S)e &2kiie(Bou^atit
SPANJE IN DE
UNESCO
Mr* E+ J. M+ H* Bolsius "f
Vafkiezitty man Si. £uc:a
Verliest Djakarta de macht
over het leger?
Spanje toegelaten tot Unesco
VORSTENHUWELIJK AAN
AZUURKUST
JCatteUje
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DONDERDAG 20 NOVEMBER 1952
44ste JAARGANG No. 12745
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2— p. mnd., f 6p. kwart Franco p. p. f 6.80. - Advert.! 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
TERWIJL EUROPA moeizaam wor
stelt om zijn problemen de baas
te worden en het de schijn heeft als
of het éénwordingsproces meer ach
teruit dan vooruit gaat, komt uit
Parijs het bericht, dat de vergade
ring van de Unesco Spanje (tegelijk
met Libye en Nepal) heeft toegela
ten tot deze dochterorganisatie van
de Verenigde Naties. Tot de Ver
enigde Naties zelf is Spanje nog
steeds niet toegelaten.
De Unesco is, zoals men weet, de
V.N. afdeling, die zich bezig houdt
met de culturele, opvoedkundige en
wetenschappelijke belangen van haar
leden. Zij is wel de meest vredelie
vende en minst politieke afdeling
van alle organisaties, die onder de
vleugelen van de UNO vergaderen.
Haar lidmaatschap is niet afhanke
lijk van een uitspraak van de Vei
ligheidsraad en geen veto verlamt
haar weldoende werkzaamheid. Zo
doende was de Unesco wel het aan
gewezen lichaam om de muur van
haat en onverstand, welke nog altijd
staat rondom het Spanje van Franco,
te doorbreken.
Het merkwaardige hierbij is,
0 dat het juist Frankrijk was,
dat door zijn gewijzigde hou
ding de oorzaak is geworden van de
toelating van Spanje. Frankrijk is al
tijd haantje de voorste geweest, wan
neer het gold het regiem van Franco
een hak te zetten. Dat het nu een
meer reëel standpunt gaat innemen,
kan niet anders dan voldoening wek
ken. De houding van Nederland is,
zoals zo dikwijls vlees noch vis ge
weest; men ontl :eld zich van stem
ming. Neen kon men moeilijk zeggen,
daar de toelating van Spanje conse
quenties heeft noch een uitspraak in
houdt omtrent de ucnvaardbaarhbid
van het politieke systeem in Spanje,
maar een volmondig ja kon er toch
ook niet af. Onwillekeurig moesten
wij denken aan de dagen, toen men
in Uno-kringen een poging deed om
het Franco-regiem weg te drukken en
ook Nederland zijn gezant uit Ma
drid terugriep, maar tegelijkertijd
een handelsverdrag met Spanje sloot
omtrent de levering van .sinaasap
pels. De Spaanse sinaasappeltjes wa
ren goed genoeg, ook al werd door
de transactie de economie van de
Franco-staat weer gesteund.
De Franse en Belgische socialisten
hebben reeds geprotesteerd en zul
len nog wel meer protesteren, doch
wij menen, dat Franco nog geen Sta
lin is, noch een Tito, ten opzichte van
v/elke machthebbers men niet eens
dezelfde houding aanneemt als te
genover Franco.
Smokkelbende met
eigen vlieveld
De Argentijnse politie heeft Dins
dag te Buenos Aires medegedeeld
een smokkelbende, die met vliegtui
gen smokkelwaar uit Uruguay in Ar
gentinië binnen bracht en die er een
eigen vliegveld op na hield, te heb
ben opgerold. Vijftig personen,
waaronder tien bestuurders van bur
gervliegtuigen, zijn gearresteerd. Het
bewijsmateriaal der politie bestaat
onder meer uit zes vliegtuigen,
auto's en een vrachtauto.
Onder de arrestanten bevinden
zich twee Spanjaarden en een Ita
liaan. De politie zoekt nog naar
veertien andere, in deze grootscheep
se smokkelbende betrokken, perso
nen.
De politie greep in na acht maan
den voorbereidend werk. Uit haar
mededelingen blijkt, dat de smokke
laars elkander vaak onderling be
drogen, door voor te geven dat de
politie de hand had weten te leggen
op bepaalde zendingen smokkelwaar.
