Partijraad van de K+V*P*
De Sociaal Econ. Raad behandelt
instelling van productschappen
Korsteloos brood, dat 'n week
vers blijft en voedzamer is
Adviesbureaux voor alcoholisten
moeten niet persé neutraal zijn
ECHTPAAR HAD TIEN JAAR
EEN ZORGELOOS LEVENTJE
ZATERDAG 31 JANUARI 1953
DE LFIDSE COURAN T
TWEEDE BLAD - PAGINA 2
Verkiezing bij voorkeurstemmen mogelijk
Er zit groei in!
In dc voortgezette partijraadsver
gadering van de KVP is uitvoerig
gesprokeh over het voorstel tot wij
ziging van het bijzonder reglement
op de voorbereiding van de gemeen
teraadsverkiezingen. Aan dit voor
stel ligt de gedachte ten grondslag
om de behandeling van verkiezing
door voorkeurstemmen bij de raads
verkiezingen in zekere overeenstem
ming te brengen met dc regeling,
die reeds geldt in de Partij voor de
verkiezing van Tweede Kamer le
den.
Uit dc discussie kwam een gedachte
van de heer Hoonhout (Kring Lei
den) naar voren om, in geval moei
lijkheden, een beroep op het kring-
bestuur open te houaen.
Deze suggestie wordt door de partij
secretaris, de heer W. Albering, ge
zond genoemd. Zelfs in Lim/burg, al
dus spr., waar men wel bijzonder wil
rekening houden met regionale om
standigheden, kan de bedoeling van
het voorstel geen moeilijkheden ge
ven.
Daarop konden alle afgevaardigden
zich met het voorstel verenigen,
waardoor verkiezingen b(j voorkeur
stemmen mogelijk zijn.
Bezwaren uit Leiden
Tegen de voorstellen tot wijziging
van de procedure b(j de voorberei
ding van do verkiezingen voor de
Tweede Kamerleden en van do sa
menstelling en werkwijze van de
Partijraad had de Kring Leiden ge
reageerd in deze zin, dat deze voor
stellen zouden ingaan tegen de regle
menten. Men wenste daarom vooraf
gaande behandeling in de Kringen
en afdelingen, of anders beperking
tot oriëntering van de Reglements
commissie, zonder dat deze door een
concrete uitspraak van de Partijraad
gebonden wordt.
Voorzitter Andrfessen meende ech
ter, dat van enige schending geen
sprake kan zijn. De heer Deerenberg
zeide, dat Leiden uiteraard geen be
zwaar heeft tegen meningspeiling,
maar wel bezwaar, dat men bij voor
baat gaat aannemen, langs welke
weg die peiling moet geschieden. De
voorzitter gaf de geruststelling, dat
niemand zal worden gebonden. Krin
gen en afdelingen zyn volkomen be
voegd, af te wijken van de lijnen die
mochten zijn gesteld. Aan de regle
mentscommissie wordt niets voorge
schreven.
Er was toen gelegenheid voor de
afgevaardigden hun mening te ge
ven over de wijzigingsvoorstellen.
Het ging voor een belangrijk deel
over het afbakenen van invloeden
ten aanzien van de centrale leiding
en van de regionale organen met be
trekking tot het adviseren van can
didaten.
Geen voorstel, maar richtlijn
Het voorstel (in algemene lijn) tot
wijziging van de procedure voor de
aanwijzing van candidaten voor de
Tweede Kamer, na het voorafgaande
dus eigenlijk „richtlijn" luidde:
De candidaatstelling verkrijge geen
wijziging.
In het algemeen worden de lijsten
via samenvoeging van kringen zo
danig samengesteld, dat zo mogelijk
6 tot 8 verkiesbare plaatsen verkre
gen worden.
Dc landelijke verkiezingsraad bljj-
ve gehandhaafd.
Hij wijst op elk der lijsten voor de
helft der verwachte zetels definitieve
candidaten aan (bij een oneven aan
tal te verwachten zetels af te ron
den naar beneden).
