SteftridóeSoutwwX
aürii
De beruchte kwestie der
krijgsgevangenen
f£)c anfuóten in Zuid-CLftika
Eisenhower naar
Europa 7
Rumoer om het bureau van Lie
Een vreemde
vergissing
HET SPOORWEGONGELUK
NABIJ SCHIEDAM
Fa. J. N. GEIJER
Typhoon teistert
Formosa
Prins Bernhard te Lima
aangekomen
Zuid-Afrika's rassenpolitiek
Dr Patijn over het ingewikkelde vraagstuk
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
ZATERDAG 15 NOVEMBER 1952
44ste JAARGANG V No. 12741
Papengracht 32» Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w.» f 2.—- p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 130
AFRIKA
IN BRAND
Afrika staat in brand, riep
dezer dagen de Pakistaanse ge
delegeerde bij de Verenigde Naties,
professor Bokhari, uit, toen hij in de
speciale politieke commissie sprak
over het door achttien landen inge
diende voorstel om een commissie in j
te stellen tot bestudering van de
Zuid-Afrikaanse rassenpolitiek. Hij
vreesde, dat deze brand wel eens
zou kunnen overslaan en leiden tot
een algemene oorlog tussen blan
ken en niet-blanken over de hele
wereld. De reeds bestaande strijd tus
sen blank en niet-blank vond hij
zelfs veel belangrijker dan de tegen
stelling tussen de communisten en de
Westerse wereld, welke op het
ogenblik de wereldpolitiek beheerst.
Men mag dat misschien overdre
ven vinden, maar de gebeurienissen
in Marokko, in Tunis, in
0 Egypte, in Kenya (Mau
Mau) en in Zuid-Afrika zijn
inderdaad tekenen aan de wand,
welke wijzen op de nadering van een
vloedgolf, welke over de wereld
dreigt te spoelen en het aanschijn
der aarde wellicht veranderen zal.
Tot nu toe hebben de gekleurde
volken de superioriteit van de blan
ken erkend en hebben zij zich on
derworpen aan hun leiding. Maar
wat zal er gebeuren, als de niet-
blanken het hoofd in de nek werpen
en steunend op hun aantal wraak
nemen op de blanken voor al het
werkelijke en al het vermeende
kv/aad, dat hun is aangedaan?
In Azië hebben verscheidene vol
ken reeds hun lot in eigen hand ge
nomen en men vraagt zich wel eens
af, of zij het nu zoveel beter heb
ben. In principe behoeft geen volk
zijn rug te krommen onder het juk
van een vreemde overheerser, maar
het kan zijn, dat zij te vroeg hun
onafhankelijkheid verkrijgen, zonder
de nodige politieke rijpheid te bezit
ten. Voor de Aziatische volken mag
men daarover redetwisten, maar het
lijkt ons niet voor betwisting vat
baar, dat de Afrikanen er zeker nog
niet rijp voor zijn.
„Met welk recht treedt de Euro
peaan de inlander tegemoet met een
geweer in de éne en een zweep in de
andere hand en zegt tegen hem: Ik
ben veel beter dan jij", vraagt prof.
Bokhari met pathos.
Zonder thans op de rechtsgrond
van kolonisatie in het algemeen in
te gaan, zouden wij in het concrete
geval kunnen antwoorden: met- het
recht dat ieder heeft om een onheil
te voorkomen een recht dat zelfs
een plicht is.
H-et is gemakkelijk in pathetische
bewoordingen een schril beeld te
schetsen /an het leed der arme bra
ve inboorlingen en de machtswel
lust van de razende en tierende Euro- 1
peaan, maar zó ligt het 'probleem j
niet. Het probleem is: hoe kan blank
en zwart vreedzaam naast en met i
elkander leven en hoe kan de ontwik- j
keling van de cultuur der zwarten in j
goede banen worden geleid.
IN TIJDEN VAN RUST is dat reeds
een geducht probleem, in welks op
lossing de blanken gefaald hebben.