In werkelijkheid verkochten zij dan
de contrabande ten eigen bate.
Geheel onverwacht is hedenmor
gen om half negen in zijn huis aan
de Rijhsburgerweg overleden mr. E.
J. M. H. Bolsius, advocaat te Leiden,
een vooraanstaand man op politiek
en sociaal terrein. De gezondheid van
mr. Bolsius liet de laatste tijd wel te
wensen over, reden waarom hij in
de afgelopen maanden een groot aan
tal functies heeft neergelegd, maar
reden tot onmiddellijke bezorgdheid
was er niet. Gisteravond had de heer
Bolsius nog een uitvoerig werkpro
gramma voor vanhaag opgesteld,
maar nadat hij een zeer goede nacht
had gehad, voelde hij vanmorgen
plotseling dat het einde nabij was.
Onmiddellijk werd pastoor J. J.
C. M. Looyaard van Oegstgeest ge
waarschuwd, die mr. Bolsius nog het
H. Oliesel kon toedienen. Enige mi
nuten daarna overleed de heer Bol
sius. Hij bereikte de leeftijd van 66
jaar.
Dit plotseling overlijden zal in bre
de kring opzien baren, omdat mr.
Bolsius een zeer bekende en geziene
figuur was, zowel op het gebied van
de advocatuur als in de politiek en
het sociale leven.
Hij werd in 1886 in 's Hertogen
bosch geboren en kwam in 1914 naar
Leiden om het advocatenkantoor van
wijlen prof. mr. P. J. M. Aalberse
voort te zetten. In 1923 associeerde
mr. Bolsius zich met mr. H. F. A.
Donders en verleden jaar werd mr.
C. M. A. A. Mol, schoonzoon van mr.
Bolsius, in het kantoor opgenomen.
Reeds in 1923 trad mr. Bolsius in
het politieke leven ,toen hij gekozen
vtferd tot voorzitter van de R.K.
Staatspartij, afd. Leiden, welke func
tie hij tot 1945 bekleedde. Tot 31 Oc
tober 1.1. was hij bestuurslid van de
K.V.P., afd. Leiden. Hij is ook vele
jaren voorzitter van de K.V.P. Sta-
tenkring en Kamerkring geweest.
Bovendien werd hij in 1930 gekozen
tot lid van Prov. Staten en in 1933
tot lid van Ged. Staten in Zuid-Hol
land. Als zodanig was hij speciaal be
last met het toezicht op de gemeen
ten en op de toepassing van ver
schillende wetten, zoals de Drank
wet, de Armenwet, enz. Hij was
voorts belast met het plaatsen van
geesteszieken in de gestichten. Na de
oorlog kreeg mr. Bolsius in Ged. Sta
ten de directe zorg over het Ver
keer- en Waterwezen, de Waterlei
ding, de Woningwet, de streekplan
nen en de electriciteitscentrales van
de provincie. In November 1941 werd
hij door het toenmalige college van
Ged. Staten aangewezen tot waar
nemend commissaris van de Konin
gin in Zuid-Holland, welke functie
hij tot aan de bevrijding bekleedde.
Na de oorlog trad hij herhaaldelijk
op als waarnemend commissaris der
Koningin, wanneer mr. L. A. Kes-
per afwezig of ziek was.
Ook op sociaal terrein heeft mr.
Bolsius zijn sporen verdiend. Gedu
rende 32 jaar is hij regent geweest
van het R.K. Wees- en Oudelieden-
huis, waarvan hij de laatste negen
jaar voorzitter was. Bovendien was
hij sedert 1927 voorzitter van de
Voogdijraad te Leiden, in welke hoe
danigheid hij op 31 October 1.1. zijn
zilveren jubileum onder grote be
langstelling vierde. Sinds 1914 was
hij lid van de R.K. Kinderbescher
ming in Leiden en de laatste jaren
tevens vice-voorzitter. Hij was mede
oprichter van de woningbouwvereni
ging „De Goede Woning", als be
stuurslid waarvan hij Zaterdag. 1.1.
aftrad. Mr. Bolsius was ook kerk
meester van de St. Willibrordus-
parochie in Oegstgeest.
