©eCcidóeGotVtont
Vergadering van Noord Atlantische J0iamng.&%ü wa*dt getimed
ministerraad
Engelsman bevelhebber
in Middellandse Zee
Nu wil de Bey weer gaan
onderhandelen
HET RODE KRUIS LAAKT
GEALLIEERDEN
Helicopter redde
bemanning
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WOENSDAG 17 DECEMBER 1952
44ste JAARGANG No. 12768
Marianne voelt
zich eenzaam
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2— p. mnd., f 6— p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes 1 1.50
OP WEG NAAR
DE REVOLUTIE
VOOR ons, en wellicht voor ande-
rer gemak, samenvattend het
geen gisteren is betoogd, herhalen
we, dat de sociale Katholieke orga
nisaties tot eenstemmigheid en eens
gezindheid moeten komen over de
richtlijnen der maatschappelijke ont-
wikkeling in dit ons dierbaar vader
land.
Door omstandigheden, aan welke
om des lieven vredes wille stilzwij
gend wordt voorbijgegaan, zijn velen
in het onzekere geraakt, of er wel zo
iets als een Christelijk maatschappij-
ideaal bestaat.
Om niet in herhaling van herhalin
gen van vroegere betogen te vallen,
volstaan we met te zeggen: dat
ideaal bestaat.
Onlangs heeft een zo deskundig
man als dr. Delfgaauw in dit blad
een reeks beschouwingen gegeven
over de publiekrechtelijke bedrijfsor
ganisatie en het doel, dat ons en hem
daarbij voor ogen stond, was. deze
vorm van Christelijke maatschappij-
ontwikkeling gemeengoed te maken
van iedereen. Want onbekend is on
bemind.
Bovendien is bij meer dan een ge
legenheid de bezitsspreiding naar vo
ren geschoven, omdat de Christelijke
geest niet alleen dringt tot een sa
menwerking van alle standen in het
maatschappelijk bestel (de p.b.o.),
maar ook tot het verlenen van het
natuurlijk recht op eigen bezit, aan
iedereen, die daarop door zijn- taak in
het productieproces èn door zijn
eigen bekwaamheid en overleg aan
spraak mag en wil maken.
REEDS de verwezenlijking van
deze twee gedachten zou een re
volutie betekenen van de opbouw der
Nederlandse samenleving, mits dit
woord revolutie opgevat wordt in de
letterlijke vertaling van omwenteling,
zonder de bijgedachten van moord en
doodslag! De p.b.o. en de bezitssorei-
dirag zijn wel bij uitstek geschikte
middelen, om de persoonlijkheid-van
iedere staatsburger tot ontplooiing
en tevens tot gelding te brengen.
Daarbij ontveinze men zich niet, dat
collectieve voorzieningen in de Ne
derlandse samenleving, zoals deze
historisch is gegroeid, niet kunnen
worden gemist en zeer nuttige func
ties verrichten en hier en daar nog
wel enige uitbreiding zullen onder
gaan.
Men mag zich niet aan starre doctri.
nes vastklampen en daaruit kil-logi-
sche deducties opstellen, zonder met
de behoefte en de geest des tijds reke
ning te houden.
Minister Cals ziet b.v. geen princi
piële bezwaren in afschaffing van de
schoolgelden, ofschoon tegenstanders
van een voortschrijdende staats-zorg
daartegen leerstellige bezwaren zul
len opperen.
„De theorie is grauw, maar groen
ce gouden boom van het leven". Het
is weliswaar Mephistopheles, die de
ze wijsheid in de „Faust" ten beste
geeft, maar dezen keer zijn we het
dan met de duivel eens.
Mocht het gelukken een Christelij
ke omwenteling, als boven bedoeld,
te bewerkstelligen, en dit kan al
leen indien de Christenen zich hecht
aaneensluiten dan zou daarmee de
structuur van de Nederlandse samen
leving ondersteboven gaan en zowel
de liberale opvatting als de klassen
strijd-gedachte overwonnen zijn door
de gemeenschaps-gedachte, welke de
persoonlijke vrijheid en gebonder*-
heid gelijkelijk recht doet weder
varen.