Doch in tijden van onrust komt er
nog een extra puzzle bij, n.l. hoe
onderdrukt men die onrust zonder
nieuwe brandstof van haat op te sta
pelen en nieuwe haarden van on
rust te kweken? Moet geweld won
den gebruikt of moet men toege
ven?
In Zuid-Afrika is Malan er klaar
blijkelijk niet in geslaagd om het
juiste middel te vinden; hij heeft met
zijn apartheid wetten geen ordelijke j
en vreedzame samenleving
ISRAËL DIENT COMPROMISVOORSTEL IN
Israël heeft Vrijdag bij monde van
Abba Eban in de politieke commis
sie der Algemene Vergadering der
Ver. Naties een uit tien punten be
staand plan ingediend, dat beoogt de
impasse in de krijgsgevangenkwestie
te verbreken.
Het plan poogt tegemoet te komen
aan het Westelijke standpunt, dat de
krijgsgevangenen in Korea niet ge
dwongen worden naar hun eigen land
terug te keren, maar tegelijkertijd
aan de bezwaren van de Noordelij
ken, dat de gevangenen niet met
geweld vastgehouden moeten wor
den.
pen. En zó gevaarlijk wordt de situa
tie geacht, dat de Verenigde Naties
besloten hebben er eens ampel en
breed over te p. aten. Het initiatief
is uitgegaan van de niet blanken nl.
van de landen Pakistan, Afghani
stan, Bolivia, Bi :ma, Egypte, Ethio
pië, Guatemala, Haiti, India, Indone
sië, Irak, Iran, Lioanon, Liberia, Phi-
lippijnen, Syrië, Saoedi-Arabie en
Jemen.
De meerderheid van de Verenig
de Naties heeft gemeend, dit initia
tief niet te moeten afwijken, of
schoon de Unie va.. Zuid-Afrika er te
gen protesteerde, omdat het hier een
zg. zuiver binnenlandse aangele
genheid zou betreffen.
Het standpunt van de Nederlandse
delegatie is dat het geval twijfel
achtig is en „twijfelachtige rechts-
punten dienen te worden onder
zocht door ee rechtscollege", zeide
de Nederlandse minister Luns.
„Er zit ook een kant van mensen
rechten aar. dit ondei-werp en vol
gens sommigen zou dit tot gevolg
hebben dat de Algemene Vergadering
wel competent is on zich er mee te
bemoeien. Er zijn inderdaad kwes
ties, die door de competentiebeper
kingen heen kunnen snijden er
waarbij men zici dus moet afvra
gen, welke kant van de zaak over
heerst. Dit is des te meer reden om
zulk een kwest'c aan het Interna
tionale Hof vooi te leggen."
Wij voor ons zijn geneigd om die
competentie-kwestie niet al te hoog
aan te slaan. Indertijd heeft Neder
land zich ook verzet tegen de be
handeling van de Indonesische kwes
tie door de Veiligheidsraad met het
argument, dat he' een binnenlandse
aangelegenheid was. Toen de Veilig
heidsraad dat argument verwierp,
hebben wij er ons bij neergelegd.
Deze keer kunnen wij ons in groter
gemoedsrustneerleggen bij een
eventuele competent-verklaring op
de eerste plaats omdat.de kwestie ons
niett rechtstreeks aangaat en op de
tweede plaats omdat wij niet gelo
ven, dat het probleem kan worden
opgelost, noch door de Verenigde Na
ties noch door welke andere instan
tie ook.
Het probleem van d verhouding
tussen blank en niet-blank is
uitermate moeilijk, dat een politiek
college als de UNC bezwaarlik de
oplossing kan aargeven. Men zal
wat in de ruimte praten en een
commissie benoemen, die nergens
toegang krijgt en dus niets kan uit
richten en daarme.- loopt de ge
schiedenis dan dood. Maar de wrij
ving tussen de --warten, die steeds
groter eisen zullen stellen, en de
blanken, wier positie ernstig be
dreigd wordt, zal voort blijven
groeien tot de tijdei- rijp zijn.
