L
Niet alleen de dorpen rondom, maar
ook Leiden is een forensengemeente
5730 Leidenaren werken buitent
3650 „vreemden" binnen de stad
Bondsvoorzitter J* Korting
over de eenheid in de K*A*B.
unstleven in Leióen
Muiówcauw- aió.. „facandweewtan"
VRIJDAG 23 JANUARI 1953
DE LE1DSE COURANT
EERSTE BLAD - PAGINA 3
HOOGSTE PERCENTAGE IN OEGSTGEEST
Wanneer wij in onze streek over
forensengemeenten spreken dan den
ken wij wel aan Oegstgeest, Voor
schoten e.d. maar niet aan Leiden,
[feitelijk geheel ten onrechte, want
Leiden huisvest veel méér forensen
dau Oegstgeest, Voorschot'.in, Leider
dorp, Rijnsburg, Warmond en Val-
kenburg tezamen!
Blijkens een zeer recente publi
catie van het Cen'rraal Bureau voor
de Statistiek wonen volgens de
jongste gegevens in Leiden namelijk
rond 5.730, in Oegstgeest 1270, in
Rijnsburg 410, in Warmond 210, in
Leiderdorp 720, in Valkenburg 80 en
n Voorschoten 990 forensen. Negen
i tienduizend bewoners van onze
jtreelc trekken dus ochtend aan
ochtend beroepsmatig naar elders om
?as 's avonds in hun woonplaats te
rug te keren.
Frocentueel staat Leiden natuur
lijk niet aan de spits en terecht wor
sen Oegstgeest, Leiderdorp en Voor
schoten dan ook in onze streek als
de forensengemeenten bij uitnemend-
icid beschouwd. Toch laat een be
rekening zien, dat 6,3 pet. van de
Leidse bevolking en zelfs 11 pet. van
rle mannelijke bevolking forens is.
Evenwel: voor Oegstgeest zijn deze
percentages 11,4 en 10; voor Leider
dorp 15 en 23,7 en voor Voorschoten
j,8 en 15-8. Volledigheidshalve voe
den wij daar de percentages aan toe
an Rijnsburg (6,8 en 11), Waïmond
5.4 en 8,5) en Valkenburg (6 en 9).
Intussen krijgt men een juister in-
r icht in de verhoudingen als men
niet alleen nagaat welk percentage
le forensen van de gehele bevolking
q. van de mannelijke bevolking uit-
naken, maar welk deel van de be
roepsbevolking forens is. En dan
komt men tot veel grotere verschil
len.
In Leiden n.l. werkt 21,5 pet. van
de mannelijke „arbeidskrachten" (in j
de ruimste zin genomen, dus met in
begrip van directeuren, zelfstandige
zakenlieden, enz. enz.) elders. Méér
dan een vijfde deel dus van het to
taal en ongetwijfeld heel wat meer
dan velen gemeend zullen hebben!
Inmiddels zinkt dit percentage in het
niet bij dat van Oegstgeest, waar het
43,5 bedraagt! Nóg hoger is het in
Leiderdorp, n.l. 48; hier trekt dus
bijna de helft van de mannelijke be
roepsbevolking elke morgen naar
elders! Voorschoten komt in dit op
zicht op een percentage van 36,5,
Rijnsburg op 20, Warmond en Val
kenburg elk op 19 pet.
Welke beroepsgroepen.
Het toch wel zeer verschillende
karakter van het „forensendom" in
de onderscheidene gemeenten van
deze streek valt duidelijk in het oog
als men nagaat in welke beroeps
groepen de forensen hun arbeidsveld
vinden. Zo is van de Leidse manne-
lijke forensen niet minder dan 58
pet. werkzaam in de nijverheid. In
Leiderdorp bedraagt dit percentage
eveneens 58, in Valkenburg 50 en
in Warmond 57. In Voorschoten en
Oegstgeest komt het op 37, in Rijns
burg evenwel komt het niet hoger
dan 12! In deze gemeente echter is
34 pet. werkzaam bij handel, ver
keer, bank- of credietwezen. In Lei
den evenwel komt deze laatste groep
met hoger dan 16pet. Ook Leider
dorp en Valkenburg behalen nage
noeg ditzelfde percentage; Oegst
geest en Voorschoten komen op on
geveer 28 pet. Laatstgenoemde twee
gemeenten hebben ook 28 pet. foren
sen werkzaam in overheidsdiensten
of bij het onderwijs maar op dit ter
rein weet Rijnsburg het niet verder
te brengen dan 3 pet. en Leiden 18
pet. Van de vrouwelijke forensen
tenslotte is in Rijnsburg 65 pet.
werkzaam in z.g. huiselijke" dien
sten maar van de Oegstgeester vrou
wen slechts 7 pet.
