S)e C^idaeSoti/to/nf
Zierikzee moet ontruimd worden
Het water vreet de dijken weg en
dreigt de plaats te overspoelen
Duizenden wachten het water
Koningin bezocht Texel
42 Millioen
gulden
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
rATERDAG 14 FEBRUARI 1953
44ste JAARGANG No
Papen gracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826. Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2— p. mnd„ 6— p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. I eleto.ntjes I I 50
king van de vloed in de polder veel KRUININGEN NOG IN NOOD.
f g t. 1 1 *1 king van de vloed in de polder veel
- i I I eb. Indien daarbij ook de noorderdij-
ken het nog zouden begeven, zou in
Zierikzee slechts een halve vierkan
te kilometer droogblijven
in overleg met de minister van bin
nenlandse zaken en het provinciaal
GISTEREN IS ONDER LEIDING VAN MINISTER BEEL OP HET STAD
HUIS VAN ZIERIKZEE EEN BESPREKING GEVOERD INZAKE DE
NOODTOESTAND, WAARIN HET EILAND SCHOUWEN EN DUIVE-
LAND IN HET BIJZONDER IS KOMEN TE VERKEREN. NADAT TE bestuur, om de gehele bevolking te
DEZER ZAKE ZO UITGEBREID MOGELIJKE ADVIEZEN VAN DE teTpTaatsé gewenTvooThefhemtel
MEEST DESKUNDIGE ADVISEURS VAN DE REGERING ZIJN INGE- j der dijken, en het functionneren van
WONNEN, ZIJN WIJ, ZO ZEIDE DE MINISTER, TOT ONS LEEDWEZEN het openbare leven.
DOCH IN UW ALLER BELANG TOT DE CONCLUSIE GEKOMEN DAT DRIEDUIZEND MENSEN MOETEN
AAN EEN GEDWONGEN EVACUATIE OP KORTE TERMIJN NIET IS
TE ONTKOMEN.
DE DESBETREFFENDE AUTORITEITEN KUNNEN DE VERANTWOOR
DELIJKHEID VAN HET VERBLIJF VAN ALLEN, DIE NiET NOODZA-
Het dijkgat bij Kruiningen schuurt
nog steeds uit. Het is thans 500 me
ter breed en vertoonde gisteren op
een plaats bij laag water zelfs reeds
een diepte van 22 meter. Donderdag
Deze berekening heeft geleid tot.was de grootste diepte nog maar 15
het besluit van het gemeentebestuur meter.
OORZAAK VAN V10E0
WEG.
Hiertoe is het plaatsje In vier wij
ken verdeeld. Alle bewoners van de
eerste wijk hebben zich gisteren in
KELIJK MOETEN WERKEN AAN HET HERSTEL VAN STAD EN de loop van de avond ten gemeente.
EILAND, ONMOGELIJK BLIJVEN DRAGEN.
ONDER DEZE OMSTANDIGHEDEN ZIEN WIJ ONS DAN OOK GE
NOODZAAKT U ERVAN IN KENNIS TE STELLEN, DAT EEN IEDER,
DIE NIET IN HET BEZIT IS VAN EEN VERBLIJFSVERGUNNING DOOR
OF NAMENS DE GEMEENTE AFGEGEVEN, BINNEN DRIE DAGEN
MOET EVACUEREN.
LAATSTE KANS
DIJKEN SCHEUREN.
huize moeten melden, waar geval
voor geval werd bekeken of achter
blijven al dan niet gewenst is. Van
daag kwamen de andere 3 wijken
aan de beurt. Men verwacht, dat van
de 4500 nog aanwezige personen, er
ongeveer drieduizend de stad, zonder
pardon, zullen moeten verlaten.
