S)e QaidócQowlcmt Paniekstemming onder de Praagse Joden Vliegongelukeist 36 doden 'n Kikoejoe-volks verhuizing in Kenya De Oostmark duikelde Zit ook Thorez er tussen Als het bestand verworpen wordt ZATERDAG 29 NOVEMBER 1952 44ste JAARGANG No. 12753 Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 KIEZEN OF THUIS BLIJVEN r\E VERKIEZINGEN in het Saar- gebied, welke morgen worden gehouden, staan wel in het brand punt van de belangstelling. Wie het winnen zal, komt er niets op aan, dat interesseert niemand. Maar de span ning is geheel gericht op de vraag, of de Saarlandse kiezers weg zullen blijven dan wel zullen komen stem men. Men weet, dat de Duitsers uit de Westduitse Bondsrepubliek hun Saarlandse vrienden hebben aange spoord om de verkiezingen te boy cotten, teneinde aldus uiting te ge ven aan hun eis tot regeling van de Saarkwestie in Duitse geest, hetgeen betekent: terugkeer tot hét Duitse vaderland of minstens Europeanisatie. De Fransen, die tot nu toe het pro tectoraat over het Saarland hebben uitgeoefend, wat zij heel graag 0 deden in verband met de ko- lenrijkdom van de Saarlandse bodem, willen hun voordelige voog dij graag nog een beetje voortzetten en voelen niets voor een boycot-de monstratie. Zij hebben derhalve door middel van de pers de bedreiging geuit, dat het bezettingsregiem weer zal worden ingevoerd, als de bevol king weigert mee te werken aan de vorming van een eigen Saarlandse regering. Aan de andere kant. heb ben zij beloofd, dat zij de autonomie van het Saargebied zullen uitbrei den, als de bevolking braaf stemt. Men gaat zelfs nog verder en stelt het voor, alsof een eventuele Franse nederlaag bij de a.s. verkiezingen het einde betekent van alle plannen voor een verenigd Europa. Dat drei gement is over de hoofden van de Saarlanders heen gericht tot de Duitsers, speciaal tegen Adenauer en zijn aanhang, want zij zijn immers de voorstanders van een consequente Europa-politiek. Nu moet men verkiezingspropa ganda niet al te serieus nemen, maar de Fransen zijn een emotioneel volk en een eventuele Franse nederlaag in het Saargebied kan gemakkelijk z'n terugslag vinden in een nog ge ringere bereidwilligheid voor het FranSe parlement om de verdragen van Bonn en het Europese leger te ratificeren. In dit opzicht heeft Bondskanse lier Adenauer juist dezer dagen een klinkende overwinning behaald. De Bondsdag heeft nl. besloten om het debat over de ratificatie der boven genoemde verdragen Woensdag a.s. te beginnen en niet uit te stellen, zoals de socialisten wilden, tot na de uitspraak van het Staatsgerachtshof. Het ziet er dus naar uit, dat Bonn einde volgende week, het Europese leger-denkbeeld zal aanvaarden, waarna het Franse parlement dan het enige parlement zal zijn dat nog geen beslissing heeft genomen. De speculatie is, dat Frankrijk niet het enige land zal willen zijn, dat zich tegen zijn eigen denkbeeld ver zet en dus de verdragen zal goed keuren, zij het zonder veel enthou siasme. Het Europese leger zou dan een feit zijn geworden. A ANVAARDING van het Europese leger-plan zou de opbouw van de West-Europese defensie aanzien lijk ten goede komen. Hetgeen wel nodig is, want de resultaten zijn al tijd nog maar povertjes. Op 15 December a.s. komen de vertegenwoordigers aan de landen van het Noord-Atlantisch Verdedi gingspact te Parijs bij elkaar om de balans op te maken van de vorderin gen in het afgelopen jaar en plannen op te stellen voor het volgende jaar. De balans zal wel niet zo gunstig uitvallen, want verscheidene landen hebben hun voornemens moeten