Al het bovenstaande heeft betrek
king op de z.g. woonforensen. de
mensen dus die in de genoemde ge
meenten wonen en elders werken.
Daartegenover staan de werkforen-
sen, de mensen die in de genoemde
gementen werken teiwijl zij in an
dere gemeenten wonen.
Leiden heeft tegenover zijn 5.730
woonforensen 3.650 werkforensen.
Leidse Universiteit
Geslaagd voor het candidaatsexa-
men Nederlands recht de dames L. A.
Meulendijk Noordwijk, D. J. C. Wes-
seling Utrecht en de heer J. van Loo-
keren Campagne Oost Capelle.
Trekken 's morgens dus 5.730 van
onze ingezetenen naar elders, er ko
men 3.650 mensen van elders naai
de stad om hun dagelijkse arbeid te
verrichten. De verhouding is er dus
een van 10 op 6. In Voorschoten is
deze verhouding 10 a 7 en in Lei
derdorp 10 tot 7. Ook Oegstgeest met
10 tot 8 en Rijnsburg met 10 tot 9
wijken van de Leidse verhouding
principieel niet af. Geheel anders is
het echter met Warmond gesteld,
waar tegenover elke 10 woonforen
sen niet minder dan 12 werkforen
sen staan. Warmond is daarmede de
enige gemeente in onze streek, waar
heen dagelijks méér mensen trekken
om er hun arbeid te gaan verrich
ten dan er tot dat doel de gemeente
verlaten.
Intussen blijkt uit het bovenstaan
de wel duidelijk dat tegenwoordig
de forensen waarlijk niet alleen in
de bekende forensenplaatsen wonen
maar dat het forens zijn ,d.w.z. het
regelmatig zijn arbeid verrichten in
een andere gemeente dan waarin
men woont, een practisch algemeen
verbreid verschijnsel is, óók in onze
streek.
,,'n Foto°praafje bij de haard" (mei 'n plaatje!)
Gezellige en leerzame serie causerieën over verschillende onderwerpen-
Voor ieder, die fotogrnleert of 't wil gaan doen. Op Maandagavonden in de
grote bovenzaal van „HET GULOEN VLIES", Breestraat 125. naast onze zank
Maandagavond 9 Februari a.s. 8 uur. Onderwerp: „PORTRETFOTOGRAFIE EN
KINDEROPNAMEN" (op het witte doek geïllustreerd)
beperkt aantal introducties «ratis verki jjgbnar aan onze zaak:
foto-C ré JAN WOLFSLAG, Breestraat 123, Tel. 21851
Xeem Uw fototoestel mee! (t.o. bet Stadhuis)
Maandag 23 Februari a.s.:
..VERGROTINGEN MAKEN" (met practische oefeningen, negatietjes meenemen).
(Advertentie)
Pater Godfried Dolle
In de ouderdom van' 63 jaar is in
het Ziekenhuis te Woerden overle
den de weleerw. pater fr. Godfried
Dolle, die tweemaal kapeJ.aan is ge
weest aan de St. Leonarduskerk aan
de Kaagweg alhier.
Kaderavond voor gewest Leiden
Het was een zeer groot aantal Ka- de mensen beter te maken, ook op
derleden van de KA.B. in het gewest
Leiden, dat de gewestelijke voorzit
ter, de heer J. v. d. Ploeg uit Zoeter-
woude, gisteravond in de bovenzaal
van De Hartnonie mocht verwelko
men. Hij verheugde zich er over, dat
zovelen naar deze bijeenkomst geko
men waren, die belegd was om een
nauwere binding te verkrijgen tus
sen de werkers van het district.