Hieronder bevinden zich slecht wei-
Tengevolge van de verzanding en atie^an "afritoe^watto^werd'be: «acué's uit andere plaatsen van
de sterke dwarsstroom in de haven sloten, is niet zozeer de onhoudbare het zwaar getroffen Goeree.
reeds thans niet meer mogelijk toestand voor de ongeveer 4500 ach- Vooral de afvoer van ouden van
OORZAAK VSPRINGT'J
grotere passagiersschepen in de ha
ven te brengen. De verbinding tussen
haven en rede zal worden onderhou
den door de koninklijke marine, wel
ke aanstaande Dinsdag 17 Maart met
tergebleven van de 7000 inwoners dagen en kinderen zal met voorva-
als gevolg van de vernielde riolering rendheid geschieden. Vanmorgen
door de druk van het water, dan wel vertrokken reeds de eersten met
het grote gevaar, dat de gaten in de sioepen van de Kon. Marine van de
zuidelij ke_ dij ken voor Schouwen op- haven naar de rede, waar grotere
Spanning over Nederland
De wind kan nieuwe rampen brengen
Wellicht nimmer in zijn historie heeft Nederland een weekend met meer
spanning tegemoet gezien, dan de dagen, die nu verstrijken.
Er is practisch niemand meer in Nederland, die niet weet, wat de gevaren
van springvloed zijn en evenmin zullen er velen gevonden worden, die niet
weten, dat vandaag, morgen en Maandag een nieuwe springvloed een aan
val zal doen op de Nederlandse kusten, die zo zwaar gehavend uit de vorige
slag zijn gekomen.
Nederland leeft in spanning, maar in de bedreigde gebieden is geen paniek
te bespeuren. De stoere werkers, die daar dag en nacht het rulle zand in
zakken gestouwd hebben om daarvan een verdediging te maken tegen de
naderende vijand, weten, dat zij alles gedaan hebben, wat in hun vermogen
ligt.
Hedenmiddag om 12 uur zijn de wachtposten bezet. In de snerpende
wind staan honderden ploegen de komst van het water af te wachten en
een uitgebreid alarmsysteem stelt hen in staat om bij het eerste gevaar
onmiddellijk de hulp van duizenden in te roepen.
Nederland heeft zich, alhoewel zeer verzwakt, aangegord om een moge
lijke tweede strijd te strijden. Militairen zullen vannacht gekleed bij hun
auto's slapen om onmiddellijk de wachters bij de dijken bij te staan, wan
neer het water zijn aanval zal openen.
Nederland heeft gedaan, wat het kon en zal nu de willekeur van wind
en water moeten afwachten.
Wanneer de wind niet verandert en niet in kracht toeneemt, zal er
geen gevaar voor Nederland bestaan, want alhoewel de springvloed hoger
zal stijgen, dan veertien dagen geleden, betekent deze voor de dijken geen
gevaar.
Slechts wanneer de wind zou opsteken en de duizenden zakken, die een
primitieve verdediging vormen, zou wegsleuren in zijn toomloos geweld,
dan zou de aanval een nieuwe buit kunnen behalen.
Nederland wacht.... gelaten, maar zonder paniek.
Duizenden militairen hebben een net van verbindingen over de bedreigde
gebieden geweven en vele duizenden staan gereed om te strijden voor de
grond.
Geve God, dat al deze wachters Maandagmiddag na twee slapeloze nacht
ten zonder strijd van hun welverdiende rust kunnen genieten.
haar schepen vertrekt. Deze schepen leveren. Hoewel aanvankelijk dc toe- passagierschepen gereed lagen om
zullen de "mensen vanaf de haven af- stand critiek werd geacht, doordat
voeren naar de opvangcentra, waar de dijken aan de noordkant het zou-
alle mogelijke hulp zal worden ge
boden. Nadien kan deze hulpverle
ning van de opvangcentra niet meer
worden verwacht, daar deze zullen
worden geliquideerd. Voorts moeten-
betrokkenen er rekening mee hou
den, dat zij hierna niet meer als
evacué's zullen kunnen worden be
schouwd.