Het plan beveelt aan, dat er een
gemeenschappelijk lichaam zal wor
den gevormd met wederzijds goed
vinden van de onderhandelende par
tijen, „dat zou moete beslissen over
de eisen en de argumenten der ge
vangenen, die geen gebruik willen
maken van hun recht op repatrië*
ring".
„Wij twijfelen er niet aan, dat de
beste manier zou zijn de krijgsge-
vangnen over te brengen naar de
neutrale zóne, van waaruit hun uit
eindelijke bestemming kan worden
vastgesteld", aldiu. Eban.
Sir Mohammed Zafroellan Chan,
de minister van buitenlandse zaken
van Pakistan, verklaarde. „Wij me
nen. dat de strijd kan en moet wor
den gestaakt, hmgende overeenstem
ming over de kwestie der repatrië
ring. Ik waag het te vragen hoeveel
mensen er nog aan beide kanten
moeten worden gedood, alvorens de
ware betekenis van de conventie
van Genève kan worden gevonden".
Een Amerikaanse woordvoerder
heeft verklaard dat de Verenigde
Staten geen „onvoorwaardelijke sta
ken van het vuren" in Korea, zoals
voorgesteld door de minister van bui
tenlandse zaken van Pakistan, zou
den aanvaarden.
De Amerikaanse regering en het
Amerikaanse volk wensen niet, dat
er een wapenstilstand van kracht
zou worden, voordat „het morele be
ginsel" ten aanzien van krijgsge
vangenen door at Noordelijken zou
zijn aanvaard.
In Washington gaan hardnekkige
geruchten, dat generaal Eisenhower
vóór zijn ambtsaanvaarding op 20
Januari ook nog een reis door Euro
pa zal maken. In dat geval zou zich
de grondwettelijke vraag voordoen,
of Eisenhower, als gekozen president,
toestemming van het Congres moet
hebben om het Amerikaanse grond
gebied te verlaten.
De Westduitse
partisanen-organisatie
De gefengde Duits-Amerikaanse
commissie van onderzoek naar een
door Amerikanen gesteunde partisa-
nenorganisatie in de Westduitse staat
Hessen heeft haar werkzaamheden
geschorst, omdat men het onderling
niet eens kon worden, aldus heeft
een woordvoerder vai de Amerikaan
se Hoge Commissie te Bonn ver
klaard. Premier Zinn van Hessen, die
op 8 October het bestaan van de or
ganisatie onthulde, is verantwoorde
lijk voor de schorsing, zo voegde hij
hieraan toe.
De werkzaamheden waren reeds
een maand geleden gestaakt. Sinds
dien hadden de Duitse en Ameri
kaanse afgevaardigden besproken hoe
het mislukken van het onderzoek
der commissie het best tegenover de
pers zou kunnen worden verklaard.
Naar het Westduitse persbureau
D.P.A. Vrijdag verklaarde te heb
ben vernomen, was een van de oorza
ken van het falen der commissie, dat
de Amerikanen weigerden Ameri
kaanse legerofficieren, de bij de vor
ming van de partisanenorganisatie
betrokken waren, voor de commissie
te laten getuigen.
Waarom was Feller
overspannen
De vrijwillig gekozen dood van
Abraham H. Feller, de medewerker
van Trygve Liê, is aanleiding gewor
den tot een verbitterde uitwisseling
van beschuldigingen tussen Lie en
andere UNO-functionarissen en en
kele Amerikaanse senatoren.
Dra Ralph Bunche, directeur van
de beheerschapsafdeling van de Ver.
Naties, verklaarde gisteren nog, dat
de Amerikaanse druk op het UNO-
personeel tot Feller's geestestoestand
had bijgedragen.