Over de overige verkiesbare plaat
sen geeft de Kringadviescommissie
of de adviescommissie der samenge
voegde Kringen een voorlopig ad
vies aan de verkiezingsraad, die het
definitieve advies samenstelt.
Over dit advies wordt een groslijst
stemming gehouden.
Bij de groslijststemming wordt één
stem uitgebracht.
Een amendement Zwolle op deze
richtlijnen leidde tot brede gedach-
tenwisseling, waaraan o.a. de heer
Hoonhout, Leiden, deelnam. Hij voer
de bezwaren aan tegen de redactie
van enkele punten. Zijn, en andere
bezwaren werden weerlegd door dr.
Albering en de heer Andriessen.
Nochtans wilden zij geen bepaalde
conclusie stellen, gezien de veelheid
van verenigingen uit de Partijraad.
Men kwam tenslotte tot de conclusie
dat de nieuw te benoemen regle
mentscommissie, rekening houdende
met het thans gesprokene, de ideeën
van het Partijbestuur rustig zal be
kijken.
Reorganisatie van de Partijraad
Ook het voorstel tot wijziging van
de samenstelling en werkwijze van
de Partijraad, ontlokte uitvoerige be
spreking. De heer Hoonhout (Leiden)
en anderen, achtten een bestuurs
raad met een vertegenwoordiging op
elke 5000 leden een te log apparaat.
Zfi bepleitten een benodigd aantal
van 10.000 leden, waardoor de Be
stuursraad gemakkelijker zal kunnen
werken. W. Houben drong aan op het
behandelen van belangrijke vraag
stukken in de Partijraad; nu moeten
de kiezers vaak elders terecht kun
nen met hun vragen. En v. d. Schure
wilde concreet gesteld zien, wat in
politicis kan worden behandeld.
Voorzitter Andriessen herinnerde
er aan, dat uit de kringen is aange-
dronge.i op brede samenstelling;
vandaar het genoemde aantal leden
van 5000 voor iedere vertegenwoor
diger. Overigens mogen de getallen
niet een te voor* ime rol spelenmen
moet deze zaak groots zien. Noch
tans wil spr. het voorstel van de heer
Hoonhout nagaan, evenals diens sug
gestie over de verkiezing van dc
Partijraad. Tot mr. Houben zeide dc
voorzitter, dat het KVP-bestuur er
op bedacht zal zijn, de Partijraad te
maken tot een klank/beeld van het
katholieke volksdeel. Overigens
zegde de heer Andriessen toe, dat de
reglementscommissic de gedane voor
stellen zal nagaan en er zoveel moge
lijk mee zal rekening houden ter
voorbereiding van een voorstel aan
de Partijraad.
Onder leiding van dr. Albering zal
de nieuwe reglementscommissie
werkzaam zijn. Daarin werd onder
meer gekozen de heer Van Mil uit
Zoeterwoude.
Wederom groei in het ledental
De optelling der cijfers voor de be
groting 1053 is een lappendeken ge
noemd. Er moest op tal van posten
worden gesnoeid, zodanig, dat het to
taal van 381.5000 voor 1952, voor 't
nieuwe jaar moest worden verlaagd
tot 324.750. De daling van 't leden
tal van 291.000 tot 280.000 moest een
sanering van allerlei posten tot ge
volg hebben. Gelukkig is er weer
styging van het aantal leden (alleen
reeds in Gelderland kwamen er 1000
bij), zodat het Partijbestuur rekent
op meer vrij komende gelden, die
dan aan enkele met namen genoemde
activiteiten zullen worden besteed.
In het bijzonder werd aandacht ge
vraagd voor het buitenlands contact
dat zeker zo belangrijk is als het
binnenlands. Van bestuurszijde is op
gemerkt, dat de hoge verkiezings-
kosten in 1952 zijn gehouden buiten
de begroting; daarvoor is uit be
paalde fondsen geput.
Met betrekking tot 't Vormingsin
stituut te Baarn werd medegedeeld,
dat in 19511952 het aantal bezoe
kers 1866 bedroeg tijdens 93 week
ends en dagbijeenkomsten. In de af
gelopen vijf maanden kwamen er
reeds 938 bezoekers tijdens 42 bij
eenkomsten.