aanpassen aan hun economisch ni veau. En wat de plannen voor de toekomst betreft, hangt er in Europa een hele grote „als" aan bijna ieder defensie-project, nl. „als" Amerika bijspringt met zo en zo veel dollars. Nu treft het juist ongelukkig, dat in Amerika de regering van president Truman bezig is haar koffers te pak ken en dat die van generaal Eisen- houwer nog in staat van wording verkeert. Niemand weet op het ogen blik, hoe de buitenlandse en econo mische politiek van de V. Staten er na 20 Januari a.s. zal uit zien en geen enkele Amerikaanse staatsman kan of wil toezeggingen doen. Van een opstelling van definitieve plannen kan dus moeilijk iets terecht komen. Allés staat dus voorlopig nog op losse schroeven en zolang de deel name van Duitsland ook nog op losse schroeven staat, is de West-Europese defensie nog geenszins een hecht en doortimmerd bouwsel, dat beschut ting geeft tegen de stormen uit het Oosten. Wij hebben de indruk, dat men de Amerikaanse dollars een al te grote rol laat spelen bij de opbouw onzer defensie en dat te weinig gelet wordt op de onderlinge saamhorigheid der Europese volken, wat toch het ce ment moet zijn, dat aan de bouw de nodige vastheid geeft. Daarom zijn wij benieuwd, of het Saarprobleem morgen zal bijdragen tot nieuwe scheuren in de Europese saamhorigheid. Zondag zal in het concentratie kamp van Bergen-Belsen bij Hanno ver, een monument worden onthuld ter nagedachtenis van de 22.500 per sonen, die in dit kamp om het leven zijn gekomen. De zondebokken voor kolen-en voedseltekort Volgens te Wenen ontvangen betrouwbare diplomatieke berichten heef de veroordeling van de 14 vroegere communistische leiders in Praag tot gevolg gehad, dat tal van Joden zelfmoord hebben gepleegd. De Praagse politie heeft een razzia gehouden in een kosjerrestaurant en alle gasten gcarres- teeid, verdacht van „Zionistische spionnage". Het hotel zou een „Zionisti sche spionnagecel" zijn. Op de Tsjechische fabrieken en in de staatsorga nisaties zou een onderzoek ingesteld zijn naar persoonlijke gegevens betref- lende de Joodse employé's. De Israëlische gezant, dr. Arieh Koebovi zou naar Tel Aviv zijn te ruggeroepen om rapport uit te bren gen. Hen zou verlof om het proces bij te wonen geweigerd zijn. De niet-Joodse huishoudster van de gezant zou zelfmoord hebben ge pleegd, nadat zij door de politie was ondervraagd, uit angst, dat zij ge dwongen zou worden persoonlijke feiten over dr. Koebovi en zyn voor gangers mee te delen. Ofschoon het proces afgelopen is, gaan de Praagse pers en de radio door de „Zionisten" en Israël de schuld te geven van alle ellende en tekortkomingen van de Tsjechnische Vier-en-twintig nieuwe kardinalen O.a. mgr. Stepinac Z.H. paus Pius Xn heeft heden, Zaterdag, vierentwintig nieuwe kar dinalen benoemd, die in een geheim consistorie op 12 Januari officieel gecreëerd zullen worden. Elf van de nieuwe kardinalen zijn Italianen, tweo Fransen, één AmeriEcaan, één Canadees, één Duifcer, twee Span jaarden, één Joegoslaaf, één Pool, één Ier en drie Latijns Amerikanen. Het college van kardinalen, dat of ficieel 70 leden behooort te tellen, was geslonken tot 46. Onder anderen is tot kardinaal benoemd, mgr. Stepinac, aartsbis schop, van Zagreb, die een tijdlang in de gevangenis heeft doorgebracht na veroordeling op beschuldiging van actie tegen de staat, doch die enige tijd- geleden door T|to werd vrijgelaten. De benoemden zijn: Mgr. Maurice Feltin, aartlpisschop van Parijs. Mgr. Georges Frangois Xavier Ma rie Grente, aartsbisschop van Le Mans in Frankrijk. Mgr. John