Feller had opdracht als verbin
dingsman op te treden tussen het
UNO-secretariaat en de gommissie-
McCarran uit het Amerikaanse Con
gres, die een onderzoek instelt naar
eventuele onbetrouwbare elementen
onder het Amerikaanse personeel van
de UNO. Feller kwam tot zijn daad
nadat hij gisteren bezoek had gehad
van drie leden van deze commissie.
„Feller was overspannen en over
werkt bij zijn pogingen, Amerikaan
se leden van het UNO-secretariaat te
verdedigen tegen discriminerende
laster en overdreven beschuldigin
gen", zo verklaarde de secretaris-ge
neraal van de UNO zodra hij van Fel
ler's dood hoorde.
Doch drie senatoren, die deel uit
maken van de commissie-McGarran
Sinds enige tijd zijn de onlusten in de Kaapprovincie weer in alle hevigheid
opgelaaid. Overal in Zuid-Afrika heerst angst, niet alleen onder de Euro
peanen, maar ook onder de vredelievende niet-blanken. In Oost-Londen een
oavenstad, ontstonden gevechten tussen politie en niet-blanken, die uitlie
pen op schietpartijen, waarbij negen personen werden gedood en minstens
35 gewond. Gebouwen en kerken werden beschadigd, een non kwam in de
vlammen van haar auto om. Een verdachte, die zojuist is gearresteerd, j
ivordt in het politiewagentje zwaar bewaakt.
De Amerikaanse autoriteiten .in
Duitsland hebben met het schaam
rood op de kaken moet toegeven,
dat zij 200 duizend mark hebben be
steed aan de publicatie van een leer
boek over de wereldgeschiedenis, dat
door een communist geschreven en
van communistische propaganda
doortrokken is. Het onheil werd pas
ontdekt toen 9200 exemplaren aan
de Amerikaanse hoge commissie wa
ren afgeleverd en 1100 aan door
Amerikanen beheerde leeszalen in
West-Duitsland. Een Duitse ambte
naar bracht de zaak aan het licht.
Nadat hij zich met klimmende ver
bazing door het werk heen had ge
worsteld telegrafeerde hij aan de
Hoge Commissie: „Hoe heb ik het
De Amerikanen hadden het schrij
ven van het boek opgedragen aan
Arno Peters en zijn vrouw. Peters,
een 36-jarige oud-journalist is thans
als lid van de communistische partij
ontmaskerd. Zijn boek wpmelt van
pro-communistische, anti-democra
tische en anti-katholieke vooroorde
len; het bevat ook een ruime portie
anti-semitisme.
De Hoge Commissaris legde giste
ren beslag op alle ontvangen exem
plaren, maar Peters heeft voor eigen
rekening een groot aantal exempla
ren van zijn „synchronoptische we
reldgeschiedenis" laten bijdrukken.
De oud-journalist had voor zijn werk
57 duizend mark ontvangen. Minis
ters van onderwijs van vier Duitse
staten en een aantal hoogleraren
hebben het boek goedgekeurd zonder
in werkelijkheid inzage genomen te
hebben van het gehele manuscript.
De Hoge Commissie geeft toe, dat
ook zij het boek blindelings geaccep
teerd heeft.
noemden Lie's verklaring onverant
woordelijk. „Onze commissie moet on
derzoeken, of er onder de Ameri
kaanse leden van het UNO-personeel
lieden zijn, die een bedreiging van
de binnenlandse veiligheid der V.S.
vormen. Hoewel het onderzoek eerst
pas is begonnen, hebben wij reeds
een lange rij van UNÓ-functionaris-
sén voor ons zien verschijnen, die
weigeren te ontkennen, dat zij lid
zijn van de communistische partij
en die in sommige gevallen gewei
gerd hebben te zeggen, of zij betrok
ken zijn geweest bij spionnage tegen
de V.S.", aldus de senatoren Eastland,
Ferguson en Smith.
Feller was vroeger een van de me
dewerkers van Alger Hiss, een amb
tenaar van het State Department, die
nu wegens meineed tijdens 'n com
munistenproces gevangen zit. Hij is
tevens de tweede medewerker van
Hiss, die een gewelddadige dood is
gestorven. De andv was Laurence
Duggan, eveneens een ambtenaar van
het State Department, die in 1948
van de 16e verdieping naar beneden
viel.
