k L RIJNSTREEK Duinstreek unstleven irt Leiöen Bescheident maar gezellige viering van 35e jaarfeest Meetkunde in het heelal ADAAiSON MAANDAG 26 JANUARI 1953 DE lEIDSL COUKANT EERSTE BLAD PAGINA 3 ALPHEN AAN DEN RUN Geb.: Johannes Willem, z. v. N. v. 't Wout en C. Geerlof; Annigje, d, v. M. A. d. Heij en A. Streefland; An- tonius Hendrikus, z. v. C. J. Koele- wjjn en J. Hunink Sophia Petronel- la Christina, d. v. H. J. Schaper en M. Vesterij Cornelis Marinus, z. v, A. v. d. End en J. Verkade; Herman, z. v. J. v. d. Vlies en C. Ramp; Josina Johanna, d. v. P. J. Vletter en C. v. d. Sluys; Pieter, z. v, D. d. Graaf en J. E. Kool; Leendert, z. v. A. d. Wit en G. d. Leeuw; Alphonus Jozef Ma ria, z. v. L. D. Ie Grand en C. C. Car- tens; Pctronella Maria, d. v. C. J. Kempen en A. M. v. Vliet; Margare* tha, d. v, A. J. Boerman en T. Hars kamp; Janna Sophia, d. v._ H, J. v. Zalingen en J. S, Kraijestein. Overl.: Hendrik Windhorst 74 j.; Ariejaantje G. Wolmerstett echtge note van J. d. Hertog 67 j.: Gerritje v. Straten edhtgenote van A. d. Jong 78 j. Ondertr.: Cornelis de Kleijn 26 j. en Geertje Boomsma 24 j. Getr.: Antonius W. v. Veen 35 j. en Johanna M. Rombouts 32 j.; An- dries Tatje 23 j. en Catharina v. Dol- der 21 j.; Marinus C. Rósemalen 26 j. en Antje M. d. Horder 23 j. BODEGRAVEN Per 1 Febr. a.s. is de ambtenaar bij de belastingen, de heer B. Schoon- dorp, overgeplaatst naar Hengelo. In zijn plaats komt uit Gouda naar Bo degraven de heer K. Dokkum. BOSKOOP Tot hoofd van de Openb. La gere School te Oudendijk (Z.-H.) is met ingang van 1 April a.s. benoemd de heer J. D. H. Folkers, onderwijzer aan de Openbare Lagere School t^ Boskoop. HAZERSWOUDE Schaakwedstrijd, Zaterdag hield de Hazerswoudse Schaakclub (H.S. C.) een ééndaagse wedstrijd. Ge speeld werd in vier groepen. Groep 1: winnaar J. Harkes met 2Yi punt; J. P. Cok met VA punt. Groep 2: winneer W. van Ofwegen met 3 punten; M. de Haan met VA punt. Groep 3: winnaar C. van Ofwegen met 3 punten; P. de Hertog met 1 punt. Groep 4: winnaar S. van der Molen met 3 punten; J. Vondeling met 2 punten. Na de eendaagse wedstrijd werd «de gongwedstrijd gespeeld. Winnaars: 1. G. Ruis, 2. A. v. d. Haven, 3. M. J. Ravensberg, 4. C. v. Ofwegen. DE KWAKEL Geboren: Gerarda Cornelia Maria, d van T. P. A. van Rijn en G. T. C. Bartels; Hendrika Johanna Beren- dina, d. van D. H. Siebelink en G. Lobbes; Robertus Hendrikus Bartho- lomeus, z. van H. B Limburg en J. M. Lampe; Maria Antonia Catharina, d. van E W. Egberts en J. T. Hes- selmans; Eilsabeth Mendrica, d. van A. A. Sanders en A. F. A. Teunissen. Gehuwd: G. A. van Schaik en E. T. Samson; N. H. van Schaik en G. T. van Scheppingen. Overleden: G. C. Zijerveld 61 j., echtgenoot van A. G. van Velzen. LEIMUIDEN R.K.S.V. OJD.I. Hoewel dit nog niet de bedoeling was, zullen de gymoefeningen voortaan in het Pa rochiehuis gehouden worden. Ook hier is de sportdag op Dinsdag, maar voorlopig beginnen alle lesuren een" half uur later dan voorheen. Mooie opdracht. Bij de aanbeste ding door de Woningbouwvereniging te Lisse werd aan de aannemer P. W. de Graaf alhier opgedragen de bouw van 36 systeem woningen aan de Grevelingstraat te Lisse. Collectanten-college. De jaar lijkse bijeenkomst van de heren col lectanten van de St. Jansparochie werd deze keer ook bijgewoond dooi de resp. echtgenoten en verloofden. De voorz., de heer C. A. Langeslag, begroette een bijna voltallig college in het parochiehuis