Dalton, aartsbisschop van Armagh. Mgr. James Francis Mclntyre, aartsbisschop van Los Angeles. Mgr. Paul Emil Leger, aartsbis schop van Montreal Mgr. Josef Wendel, aartsbisschop van München. Mgr. Carlo Maria della Torre, aartsbisschop van Quito (Ecuador). Mgr. Fernando Quiroga y Palacios, aartsbisschop van Santiago (Spanje). Mgr. Augusto Alvaro da Silva, aartsbisschop van Salvatore della Bahia (Brazilië). Mgr. Beniamino de Arriba y Cas tro, aartsbisschop van Tarragona (Spanje). Mgr. Crisanto Luque, aartsbis schop van Bogota (Columbia). Mgr. Stephan Wyszyriski. aartsbis schop van Gnezno en Warschau (Po len). Mgr. Luigo Stepinac, aartsbisschop van Zagreb (Joego-Slavië). De nuntius te Parijs mgr. Angelo Giuseppe Roncalli. De nuntius te Madrid mgr. Gaetano Cicognani. De nuntius in Portugal mgr. Pie- tro Ciriaci. economische toestand: tekort aan voedsel en kolen en de dagelijkse onderbreking van de electriciteits- toevoer. Te Londen hebben de linkse poli tici Crossman en Zilliacus en de to neelschrijver en -speler Noël Cor- vord, die in het proces te Praag wa ren genoemd als „relaties" van de beklaagden, voor de radio over de onzinnigheid van deze beschuldigin gen gesproken. Zilliacus zeide, dat hij in Moskou ook met Stalin en Mo- lotow had gesproken, maar dat hij hoopte, dat zij daar geen moeite mee zouden krijgen. Uit berichten in de afgelopen maand ontvangen, valt op te maken, dat Tsjechoslowakije te lijden heeft onder een ernstig tekort aan electri- sche energie, levensmiddelen, steen kool en consumenten-artikelen. De moeilijkheden worden voor een aanzienlijk deel toegeschreven aan de grote vraag van de Sow jet Unie naar oorlogsmateriaal en ande re artikelen uit de Tsjechische fa brieken, en het gebrek aan werklust onder de Tsjechische arbeiders. Uit Washington (V.S.) wordt ge meld, dat een Amerikaans „C-54"- milltair transportvliegtuig bij een landingspoging ira zware mist, waar bij klaarblijkelijk een- boom is ge raakt, is verongelukt. Van de 39 in zittenden zijn er 36, waaronder vier zuigelingen, om het leven gekomen. Na het omlaag storten vloog het vliegtuig in brand. Het is, op een gedeelte van de staart na, geheel uit gebrand. Vele slachtoffers zijn door ver branding om het leven- gekomen. 29 Lijken, waaronder die der vier zui gelingen, zijn reeds geborgen. Aan boord van het vliegtuig be vonden zich een uit zeven koppen bestaande bemanning, achttien mili taire verlofgangers en veertien bur gers. De burgers waren in hoofdzaak gezinsleden van de militairen-. Twee militairen en een jongen van- negen jaar hebben de ramp overleefd. Omgekomen op het ijs Van de Amerikaanse luchtbasis Anchorage in Alaska is Vrijdagavond gemeld, dat de sedert vorige Zater dag vermiste „Globemaster" is ge vonden. Het wrak van* het toestel werd waargenomen op een gletscher op ongeveer 95 km. van Anchorage. Bij het wrak werd geen teken var.- leven bespeurd. Het toestel had 52 personen aan boord. Als gevolg van moord op blanke Dc politie in Kenya heeft op last van het bestuur 2950 negers (2200 vrou wen en kinderen en 750 mannen) bijeengebracht in het district van Thomp sons Falls, een der centra van de Mau Mau. Zij zullen worden overgebracht naar de speciale Kikoejoe-reservaten van Kenya. Een gebied van 600 vier kante kilometer aan beide zijden van de evenaar is nu practisch verlaten gebied. Alle negers, die de politie in dorpen en wouden kon vinden, zijn weggevoerd. De blanke boeren die in dit gebied zijn achtergebleven hebben Tim arbeidskrachten verloren en zeggen, dat hun bedrijven ten ondergang