Voorts was hij president-commis
saris van de N.V. Hollandse Con
structiewerkplaatsen te Leiden en lid
van de Raad van Beheer van de Leid-
se Spaarbank.
Wie mr. Bolsius van nabij mocht
meemaken, moet in hem de gemoe
delijke Brabander gezien hebben, die
hij was en altijd gebleven is. Zowel
in zijn .opvattingen als in zyn blij
moedigheid, zijn- levenswijze en
werkkracht bleef hij steeds de een
voudige Brabander, ook al heeft hij
zich heel spoedig in Leiden kunnen
assimileren met de gewoonten en
gebruiken van het Westen des lands.
Hiervan getuigt wel het grote ver
trouwen, dat mr. Bolsius in vele krin
gen genoot en dat tot uiting kwam in
de vele functies waarvoor men hem
aanzocht.
Naast zijn gemoedelijkheid was de
sterke gebondenheid aan zijn werk
een van de kenmerkende eigenschap
pen van mr. Bolsius. Hij kon maar
heel moeilijk iets uit handen geven,
al dwong na de bevrijding zijn ge
zondheidstoestand hem langzaam
daartoe. Hij hield het allemaal zoveel
mogelijk vast, niet omdat hij alles zo
geweldig belangrijk vond, maar om
dat hij zag hoe vele mensen zich zo
veel mogelijk aan hun maatschappe
lijke verplichtingen onttrekken, hoe
wel zij als katholiek en als Neder
lands staatsburger verplicht zijn een
bijdrage te leveren in het politieke
en sociale werk. Het was zijn hoge
opvatting van plichtsbesef, die hem
tot zo'n grote activiteit té groot
vaak aanzette.
Kenmerkend voor mr. Bolsius was
ook zijn milde oordeel over de men
sen; hij zag steeds in de eerste plaats
het goede in de mens en was ten
zeerste begaan met hun lot. Daarvan
getuigen zijn vele werkzaamheden
op sociaal terrein.
Wanneer men de politieke activi
teiten van mr. Bolsius in ogenschouw
neemt, stoot men onmiddellijk op
datgene wat zeker een van de groot
ste teleurstellingen in zijn leven is
geweest: de wijze waarop hij onmid
dellijk na de bevrijding bejegend
werd als waarnemend Commissaris
van de Koningin. Nadat hij bijna vier
jaar op voortreffelijke wijze en on
der zeer moeilijke omstandigheden
deze functie had vervuld, was de ver
wachting gewettigd, dat hij na de be
vrijding tot Commissaris van de Ko
ningin in Zuid-Holland benoemd zou
worden. Hij werd echter het slacht
offer van volkomen onjuiste beschul
digingen ten aanzien van zijn hou
ding in de bezettingstijd. Weliswaar
werd mr. Bolsius nadien volkomen
gerehabiliteerd en is men tot de con
clusie gekomen, dat zijn houding vol
komen juist was, maar toen was het
kwaad reeds geschied. Zijn eervolle
benoeming tot Ridder in de Orde
van de Nederlandse Leeuw (1946)
kon dit nauwelijks goedmaken. Hoe
wel mr. Bolsius hierover nimmer
sprak, moet dit alles voor hem toch
een zeer grote en nauwelijks over-
koombare teleurstelling zijn ge
weest.
Dit alles is echter voorbij en de
schaduw, die deze kwestie op het le
ven van mr. Bolsius geworpen heeft,
verhindert ons niet aan hem de her
innering te bewaren vah een goed en
goedmoedig mens, een voortreffelijk
katholiek staatsburger, wiens leven
beheerst werd door zijn hoge opvat
tingen omtrent de verplichtingen tot
de evenmens. De 'wijze waarop hij
zijn hele persoon gedurende vele
jaren heeft ingezet voor het algemeen
belang en dat op een volkomen
onbaatzuchtige wijze moge een
voorbeeld zijn voor de jongere gene
ratie, op wie helaas zo vaak tever
geefs een beroep wordt gedaan de
in nood verkerende medemens te hel
pen.