In de nieuwe begrotingscommissie
werd onder meer benoemd de heer
S. Menken uit Leiden.
Zaterdagochtend heeft prof. Romme
voorlichting gegeven over de staat
kundige toestand en over het parle
mentaire werk van de katholieke
Tweede Kamer-fractie.
Historische openbare vergadering
Voor de Sociaal Economische Raad
zal de veertiende openbare vergade
ring, welke gehouden werd, van his
torische betekenis blijven omdat voor
de eerste maal behandeld werd het
entwerp-advies voor de instelling van
productschappen. Het is dan ook be
grijpelijk, dat de voorzitter, prof. mr.
F. de Vries, in zijn welkomstrede
hieraan enige aandacht wijdde.
Prof. DE VRIES zeide dat men zich
niet moet verbazen, dat de voorberei
ding twee jaar heeft gevergd omdat
de organisaties die daarbij betrokken
zijn geweest, dikw;ls voor belang
rijke beslissingen zijn gesteld.
Voor het verkrijgen van resultaten
is een voortdurende bereidheid nodig
tot constructitve medewerking. Spr.
had echter de indruk dat men het
zich soms moeilijker maakt dan nodig
is. Ook heeft men wel eens de nei
ging te vérstrekkende plannen te ma
ken, hetgeen tot teleurstellingen en
vertragingen aanleiding geeft.
Prof. VERAART, voorzitter van de
organisatie-commissie wees er op, dat
in de voorbereidingswerkzaamheden
is gebleken, dat er sprake is van een
groeiend besef Hof rnn'truGtlpf ge
werkt moet worden aan de publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie.
Het gevoerde overleg met onder
nemers- en werkgeversorganisaties
heeft er toe geleid, dat groepen van
belangstellenden me' elkaar in con
tact zijn gekomen, die voorheen langs
elkaar en zonder elkaar hebber, ge
werkt. Prof. Veraart wees er op, dat
de instelling van bedrijfschappen
moeilijker is gebleken dan die van
productschappen.
Zoals bekend is, vertonen de pro
ductschappen op het gebied van de
landbouw, die thans aan de orde zijn
gesteld (Vee en Vlees; Groenten en
Fruit; Siergewassen Tuinbouwzaden;
Margarine, Vetten en Oliën; Gedestil
leerde Dranken) grote overeenkomst
met de bedrijfschappen die op dit ter
rein in de afgelopen jaren hebben ge
werkt. Er is echter dit grote verschil,
dat de factor Arbeid in de besturen
een belangrijke plaats heeft gekre
gen, wat stimulerend kan werken
voor de belangstelling van het Ne
derlandse volk voor de P.B.O.
Drs. J. H. DERCKSEN wees er op,
dat hij volkomen overtuigd was van
de grote betekenis van dc publiek
rechtelijke bedrijfs» rganisatie. Hij zou
zijni stem niet kunnen geven voor het
ontwerp-advies van de productschap
pen, ornaat deze z.i. te weinig zelf
standige bevoegdheden zijn v* rleend,
welk tekort niet wordt goedgemaakt
door die van medebewind.
De taak van de regering.
Prof. v. d. GRINTEN bestreed de
conclusie van de vorige spreker. Het
ging hem te ver om die reden tegen
het ontwerp-advies te zijn. Het kan
nu eenmaal niet anders dat de grote
lijnen van het landbouwbeleid ge
trokken moeten worden door de re
gering, zodat er voorshands geen be
zwaar is, dat tha.is vooral aan mede
bewind voor de productschappen is
gedacht. Spr. ze' 'c dat het hem niet
duidelijk was hoe dc verhouding zal
worden tussen de te creëren product
schappen en de bedrijfschappen, die
thans op het gebied van de voedsel
voorziening bestaan De product
schappen mogen vooral niet zijn ver
lengstukken van het ambtelijk appa
raat, als hoedanig men veelal de be
staande bedrijfschappen beschouwt.
Jammer genoeg is dit onderscheid in
de voorbereidende smukken niet naar
voren gekomen.