en besprak de ac tiviteit van het afgelopen jaar. De bestuursverkiezing bracht geen moei lijkheden. De heeren C. A. Buykx, Chr. Overdevest en J. J. v. d. Meer werden allen herkozen. Opdat de beurten zo stipt mogelijk vervuld zul len worden, werd aan die leden, die geen gelegenheid of animo voor deze taak meer hebben verzocht, zich als lid te laten schrappen. Tijdens de rondvraag werden slechts enkele on belangrijke aangelegenheden bespro ken. Als verrassing vertoonde kape laan Adank enige films, o.a. over een Rome-reis en over het jeugdwerk in zijn tegenwoordige parochie. De bijeenkomst werd besloten met enige tijd gezellig samenzijn. T.B.C.-onderzoek. Aan de inge zetten wordt gelegenheid geboden zich te laten doorlichten op longtu- berculose. Het comité, dat met de organisatie is belast, heeft in overleg met het gemeentebestuur het onderzoek be paald in begin Maart in de zaal van mevr. Sneeboer. De kosten zijn 1.05 per persoon. De schoolkinderen zullen in klasverband deelnemen. Voor hen, die op de dag onmogelijk kunnen, wordt des avonds gelegenheid gege ven. Alle gezinnen zullen dezer da gen een aanmeldingsformulier ont vangen, dat voor 1 Februari moet worden ingeleverd. NOORDEN Honderd jaar Kromstaf. Onder leiding van de pastoor was een avond belegd, waarin gesproken werd over het herstel van de Kerkelijke Hiërar chie. In zijn openingswoord memoreerde siegebied was. Zijn klasgenoten en en hij waren de laatste, die nog als missionaris werden gewijd. Daarna kreeg rector Kraakman het woord. Deze spreker schetste, hoe het mogelijk geweest is, dat het eertijds katholieke Nederland voor de kerk bijna geheel verloren was gegaan. Toen de katholieken weer enige vas te voet begonnen te krijgen, brachten de Jansenisten de kerk opnieuw een STOMP WIJK KAB. De jaarvergadering van de KAB, afd. Stompwijk, werd' door een groot aantal leden bijgewoond. In zijn openingswoord deelde de voorz. mede, dat de sccr. hersteld is, dcch zich genoodzaakt gezien heeft als secretaris te bedanken Het aan tal leden is hetzelfde gebleven. Dik wijls wordt de klacht gehoord, dat er niet genoeg gedaan wordt voor de ontwikkeling. Er is gelegenheid ge noeg voor, maar de offers daarvoor worden niet gebracht. Zo is b.v. de I commissie tot de conclusie gekomen, I dat er in de vakbeweging te weinig personen zijn om een functie te kun- gevoelige klap toe. Omdat 't Zuiden [ien vcrvunen in de Bedrijfsraden van het land van al die wrijvingen geen last had, is daar het katholieke geloof vrijwel geheel bewaard geble ven. Tensjptte memoreerde spr. nog dat wij het aan de liberale minister Torbecke te danken hebben dat de grondwet zodanig werd gewijzigd, dat de katholieke kerk zich in ons land weer kon ontplooien. KATWIJK De Rhijnmonders" In de ver gadering van de postduivenvereni ging „De Rhijnmonders" o.l.v. voorz. Noort, werd de uitslag van de hok- kenshow bekend gemaakt. De uitslag luidt: 1. P. Varkevisser, G. Passchier, 3. J. van Schaik, 4. L. van Duyn, 5. L. Noort. Aanbesteding De aanbesteding van de bouw van 60 etagewoningen in het uitbreidingsplan „Het Witte Hek" zal namens de Katwijkse Bouwvereniging plaats hebben op Donderdag 12 Februari des morgens om 11 uur. Theehuis verdwijnt De thee tuin „De Luwte" aan de Wassenaarse weg zal binnenkort ophouden te be staan. Het pand zal worden bestemd voor landhuis. NOORD WIJKERHOUT Geb.: Albertus A., z. v. C. P. derBakker; Albertus J. M., z. v. J. A. MeijerinkStrijards; Johannes