De burgemeester van Zierikzee
heeft met klem
den begeven, is het gevaar aan de
zuiderdijken thans veel groter ge
bleken. Het gat bij de ,Schelphoek"
aan de dijk van de Oosterschelde,
was aanvankelijk „slechts" vijftig
meter breed, doch het heeft thans
een breedte gekregen van 250 meter
en een diepte van 30 meter. Groot is
het gevaar, dat het gat zich zal ver
enigen met dat in de dijk bij Burch-
waardoor Schouwen in drie
nadruk een be-sluis,
roep gedaan op allen aan het bevel j stukken uiteen zou kunnen -slaan Nu
ordelijk gevolg te geven, opdat in-1 het water door het gat bij de Schelp-
grijpen van politie en militairen hoek over een veel groter.. breedte
worde voorkomen. I naar binnenstroomt, is de doorwer-
Prins Bernhard was er toevallig ook
H. M. de Koningin en Prins Bern
hard hebben gistermorgen een be
zoek gebracht aan het eiland Texel,
waar de Eendrachtpolder is onder
gelopen en zes slachtoffers, leden van
een hulpcolonne, zijn te betreuren.
De Koningin kwam met de veer
boot nit Den Helder. De prins, die i uur arriveerde
deze door het land ploegende auto
colonne heen.
Tot slot van haar tocht' ging de
koningin naar de vuurtoren, waar zij
de auto verliet en zich over de dui
nenrij naar het strand begaf. Daarna
keerde men naar Den Burg terug,
waar Hare Majesteit omstreeks twee
onverwacht het eiland bezocht, arri
veerde tegen kwart voor elf met een
sporttoestel op het vliegveld. Toen
de veerboot tegen half twaalf de ha
ven van Oudeschild binnenvoer, ston
den op het havenhoofd ca. honderd-
vijftig eilandbewoners op de aan
komst van Hare Majesteit te wach
ten.
Nadat de loopplank was uitgelegd
toefde het gezelschap even op de ka
de. Vervolgens voerde de tocht naar
Oosterend. Daar stapte het hoge ge
zelschap over in jeeps. De tocht ging
naar Zevenhuizen, waar de Ooster-
sluis, een van de bedreigde punten,
in ogenschouw werd genomen. Hier-
ontmoette Hare Majesteit de Prins,
op diens terugweg. Vervolgens ging
de rit naar het Noorden, naar de
Noorderdijk, waar het aanstormende
water een gat van 130 meter in de
dijk heeft geslagen, waardoor de 260
hectare grote Eendrachtpolder onder
liep. De laatste tientallen meters
moesten echter te voet worden ge
gaan. De koningin wandelde naar het
gat, waardoor nog steeds het water
stroomt. Staande op de met tientallen
zandzakken versterkte afgebroken
dijken liet de koningin zich zeer uit
voerig door een dijkwerker inlich
ten over hetgeen zich hier op die
rampzalige eerste Februarimorgen
had afgespeeld.
De sneeuw had het gehele eiland
met een wit kleed bedekt en de on
dergelopen Eendrachtpolder waar bo
ven het reeds gezakte water hier en
daar het land weer zichtbaar is en
twee verlaten boerenhoeven uitste
ken, bood een trieste aanblik.
Op de dijk was een groot aantal
dijkwerkers, met assistentie van der
tig soldaten van het regiment Johan
Willem Friso uit Assen, druk doende
tussen twee rijen palissaden een be
schoeiing aan te brengen en deze met
behulp van een dragline vol te stor
ten met klei. Het gat in de dijk is in
middels nog niet gedicht. Lange tijd
-prak de koningin met de dijkwerkers
en de militairen.
Ook Prins Bernhard had vroeger
in de morgen ook dit punt bezocht.