Deze grote opkomst was vooral
bijzonder prettig voor de spreker, de
heer Joh. Korting, die onlangs geko
zen wen tot K.A.B.-voorzitter in het
bisdom Haarlem en op deze avond
kennis kwam maken met het Leidse
gewest, zoals hij enige weken gele
den deed bij het kader van de Leidse
afdeling. Ook gisteravond sprak hij
over de eenheid in de K.A B., welke
onderwerp wij bij de vorige gelegen
heid reeds uitvoerig behandelden,
zodat we ons nu tot enige details
kunnen beperken.
Men zou het kunnen misverstaan
wanneei de bondsvoorzitter komt
spreken over eenheid in de K.A.B.,
hetgeen er op zou kunnen wijzen,
dat er onenigheid is. Dat is niet het
geval. Maar wel is waar, dat de K.A.
B. naar buiten groter en mooier lijkt
dan zij innerlijk is. Het gros van de
leden komt zelden of nooit ter ver
gadering. Zelfs de reacties van ka
derleder. op uitnodigingen voor vor
mingsavonden zijn zeer matig. Ve
len hebben slechts belangstelling
voor dt K.A.B. wanneer er moeilijk
heden zijn, vooral op materieel ge
bied.
,We groeien scheef", aldus de
bondsvoorzitter, „we vermaterialise-
ren, we schieten ons doel voorbij.
Als dit zo verder gaat, gaan we op
het N.V.V. gelijken".
Het doel van de K.A.B. is kortweg
Nieuwe i-amvinsten,
Pater Dolle werd 14 Maart 1889 te I
Haarlem geboren en trad in 1910 in j Ontwikkelingslectuur. Brand: De
het Klooster der Paters Francisca- 1 automobiel en zijn behandeling;
nen, waarna hij in 1917 de H. j Brown en Raphael: Modern perso-
Pri ester wij ding ontving. neelsbeleid; Buytendyk: Ontmoeting
Pater Dolle was tot tweemaal toe der sexen; Danielsson: Kon-Tiki
kapelaan aan de Si. Leonarduskerk, eiland; Elaut: Het medisch denken;
waar hij zich zeer bemind heeft we-. Hofwijk: Canada; Kofod Hansen:
ten te maken. Velt jaren heeft hij
zich. vooral von de „K.A." een toe
gewijd werker betoond. Tal van con
ferenties voor de leden van de „K.
A." heef4 hij geleid en de leden heb
ben hun apologetische kennis daar op
ruime wijze kunnen verrijken met
de bevattelijke uiteenzettingen, die
pater Dolle steeds heeft weten te
geven.
Ook het zangkoor der parochie ge
noot zijn volle sympathie en daad
werkelijke steun. Begaafd met een
voortreffelijke stem heeft pater Dol
le aaii de kerkelijke parochiële
plechtigheden steeds veel luister we
ten bij te zetten.
De St. Margarita van Cortona
Stichting heeft pater Dolle vele ja
ren als geestelijk leidsman gehad en
welk zegenrijk werk hij daar heeft
verricht, weten alleen Ingewijden.
In zijn eerste Leidse jaren was pa
ter Dolle ook moderator van de R.K.
Studentenvereniging „Sanctus Augus-
tinus".
Eind Januari 1947 vertrok pater
Dolle naar Apeldoorn, waar hij be
noemd we d tot rector van het St.
•Toseph-gesticht. Zijn hart bleef even
wel in Leiden, waar wij hem nog
herhaaldelijk hebben teruggezien.
Moge God deze ijverige werker
in Zijn wijngaard belonen voor zijn
veelvoudige priesterlijke arbeid, die
velen ten zegen is geweest.
Kapitein Carlsen; Lodewijckx:
Nieuw Zeeland; Luyckx. Het ambacht
in de huidige maatschappij; Möller:
Isolatie; de Roever: Bijen en bijen-
houden; Sivirsky: De stem van de
dichter; Spock: Baby en babyverzor
ging; Staring: Fransche kunstenaars
en hun Hollandsche modellen; Venc-
ken: Tussen oerwouden en vulka
nen; Wageman: Frans Schubert; Da
niel Rops: Gods avonturiers; van
Gestel; Sint Franciscus Xaverius;
Keulers: De handelingen der Apos
telen; Oursler: Het grote offer; Thils:
Het katholicisme van de toekomst.