Einstein president
van Israël?
Het Israëlische Avondblad Maariv
heeft gisteren voorgesteld, professor
Albert Einstein te benoemen rot op
volger van pfesident Chaim Weiz-
mann.
In kringen, die in nauwe betrek
king staan tot de familie van Weiz-
mann, heeft men eens te kennen ge
geven, dat men Einstein gaarne pre
sident van Israel zou zien.
Hij behoort aan ons, niet aan de
universiteit van Princeton, aldus de
hoofd-redacteur van het blad, dr.
Ezriel Carlebach.
Het blad schreef, dat het feit dat
Einstein geen Israëlisch burger was,
geen bezwaar behoefde te zijn, om
dat Weizmann voor zijn benoeming
tot president immers Brits burger
was.
Zoals gisteren reeds gemeld, liep
nabij het station Schiedam een lege
electrische personentrein door onbe
kende oorzaak op een stilstaande
goederentrein. De electrische trein
ontspoorde en kantelde tegen een
dijk. De bestuurder van de electri
sche trein werd met een beenbreuk
en ribfractuur in het ziekenhuis op
genomen. De foto toont een over
zicht van de ravage.
MALAN BERUST
De regering van Zuid-Afrika zal de
uitspraak van het Hof van Appèl, dat
het nieuwe „parlementaire hoogge
rechtshof" onwettig is, aanvaarden.
Aldus verklaarde gisteravond pre
mier Malan in een toespraak.
Nieuwe vulkanen
Vijftien mijlen ten Noorden van
de Westelijke Salomonseilanden is
een vulkaan uit zee opgerezen, die
een hoogte heeft van nog geen vijf
meter. De ontdekker van de vulkaan,
de gezagvoerder van het motorschip
Malolo heeft er foto's van gemaakt
en de positie opgenomen. Dp berg is
vreemd van uiterlijk: dertig meter
lang en zes beter breed.
Het is niet bekend óf de geboorte
van de vulkaan samenhangt met de
aard- en zeebevingen die zich op 9
en 10 November hebben voorgedaan
in hetzelfde deel van de Stille Zuid
zee.
Twee dagen geleden heeft een op
nemingsvaartuig van de Japanse re
gering het ontstaan gemeld van twee
nieuwe vulkanen op ongeveer twee
honderd mijlen ten Zuiden van To
kio, vele honderden mijlen ten Noor
den van de Salomons-eilanden.
Aansluiten.
Geboortekaartjes
Doopkaarsen
Een grote sortering vindt
U bij
BOTERMARKT 26 - LEIDEN
Op Formosa heeft gistex-en een
wervelstorm huisgehouden, die enige
honderden slachtoffers heeft ge
maakt. Het zal nog een paar dagen
duren voor men precies weet hoe
veel doden en gewonden er zijn. In
het gebied rondom de havenstad
Kaohsioeng alleen al heeft men der
tig doden en tweehonderd gewonden
geteld. Vijfhonderd huizen zijn er
verwoest. Aardverschuivingen heb
ben het spoorwegverkeer ontwricht
en vele wegen zijn onbegaanbaar ge
worden. Telefoon- en telegraafver
bindingen zijn verbroken.
VAN VERLOF IN DE DOOD.
De Amerikaanse luchtmacht groep
Verre Oosten heeft Zaterdag bekend
gemaakt, dat een transportvliegtuig
met 37 militairen aan boord, die van
verlof in Japai terugkeerden, 30 ki
lometer ten Oosten van Seoel is
neergestort. Alle inzittenden, met in
begrip van de zeven leden der be
manning, kwamen om het leven.
BEZOEK AAN DE
PRESIDENT
Prins Bernhard is gisteren per
vliegtuig uit Quito te Lima aangeko
men. Op het vliegveld van de Peru
viaanse hoofdstad is Prins Bern
hard een grootse ontvangst bereid.