M z. v. A. A. PenningsVan den Burg; Hendrikus J. G., z. v. Q. L. Koster- Heemskerk. Cornelia E. M., d. v. J. H. HeemskerkDe Groot; Johanna M. Th., d. v. J. J. HeemskerkDe Jong; Adrianus C. M., z. v. M. J. van der VoornVan der Star; Helena J. M., d. v. J. A. van GijlswijkVan der Ploeg; Catharina W. J. M., d. v. W. H. OostdamGeerlings; Johanna M., d. v, J. HoeksPijpers; Leonardus M., z. v. C. L. van BerkelFeïdolage Huwelijksaang.: L. Kleinveld, 19 j. en J. J. Meijer, 19 j. Overl.: J. Zijlmans, 77 jaar, echtg. van H. Brouwer; A. Voegt, 86 jaar, weduwn. van A. Nollen; J. van dei- Raad, 62 jaar. oor de Landbouw. Dc plaatselijke acties zijn door de ziekte van be stuursleden geweldig gestremd. Daar om is het zo gewenst, dat er nieuw bloed in het bestuur komt. Eenstem mig werd besloten voor het gezin Van Knijnenburg een uur loon af te staan om de door langdurige ziekte ontstane nood iets te helpen lenigen. Bij do mededeling werd er op ge wezen, dat het adviesbureau van de KAB altijd bereid is te helpen, doch dat voor loon- on arboidageadüllen avond ™n to maken. StXeonardusparochie vierde Vastenavond De activiteit, die het O. K. O.-co- mité van de St. Leonardusparochie ontplooit is veelzijdig. Gisteravond waren de parochianen van de Haag- weg weer verenigd in het St. Anto nius Clubhuis om het vastenavond feest te vieren. De zaal was tot de laatste plaats bezet, toen de wnd. voorzitter, de heer J W. Diebeis, de aanwezigen hartelijk welkom heette, in het bijzonder de pastoor der paro chie pater dr. W. SchrrJtz O.F.M., als mede pater dr. C. van Egmond en pater R. Hogenbirk De leiding van het verdere gedeel te van de avond werd in handen ge legd van Gé Heijnen die met zijn medewerkers moest trachten er een Een was aam ieder nummer afzonderlijk de nodige zorg besteed, zodat het een sprankelend spel was, waarin de da mes luchtig zo nu en dan wel eens erg luchtig en de heren grap pig een hecht geheel vormden. Het revue-orkest o.l.v. Bill Stan ford dat wat tegen 't meergenoemde „Hax-ten Drie" schenen te hebben, want dit trio kon al dc keren, dat het voor het voetlicht kwam niet boven de leden zich moeten wenden tot de voorzitter van de vakbond. De afd. had een batig saldo van f 96,68. Hulp in Nood 7,20, Moeder- fonds 24,20, Vaandelfonds ƒ90,80, Retraiteclub 108,67, Herwonnen Le venkracht had een nadelig saldo dooi de grote hulp die verleend moest worden in het afgelopen jaar. De Kolenbond heeft weer nuttig werk verricht. Er werd voor 1773,50 ge spaard. De Jeugdspaarbank loopt nog goed. De boekjes kunnen worden ingeleverd voor rentebijschrijving Dit seizoen zal geen feestavond wor den gegeven. Na de pauze volgde 't belangrijkste deel van de agenda nl. verkiezing van 2 nieuwe bestuurs leden, want ook de voorzitter stelde zich niet herkiesbaar. Dit punt bracht nogal de tongen lyos, Voorz. Bolleboom bezweek voor de druk, cio van alle kanten op hem werd uit geoefend, om voorz. te blijven. M. Droog werd in de opengevallen plaats gekozen. Do geestelijk adviseur, kapelaan J. Miedema, bracht in zijn toespraak naar voren, dat hij graag wat meer activiteit zou zien voor gezinnen, de vrouwen enz., vooral op cultureel terrein en tevens pleitte hij voor medewerking aan de jeugdbeweging. WASSENAAR BROMFIETSER STAK ONVOORZICHTIG OVER. Zaterdag had op het kruispunt Rijksstraatweg—Lange Kerkdam een aanrijding plaats tussen een perso nenauto, bestuurd door B. uit Aim sterdam en de