Wanneer dit vooiTieeld levendig
blijft, zal het vele en veelzijdige werk
van mr. Bolsius dubbel vruchtbaar
zijn geweest. Moge dit bij het over
lijden van deze bekende en ver
dienstelijke Leidenaar overdacht
worden. Hij ruste in vrede.
Sultan wil legersterkte halveren
Buitenlandse militaire kringen te Djakarta tonen zich ernstig bezorgd over
de ontwikkelingen op Celebes. „Wanneer de legerleiding niet ten spoedigste
strenge disciplinaire maatregelen neemt, zal de republiek de macht over de
strijdkrachten verliezen", zo is men algemeen van mening. Andere leger
afdelingen zouden tot een zelfde soort acties kunnen overgaan, en een en
ander zou gemakkelijk tot een burgeroorlog kunnen leiden.
Maar in Indonesische kringen ver-1 sergeant van de Koninklijke Mare-
wacht men,, dat president Soekarnochaussee en een typische leidersfi
guur die o.a. een groot aandeel heeft
gehad bij het neerslaan van de com-
Hertog van Windsor bezocht Churchill
Be hertog van Windsor, die tot Zaterdag in Engeland zal vertoeven, had
Dinsdag een onderhoud met Winston Churchill in zijn ambtswoning in Dow-
mngstreet no. 10. Men neemt aan, dat de kwestie over het al of niet uitno
digen tot bijwonen van de kroning van koningin Elisabeth, welke in be
paalde kringen gerezen zou zijn, het onderwerp van de bespreking was.
Buiten het gebouw in Downingstreet no. 10 neemt de hertog van Windsor
na de bespreking afscheid van Churchill.
TUMULT OP PUBLIEKE TRIBUNE
het conflict zal weten bij te leggen.
Soekarno, die gistermiddag Van zijn
reis naar Sumatra in de Indonesische
hoofdstad arriveerde, werd reeds op
het vliegveld geconfronteerd met de
rebellie van overste Warrouw op Ce
lebes.
Hij werd nl, op Kemajoran o.a.
begroet door de minister van Defen
sie, sultan Hamengkoe Boewono,
tegen wie de actie van overste War
rouw rechtstreeks is gericht.
De minister van defensie wil de
huidige legersterkte van 200.000 man
halveren ter wille van de bezuini
ging en om zich van de nog steeds
niet geregelde partisanentroepen te
kunnen ontdoen. Deze troepen, die
zich altijd weer op hun oude aan
voerder Soekarno beroepen, zijn
hiertegen in verzet gekomen, terwijl
ook de oude haat tussen hen en de
vroegere KNIL-militairen, die door
de sultan als de kern van het leger
worden beschouwd, weer is opge
laaid.
Tot deze KNIL-groep behoort ook
de door overste Warrouw afgezette
commandant van de zevende divisie,
kolonel Gatok Sobroeto, een oud-
Te Stockholm zal in de komende weken weer de jaarlijkse verkiezing plaats
inden van St. Lucia, die het licht en de vrijheid symboliseert. Hier zien we
tien gegadigden voor de titel. Een van deze meisjes zal op 13 December als
„koningin van het licht" worden „gekroond" en de hulde van de inwoners
uer Zweedse hoofdstad in ontvangst nemen.
Anti-communistenwet
in Frankrijk
Bij de Franse regering is een wets
ontwerp ingediend tot wering van
communisten uit overheidsdienst en
belangrijke posten bij genationali
seerde bedrijven en vervoer. Het
ontwerp zal door de regering wor
den besproken vóór het bij het par
lement zal worden ingediend, aldus
heeft Woensdagavond een Franse
regeringswoordvoerder te Parijs ver
klaard.
De regering heeft nog niet beslo
ten, of de wet op alle 962.000 ambte
naren of slechts op de hogere amb
tenaren, in totaal ongeveer 50.000
van toepassing zal zijn.
Volgens ingelichte kringen zou
een ambtenaar worden aangemerkt
als communist, als hij lid was van de
communistische partij of een mantel
organisatie, als hij deelnam aan
door de regering verboden betogin
gen of als hij hetzij door middel van
de pers, hetzij door toespraken com
munistische propaganda verspreidde
munistische Madioen-opstand en de
veroordeling van Sjarifoeddin c.s.