Mr. KIEVIT DE JONGE betreur
de het, dat het nog steeds niet is ge
komen' tot de instelling van horizon
tale organen, de bedrijfschappen, zo
dat tegen aller verwachting in de
productschappen voorgaan.
De heer RUPPERT wees er op, dat
men tot een veel logischer indeling
was gekomen als de instelling van de
horizontale organen voor die van de
verticale organen was gekomen.
De heer KORTE was teleurgesteld,
dat niet tegelijk met de instelling
van productschappen die van bedrijf
schappen op het teriein van de voed
selvoorziening tot stand is gekomen,
zodat het geheel thans nog onvolle
dig is.
De kwestie van de bestuurssamen
stelling van de aan de orde zijnde
productschappen baarde spr. enige
zorg, omdat niet steeds overeenstem
ming kan worden verkregen tussen
de organisaties over de verdeling der
zetels. De werknemersorganisaties
hebben zich z.i. erg soepel getoond,
waaruit men echter niet moet opma
ken, dat zij de gedachte van de pari
teit opgeven.
De heer LELIEVELD wenste na
mens zijn collega's van de Katholie
ke Arbeidersbeweging te verklaren,
dat aan de productschappen belang
rijke bevoegdheden zijn toegekend,
zodat hij niet begreep waarom de
heer Dercksen zulke overwegende
bezwaren heeft tegen het ontwerp
advies. Hij ziet blijkbaar over het
hoofd het dynamische karakter van
de P.B.O.
Prof. DE GAAY FORTMAN be
streed de opvatting van de vorige spr
dat men namens een organisatie kan
spreken. Het is in strijd met het ka
rakter van het lidmaatschap van de
Raad. De door de Kroon aangewezen-
leden spreken toch ook niet namens
de Kroon. Prof. de Gaay Fortman
diende mede namens enige anderen
een amendement in, dat bepaalt, dat
een verordening door een product
schap niet mag worden vastgesteld,
dan nadat de besturen der organisa
tie die bevoegd zijn leden van de be
sturen der produotscLappen te benoe
men, in de gelegenheid zijn gesteld
een advies uit te brengen.
De stemming over dit amendement
werd aangehouden tot de volgende
zitting op 20 Febr.
Tiïburgse vinding
Een Tiïburgse bakker, Jos. Mulders, brengt momenteel een nieuwe vin
tóng in practijk, die zoals het lot van vele nieuwe vindingen is door
ae een wordt bejubeld en door de ander als onpractisch terzijde werd
geschoven.
De bakker heeft namelijk korstloos brood op de markt gebracht, dat
behalve een grotere voedingswaarde tevens een groter gewicht heeft. Het
is een uitvinding van bakker Schulte, die door bovengenoemde bakker in
practijk wordt gebracht en men is daar in Tilburg zeer enthousiast over de
ïesultaten. In plaats dat het brood in een droge oven met een temperatuur
van 250300 graden wordt gebakken, gebruikt de bakker een stoomoven
met een temperatuur van 90 graden.
Enige critici waren van mening, dat korstloos brood niet oogt en dat
mede daarom de nieuwe vinding geen recht van bestaan zal vinden, maar
de bovengenoemde voordelen, plus het feit, dat het brood, vervaardigd vol
gens het nieuwe procédé, ruim een week lang vers blijft, zullen velen toch
een andere mening geven.
Zondagmorgen
Middenstand
en vereveninsheffing
In een uitvoerig adres aan de
Tweede Kamer heeft de commis
sie van overleg van de middenstands-
vakcentralen stelling genomen tegen
het standpunt dat de regering in
neemt in de memorie van antwoord
bij het wetsontwerp tot verlaging
van de vereveningsheffing. De re
gering staat nl. afwijzend tegenover
een verdere verlaging, waarop van de
zijde van de Kamer is aangedrongen
mede met het oog op de moeilijk
heden in het middenstandsbedrijf,
waarvoor de loonsverhoging van
Juli jl. een nieuwe zware last bete
kent.