bromfietser v. R, uit Voorschoten, die onvoorzichtig de Rijksweg overstak. Van R liep een hersenschudding op en hoofdwonden en moest naar het Academisch Zie kenhuis te Leiden worden overge bracht. De bromfiets en de auto wer den beschadigd. ieder die Gé kent, weet dat deze taak hem wel is toevertrouwd en vooral nu hij voor eigen parochianen optrad kwam hij met een uitstekend pro gramma. Aan hem was de taak op gedragen de verschillende program ma-onderdelen met 'n praatje en een liedje aan elkaar te lijmen, terwijl hij verder optrad in diverse moderne re- vueschetsen. John Buelee met „The Rythm. Boys" zorgde voor het muzi kale gedeelte, terwij) een Haags ge zelschap „The Jumping Baeters" op vaardige wijze de xylophoon bespeel- Vo<v-p1 de uitvoering van .Orpheus in der Unterwelt" werd knap ge speeld, waarmede dit beschaafde trio een uitbundig succes oogstte. Na beëindiging var, dit uitstekend geslaagde gedeelte var. het program ma werd overgegaan tct trekking der prijzen van de grote verloting Een lijst van de prijzen kan men elders in dit numer vinden Een gezellig sa menzijn besloot dit groot vasten avondfeest, waarop het O K O co mité met voldoening kan terugzien. LITTER1S 8PEELDE „ARSENICUM EN OUDE KANT". kijken. De meeste gevallen blijken nog geschikt te kunnen worden. Ik zelf', aldus de jubilaris, „ben zelden tot de verkoop van inboedels over gegaan Hoogstens drie maal per jaar in het uiterste geval. Menig huisge zin is in de loop der jaren voor de ondergang gespaard, dank zij 'n soe pele regeling. Dat deze mensen heb ben begrepen, dat ik steeds bereid was hen te helpen, is mij duidelijk gebleken in de moeilijke oorlogsja ren, toen men van elkander afhan kelijk was en ik in het kamp te St. Mich iels Gestel als gijzelaar was op gesloten". Niet alleen dc minder kapitaal- W1 krachtigcn hebben deurwaarder Van do muziek uitkomen, verzorgde op rYr,.,r»icf i-,r>7nf«V(> Woude met gevolg „op bezoek gehad, ook een millionair is eens gastheer tegen wil en dank geweest en wel in zijn zomerverblijf te Noordwijk aan Zee. Daar kwam de deurwaarder hem. met verlof van de president, herhaald bevel doen. omdat de man weigerde een auto rekening te betalen. De wet kent in dat opzicht geen verschil tussen arm en rijk Hoezeer de heer Van der Woude echter in zijn tegenwoordige ambt ook opgaat, in zijn kantoor getuigen nog heden zelfgebouwde modellen van een jacht en van motorboten en een zelfgemaakt stuurrad van zijn liefde voor de scheepsbouw. Zaterdag a.s. van 35 is er recep tie ten huize van de jubilaris voor vrienden cn bekenden van vroeger en thans. uitstekende wijze de muzikale achter grond. Decors en costumes bewezen, dat de ontwerpers Kees van Dijk en Johnny Nieuwenhuiztn begrijpen, wat een goede show aan dit belang rijke onderdeel voor eisen stelt. Het enthousiast publiek was gul met zijn applaus en bracht het gezel schap aan het slot van de avond een ware ovatie. LEIDSE R. K. TRANSPORTARBEIDERS „We kunnen niet iedere vijf jaar soms negen Sinterklazen tegelijk in groot feest gaan vieren", zei voor- de stad lopen, overweegt het bestuur zitter A Spierings gistermorgen ophet volgend jaar geen Sint Nicolaas- feestvergadering van de R.K.feest meer te organiseren, maar een Bond van Transportarbeiders Bonifacius", afd Leiden. „We doen het vandaag, de dag van het 35-jarig bestaan, dus rustig aan, maar over 15 jaar maken we er een prachtig feest van!" Desalniettemin hadden de feestvierende