Van uit het vliegtuig had men reeds
gezien, hoe een complaet bataljon in
fanterie werd opgesteld. Van de ere
wacht maakte ook de garde van
president van Peru deel uit.
De Nederlandse afgevaardigde bij i de Zuid-Afrikaanse regering tracht
de Verenigde Naties dr. C. L. Patijn de inheemsen op het laagste bescha-
lieeft gisteren in de speciale politie-1 vingspeil te houden.
commissie gesproken over de
Zuid-Afrikaanse rassenpolitiek.
„Het zou onjuist zijn met het oog
op het Handvest en in de ogen van
de wereld, als wij zouden weigeren
een zaak te bespreken, die velen ver
buiten de grenzen van Zuid-Afrika
duidelijk verontrust en die haar
schaduw werpt over andere plaat
sen, waar mensen van verschillend
ras tezamen leven. Maar de critiek
van de Verenigde Naties over de ras-
sentoestand in Zuid-Afrika zou meer
gewicht in de schaal leggen, als de
Sprekers in het debat enkele van hun
éigen binnenlandse problemen niet
over het hoofd wilden zien", aldus
dr. Patijn.
Spr. zei, dat in Zuid-Afrika veel
wordt gedaan voor het welzijn van
de gekleurde bevolking, veel meer
dan de meeste critici weten. Het was
niet waar, zoals de vertegenwoordi
ger van Pakistan, Bokhari, zei, dat
De rassenkwestie is ook veel ge
compliceerder dan vele buitenstaan
ders weten. Het is misschien zelfs
mogelijk, dat een of andere vorm van
scheiding van de verschillende be
volkingsgroepen grotere mogelijkhe
den voor haar ontwikkeling opent.
Rassenscheiding behoeft nog geen
schending van de mensenrechten te
betekenen en kan de enige blijvende
oplossing bieden van het ingewik
kelde rassenprobleem.
Dr. Patijn zeide evenwel, dat het
Nederlandse volk het steeds moei
lijker vindt de rassenpolitiek van de
Zuid-Afrikaanse regering te begrij
pen. Zij kon het denkbeeld van een
politieke, economische en juridische
scheiding niet aanvaarden.
Dr. Patijn was er niet zeker van,
of de Assemblee wel het recht heeft
in deze aanbevelingen te doen. Daar
om zou Nederland zich onthouden
bij de stemming over de gezamen
lijke ontwerpresolutie.
Na de ontvangst door de Peruviaan
se minister van oorlog en de minis
ter van buitenlandse zaken en de
inspectie van di erewacht verliet de
Prins het vliegtuig, luide toegejuicht
door leden van de Nederlandse kolo
nie, die op het vliegveld aanwezig
waren en die van hun aanwezigheid
blijk gaven door te zwaaien met
Nederlandse vlaggetjes. In de me
nigte herkende Prins Bernhard zijn
nicht Eleanor Ratibor.
Reeds een half uur na de landing
hadden de Prins en zijn gevolg de
„Country Club", waar zij tot 20 No
vember zullen verblijven, bereikt.
Om vijf uur verliet Prins Bern
hard in een open rijtuig, geëscorteerd
door lanciers gekleed in zwarte jas
en rode broek en met een gouden
helm op, van de garde van president
Odria, de club voor een bezoek aan
de president.
Minder bollen naar
Engeland
De Engelse minister van hapdel
heeft gisteren aangekondigd, dat En
geland in de eerste helft van 1953
zijn invoer van bloembollen en
bloemknollcn zal beperken tot een
waarde van 275.000 pond sterling. De
invoer van bloembollen en -knollen
uit Frankrijk en België zal een
waarde van ten hoogste resp. 5.000
en 10.000 pond sterling mogen heb
ben.
JiavteCtje
Degene,die afgeeft op een afwe
zige vriend, kan men niet vertrou
wen.