Nederlandse romans. Brouwer:
St. Jan; Bruin: Simon on Johannes;
Franquinet: Marat; Kortooms: Pa
rochie in de Peel; Latsman: Jan Lat;
Nicolas: De valse God; Oosterhoek
Dutschun: Het Oever; idem: De ver
te roept; Vos-Kityper: Als een ceder
op de Libanon; van Zuydveen: De
doden begraven zichzelf.
Vertaalde romans. Gibbs: Het
leven rooft; Hobart: Het huis der ge
nezende handen; de Tourville: Jaba-
dao; Wodehouse: Phips is de man!
Engelse romans. Carr: The blind
barber; Cheyney: Your deal, my lo
vely; Christie: Partners in crime;
idem: The seven dials mystery; Se-
ton: The hearth and eagle; Tomlin-
son: Gallions reach.
Franse romans. Troyat: La nei-C. Kuijpers, man, 72 jaar; G. Ar-
ge en deuil; Mariac: Galagaï. noldussen, wednr., 36 jaar.
geestelijk gebied, ixetgeen zelfs het
kader dreigt te vergeten. „We moe
ten één zijn in Christus en dat gaan
we uit het oog verliezen. Door de
moeilijke tijden is de K.A.B. overi
gens wel gedwongen meer over te
hellen naar de sociaal-economische
richting."
Na de oorlog is de Haarlemse
bond van 30.000 tot 60.000 leden ge
groeid, hetgeen betekent, dat ook het
kader veel vernieuwing ondergaan
heeft. Weten déze mensen alles in
hun juiste waarde te stellen, weten
zij, dat de godsdienstig zedelijke
vorming primair blijft en al het an
dere slechts dient om dit te berei
ken?
Daarvoor is nodig, dat het kader
regelmatig bijeenkomt om zich te
vormen en zich te verdiepen in het
werk. Wie leiding wil geven, moet
leider zijn, die op de hoogte is, die
zijn standpunten hinnen en buiten
de beweging kan verdedigen. Aan
die kwaliteiten ontbreekt nog wel
het een en ander. De belangstelling
voor de Gewestelijke School en het
Credo Pugno-werk is beneden het
dringend noodzakelijke peil. Maar
zonder goed kader is het onmoge
lijk een beweging in stand te hou
den.
Spr. spoorde zijn gehoor aan per
soonlijk contact te onderhouden met
de overige kaderleden, om de kern
vorming intensief voort te kunnen
zetten, en daarbij niet verzuimt en
Gods onmisbare zegen over dit werk
af te smeken.
De door de bondsvoorzitter gepo
neerde gedachten vormden een basis
waarop een vruchtbaar debat moge
lijk was, waaraan door vele aanwe
zigen werd deelgenomen over al
lerlei kwesties, waarover zeer open
hartig werd gesproken.
De heer Van der Ploeg, die de
spreker dankte voor zijn heldere
uiteenzetting en gedachte-wisseling,
deelde nog mede, dat er weer een
gewestelijke kader-bijeenkomst
wordt gehouden op 27 Febr. a.s.,
waarop de heer St Menken, wethou
der van Leiden, zal spreken over de
verantwoordelijkheid en taak van de
Kath. arbeider t.a.v. de komende ge
meenteraadsverkiezingen.
Burgerlijke Stand
Geboren: Lydia Adriana Maria,
d. v. P. J. D. Stroebei en M. Gor
dijn; Abraham, z. v. A. van Pola-
nen en N. H. C. Lammerse; Izaak,
z. v. I. van Rhijn en J. Bon; Anje
Vivian, d. v. P. J. Planjer en L.
Prevo; Eddy Jacobus, z. v. B. J. van
der Mark en H. S. Schwarze; Rudi,
z. v. B. J. van der Mark en H. S.
Schwarze; Jacoba, d. v. H. Kooien
en J. Slijkhuis; Herme, z. v. R. M.
z. v. J. Barnhoorn en G. E. v. Keu
len Brone.
Ondertrouwd: P. van Dam en W.
Brokkaar; H. Wolting en M. E. Veld
man; F. Th. J. Goddijn en M. A. J.
Prinsen; H. F. W. van Aken en C.
A. van Heyningen; G. Nievaart en
C. N. J. Witte; J. Ranselaar en L.
Koekebakker; M. Verschoor en W.
