liefde, die Nederland overspoeld
heeft en nog dagelijks een vloedgolf
doet opstijgen, die niets gemeen heeft
met de zilte verschrikking, die haar
poogt te verzanden.
FIJNAART.
Geborgen en geïdentificeerd:
Gijlings, Maria Antje, geb. 24.6.29.
KRIMPEN a. d. IJSSEL.
Geborgen:
Vuik, Lena, geb. 2.10.75, weduwe
van Linge,; Brusse, Arie, geb. 12.6.80.
uoen niet aneen in Poortvliet,
doch op aire dijken van Tholen zijn Amerikaanse troepen uit Frankfort zijn hier bezig met hei ophogen van de weg van Zevenbergsche Hoek naar het dorp Moerdijk, in Noord-Brabant.
sinas de rampzalige nacht van de Er worden zandzakken opgestapeld, om te voorkomen, dat de weg ond«r water stroomt. f
MIDDELHARNIS.
Overleden:
Koote, Gerrit, geb. 2.12.50.
PETTEN,
de Waart, F. oud 51 jaar.
STEENBERGEN.
Geïdentificeerd en begraven:
Schuurbiers, Petrus Christianus,
geb. 12.10.48.
STELLENDAM.
Geborgen:
Troost, Arentje Klazina, geb. 1949;
Boshoven, Mina Tannetje, geb,. 1936;
Bilkes, Lijntje Dina, geb. 1938.
ST. PHILIPSLAND.
Aanvulling op 3e lijst, d.d. 6.2.53:
Suurlant, Jan Johannes, geb.
25.3.29.
BRUIN1SSE.
Rectificatie 5e lijst d.d. 9.2.53:
Blok, Marina, echtgenote van Bas-
tiaan Blok, oud 82 jaar moet zijn:
Blok, Marina, weduwe van Jacob
Blok, oud 82 jaar.
STR1JEN.
Aanvulling en rectificaties 4e lijst
d.d. 7.2.53:
Aanvulling:
Geïdentificeerd:
van der ReeAndewcg, Geertrui,
geb. 14.5.94; den Hartog, Margrietha,
geb. 18.10.16 te Strijen.
Rectificatie:
Aanvankelijk &lr vermist opgege
ven, doch blijken in leven te zijn:
Verrijp, Willeinpje: 24.5.33; van der
Ree, Joost, geb. 14.5.88; van der Ree,
Joost, geb. 14.3.26; van der Ree,
Geertrui, geb. T..34 te Strijen; van
der Ree, Anthonia, geb. 3.8.38 te
Strijen.
's-GRAVENDEFL.
Rectificatie le lyst 4.2.53:
wed. v. d. Wulp en 2 kinderen
t.w. v. d. Wulp, Marinus, geb. 9.5.35;
v. d. Wulp, Bastiaantje, geb 6 11.38,
Tijn in leven en wonen aan het adres:
Gortdijk 5. De beide andere kinderen
t.w. v. d. Wulp, Jan, geb. 11.43.3; v. d.
Wulp, Aart Jacob, geb. 17,4.42. zijn
geëvacueerd naar Dordrecht, Th. de
"'ockstraat 5.
(Het Ned. Roode Kruis kan in ver
band met de omstandigheden, waar
onder de gegevens van deze verlies
lost worden verzameld, niet de vol
ledige garantie geven voor de be.
trouwbaarheid. Het is dus mogelijk,
dat een enkele wijziging achteraf
noodzakelijk zal blijken).