Met de verandering van de struc
tuur der maatschappij volgens Chris
telijke opvattingen is echter die maat
schappij zelve nog niet Christelijk ge
worden. Zij is alleen in een vorm ge
goten, welke voorwaarde is voor een
gezonde, rechtvaardige samenleving,
omdat zij uitgaat van een brede be
schouwing van de mens als eenling
en als gemeenschapswezen.
Een mens is geen kluizenaar, maar
evenmin een kudde-dier. Hij is beide.
Maar er moet ons alles aan gelegen
liggen de structuur van de te her
vormen maatschappij te bezielen van
de Christelijke geest en geheel ons
volk te brengen onder het „zoete juk"
van onzen Heer.
Het is ons opgevallen in beide be
sprekingen met pater Peters, die de
eerste aanleiding zijn tot deze be
schouwingen, hoe vol zorgen alle Ka
tholieke dagbladschrijvers op dat
punt waren. Zij zagen het. en wij de
len hun mening, als de spil waar alles
om draait. Zonder Christus' geest geen
Christelijke samenleving.
HET lijkt ons een nol-male gang
van zaken, als degenen, die op
dat allervoornaamste punt men elkaar
overeenstemmen, zich ook in het
openbare leven bij elkaar aansluiten
zonder dat we deze normaliteit
als norm zouden willen opdringen
voor ieders handelwijze. Uit deze
grondleggende overweging zijn in ons
toch altijd „theologiserend volk" de
confessionele Christelijke partijen ge
boren. Deze grondslag is een vei
lige. De goede mening, waarmede
Katholieken toegetreden zijn tot de
Partij van de Arbeid, wordt geen
ogenblik in twijfel getrokken. Mis
schien verkeerden zij in de waan, het
Christelijk „zuurdesem" te zullen zijn
in een overwegend niet-Christelijk
milieu. Doch dan moet de richting,
waarin de P. v. d. A. de laatste jaren
gaat, hen wel teleurgesteld hebben.
Niet alleen is er verschuiving voel-
Frankrijk vraagt steun voor Indo-China
„Indo-China even belangrijk als Korea"
De ministers van buitenlandse zaken der drie voornaamste Navo-landen
Komen vandaag aan de Quai d'Orsay te Parijs samen om een Frans verzoek
om meer hulp voor de strijd in Indo-China te bespreken Dit is het eerste
gevolg van de oproep, die minister Robert Schuman tot de Atlantische
Raad richtte: „De tijd is gekomen om de solidariteit der geallieerden op de
proef te stellen." Minister Schuman heeft zich genoodzaakt gezien de Atlan
tische Raad opmerkzaam te maken op de aderlating, die zijn land in Indo-
China moet ondergaan. De Franse vertegenwoordiger wees op het feit, dat
de zware lasten die de oorlog in Indo-China ?ijn land oplegt, in vergaande
mate de Franse bijdragen tot de Westelijke verdediging en zijn houding
tegenover vele problemen „waarondef de herbewapening van Duitsland en
de Europese verdedigingsgemeenschap" moeten bepalen.
INDO-CHINA EIST FRANKRIJKS
KRACHTEN OP.
De Franse delegatie heeft niet na
gelaten het beroep op de bondgeno
ten een bijzonder gealarmeerd ka
rakter te geven door ook de minis
ter voor Indo-China, le Tourneau,
tot de Raad te laten spreken over de
„eenzaamheid", waarin Frankrijk
zich in de bloedige strijd om de toe
gangen tot de delta van Hanoi meent
te bevinden. 175.000 Man van zijn
troepen heeft Frankrijk op het ogen
blik op dit oorloestoneel, dat volgens
le Tourneau niet minder belangrijk
dan Korea moet worden geacht. Het
Franse leger heeft sedert 1945 in In
do-China niet minder dan 90.000 man
verloren en het Franse budget is er
in deze jaren met 4JA milliard dollar
door belast. In de laatste twee jarqn
heeft Frankrijk het derde deel van
deze uitgaven uit Amerikaanse hulp
middelen kunnen bestrijden, doch
kennelijk acht de regering deze hulp
nog onvoldoende om de strijd te kun
nen volhouden.