gedoemd zijn. Er is geen personeel voor het melken van de koeien, het voe deren der dieren en het binnenhalen van bet graan, dat over een week} geoogst moet worden. HUTTEN VERNIELD. De meeste blanke boeren zijn het eens met de maatregelen, maar zij zeggen dat de verhuizing te plotse ling is doorgevoerd, zonder dat voor andere werkkrachten is gezorgd. Zij voelden zich de laatste tijd bevreesd voor overvallen van negers, maai zij kunnen hen niet missen voor het werk. De hutten van de weggevoerde ne gers liggen tegen de grond. Zij zijn vernietigd. Zo trok een blanke bos- bouw-beamte gisteren het dorpje Kampi Ya Simba binnen met een ploeg negers op jeeps en vracht auto's. Touwen werden aan dr hut ten vastgemaakt; de primitieve huis jes werden uiteengerukt. Deze klei ne volksverhuizing is een gevolg van de aanslag op ae Engelsman San Meihlejohn en zijn vrouw op hun boerderij in dit gebied. Meihlejohn stierf, zijn vrouw werd zeer ernstig gewond. De 2200 vrouwen en kinderen zijn verzameld op de paardenracebaan in Thompsons Falls. Zijbrengen de nacht door in de paardenstallen. De (slechts) 750 mannen, die werden aangetroffen, zijn ondergebracht op de terreinen van de nabij gelegen gevangenis. Zij zitten nu rustig bij elkaar, maar toen zij werden binnen gebracht klonken Mau Mau-liederen Generaal Hoyt S. Vandenberg, de chef-van-staf van de luchtmacht van de V.S., brengt een bezoek aan het front in Korea. Hier ziet U hem een loopgraaf verlaten. De eerste per soon, die achter hem loopt is Gene raal James van Fleet, Commandant van het achtste leger in ftorea. Duizenden Westberlijners, die an ders hun levensmiddelen in Oost- Berlijn plegen te kopen (omdat het daar zoveel goedkoper is), stonden vanochtend met angstige gezichten voor de vele wisselkantoren nabij de zone-grens. De communisten hebben nL plotseling het verbod uitgevaar digd, dat West-Berlijners geen inko pen meer mogen doen in de Oostelij ke sector. Velen, die dat anders wel deden, zaten nu met grote voorraden Oostmarken en trachtten die in te wisselen. Doch de koers daalde ge staag, en terwijl men anders voor één Westmark vier Oostmarken kreeg, zakte de wisselkoers van vijf tot acht Oostmarken voor één West mark. Maar ook de Oostberlijners zitten in zak en as door de koersdaling vay hun Oostmark. Zij kopen n.l. ge woonlijk schoenen en textiel in West- Berlijn, daar deze goederen - in te genstelling tot levensmiddelen v ir de Oostelijke sector weer niet te koop zijn tegen redelijke prijs. Alleen de bakkers en kruideniers in de Westelijke sectoren zijn in him nopjes met deze nieuwe maatregel, want in plaats dat hun klanten naar de goedkopere Oost-Berlijnse win kels gaan om daar brood, meel of suiker in te slaan, moeten zy nu in West-Berlijn hun inkopen doen. en uitten sommigen de dreiging, dat alle blanken gedood zouden worden. De negers hebben hun persoonlij ke bezittingen bij zich en hun was aangezegd voor een week voedsel mee te nemen. Alle Kikoejoes in de twee provin cies van Tanganyika, die aan Kenya grenzen, moeten zich bij de politie laten inschrijven om te voorkomen, dat de activiteit van de Mau.Mau tot Tanganyika doordringt. Geen volwassen Kikoejoe mag in de beide provincies wonen zonder registratiebewijs en geen lid van de stam mag de gebieden binnenkomen zonder toestemming van de autori teiten. ïïliaamtcuvtt aam mem. Ei&enfraiaeH Mamie Eisenhower is voor het eerst officiëel opgetreden als echtgenote van de komende President. Die eer viel de USO te beurt, die een lunch had ge organiseerd in het Waldorf Astoria Hotel