De regering motiveert deze af
wijzende nouuing door te wijzen op
de verlichting weike v«or de midden-
stand zal voortvloeien uit de wijzi
ging van de omzetoeiastingwet en op
het feit, dat de middenstandsDedrij-
ven weinig personeel in dienst heb
ben, zodat zij niet veel hinder onder
vinden van ae loonsverhoging, waar
voor deze vereveningsheffingverla-
ging een compensatie wil zijn.
In het adres wordt er op gewezen,
dat de voorgenomen wijziging van de
omzetbelasting slechts ten dele een
verlichting brengt voor de detailhan
del, doch dat deze voor het ambacht
integendeel een verzwaring betekent,
terwijl met name vele ambachts
branches zeer loonintensief zijn en
hogere dan de gemiddelde premies
betalen voor de wachtgeld- en werk
loosheidsverzekering Tevens wordt
er op gewezen, dat het aantal werk
nemers in de middenstand naar ma
tige schatting 550.000 tot 600.000 be
draagt tegenover 900.000 a 1.000.000
in de Industrie
het, dat op onjuiste gronden in de
bedoelde memórie van antwoord af
gewezen wordt een volledige com-
pensatie voor de loonsverhoging van
Juli jl., zoais deze door de Stichting
van de Arbeid, waarin zowel werk
gevers als werknemers zitting heb
ben, is bepleit.
Bussum en Naar den
niet één gemeente
Als laatste in de rij der Gooise ge
meenten heeft de raad van Naarden
om half drie vannacht het besluit
genomen om de plannen van Gedepu
teerde Staten volgens het rapport
Ter Veen tot samenvoeging van
Bussum en Naarden te verwerpen.
In tegenstelling tot de andere Gooise
gemeenten waren de stemmen in
Naarden verdeeld. Het bleek, dat van
de vijftien raadsleden vijf vóór sa
menvoeging met Bussum waren Het
besluit werd genomen na een plei
dooi van burgemeester Visser tot be
houd van Naardens zelfstandigheid,
waarin hij naar voren bracht, dat
„de t oude historische vestingstad
met grote bestuursdaden niet geof
ferd mag worden op het altaar ener
doelorganisatie, waar ieder individu
een nummer is en de gemeenschap
ontbreekt".
Bij samenvoeging zou Naarden ge
doemd zijn te verdwijnen. Het rap
port Ter Veen, dat volgens de bur
gemeester veel beroering in het Gooi
heeft gebracht, werd door verschei
dene raadsleden heftig aangevallen
en tendentieus genoemd. Daarente
gen waren de voorstanders der sa
menvoeging van mening, dat de hui
dige grenzen niet gehandhaafd kun
nen worden, zij menen voorts dat de
bevolkingsdichtheid van het Gooi tot
De middenstandsbonden betreuren een noodtoestand kan leiden.
Katholieke Drankbestrijding op de bres
Er is wel eens en misschien niet dissement van elke rechtbank slechts
geheel ten onrechte critiek gele
verd op de wijze van drankbestrij
ding. Maar geleidelijk wordt de
ouderwetse werkmethode achterhaald
door modern weTkende, medische
consultatle-bureaux inzake alcoholis
me, welke instellingen veelal na de
jongste oorlog zijn ontstaan. Thans
meer dan vroeger wordt duidelijk
verschil gemaakt tussen preventieve
en curatieve drankbestrijding, waar
door met name in de katholieke sec
tor de taken van Sobrlëtas en Dr.
Dr. Ariënsvereniging beter zijn ge
scheiden.
Nu de zaken zo staan, is het toe te
juichen, dat de Dr. Ariënsvereniging
onlangs is toegetreden tot het ka
tholiek nationaal bureau voor gees
telijke gezondheidszorg. Zowel dr. A.
J H. Bartels, de directeur van dat
bureau, als dr. mr. F. H. Havermans,
geneesheer-directeur van de psychia
trische inrichting „Sint Servatius" te
Venray en pater Othmarus. de Ca-
pucijn, die thans te Helmond het
prachtige werk voortzet, dat ooit
door pater Ildefonsus werd begon
nen, hebben ons over de nieuwe gang
van zaken deskundig ingelicht.