Brakel; A. A. Owel en A. P. de
Wolf; H. P. Zweistra en P. Hoger-
brugge; L. Cerdijn en S. Westerho
ven; J. A. Beun en J. A. Huijsman;
W. van Berkel en J. H. W. Verbaan;
G.. A. Soek en C. W. A. Helvensteijn;
W. de Romijn en G. L. van Schaik.
Overlijden; J. L. de Vrind, doch
ter, 3 jaar; A. K. Visser, zoon, 4 jr;
GEVONDEN VOORWERPEN
IN DE MAAND DECEMBER.
Sleutels, handschoenen, week
kaart (autobus) wanten, rozenkrans,
jrmbandje, portemonnaie, zadeldek-
je boodschappennet, bankbiljet olie
nieter, taalboekje (D* its), een paar
schaatsen, slede, passer, bus inh. zou
te pinda's, tas (waterproof), slagers
schort. nummerplaat (auto), vuloen-
houder, tas (bruin leder), auto-bui
tenband, bril actetas, muntbiljetten,
kerkboekje (R K.), muts, laars (rub
ier) gymschoenen, kabel-rijwiel-
slot. kinderambandje (doublé), hals
ketting (parelen) zwembroek, onder
jurk. overschoen, kous, schooltas, dic
taatcahier, parapluie draadbuiger,
horloge, regenjas, ki'dersteo. nagel
garnituur, hoofddoek dameshoed, ca
puchon, damesschoen, ballpointpen
ceintuur, padvindersriem met porte
monnaie met inhoud broche, pop.
van stof,lederen riem, herenonder-
Lroeken, tas (Schotse ruit) met in-
I houd, konijn, oorbel (parel), wiel-
dop van auto. kinderwagen, hoes
I van parapluie muziekstuk (piano en
Jvioo'), kindermanteltje, tramkaart
voor 1953, plaat (groot), gouden han
gertje sjaal
Terug te bekomen en inlichtingen
te verkrijgen aan het Hoofdbureau
an Politie, Zonneveldstraat no. 10.
op V/oensdag en Zaterdag tussen 14
en 16 uur.
Bach's Hohe Mcsse
De Gehoorzaal was gisteravond tot
in de hoeken bezet met luisteraars
om Bach's „Hohe Messe" mede te
maken; wat wil zeggen: luisteren,
beleven en overwegen. Het is van
Iskar Aribo een ontzaglijke presta
tie geweest met het pas opgerichte
Leidse a Capelle Koor, zulk een
grootse uitvoering van het moeilijke
en zware, maar wonder mooie werk
te geven met zulk een prachtig
polyphoon lijnenspel. Eén moment
van absolute stilte en het overwel
digend „Kyrië wordt ingezet. Dit is
wel Bach's meest grootse, machtig
ste en kunstzinnigste werk. Het is
als bij toeval gered uit de nalaten
schap van zijn zoon Philip Ema
nuel. Nog indrukwekkender dan de
Mattheus Passion is deze geloofsbe
lijdenis van de meester, neergelegd
in een partituur, die trilt van
grootsheid en eerbied; zy wordt
doorregen en overstraald van trom
pet I -chetter, om dan weer neerge
bogen in een ontroerend koraalmo
tief zich uit te zingen. Een groot
overwicht van het koor ligt in 15
koren, sommige in twee delen; het
Hosanna wordt herhaald en te mid
den hiervan liggen de prachtige
aria's en duetten. Het orkest ge
bruikt Bach in de merkwaardigste
combinaties van instrumenten.
Bach heeft zijn diepe godsdienstzin
in de meest sublieme muziek geuit.
Een paar maal grijpt hij terug naar
Gregoriaanse thema's.
De inspanning bij het beluisteren
is groot en zeer intens, en van de
koren wordt een nog grotere inspan
ning gevergd, maar Aribo heeft ver
moeidheid bij zichzelf, by koor, or
kest en toehoorders glorieus over
wonnen. De tempowisselingen nam
hij zeer gemarkeerd, de rustpozen
kort, o.a. tussen het broze ..passus et
sepultus est" en de forse drieklank
van „et resurrexit". Het inzicht en
het begrip, dat Aribo in deze monu
mentale muziek heeft, on zijn paeda-
gogische kennis hebben geleid tot
een klare en expressieve verklanking
van Kyrië, Gloria, Credo, Sanctus,
om maar enkele delen te noemen.