te New-York, waarvan de baten ten goede kwamen aan een fonds. Mevrouw Eisenhower, moest natuurlijk ook een stukje proeven van de beroemde „droomtaart", die bekend is bij alle Amerikaanse mannen, die dienen of hebben gediend, bij leger of vloot. Deze taart is nl. één van de „spécialité's" van de USO-centra, in geheel Amerika. Mamie Eisenhower sprak de disgenoten toe, en zei o.a., dat zij in dc eerste plaats was verschenen als moeder van een man, die vecht in Korea, dan als de komende „First Lady". De taart schijnt bést te smaken; vertegenwoordigers van de land-, lucht- en zeemacht kijxen toe. In Moskou weggezuiverd Vrienden van de in Praag ter dood veroordeelde Rudolf Slansky binnen de Franse communistische partij zul len er op de volgende zitting van de politieke commissie der partij in De. cember flink van langs krijgen of gezuiverd worden. En met name de Franse partijleider, Maurice Thorez, di al twee jaar in Rusland vertoeft, zou zelf ook in moeilijkheden komen. Het is het blad „Paris Presse", dat van deze berichten gewag maakt, evenals van enige commentaar van een communist hierop: ..Op aarde is alles mogelijk.Volgens bronnen, die aldus dit blad in nauwe verbinding staan met de partij, is het Malenkov. adjudant van Stalin ge weest, die in Praag opdracht heeft gegeven de „Trotzkistisch-Zionisti- sche groep" onder leiding van Slansky te vernietigen. En daarbij zou hij dan het poli tieke bureau van de Franse C.P. er van in kennis gesteld hebben dat Slansky vrienden in Parijs had, die onmiddellijk in de gaten moesten worden gehouden. De recente aan vallen op de communistische leiders Marty en Tillorn door deze politieke commissie zou verband houden met het Praagse proces. Wat betreft Thorez is het opval lend, dat zijn aanvankelijk gemelde terugkeer uit Rusland (waar hij voor een hartaandoening behandeld zou worden) met grote ophef in de com munistische pers bekend werd ge maakt, maar dat er daarna geen re den werd opgegeven voor het niet doorgaan van deze terugreis. „Paris-Presse" schrijft, dat Thorez' verleden hem blootstelt aar. een be schuldiging van linkse oriëntering, en volgens ditzelfde blad zou Malen kov hem in Rusland houden. Zijn echtgenote, mevrouw Thorez Vermeersch, die kortgeleden uit Rus land is teruggekomen, zou ervan overtuigd zijn en hierby citeert het blad vrienden van Marty dat haar man „gespeeld en verloren" heeft. En Marty's vrienden spreken al over haar als over „Jeanette, de oorlogs-weduwe" Hoe de strijd voor te zetten Nu ook Rood China het Indische voorstel voor een regeling van het Koreaanse geschil en het sluiten van een wapenstilstand heeft verworpen, wordt er in het geallieerde kamp veel aandacht gewijd aan de vraag, hoe men de oorlog thans verder zal moeten voortzetten. De chefs van leger, marine en luchtmacht te Washington hebben volgens de New York Post op Eisen howers verzoek de volgende voorstel len gedaan: Het leger wil de Amerikaanse strijdkrachten in Korea met twee of meer divisies versterken en tegelij kertijd tenminste zes Zuidkoreaanse divisies opleiden om met deze aan zienlijk versterkte strijdrriacht zo veel druk op de vijand uit te oefenen, dat deze gedwongen wordt om een wapenstilstand te tekenen op de ge allieerde voorwaarden; de marine is voorstander van een amphibielanding ver achter de vijandelijke linies, zo als MacArthur dat in de herfst van 1950 met zoveel succes heeft gedaan; de luchtmacht is evenals het leger voor het versterken van de Zuidko- reanen. zodat de Amerikaanse en an. dere soldaten kunnen worden terug- Sinterklaas