Deel van geestelijke volks
gezondheid.
Waar onder dat Katholieke bureau
reeds belangrijke instituten als die
van de medisch-opvoedkundige bu
reaux, de bureaux voor huwelijks
aangelegenheden en voor nazorg
veilige beschutting en steun heb
benben gevonden, zal ongetwijfeld
door coördinatie, thans ook met de
alcoholisten-bureaux, méér eenheid
l van behandeling mogelijk zijn. Het
behoeft geen betoog, dat dit te ver
kiezen is boven de bijstand van al
lerlei op zich zelf werkende bureaux,
die de patiënten vaak van de ene
deskundige naar de andere moeten
zenden. Om niet te spreken van de
economische voordelen, die van coör
dinatie het gevolg zullen zijn. In
teamwork kunnen voortaan mensen
worden opgevangen en meer volle
dig worden bijgestaan.
Op zijn beurt zal het publiek beter
begrip krijgen voor de psycho-
hygiëne, die in onze dagen zozeer
wordt gepropageerd.
De genoemde coördinatie zou on
gehinderd tot schone dingen in staat
zijn, ware het niet, dat de Overheid
min of meer in de weg is getreden
Het Departement van Justitie streeft
er namelijk naar, dat in het arron-
een neutraal bureau werkzaam is
met betrekking tot de hulp aan al
coholisten. Dat bureau met reclasse-
ringsbevoegdheid, wordt vanwege
Justitie gesubsidieerd, waardoor
eigenlijk een officieel contact met de
Rechtbanken wordt gelegd.
Waar dit zo is, worut de werk
zaamheid van een katholiek bureau
voor alcoholistenzorg bemoeilijkt en
tevens de samenwerking van zulk
een bureau in katholiek landelijk
verband ondermijnd. Dat is te meer
jammer, waar er uiteraard prin
cipiële argumenten genoeg zijn om
het bestaan van een eigen katholieke
consultatiebureau noodzakelijk te
maken.
20.000 alcoholisten
Zoals ons met veel bewijsmateriaal
werd verzekerd, zijn er patiënten ge
noeg voor een „gekleurd" bureau.
Want ook al maakt Nederland geen
slecht figuur tegenover het buiten
land. er zijn hier toch nog altijd rond
20.000 alcoholisten. Helaas zijn er
ook vele katholieken onder dezen.
En wat ligt nu meer voor de hand,
dan dat zij de weg gewezen krijgen
naar 'n eigen instelling, die rekening
houdt met hun psychische grond
structuur, waar psychiater en de
psycholoog, de sociale werkster en
de opvoedkundige in katholieke geest
werkzaam zijn, en waar de priester
zielzorger een zo grote morele steun
betekent. Het zijn de patiënten zelf,
die dit alles heel goed begrijpen en
die niets liever willen, dan in eigen
milieu te worden opgeheven.
„Het is niet te onderschatten", zei
pater Othmarus, „want vele alcoho
listen komen eigener beweging naar
het katholieke bureau, om zich te
verbeteren Zij heffen er elkaar op
en in eigen kring kunnen ze voldoen
aan hun recreatie-behoefte".
En dr. Havermans schreef in zijn
pas verschenen boekje over de ge
neeskundige behandeling van drank
zuchtigen. dat het morele defect bij
deze patiënten de priesterlijke hulp
onmisbaar maakt.
Kansen voor het humanisme?
Is het nu te veel gezegd, dat door
de steeds grotere inmenging van de
geestelijke gezondheidszorg in kat
holiek verband ook bij de patiënten
zelf allengs beter inzicht is ontstaan?
Hun p6ychisch-hygiënische verzor
ging wordt juist daar het best ge
waarborgd. En dreigt door de wer
king van uitsluitend neutrale bu
reaux de kans van het humanisme
ook niet in deze sector van het maat
schappelijk leven? Om nog te zwij
gen van de grote kans, dat door die
néutrale arrondissements-bureaux de
werkzaamheid van onze katholieke
Reclasseringsvereniging wordt uit
gehold, omdat de practijk zal zijn,
dat de rapporten over delinquenten
voortaan door de Rechtbanken recht
streeks aan die neutrale bureaux zul
len worden gevraagd.