Spanje is gisteren toegelaten tot
de Unesco, de wetenschappelijke,
culturele en opvoedkundige organisa
tie der Verenigde Naties. Dat is ech
ter niet geschied zonder heftige pro
testen van hen, die het Spanje van
Franco niet waardig achten zelfs
maar tot een dochterorganisatie van
de Verenigde Naties te worden toe
gelaten.
De conferentie van de Unesco, die
dit jaar opnieuw in de Franse hoofd
stad wordt gehouden, werd onder
broken door een waar tumult op de
publieke tribune, toen de toelating
van Spanje ter sprake kwam.
PAMFLETTEN IN DE ZAAL.
Jonge mannen vlogen overeind,
schreeuwden en wierpen pamfletten
in de zaal. Die pamfletten toonden
een foto van Hitier, sprekend met 'n
glimlachende Franco en boven die
afbeelding stond: Hegt u dit verge
ten? Wij niet. Er werden ook andere
pamfletten verspreid, waarin gezegd
werd De Unesco beweert de rechten
van de mens te verdedigen. Hoe kan
zij dan de toelating van Franco
rechtvaardigen, die iedere dag mili
tante arbeiders en intellectuele dood
schiet wegens een afwijkende me
ning?
Nederland heeft zich bij de stem
ming over Spanje's toelating onthou
den evenals de Scandinavische lan
den, Israël en India. Zuid-Slavië,
Luister van onttroond
geslacht
Aan de Azuurkust, in de Sacré
Coeur-kerk te Beaulieu-sur-Mer, is
Woensdag het huwelijk voltrokken
van aartshertog Felix van Oosten
rijk met de Duitse prinses Anna
Eugenie van Arenberg. Aartshertog
Felix is een zoon van ex-keizerin
Zita, die bij de huwelijksplechtigheid
tegenwoordig was.
De schitterende ceremonie begon
met de plechtige ontvangst van de
bruidsstoet aan de poort der kerk
door de aartsbisschop van Nice, mgr.
Paul Reymond, die de capa magna
droeg en voor keizerin Zita, in zwart
gekleed met bontkap, hoffelijk boog.
De bruidsstoet werd in de kerk voor
afgegaan door het kinderkoor „Les
petits chanteurs de la Cóte d'Azur",
die de bruidsmars uit de „Lohen
grin" en het Veni Creator aanhieven.
De Hongaarse bisschop Juliot de
Magyard, speciaal uit Rome overge
komen, waar hij aan de Gregoriaan
se faculteit doceert, celebreerde de
Huwelijksmis. De aartsbisschop van
Nice hield de gebruikelijke toespraak.
Hij las een eigenhandig door de Paus
geschreven brief aan het bruidspaar
voor en gaf hun de pauselijke zegen.
Alvorens zij het ja-woord uitspraken
moesten bruid en bruidegom, volgens
de traditie, nog toestemming vragen
aan de hoofden van de wederzijdse
families. Aartshertog Felix wendde
zich daarvoor tot zijn oudste broeder,
aartshertog Otto, kroonpretendent
van Oostenrijk-Hongarije, de prinses
tot haar broeder.
Terwijl de Bruidsmars van Men
delssohn op het orgel werd gespeeld,
verliet de bruidsstoet de kerk, nadat
nog het Oostenrijkse en het Hon
gaarse volkslied ten gehore waren
gebracht.
Niet alles is naar de wensen van
de bruid verlopen. Het huwelijk
werd te Beaulieu voltrokken, omdat
de bruid verlangde veel zon te zien.
Kon de kerkelijke plechtigheid nog
bogen op zonnig weer, de burger
lijke ceremonie, die een dag tevoren
plaats had, geschiedde in vrijwel on
afgebroken stortregen. Met 'n duide
lijke zinspeling hierop besloot de
maire zijn felicitatie aan het bruids
paar met de woorden: „Moge de zon
van het geluk altijd over uw huis
stralen".
Voor de burgerlijke plechtigheid
van Dinsdag droeg de bruid een zeer
wijd koningsblauw Taffetas-kleed.