in Djakarta Sinterklaas is gisteren door dui zenden kinderen op het vliegveld Kemajoran verwelkomd. Hij maakte Vrijdag zijn intocht in Djakarta, waar hij begroet werd door de bur gemeester. Een vertegenwoordiger van het hoge commissariaat en de directie van de KL.M. het dochter tje van vice-president Moh. Hatta bevond zich met mevrouw Hatta on der de kindeben, die zich om de Sint verdrongen. getrokken, maar zij is fel gekant te gen het uitvoeren van een landing, zoals de marine heeft voorgesteld. De Zuidkoreanen zelf, zo wordt uit Seoel gemeld, geraken steeds meer overtuigd van de noodzaak van een nieuw, groot offensief. Men zou de communistische legers op zijn minst op de oude linie ten Noorden van Wonsan willen terugwerpen, waar door het front aanmerkelijk zou wor den verkort en eventueel alleen door Zuidkoreaanse troepen verdedigd zou kunnen worden. De troepen vani de Verenigde Na- ties zouden zich dan kunnen terug, trekken op een tweede linie en wach ten op aflossing door nog nieuw te vormen Zuidkoreaanse divisies. Een belangrijke aankondiging Generaal Eisenhower zal in het weekeinde een bespreking hebben met zijn toekomstige minister van Buitenlandse Zaken, Foster Dulles. En deze bespreking zal „een belang rijke aankondiging" opleveren. Al dus Eisenhower's perschef, John Ha- gerty. Hij kon geen verdere bijzon derheden geven. Generaal Eisenhower heeft tot af gevaardigden van een Amerikaanse vereniging voor de emancipatie van gekleurde volken, die hij gisteren ontving, gezegd, dat hij alles wat in zijn macht was zou doen om discri minatie en apartheid en onrecht af te schaffen. De aanstaande president van de Verenigde Staten gaf te ken nen, dat hij bij het inrichten van zyn regeringsapparaat met negers evengoed als met anderen rekening zou houden. Eisenhower had zijn bewondering uitgedrukt voor dr. Ralph Bunche, een neger, die het tot een hoge post bij de Verenigde Naties heeft ge bracht. Vertraging N.A.V.O.- plannen De in 1953 na te streven plannen op defensiegebied voor de N.A.V.O. 'Noord-Atlantische Verdragsorgani satie) zullen niet op tijd gereed zijn vóór de op 15 December te Parijs be ginnende conferentie van de N.A.V. O.-ministerraad, aldus heeft een N. A.V.O.-woordvoerder Vrijdag te Fa- rijs verklaard. Aanvankelijk had men gehoopt de ze plannen in het jaarlijkse overzicht van de NA.V.O.. dat de volgende maand gegeven zal worden, te kun nen opnemen, doch het zal nu wel midden Maart of April worden, voor zij goedgekeurd zullen zijn. Dan zal een nieuwe ministerconferentie hij- eengeroepen moeten worden, aldus de woordvoerder. De in December te houden minis terconferentie zal een overzicht van de huidige toestand der Westelijke defensie bespreken, dat zal aantonen in hoeverre de in 1952 gestelde doe len zijn bereikt. De woordvoerder verklaarde met nadruk, dat er geen aanwijzingen wa ren, dat uit de antwoorden der le- denlanden op de vragenlijst een ver mindering der defensie-inspanning was gebleken. Wel was gebleken, dat alle leden bereid waren meer geld uit te geven. Eén der redenen van de vertraging der plannen voor 1953 noemde de woordvoerder de vertra ging bij het indienen der antwoor den van sommige landen op deze vragenlijst. Er was echter geen reaen om de conferentie van December uit te stellen, aangezien er een aantal an dere onderwerpen, in het bijzonder op economisch en politiek terrein was, dat de ministers wilden bespre ken. JCmteïtje Verstand, gevoel en geest zijn zel den op één feest!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1952 | | pagina 1