Onze vraagtekens zijn eigenlijk 'n
te zwakken aaiduiding, als men
weet, dat de Overheid in het zuide
lijke Breda een neutraal bureau voor
alcoholisten heeft ingesteld, ofschoon
er alle aanleiding bestond, een kat
holiek bureau te vestigen, waartoe
ook ernstige pogingen waren aange
wend. En in Maastricht kwam even
eens een neutraal bureau tot stand,
hier evenwel als stichting van kat
holieken. Hetgeen uiteraard niet be
tekent, dat een bureau van katholie
ken persé een katholiek bureau is.
Daartegenover stellen we het voor
beeld van Amsterdam, waar het kat
holiek bureau voor geestelijke ge
zondheid thans een eigen alcoholis-
tenbureau gaat onderbrengen.
Wij hebben gemeend, dit actuele
vraagstuk te moeten aansnijden om
te kunnen wijzen op een goed recht,
dat wordt doorkruist door instanties,
die niet voldoende rekening houden
met de behoeften aan geestelijke ge
zondheid voor hen, die principieel
geholpen willen worden.
DE GILLENDE
BOERDERIJ
1I7E hebben weer eens in de trein
mogen zitten, helemaal maar
Breda! In de trein gevoelen we ons
altijd feestelijk gestemd. Reizen nooit
anders dan op de zachte divans van
de 2e klasse, omdat de Ned. Spoor
wegen zo gul zijn ons voor half geld
te latem rijden! Steken, passend bij de
feestelijke stemming een feestsigaar
op. Kopen een Franse kramt, om er de
vlag mee uit te steken, en er geen
letter in te lezen. Tot lezen hebben
we 't overdag in een trein nooit kun
nen brengen. De rhythmische wie
ging van het rijden, het roffelen
onder van de wielen over de rails
en de behaaglijke omhelzing van het
groene trijp brengen óns in een zalige
gelukstoestand van soozen en pein
zen en van turen over de wijde wei
den. De trein had ons reeds ver van
huis, voorbij het station den Haag,
gebracht, toen wij iets zagen waar
we de gehele verdere reis over heb
ben zitten peinzen, en dachten-: dat
wordt een onderwerp voor een Zon
dagmorgen. Maar nu we onze ge
dachten gestalte moeten geven in ge
krabbel, ontbreekt de inspirerende
wieging van de gedachten-neiging.
Wij weten zelf niet goed meer, waar
om die boerderij, welke bij de rand
van dem Haag dreigt opgeslokt te
worden door de reusachtige massale
stads-uitbreiding, een angstschreeuw
gaf als een schaap, dat in de klauwen
van een roofdier is geraakt, een
angstschreeuw welke gedurende de
reis, helemaal tot Breda, in onze oren
blijven nagillen. Die boerderij,
waar in het vluchtig voorbijrijden,
kleine witte kippen op het erf schar
relden en waar de kap van de hooi
berg als een ordentelijke boeren-pet
op half zeven stond, zal binnen enige
jaren in het uitbreidingsplan van de
residentie zijn opgenomen. Zij zal er
zeker op vooruit gaan, want er zul
len glad-groene sportterreinen rond
worden aangelegd te midden van
strak-gestyleerde woningblokken, al
le voorzien van parketvloeren en
douche-cellen. De stal van de boerde,
rij zal verheven worden tot een auto
werkplaats en in plaats van de lucht
van mest-spetterende koeien, zal er
geur hangen van rubber en benzine.
Het modderige erf met de graskuil
zal omgetoverd worden- tot een bete
gelde plaats en het woonhuis zal. met
behoud van de interessante en snoe
zige opkamer, alleraardigst antiek
worden ingericht en er zal een echt
paar met afgepast twee kinderen en
een mormelhondje huizen in plaats
van de van gezondheid blakende boe-
renjuffrouw met haar uitvoerig
kroost van blozende klompen-holler-
tjes.