De gehele discussie in de Raad was
Dinsdag door de dramatische Franse
hulpkreet beheerst en zo zal het naar
het zich laat aanzien, ook vandaag
zijn. Een aantal ministers heeft daar
bij sympathie voor de Franse po
gingen om zich in het Verre Oosten
staande te houden, uitgesproken en
de redevoeringen gaven er blijk van,
dat in de Raad het vitale belang van
de oorlog in Indo-China wordt be
seft. De Brtise vertegenwoordiger
minister Eden heeft echter in het
licht gesteld, dat Frankrijk met zijn
moeilijkheden in dat deel der wereld
niet alleen staat en dat de druk der
Britse inspanningen in Korea en in
Malakka evenmin mocht worden on
derschat.
In de maalstroom der grote politiek.
Het Franse beroep op de Raad
heeft, zo wordt in het hoofdkwartier
der Navo verklaard, weer eens de
aandacht gevestigd op het feit, dat
het een geregelde gewoonte van de
grote partners in de Atlantische Raad
wordt, problemen ter sprake te bren
gen, die zich buiten de territoriale
sfeer van de organisatie liggen en de
kleinere partners niet rechtstreeks
aangaan. Alle leden van de Raad krij
gen daardoor het gevoel, dat zij wor
den meegetrokken door de politieke
concepties van de grote partners, zo
werd verklaard.
De Franse geste heeft nog eens op
nieuw aangetoond, dat de problemen
binnen het nauwere verband der At-
latische Gemeenschap ndet kunnen
worden losgemaakt van de verplich
tingen, die de deelnemers in andere
delen der wereld hebben. Zo over
schaduwt nu ook het verre Indo-Chi-
rja de besprekingen, die de Raad in
zijn verdere zittingen zal wijden aan
de Duitse bijdrage tot de defensie
van Europa en aan de vooruitgang
die het project voor het Europese
leger heeft gemaakt. Wat dit laatste
betreft hebben de jongste weinig-
belovende berichten over de crisis,
waarin het E.V.G.-verdrag in Bonn
is geraakt, de ongerustheid vooral
in Amerikaanse en Britse delegaties
versterkt. Berichten in de Franse
pers uit Bonn zeggen, dat dr.
Adenauer Maandag in een onderhoud
met de plaatsvervangende Ameri
kaanse hoge commissaris Reber reeds
gepeild zou hebben, in hoeverre de
Amerikaanse regering een Duits ver
zoek om wijziging van de in Duits
land aangevochten bepalingen van
het E.V.G.-verdrag zou opnemen. De
Duitse kanselier zou daarbij, volgens
dezelfde berichten, op een pertinen
te afwijzing zijn» gestuit.
Windsors niet bij
kroning
De hertog van Windsor zal niet
aanwezig zijn bij de kroning van zijn
nicht koningin Flizabeth II van En
geland. Als reden voor zijn afwezig
heid en die vai zijn Amerikaanse
vrouw geeft de hertog op dat zijn
aanwezigheid bij de kroning niet in
overeenstemming zou zijn met de tra
ditie, die wil dat er bij de kroning
van een koning of koningin van En
geland geen souverein of voormalig
souverein van welk land dan ook
aanwezig is.
De Windsors zijn gisteren per schip
van Parijs naa. de Verenigde Staten
vertrokken.
LORD MOUNTBATTEN KRIJGT DE POST
Sprekend met een vuur, dat herinnerde aan zijn oorlogstoespraken, maakte
premier Churchill gistermiddag yol trots in het Lagerhuis bekend, dat het
NATO-o-perbevel in de Middellandse Zee is toevertrouwd aan de Britse
admira N Lord Mountbaiten een benoeming die door het Lagerhuis luid
werd toegejuicht. Met dif besluit, dat gisteren werd genomen op de verga
dering van NATO-ministers te Parijs, is een eind gekomen aan een 18 maan
den lang dispuut tussen Engeland en de V. S.