Aartshertog Felix had een lichtblauw
costuum aan. Hij verscheen evenwel
blootshoofds en zonder handschoe
nen. Fototgrafen en cineasten moch
ten aanvankelijk niet in het stadhuis
aanwezig zijn. Na afloop was het
bruidspaar evenwel zo inschikkelijk
de maire te overreden om alsnog de
persmensen in de gelegenheid te
stellen met him bliksemlichten naar
hartelust te opereren....
Met al haar kinderen op aarts
hertog Felix na was keizerin Zita
gisterochtend om acht uur in de kerk
verschenen om daar te communice
ren. Bruid en bruidegom communi
ceerden tijdens de huwelijksmis zelf.
VERLAGING ENGELS VLEES
RANTSOEN.
De Engelse minister voor de voed
selvoorziening heeft in het Lagerhuis
medegedeeld, dat met ingang van
30 November as. de waarde van het
vleesrantsoen verlaagd zal worden
van 2 shilling tot 1 shilling 8 pence.
De minister zeide, dat de verminde
ring in deze tijd van het jaar nor
maal was en dat hij hoopte het nieu
we rantsoen gedurende de gehele
winter te kunnen handhaven.
Mtxico, Uruguay en Birma stemden
tegen.
De communistische landen waren
niet aanwezig.
FRANKRIJK GAF DE DOORSLAG.
De doorslag tot. Spanje's toelating
heeft de houding van Frankrijk ge
geven. Op het laatste ogenblik
schaarde de Franse regering zich aan
de zijde van Amerika en Engeland,
die opneming van Spanje reeds enige
tijd voorstonden. De Franse socialis
ten hebben tegen dat besluit fel ge
protesteerd.
Marcel Florkin, lid van de Belgi
sche delegatie en hoogleraar te Luik,
diende zijn ontslag in, nadat het re
sultaat van de stemming bekend was
geworden.
De nieuw-gevormde staat Libye en
Nepal zijn eveneens tot de Unesco toe
gelaten.
Lie zal zich niet
verantwoorden
Opnieuw heerst grote opwinding
op het UNO-secretariaat. Deze Is ver
wekt door het feit, dat Trygve Lie,
de secretaris-generaal der Ver. Na
ties, opgeroepen is om zich voor de
(Amerikaanse) Federale Grand Jury
(een gerechtelijke commissie van
onderzoek) te verantwoorden over
de critiek, door hem uitgeoefend op
het optreden van de Amerikaanse
Senaatscommissie McCarran.
Volgens gezaghebbende kringen
zal Lie echter weigeren aan de op
roep gehoor te geven.
Lie uitte zijn gewraakte critiek 13
November j.l. naar aanleiding van
het tragisch einde van zijn Ameri
kaanse medewerker Feller, die diep
onder indruk van het onderzoek, dat
de commissie McCarran ook naar de
zgn. „subversieve activiteit" onder
het UNO-personeel instelde, een ein
de aan zijn leven maakte. Hij ver
weet de commissie zich schuldig ge
maakt te hebben aan „onverant
woordelijke aanvallen en overdre
ven beschuldigingen".
Officieel zal de afgetreden secre
taris-generaal zijn antwoord aan de
Grand Jury doen toekomen via de
Amerikaanse UNO-delegatie. Vol
gens gezaghebbende kringen is Lie
echter niet van zins één woord van
zijn critiek terug te nemen.
GEVANGENISOPSTAND
BEDWONGEN.
In de staatsgevangenis te Jackson
(Michigan), waar Dinsdag ongeveer
2.200 gevangenen, in opstand waren
gekomen om te protesteren tegen de
kwaliteit van het voedsel, is Woens
dag de rust weergekeerd. Slechts één
der gevangenen liep lichte verwon
dingen op door een verdwaalde ko-
TWEE MAANDEN VOOR
DOMINICI
De boer Gustave Dominici, kroon
getuige in de Drummond-moordzaak,
is Donderdag tot twee maanden ge
vangenisstraf veroordeeld wegens
verzuim hulp te verlenen aan de 12-
jarige Elizabeth Drummond, toen zij
nog tekenen van leven vertoonde.
Men verzwijge de waarheid niet
om iemand te ontzien.