Het koor was in elke stemgroep
welluidend en krachtig en de durf
waarmede gezongen werd verdient
alle lof. De uitvoering was te mooi
om iets, wat misschien iets minder
slaagde of minder gelijk was, te rele
veren. Want dat deert ons niet, om
dat 't geheel, de stemming en de wij
ding er niet onder leed.
De solisten: mevrouw Dora van
Doorn-Lindeman en Annie Hermes,
John van Kesteren en Herman
Schey, zy allen verleenden hun ge
waardeerde medewerking en gaven
elk een individuele expressie: in
klankkvaliteit uitblinkend. Het
Utrechts stedelijk orkest, onder-
Vrijdag 23 Januari.
Het stadsnieuws van gisteravond
vermeldt om nalf negen een aanrij
ding bij de Blauwpoortsbrug, Steen-
straat-zyde, van tv.ee wielrijders door
een personenauto. Een der fietsers
j kwam met de schrik vrij, maar de
ander, de heer H. B. uit het Plantsoen,
liep een hersenschudding op en moest
door de E.H.D. naar het Acad. Zie
kenhuis gebracht worden.
Morgen organiseert de RJK. Korf-
baiver. „Crescendo" weer een gezel
lige contactavond, die om 8 uur in
de zaal Maria Gijzensteeg begint.
Zowel leden als donateurs, familie,
kennissen en verdere belangstellen
den zijn nartelijk welkom.
En gistermorgen was er een
schoorsteenbrandje in het perceel
Mauritsstraat 56, bewoond door de
fam. v. d. W. De brandweer snelde
toe om het gevaar in de kiem te
smoren.
Gistermiddag van hetzelfde laken
een pak in het perceel Maredijk 35a,
bewoond door de fam. v. M. Weer
fungeerde de brandweer als redden
de engel.
De K.A.B.-contactcommissie in de
Hartebrug-parochie organiseert op 28
Januari en 4 Februari a.s. in de Ro-
manuszaal twee sjoelavonden voor
de echtgenoten van de K.A.B.-leden
en andere dam,s vai. de parochie.
Op de hoek 1 .angebrug-Diefsteeg
vond gistermorren een botsing plaats
tussen een motnrbakfiets en een
auto. De eerste was geladen met zui
velproducten en de berijder kon de
volgende schadepost noteren. 21 fles
sen melk en 30 liter losse melk naar
de bliksem.
Bij het verrichten van werkzaam
heden aan de achterzijde van een
auto in de Constructierwerk^laats
PATER ENGERINC- MOET RUST
GAAN HOUDEN.
Pater G. Engering, O.F.M., kape
laan van de St Leonarduskerk aan de
Haagweg, moet wegens een keel-aan-
doendng enige maanden absolute
rust in acht nemen en kan gedurende
die tijd zijn werk in de parochie niet
verrichten.
van de heer K. aan de Voldersgracht,
is hedenochtend een 19-jarige las
ser met zijn electrisch lasapparaat
te dicht bij de benzinetank van de
auto gekomen, 'tengevolge waarvan
brand ontstond. Met een schuimblus-
apparaat heeft de Brandweer het
vuur gedoofd. De auto werd slechts
aan de achterzijde beschadigd. Per
soonlijke ongelukken deden zich niet
voor.
Gisteravond werd in „Het Gulden
Vlies" het 55-jarig bestaan gevierd
van de Ned. Ver. tot Afschaffing van
Alcoholhoudende Dranken, afd. Lei
den. Tijdens uez^ bijeenkomst onder
leiding van voorzitter H. Zunderman
Sr. hul'!irJ-'e de heer A. v. d. Ploeg
namens 't hoofdbestuur enige Leidse
leden, die 25 jaar lid waren: de heer
en mevr. H. van WoudenbergStaal
en mej. J. C. Wakka. De zilveren ju
bilarissen ontvingen een oorkonde en
ere-insigne.
STADSKOK.
scheidde zich in zijn begeleiding.
Vermelden wij nog, dat de soliërende
instrumententalisten het beste ga
ven, wat zy in zich hebben. Mevr.