Juist toen de jeeps de dijk naderden,
vloog de prins er overheen. Als groet
cirkelde hij enige malen laag over
Voor hotel De Lindeboom stonden
enkele honderden eilandbewoners,
vooral de jeugd was hier goed verte
genwoordigd. Met een driewerf hoera
werd de landsvrouwe bij haar aan
komst begroet. In het hotel onder
hield de koningin zich enige tijd met
de familieleden van de zes slacht
offers.
hen over te brengen naar het op
vangcentrum in Dordrecht., Vandaar
worden de evacué's vermoedelijk
overgebracht naar de provincie
Utrecht. Van de reeds eerder vrij
willig geëvacueerde 2500 bewoners
van Zierikzee (het plaatsje telt on
geveer 7000 inwoners) kwamen niet
dan zeer goede berichten over de
warme ontvangst in deze provincie
binnen zodat het vermoeden gerech
tigd is, dat ook de nieuwe evacué's
het aan niets zal ontbreken.
DESNOODS MET GEWEID,
Verwacht wordt, dat een 1500 man
zal achterblijven. Dit zijn behalve
werkers voor het herstel van de dij
ken, ook ambtenaren van de gemeen
te, de P.T.T. enz. De vrouwen van
deze achterblijvers krijgen eveneens
een verblijfsvergunning van wege de
zorg voor haar echtgenoten. Er zal
bij deze evacuatie met zorg te werk
worden gegaan om de gezinnen zo
veel mogelijk bijeen te houden en
niet dan in uiterste noodzaak tot
scheiding over te gaan. Er zal nie
mand ongerechtigd kunnen achter
blijven. want alle eerder verleende
verblijfsvergunningen zijn ingetrok
ken.
Men heeft het vermoeden, dat er
desondanks nog personen zich niet
zullen melden, hetgeen de gemeente
administratie, na de registratie van
een bepaalde wijk, direct zal uitwij
zen. Deze mensen zullen dan bezoek
l krijgen van de politie
I Ook het in de stad nog aanwezige
vee van het eiland zal met spoed
ONRUST IN RILLAND.
In Rilland is men ernstig ongerust
over het beëindigen van de militaire
bijstand in algemene zin. Men vreest,
dat de militairen die ook in Zeeland
werken aan de dijken, niet meer te
rug zullen keren. Dit zou een ernsti
ge belemmering vormen voor de uit
voering van een groots plan, dat niet
minder inhoudt dan door het leggen
van een nooddijk met één slag dui
zend ha. van de 1300 ha. grote Rei-
gerbergsche polder bij Rilland terug
te winnen. Dit betekent dat ook Ril
land weer droog zou komen te lig
gen, evenals de spoorlijn en de rijks
weg tussen de Krcekrakdam en
Krabbendiike. Als het leggen van de
ze nooddijk wil lukken, is er weer
een stuk van de verbinding hersteld
en kan er weer een trein rijden van
Bergen op Zoom naar Krabbedijke.
Daarop wil men dan een bus laten
aansluiten van Krabbendijke tot Ka-
pelle, van waaruit weer een trein zal
rijden tot Vlissingen.
Op initiatief van de gemeente
Brouwershaven is na een tiental da
gen van hard werken door Neder
landse en Engelse militairen, o.a. een
afdeling van het regiment Jan Willem
Friso, Nationale Reserve, de Konink
lijke en Engelse Marine en burgers,
was gisterenavond bij
het Nationaal Rampen'
fonds binnengekomen!
de Oosthovendijk gedicht. Dit was het
eerste dijkgat met een snelle uitstro-
minig, dat gedicht werd op Schouwen
en Duiveland, en dat zonder rijshoüt,
draglines enz., alleen met materiaal
als pcrkocnpalen, zandzakken en los
hout uit een coaster.