Waarom dan- gilde en schreeuwde
die boerderij ons toe, terwijl we voor
bij-reden? Waarom bezwoer die boer
derij handenwringend ons haar te
redden van de moord, die bedreven
stond te worden op haar menselijk
heid? Als die hoeve onder de sluike
haardos van haar rieten dak niet zo
tragisch had staan gebaren, zouden
we erom in de lach schieten, want
wat is er heerlijker op aarde en meer
gelijkend op het aards paradijs dan
een modern-geoutilleerde flat in een
gestroomlijnde straat met een keurig
gemeentelijk gazon in het midden?
Neen we kunnen nu achteraf
niet meer begrijpen waarom wij die
schreeuw naar menselijkheid in haar
rauwe angst zo goed verstonden en
begrepen, toen de trein langs die
lompe boerderij op de rand van- „Het
Haagje" reed. Die ai.gst van een be
dreigde menselijkheid heeft ons toen
niet meer losgelaten, helemaal tot
Breda. Maar nu de inspirerende wie
ging en roffel van de treinrit ons ont
breekt, weten we niet meer, waarom
wij ons beklemd gevoelden door de
schreeuw van die boerderij en van
narigheid nalieten aan onze feest-
sigaar te zuigen. We hopen nu maar,
dat anderen deze onwetendheid le
zend, het wel weten en er iets van
begrijpen.
MARIUS.
Oude man voor een half ton opgelicht
Enige dagen geleden is te Deven
ter een echtpaar gearresteerd, dat ge
durende tien jaren tijds kans gezien
heeft om een oude man uit Apel
doorn ƒ5.000 lichter te maken, zon
der dat zij daarvoor behoefden te
dreigen of enigszins pressie behoef
den uit te oefenen.
Het is feitelijk onbegrijpelijk, hoe
deze mensen kans gezien hebben de
oude man zolang en zo dikwijls op
te Lichten en uit het eerste politie-on-
derzoek is komen vast te staan, dat
men hier te doen heeft met mensen,
die er hun beroep van maken arge
loze lieden zodanig lastig te vallen,
dat hun geld gegeven wordt om
van hen af te zijn.
Het betreffende echtpaar poogde
met venten aan de kost te komen en
gedurende een van die zwerftochten
belandde het bij de Apeldoornse
man, waar het een goede prooi ver
moedde.
De venter ging een droevig ver
haal ophangen over te betalen kosten
voor de Kamer van Koophandel en
de oude man leende hem het geld.
Enige tijd later kwam de venter een
gedeelte Van dit bedrag terugbren
gen, maar vertelde meteen weer een
ander droevig verhaal, waardoor hij
met meer geld wegging, dan hij ge
komen was. Zo heeft hij dit tien jaar
volgehouden Wanneer hij niet kon
gaan, ging zijn vromv en gemiddeld
wisten zij 5.000,per jaar van de
oude man los te krijgen.
Hoe de politie achter de zaak is
gekomen, is nog niet bekend, doch
toen zij het illustere echtpaar arres
teerde was de oude man van het
grootste deei van zijn vermogen be
roofd en had het echtpaai geaurende
tien jaar een rijk leven geleid. Van
het halve ton, dat zij de man beroofd
hebben, is geen cent meer over.
Het is de politie echter nog een
raadsel hoe het echtpaar kans heeft
gezien zonder enig dreigement zo
lang op de zak van ae oude man te
leven.
Op de West-Veluwe en meer spe
ciaal in de omstreken van Barne-
veid en Voorthuizen is weer bij
verscheidene pluimveehouders pseu-
do-vogelpest geconstateerd. Er wer
den in totaal reeds enkele duizen
den dieren afgemaakt en nog steeds
komen er nieuwe meldigen binnen.
In pluimveehouderskringen wordt
het opnieuw uitbreken van deze
ziekte met grote zorg vernomen,
vooral omdat het broedseizoen reeds
in volle gang is. Niet alleen wordt
hierdoor de verspreiding van deze
ziekte sterk in de hand gewerkt,
maar het gevaar is ook niet denk
beeldig, dat de voorziening van
broedeieren hier en daar gaat stag
neren.