COMPROMIS MET AMERIKA.
De nieuwe 52-jarige bevelhebber is
gelijke in rang met de Amerikaanse
admiraal Robert Carney, commandant
van de Amerikaanse 6e vloot in de
Middelandse Zee en NATO-bevelheb-
ber in Zuid-Europa. Beiden zullen zij
verantwoording schuldig zijn aan de
NATO-opperbevelhebber in Europa,
generaal Ridgway. Aanvankelijk had
den de Amerikaner gewild, dat het
commando in de Middellandse Zee
eveneens aan adm. Carney gegeven
zou worden.
In- oorlogstijd zal het Mountbatten's
taak zijn, de zeeverbindingen met
Afrika en de Suezzone open te hou
den, de scheepvaart te beveiligen en
de aangrenzende commando's steun
te verlenen. Hij krijgt een Britse
luchtmacht-officier en een Ameri
kaanse marine-officier als plaatsver
vangers op zijn hoofdkwartier, dat op
Malta gevestigd zal zijn. Behalve
Ertise en andere vlooteenheden,
krijgt Mountbatten ook ongeveer de
helft van de Franse Midd. Zeevloot
onder zijn bevel. Met de andere helft
zal de Franse regering haar verbin
dingen met Noord-Afrika kunnen
waarborgen. Het is mogelijk, dat
Mountbatten in de toekomst nog een
Tijdens een repetitie, die werd gehouden van de rit, welke Koningin Eliza
beth zal maken op de dag van haar kroning, liepen officieren, gewapend
met stopwatches, potloden en opschrijfboekjes, naast de koetsen. Zij no
teerden alle onderdelen van de optocht, en timeden nauwkeurig elk gedeelte
van de rit. Wanneer 't zover is, zal men zeker niet onbeslagen ten ijs komen.
Parijs is danig ontstemd over zijn houding
In een sfeer van grote ontstemming hield premier Pinay gisteravond met
enige minis.ers en resident-generaul de Hauteclocque een belangrijke be
spreking over de laatste ontwikkelingen in Tunis. En volgens soram: f
berichten zou de Hauteclocque als zijn overtuiging kenbaa» gemaakt hebben,
dat verdere samenwerking met de Bey onmogelijk is, nu deze Maandag zijn
aanvankelijk gegeven belofte om zijn zegel te hechten aan twee Franse her
vormingsvoorstellen, niet heeft gehouden.
Weliswaar heef t de Bey in een no-
ta-op-het-laatste-nippertje zijn be
reidheid te kennen gegeven met
Frankrijk weer te gaan onderhande
len, maar Parijs wil daar vooralsnog
niet meer in zien dan een nieuwe
„vertragingsmanoeuvre", vooral om
dat de nota pas werd afgegeven, toen
de Hauteclocque al hoog en breed in
het vliegtuig naar Parijs zat. Deson
danks zei minister Schuman in de
Assemblée, dat „Frankrijk altijd be
reid is, het gesprek met Tunis en Ma
rokko te hervatten". Eerst zal de nota
echter nauwkeurig bestudeerd wor
den, alvorens er een officiële com
mentaar op gegeven wordt.
Terwijl dus enerzijds de positie
van de Bey in het geding is, achten
door een Britse woordvoerder een i welingelichte kringen het toch ook
„bevredigend compromis" genoemd zeer goed mogelijk, dat de Franse re
is, is de commando-organisatie in de gering zal vragen om de verwijde-
NATO voltooid. ring van enkele van de adviseurs van
baar naar een sterker beleden socia
lisme, doch ook de P. v. d. A. ont
wikkelt zich tot een confessionele
partij in zoverre zij als propagandiste
en voorvechtster optreedt van de hu
manistische denkwijze.