Met landingsvaartuigen werden
iedere dag zandzakken aangevoerd en
moeizaam bijeengebracht. Toen alles
gereed was, kwam vervolgens de
aannemer van waterwerken uit Brou
wershaven. Deze werd zo gegrepen
door het enthousiasme var. militairen
en burgers, dat hij een dag en een
nacht bleef om van technisch advies
te dienen. Het werd een felle strijd
tussen een honderd mensen en de
sterke zeestroming. Een omroeper
moest de gemeente door om op het
meest critieke ogenblik alle weerba
re mannen op te roepen. Verbeten
werkte iedere burger en militair aan
het transport van zandzakken.
Daarna, in een koude Oostenwind,
kwamen de burgemeester, de dokter,
zeeofficieren en landofficieren, wat
landbouwers en een knecht, totdat
bij velen het bloed uit de nagels liep.
Maar zij wonnen het tenslotte na eni
ge zware overspoelingen. De dichting
is voorlopig afgewerkt met grote
lichamen. Vandaag ging men weer bij
laag water verder, omdat de dijk nu
is opgebouwd tot één meter boven
normaal hoog waterpeil. Door deze
vrijwillige arbeid is een grote zeedijK
gered en het behoud van drooggeble-
ven polders benoorden Zonnemaire
verzekerd.
EEN GRENS
VIEL WEG
I
1 worden afgevoerd.
N DE NACHT van Maandag op
tot de andere staten tot
de laagste kolenprijzen gehad, dank
zij het z.g. egalisatiesysteem, waarbij
op Nederlandse kolen een bepaalde
heffing wordt gelegd en waarvoor
op de buitenlandse kolen, welke no-
Dinsdag jl., enige minuten over dig waren, een toeslag wordt gege-
HET KONINKLIJK BEZOEK AAN TEXEL
twaalf, pufte een kolentreintje uit
Duitsland over de Franse grens. Een
alledaags gebeuren, maar ditmaal
was er toch iets bijzonders bij, want
de douane liet het geval zonder meer
passeren. Voor kolentreintjes waren
vanaf Dinsdag middernacht de gren
zen weggevallen, omdat de Hoge
Autoriteit van de Kolen- en Staalge
meenschap de bevoegdheden van da
zes deelnemende regeringen had
overgenomen en er voortaan tussen
deze landen slechts één gemeen
schappelijke markt bestaat voor
steenkool, ijzererts en schroot.
Als wij al niet genoeg historische
dagen hadden meegemaakt, zouden
wij nu weer en met recht van een
historische dag kunnen spreken,
want op die dag is het plan-Schu
man, is het eerste orgaan van het
verenigde-Europa-in-wording in wer
king getreden. Later zullen er
0 naar wij hopen telkens
meer grenzen wegvallen, tot
dat Europa eén groot geheel vormt,
en dan zal dat telkens een merk
waardige mijlpaal betekenen op de
weg der Europese historie, maar de
ze eerste schrede op het pad der ver
wezenlijking blijft als eersteling toch
onze bijzondere belangstelling be
houden. De datum van 10 Februari
1953 komt in de geschiedenisboeken
te staan.
De tweede schrede zal worden ge
zet op 1 April a.s. wanneer de ge
meenschappelijke markt voor staal
zal gaan functioneren, maar dan is
het nieuwtje ervan af.
Wanneer wij deze ontwikkelings
gang toejuichen en gaarne onze me
dewerking verlenen, wil dat niet
zeggen, dat wij menen, dat Neder
land er met deze Kolen- en Staalge
meenschap zoveel beter van wordt.
Direct voordeel hebben wij er niet
bij. zelfs zullen wij binnenkort in
onze portemonnaie gaan voelen, dat
onze kolen nu duurder geworden
zijn. Wij klagen wel eens, dat de ko
len zo duur zijn en dat de winter zo
lang duurt, maar in werkelijkheid
ligt de prijs voor steenkool in de an-
ven. Daardoor bleef de franco-huis
prijs dezelfde. Zouden we het egali
satiesysteem opheffen, dan moet de
Nederlandse verbruiker een prijs
gaan betalen, die veel hoger ligt dan
de huidige. Om dat te voorkomen
heeft men bij het opstellen van het
verdrag voorzien dergelijke syste
men te handhaven met goedkeuring
en onder controle van de Hoge Au
toriteit. De Nederlandse regering
heeft tot 1 April toestemming ver
kregen dat systeem te handhaven.