transportarbeiders gistermorgen een zeer goede bijeen komst, die gedeeltelijk een zeer ge animeerd karakter droeg en zeker de onderlinge band tussen de leden weer heeft versterkt. De geestelijk adviseur, pater S. van Swelm, O.F.M., was helaas ver hinderd deze feestdag mee te maken. Zijn plaats werd ingenomen door pa Kerstviering voor de leden en hun kinderen. Bij afwezigheid van de geestelijk adviseur zag de heer Spierings zich zelf voor de taak geplaatst 13 nieu we leden te installeren. Hij deed dat kort en kernachtig met de wens, dat zij goede organisatie-mensen zouden worden, geen papieren leden, en dat zij hun dagelijkse omgeving tot voor beeld zouden strekken. Het jaa- verslap van de secretaris, de heer Vv. H. Steenbergen, meldde een ledenwinst van 15, waardoor hef leaentai op 130 gekomen is. De organisatie heeft in 1952 weer vee l w kunnen bereiken in talrijke bespre- ter Ceslaus Tijnagel, O.F.M., gardiaan lcinger. met ondernemers. Verschil- van het klooster aan de Marienpoel straat, die om negen uur in dc ka pel van de zusters Carmelitessen aan de Oude Vest een H. Mis opdroeg en een korte, maar kernachtige predi katie hield over het Evangelie van deze Zondag, dat verhaalt van het grote geloof van de hoofdman, wiens knecht door Christus' wonder werd genezen. Enige heren van het zang koor der Hartebrug-parochie voer den zeer verdienstelijk de vaste cn wisselende gezangen uit. Niet van brood alleen. Nadat in het R.K. Militair Tehuis alle aandacht was besteed aan een smakelijk ontbijt, verwelkomde de voorzitter enige gasten, w.o. verte genwoordigers van de Leidse K.A.B. en K.A.V. Voor de in 1952 overleden leden werd een kort gebed gestort. Pater Tij nagel wilde geen afscheid nemen alvorens de leden enige ge dachten meegegeven te hebben. Hij wees op het herdenkingsfeest van de grote Schaepman, aan wie de kath. stands- en vakorganisaties on noemelijk veel te danken hebben en benadrukte, dat de arbeiders welis waar het recht en de plicht hebben te strijden voor hun brood, maar dat de mens niet van brood alleen leeft. Wat baat het de mens, wanneer hij alles wint, maar schade lijdt aan zijn ziel? Vóór alles, aldus pater Tijna gel, moeten we katholiek zijn in de lende C.A.O.s kwamen tot stand. De penningmeester, de heer Joh. Ouwerkerk, bad t-en batip saldo van ƒ539,71. Beide verslagen maakten een zeer verzorgde indruk en oe sa menstellers mcchler van ae voorzit ter een dankwoord horen Er werd ook dank gebrt.cht aan de heren K. Mosterd en A. Brouwer, die als bo den de contributie regelmatig op halen. Voor de bestuursverkiezing bleek weinig beangste ling te bestaan Er waren althans geen nieuwe candi- daten ingediend, zodat de heren Spiering, G. de Vr.nd en J. Lager- berg zich herkozen zagen. Werkelijk iets doen. Als vice-voorzitter van de Leidse K.A.B. sprak de heer J. B. H. Oost- dam een woord van gelukwens tot de afdeling bij het 35-jarig bestaan. Hij schetste vervolgens de taak van de K.A.B. als standsorganisatie en als centrale van vakorganisaties. Hetgeen er in 60 jaar bereikt werd is /.ter veel en kan eigenlijk pas nu overzien worden. In dit verband herinnerde de heer Oostdam aan mgr. Schaepman en bond hij de le den op het hart, dat men alleen iets bereiken kan wanneer men er ook werkelijk iets voor doet. Bij de rondvraag vroeg de heer H. Th Juffermans, oud-voorzitter en ze wereld, die holt naar de onder- thans ijverig propagandist de leden gang. Weest geen