Het moet een Katholiek daarbij
vreemd te moede zijn.
Men kan de stelling verkondigen,
dat politiek en godsdienst niets of
slechts heel weinig met elkaar te ma
ken hebben (deze stelling is onjuist
omdat het Evangelie de maatstaf
geeft ook voor het openbare leven),
men komt toch in een moeilijk par
ket, als de partij, waarbij men zich
heeft aangesloten, zo ijverig een uit
gesproken on-christelijke „religie" als
het humanisme naar voren schuift.
Mocht deze ontwikkeling in de P.
v. d. A. voortschrijden-, dan zou
op den duur een Christen in de Par
tij van de Arbeid voor de keuze ko
men te staan: vóór of tegen Chris
tus.
Maar reeds nu wringt er iets met
dat lidmaatschap van Katholieken
in de P. v. d. A.. aangezien ze geen
lid mogen zijn van he* N.V.V. en Ka.
tholieke dagbladen hun als de pas
sende lectuur worden aanbevolen
door hun eigen voorgangers, die hun
persoonlijke verantwoording voor het
zieleheil van anderen ter dege aan
voelen.
Niet mleen louter godsdienstig
maar ook politiek bezien is er reden
tot grote waakzaamheid ten opzichte
van de P. v. d. A., nu zij steeds meer
zich tot het „oude" socialisme wil
bekeren. De K.V.P.-leiding dat
bleek ook al op de meergenoemde
persbespreking, welke in de „Rust
hoek" te Baarn plaats had houdt
beide ontwikkelingen nauwlettend in
de gaten. Zij is in toenemende mate
voorzichtig in de gegeven de om
standigheden door 's lands belang
opgelegde politieke samenwerking
met de P. v. d. A. Zij kan daarbij een
ruggesteun vinden in de beide andere
Christelijke confessionele partijen
(welke drie te zamen echter geen
regeerbare meerderheid in de volks
vertegenwoordiging vórmen).
WAT voor het binnenland geldt, is
ook van bizonder belang voor
de internationale samenwerking en
bij de éénwording van Europa. Er
zijn tussen de socialistische partijen
in de verschillende landen nogal
diepgaande meningsverschillen, maar
het is opvallend, dat deze kloven
ijlings overbrugd worden als het erop
aan komt te bereiken dat éne, waar
op allen aansturen: dat een Verenigd
Europa niet Christelijk maar Socia
listisch bestuurd zal worden. Alle
meningsverschillen verdwijnen als
het „gevaar" bestaat, dat in het Ver
enigd Europa de Christelijke partijen
het heft in handen willen nemen.
Inschrompeling, verbrokkeling van
de Katholieke eenheid betekent na
tionaal en internationaal inschrom-
peling en verbrokkeling van de Ka
tholieke beïnvloeding met tot onaf
wendbaar gevolg: versterking van
het socialisme. Wie dat niet wenst
streve de eenheid na, niet slechts als
dijk tegen het socialisme, doch ook
om het door de dijk beschermde land De Nederlandse delegatie, die de openingszitting van N. A. V. O. in het Paleis Chaillot te Parijs, Dijwoonde:
tot voor het Christendom vruchtbare I Van links naar rechls Minister van Defensie C. Staf; Minister van Buitenlandse Zaken J. W. Beyen; Minis-
grond te kunnen ontginnen. ter van Financiën J. A. van de Kieft en de permanente vertegenwoordiger van Nederland A. W. L. Jonkheer
1 Tjarda van Starkenborgh Stachouwer.
de Bey o.w. zijn oudste zoon prins
Chedly, die bekend staat om zijn uit
gesproken nationalistische opvattin
gen.
In Tunis houden intussen nationa
listische kringen vol dat de Bey geen
enkele belofte had gegeven of
schoon de Hauteclocque nog eens na
drukkelijk verzekerde, dat dit wél
zo was doch dat de Fransen met
de omsingeling van het paleis had
den getracht, de Bey te intimideren,
toen hij met de resident-generaal
sprak.