Cathérine Gris-Ritsema aan het cla-
veciihbel en Bram Martij n aan het
orgel vervulden hun moeilijke taak
met artistieke kunde. De noodzake
lijke lenigheid heeft welhaast nooit
ontbroken en mocht dit een moment
wèl zo zijn geweest, dan kan dit on
ze bewondering voor de énorme
prestatie niet verminderen.
Moge Aribo gestimuleerd worden
door deze uitvoering welke zulke
uitmuntende kwaliteiten had en de
uitvoerenden hem helpen om op de
ingeslagen weg voort te gaan om
Bach meer en meer te kunnen bena
deren in zijn pure gedachten, 't Was
een luisterrijke uitvoeiing, met inten-
ze aandacht beluisterd en naar waar
de bewonderd.
J. Kortmann.
LEZING OVER DE STEEN
INDUSTRIE VOOR DE V.O.L.A.
Gisteravond hield de heer C. Swe-
ris voor de Vei', van oud-leerlingen
der Ambachtsschool een causerie
over het ontstaan en de ontwikke
ling van de „Nederlandse Baksteen
Industrie."
Deze industrie is door de Romei
nen in ons land gebracht; de baker
mat ervan bevindt zich in Zuid-Hol
land. De meeste steenfabrieken zyn
er nu nog in Groningen en Zuid-Hol
land. Vroeger werden alle stenen
met de hand gevormd, maar tegen
woordig doet men hel machinaal. De
productie in Groningen varieerde
vroeger van 25.000 tot 30.000 per
dag, tegen de 60.000 tot 80.000 per
dag tegenwoordig.
Het drogen gebeurde eerst op open
velden, maar nu doet men dat kunst
matig. Dit moet met de grootste zorg
geschieden. Na het drogen komt het
bakken. Hiervoor bestaan verschil
lende soorten ovens. Door de machi
nale bewerkingen is de jaarproduc
tie thans voor straatklinkers 600 mil-
lioen en voor metselstenen 1320 mil-
lioen. Na de pauze werd de Drachti
ge film vertoond getiteld „Van Gro
ningersteen". Hierin zag men de be
sproken bewerking en de verwerkte
producten.
Als II de 40 gepasseerd bent
is oppassen dubbel geboden.
Rheumatische pijnen vinden in veel
gevallen hun oorzaak in onzuiver
bloed. De aansporende werking van
Kruschens zes minerale zouten ge
ven de bloedzuiverende organen
nieuwe kracht en energie. Als U die
weer goed op gang brengt met de
kleine dagelijkse dosis Kruschen.
worden onzuiverheden in he. bloed
op natuurlijke wijze verwijderd en
daarmee ook de oorzaak van Uw slo
pende pijn.
(Advertentie)
Laatste Berichten
DE RALYE VAN MONTE CARLO
Hedenmorgen werd uit Monte
Carlo gemeld: In de kopgroep, alle
equipes, die Lissabon als startplaats
hadden gekozen, ontspon zien de
jaarlijkse strijd om het eerst te
Monte Carlo aan te komen. Bij
Grasse zag het er reeds naar uit,
dat dit aan equipe nummer 2, Noail-
lesDe Grangeneuve (Fr.) met
Simca Arone zou gelukken. Om zes
minuten over half negen passeerden
zij Grasse en inderdaad, om drie mi
nuten over half tien meldden zij
zich als eersten aan de eindcon
trole. De Porsche van de Zwitsers
Patthey en Renaud ging als twee
de over de streep, gevolgd door de
Franse Panhard-rijders Gignoux en
Penon.
Voor huisvrouwen is het zeker van belang, dat zij weten, hoe te handelen,
In geval van brand. Hoe vaak gebeurt het niet, dat een grote brand had
umnen worden voorkomen, wanneer de huisvrouw, toen de brand ontstond
maar had geweten wat ze moest doen? De Finse huisvrouwen, en In het
bijzonder de inwoonsters van Helsinki zuilen voortaan enige ervaring bij
het brandblussen op kunnen doen door een cursns daarin te volgen. Zo zul
len zij dus voortaan hun eigen „brandweerlieden" kunnen zijn. Of deze
cursus ook tegemoet komt in het verkrijgen van de in geval van brand ver
eiste „stalen zenuwen