mannen van de hun medewerking te verlenen door „Arsenicum en oude kant" van J. Kesselring heeft in Leiden niet over belangstelling te klagen, want voor de tweede maal in één week werd het Zaterdagavond gespeeld; deze keer door Litteris Sacrum in de Schouwburg. De komische en tegelijk griezelige geschiedenis van twee oude dametjes, die het van kant maken van eenzame bejaarde mannetjes tot een soort so ciaal werk verheven hebben, blijkt in staat, om ook bij heropvoeringen voldoende belangstelling te trekken Litteris heeft onder regie van me vrouw C. Hageman-Verhagen een kostelijke vertolking van dit stuk ge geven. Op de eerste plaats was het succes te danken aan de vertolking van de twee hoofdfiguren, welke wa ren toevertrouwd aan de dames J. Reitsma-Klein Wassink en R Hassel- bach-Gaykema, Teddy Brewster, een met presidentcomplexen uitgeruste jongeling, werd door A. A. M. van Leeuwen goed gespeeld. Hij wist de rol uit te buiten zonder zich aan overdrijving schuldig te maken. Mortimer, volkomen verward door de lijkenparade, en zijn verloofde Elaine waren een kolfje naar de hand van B. Hageman jr. en J. Bar- telsman-v. d. Lans. Ook de overige vertolkingen waren zeer goed en dit had tot resultaat, dat deze opvoe ring herinneringen opriep aan de eerste jaren van dit stuk, toen Fie Carelsen met zo veel zwier de gif mengster Abby Brewster aan het to- neelminnend publiek voorstelde. De aanwezigen toonden zich zeer enthousiast over de opvoering, het geen met bloemen en applaus werd duidelijk gemaakt. SNIP EN SNAP IN DE STADSGEHOORZAAL. De vijftienjarige „Nederlandse Re vue" van René Sleeswijk vond gister avond iro de grote zaal van de Stads gehoorzaal geen plaatsje meer onbe zet, toen het gordijn geopend werd voor haar jubileumrevue „Jubelto nen". Het begin was niet zo heel erg gelukkig, want het orkest speelde een beetje te hard en de acoustiek van de zaal was een beetje te slecht, zo dat maar zeer weinigen van de aan wezigen het door drie jonge ridders romantisch genoemd „Harten Drie" gezongen openingslied verstaan zullen hebben-. Hierna rolde echter de „Revue- trein binnen en de passagiers hiervan begonnen aan een alleen al om zijn vaart adembenemende reis, die gedurende ruim 3]A uur een overstel pende hoeveelheid schoons, liefs en leuks op de planken zou brengen in de meest bonte afwisseling. De „Nederlandse Revue" heeft voor deze jubileum-revue een dozijn Londense jongedames althans ze worden „London Westend Stariets" genoemd geëngageerd, benevens Betty Emery eveneens een schone van het Britse eiland die zingend en dansend een niet geringe aanwist bleek. Willy Walden en Piet Muysenaar, die in practisch ieder nummer de zaal met hun droge humor deden daveren van het lachen en die natuurlijk ook een keer als de vermaarde juffrouw Snip en Snap bejubeld moesten wor den, vormden de ziel van de show. Zoals reeds gezegd, had het geheel een vaart, eer goede revue waardig; het publiek behoefde geen moment zichzelf bezig te houden. Daarnaast P. A. H. van der Woude 25 jaar deurwaarder Zaterdag 31 Januari zal de heer P. A. H. van der Woude herdenken, dat hij 25 jaar geleden als deurwaarder bij het Kantongerecht te Lelden werd benoemd. Eind Januari 1928 werd de heer P. A. H. van der Woude officieel be noemd en enkelen zullen zich nog wel het kantoor aan de Steenstraat herinneren dat in het jaar 1930 naar de Hoogewuerd 101 werd verplaatst, waar het ook thans nog gevestigd is. En