Wat daarna gaat gebeuren staat
nog niet vast. Er zal waarschijnlijk
wel een zekere egalisatie-mogelijk
heid blijven, doch dat hangt af van
vele andere maatregelen. Maar wij
zullen van dat systeem af moeten,
hoewel zo geleidelijk mogelijk, zon
der grote schokken.
Bij dit vooruitzicht van hogere
prijzen voor het voedsel van ons ge
liefd kacheltje is het een troost te
weten, dat de Nederlandse kolen-
prijs, ook zonder het plan-Schuman,
verhoogd had moeten worden.
Deskundigen zijn van mening, dat
de Duits, prijs wel normatief zal zijn,
omdat de Duitse productie het groot
ste kwantum kolen aan de gemeen
schap levert.
OOE HET PRIJSVERLOOP even-
wel ook moge zijn, het direct-
voelbare nadeel voor onze porte
monnaie wordt op den duur ruim
schoots goedgemaakt door het tot
stand komen van een grotere een
heid in Europa. Grotere eenheid be
tekent grotere welvaart, meer moge
lijkheden en minder storing door
tolgrenzen en tarieven. En waar de
volken economisch meer tot elkaar
komen, komen zij ook in ander op
zicht meer tot elkaar, omdat met het
wegnemen der economische hinder
palen evenzovele bronnen van twist
en verwijdering worden weggeno
men.
Wellicht zal deze economische toe
nadering reeds direct voelbaar zijn in
een grotere toeschietelijkheid op het
dere deelnemende landen (Frank- terrein der gemeenschappelijke de-
rijk, België, Luxemburg. Duitsland fcnsie. in de kwestie van het Euro-
en Italië) veel hoger, zodat het niet leger, ofschoon deze grotere toe-
te verwonderen valt, als onze prij- schietelijkheid ook door andere oor
zen wat zullen moeten gaan stijgen. zaken wordt gestimuleerd, zoals bijv.
Voorlopig blijft alles echter nog bij "e druk van Amerika en de steun
van Engeland.
In elk geval, wij begroeten iedere
uiting van Europese éénwording als
een bijdrage tot een betere wereld
het moge ons offers kosten of niet.
Gisteren heeft H. M. de Koningin vergezeld door haar particuliere secretaresse Mevrouw N. Smitt—Avis en
haar adjudant, Luitenant ter Zee eerste klasse J. G. Stegeman, een bezoek gebracht aan het eiland Texel, dat
ook door de watersnood werd getroffen. De Koningin stak het Marsdiep per veerboot „Dckter Wagemakc
over. Onverwacht arriveerde Prins Bernhard met een sporttoestel op Iret vliegveld. Hij maakte op eigen gele»
genheid een tocht over het eiland. H. M. Koningin Juliana en het gezelschap bij het gat, dat in de dijk van de
polder de „Eendracht" werd geslagen, op de uiterste punt van de dijk.
het oude, want ondanks de in prin
cipe vrije markt zijn er toch over
gangsmaatregelen getroffen om al
te grote schokken te vermijlen.
In de verschillende landen bestaan
immers vastgestelde maximumprij
zen en wanneer deze opeens zouden
wegvallen, zou de economie dezer
inden weieens een te harde klap
unnen krijgen Daarom U bepaald,
lat alle maximum prijzen nog zullen
;elden tot 1 April. Daarna zal de in
ternationale Hoge Autoriteit nieuwe
prijzen vaststellen
Een ons geduld is meer dan een
pond verstand.