Overigens verluidt te Parijs, dat de
Bey in zijn nota, gericht aan- presi
dent Auriol, de voorgestelde onder
handelingen voortaan wil doen voe
ren door middel van een gemengd
Frans-Tunesische commissie, met ze
tel te Parijs.
De kalkoenen in 't
verkeerde keelgat
Wegens schieten op f. er «hokgranaten naar de pa- De tWM stukke„
van het doormid-
1,Üenten waren 8eworpen' den gebroken Amerikaanse trans-
Krijgsgevangenen Generaal Mark Clark heeft zich portschii» de „Grommet Reefer" zit-
j tegen deze beschuldigingen verde- ten verlaten op de rotsen van Livor.
Het internationale comité van hetdigd en zijn verweer is gisteren ge- no zonder de bemanning maar met
Roode Kruis heeft het geallieerde op- lijktijdig bekend gemaakt. De gene- de kalkoenen voor de Amerikaanse
perbevel in Korea e: van beschuldigd raai wijst er oidat de krygsgevan-
de conventie van Genève te hebben genen op Koje de autoriteiten had
geschonden, doorda' het op krijgs- den belet hun kampen te betreden,
gevangenen had laten schieten. Deze Nooit was water of voedsel onthou-
bekendmaking heefi betrekking op den, maar de gevangenen hadden zelf
de ongeregeldheden in de gevange- geen medewerking gegeven. Wij be
nenkampen op het eiland Koje, wel- i reikten tenslotte een punt, zo zegt
ke in Maart en -\pril vai. dit jaar zijn Mark Clark in zijn antwoord, waarop
voorgevallen. Zij is eerst gisteren wij geen openlijk verzet meer konder
voor publicatie \rijgegeven. dulden. De Amerikaanse soldaten,
Het internationale comité had een die de tegenstand tenslotte hebben
bezoek gebracht aan een kamp te gebroken, hadden een zorgvuldige
Poesan en was tot de conclusie ge- oefening achter de rug en wisten uit-
derde plaatsvervanger krijgt en dat komen, dat in drie hospitalen voor stekend, hoe /.ij de gewelddadigheden
zal dan een Fransman zijn. krijgsgevangenen water en voedsel tot een absoluut minimum moesten
Met Mountbatten's benoeming, die aan de patiënten waren onthouden beperken.
Medettand&e delegatie op de M. CL. V,. (2.
bezettingstroepen in Oostenrijk aan
boord.
Helicopters van de vliegdeksche
pen „Midway" en „Leytc" hebben
gisteren de laatste 24 leden van de
bemanning aan land gebracht. Ze
ventien anderen zijn eerder van
boord gegaan drie met een whip-
pertoestel, de rest met boten. De
laatste was de kapitein, Henry Sau-
kant, die -eerst de „Stars and Stri
pes" op het achterdek streek, de vlag
tussen zijn jas borg en toen naar het
hefschroefvliegtuig boven hem wuif
de. En toen ook hij van boord werd
genomen, brak er onder de menigte,
die op de wal stond toe te kijken, een
groot gejuich ios.
De twee vliegdekschepen waren
na de SOS-seinen van het Ameri
kaanse koelschip van de Westkust
van Italië naar het Noorden opge-
stoomd. De Grommet Reefer" was
in een hevige storm van haar ankers
geslagen, op een rif voor Livorno ge
lopen en in tweeëp gebroken.
Gistermiddag begonnen helicopters
van de oorlogsschepen een „bus
dienstzoals men het al spoedig
noemde, tusserf een voetbalveld te
Livorno en het schip. Elk vliegtuig
nam drie man mee en bracht die
naar de wal, waar ziekenauto's gereed
stonden om de uitgeputte mannen
naar ziekenhuizen te brengen. Rond
het schip dreven de vette kalkoe
nen, die de Kerstmaaltijd hadden
moeten vormen van de Amerikaan
se troepen, in zee....
JCatteUje
Het is maar één schrede van het
verhevene naar het belachelijke.
Napoleon.