wanneer wij de jubilaris vra gen om een terugblik op die 25 jaren zegt hij slechts dit; „Dc deurwaarder wordt meestal beschouwd als iemand, die geen pardon kent, kinderen weg- blijkt dit echter heel anders te zijn. verkoopt, huizen ontruimt en derge lijk fraais meer. In de practijk blijkt dit echter meel anders te zijn. Mijn collega's en ik gaan van het standpunt uit, dat men nooit de men selijkheid uit het oog moet verliezen en ieder geval individueel moet be- Burgerlijke Stand Geboren: Monique Ingeborg Hen- rlette Maria, d. van H. H. M. A. Se- vink en A. H. Simons; Marianne Do- rothée, d. van A. F. van Katwijk en M. A. M. Sannes; Anneke, d. van P. JJ. van den Broek en J. Koet; Chris tina Angela Catharina, d van J. A. van Westerop en L. M. C. Jouret; Pe trus Petronella Georgius, z van J. A. van Westerop en u. M. C. Jouret; Jan, z. van P. van Rossen en B. E. Zand vliet; Teuntje, d. van H. Verdwaald en J. L. Griekspoor: Alida, d. van N. van Egmond en P M. Brussee; Jo hanna Jacoba, d. van G. Haasbroek en A. M. Driebergen. Overleden: M. Taal man 63 j.; J. Crama, liuisvr. van Flippo 75 j. HOE WETEN ZE DAT? vlag, maar van de innerlijke over tuiging. Gods kracht zal in onze zwakheid tot uiting komen. Volgend jaar Kerstviering. De voorzitter deelde' mede, dat het bestuur zich beraden had over de traditionele Sint Nicolaas-viering de pastoor, dat het nog niet zo heel I voor de kinderen. Nu alle mogelijke lang geleden was, dat Nederland mis- verenigingen dit feest vieren en er hein adressen van kath. niet- of ver keerd georganiseerde collega's te ver schaffen. Namens alle leden dank te hij het bestuur voor de vele werk zaamheden, die het in 1952 voor de organisaties verrichtte. Tenslotte deed de voorzitter nog een beroep op de leden zich aan te melden als cursist bij de Gewestelij ke School en verlootte het bestuur twee kaarten voor het gratis volgen van een retraite. Het was inmiddels een uur gewor den en onder de vrolijke tonen van Jan Gordijn, die deze oijeenkomst met piano-muziek opluisterde, gingen de leden huiswaarts A.s. Dinsdag avond zullen zij elkaar weer ontmoe ten op het vrolijke feest, dat deze lustrum-viering zal besluiten. SOMS STELT MEN sterrenkundi gen de vraag: „Hoe weten jullie nou precies, hoever een bepaalde ster van ons af staat?" een dergelijke vraag doemt meestal op wanneer bij de af standsbepaling het woord „lichtjaar" op de proppen komt; hier raakt im mers ons voorstellingsvermogen enigszins de kluts kwijt, anders dan bijvoorbeeld bij mededelingen om trent de afstand van de zon of de maan tct de aarde: deze kan men nog in kilometers uitdrukken, een voor iedereen begrijpelijke lengtemaat. HOEWEL MEN er nog niet in is geslaagd, gewapend met een lang touw, het heelal in te trekken en al dus de afstanden te meten die ons scheiden van bijvoorbeeld de groep sterren in de Grote Beer, bestaan er toch diverse methoden om de afstan den van hemellichamen te bepalen cn in beginsel zijn zij zeer eenvoudig. Laat ons maar eens beginnen met de maan. Een waarnemer in Amster dam en één» in Rome kunnen afspre ken, op hetzelfde ogenblik te meten, onder welke hoek zij de maan zien; zij krijgen dan verschillende uitkom sten. Bekend is echter de onderlinge afstand der beide waarnemers (nl. de afstand Amsterdam —Rome) en nu zijn reeds voldoende gegevens voor handen om de afstand van de maan te bepalen. Dit is het principe der driehoeksmeting, waarmee ook land meters te werkgaan; de maan be vindt zich in de top van een drie hoek, waarvan één zijde een twee aanliggende hoeken bekend zijn en waarvan men nu dus alle afmetingen kan berekenen. (Natuurlijk rekening houdend met het feit, dat het aard oppervlak bol is, zodat men niet de zg. „hemelsbrede" afstand Amster damRome moet nemen, maar dc rechte lijn die beide plaatsen van waarneming verbindt en die dus a.h. w. onder het aardoppervlak door gaat). Het blijkt, dat de maan 384.400 km. van onze planeet verwijderd is. Dit is de gemiddelde afstand want de maanbaan om de aarde is een elips, en de afstand is dus niet steeds ge lijk. ÖP SOORTGELIJKE WIJZE kan men bepalen hoever de zon gemid deld van ons afstaat en men vindt dan een waarde die wij nu maar voor het gemak zullen stellen op 150.000.000 km. (in werkelijkheid iets kleiner). Met de sterren zou men eenvoudig hetzelfde maniertje kunnen toepassen, ware het niet dat de afstand van de aarde tot de meest nabije ster enige honderdduizenden keren zo groot is als die van de aar de tot de zon. De grootste meetbasis die ons ter beschikking zou kunnen staan is immers de middellijn van de aarde zelf (pl.m. 12750 km.), maar zelfs op die afstand neemt men geen verschil waar in de hoek waaronder de lichtstralen van één ster het aard oppervlak treffen. Nu past hier de sterrenkunde ech ter een tamelijk eenvoudige truc toe. Zij is immers aan de weet gekomen hoe groot aardezon (anders gezegd: de straal van de aardbaan) is, n.l. (zie boven) 150 millioen kilometer. Het dubbele daarvan, dus de middellijn van de aardbaan, levert nu opnieuw een vrij geschikte meetbasis op, mits men tussen het tijdstip van eerste en tweede meting zes maanden laat ver lopen: immers na een half jaar is de aarde aangeland op dat punt van km. lang oftewel ongeveer 23500 keer zo groot als de oorspronkelijke. DE WINST LIJKT enorm, maar. blijkt bij lange na niet toereikend om de afstand van een zeer groot aantal sterren te bepalen. Omtrent hun af standen zouden wij in het duister tasten, ware het niet dat er nog een andere methode bestaat om te we ten hoever zij van ons weg staan. Er is namelijk ontdekt dat men dc afstand van een ster kan afleiden uit twee andere gegevens, namelijk le. haar schijnbare helderheid aan de he mel, 2e. haar werkelijke kaarssterkte. En het bepalen van deze laatste is mogelijk geworden dank zy de be studering van een bepaald soort „ver. anderlijke sterrem", dat zijn sterren die voortdurend een wisseling in lichtsterkte vertonen. De helderheid van een ster neemt af met het kwadraat van de afstand. Kent men nu de werkelijke lichtsterkte, dan is dus de afstand eenvoudig door be rekening te vinden liet z'n hoed niet in de steek DE 25.000 ERUIT. In de 518de staatsloterij, eerste klasse, is een prijs van 25.000.ge vallen op lotnummer 3544. MARKTBERICHTEN ROTTERDAM, 26 Jan. Vee. Aanvoer: 1849 totaa) waarvan 889 vette koeien en 960 varkens. Prijzen: Vette koeien 2.722.82, 2.55—2.65 en 2.00—2.20, Varker.s 1.76, 1.74 en 1.70 per kg. levend gewicht. Vette koeien aanvoei korter, han- Idel redelijk, prijzen iels vaster enkele haar kringloop om de zon dat zich 1 prima's boven notering; Varkens aan recht tegenover het punt bevindt dat voer groter, handel lui prijzen ge- zij zes maanden tevoren passeerde, middeld even lager, afloop sleht, Dan is dus de meetbasis 300 millioen prima's iets boven notering.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1953 | | pagina 3